ANDREiE MILITIA

mmmy

*.* * ·■&

Q± F. F. $.

^,

MILITIA

HEBR/EORUM

Quani^j

SufFragante Ampliff Facult; Phi*

lofoph. in

Regio Athenseo Upfalienfi*

sus

ssjeswio.

V 1 R Ϊ

Admodunt

Syyerendi

ac

Celeherrimij

Dn. ANDREiE

GOEDING

Log. & Met. ^Ordinarii. I'rof·

Differtatione

Graduali cxpofitam,

ad publicum examen

defert

LAURENTIUS HUSS, Mcdelp.

V. D. Minifter.

Ad d. 2: Novemb.

1697

in

Aud.

1

Guß

av*

Majori hor is confvetis.

a.. —.—· - ■ - ;■■■"■·

UPSALI7E,

ExcuditHENRICÜS Key*

' fer Junior, Reg. Acad,

Xypographus

Μφλ ^-f A7

Tüeverendlfßmis

^m

ac DO-

Dn. ERICO BEN-

Z Ε L I O.

S.S,ae Theologiae Do&ori celeber-

fimo, inclutx dioecefios Stregtienfis £..

pifcopo Eminentiifimo, ejusdem Con- iiftoriiPraefidigraviiTimo,Gymna-

iiique Ephoro adcuratiffimo, deiideratiffimoque, Patrono

fummo»

Jdmodum

tf^eyerendis

V l-

Mag. LAURENTIO

RAHM

Archipraepoßto Stregnenfi,nec non ejus¬

dem civitatis &adhaerentis Ecclefiae

J

PaftoriMeritisfimo,

fumma ^reve-

rentia fufpiciendo.

Tlurimum

(fieveren-

V /-

Dn.LAUREN TIO

£$©©

LegionisTormentariaePaftorilauda- tiifimo, Eautoricertiifimo.

Chriflo Patrlbus

MINIS.

Dn. JULIO ^Ml-

CRANDRO.

S. S.x

Theologiae Do&ori

Am-

•plifiimo, per Norlandias Occidentaies Superintendent! adcuratifiimo _;

Confiftoriique

Hernofandenfis Praefidi dexterrimo, Patrono

Magno,

&

Clarisjtmis

JR. I S

Dn. MAR T IN O BULLER

Paftori & Praepofito in

05bertdlije

ad- jacentique diftri&u vigilantiftimo,

Promotori benignisfimo.

dis &

VoSlisfimis

RIS

Dn. Nicot

AO

TUÖmatttt

yice Paftori ad sedes Sacras S. Olai

digniffimo,

amico pl: honorando

f-Joc. ⁸ CUNQVE. EX- ^QVALÉ-

ERCITIUM. OB.ME-

RITA. SUMMA. BE-

NEFICIA. MAXIMA.

ET. CVLTAM. AMI-

CITIAM,

Submiflc

&

Rtverenter V. t) &

Offert',

t, H,

JEHOFAH

Exe De Mihtid

MEMBRUM

PRItJS.

$. ί.

Cturns de mi-

litia Hebraeorum _f

necciiariuniiionduχivel.

populi origincm inveftl··

gare*velipfius argumen*

ti nobilitatem commendare*cumnoti

defint qui utrumque funt exfccuti, Ipfo vero in limine monéndumcen·;

fuij non a me omnia efie addu&a,

quae Scriptores huius rei ftylo exa- rarunt_j Ted tantum praecipua ad hanc

materiamfacienda, leviter efle tada*

Plura Γι quis Wideret, ex fcripto-

ribtis ipfe petat,quorum nominänori

dißimtilavi, ied eorum quos fecutus

A fum

Χ ² }(

dum cxpreifi; Brevem

enim

me

jas-

Ht effe, & ratio temporis,

& praefens

rerum mearum habitus. Nomen i-

taque

militiae,quod Ifidorus (a)

a

mil-

le deducit; nonmodo comple&itur

milites plcbeios,

fed etiam magtftra-

tus ipfos, Qui

omnesin defertonu-

merati, (b) icxcentics

termillc quin-

genti

quinquaginta fuere» Et licet

tantusfuerit numerus copiarum,non

tarnen fine difcrimine erant con-

fcripti; fed intcgra aetatc;

firmis vi¬

ribus: & viriomni naevo carentes eli- gebantnr.

Sic enim olim cenfuit

princeps

populusj Improbos & fce-

leratos effe exftirpandos: Nam

facili

negotio tales corrumperent

integros,

& fuis fceleribus Deum iniram pro-

vocarcnt tantam, ut obunius

deli-

&um,totus aliquando lueret

cxerci-

tus. Juita praeterea

illis effe debuit

setas, effaetis enim&c fenio

confe&is,

necnon pueris &

imbellibus effe

par- cendum judicabant, Hinc

faäum

ut

an-

(a) Lib. p. c. 3. (b) Nnm, 1.

Χ

?

)C

annusvicefimus ad praefcriptum Dei.' (c) fit annus legitimus, quo militiam aufpicabantur Hebraei. Hac tetate

gaudentes dicebantur ele&i. Quan¬

tum vero temporis militiae impende- rint, non levern modo ^ex militiaec-

clefiaftica, cujus tempus deicribitut (d) Νum.

8,

^{2 4,} facimus coniedu-

ramj ied etiam firmiter ex antiq:

]ud: fcriptore

Jofepho

colligimus,

tempus militiae fuifie triginta annos, ici licet ab anno %o ad quinquagefi-

mum.

