7 A
C O N S P E C T U S
V E G E T A T I O N I S L A P P O N I A E
QUEM v ï:m a a m p l i s s. f a c u l t. p h il. u p s a l. p. p.NICOLAUS JOHANNES ANDERSON
IMI. MAG. STIP. IILXLYIK.ET O üC A R . E I B J . Ë U I I O L » RORRI.AM). I N A U D I T . P H I L O S . S U P E R I O R I D. XXX M A J I U D C t X X L V I II. A. M. S. Pars II. U P S A L I A E W a h l s t r ö m & C.
PAR ENTIBUS OPTIM IS
Taraxacum officinale 'Weber. Valeriana officinalis L. — — var. *) Galium trifidum L. Linnaea borealis L. A speru go procumbens L. Galeopsis versicolor Curt.
— T etra h it L. M enyanthes trifoliata L. Veronica officinalis L.**) — serpyllifolia L. E u phrasia officinalis L. — — alpestris Koch. Rhitianthus minor Ehrh. M elam pyru m sylvaticum L.
-r— p raten se L. — — alpinum-U tricu laria interm edia
Hayn. A n th risc u s sylvestris (L.) Hoffm. ***) A n g elica sylvestris L. C icu ta virosa L. C arum C a r v i L. R an un cu lu s repens L. — reptans L. A c ta e a spicata L. B ra ssic a cam pestris L. E rysim u m alpinum Sm.
Cardamine pratensis L. B arbaraca stricta Fr. Capsella bursa Pastoris
Mönch. Thlaspi arvense L. Geranium sylvaticum L. — — a lpestre'Y). Parnassia palustris L. — — tenuis. Silene inflata Sm. Melarulrium diurnum Sibtfa.
— — carneum. Stellaria nemorum L. — media With. — longi folia Fr. — gram inea L. — crassifolia - subal pina Hn. Cerastium vtdgatum L. Curt.
— — alpestre Lindbl. Sagina nodosa (L.) — procumbens L. Spergula arvensis L. Ribes rubrum L. — — sylvestre M. K. Sedum annuum L. M ontia fontana L. Chamaenerion angustifolium (L.) Scop. Epilobium palustre L. * ) F o l i i s t e r n is i n s i g n i s . I n i n s u li s fluvii K a m a j o c k p r op e Q u i c b j o c k L . L u i . p l . l o c i s n o r m a li im m ix ta . N o n d u m n is i p r o p e Q u i c k j o c k L . L u i . d e t e c t a , sine du b i o a u t e m l a t e t in f ra a l p e s plerastjue a p r ic as L a p p o n i æ . O b v e n i t e t ia t n in a l p e L . T i t i r j u x ta l a c u m alpinum V i r i l i j a u r c o p i o s e ; f o l i o l a p r o f u n d e d i v i s a , n i t i d i s s i m a !
•jj- ) F l o r i b u s t r i p l o m i n o r i b u s , pure âlbi s i n s i g n i s . Qüâsi c a e s p i t o s e c r e s c i t !
f f ) I n d i s p u t a t i o n e : P l a n t a e vas cul. circa Q u i c k j o c k L. I.. b a e c p l a n t a v o c a t a e st : S t. y r a m i n e a - ju n c e a F r . A d S . c ra s si-
Circaea alpina L.
J1 y r io ph y llum alterniflorum DC. H ippu ris vulgaris L.
— — fluitans. Sorbus aucuparia L. Ho sa cinnamomea L. jilchem illa vulgaris L. Rubtis saxatilis L. Fra gar ia vesca L. Comarum palu stre L. Geum rivale L. Spiraka Ulmaria L. Cerusus Failus To urne f. L.
Trifolium repens L. Vaccinium uliginosum L. — V itis Idiea L. — Oxgcoccus L. slrctostaplnjlos officinalis Wim m. Calluna vulgaris Salisb. Red um palu stre L.
— — latifolium *). P y rola minor L.
polygonum aviculare L. — — latifolium. — Convolvulus L. Rumex domesticus tin.
— Â celosa F. — — alpestris **). — Acctosclla L. U rtica urens L. U rtica dioica L. — — glabra L. Chenopodium album L. Populus tretniila L. Äö/i'x pentandrn L. — — tetrandra L. — Çaprâea L. — nigricans Sm. Fr. B etu la glutinos.1 W allr. Alnus barbata
C.
A. M. ***) Callitriche verna L. — — minima Hoppe. Orchis maculata L. Triglochin palustre L. Juncus filiformis L. — articulatus L. — alpinus Vill. Fuzula multiflora (Ebrli.)Lejeun. — — pallescens W bg. -—• pilosa DC. (L.) Potam ogeton natans L.
— rufescens Schrad. — perfoliatus L. — pusillus L. S cirpu s palu stris L.
— uniglumis Lk. Carex filiformis L. — capillaris L. — flava L. * ) I n t e r lian c v a r i e t a t e m e t n o r m a l e m tam m u lt i a n im a d v e rt u n t u r t r a n s i t u s , u t n u ll o m o d o d i s t i n g u i pos sin t. N o s t r a pl an ta f o l i i s e t i a m l a t i o r i b u s , q u a m s p e c im in a G r o e u l a n d i c a , n o n n u m q u a m le c ta . ** ) l ï a c c v a r i e t a s , f o l i i s lo t i s s i m i s l u x u r i a n s , a J t. (tr ifo lio A l l . d i v e r s a , q u o d t a m eu n e g a t I t o c l i . S y n o p s 2 . p. 7 1 0 . **=?) 1’ er l o t a m L a p p o n i a i n imino B o t t n i a m usque a d 1 i to ra M a r i s b a l t i c i nu lla a li a A l n u s a me v i s a ; no tis a u t e m cer ti s eam ab A l n o in c a n o d i s t i n g u e r e non v a l e o ; fo li a s u b t u s nunc v i l l o s a , nunc g l a b r a , s e m p e r quam supra pa ll id io ra. O p t i m e i g i l u r : . t i n u s in c u n a - v ir e s c c n s Ä V b g T.app. n. ^G1 ß .
iO Carex flava humilis.
— O ederi Retz. — ornithopoda W illd . — panicea L. — — tumidula Laest. — sparsiflora W b g . .— — vagin ata Tausch. — — pohjgama *). — limosa L. — irrig u a ( W b g ) Hppe. — canescens L. ,— — subloliacea Læst. — loliacea L. — tenella Schk. **). — m icrostachya Ekrh. — pauciflora Lightf. — dioica L. T riticu m repens L. P o a trivia lis L. Curt.
— sero tin a Ebrb.
P oa serotina firmula Iln. — nemoralis L. — annua L. Enodium coeruleum (L.) Gaud. A ir a caespitosa L. •— flexuosa L. Melica nutans L, Calamagrostis neglecta Ekrh. A grostis stolonifera L. — vulgaris W it h . Milium effusum L. Alopecurus geniculatus L. — fulvus Sm. [Equisetum arvense L. — silvaticum L. —• pratense Ebrh. — palustre L. Chara flexilis L.j
P er Lapp. Umensetn, Piteusem et Lulensem, nou tamen Tornensem , lectæ sunt:
P la n ta g o m ajor L. A r a b is hirsuta Scop. — Thaliana L. Epilobium montanum L. — — var- strictum Læst. ***).
