St- B. f.
DISSERTATIO GRADÜALIS ,
De
STUDIO
VETBR UM
RECITANDI.
quam,
Cum confenfa stimphff, Facultatls Pbilofoph*
in llluflri Academ. Upfil.
PR^ESIDE
VIRO CELEBERRIMO,
Mag. P E T R O
EKERMAN,
Eloquent. PROFESS. Reg. & Ordin.
Publica bonorum cenfura modefte committit t
S:ac R:ac M:tis Alumnus ,
GEORGIUS V O U G T,
GESTRlClllS.
In Audit. Carol. Maj. ad d. 21. Maji,
Anni MDCCXL.
Horis, ante mertdiem, folrtis.
UPSALI& imprefla.
SBålborna gru
ANNA SOPHIA
KINNINMUNDT.
SJtfn gunfttga ®i)nnarfnna.
Örlåt/ %Bdlbovna gru/ jag öbmiuft tvil begdra / 2lt jag förbrifiar mig meb tbefla blab befwdra
grt forgfna ögna bwarf/ fom ndpligannat fan än öpnaé blott til gråt/ an flutaö til af jämmer
©>om alt föx baftigt fom/ men alt för bdftigt flämmer:
£t; böben frän rpcft <£r fara/ trogna 9#an.
®?en juft tftet famma dr/ fom iag nu bögfl beflagar/
Tit £an ej lefma jtcf ännu t några bagar/
%\lt jag tbcö rodtba namn bdr ffolat prägla fä;
£>df) uppå något fdtt min trörbnab funnat roifa gör bielp/ för mogna råb/ tbtm jag til mpcten lifa
#arnutit/ fen t tbeö beflpbb jag fom at flå.
#an nu ej acj>tar mer mttt lof ocb bierranö mening/
©en bön til bimmelfft lof/ til narmafle förening
5)?eb ®ub ocb #elgon Jpanö från ofl upfagen dr:
Stten 3/ Siödlborna gru/fom ett meb bonom martt
3 alt tbet goba jag i Sbert bu$ erfarit /
görjäfen at <£rf namn i fldHet fdtteö bdr.
Stött uppcbäHe bar ndfl ®ub ifrån $r flutit 9?u uti flera åbr/ ocb ingen ring mig trutit:
görmågan fcUebö min jag"$r upoffca bör.
3(cb ! fe tben an fom prof af tacffam bog od; finne/
i&amt en förfdfring t at (Ergunfl i mörbfamt minne
$$eb baglig förbön (Tal bebåflaö/ tilö jag bör:
QBaiborna gruutf
dbmiufe Wienare GEORG. VOU G T.
S3tttW PATRONEN Sißd ort) jpégac(>tab
mm ABRAHAM HEYKE,
Sftin ent>e od) fdrafte garbrober.
®ä ocf
INSPECTOREN
mm JSAAC VOÜGT,
fdrafie gaber.
fortOef gif« tilfdnna
71x1^ ,(*röag
aiar tbe något uti penna
£a t^rfattat/ tå man tvetf
£uru f&e af&örbe atibra«
Oldb/ fSr t&em tbe låjie opp
®ina efrifter/ at et) flanbra«
©Fülle feban pennan« lopp,
91« af biertat tbet niig gldber/
3}ar mit ringa fofter gör gram i liufet/ fare gdber/
Sit jag tbet tilffrifroa får
€ber/ fajt tbet tutet mager
€0?ot €r gobfjet« tnnga rotgfj
«Öocf bet båfia / fom jag dger/
Sit betvifa tadfam pü$t- Xfyet fom fatta« på min jtba
©t'elf <£r gobl)ef lågg r tft:
min fbrbbn ej ftal biöa
£imlen/ fom jag bebia mil
£dr i tben dr belöna /
<Er grå f)är bewara mål/
£)d) til etoig tio beFibna
€0?eb fler frbgb til tropp 0$ ftal,•v»
SEfttn fdtafte gacbwDtrt cc§ gaocré
■fcitfamfTe o# Ipbigfle <?ort
GEORG- VOUGT-.
