n o v i t i a r u m
♦
F Ii o K A E S C E C I C A E
M A N T I S S A A L T E R A ,
QUAM
VENIA AMPLISS. FACULT. PHILOSOPH.
P R A E S I D E
E L I A F R I E » ,
(J E C O N . TRA C T. P R O F . R E G . E T D ORGSTR.
ACAD. II. T . R E C T O R E ,
PRO GRADU PHILO SOPHICO
P . P .
JOHANNES FKKDK. WIIMUBSËN
O iïR O G O T H U S . S T IP . IlE L L V iJ t.
IN AU DI T. G U S T A V . D IE X JUNI I MDCCCXXXIX.
H . A . M . S .
U P S A L U E ,
E X C U D E B A N T R E G I A E A C A D E M I A E T Y P O G R A P H E
lanceolata, itidem acuminata, nervosa, et nervo dorsali imani- feste carinata. Petala ovalia, obtusa; stamina inclusa. (Cap
sula ovata apice constricta, dentibus revolutis dehiscens. Se
mina reniformi-globosa, parum depressa,' sub lente granulloso- acabra, atra.
Quin A . se rpyllifoliae propior quam sequenti mihi Ihaud dubium videtur. Sq. longe magis variabilis differt, riadice certissime perenni, caespitibus densissimis laxis humiifusis siccitate subtetragonis, in alis semper folioloso-ramullosis, foliis carnosulis numquam abrupte acuminatis; sepalis eecari- natis erectis haud acuminatis; staminibus exsertis, cajpsula globoso-oblonga, nec apice constricta sed dentibus rectis» dé
hiscente, seminibus fuscis.
Sub A ren a ria cilia ta tam hanc quam veram A . ciliiatam (s. nordlandicam plantam ), a qua haud diversae sunt A. nor
vegica et A . fium ifu sa, hactenus conjunctas vidimus. tSolus exterorum, qui A r. goth icae mentionem fecisse videtur:, est Cei. Reichenbach sub A . ciliata FI. exc. p. 791, sed viidetur haec e FI. Suecicis sumta; laudatae omnes icones (FI. G lraec.
tamen conferre defuit occasio) ad sequentem pertinentt. A . goth ica Kochio ut germanica stirps ignota.
32. A R E N A R I A c i l i a t a , caulibus caespitosis r a m o s i s s i m is diffusis, in alis l o l i o l o s o - r a m u l o s i s , foliis m i n utis carnosulis ovatis lanceolatisve acutiusculiss o b - tu s is v e , basi a tte n u a tis , p e d u n c u lis te r m i n a l i b u s ; , se
palis e c arin atis (siccitate trin e rv ib u s) acutis pietalis cap su laq u e oblongis b r e v io r ib u s . L in n . Spec. p. 608.
M e rt. e t K o ch D e u tsc h l. F I. 5 . p . 266!
* v e ra , c aesp itib u s l a x i o r i b u s , caulibus elongatiis fo
liis la tio rib u s acutiusculis subciliatis siccitate n e r vosis.
A r . ciliata. F I. D an. t. 3 4 6 , G u n n . N o rv . et; B o t.
S c a n d ., q u o a d spec. N o r d la n d . Z e tte r s l.! jL a p p l R e s. 1821. j . p. 69. [S o m n ie rf . ! S u p p i p . 221. ad
sq. tran sit.]
* n o r v e g ic a , caespitibus d e n s i o r i b u s , cau lib u s s u b - a b b rev iatis, foliis lingulatis obtusis im bricatiss gla
b r is , siccitate corru g atis. H erb. N o r m . V . n..
55
. A r . n o rv e g ic a . G u n n . N o r v . t. 9. F I. D a r n .! t.1269. DecancL P ro d r. 1.
b. A r . h u m ifu s a . W a h l . L app. p . 129. Sitec. m . 5 10.
(s p e c im in a m a x i m e c o n t r a c t a e t f r i g i d a , q u o a d
«pecc. e l o c o , sed flores 1. ind. vulgo p e d u n c u - l a t i nec nisi u n u m a l l e i u i n v e flore sessili v id e r e lic u i t .) A . m ulticaulis, L i n r i . e t G unn. I. c. h u i c a c c e d it.
H a b i t a t in alp ib u s m a r itim is N o r d la n d ia e e t F i n - m a r k i a e r a r i u s ; veram ad E ven cis lectam d e d i t C ei, P r o f . Z e tte r s te d t; e a n d e m , sed in t r a n s itu ad A7b r - v e g ic a m e S alldalen S o m m e r f e l t ; g e n u in a m N o r v e - g i c a m H o r n c m a n n : h u m i f u s a m e x alpe L ill- T o k in
L a p p . L ulensis J . A n g s tr o m .
P la n ta , alpinarum more, maxime varia, sed specimina coram praesentia seriem tam contiguam efficiunt, ut de iden
titate haud liceat dubitare, congruente ceterum expositione K o c h ia n a 1. c. Radix, dubitante licet propter tenuitatem S o m m erfe lt, certissime perennis, ut luculenter apparet e mul
lis caulibus hornotinis emarcidis, S phaeria herbarum , Clado- eporio fa s c ic u la r i etc. tectis! in sitaneis numquam obviis, quibus annui cinguntur. A ren, cih a ta Engl. Bot. t. 1745 et
iam ad hujus proteas formas pertinet; radicem esse perennem H o o k , in B rit. FI. diserte testatur. Caules a Sommerf. te tr a g o n i dicuntur; sunt quoque in siccis angulati {prioris sem
per exquisite teretes!] sed in vivis teretes sunt; multi caules te retes in succosis Alsinaceis exsiccatione angulati evadunt;
etiam in S tella ria crassifolia in vivo exquisite teretes, quare h a n c ”caule quadrangulo” ubique descriptam in vivo non de
te r m in a r e valent tirones. Quam plurimas apto loco notandi e rro re s diagnosium ad specimina sicca vulgo factarum.
