lindstedt CONSILIARII,

£. F. S. F.

(X, Dissertatio Politica exhibens

IDE AM

BONI

CONSILIARII,

QUAM

Pro folitisin_{Philofophia honoribus,}

Cum Confenfu

Amplisßmi

Qrdinps

Phtlofiphici,

Sub Moderamine

VIRI A MP LISSIM/,

Dn.

_JOEIANNIS

_A.

"BELL MAN,

Eloqu.

Prof. Reg. & Ordin.

public£ cenfura

Jubjicit

S:x K:x M:tis

Alumnus,

Wilhelm lindstedt

Weltmannus,

In _{Audit. GuftavianoMajori ad d.}

Anni MDCCVI. horü Ante meridiem _folitis.

UPS_.ALIiE,

S:JE

R:V£

MAGNA

VI-Revevmdisfimo

in

_CHrißo

PATRI ac _DOMINO

DnCAROLO

CARLSSON,

S. S.

_Theolog.

_Doctori

Ccleberrimo,

inclutse_dioecefeos

Arofienfis EPISCOPO Eminentis-fimoConfiftorii _PRiESIDI

Gra-viflimo,

_Regii

_Gymnafii

Schola-rumcß per _{univerfam dioecefin} EPHORO

_{Adcuratiflimo,}

PJ-M:tis

fidei

RIS,

llluflri

äc

Generoßsßmo

DOMINO,

Dn

_olao

HERMELIN,

REGLE

_CANCELLARLE

CONSILIARIO

ET secretario

_status,

TRONIS

MAQMS

CONSILlARIUM _Hunc,

bonum _forte, Sed minus _elegantem,

quin

cultus

_{fplendoriscg alienf}

quam maxime indigentem,

ut

benigne

lufcipiatis,

O !

PATRIK _LITERARUMQUE

MAGNA _LUMINA,

&me,qui Ipes meas

VOBIS,

i

Vel maxime _mortalium, commendatas _percupio,

in _{pofterum protegatis,} eft

quod humillimis precibuS

oro _atque contendo

RevercndtJJ.

Generoßjf*

Nom.

_Neß.

! devotifiima animi pietate

addi&us clicns

WilhelmLindftedt..

WMMM^ ^

x

^

D. D.

The£ L

Rduum ac difficile^

efle cun&a _regendi onus, nemo facile

negabit, cui, ad mul¬ tiplicera

illam

diver-fitatem _negotiorum in

_{Rep.occurrentium}

_{animum ad¬}

verter_{e, munerisque}

_hujus

_labores

plus quam Herculeos penitius

ri-niari _{volupe fuerit.}

_Equidem

tan-ta _perfpicacia,

tam fublimi

pruden-tia,

_judicioque

_{adeo fuba&o &} con-fummatoin

_publicis

_{rebus benq} ge-rendis opus effc; ut unus, fmgulari

licet ac admirando _{polleat ingenio,}

fton _{tamen facile} ilifficere

queat.

Integer

hominum ccetus in devia

fiepe

abripitur;

qui

fieri ergopötefl*

ut unus å communi illaerrandilabe fefe _{excipere queat? Regere}

fapien-teromniuni certe laborum _maximuseß

labdr, inquit Seneca in Confol: ad

Pol: Unde _{liquet fruftra efTe eos,}

qni adfirmare non dubitant popu-los _{regere otiofam quandam} &glo-riofam eile

_dignitatem.

Experten-tia _{magiftra meliora edoåus}

Adri-anus VI._{Papa, inhunc modum}

lo-quutus fuiiTe jöh,Fred, Reinhar-do in _{animadverf. Hiftorico-Pol. ad}

Juft. Lipf Pol.lib.$.c.2,dicitur:Simh hi _hoßis

_acerbijßmus

_{ejjet, pcenam}

_iffi

majore irrogare band

_pojjem^

quam ut

gubernatorpatriae

fieret, Si moleftias

numeres, certe non male: nafn

o-mnium domos Caefaris _vigilia

de-fendit, omniumotium illius labor, omnium delitias illius induftria, o-mnium vacationem illius _occupa*

tio; ut vere _{notavit, quem}

modo

laudavimus,Seneca L. Q Cum itacg

tanta rerum _{agendarum non folum,} verum

verum etiam iti confultatiotiem

ve-nientium, varietas & difiicultas fit,

utab uno cun£laprovideri _{nonpofc 1}

fint, plures efie magiftratus*_qui

in?

omnigenis rebus Principem

juvent,5

fvadet_{Chriftopb. Befoldus DiiT.III.} de_{Magill.& Centc.2.hocque modo}

Princepsmaltos oculos, muitas

au-res, imiitas item manus_atquepedes

fibi _{facit. Afiumat} autem in

par-tem curarum fuarum alios, _quibus,

cum in confiliis

_capiendls,

_{tum in}

decretis fuis _{exfequendis utatur.} Remcerte_{vidkmagnuslfleLipfius,}

cum dleeret: Thdes

_mihifivalet,

_rex

efio. Tarnen,latente Livio,

fi

de fm

nnius_{fintentia ömmageret, fuperhum} hunc _{juäkaho magis quam Japientem.}

Non _{equidem negamus feileiorem} fore _{Remp. fi tanta}

_prudentia

poi-leatprinceps,

ut aliena 8c miniflra

manunon _egeat;

_fed

_{cumnnius men?}

tam#mohs_{capaxejfenequeat, ut}

_Tac.

loquitur

Ånn.I. . Diuturm

experien-tiaperceptum

efi, inquie

Bodinus

1.4.