Phr, Rev. & Clariflime DOMINK ,
Mae. CAROLE SAMUEL
® 6 © 3 31/
Ad andern St. Clara? Holmenf. Comminifler, AFFiNIS & FAÜTOR optinie.
Confjlio & fide Speflabilis,
Dn. JOHANNES KlALSTROM,
SENATOR. & MERCATOR Gevalis , AFFINITATIS jure mihi fufpicjende.
Integritate & prudentia Eximie,
Dn. ELAVE EHESTROM,
Ad officin. Ferrariasin Hilie-wik RATIONARIE, AFFiNIS cariflime.
SUmite7hura,bac>quaFratres,geflat pietattsmea>aragratioß95
Merite, dum vobis opuA bocce, grata
Dedtco parvum.
GEORGIUS VOUGT,
D. D.
§> i
N noftra poteftate veram
ubique obtinere eruditionem,
fi eflec fitum, neminem tum
ego fore crediderim, qui rem
tantam , tantoque animi de- fiderio expetendam neglige-
ret. Ceterum nos extra feli- citatis ejusmodi pomceria lon- giflime conftitutos efle, omnis omnium feculo-
rum loquitur experientia , doårin® folidae, quot-
quot funt, teftantur amatores , irrtmo permagna hominis , ab initio licet p.erfe étifiimi, convincit corruptio. At iftiusmodi imbeciflitatis fons &
origo tantum abeft , ut rationem fib! reliétam praeterire poflit«), ut eam cordatiores, ceucaus-
A fam
*) cfr. Differt. Jo. Francifc* Buddei de Pietate Philof. S* S
* <m ) ° ( m*
tam omniurn malorum fuo Marte debellatum, 8c fuperatum ire allaborarint. Digna pra? ceteris vi¬
detur Graecia , eui gratulemur adeo feisces olim obtigiffe Coryphseos } qui non minori prudentia,
quam admiranda opera , innatam velutä infcien-
tiam cum fagaci rerum cognitione commuta runt;
quo in perfeétiorem datum fe, fuosque in dies
reducerent b). Åb hfs gentes cultiores alles, in primis Romani ♦ lampada 4n variis boiiarum ar-
tium prxceptis fibi traditam, non aliter afque opti-
inara , imetam , quam anhelarunt, eontingendi
methodum iunt amplexati, nihilque prsetermit-
tendumputarunt eorum,qu$fuoexcolendoingenio
infervirent. lidemnon prius manum tabula admo-
verunt, quam rem pertraétendam debif^ medita-
fioni adcuratoque examini fubfeciflent: non fcri- ptoris nomen praepoftere adle&antes, quidquid m in buccam venit, literis confignarunt, üudioque
incla-
b) Sicdefiniebant zcCpfav per ptKwtySuvam, mor¬
tis videlicet non naturalis, fed talis, quae eorum ex
fententia, eflet piTctyjcfåutris quatdam flatus imperfe&i
in perfeftum,immo Dei (irnilem: quarefinem zoCplcif, ipcioxw rb Gebefle flatuerunt. Studium in literis pro- ficiendi, ingeniumque rite excolendi declarat illorum
metthAtt»t unde oraculi inftar habetur didluin Perian- dri, piAzTfj to trav. Laert. Drogen. erHtr Menag. L. L
jp. 26. Cui re<fte adjunxeris iilud Borattanum:
Sumite mäterlam vefiris, qui fcribitis , aquam
Viribus, & verfate diu, quidferre recufent J)uid vaieant humeri. » - - -■
In Årt# Posta v. 37v & feq»
m i ° c *»- r
iticlar&fcendt, Feåinanter nimis m publicum pro»
truferuntc); fed in longurn faspe rempus ingenii
monumeucaideo refervarun«, utfi quidpeccatura fuilTet, peccare quippe, labi, errare humanum eft,
vel amplificando, velcoaråaudo, vel mutatkloper- polirent ä); politum denique aliorum limatiori
cenfura?, vel familiari fa£b cummunicatione, vel
privata, vel publica reckatiotie, cotrimitterent*
A 2 Erudito*
c) Sic i£lius Anltides, Marco Åurelio Antonino Imperatori roganti, quando eum efiet auditurus, in«*
tegrum petens diem, refpondit: oßaXe, é
qtcv dtcgou' i jag erjuev rav e/u.xvtuv> a'fad ruv axgtßxb*
ttiv: hodie propone, & eras audies: non enim ex iis
fumus, qui vomunt, fed ex iis, qui cum ftudio elabo-
rare folent, Philoftrat.de vit. Sophift. L. II, p. m. 582»
d) Grscci vocant wgoS-emv, d<pdioe<riv & jcätäA*
hafyv f. ctTKoititrtv : primae eft locus, (i quid deficiat i alteri, fi luperlit5terciae variis de causfis: v.Jo.G.VolT.
