CULTU IGMS

EXIRCITIUM

ACADEMICUMj

De

CULTU IGMS

Sub Nomine

VULCANI,

Qaod

Ex

Confenfu sftnplisßmi Cölkgii PhiloJ,

mRegia Acad.

Ufjal.

< Sub PRiESlDXO VÏR1 AMP_LISSIMI

Dn. hemmingi

F OR ELI I,

Poèf. Prof. Reg. & Ordin.

Tublico_examini nmdefte

fubmittk

nicqlaus n.

Angerm.

InAuditor. Guß.Maj. addkmXXII.junii

Anni MDCCVU.

» UPSALm,-

Typis Werkeria

^ms.

r

Reverendißimo

in CHrißo

Patri acDomino,

d« georgio j

wa l _{l i n,}

S. Theol,Do&ori eeleberrimo, per P

Norlandias Occidentales Superin- ^ tendenti incluto, Conliftorii Prasii-

di graviflimo, Gymnafii Regii Ephoroadcuratifllmo,

PATRONO _{SUO MAGNO,}

Plur.Reverendo<&

Prœclarijfimo Viro>

Mag.NICOLAO FORZELIO, ^

Paftori in '^oréåfer optime rnerito»ut Pa

olim Praeceptori fideliffimo, ita nunc omni animi venerationepro-

fequcndo.

Revyerendis & Di Do. NICOLAO

5&3ÏIX© K D

Paftori in -X^halla vigilantiflLno* Bc"

nefaftori optimo.

Ob ■pluritn/iinfe fuQs^coUatA beneficU hoc et perpctu<e obfervantU tefiimonium> cunt fet

MaximeRev erendo &• Prœclaris- Jimo VIRO,

Ma _g. J A C O B O

EÜRENIO,

Paftori &

Prcepofîfco

honorario in

Sftora _longe meritiflimo, ^{ut Patro-}

no benigniflimo, ita fumma ani- miveneratione colendo.

>

I PL

Reverendo

Clarifjtmoque

Viro,

,

Mag. ANDREJ

t Paftoriin 9?oravigilantiffimo,Promo-

c tori & Fautori pcrpetim fufpicicndo.

4

Dofiijpmis

Viris,

.. Dn. _ERICO

SEBRELIO;

Comminiftro _Hernof.fideliflimo,

Fautorihonoratiflimo-

e a quAlecun^exercitlumAcadcmicum, itt«s

* ferenni incolumitatis voto D. D. D.

Nominum Vestrorum

obfêrvantiflîmus cultoc N. m.

Viris prudenîia & integrïtaie

maxime conjpicuk,

Dn. Nicolao pt&sïrfl/

Civi 5c Mercatori inter Hernofan- denf.Spe&atiffimo,confangui-

ne o optimo,

Dn. Jacobo sktylttttl/

Mercat. ibidem induftrio, Fratri

cariflimo.

fias ingeriù

fui

primitias ob

benkolen-

tiam

fingularem

in

jignum

grati a- nimi, cumperpetuœ

felicitatis

voto

offert.

N.Stytpt.

1. N. J.

Caput Prius.

§. i.

I paganorum re- iligionern intuemur,

licet cognofcere^»

non aliain fuifle-,,

ut utar b. rn. Loe- cenii verbis (#)>

quam qualem fibj cupiditas huma¬

na cœco mentiurn _errore, Diabo¬

lique

inftin&u effinxit : dum iti_»

cœleftibus corporibus ^, fole, luna

& fideribus, _quorum in terram bé¬

néficiaquidam fentiebant, cultum fibi _commenti Tunt, principem eo-

rum auéèorem & benefa&orem-#

A fum*

*) Antïq,SvçQ-Qçth. lik,Lc4]>, 3«

2

fummumnégligentes,5c crèaturas

pro Creatore adorantes. Imo, ut Prudentius contra SymmachunL»

canit (b)i

Qmdquidhumus,

quidquidpelagus,

mi-

rabilegignunt

Id duxere Deos: colle_s,fréta,flumm>

flammas,

Hac

fibiper

variasformata elementetfi-

guras

Qonftituerepatres,

hominumque

^voca-

Scnpferunt

flatuis. (bula mutis

Et paulo poft:

îpfe

ignis, noflrumfattusqui

fervit ai

ufum,

Vulcanus

perhibetur,

^7° z/z virtute

fit-

i pernâ

Fingitur,

ac delubra Deus ,

or*

lAjfmulatushabet:

Hune, cum illi inefle obfervabat

majorem vim

agendi,quam

incac-

teris elementis , varia? gentes co- luerunt; 5c quafi fummum Deum,

&

t>) lib.L verf297.&feqq.

Sc principium ca?terorum

elemen¬

torum

deputarunt e). Taceo

nunc Chaldaeos, quos nonnulli putant_»

igtiem coluifle in civitate Ur

d)

^,

quce inde fit nuncupata ;

iJlud

ta¬

rnen conftat Perfis pro Numine_»

fuifle, vide BrifTon. de regno PerC

lib. i p. m. 27.item

üb.

2. p. m.165.