5 3 . C E R A S T I U M l a ti j o l i u m , c a e s p ilo s u m , caudiculis p r o c u m b e n t i b u s , caulibus erec tiu sc u lis p a u c i f l o r i s , b r a c te is totis h e rb a c e is , capsulis o v ato -o b lo n g is t u r g idis. L i n n . Spec. p. 629. — L in d b l in P h ys. S a l i - sh a p . T id s k r . p . 354. c u m s y n . e t pl. e x p o s itio n e .
I n glareosis r i v u l o r u m alpis D o v r e c irca K o n g 3 - v o ld . L in d b lo m !
Ut Suppi, dispositionis Cerastiorum Scandinaviae citatam tanHum volui hujus et C. alpin i plenam expositionem 1. c.
3 4 . C E R A S T I U M slu tin o su m . N o v . FI. Suec. p. 102.
(1816).
E speciminibus tam hujus [Herb. Horm. I V . n, 54) quam
C. semidecandri vi,scidi (H iV. / . n. 3 g) in Herb. Norimali exhibitis utriusque differentias tandem claras fingerem. C.
g lu tin o su m , quod semper robustum, vulgo elatum simul (ut pessime C. pumilum diceres-, liabeo pedale); re ipsa C. p w l- gato forsan proximum, a quo vero seminibus margine creinu- lato excepto laevibus dignoscitur. Qui neglignnt characterrem primarium a pcdunculis seminiferis numquam refractis, pltan- lam minime cognoscunt. Icon C. tetrandri Curt. Lond, haibi- tuni bene exprimit. Exstat vero var. m inuta , eglandulo)sa, caule pumilo, foliis ovalibus obtusissimis, paniculae ramis ag
gregatis, cum C. semidecandro a. prorsus analoga. Hoc estt C.
pum ilum Auctt. recent., C. semidecandrum Wimm. FI. Sil.; sed neutiquam est C. pum ilum Curt. Londin. (opus a paucis co>m- paratum !); hoc gracilitate, glabritie!, foliis lanceolatis acuttis, panicula rari (lora exacte refert — C. semidecandrum macillen~
t u m ! ! ! Rite igitur omnes Anglic. Botanici ad C. semideccan- drurn reduxerunt. [Neque C. glutinosum neque ejus varieetas p u m ila in Anglia hactenus lecta sunt ]
Eadem est ratio alterius a me primo rite expositi Cema- stii, nempe C. strigosi. Hoc reperire voluerunt in C. bira- chypetalo Pers., planta ita descripta ut in quodvis vero qiua- drat. Est vero see. specimina e loco ab amic. Guepin <etc.
C. viscosi ß. Nov., C. rotundifolium Kitaib., forma C. strigroso ita similis ut nisi ad semina, pedunculos et indumentum sitri- goso-hispidum attendas, non discernes. Et descriptio Persoconii omnino sufficiens ad hanc sententiam demonstrandam, quiam incompleta sit. Dicitur enim ” tomenlosum, basi subpurpiura- scens, foliis imis rosaceis etc.” et ’in agris” nasci. Quis mon vidit hoc ad C. viscosum ß. spectare? Quis C. strigosum to - mentosum, basi purpurascens vel in agris legit, ubi C. v i co~
sum ß . vulgatissimum? Haec quoque ante quinque lustra, «<^uo tempore distinxi, .omnium erat sententia.
55. R U B U S g la n d u lo s u s , caulibus t e r e tib u s subercosis p r o s t r a t i s , petiolis c a ly c ib u s q u e g la n d u lo s o - a c u h e o - la t i s , foliis ovatis u t r i n q u e h irsu tis a b r u p t e a c u r m i-
® n a tis , in f e r io r ib u s lernatis, foliolis la te ra lib u s sesssi- l i b u s , s u p e r io r ib u s s u b s im p lic ib u s , c a ly c ib u s a d p r^ e s- sis. B e lla r d i. — A pp. in F I. P ed. p. 2 4 . D e c . .F I.
f r . 4 . p. 474. H erb . N o r m . V . n. 52.
R u b u s Bellardi. T V eih e! R u b . G erm . t. 44. W i m r m . / S il. 2. p . 4 i.
R u b u ä h y b r id iis. T V a l l r .! S ch ed . Cr. p . 229.
I u taeniis G u b e rn a tio n is C a l m a i iensis, ut ad M i - slerhult* «/• A r r h e n iu s .
lu ter multas species n Ii. fruticoso separatas haec est an
tiquissima et sane nobilissima. Plenius exponet amic. Arrhe
n iu s, ßotanicus acutus, qui plures nobiles formas hujus gregis primus apud nos legit et in peculiari dissertatione Rubos in
digenos describere studet.
ln Herb. Normali insuper exhibentur, cura laudati viri, in F ase. V. n. 5 i verus Bubus fru ticosu s; et in Fasc. 111.
n. 4a . K u bu s th yrsißoru s Weih., qui teste Klolzschio in Lin- naea idem ac K . candicans Weih. Illud nomen longe prae
feren d u m nobis videtur, cum inflorescentia elongata thyrso- idea in te r proximos emineat et foliis 11011 modo candicanti
bus, sed etiam canescentibus et utrinque viridibus viderim.