de Imi-t. C. 6. §• £♦ Fabius ftylum non minus agere docet, cumdelet, partevidelicet altera obtufa, quam
cum fcribit, parte altera acuminataj commendat idem
opusemendationis,quod adjungendv> deerabendomutende^
peragitur. Svadet quoque fcripta in aliquod tempus
efte reponenda , ut ad ea poft intervallum redeamus,
ne tanquam recentes fcetus nobis blandiantur. Inftit,
Orat, L. 10. c. 4, Eundem morem perfequitur Borat,
Vir bonus & prudens verfus reprebendet inertes, Culpabit duros; incomtis aUinei atrum
Twinsverfo calamo fignutn: ambitiofa recidet
Ornamente} parum claris lucem dare c&get , Arguet ambigue ditium , mutanda netebit.
Het Arißarchus* "« - De A. P. V.438«
4 m) o (
Eruditorum hoc fapiens recitandi infHtufuiü, etfi
non erudite fetis , uti ingenue confiteor, furti perfecutus; Tibi tarnen, B. L, fiftere hand dubi- tavi, fpe fretus certiflima , fore, ut, more eru-
ditis tantum non omnibus folemni , in meliorem partem id ipfum fis interpretaturus.
5. ir.
Ad recitationis, a) quam modo nominavi-
mus, initia atque incunabula (i adtendimus, ea
ex Gra?cis itidem* ubi omnium primo in ufu fuit, arceflenda ducimus; cuinam vero mos hic-
ce fapientiflimus potiflimum adfcribatur, diéhi
non adeo eft proclive* at Oratorum & Poéta-
rum prudentias eundem deberi, prscipuus qui
his fuic fcopus, probare videtur, quippe qui ut
omnem moverunt lapidem in aliis docendis non
minus, quam oble&andis; ita maximopere fol~
liciti fuerunt de modo, quo in aures, ienfus ani- mosque auditorum influerenf. Cui fini obtinen«
do
*) Grarcorum dvayvung ab dictyivuntav: yag
stvctyivuTKtiy to yvuvsu Jiate%&iVTeo. Differendo cogno- fcere , vel ex coiloquio quod cum aljo habemus, ali- quid cognofcere.Svid.interpr. ftud- jfimik Pord p.127:
quam figoificationem generalem eflfe , ex profanorum fcriptorum monumentis obfervat C. Stock, fpecia-
tim v. fignificat ledere Screcitare, cui fynonyrrn
yt&<u$ hinc awyvcaa-ii le&io & recitatio, quac nunc
aKgicbf#, apud Herodianum L. I. c. 9. §.7. nunc cIkosco-
fta, ibid.L.c. to. §; 6. & Corn.Nepot.in Vit. Attic.
c. 14. dicitur; inde uK^octrij^oy Grsecis idem , ac Ro¬
manis rccitabulum.
