Continuatio monetæ æreæ, in Sveciarotundæ, quam cum consensu ampliss.facult. philos. in reg. acad. Ups. sub præsidioviri amplissimi atque celeberrimi, mag. And.Grönwall ... pro gradu ad publicum e

Thunius, Eric Grönwall, Anders

Continuatio monetæ æreæ, in Svecia rotundæ, quam cum consensu ampliss.

facult. philos. in reg. acad. Ups. sub præsidio viri amplissimi atque celeberrimi, mag. And.

Grönwall ... pro gradu ad publicum e

Upsaliæ, literis Wernerianis.

1731

Uppsala Universitetsbibliotek: Sv. Diss. Ups. 4:o Præs. Grönwall 2. 1727-31

EOD – Miljoner böcker bara en knapptryckning bort.

I mer än 10 europeiska länder!

EOD bokens fördelar!

 Få samma utseende och känsla som med originalet!

 Använd ditt standardprogram för att läsa boken på skärmen, zooma och navigera genom bo- ken.

 Skriv ut enstaka sidor eller hela boken.

 Sök: Använd fulltextsökning för enskilda fraser.

 Klipp & klistra: Kopiera bilder och delar av texten till andra applikationer (t.ex. ordbehand- lingsprogram).

Villkor för användning

Genom att använda EOD-tjänsten accepterar du de villkor som ställs av biblioteket som äger den aktuella boken.

 Villkoren på svenska: http://books2ebooks.eu/odm/html/uub/sv/agb.html

Fler e-böcker

Redan nu erbjuder 30 bibliotek från 12 europeiska länder denna service.

Mer information finns tillgängliga via http://books2ebooks.eulla boken.

 http://search.books2ebooks.eu/

Tack för att du väljer EOD!

Europeiska bibliotek har miljontals böcker från 1400- till 1900-talet i sina samlingar. Alla dessa böcker går nu att få som e-böcker – de är bara ett musklick bort.

Sök i katalogen från något av biblioteken i eBooks on Demand- nätverket (EOD) och beställ boken som e-bok – tillgängligt från hela världen, 24 timmar per dag och 7 dagar i veckan. Boken digitaliseras och blir tillgänglig för dig som e-bok.

books2ebooks.eu Uppsala universitetsbibliotek

& F F Q. S,

CONTINU ATIO

MONETAi JiREÄi,

IN SVECIA, ROTUNDA,

quam,

Cum

Cotifenfu

AmpliJJl

Facult. Phdof, in

Reg.

Acad. Upf

Sub PR^ESIDIO

V I R I

AtmpHsjimi

atque

Celeberrimi, MAG. 4ND. ®9t£>0?<3m$/

Philof. Praét. PROFESS. Reg. &

Ordin.

PRO GRADU

Adpublicum examen modefte dejert

alumnus regius

ERICUS THUN1US,

Strengnesia-Sudermannus,

In Audit* Guft. Min. die _29. Maji

MDCCXXXL

boris änte mertdiemJolitis.

L7PSAL1A1, Literis Werjnsrlasu*.

j

S:^ R:/E M:ns

MAÖtfyE

FIDEI VIRO,

Revetendtsjimo in Cbrifto

PATKI

^AC

DOMINO,

DrDANIELI LUNDTO,

S, S. Theologia? DOGTORI Celeberrimo, incliuta?

Diaecefeos Strengnefenfis EPISCOPO Eminentitfirmo *

Venerandi Confiftorii PRAiSlDI Graviflimo, Rcgiii Gymnafii Scholarumque EPHORO l-

Adcuratiflimo ,

MECENAT I MAXIMO.

\

/1Gnofcas

Dijfertationem hane de

^{quafo ,} Reverendiflime

numnns aereis,

Pater, inciulta qquod

fat

is Minerva elaboratam ^,

Nomini Tuo in-

fcrtbere aufus fuerim, Animum

mibi addit Jummust ille

favör, quo mefemper ampletfi digmtus es. Ut igntur

hocfubmtjfe venerationis monumenturn

ferena

fronte'

irt-

tuearis, _mequefimul ac meam fortunam Ti bi commien- datam habeas, efi quod

"humilliwa

^{mente rogo}

& obfeccro•

hnterim pro Tua incolumitatefupremum

precabor lNu*

men, veht Te, Maecenas Maxime , in longam anino*

r timJerlemjälvum & fojpitem confervare, ut

habeatt,in

Te, Reverendiflime Pater, Lccle/ia pariter ac res literaria fulcrum firmilfimum,

nobilffima

Tua

fanwlia folatium dula/Jimum,

Tu i deniqae Chåutes,

tutelami &

prtjidium exoptattJ]imum%

Reverendillimi

Nominis Tui

...;; 4* 'v -

Cliens devotHEtnus

. ERICUS 'THUÄlcTs/

* s i.k* t ,*i i

V I R O Celeherriwo,

du- isr4eli t nessei.io,

Grsecarum literarum in iiiuftri Sveonum ad Salami

LyceoPROFESSOR! Reg. & Ord.

Ampliffimo,

M<ecemt Optima.

V I R O Celeberrimo,

dh j o h an n i

§®@9j®sid?®@ 031/

In incluta Upf Academia £loqu.& Polit. PROFES-

SORI Regio & Skytt.

Ainpliffimo,

Mxcemti Optimo.

TOt

documenta

^{in me} faveris Veflrl, Marcenates

, ut, quibtu decet laudutn

Gptiiw,

enc-omiu^>

exiaut

eådern

iix deprtdicare nequenrn; venerabunda tdrr.cn mente agn>a»

fcam ^, quAtn diu vtxero. In_{perpetut ttaque revtreni}it &

gratijjimte mentupgnum^, levijjimunt koc vobis ojf^{ero munu-} fculum quod ut bentgne tr^fpiciatis, humtUimus rogo quefo-

que. De cetero, pro Veflra, Vtfirorumque perenni Juccefiu

4c incolumitate vota non deftflarn rmncupare cAltdijfima.