Reliquae allines sequentur.
5 6 . R U B U S c a s to r e u s , caule herbaceo subinerm i flexu
oso p a u c illo r o , foliis t e r n a l i s , floralibus trilobis in- t e g r i s v e , petalis o b o v a to - a tle n u a tis longe unguicula- tis c a ly c e reflexo lo n g io rib u s , carpellis subsenis o - v a tis c o n fe rtis. H e rb . N o r m . I I I . n. ^ 3. H arltn. Sc.
5 . p . 119.
a . c a u le g l a b r o , petalis speciosis roseis. R. arcticus /3. c a s to re u s . Laestad. in So. B ot. t. 766.
b . h y b r id u s , caule spinuloso saepe sa rm e n ta c eo , pe
talis albis. R. saxatilis ß. h y b rid u s . W a h l. Suec.
n.
.
5 7 0.
l n L a p p o n i a p a ssim copiose secus fluvios, praeci
p u e a d M o u t i i o - e l f V . c . i n t e r K u lla in e u e t Aluoni- s k a f r e q u e n t e r . L a e sta d iu s.
H aud abnuente acutiss. inventore tamquam distinctam speciem I. c. proposuimus, cum suis locis abundet, antiquitus tam a Lapponis quam novaculis proprio nomine (Båfverbår) fu e rit distinctus aptiusque visum fuerit plantas manifeste con
fluentes sub eodem titulo servare, quam ut varietates inter vere diversas dispescere. Form a a ., quae primaria, habitum quidem prae se fert H. arciici; sed inter innumera utriusque specimina, ne unicum quidem obviam venit, de cujus loco dubitare licuerit. Herba semper elatior, folia pallidiora ma
gis in c is a , stipulae angustiores; sed in calyce, petalis in un
guem longum attenuatis et carpellis paucioribus haud congio-
batis, indole et fere sapore R . saxatilis essentiales latent diffle- rentiae. Hi redeunt in var. b ., quam omnino inter R . castto- ream, et Ä saxatilem hybridam censeo, nam exstant exemplla- ria inter utramque aegre ex externa facie dispescenda.
57. R A N U N C U L U S cassubicus, vaginis ra d ic a lib u s meim - b ra n a c e is a p h y I l i s , folio radicali solitario c o r d a t o - o i r - b ic u la ri c re n a to ( r a r i u s s u b lo b a to ) , c a u lin is diveer- g e n t i - d i g i t a t i s , caule m u ltiflo ro , p e d u n c u l i s t e r e t i b u s , cai pellis v entricosis an g u s'e m a rg in a tis v e l u t i n i i s , r o s t r o u n c in a to . L in n . Spec. p. 775. f F i m m . l (Sil.
2. p . i 3o. K o ch . D e u ts c h . F l. 4 . p. 17
5
.a. p le b e ju s, g r a c ilio r , laciniis f o lio ru m c a u lin o r u in i linearibus. H e rb . N o r m . V . n. 25.
b. e la tio r , r o b u s t i o r , laciniis fol. caul, d ila ta tis o>b- lo n g o -la n c e o la tis. H erb. N o r m . V . n. a 4 .
[ In E u r o p a o rie n ta li, circa P e tr o p o lin vulgalisssi- m u i , in d e q u e occidentem v e rsu s ad S ile s ia m ; a p m d n o s ta n tu m legim us]. In U p l a n d i a ; a. in udis (de
c l i v i b u s , v. c. m o n tiu m G o tts u n d e n s iu m ; b. in a id - j a c e n tib u s h u m o sis u m b ro sis et solo p in g u i lo c o r iu m c u l t o r u m Upsaliae,
Varietas a. omnino respondet vulgari R . au ricom o; b. R . auricom o f a lla c i; utraquo vero gaudet speciei nolis privis (in R. auricomi omnibus formis adsunt folia radicalia plura ]pe- liolis vaginantibus etc.), primo emergens fere violaceo-fus«ca, quae tinctura ad basin caulis persistit. — Varietates analojgae utriusque similibus locis quoque occurrunt, nem pe elaiioores tantum in solo umbroso pingui; sed in eis modo regionilbus in quibus varr. plebejae occurrunt. Olim quoque sub R . c:as- subico comprehendebantur utriusque iormae elatiores; doinec Cei. W im m e r var. fallacem ad R . auricom um pertinere 1 de
monstrabat ; nos addimus var. plebejam R . cassu bici, ex (quo utriusque idea inclarescere apparet, licet alii lorsan in liis» a- nalogis formis transitus videre mallent.
58 G A L E O P S I S T e tr a h it * b ifid a , p a rv iflo ra , tu b o (co
ro lla e calycem n o n a e q u a n te , lacinia in te r m e d ia laibii i n f e r io r is oblonga in te g e rrim a apice e m a r g in a ta serrius m a r g i n e re v o lu ta . t>. D o n n ig h , F I. M o n a st. p . 1 7 8 . K o c h , syn , p . 179.
O . T e t r a h i t . *. B erith. L a b ia t. — C urt. Lond. fig.
v a r . v ir e n s , caule g ra c ili, geniculis subaequalibus, foliis o bscure et laete v irid ib u s , floribus roseis (al- b i s v e ) .
v a r . p a lle n s , caule foliisque hispidioribus pallidis, f l o r i b u s versicoloribus. FI. JJall. p . 100.
V ir e n s in re g io n ib u s silvatico - m ontanis, ut ad F e m s j ö Sraol. o c c i d . , Scaniae etc. frequens in r u p i b u s e t d u m e t i s j p a lle n s v e ro fe re u b iq u e iu cultis e t agris.