4.

plures confilio

communicato melius,

ac cert_{ins quamjinguloswdicare. Nam}

ii cives res fine confilio _geri

perfpi-ciunt,decreta pro nihilo ducuntx& jnolliter_{juflaexfequuntur.Quod}

ex-emplis tantum non innumeris pro-bari _{poftet, ii inre tam perfpieua_j}

neceflarium videretur. Ceterum

eum _pars

Majeftatis

_{fit, fumma__»}

quaeque concludere, & au&oritate iiia _{exfequi, tefteMariana,} conclu-fionem fibi _{relinquat princeps (ut} decretum & _{ejus exfecutio abeo}

e-inanare

_videatur)

_{eamque vel}

in-fciis _{omnibus, vel paucis} admo-dumconfiliariisconfciis efFedbui det.

Idque

admonitum

Veget.l,

5. Vieri

quod debeat,

cum multis trada;

quid

fadurusfis,

cumpaucis/smis, veltecuuu

Quod tarnen cum _{granö Talis}

acci-piendum,

nec nifi ad certos

quos-dam cafus extendi debet. Immota interim flat fententia: Tutiora

im-mo utiliora efifeea,

quasexcommu-ni

_plurium

_{confilio, non vero ex} unius

5 unius _{alicujus, pra?cipiti fa?pe,}

ar-bitrio _{geruntur. Venufteid}

expri-mit _{Joh.Owenuslib. II. Epigr. 166.}

hifce verbis.

Rex_{regnatCollis:cur non regit omnia}

fiks?

Qui regit

é»

regitur,redius iUe regit.

Nos, omiflis aliis, _{quorum opera_j} in iis _{occupatur,qua? ad rerum} pu-blicarum adminiftrationem

perti-nere

videntur>lmaginemboniCon-filiarii delineareheic in animum

in-duximus-,fed ita tarnen, ut habita__, ratione_{temporis acinftituti,primas}

tantum lineas _ejus duxiffenobisfuf-ficiat:cum

_{longumföret,}

_nec

tan-tilli, quo nunc circumfcribimur,

temporis opus,de omnibus iis in_*

fpecie

_<Merere,qua?

_{ad nobiliflimae} hujus materia? illuftrationem

perti-nere _{poflint. Tuum erit, Candide}

Le&or, pro folito favore omnia^i a?qui

bonique

confulere.

TheC II.

VIrtutum

Confiliario

earum,

_requirimus,

quas

_{agmen_,}

in

bono

duck _{pietas, qua^ fulcrum rerunu}

gerendarum haud

immerito audit.

Hiac eft, _{quod Ariftoteles inter}

cu-ras _{publicas primam de rebus}

divi-nis conftituat:' _{h? %égl Ssiw}

éTTifisXeiot Üb.VII. Pol c.8- Et exftaß

apud Iamblichum fententia

Pytha-gorica fatis egregia: CH ymcrig luv &süv _{dpfjrj Ts i<rl^ votpiafå}

_{evdtiifjtoviot}

JsXsioi. Unde etiam Cicero 1. i, de_>

Nat. Deor.

_{Pietatefeiblatafides}

_etiam & focietas humanigeneris, éruna

ex-eellentisjmavirtus_{juflitwtoltitur.rLec}

Eagani

is, exverbo

homines

Dei

eumfciverint,no-

edo&is omnis

fa-pientiae initium eke timorem Do¬

mini, eadem negare aut ignorareL*

vitio certeverti

_pofTeü.

_Confiliarii

eft, _{Principi fuo falutaria} in Remp*

fideliter & _{pmdenter fuggerere_>y}

quomodo

autem, quaefo,

falubria

eonfiiia is dare _{potent, qui mentero} caftam & dådtio _fplendore

iliumi-natam non habet? Nani cum

im-pietas omnem ex animo

peccandi

meturn_evéllat,

_{Hipp. åCoIl.}

_inConfi

p. 603,& confilia impiorum fraudu-lenta_{fint,utliquetProv.12:5.}

fequi-tur _{reiigionis contemtuin}

certifli-mam verum _{publicarum everfionej}

atque interitum adferre. Sed&hoc

nomine _{pietas, utpotequasadornnia} utilis _{eft, commendari meretur.,,}

quod non minimum valeat ad

au-Äoritatem & arnorem Gonfiliario

conciliandum: arbitramur enim-» _,

eos non facile labi aut errare _pofte,

quibus Numenamicum 8c_propitiü

eflfe confidimus; cum _fciamus,

abs-que vero _pietatis fenfu vel debilem*

ve! nullam _{plane ingenii humani} vim effe. _{Quod bene obfervavit}

Lipfius

Cent. i. Ep. 22. ubi dicit: Inutilis immo noxia_{jcientia omnis}

pru-dentiaf

eßfecreta

ä probitate morumK

Ideoetiam NicolausIII._{Papa dicere}

folebat: _{Lafciemefans probite eft un}

poijbnfans rernede.vidReinh. fol:761.

ubicitat la Recherchedu Gouvern.

fol,g.Cum_itaqj

_tand

_{fiepe momenti} fint

8

fint_confilia,utiniis_{publicavertatur} falus: Deü de fuccefiii confiliorü de-votis _{precibusfatigare convenit. Id} enim _{femper fuit eritque verum:}

Nullius _{eftfelix conatus:ér utilis} un-quam,

Confiliumfi

mn

dctque

juvetcnDens. TheC III.

C

Um

ftranda; fit nofle

autem

caput

_Remp.

Reip.

_ut

admirii-

_Cice¬

ro _{loquitur; Confiliario incumbit}

exa&am _{reip.(hx cognitionem}

_ha¬

bere,eaque omriia novifle, qua?nea

gle&a reip. detrimento efie

jpofiint.