CfileJberrimorum Nominum Veftrorum

HuwtMtmui Chans

ERICUS IhliNlUS.

Maxim^e Reverendo & Amplifftmo VI R O,

MAG. THOM/E CMRELIO,

Dicecefeos Strengnefenfis Archi-Praspofito longe_»

Meritiflimo, Templi Cathedralis Antiftiti graviffi-

mo, Confiftorii Adsessori Primario,

Patrono Magno.

Speélati(Jimo Accurattjjimoque V

I R O,

DN. JOHANNI H. WERNER,

Typographeorum per totam Sveciam DIRECTORI

Meritiflimo, Fautori propenjtffitno.

Admodum Reverendo Prxclarifltmo VIR O,

Mag. ANDREA

PASTORI & PRjEPOSITOThorfilienliumlaudatiflimo*

Fautori & Fromotori certifftmo.

Speflatijjmo Prudentiffmoque V

I

R O,

DN. OLAVO BURMAN,

TeloniorumSrrengnefiumINSPECTO R1Adcuratiflimo,

Fautori ajlumatijjimo*

HAs

^mi

qualescunque

documentum,

Jucubrationes

obplurima infe collata

^, in gratifftmt beneficia, ani-

tumfpe ampliork benevolenti£ ac voto

calidijjimo,

pro Veftra felicitatey conjecratas

voluit

Max.Rcverend.

Amplifl. Spccftatiffim. & Prae-

clarifllmorum Nominum

Veftrorum

Cultor inJefelTus A. & R.

17

X K

Continuatio capitis poft. Partis prima.

§. X. Nummos

aliquos pcflnwdum inventos

me*

morat. t ..

§. XI. Monetam

minorem

^,

ÖvUtltfWCft /

1719. & majorem ©(ant y eum typis

habet $*

expltcat,

f.XlL Cauffam & initia

fignorum

etreortim

indi*

cat,

XIIL Eadem typis adpoföts enumerat,

primamque

diminutionem defcribit. ^- '

§. XI V. Alterumeorum decrementum attingit.

§. XV. Ultimum Jolutionis modum habet.

§. XVI. Loca & alia <qu# circu

operatio

vemjuni

notanda, patejacit.

§.

XVII. iejjeras

mmmarias tempore

Chrtflina

ti*

fitatas delineat.

XVIII. Signa nummaria

fodinarum vffjcinarumqne

in genere, Polletter dttia, imprimis.vero

FMh

Ude probata% depingit & expltcat.

§.

X

ANtequam

^murpriori differtationis^päucis

ipfam

^nominare

^monetaj

_parte,,

ferletn

^luber,circa

aggredi-

^quaenum-ⁱⁿ

morum recitationem, digna videntuiL»

obfervari. Inter nummos Arbogenfes,

duos poftmodum diverfo a ceteris typo reperirrus,

• • ■ -v: '• ■

quorunv

MotfETÄ fiZ&EÅt

quorum prior ab un o 'fatere, fntra

clypeum, La*

bet regnorum

Svecia

&

Gothia infignia

> quae

t

tres

corcna attre#, & Leo inpedes ereåus trta

fluentia iaf fultans

^y

conftituunt

a\ nec non in margine,

titulimn

Regis : Guflavtts Adolphus Dei gratia bvecorutii, (Jo-

thorum &

j/andalorum

Rex , Magnus Princeps

Linlatn-

xdta. ab altero ^aurem videtuf

aquila

volans, in (ig5ne civitatis b), ad dextrarh videnS, tali

infcriptiome

: Meneta nova civitatis

ArbogettJtSy

vel manetacuprea;cir

vitatis

ArbogenfisMDCXXvlII

pretii * orae cupreeae.

Pofterior ab utraque parep priori

fimilis,

excepnjs

iti margineliterié^ quas neicit, & ad finiftram vi-

dente aquila: (ed fi craflitiem ipfius, rriagnituidi-

Bem ac pondus, ratione pretii, examinaverimius ^,

Bum talis fuerit fignatus, vel literae in marg;ine poftrnoduriri detonfas, merito poiTumus dubitaare.

Inter Sätherenfes unum etiam fiotavirbus in nuirn-

jmophylacio drnpUflinlo5 béata? m. Arthiatri Rejgis,

& Reg. Coll. Med. Praefidis, nobilifT. Dm. Maigni

von

Womeit,

_{bUjus prima,} fröns oftendit tres cö- tona)s,; cäm literis ^t G.

Ä. RGuftavåf Adolphus

Rex, & annuni infra 1629. Åkerö1,

iMgne

Daale-

karlice & valorem offert. Nomen vero civitattis _,

Säter,(\uo& alter, huicfimilis ^, habet, 6c tabula (ub

N;o V oftendit, hic omiflum patet.

d) Joh. Loccenii antiquitatls Sveo- Gottiic* lib..2.\afp. ^2,

pfdg,vt, 44,47, edtt, 2.vidéEynctetn{ib, ^{2. c. p.}pag, rk.pS.ttdit,

4. Olaus Magnus lib• ^2. verum feptentrlonaliwn cap. 2r L.

Paul Gotbus'Htft^oriaArbfoa iifa 1. cap. 2&de rtgno SvecUa in

generep. m- 73. & cap. 17,de vei>no Gothia ingener ep, rnt.6y,

JPontani HiU. Danica, lib. _{p. pag.} m.$i6. Joh, MariaAh lib). p.