164.165. cultumqß ejus

Nembrodh,

primum inftituiffe,quem

poft

con- fufionemlingvarumin

Perfidem fe-

ceflifie tradit Altîfliod. Chron. au-

&or in defcriptione Afias

é). Et^

cauiïam addit Julius Firmicus

Ma¬

tern./): Perjœ, inquit,

& Magi

0- mnes,

quiPerjiœ regionis incolunt fi-

nes, ignem

proférant, omnibus ele~

mentis ignem putant

âebere prœponi.

Ac primo

quidem

cultus

ille

fym-

bolicus fuît_; fed fie, ut paulatitiu

pene

apud

omnes,

vulgus (altem,

fymbo-

e)Jul. Firmle. deerroreprof, relig.adCoh- ftantium &Confiant, d)GenefXLv.ji.

e)Freinshem.eomm.in Curt.Lib. ///. e, L f)inlib.deerroreprof,relig.

b y

II 8

4

fymbolicus iîle in proprium tranfi»

ret. Proprium illum indicat Lud-

anus in Jove Tragœdo ^, ubi aiti Perfas igni fåcrificare. Adfymbo-

licum retuieris ,

quod Max. Tyri-

us habetg) : Bardarromnes parittr Deumeße inteJügunt. Gonttituereinte¬

rim fibi alia, _aîque alia

ßgm.

Ignent

Perfa

imaginemg qua anam duret di*

em, vorax quid,

infatiabile.

Ge¬

rard. Voiï!in hb. deorigine&_prog.

Idoiolat. h)^, nixus au&oritate fcri- ptorum cum Gra?corum tumLati¬

no-ru m _, non modo _Perfas ignem

veneratos teftatur, fed ^etiam Cap-

padoces

de

Pfiryges, _aliasque

_gett;

tes _, qua? Afiam incolebant; i-

mo Macedonas _quoque, fecundum Diogenem in primo Perficorunu

ExAdaticis anriquis infàna ha?c re¬

ligio iiicrementa _{cepit, <5c} radices

quoque reîiquit apud Af\x incolas

etiam tempore Rabbi Benjamin!

TudeieMs y qui circa ^ann. Chr. fe- ptua- l) i»Or*t.1$. b) IL _c4g,LXIV.

ptüagefimum quartum fupramille-

fnnum & _centeurnum vixiffe fer- tur; quiqß in itinèrario fuo./) ^nar¬

rat fe in

Chener'ag,

infulis Aftcead- jacentibus, ad _quas fe ex Haauiarn,

h.e. Zeilam

navigaffé

fori bit, in¬

colas reperiiïe ignis cultores, ^vo- carique

Dugbijim.

^De AFris feriptis

fuisinfernitlicCaef.Scaiig £): Scri¬

ptum_{in L} efi in hifioriis Africains, ignem 'tbyv_pro Dep.habitüm, _{quem Vefta-}

lium rhuperpetuum

fervarent.

Ger-

manos

antiquiffimis temporibus ^, ignem divinis adfecilTe honoribus ,

indicant _verba Jul. C#f. /): Deoru

numéro eos folos dueunt, quos cerminty

& _quorum opibusapertejuvantur,So- lem_y ér Vulcanum, &Lunam. IE-

gyptiis, Graecis itemque Romanis ignem fuiffe facrum ex pofteriori-

bus conftabit. Sed illud hic nort-»

omittendum,Romanis

_duplicemfu-

ifTe;

i) _{VoIP Idol.Gent.Llb. //. cap.LXIV} k)Bx*

ercitat ijS.ßcl, /. IjLib.FkdcheU, Gaüy_c4p*ii.

6

)

vi

ifïe; nunc enim erat èçtu fîve Ve- i te fta: rmnc''Hdmçoç five Vulcanus. in De priori fie O vid. m):

i

va NectualiudVeftam,_quam vivam

intel- ffc

lige

flammani. da

Etpaulo

fuperius

^:

| lig

Vefta eadem eft, quaterra:

fubefl vigil fis

ignïs utrique: eu

Signißcant

Jedem

^terra

focusque fuam, Vi

Alii per Veftam

intelligunt igné,

quoin

focis

utimur;

êçlot

autem

fo-

eus ; unde Cicero n): Nam

Vtfta

nu

nomen à Gratis: ea eß enim qua

à ] Vi

iUis sçicc dititur. Visautem

ejus ad

a* cai

ras&focospertinet.

Sed

^cum

pro lo,

Dea fumitur, intelligiturmvrj

wte- dei

cjç,ficus urbis

publicus

o).

Aiii per

Veftam intellexere purum ignem,

|î

cujus ufu carere vita non

poteft: 1

cujus calore _{per omnes}

corporis cir

partes

diflufo

^, fovemur ^,

recrea-

no:

mur & alimur. Sed Vefta, ieu per- tar vigil les

m)Lib, VI.Taft, v, zpr. n)\Jb.II.denät.

Deor. p.m.47. o) Vojft. Idol. Gent.

bh.

^j

II.cap.6j.

*/.

le,

fa¬

ßt

d' ro M'

»er H)

1*.

ris

;a-

it*

gf

it.