$. II.

Quod vero corpus absque capite,

id fere exercitus eft absque Duce;ab

eo enim fpiritus pendet miiitis, He¬

bräer itaque confcripto exercitu, de

Duce perito imprimis fuere follicitu

TalisDux,vel immediate abipfo Deo

fuit conftitutus,vel aliquando fuftra- giis populi ele£tus eft. Praecipue

tarnen pietate in Deum, &animoin- trepido, prudentia

denique

ceteris

prse- (c)Num. I. 3,Pi^7. (d) Num. S.24^

)(0(

praeftantcs, Hebraeis

praefkiebantur$

Quales erant vloifes ^& jofua, Saul

& David, juflfu divino un&i in prin- cipcs & Reges populi Dei; ^ceteros

liumero plures, exhibet iacer codex.

Ηi iummi Duces & Reges, cum dif, ficile admodnm & arduuiqipfis fue, rit, vel omniurn nofcere caufas, vel

omnibus intereffedifcriminibus: _pro, inde exemplo Davidis,é reelfeduxe, runt, alios conftituere fibi vicarios

qui magna quidem, non tamen Re, gia gauderent auctoritatc; minores enim & ieviores cognofcerent cau¬

fas, graviores veroad ipfumRegem

vel fumm um Ducem referrenr.Taks Ctiam Puces, _Regis in abfentiabei, lum adminiftrarent, ut nobis exem,

plo funt Abner,

Joab,

&

Benaia

in Sacrisfatiscelebresjcereroshic taceo.

Dt autem fummus Duxvel RexHe- braeorum a ^eteris infigni aliquo

äi

feerneretur; vel lanceam vel ba, eulum manu geftaret, quod He-

feeptrum appellitare foliti.Hoc

infi-

)(

5

infigne non modo Herbraeis, fedct.

iam utcx Homerodifcimus, Graecis fuit"familiäre, qui eodem ufi iunt tanquam nota peculiari Imperatoris»

Hinc Ulyifes inexpeditione Troiana Agamemnoni occurrens, eiusaccipit baculum, eoque velut infigni Impe- ratorio, vice fummi Ducis defcendit ad _näves, & abitimi _{parantesmanere} jubet» (e)Hoc praeterea infigni Reges fignificare volebant, fe pofitos efie

& ad praemia bonis conferendum &

malos paenaafficiendü. MinoresOuces

non Moiies folum infolitudine con-

ftituit utapparet,Exod å8,f) fedfe- quioribus temporibus idem fere feL%

Yatus eft _mos; de

]uda

enim Mac-

ςφχο legiturt (g) Quod conftituerit Oucespopult Trtbunos dr Centurionc$,&

fentacontarcbos & decuriones. Hoc

tarnen haudquaquam negare fuftine- mus,Duces a Moife coiiititutos, &

numero & audoritate a Davide eflc audos; Hinc fa?pe iniicitur mentia du- (e)Iliad.U^.?,_{(f) 1x9(1,*8.}(g) i,Maccab,3,

Χ 6 Χ

Ducum turmarum, quorum unus- quisque non tantum

mille

ut

Tri-

biini; fed viginti quatuor

milli-

bus militum imperavit, & fic impe¬

rium tenebat in viginti quatuor

Tri-

bunos. (h) In

abfentia horum, alii

vicarii fubftituti, funt hodie locum

tenentes didi, qui nihilo fecius

res adminiftrabant. Hoc nomineve¬

nit Abizadab,qui patris Benaise du-

cis tertiae· turmae vicariusfuir. Circa

has turmas notavit Corneliusa L*a- pidej Non omnes

jundim

in

armis apparuiffe;

fed unam tantum

quovis

menfe; Hoc confilio,ut armata ma¬

nus in propinquo eilet, Γι vel

feditio

aliqua exoriretur, vel vis aliqua Re¬

gi inferretur; praecipue

etiam,

n-epa-

cis tempore fegnitie

marcefcerent

milites. Hoc ipfo menfe variisexer-

citiis imbuebatur animus militaris,

quo exado, pofitis armis,

militesdo-

mos fuas repetebant.

Quod

tanto verofimilius, quanto regno& Regi

uti- (hy Par, 27. (h) loc. teud.j

)(

7

Υ

utilius fuitj hoc enim ipfb aerario parcebatur, cum cuivis difficile ^non eflet,permenfem iibiprovidere: falu-

ti quoque public® confulebatur, ^cum

iic pronos alias ad feditionem, ma¬

nus armatafacile compefeereu Fue·

re etiam Duces Triftatae dich, quo-

rura nornen,& Hicronymum & Nys- fenum in diverfas conje&uras traxit.

Menocchius exiftimat unum horum fuiiTe, quo Rex intei* ambulandum

niteretur. (i) Inter Duces etiam ^re-

cenfetur Magiftratus templi, cujus

mentio fit A£t. _4.

fk)

qui vulgus imperirum & mobile manu militari

coerceret; plures tibi cxhibet facer codex, quem vide.

$.