PfiVHt» tfijp. tajf.3, b) Mefenim injpecuUcap, ^22,

In Svecia> Rotunda. _2^

XL

Ordine defcribenda feqvuntur figtia ^numma- ria,501t)nfetccftten/ tempore RjgloriofiUim^meino-

riae, CARÖLI XII, cufa; fed ^cum externus

valör, ^rnonetce pretiumadeo fuperet>ut internum»

rr.os cafu neceflicatis confe&os, meriro referantur,

fuo de his loco infra ageinus. Primum itaque nobis

occurrit moneta minor Stockbolmenfis^y fub imperio, Regina clementiflimas, UDALRIGJE ELEQNO-

R/E, pretii I, folidi cup.

a cujus prima fronte_», i

xjpyi7..

i

elementa V.E.R.S., ^no-1 Å

[^/1°J

men Regin» ac ticulum

V<UnfflMf /

explicantia ^, fupra tres

^

coronas Sveonum, &infra ^annus 1719confpicitur^

in averfa vero clypeus coronatus, duabusinfignitus fagittis & valör I.öras cup. c). Hoc eodem anno,

sequale pretium addidic Regina clementifl. fignis

nummariis jam asrario collatis & pretio fuo defli-

tutis,quod etiam a Regenoftro clementifT. FRIDE¬

RICO, annis fequentibus ¹⁷²⁰ &1721. inftituturn

obfervare licet _; fed de his infra. Anno 1724Rex clementiflT. folidos ejusdem pretii ac ponderis cum

prioribus, mutatis folummodo literis, F.R.S.Fri'

derietts Rex Svecia, im-

primi iuflit, quibusexa-

minaris , horum defcri- ptionem fuperfluä pro»

bamus.Hoc _tamencirca

E 2 utrum-

i* ^MONETA JliREA,

utrumque folidorum genus eft

obfervandum.quod

Aveftadii fint operati, Holmias vero cufi. Ultima

moneta major A-

eollocatas, ^{cum corona} luperimpendente, pretium

IL or» arg. 6c annum

infra

1750 d\ Et ut exa&is qfficina?

Aveftadienfis habuimus, hujusnummi

24, mjnoris veré 7?*ijGnar£jaa?* conficiunt: unde fafta»>

computatione, pondus utriusqj generis maximum,,

940 thaleris cupreis conftat; quod seris pretium >

refpe&u moneta? quadrata?, ad ⁵⁴⁰

• thaleros confeåa?,nimis auftum videtur ^, multifaria

tamen hujus _operatione notata, impenfisque detra»

<ftis , addita fimul raritate cupri Svecani,

ejusque

pretio, mirari quis definat.

c) Conflitutiones. Regi* die4 JAaji 171$, d)Cenfi,Reg*

dit ii Julii

Quod figna nummaria, £ÖU)nfCfCt!rtCt1 / ad

nummös_fé? cafu_v necefiitatiscufos _,'' detulerimus.caufla_' eft ufuseorum 6c nimis magna aeftirr3tio. Nam fi liaturam horum confideraverimus , inter valorem

e^ternurn

6c bonitatem feu quantitatem materia?,

null-a datur proportio ^, qua? ramen in omni moneta pura,, bona ac integra,,

accuratiflime eft obiervan-

veftad.©(ant/in^

tra tres coronas

ihabet duplex eo-

'ronatum _{F, 6c in} averfa, duas fa- gittas,deeuflatim

XIL

da.

In Svecia, Rotunda.. _%t

<Ja. Praeterea, liter® & conftitutiones regi® figna

hsecce ^a moneta pura feparant e); caritate ^nummo-

rum, confeda dicunt /); Unde quamprimurn tern»

pus ac ratio

ftatus Svecani

permitterent, cum

bona

& integra

permutanda //).

Incrementum licet pretii,

rebus omnibus

& imprimis ad ufus ^quoci-

dianos

pertinentibus,

fignaharcce adderent, ^regna

tamen in fummis tutic temporis conftituto ^angu*

ftiis, tantum attulerunt (ubfidium* utvix alio mo- do fubievari pofle videretur.. Bellum, ut notiili-

mum, per integros quindecim annos duraverat;

quot 6c

incommoda

Patria inde experta fit, cui-

vis obvtum ette>non dubitamus: cetera ut taeea-

mus , aerarium publicum ^, cajus benefitio, utoptime

oftencfit Herodotus ; commercia vigentfiellageruntury fax floret ^y vita agitur& ömmat vigentb) ^, bellurti^

exhaufit. Hoc, ^cum Heros ille incomparabilts ac

gloriofifL ^mem. Rex CAROLVS XILex Turcia_j»

redux , comperittet> ^arma contra potentittimos

hoftes y Mu(covitasyBoruttbs ⁹ Polonos & Danosca-

pturus, nec quo miles aleretur, 6c reliquus mili-

ti® apparatus compararetur ^y haberet, figna ha?c

nummaria juttit cudenda.. Qua tamen cura öc fo-

licitudine Rex ufus fit Carolas, ne velfäMarii alia

horum fimilia conttcerent, vel exreritalia luocum lucro importarent, his probare licet argumentis.

1. vagum 6c inconftans horum fuir pretium,ut non ultra _annum, quaedam vero minus anno, valerent.