Hb.

vigil ifte ignis (acer, & inter cae¬1 tera Romani imperii pignora erat, imo perpetuus Sc fempiternus in«*

vafis fi&ilibus , a virginibus ^Ve*

ftalibus cuftodiebatur, & cafu _quo- dam exftindlus, vel terebratione«»

ligni felicis, vel de cœlo, Sc fortaf- fis alia etiam ratione eft acceniiis, curaque humana _{perpetuus. Sed} Vulcanius eft modo p)

- ipfe ignis noflrum qui

fervit

adu- modo in nubibus exardefcit,

fum.

^unde

Vulcanus di&us Jovifulmina fabri-

care. Cujus fabulam levi penicil- lo, utinam feliciter ! adumbrare_»

decrevi.

§♦ II.

IN

_ufu,

cujus

_{Sc vetuftate}

confideratione morem Sc

commendabilê,

circa ipfius vocabuli etymologia,

non praetergredi mihi fas eft_; ita tamen, ^ut paucisin vocabuli nata¬

les inquirere coner. Ignem effe_»

t) Prudent,contraSymm.Hb.I. Vul-

s

Vulcanum îpfum^nomen indicat,&

antiquitusa Romanis di<ftus eft Vol'

canus, vel Volkanus, ut videre eft

in ^nummo Valeriani Imperatoris;

unde Servius ad Virg. iib. 8.^n.^v,

414. VulcanusquafiVoitcanus,quodper

aèrem volet. Jgvis enim e nubibus nu-

fcitur. Eadem fere notio hujuslo-

cutionis eft apud Varronem lib. 4.

p. m. 20. qui Volcanum ab ignis

vi & violentia di&um putat.

Et

qui Latiniä Vulcanus ^, Grœcis

di-

a verbo (paùeu

&

<piïç,

quod

^cum igni profit,

lucis

quoque

praefeâus

eft, quam

deno-

minationem tuetur Plato inCraty*

lo; huic Lil, Gyrald.

adftipulatuD

q) : Vulcanus, inquit, Dens

exiftimß-

tusa Gtntibus, a Grœcis"Htyaiçoç ty¬

peHatus^,

quaß

(pdêoç ïçug ^sçlv h. e.

minis

felens,

peritus. Adfcifcimus

etiam Fulgentium, qui Vulcanum

veluti voluntatis calorem vocat r\

Nobis q)SyntAg. XllL hiïl.DeQram, r)Lib&

fag% m.ifr

NobistarnenarridetPhurnuti mens s ), qui f/H(pxiçov deducit diro tS

ijtySaiab accëdendo; licet^nonadçô inepte Bud^eus 7rotpà ro cculu tan¬

go, on dvjS ûx. Içiv

àtpeloa.

Atque^

noc Vulcani vocabulum

apud

Poè-

tas multis in locis pro ipfo igne u-

furpatur,

ut alia exempla reticeam,

Virgilius/)

^:

- -

jamDeiphobidédit amplaruinant>

Vulcano[uperante-idomus.

& t) - - furit immiJJisVulcanushabenis.■

Similiter proignis vi,qua?omnia devaftat veluti hoftiliter u)

- - - extenditurunà Horrida perlatos actes Vulcania _campos*

Item incendium belli fignificat,

Virgil,

x)

- - - tumfumida luminefulv»

InvolviiactotisVulcanumfyargerttellis.

Sed ha»c haâenus, nunc infabu- lofum _{Vulcani ortum}

inquirere

mi¬

hi anîmus eft.

B §.

Ii£

■0 _{cap, ip.} ff)Lib. II. Aneid. t) lib.

V. Ancid.v. ééz. u)ïirg Lib.X, Ancid, PyAfOi, x) Ancid. Lib. VIL^v, 76,

ï

lo

5- m- to,

A Tquum non

liquide conftet,quis

ille Vulcanus, _quem

uagani f'

coluerunt, non

pofTum

^non nie

uti

M. _T. Ciceronis verbis, qui

Vulca-

^.

nos

complures fuiffe dicicjy)

:

Pri'

y

muscœlo_natus, ex quo Minerva

Jpol

^-

'

linem _eum,cujus in tutela Athenasan' ,

tiqui

hiftorici ejfe voluerunî. Secuvdus J

Kilo natus Opas, ut/.Egyptii

appellent

^t

^

quem

euftodem ejje

JEgypti

volunt. Ter-

^

tins ex tertio Jove & Junone,

qui U'

^

mni

fabrica traditurprafuiße. Qußr'

ne tus Menalio _natus, qui

ternit ifijuk

_^

propter

SiciUam,

qua

Vulcania

nommp _^

tur♦ Verum horum ille, qui

jovis

& Junonis filius

perhibetura Cice-

rone, fortaflis eft, qui

ufqueadeo

^.

ab

antiquis cuîtus eft. Et quamvis

^{^}

multi hierint, çommunem

tarnen J

feriptorqm, uni res geftas

reliquo-

^ rumtribuentîum, opinionem

fequi-

^

■

mur, qui folum Jovis &

Junonisn-

lium nominare folent. Multos ^w

^

yts

faciunt, Multos ApoUines, tnu^

f)lit, mdentpurs&terump'ne,7$*

^

f

^ tos

Mercurios, nwltos Vulcanos <£rc.