Var. virens inter omnes hujus speciei varietates maxime notabilis nobis videtur, ulpote jam herba semper a reliqui«
facile distincta nec ut reliquae formas amphibolas offeren«.
E loco G. bifidam primariam in var. agrestibus potius quae
res; v e r b a Auctoris (paucis nostratium cogniti) sunt: ”G. Te- irahit valde similis constanter differt folus basi magis produ
ctis, corolla saepius purpurea graciliori, praecipue vero labii inferioris lacinia intermedia angustiori etc.” In var. pallenti harm oge floris vulgo ut in G. versicolori.
In G. Telrahit p rim a ria ilores majores, lacinia interme
dia labii inferioris subquadrata plana leviter modo emargina- ta. Hujus var. sunt G. Telrahit vulgo Berith. I. c. ß. et G.
versicolor B enth. I. c. -y.; nam tam tubi longitudo, quam co
rollae color certissime variabiles sunt et déficiente corolla di
scerni nequeunt. E singulis differentiis, quas haec species latiori sensu sumta offert, illa sane e duplici labii figura ma
xime constans et perspicua. Benth. L abiat.
O b s. Quanta sit varietas plantarum locis cultis optime testatu r Bhinctnthus crista g a lli s. m ajor. In pratis nascens arillos habet distincte alatos; in agris vero saltim Hallandiae, Smolamdiae occ. ad Femsjö in millenis ne alae quidem vesti
gium adest, sed arilli extrorsum incrassati, margine rotun*
dato-obtuso et longituflinaliter rugoso-striato; [Quis non vidit Rh. villo su m inlêr lias fonnas medium tenere locum?) sed ipsae plantae ceterum adeo simillimae, ut a nemine utraque praesente discerni queant. Characteribus a semine sumtis ni
mia fiides vulgo tribuitur; variant sane haec ut aliae partes.
E x em p lo sint Alsinaceae v. c. A lsiae marina et rubra; Sper- g u la pen tan dra saliva alarn latam amittit, sed ex historia bona species; exstat Lychnis inter L . apelalam et trifioram media., seminibus anguste marginatis. S i rite excipere velis
diversorum Auctorum ju d ic ia de singidis speciebas, atlencilere debes a d diversum eorum g e n iu m, utrum species a d historiiam (quod nobis primarium) an e characteribus d istin g u a n t; ut
rum a d tran situ s directos tantum an indirectos s. obüteratiione orlos sim ul contrahant ; utrum a d typos praecipu e a.n abnior- ines statu s aeque attendant.
09. D R A B A t r i c h e l l a, scapo n u d o p e d ic e llis q u e denssis- sim e c ritiilu lis , flore infim o s u b re m o to l o lio dirm i- n u to b r a c t e a t o , foliis lanceolatis i n t e g e r r i m i s m i a r - giue p ra e c ip u e ciliato - hispidis, siliculis o v a lib u s u - tr in q u e o b t u s i s , s tig m a te capitato sessili.
I11 re g io n e n iv a li a lp iu m S altdalensiura N o r d ban-»
d ia e N o rv e g ic a e ; in Solv tiag-tind d e te x it Studios.. J.
A n g s tr o m y q u i levissim o stipendio m u n i t u s L a p p o o - n ia m 1857 p e r i g r i n a v i t , sed m o m e n to s a nov a spoolia r e p o r t a v i t v. c. D. tr ic h e lla n i, B r a y a m a l p i n a m, E - ly n a m n a r d in a m H o r n , ( q u a e C a r e x ) m ultoscque m uscos insignes.
Videtur nobis et Cei. L in d b lo m, Drabarum n o stra ru m monographo, insignis species, E ra b a e alpinae p ro xim a , liicet albiflora. Radix longa, parum ramosa, densum caespittem enitens. Folia omnia radicalia (excepto diminuto infimo fllore remoto in individuis rite evolutis subjecto) sessilia, lanceollata 1. lirigulato-lanceolata, subintegerrima, raro adest erena vaiga, oblusa 1. obtusiuscula, margine praecipue pilis longis cilicosis hispida; adsunt vero saepe in lamina pili rari bi-trifidi tbre- viores. Scapus simplex, sesquiuncialis et ultra cum pedictelli9 pilis densis longis simplicibus hispidus. Pedicelli breves, si- lieulam liaud superantes. Sepala ovata, obtusa, pilosa; p<eia- lis albis sat speciosis duplo breviora. Capsula ovalis, turgiida, glabra 1. pilis raris adspersa, stigmate crasso terminata.
Pleniorem cum affinibus comparationem et, in fallor,, i- conein dabit Cei. Lindblom in Monogr. ined., qui insuper du
as novas Drabas in ftiorvegia extricavit.
Obs. Omnia, quae nos vidimus specimina Cochleariae ,a n - glicae e Nordlandia et Finmarkia non ad veram , siliculis 1 du
plo majoribus distinctam, sed C. ojjicin., ut jam pridem oh- servavit Cei. LEahlenberg, propius accedunt.
B R A Y A. Stcrnb. et IIopp,
CHAR, Siliqua lin e a ris , tu rg id a ; v a lv u lis convestis*
u n i c o n e r v o carinatis. S tig m a o b lu s u m . S e m in a s u b b i- s e r i a l i a , c o ty le d o n ib u s in c u m b e n tib u s — G e n u s P la ty - p e t a l u m B r o w n , silicu lo su m , toto ha b itu ta m e n p r o x i m u m , differt c irciter ut N a s t u r t i u m a m p h ib iu m a vere s iliq u o sis.