4M ) O ( *#. s
do vix commodior via excogitari potuit, quam reeitatio eorum , quae compofuerant, ve! coram amicis & familiaribus, vel promifcuis audirori- bus; etenim horum ex ore , aliisque fignis quid retinendum> quidve eflet removendum, ad-;
curate fatis colligere potuerunc b), Hinc eruditi
rerum morumque dolores, qui non tam dele&a- tioni, quam proprio & aliorum emendationi ftu-
A % due-
b) Homerum fua carmina non in literas retulifle,
Ted canticorum in morem populo recitafie probare
conasturMorhof.Polyhift. Tom. I. L. 7. c. i* §.2. nixus audoritateFlavii Jofephi. Quod tarnen parurfi verofi-
mile exiftimat Fabric. Bibi*Grxc. Vol. I. p.269. Si ve-
ro fides habcnda eft Plutarcho, tum in quinto fympo-
fiacan , tum in eo, qui feptcm fapienturn convivium infcribitur, copiofe narranti , Homerum & Hefiodurn carminibus certafle in exequiis Oelyci Theffali & Am- phidamantis Chalcidenfis, exque fententia pra?fendum judicum, utrique ancipitem fuiffe vidoriam $ in eo tum
Jofepho nos videbimur poflfe fuffragari, quodcarmina prius recitaverit, quam ea in literas relata promulga-
verit- Sarpius quoque in communi Graccorum conven- tu,& praccipue in Partatbenis Athenienfium ex antiqua lege Hipparchi, Piliftrati filii , carmina Hornen a Rhapfodis publice recitafeantur» Jo. Meurfii ttuvu&w.
c. zy. it. Aliun. Var.Hiftor. L. 8. c. 2. In alio fcfio pu-
blico Athenis, quod u7ruTX&u , & tertia die, quar xx- geaMi dicebatur, 7ro?h.äy yro?k.u tÅixSt} tto^tuv 'Trompet,rm)
HU KOLT ZK&iVty'TQV %p6vOV CV7U TU , Habet Plato in Timacö. Quod practerea etiam , in ludis ()-
lympicis, fcripta fua recitarintprobat Plutarcbus, men- tionem facien-sAu^d^x^ Mvffyvuix iyxupw AAegayJgx
6 « ) © ( I»
duerunt, fua cogitata & fcripta »anfequam publfe
carentur, aliis non no» folum cum eruditis com- municabantj led etiarn propter eximium recita-
tionis ufum, advocatis auditoribus, praslegebairt c).
Romani deinceps tum infigni literarum ufu *
tum earum dulcedine alleéH ad eas non tan-
tum in patriis Schölts incumbere, fed in exteras
etiam terras, bonis artibus feraces, fapientisque
officinis celebres, abire cceperunt; quo doåri-
narumftudia magisperficerenr, magisque ortoarenf;
Hinc
K&l <Pl\l7T7t% TM ßciflXioäV dvctyiVUCTKO^joS O'AvprtCtVf vit.
Demofth. p. 849»
r) Hoc indicant literac Thaletis ad Pherecydem j
fermonem de r^bus divinis Jonicis editurum$ubi Tfia-
les t st åfj rot ffiop y 'eSekca yeve$-ct,t Åe^vartjg 7rsgi ors&)9
ygatyw ni(i moleftum eft, cupio de his rcbub, qua$
icribis, tecum fabulari. Laert- L. I» p-II. eft audi¬
torium, fchola, exhedra docente Menagio in obferv«
ad 1 c. Nec non Lib» 5. in vita Platonis p. 78 téysreu
£ ort (c AvTi$~evyg péfanv ctvetyivwcrxetv rt ruy yey^Lfx^ivodV dvro) , TretendAetrev dvrev Tra&Tvxetv i. e. fcrtur An-
tifthenes etiam quadam ab fe fcrfpta recitaturus ipfum
quoque advocafle, fe. Plafonem , ut adeffet, fnfra
pnulo : (patri de <c ZaxgdTtjV dKXcravm rov Avnv dvetyt*
pdirxevTos nXetruvos' b. c. fcrttsr etiam Soerates cum Platonem Lyfim recitantem udifTet &c. Mox quando
Plato recitavit librum rrs^i 1pu%f}s, omnes furrexitTe
praetor Ariftotelem ait Phavorinus. Hunc morem re-
citandi innuere etiam videtur Lucianus hifce verbis:
y,ctöt<rctvre$l stt)tc 7rA^(riov x^fjTndog, eycej fxev 7jK^oui.fi'/tV' o £
dvskéysro yAhctyivvedia7roitjpci,7z&. i e.in proxima fedecora«
feuimus,ubi ego quidemaudiebam,illevero praeftantis«.