^ta-

an« men

fub

un

'tus

tantumperJona omnium

utj

}atta refero z). Lucianus

ineo,qui

a-

eft de facrificiis, Junonem

citra vi-

ri4

rilem congreffum

^puerum

edidifle

Vulcanum, dicic. SedHomerus,cui

an.

fententia* favet Cicero,

apatreJove

foi

Junonecp

^{matre natum} efTeputavit

nt>

Hujus fabula integumentum fi

^ex-

frl cutiamus, apparebit

rerum naturä

j.

fub ejus

involucro

adumbrari.

Ju-

nofubcœleftis eft aér, vel fi Varro- fa i

nemaudiamus,

terra eft;Jupiterae- yjß.

ther, pelluciduscg

& purusignis,

id-

vis

circo

haud inconfulto ex folaJuno-

ce. ne procreatus efTe

fingitur

^; Nam

je0

flamma

vel ignis nofterufualis, ni-

vjS

hil aliud

eft, quam congeries maxi-;.

ien mi numeri particularum quarundä-

j0.

terreftrium,

utcunqjfolidarum,qua- ujr rum

fingula;

maxima agitatione ci-

g, entur; quia folum innatant mate-

4- rise primi elementi, cujus rapido

motui

obfequuntur

a). ErgoexJu-

içt .

...

rion5

i *)7U^-Aurel.Lefn'tg. lib.t* decêgn.Deoru.

d)Rohsult<iiïf'fdft'.Pbyf. fcrUp.

12

none, fiveaè're , fiveterram capiasr^

Vulcanus nofter efh Sed fi propu- riiïîmo & elementari fumitur_{, non}

inepte a Jove & Junone natum-r,

comment! funt, Praeterea fabulan-

tur hunc ob deformitatem (unde_j quidam de illo intelligunt verfusi-

£tos

apud

Virgilium

b)

^:

- eut non rifêreparentes^

No Deusbuewefa,Deanecdignat^acubilieft.)

Alii c) quod ope m ferret

matri

Junoni in yincula conje&a?,

aX?^e

pâtre de cœlo praecipitatum, inin-

fulam maris BLgxi Lemnum, pro-

pter calorem «5c fterilitatem ejus>

vel ut Servius */), quod fulmen

de

aère crebro in Lemnum jacituE-^

aut quia olim emonteMofyehlo in

Lemno infiilaüto, erumpebat fpon-

taneusignise), cecidiiïe. Hujus ca-

fusrneminitipfe

apudHomerü

f)

"Htyydf

jjLs ^ uM.cfdXslê[levai

MÄWTÄ)

P%;

b) Eclog. IV v dz. c)JpoUod.lib.1 deorig•

Deor. d >ad Virg,lib. VIIIMyi. e)Bocbard*

Geogr.fitïraLie,il, /) II,ce.V,jH»

V'fye 7TG$ogTsjayuvchto ßyP&fecrxe*

ctoio.

Hav $* yjfiaç

<$sç6fXY}v,

âfxa à9 tfsÀfà

• ' m\ct$vv\t

Kdmtecrw h A

yjfjLVu,)

otiyoç srt

Sv[JLCÇ

evyjsv)

"EvSx _pis afarisç

âvfysç cttyotç

ko[il*

cravlo nscrovja.

Qijo cafu diffra&a tibia, claudus eft

faâusg): %(oXsvSyvxi

yàç dvrov ânà

TR

rfufidjfåfl

07T0TS sppàjvs Û7to t& Aiôi sfeègçtvS. Quam claudicationem fi-

gnificare ignis noflri

imperfe&io-

nem, pofterior astas elimavit. Nec enim cctherei inftarignis perpetim

vivit; fed nifi ligna ac materierru appofueris, perbrçvi _{tempore ex-}

ftingvitur.

Quam rationem ejus

fabula*_Heraclides

quoque Ponticus adducît. Sed alteram etiam repe¬

titVoffiusÅ); quiaflamma, _{inquit_jf} prœfertim ^vento agitaîa, clauaicantit infiar, ^nunc in hanc nunc in alteram

fl vertit partent. Neque hoc ejus

com-

l)Lucian.indinlog. def4crtßciift _{h )}Idel»

Qent.Lik,Il»C4fiééi

eommentum eft, fed ex mente di-

ciü gentilium, prout

indicantver-

ba Auguftini i) :

Ad

^naturamrerum interpretart conantur,

Vulcanum clau-

dum, quia ignis terrent motus

ejusmdi

eß. Phurnutus ^v. alias rationes

ad-

fert, cur claudus dicatur, vide lib.

de nat. Deorum. Nondefuere &

itli, qui a Junone eum

deturbatu, îftc§

a

Thetide educatum effe refe¬

ront : vide ^Homerüm in Hymno,

quem

fcripfit

in

Apollinem. <1

AJfaÅ

injuria

a

matre fibi illatae, Vulca-

nusjam

grandior

^natu

haud

imme-

iftof, dono auratam fellam ei mi-

fit; in _qua, illa cum fe

collocaflfet,

ita adhaîfît, ut exfiirgere nequiret, antequam Dii fumrnis

precibus à

Vulcano contendererit, ut in ^cœ-

lum afcenderet, matremquevincu-

lis illiS) a fe artificiofe intextis, ex- folverec k ). Hane fabulam pro

rnore fuo interpretari conatus

eft

Nat,Com* Lib.a.cap. 6t

{.IV;

com,Fdvß* tikXX.t.p. k)PävfiiuAtticv

QUamquam

^{an Vulcanus}

vero

^ignis

ambigi-video,

^{vim & na-}

turam primus monftraverit, quura id nonnulli Prometheo adfcribant:

tamen omnes poè'tae» ac rerum an-

tiquarum fcriptores confentiunt , eum omnium, quae ad ignem fiunt

cx metallis, arcem invenifle, ^eam- que ceteros docuiffç. Quapropter

ttiam barumrerumopifices votafacra-

que

huic Deo

maximefacientts, ignem

w éttertiam memoriam

fufcepti benefi»

ciiVulcanum vocant

/).