2. falfarii , 6c _quocunque nomine fanti fceleris au- dores venirent* inftar aduleeratorum monet® ve-

E _$ reris

Monteta $!rea*

terii fevere puniebantur b): äcdenique^, ad bo-

rum emendationem, immo ^ac compenfationem, iis

redltus adfignati ^ac rationes ita (ubduäae iunt ^„

ut de credito fuo certus quivis efle pofTet. Nam itii

horum lolutionem , tributurn illud Negotiationis^„ (Upl)anDlttt(J$*

afgtjftett)

primumordinarum eft,cuti

additeE pecunias contributiones ^{, quas} Ordines ^re- gni in cpmitiis folvendas affirmarunt /). Sed quidI

opus e/i verbis,

ubi

rerum te/Iimomaxtdfunt?ipfa exp€-«, rientia comprobat, quod parti creditorum, fecuti®», dum Leges folutionis, annuatim fere fatisflak.

t) confcr ^Decretum comitiorum de ^{anno 1719.} §, ^7. f -Conftit. reg ta dte ^8' Martti ij16. fp) Conftit. dieu. Decemb*

*7'8> 4!dranDetf 2SW af nåbtg ötnljet tör mara tvp<<na un#

berfåtareö gap odf> bd(la Draga ben ndDtgc fdrforg / at få- bane ttttrdgar frambelcö floia jbltfroa tagne / bmarigenonttr

f t mpntetccfncn efter fcanb förtmnft-tf/ fåtnt

iVbbart

^mptiW

Ut! 3Rife-tofIa(fa$. vide Conft- Reg. die 2\ Apriili*

r7'f' g) MA 4'fag* h^Conft Reg. die 8 Mar¬

tti 3ngen må få fåDane mpritrefnv bbarPen t ^Bårit tXife eftergtdra / eller itftfrån införa: fTolatibeé alla/ fom fin*

mö ber til ffyfbtge/ eller ber utt på något fatt ^mara U!

é)*

tige/ utan nåb oel) förfTomng mara förfalne NI bet tfcaf/ fom för falffa mrmfarc i 3l$år lag ocf; förovbningar dr u f:t coa-

fer Ediftum Reg. dte 1.2• 081. tjiö. Lit. Extellentijf Comitu, Quft. Adami Taube die 22. Febr, ^{ij. Mar}tit rjig. i) Di- pkma Reg. die ^zj, Apri/. ^tyt?. ®eu fom fina mpntefcfn få- iebe^ ingifwer/ [Fal åtta Dagar ber efter förjt utibfå cifmen få mänga mtmtetefn * * f>rDilfa fomma fom ^er fTiljempnt at gå för tnnVöre @tlfmermmrt * * od> ber femte befomroa £)f<

roer 0tatbållaret^ *öcr $a-nbö>$dfDtngend ttpefte bcmfö ^om bett öfrig$ beten/ fom dr ftorton öre .©tlfcmt på bmar baler af bcö ratta forbran/ fom igtnom SKiFfen# ^tdnber ocl) be-

In SvEcrA, Rotunda. ₃₃

löd 6<fuftTTdd^t0ö^ Contoirs onjM od) fiSrfov^ ret»efi<j€n odj frolt^en ftal bfifnw fdrnögö x»c{> berott of:$ronönd tnfomfler/

få fnavt tiDen od) Icigenbetcn fdbantliUöta fan: vide Deere-

tum comitiorum de anno ifig. §, f„ _{tjiöl §. 8« ö*} *7^

confer edift, Reg. diejo, Junit ijtg, & tonjl, Reg.dk

Martii /7/6,

§. XIIL

Signa nummaria ^, UHjntetCfltfrt f genere 14.

fuiiTe , ftatuere non dubitamus, cum präster de-

eem notiflima, quatuor poftmodum fuerint exco-

gitata, & in ampliilima cimilarchia Prasfidis Came-

ras Reg. RevifioniSjGenerofifl. Baronis ,Guftavi Rå<

lamby delineata manenc,qui 8c

benigniffima

fua-*

gratia, haecnobiscum communicavit. Jnter notis-

fima primum habemus Coronam, diademateor-

narum,cufumque 1715,

pretii I. tfial. arg k):

Hunc valorem addi&m

primam Maji 17170b-

tiniilt, qua , cum

péeunla

numerafa,

vel Cautione

chirographi Ordinum regni ^,

fchedulisque

^num-

rnariis, 2DU)nte*$eMat/ permutatum,

in a?rarium

revocabatur l). CaufJam

hujus revocationis inpri-

ori j§ notavimus,

adebque hic

ut

fuperfluam

re-

linqÄimuS.

Povl: aliquoc

feptimanas

luas revoca- tionis^terum inftar monetae feparatae, oris cupr, conftans, ufui publico

redditum ni), Tublicafide,

fignumfecundum, 8c o-

Is hit".

ttmium graviflimum^ ,

v-J-diy

^j

piétli

^cum priori ejusdé.

34 ' moneta ^rea;

fed ponderis

duplicis.

Nam ut honoratifl. Dih bfck, Camerarius Aveftad., cujus benigna op>e

in multis, hane ^rem illuftrantibus, ufus fui, esx aéKsejusdem officin» mecum communicavit, hoj-

rum non nifi 50, illorum vero 100, marcam »quai-

runt. Habet hoc foeminam fedentem, dextralaurri

ramum, l»va haftam tenentem _, cum clypeo trii-

um coronarum & anno 1716 »). Poft decremeiai-

tum ejusdem, die 1. feb. 1718 conftitutum 0), prfi-

mus hujus valör fuit.4. />),fecundus 6.orar. c 11 p. qj)

& tertius dirnidii fo>l.