* ) S p i c a s u m m a ( n o r m a l i t e r m as cul a) fe m in ea , u t ric u l is nunc r a c l i i d i a d p r e s s i s , c l a r a m o b o v a t a i n , nunc p e d u n c u la ti s p a n ic u l a m f o r m a n t i b u s . — I n p r a t o h u m i d o j u x ta H a t t i s a f r a n L a p p . U m e n s i d. J u n i i 18415 in n u m e r a b i l i a s p e c i m i n a , C. v a g i n a t a e e o d e m l o c o i m m i x t a , r i d i .
P r o p e Q u i c k j o c k L a p p . L u i . S i n e d u bi o a u t e m per t o t a i n L a p p o n i a m , u t h u c u s q u e c u m C . lo lia c e a co nfu sa.
* * * ) S p i t h a m e u i n - d i g i t a l e , c a u li * s i m p l e x , superne ta n t u m i n a x i l l i s s u b r a m o s u s , u n d i q u e p u b e r u l u s , fo li a iniiina o b o v a t o - s p a t b u l a t a r e m o t e d e n t i c u l a t a , int er m edi a s u b l a n c e o j a t * . b f t y e p e t i o l a t a , g r o s s e d e n t a t a , o p p o s i t a , summa lin earia m in im e d e n t i c u l a t a , g e r m i n a p i l o s i u * c u l a , flore s lil aciu i. H a e c f o r m a , h a b i t u m a g i s q u a m n o t i s d i r e r s a , ad E p . mo n ta nu m se fer e h a b e t u t ^ * P ' Ilum E p . o r i g a n i f o l i u m . (C fr . L ae s t. L o c o p a r a l l . p . 2 7 5 . ) I n alp. I s c h a k L a p p . P i t . et IVammats L . L ul enfli s l e g i m u s .
Juncus bujnnius L. T riticu m caninum L. A n th yllis vu ln eraria L.
P a ris quadrifolia L.
Exlra hanc regionem nondum in Lapponia aniimad- versæ sunt:
Achillea millefolium - alpe- str is Fr. Hieracimn cymosum L. Fr. — prœ altum Koch. Echinosperm um deflexum
Sw. W b g . Polemon ium coeruleum *) L. Veronica serpyllifolia-bore- alis Læst. P edicu laris S cep tru m Ca rolinum L. Viola m irabilis L.
Bubus casloreus Fr. Arrh. **).
S alix C aprœ a-spluicdatta W,'illd. —- depressa- einercsccens
W b g . — niyricans-boreoliis Fr. B etu la y lutin osa frutessccns Fr. Orchis an yu stifolia - laippo-
nica ILæst. C arex laxa *) W b g . P oa p ra te n sis-riye n s Hin. —- — alpestriss. — sudetica Hänk. — nemoralis-c/lauca ( V rahl.) — — triflorus Hook.
E regione alpina buc descenderunt : a) per omnes Lapponiæ partes:
A n ten n aria alpina (L.) Br. H ieracium alpinum Lj. ***) E riqcron unijlorus L. — fuliyinosutn (L„æst.)
*) T a n t u m in L a p p . T o r n e n s i . ** ) H a n c s p e c i e m h y b r i d a m e s s e n o n p o s s u m , q u in e r r e d a m . A l i o l o c o p l u r a d e ea p r o f e r a m . * * * ) I l a e c d u o o p t i m e e s s e d i s t i n c t a , d e s c r i p t i o n e s , q u a s i n i p s a n a t u r a c o n s t r u x i m u s , d o c e b u n t : 1 . H i e r a c i u m a lp in u m ( L . S p . 1 1 2 4 c a u l c s i m p l i c i r m o n o - c e p b a l o to t o p u b e al b a s t e l l u l a t a p i l i s q u e i n t e r m i x t i s l o n g i i s c a nis b a s i a tr is s i m p l i c i b u s d i v a r i c a t i s o b t e c t o , a n l h o d i i g l< « ib o so - d i l a t a t i b a s i s u b c o r d a t i s q u a m i s f u s c i s l i n e a r i - a c u m i n a t i « v i l l o l o n g i s s i m o u m b r i n o - f u l v e s c e n t e b a s i im a a t r o u s q u e in a p p i c c m v e s t i t i s , fl o r ib u s in a x i m i s p e t a l o r u m l a m i n a d e n t i b u s q u e s p i l i s f u l v o c a n i s c o n s p e r s i s , s t i g m a t i b u s f u l v i s ; f o l i i s n u m e r o s i s in r o - s u l a m a d b a s in c a u l i s c o n g e s t i s s p a t h u l u t o - o b l o n g i s i n ' U e g r i s , c a u l i n i s 1 — 2 m i n i m i s s e s s i l i b u s . 2 , I I . f u l i g i n o s u m ( H . a l p . v . f. L a e s t . I i g l . V e t . Ac:a ad. H . 1 8 2 6 ) c a u l e r a m o s o o l i g o - p o l y c e p b a l o r i g i d o i n f e r n e g l a l b r i u s - c u l o , p u b e s t e l l a t a p i l i s q u e r a r i o r i b u s b a s i m a g i s a t r i s b . r r e v i o - r ibu s t e c t o , a n t h o d i i o v a t i s u b d i l a t a t i p r i o r e d u p l o minoris* i s q u a m is a c u m i n a t i s v i r i d i a t r i s p i l i s g l a n d u l o s i s a t r i s b r e v i b u s ; p i l i s
-D ra b a ru restris Br. Lindbl. S tella ria borealis Big. S axifraga nivalis L.
Veronica saxatilis L. (il. Gentiana nivalis L. A ra b is alpina L.
Alchemilla alpina L. Sibbaldia procumbens L. D rya s octopetala L. Androm eda hypnoides L. S alix reticulata L. Juncus biglumis L. -— elatior W h g . stellaris L. oppositifolia L. ciespitosa L. adscendens L. Fr. Luzula spicata (L.) Carex rotundata W b g . — saxatilis-pulla L. Good. — atrata L. triglumis L. Jihodiola rosea L. Epilobinvi origanifolium Latu. — — nigra All. — rigida ylacialis Good.
Fr. — — anceps Fr. Trisetum subspicatum P. B. — lin eare Mübl. Fr. Vahlodea atropnrpureu Fr.
b ) io Lapp. Pitensem et Lulensem: P otentilla nivea L. c ) in Lapp. Lulensem tantum:
G ym n a d en ia albida (L.). Junens arcticus W illd . d ) in Lapp. Lulensem et Tornensem:
S a x ifr a g a C otyledon L. Carex parallela Smilt. C a re x festiva Dew.
e ) in Lapp. Tornensem tantum:
T rise tu m agrostideum Fr. Hierochloa alpina (Sw.) C a re x g yn o cra tes W orm sk. Stellaria alpestris Fr.
q u e r m r is b r e v i b u s c o n s p e r s is a p i c c s u b n u d i s , ( c i l i i s l o n g i s c c r l c o m n im o d e s t i t u t i s ) ; fl o r ib u s m i n o r i b u s , pet ali s c i l i i s m i n im i» , s a e p e n u l l i s , r a r i s s i m e c i l i a t i s ; s t i g m a t i b u s (u l i g i n o s i s g l a n d u l o - s o - s c a . b r i s ; f o l i i s r a d i c a l i b u s G— 8 o b l o n g o - s p a l l m l a t i s in p e t i o l u m l m n g c a t t e n u a t i s s u b d e n t a t i s , c a u li n is ramos a n g u l o a c u t o e r e c to is i u l c r a n t i b u s , a d a p ic e m a tt en u a ti s in t eg e r r im is . P ' l u r a s u n t a d d e n d a , q u a e ta m en in aliam oc c a s io n e m d i f - f e r a n u u s .