Ab Augufti-

no Deus artium exEthnicorümen^

te nominatur m). & alio in loco ^: ufum ignis, ad fundendum &

conflan-

dum metallayprimus invenit Vulcanus.

Qui, cum nullum metalli _genus fi- neignefundiaut deduei

polüü,

^cre-

ditus eftigni

pra?efle. Huic

aliitri- buunt _{omeinamin Lemno; alii in}

Strongyla

vel Lipara, infulis pro- pe Siciliam^: nonulli in monte ^Et¬

na.

()Diod. Sicttl. lik.^{V. rerum}autiq m)Itb.

fK doeivit,totifAp,le.

na» Audiamusde

hocMaronem»):

HaudJecus ignipotensy neetemporefegnior

illOy

MoUibus efiratisoperaadfabrilia furgit.

infula Sicaniumjuxta latusy/EoIiam que BrigiturLiparen,fumantibus ardua [dxx: ffhtamfubter ßecus-,&Cyclopuexefa caminis

sintradEtnaatonantyvalidicfoincudibus ifttu siuditireferuntgemituyßridunt%cavernit

Stritturacbalybüytäfornacib?ignisanbeUt:

Vulcanidomtuy&Vulcanianominetelltu.

Hoc tuneignipotens ceelo defeendtt ab alto,

ferrumexeretbant ^vaßo Cyclopes in antrOy Brontesfy9 Sterope s%, nudusmembres

Pyracmon.

Adeoque fingunt

^{eum cum} Cy-

clopibus

miniftris fabricafTe

fulmi¬

na Jovi; itemque arma Diis,

uti

Jovi adverfus Gigantes belligeran-

ti o) ^, Thetidipro filio Achille

f)>

Veneripro

filio /Enea,& aliis. Ca-

nem item _seneum eximia?

pulchri-

tudinis fecifle _narrat Nat.Com. q)

ex Jul Poll. îib. V. /Edes infuper

Deo- n)Lib. VIII. JEncid. ^v.414. o)Heßod.in

Tbeog p)Horn. Iliad. "Z.p.m.fpf.

i)

lib,ILcap, I,p, m.14p,

Deorum,acJovis

îpfiusregîam

mi¬

ra arte conftruxiiïefertur>tefteLu¬

ciano r) : fjL6\à od Twy

bsuv

_omlcu^

ml tS Aïoç rdßaciAsa, ^tavta Trdnuç T.SÇimXAYj rê XePrOèPXBvdo-av-

t(§h. Pofiea Deorum œdes ac

Jovis

i~

plius regia, quam Vulcanus pulchefrU

mefabricavit. Et fi quid magno

cum artifkio confeéhim ^ac affabre fa&um defcribere _voluerint poétac,

id Vulcani opus commenti funt.,;

uti Ovidius s), ubi regiam folisde-

cantat :

Regia Solis erat fubllmibusaltàcolumnisy

Claramicateauroflammas Imitatepyropo:

Cujuseburniti dumfaßigia[ummatenebat, drgenti biforesradiabant lumine v afax:

Materiemfuperabatopus) namMulciberiUic JEquora cxlaratmedias cingentia terras,

Ttrrarumfa orbem,ceelumfe⁹ quod imminct

orbi. &c.

Quod igitür attinet ad poè'ticum il- lud

figmentum, quod

Jovi fulmina fabricant Vulcanus, fub ifto ali-

C

quid

0indialogedefacrif.p. t) JLib*

i.MetAmorph*

18

quid

naturae arcanum

latet Peil»

Vulcanum defignari ignem

vel

ca- lorem fuperius

innuimus. Quumcp

nitrof# vel fulphurea?

particule,

aut cujuscunque generis,

maxime

fubtiles & ad

concipiendam flam-

mam aptae, quas

exhalationes

vo-

camus, per

calorem extolluntur_.;

pluresque nubes tabulatorum in-

ilar, una? aliis fuperftrata?,

vel ad

partes

laterales adjun&ae, compri-

muntur, ut exhalationes iüx ex

motu, quo in Ioco

angufto cientur,

accendantur, tunc nubes dehifcunt

& erumpunt,

unde fulmeiH At<f

hinc locusdatus eftfabula?,fulmina

Jovifabricataà Vulcano. EtVoflius

ïabulaecorticedetrahens, dicit

Vul¬

canumfulmina Jovifabricare,

quia

ignis in

nubibus exardefcit, Diis i

arma fecit, quia calor

eft opifex

omnium operum natura? t).