arg. r). Prudentia 83c arma,abunolatere haj-

betI. thal. _arg., alterro

vero vir galeacus flått,

<iextra

gladium

vagina nudatum, &

finiftra fcutunri

tenens, cum anno 1717 j). Pretium

hujus ade<o

Ibrevi tempore valuit ut rntra menfes quinque

dii-

mjnueretur. Ratio hsec erat, ne falfariis, ut Dii- ploma narrat, tempus daretur,alia horum

fimiliia

faceré, interque^vera emittere. Et cum quartutm

genus,

Flin

c

k

ock Fardig^zoxnquo

hoc

permutaretuir,

tanta adhuc copia ^non efTet conflatum, qua opuis videbatur, Rex _per edi&umjuffit, ut

die, podt-

quam h»c res publicata efTet, o&ava, per totarm

Sveciam nullius efTet aeftimationisJf). Poflea tai-

men vel in fifcum relatum, vel folummodo notaturm

(ine fubtra&ione fuic folutum. Nam ex IitensColIL Deputationis

Regiae, cui h»c

res

committebatur,

le&u

digniffimis

^, patet,

quod

pars

hujus, ad(injLi-

x ^ ^ tiunn

In Svecia, Rotunda.

tiiira anni fequencis, in folutione tributorum fufci- pereturf), reliqua cum ligno nummario Flitick ock

Färdig

commutaretur #). Singula hoc modo in_*

fifcum collata,

quemadmodum

cetera, per edidtuni

duas ^oras _arg. vale-

rentu). Fortis & Pa-

ratus _j ordine quar- tum, cum typo viri galeati prope leonem ftantis, dextra gla-

dium _, IcEva haftam habentis, ad commutandumt prius, cufum 171g. pretii I. thal.arg. w). Diminu-

tionem eandem cum ceteris habuit, valens 2. oras arg. x). Saturms,Jupiter, Phoebus, Mars&Mercurius.

Omnia haec figna, pro-

pria fua fimulacra & i- magines habent, con- fe&a 1718»valoris cum ceteris ejusdem I. thal.

%6 Moneta #rea,

arg. y). Mars incer ^nummos valet, Mars intets

fubditos floret, Mars inter hoftes triumphat. Mor-

te, ut notiflimum, inopinaca, ad Hallium Nor^ve- giorum, die 30. Nov. 1718 cecidit heul Rex, ae- tate fua, incomparabilis CAROLUS XII. Quod ex hoc triftiflimo calu, gaudiurn hoftes, quem dolo-

rem cives _, quam denique perturbationem ^, res domi forisque, adeoque iimul nummaria fenriiret caperetque, judicari facilius ^, quam verbis h.eic exprimi

pofle

arbitramur.- Soror ^tamen Regis ^, Princeps hasreditaria, nunc Regina cJementiflima,

UDALRICA ELEONORA, adminiftrationem im-

perii, hocrerum flatu fufcipere

haud

gravata, per edidlum publieum, horum valorem ac vigorenu.

confirmavic z)\ donec in comitiis Holmenflbus,

Anno 1719, cum de graviflimis incommodis pu-

blicis, quae ex mercium pretio, horum imprimis caufTa, in immenfum au&o ^, cives conquereren- tur, poft maturam deliberationem, ab

ordinibus

regni tandem decerneretur, ut tigna haec num¬

maria ad diem ^16. Junii anni currentis in a?rarium publieum referrentura). Alio

itaqueedi&o publica-

to,juflitReginaClementifT., ur,fi fieri pollet,omnia

& fingula haecce figna,die 1.Junii, percertosviros,

in quavis regni civicate ac paroecia rite

perfcri-

pta ^f colligerentur, quo, nomine

Poflefloris,

ac

fum-

ma, Gubernatori provineia? cognita,

poft o&id-ium

quisque fua figna pretii

2. fol, arg. reciperet b).

Decimu & ultimumfuit

nummariorum frgåoru

genus, cumimagineJpei

In Svecia, Rotunda., 37 fibi

imprefla

^,

&

anno 1719.

Interve nienfe Regis

morte, valorem, quem typus

exhiber,

^nunquarrr

habuit, fed

iolummodo pretium

2.

fol.

arg.

c). De

quatuor hifcefequentibus, Alexandra Magna,

Hercu-

le,

Thefeo

8c bxdafo,tantominus heic fumus folliciti7

quanto magis conftar, eadem nec in publicum un- quam emifla fuifTe ^, nec, pr<eter infculptam ima- ginem ac valorem iis deftinatum, ufum pra?- buiffer vid. p. 33.§, 19, fupra.

k) Conft. Reg die 8. Martii 1716. I) Conft, Reg, die 28*

Febr, /7/7. confer lie. Reg. die ^12. ött. t"]i6'. m)Conft. Reg*

die 27. Mai; /7/7. n) Diploma Reg, die iz. Ott. 1716. o ) Conft, Reg, die 7. Dec, /7/7. conferpubHeat, lliuftrifj. Comi~

tie Guft, Adami Taube die 20. Jalii 1717, p) Conft. Reg.die

C. Jun, 1718, q) Conft. Reg- diej. Febr. 171g r) Conft*

Reg. die /. Jan. jyzr. s) Conft. Reg. die g. April. /7/7*

Jfy Conft. Reg. die /8. Aug, 17>8. t) Lie. Reg• die 8. Ott.

*7lS* u) Lie. Reg. die 2r. Febr. 1719% v) Conft* Reg. die

2}. April, 1719-. )j») Edittum Reg. aie 6. Jan. 1718* x) Cif.

Reg* die Zj, April. 1719. tonfer Ht, Reg. die -f» Maji 1719*

F ^z y) Conft*

/

38 Moneta JErea ,

f) Cm(t. Reg. di* 2]. Junii 1718. z) lit. Reg. die n. Deet 1718' *) Decretutn comitiorum Holm. de anno 1719. $. 7.

It) Conft. Reg. die ^Zj. Apr% & 4. M-tji 171fr c) Edittum^

Regtum die 4. Maji: 1719*

§. XIV.