4 0. B R A Y A a lp in a , foliis lin e a ri-la n ce o la tis indivisis a n t i c e la lio r ib u s , racem o fru c tife ro stricto. I. c. — K o c h D eutsch!.. F l. I V . p • 6 5 1. S tu rm . D . F l. H e ! t.
45. — v a r . r iv u la r is , foliis in petio lu m lon g u m at
te n u a tis s u b d e n ta tis , ra c e m o subelongato.
E x a lp ib u s L a p p o n ia e T o r n e n s i s jam 1821 u n i c u m h au d definiendum specim en r e p o r ta v it Cel. P rof.
Z e tte r s te c lt ( T e t r a d y n a m a in d e te rm in a ta Z e tte r s t. R es.
2. p . .69, te ste L in d b lo m , cui specimen c o m p a ra tio nis g ra tia m isim us). S p ecim in a p e r f e c ta , J . Å n g s t r ö m ad a lp e m Baadfjeldet N o rd la n d iae Saltensis ( 3y° ) et ad S àkkok L a p p o n i a e L u le n s is (*^) 1857.
Planta in orbe rarissima, in Caranthia hactenus tantum lecta. Radix firma, multicaulis. Caules rigidi, digitales. Pe
tala in vivo sint alba, in siccis lilacina. A spec. Caranthia- cis, a F aurero etc. missis, aliquantulum recedit, sed inter largam messem a Nobiliss. H ildenbrand missam adsunt per
fecte similia. Caranthiaca planta in summis alpibus modo lecta, nostra ad rivulos subalpinos, indeque varietatis instar proposuimus.
Altera generis species est B . supina Koch. s. S isym bri
um supinum L. — Herb. N orm . I V . n. 3 i .
4 1. P O L Y G A L A v u lg a ris * d e p re ssa , racem is su b q u in - q u e llo r is , alis e llip tic o - o b o v a lis tr in e r v ib u s , nervis l a te r a lib u s e x te rn e ra m u lo s o -v e n o s is apice v en a o b liq u a a n a s t o m o s a n t i b u s , foliis lanceolatis a c u tis , m e d iis s u b o p p o s itis , in fe rio rib u s ellipticis obtusis.
J V end. — K och. S y n • p . 91. L in d b l. in P h y s. S ä ll
ska p . T id sh r. 1. p . 326. (v ald e elongata).
P . v ulgaris var. F I. H a ll. — N o v . p . 266. a d spec.
L in d b lo m !
I n ericetis uliginosis H allan d iae v, c. in par.
R re a re d i n t e r G y ltig e et S in g e sh u lt; in N o rv eg ia occidentali L in d b lo m ! usque ad Salldalen S o m m e r - j e l t ! i n H e rb . D re y . — M ih i v id e tu r P . v u lg a ris
filia m a c i l e n t a o ra e occidentali«, u t aeque s a n e m e î- m o r a b ilis P . o x y p te r a orientalis.
Specimina elongata serpyllacea foliis sparsim «ubopposii- tis, quae nunc vulgo sub P . depressae nomine dislinguunturr, ipse priori anno legi una cum magis contractis, folii» imii»
rosaceo-congestis, in Fl. Hali, memoratis sub P . vu lgari. Pem- dent tantum e loco differentiae, illa in statione liumidiorri, baec sicciori nata sunt. Sunt itaque conjunctim tractanda .— ntec meo sensu a P. vu lgari removenda. P . am ara 1. Amarellla Cr. sec. Reichenb. in N ov. I. c. proposita ex contracta formia orta est; sed vera P . am ara Jacq. in Suecia vix lecta est.
O R N I T H O P U S . Linn. Gen. n. 8 8 4 ,
C h a r . C a ly x b r a c te a tu s , t u b u lo s u s , 5 - d e n ta lu s . Co>- rollae c a rin a m i n im a com pressa. S ta m in a d ia d e lp h a . L e î - g u m e n c o m p r e s s u m articulis m o u o sp erm i« in d e h is c e n tii- bus u t r i n q u e ae q u a lite r truncatis constans.
4 2 . O R N I T H O P I J S p u s illu s , p e d u n cu lis folio lo n g io r ii- b u s , foliis subvillosis, s u m m o r u m jugo infim o cauili a p p r o x i m a t o , leg u m in ib u s rectis glabris. L in n . Spetc.
p . 1049. D ec. P ro d r. I I . p . 5 12. F I. D a n , t. i 5 »0 . R in g . H e rb . N o rm . I L n. 4 g.
I n a re n o sis m a ritim is Scaniae australis i n t e r N y / - b r o h u s e n et K a b u sa copiose. P r im u s v e r e in d ig e î- n u m in S u ecia legit Mag. II. II. R in g iu s .
Planta delicata, saepe pedalis, sed flores minimi elegam- ter variegati.
II 1 E R A C I U M . Nov. 24 6 .