Hu*

jus iamuli

funtBrontes,

chro tfç

rrjçà tonitru diélus^; Steropes

àè

rfç Ç£fonyjg à fulgetra,

Pyracmon

qui

Ççm%M.Ilç4p,f.

*9 ui nunquam a

calenti incude

ifcedit, cc7To rS7Wfog $œxjuwoç. De

cetero commentis celebratum eft, Vulcanum juffu Jovis compo- fuifle fœminain ornatifiimam, o- mnium primam

ti)

^, quae

omnibus

artibusaDiis donata,undedi&aPa-

dora ( quam

Ariftophanes

pro ter*

ra fumfifle videtur,

quod

^ex terra videlicetomniadona proven

iant*).

Quod opus a Momo

reprehenfum,

quare in

pe&ore oftiola

non

fecis-

fet, quibus apertis,

omnibus inno-

tefceret, mentireturne an vera

di-

ceret^).

Palarphatus de incredi-

bil: id figmentum

retulit ad hi-

ftoriae fidem: narrat eam fuifle di-

vitem mulierem in Gracia , quse,

quoties

prodeuhdum in publicum,

fpeciofe fefe

exornabat, fa&oque

ex terra ungvento ,

inungebatur

; unde ad rem

impoflibilem detorta

eft narratio. Sed Nat. Com. z)

hane u)Paufan. in jlttic. &Hygin.Fab. 147. x)

LiI.Gyrald.hifl. Detr. Synt.XIII y)Lu~

cian.Herm.g. m.yig. z)Lib. IV.^c.6.

20

hane fabulam aliter pandit : Dici-

tur formafle Pandoram Vulcanus, quia calor & temperies apta cœli

donet fertilitate , qua?, ut aitTheo- phraftus in cauihs plantaram, ma¬

gis quam ullus labor jnortalium o-

perstur. Denique & inter opera_j Vulcani inextricabile illud vincu- lum abeo

confectum,quo

conftrin-

xit Martern _& Venerem a):

extemplo gracilesex are cAtenos

Rctiafoytflayueosrfualuminafallerepojjét,

Elimat. ^-

Si cui volupe erit interpretatio¬

nens hujus fabula _{fcire, prêter a-}

lios evolvatPhurnut. de nat. Deor,

&Nat. Com,Mytbologiam.

5; V.

HInc

_maginem

paucis

_Vulcani,

juvat expendere

_qui

_exhibe- i4

tur ad fimilitudinem .hominis cum

caeruleo pileo b) ^, _{fpeciem gerens}

fabri deformis, & claudi, itemque dextra malleum _tenens, utidepin- gitur

a) Ovid.IIb.IV. Metat», b) Eufeb,tert.pr**

far.EvatJg._cap.IX*}

21

gitur ab Arnobio ^c): Cumfileo, ^ait,

Vulcamis & malleo, mardi Uber,

fed

dextra &

fabrill

expeditione fuccm-

dus. Ad eundem modum exhibe-

tur ab Alberico de Deor. imagin:, qui & memoria? prodit eura ad lat9 habere offici-

nam ferrariä.

In numo gen- tisAurelice vi^

fitur caput ej*

barbatü cum

petafo laurea-

to 5c

forcipe_»

pone cervir Alias ex malleo _{5c incu-}

de, adftantib9

Cyclopib9

mi- niftris cogno-

fcitur,velPal- ladi petëti ful-

men tradens, evlejusdë au-

fpiciisnoväfa- bricans galea.

Tenet f) Uh.VI.Adver.Gent♦

cem.

22

Tenet etiam vifentesAthenasVul-

canus Alcamenis manibus fabrica-

tus. Prakter cetera enim

perfe-

âriflimae artis in eo

pra?currentia_i

indicia, etiam illud mirantur;

quod

flat difllmulate claudicationis

fub

vefte leviter veftigium

repnefen-

tans, ut non tanquam

exprobratö

Vitium, ita tarnen certam

propri-

amque

Dei

notam

decorè fignifi-

Cans e).

Nonnulli

eum

nudumde-

pingunt:

Alii pannofum & laceris

veftibusfemimdutum/);

aliudque

alii9 fimulachrum ejus

exfculpere placuit. Eft etiam ftatua Vulcani

fimillima iisDiis,quosPataicosvo-

cant Phœnices, quosque in

trire-

mium proris

circumferunt

:

qu°"

rumimaginem

addit Herodotus^)>

dicendo eos efle pygmsei

viri fi-

gura.

5- VI.

AD

^fecrata

templa _pedem ^v ulcani & promoventi, Ioca con- 0-

mniufli e) Vdl.Max.Lib.Vil.cdp. ç. f)

Vincent,

Chartp.m.ify. g)Lib. III.cap.37-

./

21 mnium primo

mihi agendum

efle

videcur de iEgyptiis, qui ei tribu-

unt primum locum ^, &

honorem

ante omnes Deos, exceptis Ofiride

&Ifide b). Huic templum Mem- phi tum magnum tum memoratii

digniffimum dicatum fuit i). Ex

diäo

quodam

Auguftini

k)

apparet

templum Athenis etiam fuiflecon- fecratum _; cujus verba fic haben-

tur : In templo Vulcani

&

Minervay quodambo anumhabebant Athenis. I-

tem /): Supra

C&ar^um &1 porti-

cum, quaregia dicitur, janum Vulcä-

nofaçratum, in quo

&

fignumMiner¬

vapofitum efl. Phurnutus m)tra- dit a plurimis artium inventionem Minerva? & Vulcano adfcribi: Mi¬

nerva?, quia prudentia & fagacitas

efTe videatur: Vulcano, quoniam plurimce ^artes ignis

praefidio

fua opera abfolvuntj idcirco haud

incon- cap. 37. i) Her0dot.IIb. III»

c*f.37. k)Lib.XVIIIcap. 11. de civtt»