III. REGIO ALPINA.
A lp e s , arboribus destitutas, continens. A) R eyio alpina sensu strictiori, nive non oblecta,*
E j ugo alp in o, quod, in uno quasi tenore peninsu*’ lain Scandinavian continue percurrens, Sueciam a Nor- vegia secernit, vel potius eas intime conjungit (de jugo infra plenius commemorabimus), porriguntur in ceteras regiones alpes singulæ. Verum quidem es t, has etiam alpes maximam partem earum plantarum alere vere al- pinarum, qua; summas alpes et campos, irlter bas alpes sit o s, inhabitant; quum auteur non immerito contende re possimus, plantas australiores ultimas — paucissimis tantum ex cep tis, quæ etiam altius procedunt, nec ta men vegetationi quandaui conciliant faciem singularem — in his nlpibus obvenire, quas alpes præterea nullæ per totam æstalem tegunt moles nivales; haud inutilem fore credidim us, si hanc seorsim proponeremus subre- gionem. Tales a jugo alpino plus minusve disjunclæ alpes sunt, in Lapp. Umeusi: GeotU-fjäll, G ivorten , Z w a ip a , K àxa cet.; in L. Pitensi: Peliehaisin, Iiib- liits , Ita v to n le, R a sh a ts; in Lapp. Lulensi: Själlapoult, fVxioha, S n jä r r a k , JVaJli, Zähkok, P o r r ti et Ultivis. In Lapp, autem Tornensi nullæ extra jugum hocce in veniuntur alpes singulæ.
Omnibus cognitum e s t , plantarum quum sppcierum tum itldividuoruui numerum, pro altitudinis diversitate varie dinriinui, quod efficiunt sine dubio et soli natura et temperatura divefsn. Scbouwius diligenter rationem per scrutatus est, cur alia altitudine alia exsisteret plantarum frCquentia et formarum singularis distributio. In regioni bus australioribus, ubi ex planitie se attollunt alpes usque ad 1 0 , 0 0 0 p ed ., observatio ejusmodi facillima e s t, quæ tamen difficillime in Lapponia fieri p o test, ubi parva tantum altitudine cacumina alpium campos superant. Differentia autem, quam in alpihus australioribus efficit longe diversa altitudo, hic, parvo quidem spatio, in singulis regionibus satis conspicua est. Quum itaque in nlpibus Europæ centralis regionem alpinam jam 6 0 0 0 ped. incipere audivimus, hanc in Lapponia jain altitudo 2 0 0 0 ped. efficit.
Belulelis ul limis delicientibus, Ime illuc m a g n i e x tenduntur campi; Salices, praecipue glauca, lavata et Eapponum , primas eorum sensim declives partes fruti cibus densis obtegunt, quorum utnbra sese occultant complures plantae origine australiore, quæ, in omnibus regionibus inferioribus etiam obviae, liic terminum suum superiorem attingunt:
Cirsitnn heterophyllum All. — — tenui/olia L. Leontodon autum nalis L. — liaslata L.
Pinguicula vu lgaris L. Eriophorum angusti/alium
— — tenuior Roth.
W b g . — vaginatum L. Tinnunculus acris L. — alpinum L.
Trollius curnpæus L. Carex vesicaria L. Viola epipsiln Led. — ampullacea Good. P o te n tilla a lp estris Hali. — Buxbaumii Wbg. Coeloglossnm v irid e (L.) Hn. Festuca rubra L.
L iste ra cordata (L.) R. Br. — ovina L. A n d ro m e d a polifolia L. Poa pratensis L Shlix phylicaefolia L. j4grostis canina L.
Campos nudos, qui baee salicta deinde excipiunt et vel omnino plani sunt, vel leviter sursum escendunt, ob tegit vegetatio vere alpina , paucissimis plantis australi bus in term ixtis, F ricin eût. cæspites densos formantibus, Jitn caceis, lo ca humidiuscula amantibus, et Caricibus, pa ludes frequentes sed parvas implentibus, insignis. Jam mense Junii bine effluit nix omnis, nec permanent, nisi aestatibus valde frigidis, locis occultioribus, rarissimi acervi nivis. E paludibus, in locis humilioribus sta gn antibu s, innumerabiles delabuntur rivi, qui, campos nudos irrigantes, per salicta defluentes, ad regionem tendunt betulinam , in ripas plantas pulcherrimas alpi nas colligentes. Præter plantas alpinas, quas ad regio nes inferiores cx hac descendentes jam supra enumera vimus , bic obveniunt:
a ) Per totam Lapponiam:
L co n to d o n autum nalis Ta- Ranunculus nivalis L. raxaci L. — p y rm a u s W b g Ranum culus a cris pumilus Silene acaulis L.
W b g . Cerastium triqynum Vili, .Usine biflora L.
Saxifraga (stellaris) como- Carex a m pu llacea-borealis
sa Poir. *). Hö.
P otentilla alpestris geran i- — u stulata W h g . oides (Schleich.) — hyperborea D t . Salix glauca pullata Fr. — lagopina W h g . — — pallida Fr. — ru pestris A ll. — herbacea L. P oa coesia Sm. Carex vesicaria alpigenaF r. A ir a alpina L. W h g .
— saxatilis (-v irid is) A g r ostis ru pestris A ll. Fr. **)
b) Per Lapp. Pitensem et Lulensem: S axifraga cernua L.
— — vivipara. c) Per Lapp. Lulensem tantum:
E rigeron alpinus L. B r a y a alpina Sterub. & Hppe. — — minor.
d) Per Lapp. Lulensem et Tornensem: P oa cenisea All. c. v. flexuosa W b g . e) Lapponiæ Tornensi propria: P haca frig id a . Ilis plantis alpinis immixtæ sunt (per regiones in fer. frequentissimæ):
Campanula rotundifolia L. Rubus Chamœmorus L. — — albiflora. Vaccinium M yrtillu s L. — — linifolia. E m petru m nigrum L. Trientalis europœa L. Polygonum vivip a ru m L.