Specie« a nobis nimis esse contractas omnibus facile r<e- centioribus Auctoribus visum fuit, e quoriun sententia duplio triplove majorem numerum haberemus. Cfr v. c. immensuim specierum numerum in D ecand. P ro d r.. Etiam severiores iiu speciebus distinguendis, v. c. accuratiss. K o c h, longe plurees admittunt. Primo vero observandum nos voluisse formas prri- marias et manifeste diversas primo separare; intermedias vre- ro, qnibus nunc harum limites obliterari videntur in futnruini examen differre; porro singulas species non tantum diversiss- sinjis formis ludere, ut ex liabitu numquam distinguere liceait,
sed etiam in hoo gen ere, ut in Cnico, Verbasco etc., ceriia- sim e exstare m ultas stirpes h y b rid a s, primariis baud immi
scendas, absque propria vegetationis historia inter parentes sparsim obvias. Manifestissimum hujus exemplum offert H . A u r ic u lo -P ilo s e lla , quod hybridum esse neminem in p a rentum vicinia legentem fugere potest. (Maxime diversum est a formis caule bi-aut multifloro H . Pilosellae). Sed exstat etiam m axim a in hoc genere varietas, ut difficile sit formas prim arias discernere. Sic v. c. pili involucri nigricantes glan
dulosi, et canescentes eglandulosi levioris momenti, solo pin
gui et umbroso valde glandulosi, solo aprico et arido vulgo eglandulosi. In hujus modo intricatis generibus species neo ad characteres [unde immensus specieruin numerus apud
T au sch , F rölich etc.], nec ad transitus nam his, sine certa lege et respectu habito ad locum, coacervatis omnes tum P ilo sellae, quam Pulrnonareae inter se confluerent; sed ad typos sub analogis rationibus exploratos tfc vegetationis historiam distinguere licet. Ad specimina sicca de his judicia ferre, mihi prox’sus frustraneuin videtur. Inter Pilosellas plures ad- liuc distinguere non valui; sed inter Pulmonareas liec loco adm itto ulterius tria intermedia, quae per viginti et quot ex- curi-unt annos viva viderim , quo saltim id commodum, ut t y p i p rim a rii p u re prom ineant nec formis amphibolis obscu- reu tu r. — Restant nobis adhuc varia Hieracia ulterius e x p lo ra n d a : H . sudeticum (vivum quoque vidi in Hort. Berol.) aliu dqu e novum e N o rv e g ia, sed ad specimina sicca descri
bere nolui. En dianomen indigenorum auctam:
I. P I L O S E L L A E 1. c. — R e c e p ta c u lu m p u n c ta lo -a reo - l a t u x n , c e t e r u m la e v e e t c o n tig u u m .
1. H. Pilosella. P . — N ov. p . 247.
v a r r. H. Peleterianum. ß . 1, c. — et If. pedunculare.
1. c. i.
X
Auriculo
= Pilosella l. c. y.2 . H. Auricula. L. — N o v. p . 249.
varr. majus — et minus 1. c.
X Cymoso-Auricula. Facies prorsus Auriculae; pube
scentia stellata H. cymosi.
3 . II. praealtum. V ili. — N ov. M ant. 1. p. i 5. Non differt.
par. parviflorum. H. Piloselloides Vili. Hartm. i e.
Iu Norvegia hactenus; in Dovre B l y i t i etiam iniisit S om m erfell!, sed locus hujus videtur incertus; A I.
dubium Sommerf. Suppi, p. '6i hujus loci esse nequiit.
Specimina var. parvillori in Herb. Harlmanni vidi.
4. H. cymosum. L . — Now. p . 25 i.
Iu Suecia orientali — iterumque in Norvegia copiosie, ibique insuper var. parviflora.
5. H. collinum. Guchn. — N ov. p. 25o.
Praeferunt Recentiores II. pratensis Tausch, nomen, li
cet aliorum confusiones primae verae determir.atiornis vim non tollerent. In Suecia orient, tan tu m ; nec in Norvegia lectum — neque quantum notum Upsaliaae.
Vereor ne ii, qui inde citant, II. A u ric u la m majius commutaverint, cum insuper glaucescens dicant.
6. H. aurantiacum. L . — N ov. p. 254.
Tantum in Norvegia, vulgo astolonosum et magis aiu- gustifolium quam alpiurn Eur. mediae.
II. P U L M O N A R E A F . I .e . — R e c e p ta c u lu m alveco- l a l u m , in terstitiis fim b rillilero -d en talis.
* c a p itu lis d e flo r a tis (in vivo) a p ic e c o n tr a c tii s, b a s i v e n ti ic o s o -to r u lo s is ; in v o lu c r i s q u a m is linearrin
a tte n u a tis p lu r im is a e q u a lib u s ; p a u c is b r e v io r ib iu s i r r e g u la r ite r im b r ic a tis,
7. H, alpinum. L . — N ov. p . a 56.
E x analogia n. 9. cum sq. jungeres; exstant quoqiue plures mediae formae caule folioso multifloro etc. In his vero rami stricti, nec a rc u a to -b ra c liia li, quibus xH.
m urorum ob omnibus recedit. Monstrositas floribus liu- bulosis etiam in Norvegia a B ly ttio lecta.
8. H. Murorum. L . pro p . — F ries N ov. p. 258. IV im n n .!
S il. 3. p . i 85. Koch syn. p . 4 5 7. et ext. omn.
var. silvaticum. L .! I. c. Herb. N orm . n. 7.
A sq., vulgo II. murorum apud nos dictum, difleert radice truncosa, absque caudice intermedio, in vegettis dense caespitosa, cum multis rosulis sterilibus; foliis <0- muibus mollibus, distincte petiolatis, vere radicalibuis petiolisque basi vaginata caulem modo amplectenlibuis, basi ovatis cordatisve retrorsum dentatis pinnalilldiswe in magis augustifoliis formis! (immo basi pinnatis); caiu- liiiQ typice unico definite remoto sed itidem distincte
petiolato in petiolum liaud decurrente, caule evoluto c a v o , corym bi ramis brachiatis seu arcuato-adscendenti- b u s , involucri squamis tenuioribus lineari-attenuatis, co
lo re laete aut flavescenti-viridi. (Styli in vivo lutei, sed an semper?). Historia maxime memorabilis. Jam Majo e t Junio floret; sed caules deflorati cito marcescunt, luxuriantibus tum foliis radicalibus-rosulaeque laterales, optime monente Wimmero, iterum sero autumno, deflo
ratis reliquis Hieraciis florent.