Det. I) Pduf.inAtticü. m) cap. If.dt

»At.£>eor%

24

inconcinne in uno templo ambo

colebantur. Roma? Vulcani tem-

plum extra urbem ^a Romulo ^con- ftitutum, cujus rationemPlutarch5

adfert hanc n)> quod Roma pri-

mis temporibus multis incendiis iubje&afuerit : iccircoilliDeotan-

uam ignis praefedo pro averten-

o incendio cultum exhibuerunt*

Sc locum talem extra urbem adii-v

naverunt ; in _quo templo olinL*

abebant concilia o). Imo ibi ca¬

nes pro aedifc|puÜtfuifle, & facrile- gis tantum allatrafle, farna fe acce-

'

piffe

refert Alex, ab _{Alex. p).} Quiii dcantiqui crediderunt Vulcano de-

lubrum fuifle in monte /Etna, ibi-

que canes lu um Sc templum as- fervafle, ejus natura, ut fi adeun-

tes puro pe&ore venilTent, illis bla*

direntur, Sc veluti adventum gra- tularentur _; tanquam talibus

id

nu-

men oble&aretur. Si quisveroim-

puro corde accederet,

proculadv^

tanti ti)£>u&ß.Rom _46. o)T>îon.HAÏic4r.m.a-

f. m.l-jj. fjLib,l.

tanti allatrarent, îiec tempîum in-

troire paterentur q), fed fides pe-

nes au&ores. Denique memoriae proditum efta fabulofa antiquitate,

incudes ejus ibi

fuifle,ubiignis

^ex-

«ftuare folebat, uti in infulis Mo¬

llis _, qua? etiam Vulcanise nuncu«

pantur, unde,

- - -

regnare camink

Fértur_-, & /Eoli*

fummusfaber

ejjè>

velJEtna r).

Item in monte Vefuvio & Heo kla &c. inprimis Lemnus infula in ejus tutela fuit, ubi religiofe cul-

tus,uti canit Ovidius $) ^:

Vulcanumtellus

Hypfipylea coli

^t.

Ç. VII.

UT

tas

autem

varia habuit

luperftitiofa

numina, ita-»

antiqui-

varios quoç ritus

modoscj eadem

colendi fibimet excogitavit. Nam

diverfa

pro

fingularum

nationummorey

D pro

rq)Ceti. Rhcd. Lett. dnt.Lib.XXIII» tdp 19.

r)Prudtnt. Itb. /,eont,Symm. s) Li».Ill»

f*ß.v.II.

26

pro

varietate

temporum, pro

credito-

77/w Deorum natura Jacrificia

ojfe-

rebant t). Magna eciam infticu-

erunt veteres fefta, _qua? in__»

honorem hujus vel illius Dei ftn- guiisvelmeniibus,vel

anis^certisri-

tibus atque ceremoniis ^quam

folle-

mniflime agitabantur. Taliaquo-

dam fuere Lampadaphoria

Athe-

nis,feu certamina currentium cum accenfis facibus, &

peragebantur

in Ceramico extra urbem, au&ore

Suida : Sed Paufanias in Atticisab

hac fententia recedere.videtur,ubi

ita ioquitur; in Academia Protne-

thei ara eft, a qu3 homines in ur¬

bem accenfas lampadas

prarferen-

tes decurrunt. Conciliâtutrumj Hefychius //), dicendo

Academia

& Ceramicum unum eundemcß

lo*

cum fuilTe. Erat verotriplex

Lam¬

padis

certamen,

unumPanathenae-

is, alterum Vulcanalibus, tertium

Prome- t}Nat.Cot». Mythol.Ltb./. cap

Meurf.Grac% Jper,f,m.I//.

27

Prometheiscelebrabatur. Tgsïç ä-

yxav 'ASyvciïoi Eofiàç

XoLintdiïcçYlavct-

byjvcciaç,

^ 'HQœiçsi'oiç, xj nçcptrftsbiç

x). In eo enim certamen eft, ut in decurfu accenfae conferventur^.

Cujus autem fax exftinâa fuerit

is vi&oriam fuccefTori cedit _{; ea-}

demque ratione ille tertio,

quod

(î

nulii ardentem perferre contige-

rit, in medio palma relinquitur y).