HL

Hi fere fuere duces populi He- braei, quorum inter alia non poftre-

mum fuit officium arma bellica comparare. Quantus enim lu&usin

toto Ifraele fuit, ^cum in univerfo

exercitu non

reperiebatur

gladius

exce»

(i) * Reg, 7,

)( 8 Υ

exceptojiaulis

&

Jonathanis, docet

nos (1' Et licet arma fuerint varia, militesque alii gravioris armatur#, qualis fuit

panoplia Saülis

quam

ob-

tulit Davidi dimicaturo cum Phili-

fthaeo, quam aipernatus

David,

quia

non potuit incedere tam

gravibus

ar¬

mis _i juiTerat, enim

Rex

Davidem

indui armis fuis, quibus totum cor¬

pus muniretur contra

ictus hoftiles,

impofuerat capiti ejus

galeam cha-

lybeam, & lorica indui

juiTerat, (m)

Alii etiam levioris fuere _armatur#, quales fuere omnes fägittarii & fun-

ditores dequibusfuo loco.Interimta¬

rnen icripturis familiare eft, pergla-

dium & arcum pleraque fere gene¬

ra inftrumenti bellici denotare. Sic

(η) vtves

in Gladio (fr (o)

pérman-

ρ

t»

robove

Arcus etus.

(pj NongUditi

tuo neque arcu tUo

cxpultßt

eos%

Gla-

dius HebrxfS dicebatur chereb a radice a^n qu# exficcare

fignificat,

quod (1;i.Säm,13. 17 (n) Gen. 27. 42,(ö)

Gen. 49. 24. Cp>jeiua® 24·. *2·

y 9)(

quod fcilicet gladius dum^iulnusirt«

fligit fangvinem efHuerc faciat A- liquando eadem lingva dicitur thim

Maachclet a confumendo & come-

dendo nam Sjk achal, Hebraeis eit comedere ut annotavit Menocchius.

Hinc fapiens, (q) Generatto q** pra denttbus gladios

habet, Hujus

gladii

forma non femper una & eadem^, plcrumque tarnen anceps fuit4 Ma¬

joris formae fuit Philifthaei gladius^f

quo ipfe cft jugulatusj Minoris &

peculiaris, Aod gladius quo iubter fagum in dextro femore erat accin-

&us4 (r)

Nam finiftra

melior Aod

fuit teile

Jofepho»

Praeter

gladium

ufi funt lanceis tanquam miflilibus

non una fed pluribusinftru&i,exem-*

plo

Joabi

qui tres Uttceas tul>t in

manu fua & eas tncor Ab/οίοη wfixtt*

(s; Ad

jaculandas hafec

lanceasuius

arcuum invaluit: bombardarumenim ufus ^tunc temporis erat nullus. Ho¬

rum arcuum meminit Propheta: (t)

B ten*

(q) Prov,30. 04, (l-yjud,3.Λ, (i)i Sapi.lff (t) Thren. 2.

Χ

ίο

χ

Undit Arcum fuum

qvafi inimicut! Sa-

gittas

etiam emifere, unde Sagittarii

di&i, quorum peritia fuit magna

non modoapud Hebraos, qui inde

a pueris huic

exercitio

operam

col-

locabant indefefifam,ut cxemplo Da-

vidis & (onathanis patet,· Sedetiam apud alias gentes:

quod notius exi-

itimo, quam ut aliqua probationc

cgeat. Hinc

David ait: (u)

Arcus

jonathams

non

retrocedehat & Silius

jjtalicus volens

Sagittarium deferibe-

re, canit:

jam

Socius volucresque

vagas

depren¬

den nube

Aßuetus )aculis idem & bellator I-

lerdes

Cut ludus ηullam curβ non tollere

damam*

Xt Hadrianus,

Emißumque arcu

dum pendet in

aere

telMm Ac redit ^es altofixifregtque

ßgitta„

Hos fagittarios fequuntur

fanditorcs

qui

(u) 2 Sam. ι.

Χ

π

Χ

qui uti arcu fagittas ^$ flc funda la- pides mifere, quorum numerus fa~

tis magnus. Νam habitat»res Gab^an Septingentt erant vtri fortißtmiy ^&que fimßra ac dextra praliantes;

&

lapi-

des tam certo iffiu per aerafunda vi- brantes, ut capillum quoque

pojfent

fe~

riré (x)Hisarmis,arcufc:&funda,Da¬

vid iuperavit Philiftacum (yv Praeter hcec arma Hebraeis fuere quaedam pretiofiora ^auro &argento diftintta,

caelaturis _quoque ornata» Hinc de Salomone exftat, fectt Rex Salomon ducenta _{fcuta deauro}

purißtmo,

fexcen-

tos auri ßclos dedit ⁱⁿ laminas fcuti tmius^ & trecentas peltas ex auro pro¬

bate_{,trecenta mtna} auri unam peltam veßiebant» (z) Haec arma ad often-

tandam magis Regiam magnificen-

tiam quam ad ufum belli confé&a videntur, quorum in folemni äliquo a£tu, ufus fuit prsecipuus, <5c iis in-

duti ftabant Creti & Plethi coram

facie Regis, Alias notum eft,pre- tio»

(x)Jud, 2o»(y) ι 5am» 17.(ζ) 1 Reg 10*

)( ¹⁵ χ

i\ofa ifta ^arma in armamentariofuis.

fe repofita (a) Probabile etiam vi- detur, eorum militum _arma, qui

excubias non agerent, in hoc ^arma¬

mentario fuiife recondita. Interim haud inficias_eo, ipfum Regem& e-

jus fateiiites, nee non pubüco offi¬

cio fungentes, & belli δζ pacis tem¬

pore fuiflearmatosj UndeetiamSaul

manu tenuit lanceam, qua Davidem

nifus eft percutere» (b) Horum^arma

ut dixitrius nonmodo pretiofa fuere, fed etiam oleo un&a & fplendida;eo confilio ut& hofti hic _armorum

fplendor eflet terrori, & nitida feu Jubrica arma non ita facile admitte-

rent idus hoftiles. Hinc _etiam cly-

peusSaulis dicitur oleounctus. Hunc paorem praeter Hebraeos aliae etiam

fervabant gentes,fic enim

Virgil»(c)

Parsleves

ctypees

φ fpicuU lucida tergunty K^irvinti ftngvi ^{- - - - -}

Jt Vegetius; Decurio _rogat milites

lori- (a)2.hr.9>16,«.Reg,io.17.fb) i.Sam,it.