Sane, fi non omnem curam, cogita-tionem ac follertiam inid

impende-re velit, _{ut accuratam cognitionem}

Prineipis <5c aula? habeat, modum

Reip.

adminiftrandse

formge ac

fta-tuiejus convenientem, non fibi

no-tum _{reddat, fi non leges}

_fundamen¬

tales,jura, libertates ac

immunita-tes ordinum _cognofcat,

_indolemcjj

ac _{ingenium civium}

_perfpedhim-'

habeat> fi,quo more utantur,quave

difci-9

difciplina

& confvetudine

regantur,

quibus

modis

alimenta

comparen-tur, qua?

fertilitas,

quis fitus pro-vinciarum,qua? fit

neceflitas

rerum

earurrt, _{qua? aut}

invehuntur

_aut

e-vehuntur, nefciat; il pariter

igno-ret,qua?nam

tributa

& onera

fint

civium , quantus

denique militum

ttumerus ex _{unaquaque provincia}

confcribi

_pofllt,

_{& cetera , qua?} videas _apud

_{Befoldum Difl: Pol: de}

iErario:

_prudens

_confilium

_{dare_>}

haud _{quaquam poterit*}

QuodPla-toni _{quoque vifum eft in}

_Pha?dro:

h omni re, _inquit,

cohjulendi

princi-pium eft, noßeid,

de

quo

Conßium

eft

inftitutum, aut in tottim aberrarefit

neceßhm. Neceflitatem hujus no--titiae,

_eleganti

_comparatione naü-clerum inter &_{fenätprem, oftendit}

IlluftrifT: Rofenhane in diff fua

eru-dita_{de Senatore p.}

_9.cujüshcec

_flint

verba: Velutinavem_perimmenja

ma-via duäurus _{naufragium patitur,}

_nifi

& ventos

_plene

_noverit,

_curfiisque

asque veras in <equore notas habuerit:

ita _retnp:

_confilio

_rettnrus,

nifieamno-Verit,

_habueritque

_{rationesin promtu}

quibus

ornetur, juvetur, ad

eminen-tißimumfaftigium

ducatur,

_quibus

cor-ruere, quibus _ckbiUtari

_fojjh

_, nun-quam id (me _{umverjormn calamiUU,}

regmruina, _{gentisque excidiofaciet,} TheC IV.

C

omnes

Um

autem

cadere

ha?c

non

talis

_poffit

notitia in-»

, in-j

Confiliario noftro _{prcerequirimus}

ingenium felix, _{alacre atque}

pras-ftans,ut omnia _{pr^videre 5c in} fpe-culo veluti _{futura contemplari}

ac

odorari_{valeat; quin 5c confilia fua} fecundum

circumftantiarumdiver-fitatem fciat _{inftituere. Sedut}

prae-ftantes _{ingenio commendamus >}

ita cum _{Juft: Lipiio LIIL}

c. 4.

å

confiliis removernus _eos,

_quibus

nimis acre 5c

_^cutum

_{eft ingenium}

_>

reconditum _{, per omnes artes}

ex-politum 5c veriatile inftar Protei

aufc Acheloi

_{cujusdam. Quippe qui}

aptioresrebus innovandis quam ge-rendis, & ad fermocinandum ac

di-fputandum,

quam fvadenduitu» promtiores efTe folent. Nön enim illi funt _{praeftantiflimi Confiliarii,} quifollerter excogitata,nova, gran-dia,fed qui tutiora fuggerunt.

vi-defis _{Politicum fceleratum impug.} p.m. 439.

TheC V.

FOrmam

ita_commendamus,

corporis in

_ut,

Confiliario

_{cui adeft}

verailla _pulcritudo

, quam Cicero non _{in muliebri}

_quadam

_oris

ele-gantia ac_{venuftate, fed}

_dignitate-»

ponit,eum, ceteris _{paribus, minus}

fpe&abili

_praeferendum

_omnino

cenfeamus: tum _{quia natura nobis}

datum _{eft, ut}

corpore

ipe&abiles

diligamus

& veneremur, ut exDio

Pythagorico apudStobceum

ferm.63.

conftat.

_Propterea

_quod

_pulcritudo

corporis reverendum

_quid

_&

admi-ratione

_dignum

_{continere videatür;}

tum _{quod rarius fieri foleat, ut}

ge¬

ner ofa mens fub _{ignobili acdeformi}

corpore lateat. unde verfus

prover-biäiis:

Htmc caveas

_{femper tibi?}

_quemnatu¬

ra notavit.

Cujus intuitu _{fapientiffimus ille} Py-thagoras non nifi forma _pra?ftantes

fluaio _{Philofophiae admictere}

vo-fuit.

Thef: VI.

CJEd

&

deleAum

setatis

habendum

^efle

contendimus, & fenes

juve-nibus facile

_anteponendos

_,f

id-que

dupli'ci

_de cauia uü docet_»

LipTius innot. ad \f 3. c. 4. _primum,

quia temeritas .(&* calor in

_juvenibus;

Juvenes ob _{copiam caloris}

_proprii

judicii admiratores, alieni v. con-femtores_{exiffunt, omnia fuo} inge-nio _{metientes, dum in omni fcibili} fe verfatiiTimos effe_opinantur.

_Te¬

meritas a. iila in eo _confiftit,

quod

créduli fintae _{fimplices, cum}

*3 aliis _{decipi, autex nocumentis}

do-cumenta _{capere: plane ut}

Salluftius

alicubi _{loquitur: Möttes Junt}

_&

_Ma¬

te_fluxi;

dolis hand

dijficulter

capiuntur.

Deinde_quianon

_cadit

_inMatemeam

au-doritas: _{qua? tarnen}

ad

jubendunu,

fvadendumque plurimum

valet

Vulgus opinatur, inquit

Bodinus,

1. _{3. de Rep.c. 1. Juvenes aut} nun-quarn aut raro admodum

fapientlå

pr^ftarev opinio autem

plebemfas-pemagis movet, quam res ipfa_« Qua? quamvis vera fint, nos tarnen itafenes commendandos

exiftima-mus _{, ut aetas juvenilis non plane}

rejiciatur: nam (i ita

prascife

irL-> dandis honoribus ann! numerandi

eflent, _fiepe magnavirtutis

indoles

priusexftingveretur, quam

prodelTe

pofiet reip.;cum virtusMatem

legiti-mäm, admiratio virtutis audoritatem

faciat, ut Caffiodorusdoeet

Var.lt

c. _{38. Et Cicero Philippica}

5. Nulla

astas _{repudianda elfevidetur,}

_necah

excettenti virtute

_progreflus

_astatis

eft

_exfpe&andus.