fimutn poemarecitabat. Demoftheo. Encom. p. m. 696,
r«iB ; o ( 4» t
Hihc fa&um eft, ut cum facile prlnceps pars fta*
diorum Romanis efletin ipfa reeitatione, ad tån-
tum ibi faftigium furrexerine & parrii fermonis ni*
tor, & oratoria, &fcientiarum fere genera omniaft
§.',111.
Romanistamen alia fuic recitatioapud JCon-
fultos a) , alia apud eruditos: illa omifla, hane
vel commttfioni$ b) , vel lefiionis nomine c) in- figai-'
d) Recitn tio Ikerarum5 Giceroni inorat. pro Domo
c, p. eft Iecffcio teftimoniorum , quibus aueftores caus-
farum utebantur in judiciisj qui acius dicebatur recitz*
tio , & in de rccitntor.
b) Corrrriffio, vel erat Ludorum. quam pro ipfo fpe&aculo poni obfrv t Graev. ad Cic. Att. c. 2<5: f, &
Herodianus vocat dn^cacrtv dytwgifih L» I. c. p. §. 7. s
vel eruditorum, praecipue Éeétarumj qua opera fua
xommittebant, h. e. recitabant, ut cum aliis compa-
rarentur 5 & vocabatur ay»t» inUeijjit> & a Sve-
lonio, iertnmen Latin*t Gr*cafo fatundi*, vit. CaliguL
c. zo, unde commiftiones,Grsec. dyuvtcrfAetTat, pro ipfis fcriptis committendis Caliguia poiuit, cum Senecatrt
argueret, quod m.eras comrniffiones coiTiponeret.Svet, Calig. c.
c) Leclio alia eil puerorum i in qua [erat puer, itbt fufiendere jpiritum debeat, quo loco verfumdiflingvere0 uhi
cLindatur fenfus> unde incifsat. Q vin tiI. 1. g» ffuin etiam recitnre, fi quamemmerunty cogendi funty dkit Ce]£us de phrenet. L. 8- c, ig. Hoc vero improprie dici recitnre
obfervat ]. G» Voft. Reeimnt proprie> qui deftripto le*
gunt. L. 8. de vit. ferm. falfoque fufp. füb iit. R.& apud
Herodianum s| ctyayvarnats Åéysw L.7.0» exfcW- da, & non memeruer > reimre ftgnificat ,, ex inter«
pretatione Bahh» Scheidii* Alianoßarum } quippe
% -m) o c
(Ignitam Ieviter nos delineabimus. Primus ejus
auélor falutatur Afinius Pollio, Orator Rom«
quondam celebratiflimus, & Augufto Ca?fari in paucis carus; hic primus Bibliothecam, fe. in Atrio Liberratis auipicante Augufto , dicando ,
ingenia hominum rem publicam fecie ä); primus etiacn, advocatis hominibus, icripta fua recita- vit, tefte Seneca^). Verum enim vero Oratores 6c Poétas , Afinium «täte mukum fuperantes , prudens hoc emendandi genus aufi nefcivifTe, aut
plane neglexifte inficias eundum crediderim /),
quam- quac ad dominorum dele&ationem inftituebatur : de his v. Meurfii aihft. Philolog/c* 3.4. Et alia eft Leifb xecitationis Synonym. Ceieb. SchefFerus diftin&ionem,
facit leåionem inter & recitationem, difere, inquit, u
lefiio a recitationc , quoniam fiebat fine Adparatu, unosi
tantum , vel altero prtfente ex amicis & fAmiliaribus "
de Styl. c. 9. §. 2. Quod vero promifcuein eadem fi-
gnificatione adhibeantur leétio &recitatio» inter alios Au&ores probat Plinii locus L. 9. Ep. 34. Audio me ma-
le legere, duntnxat verfus; ulterius : cogito ergo recitntu*
rusfamiliaribus amicü, experiri libertunt meum, videlicet
Anagnoften , qui tunc forte primutn legendi pericu*
lum faceret 5 poftremo dicit, ipfe nefcio quid, ffl0 legen-
te, interim faciam.