*) S a x i f r a g a c o m o sa ( P o i r . E n c y c l o p . raetli. V I . p . 6 8 0 ) s ca p o r o b u s t i o r e i n f e r n e ta n t u m p i l o s i u s c u l o c o r y m b o s o , r a m u l i s p a t c n t i - i f i c u r v a l i s g l a b r i s f o l i o l i s c a r n o s is i m b r i c a t o - c o i i g l o m e - r a t i s t e r m i n a t i s , il o r i b u s 0 — 3 n u t a n t i b u s m i n o r i b u s , p e t a l i s c o r d a t o - u n g u i c u l a t i s c i t r i n o - b i p u n c t a t i s , f o l i i s r o s u l a t i s o b o v a t o - c u n e a ti s a m e d io a c u t e d e n t a ti s . ( S . J o lio lo s a R . R r . F I . I n s . M e l v . p. 1 7 . T o r r e y e t G r a y , L e d c b . e t c . ) S u m m a c o p i a c u m S . s t e ll a r i n o r m a li c r e s c i t , a qu a d i s t i n g u i t u r : c a u l e s t r i c t i o r e r o b u s t i o r e , g l a b e r r i m o , f o l i i s r a d i c a l i b u s n o n t a m c u n e a t i s , g r o s s i u s e t a c u t i u s d e n t a t i s , p e t a l i s c o r d a t i s a c u t i s , u n g u i f il i fo r m i e l o n g a t o i n s i d e n t i b u s , e r e c t i s . R u l b i l l o s v i v i p a r o s n u in - quain o b s e r v a v i , v i d e n t u r a u t e m e t c a r p o p b y l l a e t s ta m in a in f o l i o l a o b o v a t a m in im a c o m o s a ve r t ic il la ti r a c o n g l o b a t a tr a n s fo r m at a e sse . * * ) S e r i e m C a r i c u m in a lp e S n j S r r a k l e g i , ex qua t r a n s i tu s di re cti in t e r C . s a x a t i l e m , v e s ic a r i a m e t r o tu n d a ta m era n t c o n s p ic u i. J)e q u i b u s a l i o l o c o p le n i u s c o m m e m o r a b i m u s .
Betula nana L. Carex cœspitosa L. Fr. G ymnadenia Conopsea *) — aquatilis W h g .
(L.) R. Br. -—• vulgaris Fr. Liuzula cam pestris L. — chordorhiza Ehrh.
— — nivalis Læst. Hierochloa borealis Sehr. Anthoxanthnm odoratum L. Finem lioruni camporum determinant cacumina illa editiora, quæ, campis nivalibus plerumque obtecta, iu infima tantum parte ad planlas, alpes altissimas alias inhabitantes, procreandas valent. Prætcr Silctien acau- le m , A lsinen bifloram , Ranunculum nivalem et pygmae- u m , Cerastiutn trig yn u m , Saxifragam cern uam , S ali cem herbaceam et Roam ceniseam, quæ hic optime vi gent, quamquam etiam in loca inferiora descendunt, hic inveniuntur:
R anunculus glacialis L. Luznla glabrata Hoppe. C ardam ine bellidifolin L. — arcuata "V\ bg. D ra b a nivalis Lilj. P oa laxa Ilänke. S a lix ovata Ser.
B) C a m p i, inter alpes editiores patentes, ubi per totum annum nix passim permanet.
Iis , qui has alpes, ex jugo alpino porrectas, tran- gressi su nt, patent campi latissimi, quos efficiunt ejus dem j u g i aut radices aut latera sensim declivia; et hi quidem campi saepissime intervalla, inter cacumina al- pium obvenientia, occupant. Hic nulla arbor, vix Be tula nana, viget; tantummodo in locis situ aprico et soli natura ad vegetationem singularem procreandam a p tis , ramis brevibus et tortuosis emergit S alix hastata- a lp in a ; S a lix autem polaris inter saxa hic frequentissi- ma e t S a lix herbacea omnem vegetationem arboream saepe efficiunt. Ex hac regione nix numquam omnino d efluit; loca etiam, quæ nive passim sunt denudata, ideuntidem et copiose irrigant rivuli, quos desuper emit t un t campi' magni glaciales. Itaque hauc regionem ni valem appellare possumus, qu® illil l0G3 (iecliviä Vel plania jugo alpino proxima et a nive numquam perfecte
*> A d e am forma m p e r t in e n t spe cim ina l a p p o n i c a a m e l e - c t a , q u a m G . v u lg a r e m v oc at cl. P . C. A f / . c t i u s ( r . D o t . N o t . ffl'KÔ TV;o t ) .
soluta continet, et quae denique usque ad 2 0 0 ped. in fra terminum nivalem saepe adseendit. Usque ad illum terminum extensam eam esse contendere non possumus, quia cacumina tantum pauca id altitudinis attingunt, et quum eam attingunt molibus glaciei magnis, longe infra liunc terminum usque in regionem nivalem descendenti bus, obteguntur, ob eamque causam omni carent vege tatione.
Camposj inter alpes extensos, inhabitant: a) per totam Lapponiam:
Pinguicula alpina L. Carex microglocliin Wbg. S axifraga rivularis L.
b) per Lapp, Tornensem, Lulensem et Pitensem: A rn ica alpina L. D raba alpina L.
Campanula uniflora L. O x y tropis lapponica W bg. P edicularis flammea L. A n drom eda tetragon a L.
— hirsuta L. S alix arbuscula L. c) per Lapp. Tornensem et Lulenscm: A n tenn aria carpathica S alix polaris W b g .
W b g . Eriophorum russeolum Fr.*) VCahlbcrgella apetala Fr. Care.r rariflora Sin.
d) per Lapp. Lulensem et Pitensem:
Draba (lactea) IV ahlenbergii Hn. et Carex p edata W bg. e) Lapponiæ Lulensi propriæ:
Cerastium latifolium L. **) C arex bicolor AU. A stragalus Oroboidcs Horn. — elytroides Fr. *p) Iiocnigia islandica L. — rufina Dr. Carex epigejos (Laest.) Fr.
* ) C u l m o g r a c i l i , la n â in c a p it u lu m o b o v a t u m b a si a ng u s tat um c o n g e s t » ad E rio p lio r u m v a q in a tu tn p r o p iu s a c c e d i t , quam ad E . c a p ita tu m . I n L a p p . T o r n , et L u l e n s i in p a lu d e infra al pem K i e r k e v a a r a f r e q u e n t is s im u m . •
* * ) I n a l p e IVjunnats p r o p e Q u i c h j o c l , e t d e in d e per o m n es r e g i o n e s a l p i n a s L a p p . L u le n s is 1 8 4 5 a m e o bservatum .
•}*) F o r s i t a n a d h a n c s p e c ie m p e r t in e a n t specim in a C a r icis « me in a l p i b u s L a p p . L u l e n s i s 1 8 4 5 t e c t a ; quia autem non ma tu ra e r a n t d e i i s a l i q u i d d u b i i res tat.
f) in Lapponia Tornensi tan tu ra inventa: Carex fuUginosa ScLk.
— limula Fr.
In lateribus alpium declivibus et prærliptis infra Icrtninum nivalem, eum Ranunculo glaciali, nivali e t j)ggmaeo. D rya d e octopetala, Cardamine bellidi fo lia , D raba nivali et L uzula a re n a ta , quae altissime adseen- dunt, vigent:
a) Lapponiæ Tornensi proprias
Alsine rubella ( W b g .) c. v. hirta (YV orni.) 1») Nondum extra Lapp. Lulensem inventae: yiren a ria humifnsa W b g . /te tu la alpestris (Fr.) A lsin e stricta Sw. Luzula liyperborea Br. S a lix rnyrsiniles procum - Carex nardina Fr.
bens Forb.
c) Ilis tantum duabus Lapponiæ partibus commune i Rhododendron lapponiciim W b g .
d) in Lapp. Lulensi et Pitensi:
G entiana tenella Rotb. et Cobresia scirpina W illd . e) per Lapp. Tornensem, Lulensem et Pifensem: S a lix arbusculn-vaccinifolia Sin. et Chamaeorclns alpina
Rich. f) Tandem Lapp. Umensi, Pitensi et Lulensi' com munis:
Catabrosa algida Fr. (Soland) *).