_{Qua ratione}

exce-ptionem quandam hane regulam_»

admittere debere _{patet: id quod}

• Reinhardus in anim: 1.III.

c.4. quo-que obfervat: Non ita _tamen,

inqui-ens, Jenibus co?ifilii föres referandas autumo_{, ut e<z penitus juvenibus}

occlu-dantur, Nam> _{quidfivirtute, morum}

Integritäte,

fcientia,

quodtamen

rarum _{eft )prudentiapotieant? uåfcr*}

mV» licet nonnullos in _{quibus eft} fene-äus venerabiiis morum_{y &canapr}

u-dentia, veluti de_{juvene Aftanw canit}

Virg:

t^Ante_annos,

_{animumquegerens,}

fl*- ^

ramque virilem.

TheC VII.

REcenfuimus

& _{cetatem, earumque}

ingenium,

_conditio-

formam

nemin_{Confiiiariodemonflravimus;} fed cum nuila _{plane ingenii vis fit,}

nifi eultura_{queedamaccedat, forma} autéacastas nullius

_{certepretiiabscj}

virtute _{fapientia & erudirione:}

ftu-' dia literarum

ad defe&urn hunc

fup-fupplendum

neceffaria ducimus. Ingenium enim quantumvis ma-gnum erroribus tarnen variis ac

corruptelis fcatet; corporis fpecies

quantumvis exquifita, vitiorum_.

tarnen omnium domicilium_fa?pe

ef-fe föletj cCtas,fi vel _maxime ad _fe~

nium _{vergat, nuda tarnen per fe ac}

inermis, nec ulla idoneå notitia re-rum _atque

_difciplinå

_ornata

depre-henditur. _{Diligenti itaque} inftitu-tione ac do&rina _{opus eft}

, fi eum

ufum , quem hxc natura. dona_»

pollicentur , habebimus. Vere

e-nim _{dixit Cic. L III. Tufc. QuariL} Sunt _{ingentisnoflris}

_femina

_innata

vir-tutum,_{qu<efe adolefcere liceret, ipja nos}

ad _{beatam vitpm natura}

perduceret.

Nunc autem_{fimul atque editi in lucem}

&jufcepti

fumus,

in omni continuopra-vitaie, & in

_femma

_opinionum

perver-Jitate verfamur: _utpane cum laäenu~

tricis errorem _{fuxiß'e videamur.}

Pro-inde _{do&rinam in Confiliario}

re-quirimus, non umbratilem illamu

i6

ac mere_{{cholafticam, fedcum ufu}

& exercltatione _conjun&am:

ftudi-um enim

_Philofophias

_homines

_ad

prudentiam facit acriores, inquit

Arift.l. 2,Rhet: c. 4. Ad

Philofophi-am _{contemplativam quod attinet,}

illa _{magis ornat quam}

_juvat,

ade-oque magis proptervitas

tranquilli-tatem & _{ipfius fciéiitias} fvavi-tatem, quamReip. aliquem ufunu

addifcitur. Ceterum non

impro-banda inConüliario theoreticasPHi lofophise cognitio fobria , brevis&

perfpicua, quatenus

ejus

ope

ad

pra-&icam feliciter & cito

_prasparari

poteft. Turpe ejjet homini

Confiliario,

inquit

Hipp:å

Colfp. 605.inregurd &_{principum auUs verfanti, & c0} magrns virisfepecongredientt,

loqui

fcire de

natura rerum>

caufis

&c.

Elo¬

quentem poftulamus Coiifiliarium.

nun ideo _{pra^cife, quod in}

fenteii-tiadieendafermonis_{qua?dam requu}

ratiir _{elegantia, fed ut ornate non^} tantum differere

_{poffit de}

rebus

qui-17

quibusvis, verum etiam commo-dius rem fuam agere» _{fi legati} mu-nus _{ipfi obeundum fuerit, aut pro}

concione verba ei facienda.

Hifto-riaeautem _{ftudium, Ethices &}

Po-litices quam

commendatiffimum_.

fibihabeat. Hiftoriam _{dico, qua?,}

cum futura _{prasteritis ut plurimum}

fimilia _{fint, le&orem fuum fepius} expertiorem relinquit, quam quem

aliquot luftra in medio rerum

ge-rendarumfatigarunt.

utCic.

de

Ora-tore. _{Quod Cominams}

compro-bat, hunc fere inmodum fcribeus :

Si _{viginti experientiam totius vitae} congererent, non tantum effe&uri funt, _{quam unus diligens per}

_duos

menfes ex hiftoriis _percipere

pofTit.

Nec _{mirum; integroenimanni} fpa-tio vix fex aut _{feptem cafus}

notabi-les _{habebis, qua? fane exigua}

expe-rientiaeft: at ü hiftoricC animum

dederis, non _feptem , non viginti ,

fed centum uno die colligere

poiTis

tam notabiles _{pra?clarosque rerum}

i8,

roemorabiMum _{eventus, ut, quo}

£epius eos legas, plus auferas, nec unquam te dimittant fine fiti; utde

Thucydide Lipfiusloquiturl.i. Pol.

c._{9.not. Neceffitatem}

_Philofophiae

Moralis _{pluribus urgere}

fupervaca-neum duco, _{cum quilibet videre-i}

poilit

Confiliarium vita viftuque-» confpicuum efle debere : ad

ex-empla enim illuftrium virorum-i, civium mores haud raro

compo-nuntur. _{Quin & plane abfurdum-*} eilet in_{Republica verlanti, ea, ex}

quibus Refp. ftat, &ex quibus ma¬ nat, ignorare. Hipp. _p.607. Neca

-liam fåne _{quam hane}

_Philofophiae

partemdivinusPlåto intellexit,cum hoc _{tanquam ex tripode}

_edidit:

Tum _{demum felicia fore regna-*,}

cum aut

_{regnarentPhilofophi,}

_aut

reges

Philofopharentur.