(c) lii>. 7, jffineid.

)( 'l? Χ

loricas,

contos 6ccaflidesfrequenter tergere; 6cadterrorem ut diximus,6c ad confcrvationem armorum ne ru-

bigine foedentur. Praeter haec arma

tempore Oziae, excogitatie machinae, in urbium obfidione ad evertendos 6c perforandos ^muros necefiarise, O- lim enim 6c tempore Moifis, num

harum uius fuerit, ut ait Eupole-

mus apud Eufebium,

relinquimus,

cum nulla taiium machinarum ^{ex^}

ftent veftigia⁵ hoc ex Diodoro di-

dicimus, Sardanapalum_inopiaharum

fruftra obfedifie Niniven moenibus cin&am. ?{o» emm ait balifia aut te*

ßudtnes aut arietes aliave td_genus,ma-

ros evertendt tnßrumenta Ulis _tempo- ribus adhuc reperta (unt (d;

IV.

Hebrad hoc modo inftrudi, viden*

tur in duas clafles divifi, quarumu-

na equitibus altera peditibus confta-

bat. Et fiantiquiorarefpiciamustem-

pora, haud facile credimus, tantum (d) Ifid.Diod. ap-

Χ

Η

Χ

äppatatum equitatus fuiile, quantus fequioribus terporibus exftitit. Nam

ex plurimis Homeri locis colligimus

non equites iuis infediffe equis, fed

eutribus vedosexqaibusdimicabant.

(e) Sic Hedot dicitur

duos

viros

in

iodem cwru exißentes

tnterfeajfe

^Mne·

ßhernn & y^imhUlum, quorum alter aurigam a^ebat, alter ^arma

traciabat.

Et eod„ lib. >Jfritnerva bellatricis ha-

bitu dejcendit in pr&Uum, una cum

Ju-

none, qua currum moderata

eß. (f)

Plura ad haiic rem facientia collegit

Menocchiusex eodemaudote,quem vide. Si itaqae aliquis fuerit equi¬

tatus Hebr&orum, nullunialiumexi-

ftimo fuifie ipfis, quam olim pri-

fcis Trojanis. Tempote veto Salo- monis, multiplicati^non modo equi,

ied etiam equites armati, qui una

cum Phatetris iuccincti,R.egiumcut-

rum dicuntut ftipaffe apud

Jofeph.

(g) Vix veto quempiam

fugere exi-

ftimamus Salomonem utaliis rebus, Tic te) Iliad.S·^09,(i)Menoeh.(g)JoTeph. l,8.c, 2,

Χ

ιτ

Χ

fic

etiam^equisexercitatiiTimis

abun-»

dafife, quare etiam dkitur

habntßc

qvα

dragint

α miiliacquorum in fiabtdis9

φ curruum equiiumque duodectm nnl-

liA (bj Falcatis ptaeterea in hello Hebraeos curribus nios, verofimile

npn eil, ^cum ipfi η egent fe poife confcmdere ad _{montana, cum} Canan&i

utanturf^erreti (urribas, qui w terr%

campeßri habit

ant, j Atquc (ic arma

praecipua attigimus, quae Dux in ar- mamentario repofita habuit & belli temporibus ^, inter milites diftribuitj jam proximum erit oftenderc _quo-

modo milites exercebanturpacis tem¬

pore ut urgente neceiiitate, agilio-

res & firmiores ad quaevis pericula iubeunda, redderentur.

§■ v.

Inter alia exercitia nullum inprsc·

iio, rortiviro utilius

putabatur,

cur-

fu^

eo

enim

pollentes non folum fugientibus inftare, fed etiam loca

oppbrtunaprseoccupare poflunt, Hu-

00ÄPar.9, 2j.(i)ToC 17· jus

Χ ιό χ

jus

mcminit Athenxus (k) celeritaté

in hello _opus

efi,

cum ut

inftemtu fu- gienti hofti,

tum ut

vicli pericutum fu-

ga

evadamus. Ut

vero

animus

ac»

cenderetur ad hoc ftudium, praemia

propofita

funt

illi qui prior

con- tigerit metam.

Hinc Γι

non natura,

crebra tamen exercitatione, dicun-

tur fua pernicitate

aequaife

^capreas*

Unum vel alterum locumadducam»

x^ijael fuit curfor

velocijftmus, qvafi

anm de

capreeis

qvx morantur

in Syl¬

vis. il) Et David ob velocitatem lau-

dat Saulem & |onathati: (m) Saul, inquit,

& Jonathan aquilis erantvclo-

ciores. Praeter hoc, aliud fuit exer- eitium,.ja&ura nimirum diici,quivel lapideus

vel plumbeus vel ferreus

five argenteus, rotundaetamen

hgurae

fuir, Hic ludus non modoapud He-

brseos fed etiam apud gentes viguit,

Hinc Martialis:

Sptendtda

cum

volitentrfpArtani

pon¬

dera difci,

B(te

Sam. 2, 2 Sam.i.