d) Plin. Hift. nat. L. yf. c. 2.
e) Excerpt. contr. 4. in praefat.
/) Praccipue hoc de Comicis veterum fcriptoribuj
tenendum , quos ingenio & arte fermones fuos elabo-
ratos, primo coram populo habuiffe , ejusque deindé judicio adcommodatos, ne dicam emendatos literis
fiönfignaflfe , & pofteritati tradidifie conftat. Erat A-
•m ) o r Mi- p
quamvis non adeo eflet frequentatum ante aareum
hocce Latinitatisfeculum, quo eruditi, & in his, Principes ipfi & optimates , admiranda prorfus
facilitate, difciplinarum , parirer & linguae cultu-
rae ftuduerunt. Etenim quamquam vacarent a
gravioribus aliquando reip. negotiis, a literis ta¬
rnen & eruditorum confvetudirie nusquam vaca-
ß runt,
pelles exceilentifbmus quondam pidor , & Alexandro
Magno longe cariflimus, quippe, tefte Horat-io,
EdiEio vetuit, ne quis /e fräter Apeilem Pingeret, aut alius Lyßppo duceret ara
Fortis Atexandri vultum ßwulantiar Epift. L L« li
is tarnen perftda a fe opera proponere folebat pergu¬
la transeuntibus , atque pofl: ipfam tabulam dum late-
ret, vitia, quac fubinde notarentur, aufcultabat, vul-
gum ceu diiigentiorem judicem fibimct praeferendo;
cfr. Plin. Lib. modo citat, c. 13. Idem Poetis quoque,
tantum non omnibus, moris fuific novimus. linde Ci¬
cero: pidores& ii, qui (igna fabricantur, &vero et-<£
jam Poetac, fuum quisque opus a vulgo confiderarite
vuit, ut (i quid reprehenfum iita pluribus, idcorri- ££
gatur; hique & fecum, & cum aliis, quid in eo pec-t£
catum Ht , exquirunt. Offic. L. I. c. 41, P. Teren-
tium Afinio mufco priorem , Catrio jÉdili Andriam
fuam prarlegifle conftatj quod fponte , an juflfus fe-
ccrit , cum Donato non difputamus. Immo Gellius
veteris illius Accii, Tragici Pcåtar, mentionem facit, qui Pacuvio Tragcediam fuam, cui Atreus nomen eff, pralegit. Nod. Attic. Lib. 13. c. 2. Quid, quod
Plautus multas fabulas Poetarum retradavit & ex»poH-
vit, ex Varrone in lib. de Comced. Plaut, idem ok"1 fervat. Gell. 1. c. L.3.C. 3.
so ) o C fgg*
runt, hinc vei fcripta eorum magna voluptafe' audiverunc^); hinc ipii multo Audio multa fcri- pferunt, (uaque icripta eruditis, iramo frequen-
tiflirols fepe auditoriis commiferunt h), Et fic Principum & Ma&cenacum exemplo, non potuk
non communis omnibus fieri mos , ut quidquid in
literis elaboraffene, biftorica videiicet 5 ad fidero
Ik veritatem inveniendamoratoria & poetica ad
puritatem , elegantiam & digaitatern fcripto fuo comparandam,antequam publicabant, recitarent />.