C) Ju gu m alpimtm e ju sque cacumina, nive et gla cie plerumque obtecla.
Ex 5 2 ° long, ad 5 9 ° long, et ex G4° lat. ad (>9° lat. extenditur jugum alpinum, non omnino perpetuum, sed trib us, ut jam supra memoravimus, locis intra
li-d e t e x i . C u m d e s c r i p t i o n e D r e y e r i a n a ( R e v i s i o C a r i c u m b o r e a -liiu u p . 2 8 )
icone
RunEeana(Supplem ente der R iedgräser
p. 9 1 T a b . 2 3 f . 1 . ) d e n iq u e s p e c i m i n i b u s V a l i l i a n i s o p t i m e c o n g r u i t . D e q u a p u lc h r a s p e c i e cfr . F r i e s i i S u m m . C e y . S c a n d . p . 2 3 4 .* ) F i g u r a m c t a d u m b r a t i o n e m hu jus s pec ie i a l i o loc o c o m m u n i c a b o .
mites Lapponiæ quasi interruptum, lu Lapputiia Uuieu- si uaum tantum habet cacumen, tcrminuiu uivalent su perans, se. J u o n k a rc n , in Lapp. Piteusi Saulotjock, in parte autem australiore Lapponiæ Lulcnsis in tantam surgit altitudinem, ut nullibi minus quam 4 6 0 0 ped. sit editum, semperque nive obtectum. H i c , ubi sita est illa Lapponiæ altissima alpis S n litelm a , multæ inveni untur glacies, plurimæ autem in latere norvégien. La cum autem Tornensem versus ita deprimitur hocce ju gum, ut altitudinem 1 5 0 0 ped. numquam superet; uec deinde animadverti possunt cacumina ulla editiora, et denique fluvius AI tensis flnem ejus quodammodo deter minat. Ex his cacuminibus ollissimis magni et declives in regiones inferiores porriguntur campi nivales. Sole urente e o s , vel potius terram} quam tegunt, calefaci- ente, partes eorum iufimæ sensim deliquescunt; aqua autem, quae huc ex locis superioribus defluit, sub nocte frigidissima congelata exsistunt illæ, quas vocant, gla cies. Saepe usque in convalles profundus descendunt, plerumque autem terminum earum eflicit term, nivalis. H ic , ubi pars earum sita est infima, quasi valla humi (quæ vocant ”m orraines”) ante se ejectarunt, quæ, aqua nivali defluente irrigata, e materia non constant dura et solida^ sed atra, molli et, quasi turgescente, ubi pri mae (vel ultimae) obveniunt plantae, ut Ranunculus g la cialis, S axifraga cernua et rivularis et c ., saxisque inter mixtis, quibus infixi sunt Lichenes quidam umbilicati. — Terminus nivalis, qui in alpibus, a jugo alpino lon gius distantibus, ut in Wallivaara prope Quickjock ? altitudinem 4 1 0 0 ped. attingit, hic, ubi undique est frigus et maxima nivis m ole s, ad 5 1 0 0 ped. tantum subsidit. Temperatura media regionis — 1°,1 C.
/
Sic breviter exponere conati sumus, quæ sit dif ferentia vegetationis in regionibus diversis Lapponiæ suecicæ, quas regiones determinat altitudo terræ, quæ ex varia a jugo alpino distantia pendet. Sane maximi est momenti quæstio illa, quænam hujus differentiae sint caussæ. Nostro quidem judicio eam efficiunt, non tan tum liæe per se diversitas altitudinis et temperaturae, sed aliic etiam res, quas hic exponere longius e s t , ncc
vires ad id nobis sufficiunt. (Jl jam in primordio dixi mus, hoc nobis fuit propositum, ut plantarum per re giones Lapponiæ distributionem geographicam, quantum fieri p osset, delinearemus. — Ad ceteras partes ejus dem terræ considerandas nunc nos conferamus.
II.
LAPPON1A OCCIDENTALIS S. LATOS NORVEGICUM *).
Hæc pars, ex G£>0 lat. ad 71° lat. extensa^ Nordlan- diani et Einmarkiam quum occidentalem tum orientalem continet. N e c tamen tantam habet latitudinem; quam quam enim paucis tantum locis latitudinem 4 — 6 mil. superat, sæpe quasi zonam angustissimam tanluin inter jugum alpinum et mare efficit. Fluctibus maris occi
dentalis et glacialis alluuntur litora, quæ interrumpunt sinus, in modum convallium, quibus ornatur latus sue- cicum Lapponiæ, profundi et angusti; quos sinus cir- cumsæpiunt montes praerupti et alti, sensim in jugum escendentes. Hæc omnia faciunt, ut maxima tantum difficultate regiones diversas plantarum naturales hic de terminare possimus; ei autem, qui varietatem frequen tiae et naturae plantarum alpinarum, quam efficit diver sitas altitudinis et climatis, quasi uno adspectu velit animadvertere, optimam ad id praebent occasionem.
* ) F o i i t e s : F l o r a e L a p p o n i c a c L i n n a e i et W a 1) 1 e n b e r g i î. F r i e s : S u m m a V e g e t a b i l i u m S c a n d in a v ia e U p s . 1 8 4 5 . H a r t m a n , S k a n d . F l o r a i 4 . I l o r n e m a n s P l an te læ r e et F l o r a D a - n ic a . S o m m e r f e i t : S u p p l e m e n t u m F l o r a e L a p p o n ic a e W a h - l e n b e r g i i . C h r i s t . 1 8 2 6 . B e m æ r k n i n g e r ved S u p p i. F I . L . i n : M a g a z i n f o r N a t u r v i d e n s k a b e r n e 1 8 2 7 — 2 8 . F l i y s i s k - o c c o n o - m i s k R e s k r i v e l s c o v e r S a l t d a l e n s P r æ s t e g j e l d i N o r d l a n d e n e , in K . N o r s k V i d e n s k a b s - S c l s k r s N y e S k r i f t e r 2 B . 2 II. T r o n d - li j em 1 8 2 7 . L e o p o l d v. B u c h : R e i s e durch N o r w e g e n u n d L a p p l a n d . I . I I . B e r l i n 1 8 1 0 . L ê S s i n g î Rgi§§ dilFOll N f l ï = w e g e n ( c o n t i n e t e t i a m F l o r u l a m L o f o d ie n s e m ) . B e r l i n 1 8 5 1 . B l y t t : I n F l o r am F i n m a r k i a e ad n o ta ta ( m s e p t cl. F r i e s i o c o m m u n i e . ) . N . L u n d : R e i s e i g j e n n e m N o r dl a nd en e og W e s t - F i n - m a r k e n i S o m m e r c n 1 8 4 1 . C h r i s t . 1 8 4 2 . F o r e lü b ig B e r e t n i n g o m en b o t a n i s k R e i s e i Ü s t li n m a r k c n i S o m m e re u 1 8 4 2 . ( B o t . N o t . 1 8 4 6 N : o 5 . ) ; F i n m a r k e n s F l o r a (m sp t ).
Haec pars Lapponiæ, cum ilia suecica comparata, sane inulta habet ei diversa sibique quasi propria. Cli mate maritimo, quod est hujus lateris, cum ceteris re gionibus insularibus circa polum jacentibus valde con gruit Norvegia illa , et eodem quidem modo, quo Lap poniæ maximam cum Sibiria esse similitudinem jaan su pra indicavimus, et alio loco plenius comprobare cona bimur. Quam ob rem bic etiam regio existit, regionem dico maritimam, qua omnino caret Lapponia suecica, quamque inhabitant planlæ lateri Norvegico maximae propriae.