)(

»7

)(

Eße proculpuert,ßtfemelillenoctm}

Et Homerus:

• - λϋοι Je ΤΓΛξα, ξηγμινι της

JierKotri τέξ7Γοηο ngy άιγοηησ-ι^{ιεντες.}

- -

Vulgus autem ( fe, miiitum) in httore mani

Difiisjaciendis cl· haflis oblettab^an-

tur.

Sagittae & fundaenec non aliisexerci- tiisnonmodoinde apuerisfuiflcdedi- tos,fedctiamMagiftrüjunioribusfuis~

fepraepofitum accepimus ,qui ceteris induftria & experientiapraeftabat.Ta-

lisfuit olim Sopher,quivocaturprin- ceps exerettus, Tyrones

probans

depo-

pub terra,

(η)

Nec nonceteri Duces qui variis inventis militaturos in-

ftruebant* Hinc etiam Davidisprae-

ceptum:pracepit, fc„ David ut doce-

rent filtos luda arcum. De qui bus

iingulis, amplus eifet differendicam-

pus fed brevitatiftudentes.verfusfub- iiciemus Sifciii Italici, in quibusnon

pauca repcriuntur exercitia olim ufi-

tata. Sic enim Poeta; (p)

c Jpfc

' (n) 2 Reg. 25.19.(p) Silim Ital.libS,

χi« χ

lpfe inter wedios

venturλ

ingentia

laudvs

Signa

da bat, vibrare /udemjransmit-

tete jaltu Muralisfojjas nndofumfrangere

nando

lndutus thoraca vadumi "Jpettacuta

Santa

K^Ante aeies virtutis erant: Sapealite planta

jlia

perfaßum &

campt per aperta volantem

Ipfe pedes

pravertit cq vum. Sape ar- duus idern

Caftrorum Spatium, dr faxotransmißt

& haßa.

MEMBRUM

POSTERIUS.

HIfce

videbimus, quomodo olim He-

leviter tadis, ^{paucis nunc}

braei bellum hofti indicebant & in caftris verfabantur. Ut vero forti- tudine olim & virtutcomncs fupera- bant; Sic juftitia tanto magis praeftabant gentibus, qnanto pracce-

ptis divinis inftrudiores erant, Nulli ita-

Χ

Γ9

itaque temere bellum inferebant,ri?-

fi prius laceiliti. Utquccomicusait, (q; fapientis efie omnia prius verbis

quam armis experiri; Sic etiam He-

braei

priusjegatos mifere, qui vel res

repeterét caufas belli ^exponerent E- xempla hujus rei varia infacrishabéus praecipue autem. ]of ^z%. i6s &

Ju4*

ii, ii, Siveroverbis apudhoftesni¬

hil proficere poffent, videntur ad ar¬

ma praecoms voce invitati, qui no¬

mine Regis velDucis populonotum, faceret, quid reipubl. tempoia poftu- larent, cur & contra quos arma es- fent capienda Quod vero attinet

Saulis fa&um qui concidit hoves int frufta, mifitque in omnes terminos

lirael per manum nuntiorü dicensi quicunque non exierit &

[ecttttts fuerit

Saut dr Samuel, Sic fietbobus ejus.(|) Videtur hic ritus peculiaris cogendi

exercitum; cui nondiifimileeftillui Levirat qui uxorem Stupo

vcctfam

m

fruit

a

fecam mißt ad

omnes

trtbus. (u)

Plura (t) I Sam.π.(u)Jud. ^19.

χ2ο y

Plura hacde revid. Menocchium. In- dictoautem bello, ante omnia Sol- liciti fuere ne militibus commeatus

deeflet, proindecerti hominibus hoc

dedere negotium ut

]ud

20 habetur.

Decem entm viri de eentum eleBt, &

centum de mtileex ommbus trtbubus

Jfrael, q ut cibaria compararent.

]o-

fuaeetiam & Gideonis follicitam cer-

nimus curam. ]oC i & jud. 7. Et

ne quid tempore belli deeffet, aedifi-

carunt apothecas tempore pacis, ubi

maxima copia frumenti, vini& olei, fuit rccondita, ut de

Ézechia

_legi-

tur 2 Par. _32. vid. etiam 1 Maccab.

,15. 32, & ⁱ Maccab.ix. ₂₇ Habuere infuper Reges Hebraeorum aerarium

iatis locuples, ut tempore Salomo-

nis & Joiaphati apparetde quibusle¬

ge Ecclef. 2 28 & 2 Par 17. Si e- nim alias, utique in bello pecuniao»

pus eft,de qua ficdiflerit Ariftoteles.

Pecunta eft qvafi

fidejusfor,

qvi ic\ ur- gente

neceßttate

omnia large Suppe

di¬

tåt

Χ

²¹

)(

tät & nihil deejfe ρititur (c) Nonmi¬

nus enim olim Hebraei quam hodie

noftrates militibus dedere ftipendia»

Hiuc de Simone Maccabxo legitur.