5. i\r.
Duplicis generis haec fuit recitatio. Alia pri•
vata , a modo advocandi a) auditores b), loco-
que g) Auguitus, bello contra Antonium implicatus>
cumAftiutn prope ftativa pofuiilet, Virgilium quatuor
•integras diesGeorgia iua recitarejufljtjVirgilii tandem
voce irraucefcente, Maecenatem reiiduum operis reci-
tantem , pari voluptate audivic. Donatus in vit.Virgil.
h) Idem libros a fe profa oratione compofitos in
ccetu famiüariurn, velut in auditorio recitavit, ad ul-
;timum qvum jam fenior & fatigatus eilet, eos Tiberio perlegendos tradidit. Sreton; v.Aug.cgj.
i) Digna eil , qua: hek integra perlegatur
Plinii libr. 7, Epiil. 17., qvum prsfonti inftituto mul-
tum lucis feeneretur.
*) Ad hanc recitationem advocabant auditores per codicillos & iibellos 5 & cui hic ritus videbatur v.ambitiofus nimis, ilie amicos tantum admonuit fe
hunc, vel illum librum recitaturum , quare ii com-
modum ipfis eilet % frequentes convenirent. ka ha¬
bet Plinius, Cepi non wfdioerem vo/uptatem, qwd bunp
«6 ) o ( g» i i que privato nomen fortita, tempore recitato»
B 2 ri 6c
librum quum amicü recieare loluißem , non per ccdicrtlos >
»<?» per Iihellos, fed fi commodum cfßet &fi valde vacaree$
admoniti convenerunt. Lib. Ep. !$• Formula invita-
tionisliaec fere erat: olkxotcv pin g-ypiegov iinh&yofxiva w 7$
tiKiop E. G. t£KofyctTX. i. e. Audi me hodie recitatu-
rum in domo Quadrati. Arrian. in Epidfc» L. $. c- 15.
Ilodie, vel eras efto meus attditor in domo mea. Scheff.
de Styl. c. 9. §. y.
0) Auditores nec inuftij nec pauci adfumebamur,
fed certi do&rina & probitate confpicui , pierumque
tam ar&o familiaritatis vinculo inter fe conjundli, ut amicitiae jus quifi violatum judicaretur , nifi vocati
eflfent , aut vocati non prarllo forent. Confirmat
Jioc ipfum Horat.
Non recito cuiqttam , niß amicis - Non ubivis, coramve quibuslibet.
Serm. L. I- Satyr. 4.
Id pulcre demonftratutn it Plinius: e%o nonpopulum ad-
pocare , fed certos clettosquc foleo , quos intuear, quibus
credam , quos denique iß tanquam ßngulos obfernem , ff
tanquam nonßngulos timeam Lib. 7. Ep. 17* Familiäres
illi has recitationes audiendi, fuaque de recitatis fe-
rendi judicia , poteftatem habebant 5 quae ratio item
Ciceroni fuifle videtur , cur Tironem nutuvet feripto-
rum fuorum adpcllarit. Famil. Lib. 15 Ep. 17. Quid#
quod feminac, licet feclufac a reliquis auditoribus#
fubinde aufcultabant j ut Hifpulla Plinit , quae libeüos
non modo le&itabat> fed edifeebat etiam , quaeve in proximo , difereta velo , fedens Plinii conjugis, tum
fua recitantis , laudes avidiflimis excipiebat auribus
Plin» Lib. 4. Ep. 19. A Sidonio Apollinari plures ce~
lebrantur literatiffimae mulieres : fic Martia Horten-
i* -m ) o r m-
ri & audientibus cornmodiftlmo r haec sb initia (inemulto peragebatur adparatu ,aliquot fairem e
fami»
(io , Terentia Tuiiio , Caipurnia Plinio, Pudentilla Apulejo , Rufticiana Symmacho kgentibus adfuere.