Quae maris vicinitas temperaturam efiicit magis aequabilem mitemque, ut eo ipso aestas non tam ealida nec biems tam frigida^ ut in latere suecicO; sit; atque eadem illa temperatura alia est alius latitudinis geogra- phicac, quam ob rem accuratius et melius hic determi nare possumus, quibus locis septentrionem versus cre scere desinant plantae alpinae ceteraeque.
Ut adpareat, quanta sit differentia temperaturae lo corum pro latitudine geographica ; hoc adferre liceat:
N idarosiae: In insula M,a g erö: Temperatura media Anni -J- 4 ° ,4 8 C. -}- 0 ° , 0 7 C.
„ mens. Januarii— 0 ° ,9 0 C. — C. „ Julii - f - l S ° , 5 1 C . 4 - 4 V J & C . Nemini itaque, hoc clima temperatum consideranti, mirum esse p o te s t, plantas non paucas originis austra lioris in hoc latere obvenire, quae tamen, qu.autum scimus j in Lapponia suecica nondum lectæ sunt:
a) Usque ad Lofoden inveniuntur:
Ranunculus polyantliem osL . Trifolium medium L. H ypericum quadrangulum Juncus conglomeratus: L.
L. L uzula maxima (Ehr h.) b) Ad Nordlandiam et regionem Altenscm pro cedunt:
Scabiosa arvensis L. L in a ria vulgaris MilU. Succisa pra ten sis Mönch. S crophularia nodosa L. Campanula latifolia L. L ito rella lacustris L.. S tach ys sylva tica L. Anem one ranunculoicdes L.
— pa lu stris L. F icaria ranunculbideis
Viola persicifolia Schrei). Polyqala vulgaris L. H ypericum perforatum L. Linum catharticum L. Geranium Uobertianum L. A ren a ria trinervia L. Jiibes alvinum L.
S axifraga trid a ctylites L. Hosa canina L. — mollissima W illd . G cum urbanum L. V icia sylvatica L. c) Usque ad urbein slralem progrediuntur: Taraxacum palustre Sm. Çlechoma hederaceum L. G entiana cam pestris L. A d o x a M oschatellina L. C orgdalis fabacea Ehrh. V iola tricolor L.
— arenaria DC. L yc h n is flos Cuculi L. S te lla ria uliginosa Murr.
L ic ta sepium L. Euphorbia I/elioscopia !.. S alix repens L. Corylus Avellana L. Orchis sambucina L. L istera ovata Br.
E pipactis media Rieh. Fr. Allium oleraceum L. Narthecium ossifragum
Mohr. (Buds.) S tra tio tes Aloides L. Alopecurus nigricans Horn.
Fr. Tromsöe vel Fininarkiam
au-L ath yru s pratensis au-L. Lotus corniculata L. P yro la tnedia Sw. (see.
Blytt.) Rumex Hippolapathum Fr. (sec. Lund.) Convallaria verticillata L. Carex pulicaris L. D actylis glomerata L. d) Usque ad fluvium u n t u r: H ie ra ciu m L aw son ii Sm. C h rysa n tliemum segetum
r . L*#)
Verionica Cham aedrys L. IlapJianus H aphanistrum L . * ) NesF.ia pan iculata Desv. *) Canuelina foetida Fr. *)
Altensem conspersae inveni-D raba incana L. Viola palustris L. L y thrum Salicaria L. Polygonum Persicnria L. Orchis cruenta Müll. Herminium Mcnorchis L. E pipactis latifolia Sw. S cirpus pauciflorus Lightf.
“ **>
H a e o m n e s in t e r s e g e t e s e tia m in Lapp on ia australi n o n n u m q u a m s p o r a d i c i e , ut v o c a n t , occurrunt.
F t i a i u S c ir jjtiin a ly in u m a cl. D :o A n g s tr o m in IVord— l a n d i. a l e c t u m v i d i m u s j e st autem ad huc incertus civis F l o r a e n o s tr ;a e .
E riophorum latifolium Hppe. Caiabrosa aquaticaf(L.) Ii. — — subtilis Iiook. e) Usque ad fluv. Tanenscm et sinum Varangerfjord: Sonchus arvensis L.*) Sedum a cre L.
Thym us serpyllum L. G lyceria distans W hg. Veronica longifolia L. — — pulvinata Fr.
Multae etiam magis septentrionem versu s, immo fere ad N ordcap, hic procedunt, quae in Lapp. Suecica nisi in partibus maxime australibus animadversae non sunt, ut: V eronica officinalis, Juncus squarrosus, s i juga p y ra m id a lis, Vicia C racca, Hieracium paludosum , Crepis tecto ru m , A rtem isia vu lgaris, E rig ero n a c ris, Senecio vulgaris.
Si ad hunc numerum plantarum, quae ex Lapponia Suecica exsularunt, attendamus, facillime intelligemus, qua plantarum ubertate luxuriet Norvegia, praesertim quum id cognitum habeamus, ex plantis Lapponicis has tantum in hoc latere Norvegico nondum esse detectas: N u ph ar interm edium Led. Carex bicolor All. f Salix versifolia W b g . — h yperborea Dr. Potam ogeton nigrescens Fr. — laxa Wl»g.
— spar g anifolitis Fr. — laevirostris Bljtt. Fr. Carex tnicrostachya Ehrh. A ven a agrostidea Fr.
— ' tenuiflora W h g . P o a cenisea All.
Quod ad regiones plantarum Norvegiae diversas ad- tinet, jam supra indicavimus, quam difficilis sit earum accurata determinatio. In iis tamen determinandis ra tionem, quam proposuit cl. L u u d , sequemur, qua re giones has quattuor esse voluit: I) P e g . m aritim am , 2) P eq . su bsylvaticam , 5 ) P eg. subalpinam et 4 ) P eg. al- pinam. — Quum hae omnes fere, regionem tantum ma ritimam si excip im us, cum regionibus Lapponiae suecicae vegetatione maxime congruant, non omnes planlas hic enumerabimus, quas unaquaeque earum fert, faciem ta men earum primis lineis designantes, stirpes, quas sibi proprias gign it, afferamus.
A ) f t E G l O M A R I T I M A
i-ilorn continet Norvegiæ usque ail summum promonto rium septentriouale ; zonam perpetuam nullam efficit, quum Sinus illi frequentes, quibus litora; ut ita dicam, lacerantur, hanc regionem irregulärem et divulsam fa ciant. Fluctus marini ei afferunt salsitudinem quandam, qua laete vigent multæ huic regioni propriae plantae, quas in latere succico frustra quæras :
s is te r Tripolium L. S ten ham m aria m aritim a
Rich. “G en tian a se rra ta Rottb.
— involnerata Rottb. G laux m aritim a L.
P rim u la finm arkica W ill d . P la n ta g o m aritim a L. A r m e r ia elongala Iloffin. A rch angelica litoralis Fr. Ilaloscias scoticum Fr. (L.) Cakile m aritim a L.
Isa tis tin cto ria L. Cochlearia officinalis L.