Tunc reßittt Simon, (jr pugnavit pro gente(ua (jr erogavtt peeunias muttas, Cjr arrnavit vira virt utis qentts(ua(jr

dedit Ulis ßipendU, (d) Quantum ve-

ro ftipendii militibus fit datum locus

2 Par 15. innuere videtur, ubi Ama- fias dicitur conduxiiTemilites pretio;

quorum numerus & ftipendii quanti-

tas exprimitur, Sic enim habet ^tex-

tus: Μercede quoqveconduxtt de lfrael

centum millia robußorum centum talen-

tis argenti. Ubi tarnen notandumhaec ftipendia ^non aequaliter omnibusefle data; Nam gregariis tantumdetrahe-

batur quantum Tribunis centurio- nibus & aliis pr*fe£turam militarem gerentibus plus dabatur. Nomine

autem ftipendii nonfemper venit pe- eunia fed aliquando panis & alia ad

vi&um necefiaria« Quod praeter a- lios 00lib»5· Etht (d) i.Maccab,4, (e) 2.Par,25»

χ ^« )(

lios etiam de liipendiis

Romano·

rum explicat

Polyb. (e)

$.

II.

Sic praeoaratis non

modo

com-

meatibus & pecuniis. fed etiam

muni-

tis urbibus,quashoftibus tanqua pro-

pugnacula

ορροίuere Reges Hebreo-

rum, exempio

Davidis qui Sion

ac- diiicavit & Baafae qui Rhama per- munivit i Reg 15. Omnes tribus jufto ordine

difponcbantur. Diftri·

butio autem tribuum & forma ca- ftrorum qus ferequadrata fuit, cir.

caTabernaculum& atrium exa&ede-

fcribitur, Nutn. i. Tradunt Hebraei,

„inquit

Mafius, fingulu tribubus futfje

„vexillum

fuo peculiari infigni. A-

„deo ut

primipilaris Judae tribus

cum

„Ifaichar &

Zabulon primum vcxii

„lum habuerit pro

infigni effigiem

„Leonis. Secuudum

vexillum Ru-

„benitarum

Simeonis & Gaditarum

„hominis

habuerit effigiem

cum

„mandragoris, quas

ad

matrem attu-

lerat

|§3lib-6.

Χ Χ

lent Ruben (i) Tertium vexillurtl

„Ephraim ManaiTe Sc Benjamin ha-

„buerit imaginem bovis. Qiiartum

„ denique Dan Afer & Nephthali

„effigiem aquilae habuerit. CuiMafii

„fenrentiae quae Rabbinorum nititur

„traditionibus, adverfaturßonfrerius

„in _{cap. ι.} Νum.

f. III.

Hoc _ordine quidcm difpofitae tri- bus _{erant, cum vero} caftra move- rentur alium modum incedendi tra- dit Menocchius. Sic ut primo loco

fe inviarn daret

Juda,

quam feque-

barur lfafchar Sc Zabulon Sc hae tres

tribus aciem conftitüebant primam,

quae conftabatccntieso&ogies fexies

mille quadringentis bellatorum. Et Tic levitae, qui tabernaculum in par¬

tes diilolutum partim humeris _gefta- bant, partim piauftris vehebant.Pro-

xima fuit Rüben cum Simeone Sc Gad _quae fecundamaciem conftitue- bat totaque centies

quinquagies

fe¬

(i) Gen, 30, rne!

)( Χ Η

fricl mille quadringcntos quinqua- ginta numerabat. Tertia

acies

con-

itabat Tribubus EphraimManafie &

Beniamin, quae omnes

conficicbant

cenries o&ies mille centum bellato-

rum, Agmen tandem quarta

claufit

acies, conftans tribubus Dan Afer 6c Naphthali, quae ultimae tribus con- ficiebant centiesquinquagies fepties

mille iexcentos. Num. i. Hic tantus exercitus itet faciens _per defertum

non domibus fed tentoriis ufus eft,

qu« funibus intendebantur, & paxil-

lis firma reddebantur Ef. _33.20.54.

2 a£t 18. _3»

§.

IV.

' Ne vero cx improvifo ab hoftibus opprimerentur,

caftra

non modo

vallo cinxere,

(m) fed

etiam fpecu-

latores emifere, qui explorarent ea, qux apud hoftes gerebantur. Tales

fuere viri non infimaefortis ^nec fim-

plices; fed acres,expcditi &minime

formidolofi5 quinonfolum fibipro¬

vide- (m) ι Sam, 30,

X Χ

Videte; Ted etiam locorum fitum, in-

colarum vires & urbium munitiones

cognofeere poflent* Hoc etiamMoi«

fes diligenter attendebat, vires enim inter ceteros

(ute.

gentts pracipuos eiegitt

quibus

praeeptt, ut afeenderent mertdt-

anam plagam,

(jr

conßderarent terram quaIis fit,

&

populum,quihabitator efi

ejus, utrumfortisβt an infirmus^ Si

pauci

numero an

plures,

ipß terra bona

an mala, urbes cjuales,murata, an

ßne

muris: humuspingvis anßerelis nemo- rofa anabsque

arbonbus.

(η) Tales fue-

re exploratores quos emifit Jofua, qui non incerta aliqua fed ^certa,quae

vcl oculis hauferint, vel ex idoneis fideque dignis audoribus cognove- rint, ad fuos retulere. (o; Hinc Da¬

vid horum opera & induftria didicic

certiflime quid apud hoftesgereretur,.

fp) Ut vero

poitent

reddi certiores, fiaepe Dux ipfehoc fundus eft officio;

Sic Gideon

(q) Defcendtt tpfe &

Pura puerejus adextremitaiem mtlitanum or-

D dwum

[n]Num. 13,18. [o] Jof, ^22, Lp] Satn, 26» L<y Jud, γ.