TheC VIII.

INter literarum

_{quoquecognitio}

ftudia lingvaruixi

_merito

numeran-dayquamvis non diffitendum,

haud

exigu-19

10

exiguum

damnum

illius temporis

jc

jaåurå ftudia

illa

humaniora

fenti-j re,

quod lingvis addifcendis

impen-ditur. Nos non anxios habet illa

x

quaffiio,num

Fhilofophia

inlirigva

a"

cuique genti vernacula

addifcenda

^

fit, necne? id tantüm dicimus

lin-^

gvarum Cognitionen! vel ideo

ne-celTariamene_{Confiliario,utincom*}

'y _{merciis literarum}

cum

principibus

aliarum_{gentium, in conventibus &}

^

legatorum

adsniffionibus,

fine

in-;X

terprete officio fiio rite defungi

cjueat

_Adpofite

_{ad haneremHipp,}

a"

å Coli. pag.625. Vixpeterisper

inter-x

pretem_{ajfeclum tam}

_lene

_{movere: ut}

a]

mittmn nittüta ejjeverba, multos die en-di_{modos, etui}

_fuas

_energeias

_ér

dicen-J' _dt

habentpgmficationes,

qu<e

alia lingva%

ex_tempore

prgapne^ expriminequeunt%

addo, quod, qui vicaria alicujus opera

confidunt>fege

decipiantur.

De

Tu-[X* _reis

accepimus, eosutilitate

lirigva-rum _{motos, vulgato}

_proverbio

di-lc* _öitare

folitoseffe: quot lingvis quis

polleat

,totidem illum

viris

^quipol-lere. _{Ceterumnon negamus ufurn} & _{experientiam absque ope}

ftudio-rumtantum haudraro efficere,_{ut_,}

laudem & admirationem nobis

ex-torqueat; interimtamen literarum

ftudiis nihil _{quidquam detrahitur;}

cum certum _{fit, fi ad natura? dotes}

ftudiorum commoda _{adjiciantur^,}

ut _{loquiturDn.Teet.cap. r. $. 7. in}

de _{fenatu, & igniculiab}

_eaconcefli

excitentur afflatu _{literarum, longe !t}

majora ad Remp. commoda

redun-datura. adde.ult.verb» _Lipfii

_lib.

_III.

t\_4.not.

The£ IX.

TEtigimus

_{qua? cirea}

ea

_propriam

in

luperioribus

_Remp.

3

Confiliario novilfe incumbunt; Ted

cum nec ha?c notitia fufiiciat , nifi

accedat quoque cognitio aliarum

Rerump.,

eam quocß

defideramus,

cum hac _{tamenobfervatione,quam} ex Hl. Rofenhaiiii DilT.ante laudata haufimus: Si au& in ceteris rebuspu¬

21

blich nofcenda _{ipfi (}

_Confiliario

_{) fimt,}

ea

fit# Reip.

caufa fctre

debet.

Sed

_cum ea _{omnia, quas} huc fpe&ant _ex

li-bris hauriri_{nequeant, ipfa} experi-entia, quae

peregrinatione

compa-ratur, pleraque feliciter

addifcun-tur. Hanc cum alii laudent, alii

vituperent; nos

concedimus

qui-dem haud raro evenire , ut

pere-grinationes ånon paucis magna

at-tatis 6c valetudinis , magna

fortu-narum,fcepe etiam,

quod

eft

gra-viffimum, magna

pudoris

6cpieta-tis_{jaéturå fufcipiantur, ut}

_loquitur

♦Theologus 6c

Polyhiftor

noften.^

quondam fummusLaur.

Norrman-nus in lafidatione funebri viri

in-comparabilis Pet.

Lagerlöfvii

p. 25. fed & contendimus mukös redire_* ad fuos bonis _{exemplis 6c}

_moribus,

6c interiore civilium artium ariuum-que notitia inftrucHores , ufuque

rerum 6c _experientia

_munitiores

_;

ac _{proinde ftatuimus}

peregrinatio-nem futuro Confiliariononutilem«*

modo, fed & necefTariameffe, Va«

ria varii _{pro rationc inftituti inter}

peregrinandum curant& obfervant; Nofter _{cogitabit minirne fatis efFe,} in _{peregrinando vidifTe urbes, mu«} nimenta, _{templa, palatia,}

colum-nas, hortos, _{aqua? du&us & aiia-»}

hujuscemodi, qua? in orbe inveni-untur;

_{fedftatumReip.}

uniuscujus-que,

officia,

modumvivendi,leges,

mores , naturasque populorum^

,

quam

diligentiffime perfpexifTe,

ut bene obfervavit Chrift. Befoldus

DifT.I. deEducationec.6. non eum

infinem, ut ex _{peregrinatione}

ac-quifita prudentia ad ftatum Reip>

patria? convertendum adhibeatur^>

fed ut _{hominum, negotiorum}

ter-rarumque exa&am notitiam ha-bens, ad incerta _{cafuum,omnisque}

generisoccafiones paratus

habilis-que fit, Sc ut in pa&is , foederibus

aliisquenegotiiscumexterisin con-fultationem venientibus

_prudenter

fe gerere,

_commodaque

_Reip.

_patriae

!