— arctica Schlecht. — anglica L. — — fen estra ta Br. S ilen e • m aritim a W i t h . D ian thus superbus L. S te lla ria crassifolia Ehrb.
— humifusa Rottb. A r e n a ria (ciliata L.) — norvegica Gunn. H alian th n s peplo id es L. — — oblongifo- lius (Torr. Gr.) L epigonn tn salinum Fr. Pressi.
H ippu ris vulg. maritimus (Hell. Deinh.) L a tliyru s m aritimus Fr.
— — velu tinus Fr. H ippoph aë Ilhamnoides L. M y rica Gale L.
A trip le x hastata L. Chara foliolata Hn. Allium sibiricum L. Juncus G era rd i Loisel. Potam ogeton pectinatus L. Z ostera m arina Z.
B lysm u s rufus Paus. Huds. C arex sty g ia Fr. m aritim a Müll. salina-cuspidata' W b g . ■— mutica, subspathacea Wormsh. — nardifolia. glareosa W b g . norvegica W illd. — incurva Lightf. — *arctica Deinh. E ly mus arenarius L.
C alam agrostis strigosa W b g .
B ) R E G I O S E B S Y L V A T I C A
loca continet, quae occupat Pinus silvestris. Quamquam, ut jam diximus, multae planta; austra les per lilora Norvegiae septentrionem versus longe pro ced u n t, quibus valde durum est clima Lapponiae, Àbies tamen in Norvegia non supra 07 ° lat. invenimus (in parte australi regionis Saltensis), quam in latere sue- cico multo magis ad septentrionem adpropinquare et in altitudinem 1 , 4 0 0 ped. adseendere cognitum est; quod efficit sine dubio temperatura in Norvegia minus calida aestatis, certissime autem venti maritimi, quos Abieti minime salubres esse in omnibus insulis videmus. Pinus autem usque ad 7 0 ° lat. crescit. Ad hunc gradum la titudinis geographicæ progrediens aut zonam continen tem , aut sylvas parvas et inter se disjunctas constituit, in convallibus illis profundis et angustis (”Convalles inferalpinæ et loca inferalpina” W b g .) , quae inter et infra alpes editiores praesertim in Nordlandia obveni unt in reg. S alten et Trom soe, laetissime vigens. Magis septentrionem versus sinus tantum interiores, qui hic usque ad alpes penetrant, im plet, ut in Fininarkia oc cidentali ad L a x clven , P orsan gerfiord, E yn genfiord, j4ltenfiord et in Finmarkia -orientali ad h'arasjock et E narejock. Ad K loesterelv in regione, quam vocant F cellesdistrikter, in latera alpium in orientem vergentia usque ad 5G8 ped. altitudinem adseendit; zona autem, quam hic cificit, omnium est angustissima. 11% conval les laetissima luxuriant vegetatione, cujus plantas au strales, bic septentrionem* versus progredientes, jam supra enumeravimus; ceterae etiam, quae hanc inhabi tant regionem, fere eaedem sunt, alquc in eadem regi one Lapponiae Suecicæ. Huic tamen parti propriae sunt: E rig ero n rigidus Fr. O xg tropis cam pestris L.
— politus F r. Conioselitium tataricum
Fisch.
— — so rd id a W i l l d . S a lix Finm arkica Fr. P a p a ve r nudicanlc Koltb.
D raba incana L. P lan tanthera oblusata Purscli. ( W i l l d . ) *)
*) E t i a m j u x t a A r j e p l o u g L a p p . P i t e n s . ; a m e ta m e n fru s tra ib i q u a e s it a .
C ) R E G I O S U B A L P I N A. S I V E B E T U L A R U M .
Quemadmodum in latere succico, sie in norvegico, regioni, quam constituit Pinus, hæc regio hetularum succedit, ln regione Altensi sæpissitne altitudinem 1000 ped. attingunt belulela; in convallibus autem profundis, ut ad Torrefjord, usque ad 1 4 7 9 ped. alte adseendunt ; sed quo magis alpes versus penetrant, eo citius desi nunt, ita u t, dum in latere boreali et aprico alpis Su- litelm a, ad lacum Sorjäsjaur, betuleta viridissima vi g e n t, iis omnino carcat latus australe, (quod jam supra indicavimus). Propius septentrionem hic ejus terminus paullalim deprimitur; quam ob rem Betulam in parte australi Finmarkiæ non aliius, quam 1*200 ped. supra mare, et ad urbem Hammerfest tantum 7 2 o ped. cre scere audivimus5 deinde in latitudine geographica 70°,
ubi nulla vigere polesl Pinus, (ut in Havön prope Nord- cap) ex altitudine £>(j8 ped. s. m. ad litora maris de- scendenlc m , ct tandem ad N ordcap, quia temperatura aestatis 12° C. desiderat, omnino desinentem videmus. In hac regione omnes fere plantæ subalpinæ occurrunt Vulgares, ut: A rch a n q e lica , Viola m on tan a, E p ii ob ia , DJulqedium alpinum et sibiricu m , Phyllodoce coerulea, S a lic e s, C arex a tra ta , Cala may ros tis Phraqm itoides. ee- teræ. Ubi Betula autem ad litora maris' descendit lias etiam plantas, praesertim succulentas, ut Rhodiolam ro seam, Prim ulam strictam , D rabas cet. juxta mare obveni entes et fere maritimas factas videmus. Praeter eas, quas, aut per Scandinaviam aut Lapponiam totam frequentes, supra enumeravimus, non paucæ huic Lapponiæ parti propriao obveniunt:
(T h a lic lrn m Remense Fr.) S alix herbacea fruticosaVv. A r e n a r ia lateriflora L. V eratru m album
(Lobelia-C hrysosplenium alternifol. nutn) L.
tetran dru m Luud. Triticum violaceum Horn. S alix p u n cta ta W b g . C alabrosa latifolia Br. Fr.
D ) R E G I O A L P E X A
ouiuium latissime patet, diigum alpinum, in latere Nor vegico pluribus cacuminibus, couvallibusque
intcrjaccu-tibus, quam in Lappoiiia suecica, csl insti ucium, quorum altissima circa urhem Tromsoe et sinum Lyngenfjord (Tromsoetind et Lyngenlind) animadvertuntur;, per Fin- markiam occidentalem penetrans, propius ad mare glaciale se flectit, jam magis magisque humile, donec alpes W o ried u d er et Rastekaise, quae terminum nivalem vix attingunt, flnem ejus constituunt. Quia, ut pluries di xim us, clima hujus lateris est maritimum, h ic , j«g° a^~ pino nubes colligenle easque retinente? pluvia valde ir rigatur humus, qua pluvia n ix, quam copiosam scctim fert hiems, sub aestate potissimum d eliquescit, ex q u o , aqua frigore congelata, innumerabiles fere exsistunt glacies. In Nordlandia frequentiss'imæ sunt a promon torio Kunnen usque ad sinum Lyngenfjord (ubi circiter 2 0 earum inveniuntur), in Finraarkia autem tantum in tribus insulis cirea urbem Hammerfest obveniunt. Qui campi nivales et glaciales latissimi magnam partem te gunt jugi alpini; vegetationem ibi totam devastantes. Itaque non est mirum, si plantarum, ut vocantur, su c culentarum, in hac aqua nivali déliquescente magna vi geat copia, ut R h odiola, Ranunculus nivalis et g la c ia lis, dum e contrario frutieuli alpini, ut E ricin eœ et D ia - y e n sia , in hac Norvegiæ parte ncc multi nee frequen tes occurrunt, sed plantae 'vere alpiiue plurimae in late ribus inferioribus sunt quaerendae. Praeter ceteras plan tas, quas Lapponiæ suecicæ incolas jam enumeravimus, hic etiam hæ leguntur:
JVahlbergella affinis Fr. Sedum villosum L.