)(

2

6 χ

&ηum,ljut erant in

caflrit* Ad

tan-

tidenique exercitus iecujitatcm, vi- giliae &

noüurnse excubise, diligenter

agebantur. Ne ^autem continuo diei

labore & itinere fefii, milites fomno opprimerentur, nox militari difcipli-

na in quatuor divifa eft vigilias j &

fic militibus feflisiexaüotriumhora-

rum ipatio alii fuccedebant, excu- bias aåuri, Has foliti _agere Hcbraei

non folum utdiximus bellisfedetiam pacis temporibusj ad furta, homici-

dia, incendia, & alia maleficiain ur- bibus praecipue prohibenda» (r)Ut

autem melius attendere poflent iis,

quae peragebanturj inlocoeditocol-

locabantur: alius, qui loco citato, (s) indicatur (ttper porta murum:&a- lius fuper turrim }e*zrael (t) Hincfu-

gienteAbfolone,ob

fratricidiumcom-

miiTum; Puerfpeculator

oculos fuosele-

<vavtt & afpexit,

(jr

ecce

populm

mul-

tus veniebat per iter

devium,

^ex

Liiere

wonits. ζ Sam, 13.

s.v.

[ρ]^ζ Sam. ii24. Es}2 Sam» ig. [t}2Reg,9.17»

)(

₂₇

Χ

§.

V.

Sic leviferadumbratis,qu«ad fiibi-

tam irruptionemarcendam facerevi- debantur,· ulterius progrediamur, &

ilios ritus contemplemur, qui prae- lium vel antecedebantvel iequebaru

tur. Antequam vero pugnae adirent difcrimen, votis & fupplicationibu/,

fummi Numinis auxilium implora-

runt. Quod praeter alia exemplum Jephte innuit:

Proceflurus

entm

ad

bellum contra Oimrhonitas votum vo-

vit Domino,

(x)

Sic de

Juda

Macca-

baeo & ejus exercitu legitur;

qvod

illtqui^erant,cum

Maccabao

perorattones Dominum

rogahant,

ut

ejfet fibi

adiu- tor,poßea verofecerunt impetum

in

tnu-

nutones Idumaorum. [y) £t popu- lus

Judaicus imminente Holophernc

clamavit ad Dominum. Fufis ad

Deum precibuSjDux fummus velSa-

cerdos hortatuseft fuos, utfreti Deo

animo praefenti fortiter pugnarentj fcientes [x]Jud.11.30. [y]Maccabf 10.

Χ *8 ⁾⁽

fcientes Deum _pro jufta caufa ftare»

„Huc facit mandatum illud Dei; ap-

„pt-opinquante, inquit Deus,prselio, ,,ftabit lacerdos anteaciem & ficlo-

„quetur ad populum $ Audi Ifrael:

„Vos hodie contra inimicos veftros

„pugnam committitis, non pertime-

„fcet cor veftrum, nolitc metuere ^,

„nolite cedere, nec formidctis eos

„quia Dominus Deus vefter, inme-

„dio veftri eft; & ^pro vobis contra

„adverfarios dimicabit ut eruat vos

„de periculo. (z; Quantum vcrore-

fert efoquentis oratio ad incitandos

animös ad pugnam, &metus inanes

militum eximendos, propofita prae- fertim Numinis auxiliaris praefentia,

öcbonitate caufae, pro quapugnatum

eunt:non modoindicat Propertius.(a) franst& attolht vires in

miltte

caufa.

Qua wßjußa Subeftjxcutitarmapu- dor.

Sedinfuperedocentnos variaexem-

|>la populi

ttebraei,

qui orationibus

&

LzJDeut zo.2,Ca] Üb. 4.

)(

29

)(

& verbis, adeo fpei pleni & alacres

funt fadi,ut fete, non nifi vidotes di/ceiferint. Sic Moifcs torpentes erexit, (b) Ne ttmeatts, conßfttte φ Spec täte

falutem Jehov*

quamedet <vo.

bis hodtii \ehovah pugnabit pro vobis,

<vgs ergo quiefette;

Sic

2 Par» 20. 14»

ltem Ef. 44. 3. Apudproplaanos, fre- quentes occurrunt ad milites habi¬

ts orationes, quarummeminit etiam Claudianus de bello Gildonico ^ca-

nens

Diciis ante tarnenprinceps

conßrmat

tturos

Aggere

confpicutts ftat circumfufa

ju-

v em μ

Tiixa

haftiS)pronasque ferox

^accom-

modat aures.

Sic non modo animum ut diximus addebant Hebrseis orationes, Sed et- iam Tubicines[dj & Tympana pul- fantes, nec non cantores, de quibus plura ad calcem»

(e)

Acic

£b] Exod,14. [d] Jud. 7. (e]Num.io,2,parf20,

Χ

3°

)(

i,

VI.