25

a.

quavis occafione

prudenti

confilio

er

promoverefciat.

Quis enim

dubitaty

Lt.

inquit

Hipp.

p.

6i7.

,

quificpere-^

grmatus

efl,

potentijfimorum

^

principum

aulis verfiatus,

qui

fiepe

cum

^

mbili/fimis

viris congreJJus efiypropter

eayqua

objervavit,

i«

rebus agendis

-Wög/j-idoneum ej]e

tencbricofio alt

ero ,

dWi _{clatifus, quid aptid exteras}

IC gentestiat, igmrau

*

Thef: X.

ut! Ols rebus ad politicam

prudenti-js

ßam

du&us & inftitutus nofter,

ra parum refert, flve originem

debe-o- atconfpicuis inRep.viris, fivenon;

p,

virtus

enim

vera

illa

ac

naturalis

efi:

nobilitas, quas homines cenfu vulgi

r- «ximit. Hinc nobilitas å multis

re-a- tro feculis in

teftamenacprasmium

^ virtutisviris de Rep. optime meri

-s- tis oblata eft,ut efficaces ftimulos

js res_{prasclaras gerendas generofis}

i" animis adderet. H<ec dignitets _, utor

it verbis Hornii Pol. 1.2.c. 7. tina cum

x fmdamento

fio

civilt,

_{nee auro}

emitm\

nec divitiis_{comparåtur:quin}

yfi

_verum

amamus,_{pergenus non}transfunditur, fed

perfenalijßma efl.

TheC XI.

SEd

ac _primo

ad

ceteras

quidem

virtutes pergimus,

_{fidelem erga_>}

Principem & Remp. in Conliliario

affeéhim _{requirimus. Fides in re¬}

gem & _Remp.

adeo

_{eftneceflaria,}

ut _{prudentia omnis fme ea vana fit}

ac mendax, _{& vafra quaedam}

cal-liditas ac verfutia. Pulcherrimum

Cardinalis Richelii _elogiurru

_exftat

in hift. de _{minifterioejusfol. 4.}

Ap-paruit fides clarilfimein Cardinale, qui nec gloriam nec opes

alibi,

quam in regis commodis

quasfivit.

Quapropter male audiunt illi,

qui

fibi _{fuisque tantum proipicientes,} parum de principis ac Reip. com¬

modis foliciti funt, _{Qua?res exitium} certiffimum adfert bono

_publico.

_Id

quod

probatAnti Mach. LI.deprinc, dicens: _{Qui alterius principatum}

_bi

manu_quaß

_habet

_{i nunquam}

_de

_fe,

fed

5

'in

principe cotiimodo

cogitare

debet,

fi

'*

> Remp.falvam velit. Principis autem

&Reip.commodum adeo ar&ovin*

culo fefe mutuo _{contingunt, utalte*}

is, tumfme altero concipinequeat.

Sa*

_j nenihil nili amorem Reip: animis

io Confiliariorühac _{infcriptione curia*}

e- Romanas inftillare voluere Romani:

a, HOC.LIMEN.INTRANTES.PO*

fit SITA. PRIVATA. CAR1TATE»

il- PUBLICAM.INDUANT.Detefta*

m di _{propterea merito}funthi, quinul*

at* lo fincero affe&u _{Principi & Reip:} p-

bene

cupientes amici funtnon

per-le, fonas fed _{opum, ut Guevara}

_lib,

_3*

i, c.58.bona principis

diligentes

non-*

it. ipfiim _{principem; qmlesfunt ii,}

ad-ui duco verba Reinhardi _{p. 820 quos}

5, Tenfionartosä

penfionibus

nuncupamus,

n- _quas

fiepe

clanculum ab aliis

principtbus

m maximam_{Dominifraudem $rcaptio~}

[d nem_{fibifumunt\ Proinde cavendumab}

c. iflis aurifugis: _{quormn tantafrequen*} m tla efl, ut vix ttlla_{fit aula, qua careat} ed

_j

_{€Psmodi exploratoribus, quibus}

_quotan*

alii_{principes, atque adeoTurcarum} nonnunquam, certa

flipendia folvunt.

Deterrores_Jane

_ipfis

_ethnicis,

qntfamam & _{exißimationem fuam in}

_periculum

& _{dtfcrimen adduci rebantur,}

_fi

_quid

congiariiautmunerisab

_{alio^quamTrin-}

_\

cipe Juo, acceptum ferrent. Quo no¬ mine facram illam auri famem ceu matrem aut iororem _plerorumque vitiorum ad orcum _detrudendanu

judicamus.

Ha?c enim obfidetmor-talium _{animos, vita?que}

non civilis modo,Ted8c _{militaris, imo & Eccle- j} fiaftica? fcenam _{fepius moderatur;} Feftive hanc labem Owenus

per-ftringit hifce verßbus:

Divitias _{opes Hon}

_lingva

_Hebron

na?juftitia? _{(acrarium apud A.}

Gel-1• 1*1 TT- « T ^ ^ <1

vocavrt

Galliea_gens

aurumOr, indeque ve-nit Hon-Or. Huc _{refpexiffe videtur Cato}

Roma-res

publici in

_{auro atque}

in

_purpura,

nimirum hoc illud eft, _quod

Sene-ca dicit _Ep:78-

Sacrilegia minata

pu-niuntur, magna in

triumphis

feruntur.