Atque adeo Hefperium fuum hortatur, fi oratoriam
eontubernio feminarum > Poéticum ingenium, & oris
limam frequentium ftudiorum cotibus expolitam, qb-
tundi quererctur» reminifci rq;uod fspe verfum Corin¬
na cum Naföne fuo compleverit, Lesbia cum Catul-
lo, Argentaria cum Lucano., Cynthii cum Propertio,
Cefennia cum Getulico, Delia cum TibuIIo. cfr. Lib.
>i*Epift. 10. Ad Perillam fcribit ipfe Ovidius:
Dum licuity tua fape mihi , tibi nofiray legebdm,
; Sape tutjudex, fape magißer eram•
Auf ego prabebam fablü modo verfibus■ aures.*
Autr ubi cefaras, caufa ruboris tram, Trift. Lib. 3. Eleg. 7.
<•) Locus, in quo recitabatur, vocabatur Audito-
rtum5 quamquam vocabulum hoc de publicis aufculta-
tionibus frequentius ufurpetur. v. SchefEde Styl. 1. c.
§- 4. Exftruebantur ejusmodi auditoria vel in domo
proprium vel, fi ea minus fuiflet idonea , inallena, vel
amici, vel Patroni cujusdam 3 quemadmodum moris
erat, honeftis exercitationibus aedes fuas libenter prae- bere> Yel ignoti domo mercede condubia.
- v - fi dulcedint farna
Succenfus rccitti, Maeuianus- commodat ades.
juven. Sat. 7.
Itcm
In Stella recitat dom(t libellos..
Martial. L. 4. Epigr. 6.
Sic Pliniusr Titinrus Capito domumfuam recitantihuspra- é*tm Lib, S. Epift. 11. De Salejo Bado refert Autft-dia«
-m) a ( $&- I?
familia , & smicorum numero pra?fentibus crudi-
tis, quorum fentencias ante fogabant, quam pu¬
blice recitarent.
B ? Alia
log. corrupt. eloq. & domum mutuatur , & auditorium sxftruit, IS\fubfeUis cenducit, & likellosdifpergit, utbeatis-
fimus recitationtm ejus eventus profequatur. g. 9. A1ÜS praeterea in locis privatis recitafcant 5 ut in balneis, de quibus Horat. Serm. Lib. I. Sat. 4.
in medio qni
Scripta fcro recitent, funt mulli, qttiqvt lavantes; potiftimum apud Poetas, qui ir.opia prefti exbalneato-
riis vielem fibi quaerebant. juvenal. loc. ant. citat.
» jam celebres , notique Poeta flaineol&m Gabiis ? Romaque conducere furnos
Tentant.
Sic Petrn. Arbit. dum lavor, Eumolpns inquit,pre¬
ise vapulavi , quia canatus fum circa (oliumfectemibm car•
men recitare öV. Satyr, p^ m. 97*
In kortis etiam cjusmodi exercitia habebantur :
quare trifti fuo ab illrsexftlio defetftum carniinum fuo-
rum tributpetit-Ovid.-Trift. Lib. I. Eleg. 10.
Nen h<ee irr noftris , utquondam, fcribimus kortis.
Item Juvenal. Sat. I.
Jrontonis platan i, convulfaque marmor aclamant
Semper, & afiduo rupta leBore columna.
In eonviviis etiam G.ra?ci reritare folebant , egaTB jbq
drjfiayooyivTtx^ tttzi JtxcL^oftivxf 7rctg&, å&jttov, fk petAe-
tutrett xai ci.vctytVMTXovTcti- covrus rtvtt cvyy^Auptctju,,
i. e. videtisinter «aenaaidum, alios de rep. & judi-' ciis difputantes , alios declamantcs & leripta fuai
recitantes. Plutarch. I. Sym-pof.qft. 4. Pariter & Ro-
unani-: fic /ferentius , ad caenam in .sedibus Carii
.recitavit initium Andriae.»J& poftquam ipfe cacnaverat,