Quia vero, ne facem exftingverent

nimracurfus agitatione, fegniusa- liquando currebant, ^ea propterfe-

fe mutuo rifus excitandi cauflapla-

nis manibus verberabant. Atque

inde verbera xsçctfjLSïxoà ulriyod vo- cabantur z), Et inter hos, qui vi-

$or evâferat

ftäjJLtatfyQofå}* dice-

batur. Hujusfefti, Vulcano facri,

memînit Meurflùs a) ^ex Hérodo¬

te: xscjocTTFfr'EïXrjcrtvrj Åccfjarafr/jtpogfa

T/jv ru 'Htpiïfru faïjsXêxm* Vêtus interpres Periii in verf. tfi.Sat.VI«

x)Caß cil Eort._{p. m.}I$9. y)Pauf. h 4tti-

eis. z^Caflell.Eort. ajinGrec.Fer* p.m.iSi*

245

Quiprior es* curmein

decurfuîam-

pofcas?

hunc in modum loquitur :

Apud

Athenas cum juvenes ludos curfu celebrabant, qui vi&or effet, pri¬

musfacem tollebat : deindefequen-

ti fe tradebat, & t'ècundus terdo : fimilker omnes,donec eurrentium

numerus impleretur. De his lu-

dis quidam memoria prodiderunt,

cosPromethei fa&um referre, cum

ignem e cœlo fublatum in terras detulit_; atque ideoita ab eo infti-

tutos. Alii id ad humana? vitaecnr- fum referunt, in _quo qui a?tatean- tecunt, vita? lumineiis cedunt, qui

pone fequuntur ^, ut eft Piatonis

fententia

b),

qui Iibro de

legibus

homines juflit inter fe

prolis

gra-

tia inire conjugia,utvitam, quama

parentibusfunt mutuati, veluti ar- dentem facem ipfi quoque

apud fi-

lios ponant. Lucretius de morta- lium _{inter fe} fucceflione c):

Inqtö

b)ap.yinc, Cbdrtarium c)Iib« IL/♦w.///•

29

Inque

brevi ßatio mutantur

fecla

ammantum,

Etquaß^cur

for

esyvitai

lampada

tra¬

duit.

EtNat.Com.eoferetenditd): Quid

aliudpgnißcant

htludi, quam univer¬

sum_prientis humana vita curfum

ef

lenobis molejtiarum_atque

curarumple-

num, qua ubi cejjaverint a

curjuyip(i-

usvitaceffandum eß, &juccedentibus

lämpades,

lites, morbi, calamitates ant-

morumque jolicitudines in manus trct- denda? Porro Athenis

agitabatur

feftum _Xatesïiœ di&um, a manua- riis artificibus univerfis , maxime

vero omnium fabris _; idque trige-

fimo die menfis Pyanepfionis. Ini-

tio _toti populo commune erat Sc

tum

TtdvôYjpLcv

; poftea veroXotïxsïœ

ad artifices pertinere tantum cœ-

pit, quia Vulcanus artem fabrilem

in Attica inftituiïïe ferebatur e ).

Roma? Vulcanalia etiam in hono¬

rem iftius _numinis inftituebantuiL, X. Ka- d)Hb.IPt^c._6.p.m.i/o. t)Meurf.p.m.zpj*

3°

X\Kaîend. Sept., quo

die popàîus

pro fe in ignem animalia

mittebat,

idque ^pro avertendö urbis incen-

dio. Quod docet infcriptio

apad

Gruferum /):

Haec.

area.

irïtrà.

hanc. definitioneith

cipporum.

claufà.verubus.

ôcarâ.quœ.cft.

inferius. dedicata. eft. ex. voto.

Hilcepto- quod. diu.

erat,

neglc-

nec.redditum.incendio- rum.arcendorum.

caufl'a.

_quan- do. urbs. per. novem.

dies ariif.

Neronianis.temporibus. &,hac.

lege, dedicata. eft.

ne.

cui. liceat.

intra.hos. terminos.

aedificium»

exftruere.manere.

negotiari.ar-

borem.

ponere.almdve. quid.fe-

rcrc*&.ut.praetor,

cui. haec. re¬

gio. forti. obvenerit. litaturuifl.

ie. fciat. aliusve.

quis. magiftra-

tus. Volcanalibus. X.

Kaiend.

Sept.

/) in Volum,p,

Sept, omnibus, annis. vîtulo,ro

: bio.&.verre. Aliud feftû eratetiä

!

^Roms-TubiluftriüinVulcani hono¬

rem,quodX. Kaiend. Junias, velut

aliis plàcet XL celebrabatur

ad

lu-

ftrationemtubarü : unde Ovid.^/1:

h'oxima Vulcaniluxefi^: Tubiluftria

dicunt,

Lußrantttrpur*,

quasfacit

illefTuba.

Servius ad Virgilium ex occafione

verborumv. 562. h ) oftendit

apixd

Romanos inufu fuiiïè, fpolia &^ar¬

ma hoftium capta, Vulcano

facrata

comburere. Hoc TarquiniumPri-

fcum devi£Hs Sabinis feciiïe com¬

mémorât, itemque

plures,de

^qua

re expedit confulere UviumpLib.

xxx.cap.6. Lib. xxiu. cap.46. Lib.

vin.cap. 90. Neque

illud

pra?ter- mittendum, Vulcano ex arboribus dicatam fuiiïe piceam , quia

facile

accenditur, & ex ea faces 5c taeda?

conficiunturZ).

Item ab jEgyptns

Leo-

; g) lib. V Faß.v. 7if. h)Lib. VIII*

neid< i) Vojf. exEuft.