Quamvis itaque eodem pretio, duorum _puta

folid. _arg, omnia jam valerent figna nurnmaria_,, excepto primo, fub nomine Cororn^> quod unao-

ra arg. conftabat, &, velut ^pura probataque mo¬

neta, inemptione vendirione adhiberenturf ^merca*

tores ramen &alii, quicomercia exercebant, mer- cium fuarum pretium ^, nulla habita ratione nota- biiis horum diminutionis, ita intenderunt, ut, fub pcena 50.

thalerorum

arg.,

SrMajeftasRegia,

ediéto- publico,.

omnibus

& fingulis, hunc interdicere ab-

ufum, neceflum haberet d). Cumque adhuc am-

plius, de mercium, in

dies

crefcente pretio^, quae- rela inftitueretur, alio edito mandato ^, cautum^

fuit, uc primum, transgreflionis reus,. poena no- minata multaretur, fecundum duplo, & tertium

certo fupplicio pleåeretur e). Ad communenu hunc fignorum valorem , omnibus licitum fuit^r,

tributa publica folvere,

jura podeflionis

fundorum

fibi comparare, agros, pafcua, pifcationes,officinas

varii generis,aliacg pignoris loco a Rege & Corona depofita,reprcefentata

fibi

acquirere pecunia, quin &

decimas in au&ionibus redimere/*). Hinc maxii

ma horum fignorum pars in ararium publicurrij

collara, aliis excufa fignis & pretio ^, annis 1719.

*72.0» & _{1721, naturam} folidorum ^cupr.

induit^,

excepto

In Svecja, Rotunda.

fxcepto primo figno, corona, quod ob

ponderis

le-

vitatem , in fifcis publicis ^ac privatis jam fervaba-

fur, 5c fecundo, Publicaficle, cui, ab gravitaterrtj,

ut fupra demonftravimus, anuo 172 r, valör dimi*

dii foLarg. impolitus erat.* Licet hoc modo jarn,

qua maximam partem ad asrarium rediiffe vide-

rentur figna nummaria ^, ut licentiam in vedliga-

libus (olvendis conceflam, ^taceamus, copia tamen horum adhuc fuperiuit; Unde per Edidlum Rex

Clementiff. FRIDERICUS juflit,ut omnia 5c fingu¬

la, die 1. Febr. 1724, in fifcos publicos referren-

fur. Ubi,in certitudinemdepofiti,caurionem Gu-

bernaforis provincia? ^, gnnM* föffcU frtngd JCbef / quivis recepit, portorio folvendcr

aptam g). Et ficut idem fere pondus, omnia fi¬

gna asrea, inclufive a figno, Wett ock Wapn ^, nu- merata, cum folidis, tempore Regina?

Udalric#

^f

confedlis, habebant, eo, quod ^{75 unum}

confice-

rent marcam, 5c 30000. pondus maximum ; ita

fine ulteriori typf mutatione, una cum corona> fi*

gno prirno, L ^ora cuprea conflabantr

fr).

d) Confi. Reg. die 4. Maj i 1719. e) die Jo. Janii rf/f, f) ^ongf. ^5ref til CammAr-CcUegium ^{om en} rotfr fond til crcdit^em upfjielpanDe ocfv gidiOetiö afbctalningt), n, Jun-i 1719. g)Lit. Reg. die 26. Aetgufi. confer ipfam

cautionem,nec non t'eges tablini Ordinum regni dewnie H19' l7W" k) Conft. Reg. die 1$. Feif. /7*4»

40 Moneta /Erea, 5. XV.

Ad modum quod attinet, quo redemta fuere faepius didfca figna, tria priora qua pretium fuum integra, cetera vero non nid dimidio fuo valöre^,

16. vfdelicet orarum arg ^, foluta funt: Narn cum

hxc, puta Flinckock Färdig, Saturnus, jfupiter, Phx*

bus, Mars & Mercurius, _propter varia, qua? ex hi-

fce fenfit respublica incornmoda, ab Ordinibus ^re- gni, in comitiis Holmenfibus ^anno 1719, impro-

bata effent i)r per edidtum fancitum fuit, horum

duntaxat pretium dimidium efle folvendum» So»

lutio ha?c erat: die poft colleftionis terminum o- dtava, quivis figna fua, pretii 2. foL arg. recepic,

& in fidem, ut quatuordecim ora?, qua? reftarent ^>

creditoribus

deinceps

redderentur,

PraetedH

pro- vincias cautionem, _qua?,. in diribitorio ampliflimo

Ordinum regni, SWfetlé ©tdttbeté Contoir, vel pecunia numerata» vel etjam

detradlione

in tri-

butisacve&igalibus, unicuique

effetrependenda £)r

Illis vero , qui tributa lua his temporibus non_-.

perfolviffent» nec nony qui debitis

qua?ftorum

ac

praefedtorum redituum provincialium

cavifient, ad

valorem his fignis nummariis primum impofitum,

fcilicet I. thaler* _{arg. ass} perfolvere alienum ^,

fuic

conceffum l),

/) Deeretum Comitiorum Holm. A, §> ^7# t) Confi, Reg. 2}. April. r/pr 0om 0ömteli{je ÖUffené 0tdnt)tr / (jorofHnfommit/ meb berag unberb&nige betanfianbt/ ocfr fliftott trib hanben/burulcbfé til unbtrtfanbe af ftörre olaten#

$ef odj) dfwentpr för OCtfer/ monfetefrt # * et funna fdn^re

&«ra gan^fc/utan til w rcitf belbtfra mfdfatfj ty fcaftw QBtf W

In Svecia, Rotunda. 4%

f)dt meb cd) t fraft af tetta 3Bött öpria ^3åbut>y flabga

fl#

befalla tretaf/ at ben fiörfta ndftfotrmanbe junii dftver fela

CRifet flola tnfotbrad od? tnfamlafl alla bdrtiia gångbaren

mpntetefn t * bet emot *2Bij oel? ©amttltge L2£årc trogne t&tdnber/ bar mcD cd; ^t fraft af betta <3Bårt dyne -jyåbub/

på bet fraftigajle låfrce/ ttlfdje od; férfdfre ^/ at l?tcart o#

et ofdrfalffat mpntetefn * #forn totbberdrbe tibinleftoererado#

öngtfroaö/ flola mcb bet fdrfla forn gtdriigit dt til f?dl(ten bllftca betalte od? tnléfte/ vide flurafub Ut. k §. XII. fupra, confer Dcrret comitiorum de anno1719% ioco eitato, {it.