Cum _{itaque avaritiae}

_fördes

_omnes virtutes veluti obfufcent;

Confilia-rio _{quam maxime}

_vitandse

_{funt: is}

enim _{qui virtutum}

_quoddam

_quali

exemplar efTe debet, ü

lucri

ftudio

afficitur,5c in confllio dando fua~* commoda cum_principe5c

Rep:divi-dere _cupit,

_inidoneus

_{plane 5c}

jn-eptus redditur. Plura in hanc rem

qui defiderat, adeat Politicum

fce-leratum _impug:

_Hipp:

_å

_Collibus,

Lipfium

5c alios,

TheC XIL

Satis

laudamus

avaritiamprofequuti

interimdivitias

fuimusj

ac_opes,

fed

_{utSenecaloquitur,de}

_vita

_beata.c,

23.nullidetra&as,necalienofangvine

eruentas;fme cujusqua

injuria

par-tas,fine fordidis

_quaeftbus;

_quarum

tarn _{honeftus fit exitus, quam}

in-troitus; _{quibus nemo}

_{ingemifcat^,,}

et-28

lam hodie _mujtis in locis bonusJ

aut muneribus obeundis _{par efTe_j}

creditur, quem dividonon com*

mendant, ,Hinc eft _{quod BafiliuS}

praecipiat ils uti Confiliariis, quire¬ bus _{propriis bene confuluerint, non} autem _{qui per irnprudentiam male.}

Nam _{qui fuisrebusmale} profpexe-rit, _{nunquam ille bene confulet alk} enis.

TheC XIII.

FIdem

eomes

confequitur libertas

_{individua;cumnemofidus}

cen

\

priticipi fuo efTe poflit,qui cum

for-tuna _{ejus potius,}

quam cum ipfo

loquifcur. Per libertatem

intelligi'-musparrhefiam,

ut loqui

amatReinh.

ad_{Lipfium p. 795. feu animum li'} berum ac _{imperterritum. Et}

con-fiffcit in non _velifieando

_cupiditati

Sc libidini _{principum, fed fententia}

fuam libera voce ac _lingva

profe-rendo* _{veritatemque profitendo,}

_li¬

ve ea _{placeat, flve difpliceat prin¬}

cip

i.

Hzec

confulendi facultas

libe¬

ra éfTe debet, vel_ut loquitur

Balzac:

Ariftip, trait; II.

Difc.

5.

dans

les af

femblées

Politiques

/'

efprit

doit

agiv

llbrement, &

_fans

crainte;

& fa

prudence y exercer

fes operations

en _repos.

Nullius

_enim

ufus

efTet

cognitio rerum ac ufus, alia?que_* exceHfe _animidotes, nec

ipfafides

autamorin_{regem &} patriam

quid-quam conducerent, fi pe&ore ma-gnanimo menteque

libera

deftitua-tur _{Gonfiliarius, cum ea,}

depro-mendioccafio fefe _offert,qua?

men-te antea_conceperit.

Cavendumau-tem, ne loquendi

libertatem

_cuiru

arrogantia atque

immodeftia

con-fundafc, aut intempeftiva & teme-raria fedulitate invifum fe &

exo-lum _{principi fuo ac}

_collegis

_faciat,

PrincipS

enim utopportuna

admo-nitio _{fle£it, ita acerba &}

importu-na _{exafperat Inquit}

_{Antimach. 1.1»}

Th.2. Mollienda _itaque

_eft

afperi-tas _{aliquo orationis colore; nanu}

libertas modeftiå 8c

_obfequio

go

perata, 6c grata 5c falutaris

efl:prin¬

cipe

Hephseftionem fibi

imitandum

in hoc _{negotio fumat Confiliarius,} qui poteftatem

de

omnibus regem Alexandrum admonendi ita ufur-pare fcivit, ut

å

principe magis

per-miffa _{quam vindicata videretun».} Caute quoque hac libercate Confili¬

ariusutatur in _{gratiam collegarum,} 6c in ea fic fe _{temperet, ne alios ex}

fuo ore

_pendere

_{ac fapere velit_»;}

quod fit, cum nimia perfeverantia

aut verius _{pertinacia, importunis} verbis ac _{geftibus illos in odium &}

invidiam fui vocat. _{Sa?pe enim}

_vel

hac de caufa _{optima confilia}

rejici-untur. _{Quoditaque contra aliorum}

fententiam di&urus _{eft, id validis}

firmisque ratioriibus, verborumcß

compendio probandum fibi fciat_..

Plato duo _{temporalibertatis lingva?} exercend^e facit: _{prius, fi futurum}

fperat, ut non fruftra dicat;

pofle-rius, fi dicendovita?_periculumnon

incurrat^ id

quod

verum

fatetur_>

Lipfius

3*

Lipfiusin

notis

adpol.$.5.nifiReip.

falüs aliud_{jubeat. nam tum inquit}

nullum difcrimen bonum Confilia-rium _{teneat, quin clamet. Sieut__.}

autem removemus _{arroguntiam 8c}

morofitatem, ita quoque

adulatio-nemexularejubemus,tum quod_re¬

gi ac _{Reip. noceat, tum}

quod

Con-filiario _{faepe exitiofa}

_efTe

_foleat.

O-mnis hiftoria _{loquitur, in quantum} difcrirne _principes

_dedu&i

_fint,cum

aures _{pronas airentatorum}

incanta-tionibus _prsebuerunt,

_affe&ibus

_fuis

cupiditatibusque adulantium.

Si

e-nim adulatores accedunt ad

ifno-deratiorem fui_{ipfiusamorem,quem} omnibus feré inefle 8c _{propterea_*}

exuere _{quam fit difficile, neminem}

latere arbitror: _{vitia, ad qua?} natu-rå _{pronior eft princeps,}

_fub

virtu-tum _{velamine iibere exercebit. Re}

eerte _{vidit Curtius lib. g. ubi dicic;}

Regum opes &reges fepius

affentatio,

quam hoflis evertit\ Fieri autem non

ha-buerunt criminum _{impulfores, übi} ad bonam mentem _rediere,eos

de-teftentur &

_peffime

_{habeant, ut ex} Cauflmo conftat de _{Regno DEi}

DifT. _{44. Nec divina Nemeds taies} inultos _{patitur. Sed obfervandum,}

abejje

fiepeplurimum ab adulatione

er-„roresprincipis

tegere > ut loquitur«*

Reinhardus p. 794, & modicos

inter-pretatione in

_publicum

_{lenire, artisque}

<&\con(ilii honore veflire. Sedb#e ad prudentiam icegifdluojv, ut ita died, extraordinariam _{pertinet, magnit*} que <& nwltis _{eget cautionibus,}

jinequi-hus nimium quam facde

degenerant*

Addimus

_deniqj

_{monitum Catonis} apud Salluftium Conj: Catilin: Sit

animusin _{confidendo Uber^neque}

_delido

ne_{quelibidini obnoxius*}

Thcl. XIV.