Cum hujus forma foliis pinnatifldo-incisis non commute
tu r v e ru m H . incisum Hoppe ! Koch syn. p. 457, valde sin
gularis fo rm a , quam tantum in Smolandia orientali elevaliori vidi 18 1 8 , nt circa Braås etc. copiosam, sat praecocem. Ut
rum prioris forma glaucescens sit, an seq. propius, ut color et inflorescentia suadent, in praesenti haud dicam, quare no
vo exam ini commendo.
4 3 . H I E R A C 1U M (9) cliaplianum , glauco-pallescens, cau
le f a r c t o , foliis ciliatis basi attenuata in petiolum a - l a t u m d e c u r r e n t i b u s p lu rim is ad basin caulis conge
stis r o s u l a t i s p e r s is te n tib u s , u n o paucisve in caule v a g e a d s c e n d e n l i b u s , r a m i s floriferis strictis, squa
m i s i n v o l u c r i la n c e o lato -lin earib u s obtusiusculis, s ty l o fu s c o -h is p id u lo .
P e r o m n e m facile Sueciam et Norvegiam sub di
v e r s i s s i m i s f o r m i s , vulgo H . m u ro ru m d ic tu m , ei
d e m a L i n n a e o s u b s u m l u m ; recentius p ro fo r m a basi folia H . v u lg a ti h ab it um .
S u n t H . m urorum et vu lg a tu m , si genuina comparen
tu r , habitu, characteribus et historia, ubi promiscue nascun
t u r , adeo diversa u t aegre compares, sed inter baec exstat longa form arum intermediarum series, quibus limites primo o btutu oblilerantur. Has seorsim proponere necessarium vi
sum fuit: sistunt sane seriem inter se contiguam et ab utroque citatarum definitam. Congruunt inter se : rhizomäte brevi ob
liquo, foliis plurimis ima caulis basi adnatis (sed non radica- libus), omnibus basi attenuata in petiolum alatum decurrenti
bus (hinc caulina attenuato-subsessilia) dentibus nullis retro
versis , distincte ciliatis et loco sicciori primo subtus tomento stellato canescentibus, caulibus duris, rigidis, farctis; ramis inflorescendae rigidis haud arcuatis; squamis involucri latiori- bus; stylis in vivo fusco-hispidulis. Color vulgo intense glaucus, solo pinguiori caesius, sed in umbrosis pallescens,
multo1' magis diaphanus,1 quam sqq. —* Ceterum adsunt; tot varietates, suis locis con stan tes, sed cum soli mutatione im se invicem directe transeuntes, u t non mirem ur idem nunc cum proximis confundi nunc multas species subministrasse. Ad pleniorem cognitionem non modo duae prim ariae, sed eitiam plures secundariae varr. notandae:
* [diaphanum g e n u in u m , p a l l e s c e n s , foliis t e n u i t e r ciilia-*
tis, caulinis e v o lu tis c u m ra d ic a lih u s c o n f o r m i i b u s , inflorescentia c o r y m b o s a , c a p itu lis m in o rib u s . F r . IN o v . I. p. 75 ; in ed. 2. H . v u lg a to c u m dub io s u b s c rip ttu m .
E st speciei f o r m a ca m p e stris so lo q u e p in g u i o r i m a t a , p r a e c o c io r. *
var. p ra te n se, caesium, foliis ovato-oblongis breve ciiliatis et serrato-dentatis, involucri pilis omnibus nigris et jglan- dulosis. H e rb. N orm , I I . n. 11.
In dumetis, pratis fertilibus humidis, sociis H . murcorum ipso et H . vu lg a to exaltato et ramosissimo. Caulis e jglan
dulis nigris scaber. Pedunculi pilis longis nigris. Coirym- bus patens, sed non brachiatus. Capitula minora,
var. nemorosum y caesio-pallescens, foliis latis tenuiter « cilia—
tis grosse dentatis, corymbi ramis erectis subrarmosis, capitulis minoribus, involucri pilis glandulosis imrmixtis multis apice canescentibus.
H. murorum. V u lgo. H. silvaticum. R e tz .l
H. nemororum. F e rs. H. vulgatum litigiosum. iV iim m . 1 In nemoribus, saepe cum H . murorum silvatico. Hoc praecipue, colore caesio minus conspicuo, facillimie a d
II. murorum et H . vulgatum ducitur, sed ab iisdetm o - mnino diversum et ad hanc seriem perlinens: locis apri
cis vicinis vulgo adest intense glaucum, folio caaulino diminuto.
var. collinum , caesio-glaucum, foliis oblongatis profumde et porrecto-dentatis longe piloso-ciliatis (vulgo fusco-imacu- latis), caulino subsolitario, corymbo simplici pauciifloro, capitulis majoribus, involucri pilis omnibus eglandiulosis apice canescentibus. H erb. N orm . I I . n. 10.
H. pulmonarium. Engl. B o t. t. a 3 o 8. H. pictum. Sc;heich.
— P e rs . Forma minor.
In collibus et pratis macris, cum H . murorum inciso analogum \ in seq. transitum sistens.