Reg, die ij<. April, ad eaictm,

§. XVI

Deftruåis officinis Nycopenfibus, Arbogeti-

fibus & Såterenfibus , in quibus olim, omnis mo-

neta aerea, ad noftrum inftitutum pertinens, cufa fuit, ut in priori Diflertationis parte pag. 12. de*

monftravimus , Avefladii reliqua omnis confe&a

eft. Signa tameti ha?cce nummaria, non nifi nu-

da, vel chalcis ^non fignatis, 33(tnbttU)nt ^, Hol-

miam transmifla.funt, ubi, in officina monetaria,

tum valöre & fymbolis, tum ccelaturis, quae itu.

limbo confpiciuntur, funt adornata. Faéta horum

valoris diminutione , ut non nifi pretio unius ^oras

cupr. valerent, teflera?, qua? in Fifco territorial!

Fahlunenfi colle&ae, Aveftadii, reliquae vero 0«

mnes Holmia? (unt denuo

impreffe. Ad fymbola

feu imagines, his impofitas, quod

fpe<åat,

ratio*

hes quasdam heicadferre luperfedemus, cum Impe- rantisfit,monetam cudere,fufficiat nobis,

quod

^ex

Arria-

-\ -I-:.;

t.

# J ,

42 moneta ätrea,

AtrianoEpi&. profert ClariH. Pufendortius: Cdfet'

fi.r vummum nec argentario ^, hortulam

adprobare

licet> (ed ofteufo eo,

jive

mkt, /w ^{, mercem}Jiiam

traderenecefle edni). Hiftoriam Romanä ti aggre-

diamur, ^a quibus, tefte nobililllmo Stiernhöök,

uliim pecunia? accepimus n) ejusmodi fymbols u- fitatiflima fuere_; de quibus conluli poteft Jofephus

M. Svarefius, in DifTerr. de Numismatis &Num-

mis antiquis Cap. XIII. &c.

m) Lib. f.cap. i.§.4. n) de jure Sveonum if Gatbo*

rum vttufto^, cap.//. p, vt* ijo»

§. XVII. ^-

7

L,

Quod decem ill» t-eftera?, qnas tabula con-

Ipiciendas, _primum pra?bet ^, tempore Principis

Hereditarias Chriftinae, adhuc minorennis, confe- Öa? fint, annusteftatur. Quod etiam ad noftrum

infticutum pertineant, id ipfum earum figura fi.

mul ^ac intcriptio , quam benigniflime nöbiscum

comunicavit, beata?m. nobilifL Archiater Regis, ac PrasfesReg.Coll.Med., Dn, Magn.vonBromell, incujus ntimophylacio amplifbmo reperiuntur, luculenter

admodum comprobat. Ubi autern ^, & apud quos

valuerint, certi quid adferri nequimus. Quantum

vero lucis ex Hiftoria belli Germantci habere pos-

futrus, hisjinobfidionenotiflimaHannovienfi,Ram¬

bus Scotus, urbem adverfus Caefareos, nomine_i Svreonum diu ^ac ftrenue defendens, ulus

V<erba Celeberrimi Loccenii Ha?c (unt : ut vifin potta

objeffis

in

longius

tempus

fufficeret,

parca

&

jrugad

^wenska mynteteck^ ellrpoc

ne^ JiG* Q

x/f®i#\1 /f*^ c'<r'

. 11.

L

^traktj\ / ^/ $sT<>P.# fif(

Jt^34 a<r3*

y /7®I: S<^9

*

i

^w.br

0.<T3 +

&> iee> NN

&stv®

\°uf°b

^/

ej/em

i/xwrmtfw^

-Amlettoswi L_SWHENBRA

►Sr^a Twy,j

In Svecia, Rotunda. _4$

frugali difpenfatione

projpexit. Frumento

ferme

con-

Jumto ^, fegetem exemtis

filictbus,

in

plateis feminavit,

ex qua cotium panem

modice civibtts

ac

militibus

dijiri- buit, donec plus annons a victnis Juppeditaretur. Otf

v/V/0 _, prodtge biberetur ^y ita conftituit, ^ut nemini

ciquscunque conditionis inträ

vel

extra domum ullus po-

///x ä caupone, /e infcio, pr

abe

retur, Ipfe cellam vi-

tiariam omnibus communem wflituit^•, quti/iugulis heb-

domadibus bis duntaxat aperiebatur: tit qtiilifcti tndepro

prafenti pecunia ad

necejfitatem

emeret,

itet plus

iftie

diebus _quamheminam vini, quibus pecunia pro emendo

vino non fuppetebat, aqua

&

pane vivere cogebantur o). Et cum infcriptio harum, nunc cantharurcu.

vini, ^nunc dimidium canthari vini combufti &c.

exprimaf; non fine cauffa Hannovise in ufu eas*

dem fuifie tefferas, ftatuere licet.

#) Hiploria Svecana lib,IX- pig,m,

§. XVIII.