TAndern

nitatem,

fubnediimus

qua* optimum

Tacitur-

ac

tu-tiffimum adminiftrandarum rerum

vincuium audit_{apudValerMax.}

lib*

Hc.2.ubi refert _{Q;. Fabium Maxi¬} mum,

n mum,quod per

imprudentiam

indi-caffet P.CrafTo de _{3:0 belloPunicoin}

curia_{decretum,vehementerå} Con-fulibus

_objurgatum

_{fuifie, Hane} vir-tutem, ceu maxime neceflariam in vita humana Confiliario noftro quamcommendatifiimamvolumus,

cum _S:aS:a non folum & natura

e-am inculcafie _{videantur,fed etianu} certum_{fit,abeomagnasfuftinerires}

non

_pofTe,

_{cui tacere grave eft, ut}

loquitur

Curt lib. 4. c. 6. Odio

eum

_{meritoprofequimur,qui}

_amici res _{fecretas,fibi concreditas,} retice-re _{nefcit. Quis non videt, eum non}

odio tantum, fed _{gravi etiam}

fup-plicio digniflimum efle, _qui

prin-cipum confilia ac _{Reip. arcana vei}

togavel fago fidei fuas comifia, con~

tra _{fidemfancfie datain}

magnoReip»

damno,

_divulgate

non veretur?

Non mirum _{itaque, quod vetus}

di-fciplina regum ( Perfarum ) filentiü

vita? _{pericuio fanxerit, ut eft}

apud

Curt: L.antea _{cit. De Theologo,}

Philofopho, omnique erudito

ho-mine dici _{poteft, ut obfervat}

Rein-hardus

Scire tuumnihil_efl^

_nifi,

_te

_fcire,

_hoc

fciat

alter.

Sed hoc fallit in_{Confiliario;de quo}

vere:

Si

_{fciat hoc alter,Jcire}

_{tuum nihil cß,}

Vidit haud dubie neceflitatem Ta-citurnitatis Alex. M cumdetra&um

annulum ori

_{Hepha:ftionis}

admo-vifc, _poftquarn arcanas quasdam

f-teras ei _{legiffet. Noftri a?vi}

prin-cipes

juramento obftringunt

Confi-liarios, _{quia vident} non multos

Hephasftiones fortailis reperiri.

Sed

cum _{perverfitas humana tanta fit,}

ut reverentiå _{Numinis, & amore}

virtutis _pauci

_admodü

_{re&a faciant,}

metu _{pcenarum ad hane quoqj}

vir-tutem neceffarium _habuere civita-tum re&ores _{adigere Confiliarios}

fuos, Ita_{legimus /Egyptios}

_abfeiffa

lingva

publicorum

confiliorum pro-ditores

_puniilTe:

_{Sic Romanos}

fta-tuifle novimus, eos ut _transfugas

exuri 5cfurcis

_{fuipendi debere.}

_Quin 5c _{accepimus Venetos haud ita} pri-de _primore

_quendä

_ordinisfiai, accu-fatü _{vefifufpe&um confilii cum}

Hi-fpanorum legatis communicati, in

curia? feneftris

_fufpendi

_{curavifie_>,}

cum håc _{infcriptione : Sic luat,}

_qui

arcana _{Reip: prodit. Viderunt enim,}

quam periculofum. fit omnia con-fulta

_decretaque

_{in vulgus}

_diffundi,

maxime bellicis

_temporibus,

qui-busnullaconfiliameliora_funt,quam qua? ignoraverit hofiis. Tenetur^

autem _Confiliarius ea lege, _{ut non}

lingvå tantum, Ted 5c reliquismen-tis _{organis fileat 5c concreditas res}

diflimulet, quafi eas fciens nefciret. Multi_enim,inquit

ex Polybio Rein, p. 807, Sermone _quidem celan-tes, _{ipfo afpe&u 5c vu.ltu, 5c}

fa&o-rum _{aliquo revelarunt fua fecreta.}

Noftra? _{leges hifce yerbis Confilia^}

rio _{^filentiü imperant:}

_Äottg.

_©ttyt.

4^.5-Stccf.

öt tt)ct/at flocr

tat--,6

tabgitoi ffal _{toarattoen/ of}

_lönf

gobr/1 alto t()» t>antoarbr _{fpurbr til}

rabba. St) at _{mängt man åt}

ftoi-finof _{fbtbettoabt ttl |tna fafa/}

_af

tt>t)/ at flie of uttonc

_tåbgltoa

_bawt

opinbatat lönlif ting/ ttjön tf)£ åtn

fputbe til raba. Of _{tbet åt mcfl} toatnanbt i

_Summt

_{rab of Jpöfoin»}

ga/ at tbeta fafi of åranbe ISalDcné lönlif. Of

_{(jtoatlj&mopinbata/fjött}

åt

_otoåtbugt

_{nofor ttma t tbcra ratt} forna. O? to _{ffal ttocn tabgitoi}

_bak

ba ftoa i _{au.'it/ti)ft ban i tbeta tab}

böter/ftoa fnm _{ban aibtti}

_{bott l>v}

Wt- Tantum.

Soli DEo

_Gloria.

?