Acic iufto ordine difpofita, cum hoftis in confpedu eilet, aliquando publica audoritate, bellum in duel- lum _eftverfum; Exemplo DavidisSc

Goliath. Hic cnim fiducia virium

fuarum,omnes Hebraeos prae ίφ con- temnens,fcd fingulare certamen eos

provocavit; quem David, Deo ^ma-

num ejus dirigente, proftravit; & fic

faftum illius & Philifthitorum com*

preflit. Ea autem lege hoc certamen- fuit initum, ut vi&or qui evaferit;is

toti exercitui & genti pro qua fta- bat, vidoriam compararet. (E) A- liquando etiam pauci certabant, e-

xemplo duodecim juvenum quijus-

fii Abneri & |oabieledi, ceciderunt iimul,ita utomnesad unum cxhfint;

quod certamendefcriptum ² Sarn.2.

videtur ad virium oftentationem eile initum. Plerumque tarnen ipiae acies concurrebant,& jufto omnium co-

pi^rum conflidu, de vidoria & prin-

cir (f) iSam. 17,

)( V

cipatu certabant. Ut vero aniirös hoftium percellerent, & ipfi alacrio-

res fierent, interdum clamofem ini- tio pugnae iuftulerunt. Sic Gidcoa

militibus Tuis mandat: Quando ptrfo·

merit tuba in manu mea^vos qvoqve per caßrorum circuttum cLangtte&ccn- elamate. DOMINO dr GlDfpΜI.(

h)

Quae verba etiam indicium in praelio

vidcntur fuifie, _quo Hebrsei abhoiti-

bus difcernerentur, nobis Prae-

terea de exercitu ut legimus Ifraeli- tico, cum is

Jericho

obfideret,

jujß

funt milites clamorem ^ma- gnum tollere, ^cum buccina fignum dåre<

tur. (i) Ut vero militi6us accederet

animus non modo ut diximus, hoc

clamore excitati* Sed etiam praemit ipe allefti funt, Quare etiam Caleb

cum obfideret

Sepher,illamoccupan~

ti hoc praemium eft pollicitus (k)

ut

jcilicet

et

filiam

duret in uxorem i- dem de~ Saule legitur, Et David[l)

non fiiiam fed prafefturam promifit»

(h) Jud,7,(i)Jof. 6.(lq Jof. 15.(1)1Sam,17.

)(

₃₂

Χ

J>hti pervenerit, inquit,

ad illud

é-

miffarium

&

percujjerit ]ebiifanm^

pri-

manus &princepsfuturus eft%

(m)

Prae¬

ter hsec praemia aDucibus

promifia,

ad fortiterpugnandum,animos,

opima

accendebat praeda, cui inhiabant mi-

lites. Nam vidtis vel caefishoftibus,

nbi non ébftabat peculiare manda¬

tum Dei,de corrumpendis omnibus

bonis hoftium, praeda militibus non modo qui praeiio interfuerant &

far-

cinas fervaverant,eft divifaj (n) Sed

etiam juflii Deidimidia pars praedae, populo in

caftris

magnonumero mo- ranti, concefta eft. Nec non De-

cimae facerdotibus oblatae, exemplo Abrähami, qui vidtor rediens deci-

mas obtuiit facerdoti Melchifedech, Quimos nonmodo

fervatus fed

aDeo

prsceptus erat Num, 31.

28.

viü.ζ Sam 8,11. & ⁱ Par« 16. Aliquando

tarnen utfupra innuimus, iuflu Dei,

totam praedam devovebant interne«

cioni. (oj

Haec

- (m]z Sam. 5·(η] \ Sam, jo,(o]Μ

J1*

Χ 33 Χ

S-

VII.

Haec fuere quidem incitamenta, quibus inter alia motiHebraei forti-

ter pugnabant, in quibus merito ac- cenfemus, imo primo loco ponimus

Mandatum praefentiamque Dei, cujus

reverentiafreti, nulli fepericulo iub-

duxere» Et licet de Säule legatur, quod ille obtenta vi&oria ftationem

veltropxum pofuerit Carmeli» inte¬

rim tarnen exfequentibus patet,iilum

omnem Gloriam tribuiflc Domino,

& Jehovae fe incurvaffe» Quodet-

iamexepiniciis illorüapparet, inqui¬

bus Soli Deocun&a adfcribunt, feq;

bella Domini gesfiife gloriantur,

(q)

UbiMoifes& viri canunt. Idem fa¬

cit Mariaejus Sororcum feminis. Sic

Deboracanit poft partam de

Sifara

vi&oria.fr)& occifo Goliath,canebant

mulieres.(s) ApudHebraeosenimnon modoufureceptumerat, ut virginibus praecipue competeret

hoc

munus cantandi Epinicia 5c

pulfandi

tvmpa-

E na.

td)l,Sam.15.12.(q")Exod.15 Cr]Jud, 5.(s)Regi

i*. (t) Pf.67,2,Par>20,

Χ 34 Υ

na.

(t) Ubiexercitum antecedentcs

an¬

te commiffumprseliura laudes Domi¬

nocanebant; Sed etiam apud veteres alios, in gratulationibus, ob vi&orias

autnuptias, chorus virginum adhibe-

batur. Qua de re Theocritus in He-

lenae epithalamio fufe,quem vide.(uj

Nec non Heliodorusde choro virgi¬

num Theflalicarum carmine Lau- dantium Thetidem Achillis matrem.

Quod Supereft, Summum numen veneremur, ut & nos Sicut populum

fuum ducat, quo poft partam vido- riam, fundi officiismilitum fortiter

fe gerentium, inaeternum cpinicia, exiultantes, Deo cantemus,

cuiSOLl SIT LAUS &

HONOS!

(u)Idybl 18. (x)lib, 3.ab. initi».