* H . L ciw so n ii, intensius g la u c u m , foliis rigide ciliatis, c a u lin o d i m in u to lineari s q u a m a e f o r m iv e , caule in p e - d u n c u lo s strictos f u r c a t o , capitulis m ajoribus. H. L a w - so n i S m ith . (N o n V ilJ a rs , sed hic n om en m ale a p p li
cavit ; p ra e s e n s o m n in o sistit L aw sonii ipsius descr. in R o j i syri. p. 169. n. 9.) H . ru p e s tre . R e ic h . F I. E x c , p . 265 . D ill. H o rt. E lth . t. i 4 9./
I n m o n t a n i s e t alp estrib u s re g ionibus. Ad p ra e c e dens se h a b e t u t H. a lp in u m ad H . m u ro ru m . S ero t i n u m .
var. m on ta n u m, glaucum, foliis ellipticis denticulatis setoso- cilialis, caulino solitario diminuto, inflorescentia repetito- furcata, capitulis magnis pilis glandulosis. H. Schmidtii.
Tausch. — T V im m .l 3. p. 188. Kocli syn. p . 456.
In silvis montanis subumbrosis; haud raro. Est forma montana var. p ra te n sis, multisque formis (II. silvatico B el€ .! Obs. 1. p . 76, H. pallescente K itaib. ad spec. Hort.
Hafn. !) ad priores transiens. — H . bifidum Kitaib. in Hort. Hafn.! simillimum est, sed folia a caulis basi o- mnino discreta ut in H. murorum,
var. ru p estre, intense glaucum, foliis Tanceolatis pauciden- tatis rigide ciliatis, in pedunculo« paucos simplices divi
sum , capitulis magnis, pilis plurimis eglandulosis. H.
rupestre. A li. A u ct. t. 1. f i 2. (uniflorum, quale vidi).
II. Halleri. H ook, in Curt. Lond. omnino forma elatior.
In rupibus alpinis; e Norvegia cum var. hujus spec, formis misit B ly tt. Cum H . alpino H alleri ita analogum,’
ut Hooker conjungat, prius H . alpino nigresc. respondet, var. ericetorum , glaucum, caule in pedunculos elongatos unifloros furcato, foliis lanceolatis integerrimis longe ei- liatis, caulinis bracteifonnibus, capitulis maximis cano- villosis eglandulosoque-pilosis. H. Lawsonii. Engl. B o t, /. 2o84 . H erb. Norm. I I . n. l5. H. rupestre. Koch syn. hoc potissimum spectat.
In ericetis muscosis montanis (mixtum cum immutato H . vulgato v. c. ad Balslmlt norr ut emot mossen in par.
Femsjö). Rhizoina inter muscos elongatum, qnare folia minus rosulata. Caulis saepe uniflorus, vulgo in pedun
culos paucos elongatos furoatus, interdum totus ramosis
simus in planta pumila, foliis sublinearibus. Flor, ma
gnitudine fere II. alpini.
io. H. vulgatum. Not*, i. p- 258. IV im m .! 3. p . 199 (e>xcl.
var. litigiosa, cum H. Schmidtii ejusdem confluens). K ioch Syn. p . 4 5 5 !
a. latifolium. IV im m . — H erb. N o rm . I I . n. 8.
b. angustifolium. IV im m . — H erb. N orm . I I . n. g.
Utrumque ceterum variat ramosum ( H. ramossum W cddst. et K it. non differt) in nemorosis tenu ifo liu im ; pilis capitulorum glandulosis et eglandulosis etc.
Hoc ubique in Smolandia occid., Hallandia etc. vullga- tissimum et silvulas sistens; circa Upsaliam non vidi. Disttin- cto H. diaphano liaec species nullo modo H . m urorum ttan- git, sed sq. utique propius est. Ab II. diaph ano differt caaule subfistuloso, absque rosula foliorum p ro p e ra d ic e m; foliis* o- mnibus per caulem aequaliter sparsis conformibus, u ltra tri
bus, saepe senis, quorum radicalia imis caulis minora poîtius et semper ante haec marcescunt, margine nudis nec distimcte ciliatis; colore viridi opaco; inflorescentia paniculata (licet a d sint ut reliquorum individua uniflora); squamis lin e a ri- a î t t e - nuatis. Stylus fuscescit. In alpinis hoc maxim um fit, nec u t prius diminutum.
4 4 . H I E R A C J U M (11) r ig id u m , c a u le solido s c a b r o fo
lioso apice s u b p a n ic u la to , foliis s u b se ssilib u s u t r r i n - q u e a tte n u a tis s i n u a t o - s u b t r i d e n t a t i s , im is a n t e a n - th esin e m a r c i d i s , squam is l i n e a r i - a l t e n u a l i s v i r g i m e i s d isc u m lo n g e s u p e r a n t i b u s , a d u l t i s a p ic e p a tiu lis . H a r tm . S c a n d . 3 . p . 187.
H . silv aticu m . Gouctn et B o t. G all. sec. spec, m u i l t a f H . t r id e n ta lu m . F r. in Sched. sed i n N o v . 181 9 p p .
187. u t subsp. H . vulgati.
H . a sp e ru m . G aud, e x R e ic h .! F I. exc. p . 267.
H . laev ig atu m . W illd . sec. K o c h ! sy n . p . 4 6 1.
a. latifo liu m . H e r b . N o r m . V . n. 2. ( f o r m a r i t g i d a sim u l )
b. an g u stifo liu m . H erb . N o r m . I I I . n. 4 . ( f o r m a t si- m u l n e m o r o s a , caule saepe d e c u m b e n t e f'oliis6que te n u ib u s laxis.)
I n S u e c ia o rie n ta li a S m o la n d ia ad G e s t r i c i i a m p a s s im . I n S u e c ia occid. n u m q u a m legi» E s t q iu a s i p rio ris orientalis status.