Vanafignorumrnetallicorum

genera, quxPolleter dicuntur, fuifie,indeprobarepoflumus, quod ^omnes

fere officina?, vel argentarise vel seraria? veletiam ferraria?, talibus olimufa? fuerint: hoc vero tem-

pore , ubi res per rationes & chirographa magis efficitur,rariora funt, & non nifl

apyc!

paucas eo- rumdem obtinet ufus. Horum alia _, caritate-j

exiflente pecunia, inflar ^{numrnorum ,} ad coUi- genda ligna, carbones, & metalla &c. adportenti-

bus

offerebantur,

qua?, partim per

pra?feéhjm

re- dicuum publicorum, cenfus loco, partim pen>

G pro-

44 Mon-etå JErea,

proprios officiarios colle&a,

pofTefTor

officin

x fen metallkus , ftato _tempore, repraefentata pecunia, redimit. Alia ^vero rnftar teftirnonir laboris diurni

ac itineris habita funt, ut figna laboris fcagé tuätW*

Polleter, Carbomm, ÄobhPoileter, Ugnorum Polleter, Ponderis ®äg«Pulleter, dimijjionis Pafler-

Polleter, veftura ft&V*oc§ fo()tn(ng^Polleter, ut alia taceam$s,\qu£e olim operatoribus, circa vi&um 5c

potum>

&bi

adquirendum, concefla deprehendeban-

tur. EP'curn typurn horurn 5c defcriptionem,

ad

maximam partem accurate obfervaverit, Mag. Pe¬

trus Wollenius in fucein&a delineatione argenti

Fodinas 5c Urbis Salan®r _pag. 71, 5c Mag. O. Nau>

clerus , in erudita Difiertatione de ChalcurgicaC

X»- 12, ea heic omirtimus* Ad figna feu tefleras in tabula, pofteriorem occupantes locum ^, quod

attinet, naturam fere eandem cum fignis numma»

riismt)Metefnm / habuerunt, quamvis valör ho¬

rurn extra pomceriaFahluna?, 5c parcecias, Fodinae Cubjedas, fefe non extenderit; Nam improbatis fi¬

gnisnummariis, 5c in Fifcum collata pecunia bona, anguftiis adeo prefla fuit focietas cuprimontana,

ut nifi horum fubfidio fublevata fuiflet, vix ac ne vix quidern diu confiftere potuiflec. Hoc ^cum

Col-

Iegium Regjum rei rnetallicae eognofceret,

figna

haecce, inftar nionetae feparata?, focietati

cudenda

permifit, 5c primutn ^r illud in tabula noftra aeri in-

cifa ultimum r pretii I. or arg. in cujus uno latere

videtur infigne civifatis 5c in circuitu haec

verba;

Store

Ko^arbergslag, Baltet

^f in altero vero rnons excelfus

In Svecia, Rotunda. ₄₅

rxcelfus cum figno Veneris , quod infigne eft ejusdem

fodrnac, & annus infra, 1719. In hunc usque diemj

fiaec teflera valet » . fed cum nec qua valorem ^nec

qua numerum ufui fufficeret publico, fecunda, pretii

decem marcarum cupr. confefta eft, cui fodina &

civitas cum fais infignibus ⁵ & in margine haec ver- ba: Bagge ett Åndam&bl, impofita funt: a {latcre vero transverfo hoC epigramma : Store KopparbergsUgens Pol-

let inträ _> & extra circulum ^: åhr ^ett tufend Jtuhundrade tiuge ett. Tertia, valoris ejusdemcumpriori; unumlatus

machinam hydraulicam& fodinä cumfuiscuniculis&^ca-

vernisoftendit> addica inlcriptione : Gud gifxver malnt^9

men kablen tryta. Alterum infigne civitatis, & annum»

extraq;circulurnj:StoraKopparbergsUgensPoUet. £trquutn

wnum genus» cum alcero permutaretur, & intelligeret

focietatas, quod plures in fifcum focietatis illatac eflfent»

quam quar Aveftadii antea cufae fuerunt, quo fraudi

adulteratorum occurreretur,inlimbo_quart*tefferpretii

y. marcarum cupr. hare verba rnfcribi curavir : Credit, god fom penningar 5 adverfa fröns fi b i imprefiam habet

tonnam e fodina elevandam> hisverbis: Gud wWfignar jordeves diup. averfa vero , infigne Dalekarliar, decui»

fatim ptrfitas fagittas, ^Ut & Clvitatis, ^crucem duplicatam;

iteinannu, 1jt 3, Stinextremitate,StoreKopparbergsUgens Pottetoftendit. Annoramenproxime fequenfi, cum

i&tcgra focietati adefletrrvoneta, improbat* f»ns

& liquefaftar modo didtae

teflerae.

Deo Trinuni Sit Gloria!

Ord-

Corollaria.

I.

Aurum,

Argentum &

xs,

materia

^pc-

cunia:

aptiffima.

II.

Nummi

genuini

ac

falfi difpar cft

^pre-

tium.

IIL

Omnia,

quibus adtimationem addere li«

cet,

metitur pecunia.

IV.

Commercia

absque

nummorum

ufii

^non

commode exercentur.

• V.

Valör nummi ex

impofitione immo

ac conventione humana

dependet, habita

ta-

men radone

ponderis

ac

materia:.

VI.

Jus cudenda:

moneta:

Imperantis eft

pro-

prium.

VII.

Signa nuffiis impofita, funr indicia valoris.

VI IL

Mutatio nummi,

ejusque intenfio

^per ne- ceflitatem facta, _pote

(t excufari.

IX.

Extra calus duriores, quamcunque

adhi-

bere

materiam

nummi, iniquum cft.

www.books2ebooks.eu

e-böcker från ditt bibliotek av

books2ebooks.eu

eBooks on Demand

digitaliserad av

Uppsala universitetsbibliotek