S a x if raga A izoon Jaeq. S alix hasta ta-h gperborea Fr. — aizoides aurantia. Cobresia caricina W i l l d .
Quod denique ad regionem illam, quam c o n s t it u unt Salices, adlinet, ea minime caret Norvegia. Kon tantum S a lix lanata et glauca} sed etiam S. ( o v a ta et) m grsinites eam hic eflieiunt, nec desiderantur plantae, quas ibi optime vigere supra indicavimus. Hæc r e g io ad fluvium Tanensem 1 0 8 6 ped. s. m. surgit, p r o p e insulam M agerö autem in altitudinem ped. tantum adseendit; observante el. Lund.
Ab h oc jugo sejunctae, propriumque quasi jnggum^ quamquam saepissime abruptum, constituentes, vid en tu r
alpes uiaritimæ, quarum cacumina, glacie nonnumquam obtecta, (erminum nivalem plerumque superant. A d earum numerum pertinent non tantum eæ alpes, quarum lateribus praeruptis et in mare praecipitantibus constitu untur litora Norvegiae, (quamquam eaedem babendæ sunt quasi brachia ex jugo alpino porrecta) sed etiam eæ , quae insulas illas constituunt alpibus insignes ( W å g ö e , Ilindöe, Sen jen,' Flvaloe, Soröe, Mageröe), ex quibus formatur ille Archipelagus, qui praetenditur litoribus Norvegiae. Ventis maritimis violentissimis perflatae, nul las arbores, vix frutices alere possunt, quam ob rem non nisi rari conspieiuntur J u n ip e ri ulli, nec A n drom è d e ', Saxifragae autem (praecipue S. oppositi folia) et plan tae succulentae bic laete vigent. — lis propriae habendae sunt :
Ranunculus sulphureus Sol. S axifraga hypnoides L.
III.
LA PPO N IÆ ROSS1CA PARS.
Hæc pars Lapponiae non ita nobis est cognita, ut certum et perfectum quidquam de vegetatione ejus bic enuntiare possimus. Itaque plantas, quaé huic cum ce teris partibus ejusdem terrae, sint communes, enumerare non possum us, nec omnes, quas sibi habet proprias. Quae tamen ex operibus *), quae nobis ad manum
fue-* ) Y V a b 1 e n b e r g i i F l o r a L a p p o n i c a , et G c o g r a p b i s k o c h F k o m o i n i s k B e s k r i l n i n g om K e m i L a p p m a r k . S t o e k b . 1 8 0 4 . F r i e s , S u m m a V e g e t a b i l i u m S c a n d i n a v i a e , l l p s a l i a e 1 8 4 8 . L e d e b o u r , F l o r a R o s s i c a etc. F a s e . I — V I . S l u t t g . 1 8 4 2 — 5 . r . It a t e r , E x p é d i t i o n à I V o v a j a - Z e m li a et en L a p p o n i e , i n : B u l l e t i n s c i e n t i f i q u e p u b l i é e p a r l ’A c a d é m i e im p . «les S c i e n c e s d e S t . P e t e r s b o u r g . T . I I I . IV:o 8 — 1 2 . p. 1 7 1 A'c. F e l l m a n , I n d e x p l a n t a r u m p b a n e r o g a m a r i i m in t e r r i t o r i o l i o l a c n s i l e c t a r u m , i n : B u l l e t i n de la S o c i é t é i m p . d e s iV atn ral is tes de M o s c o u T . I I I . 1 8 3 1 . 1\ y l a n d e r , S p e c i l c g i u m P l a n t a r u m F e n -n i c a r i-n m . C e -n t . I — I I . î l c l s i -n g f . 1 8 4 5 —^4. Å -n g s t r ö m et IV y - l a n d e r , A n t e c k n i n g a r u n d e r cn res a t il l II vi ta h a f v e t tjfe. i n : B o t . ÜVotiser 1 8 4 3 p, 4 9 — 8 5 .
runt, haurire potuimus, ea id comprobant, inultas plantas Sibiricas hic reperiri, quae tamen intra limites Lappo- niæ ceterae nondum inventae sunt.
Jugum alpinum, cujus quasi finem prope Iîauto- heino fluvius Altensis constituit, nullum continens de inde format jugum. Montes tantum singuli occidentem versus 11011 rari conspiciuntur; mox autein austrum
versus ita tendunt, ut peninsula illa, quæ inter sinum V aran gerfjord et M are albam latissima patet, sat aequa lis et lacuhus, paludibus fluviisque impleta adpareat. Circa lacum Im an dra autem et sinum K andalax sat altae et nivales exstant alpes. Haec terrae natura et forma efficiunt, ut regiones diversae non nisi difficillime determi nari possint, ut plantae australes plantis arclicis mirum in modum sint commixta*. Sic usque ad urhem Kola hae planta* australes inveniuntur, quas in Lappouia sue- cica vel norvegica nondum sunt repertæ:
Kibes nigrum L. Salix am ygdalina L. Cotoneaster vulgaris Lindi. Gnaplialium uliginosum L.J Orobns vernus L. Schenodorus inerm is PB.
[ Heracleum sibiricum L. Leys.
Ihi; quamquam in litore maxime septentrionali hu jus peninsulae est sita hæc urbs, obveniunt: V iola tr i color} canina et p a lu stris, Silene n u tan s, S edu m a c r e , Kubus Idcens, V ragaria vesca, L a th yru s p ra te n sis et plures, quae partes tantum australes Lappouiae ceterae inhabitant.
Iluic denique parti Lapponiee propriae suut: Chrysanthem um arcticum L. P edicu laris ve rticilla ta L.
P yreth ru m bipinnatum L. N yk
P igu laria Sibirien L. Cluierophyllum bulbosum C ineraria a lp in a - au ran ti- P rc s c o tii ( DC.)
aca Ho pp. Cenolophium F isch eri DC. Senecio nemorensis L. Koch, tinnunculus P allasii
A ste r sibiricus L. S ch l ec lit.
Lcontodon l\eretin u m Nyl. Caltha palu stris ra d ic a n s
Lonicern coerulea L. (Forst.)
Silene talarica Pers. K osa carelica Fr.
Sanguisorba poly gam a Nyl. P otentilla multifida lappo- nica Nyl. Iled ysa ru m obscurum L. A n drom eda calyculata L. C asteleja pallida Kunlb. S a lix am ygdalina L.
— ericet. membranacea Ilopp. Salix polaris m yrsinites C ar ex halophila Nyl. — — acutangula. — spiculosa F r. — reducta Dr. (Juncus castatuus L.) O b s e r v a n d a : p. S . l i n . 1 4 . l e g e + 2 “, 6 G. O b s e r v a » L . B . , quum im Hum s i g n u m te m p er a tu ra ; e st p r o p o s itu m , id + e»se. p . 8 liti. 2 0 . — d e c l i v i a .
.
; »k ¥ i >
