• No results found

Dissertatio de haemorrhoea, quam venia ... ord. med. Upsal. præside Joh. Gust. Acrel ... pro gradu doctoris publicæ defert censuræ Carolus Zetterström ... Jemtlandus. In audit. Gust. maj. d. XIII Maji MDCCXCVII. Horis a. et p. meridiem solitis.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Dissertatio de haemorrhoea, quam venia ... ord. med. Upsal. præside Joh. Gust. Acrel ... pro gradu doctoris publicæ defert censuræ Carolus Zetterström ... Jemtlandus. In audit. Gust. maj. d. XIII Maji MDCCXCVII. Horis a. et p. meridiem solitis."

Copied!
20
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

I t

D I S S E R T A T I &

D E

H A E M O R R H O E A

Q U A M ,

V E N I A E X P E R

.

ORD

.

M ED . UPSAL.

P R Æ S I D E

JO H. GUST. ACREL,

M. D. M E D . T H E O R E T . E T P R A C T I C E S . P R O F . REG. E T ORD. R E G . A C A D . S C I E N T . HOLM. A T Q U E SOC. S C I E N T . U P S . M E M B R O , CET. P R O G R A D U D O C T O R I S P U B L I C Æ D E F E A T C E N S U R Æ

C A R O L U S Z E T T E R S T R Ö M ,

S T I P E N D I A R I O S R E G I U S , J K M T L A N D U S .

I N A U D I T . G U S T . MAJ. D . X III M AJI M D C C X C V U . H O R I S A . E T

t.

M E R I D I E M S O L I T I S .

U P S A L I Æ ,

(2)

I N

S A C R A M R E G I A M M A J E S T A T E M

SPECTATÆ

EXPERlENTiSSIMO

a t q u e

D O M I N O

HENRICO GAHN,

M E D . D O C T . A S S E S S « R E G . C O L L * M E D . R E G . A C A D . S C I E N T . H O L M . M E M B R O , C E T . S. P. D . C a r o l u s Z e t t e h s t r Ô m .% y « « V ' ^ • v 9 ' M t i r « \ » V ' t a Ÿ r T *, i • • *

C um felicem me p r ce die are / o l e o , quod tu a receptu s d o m o , inter mo­ d e ra n d a filio ru m tu oru m f i u d i a , Tuo , ip f e , moderamine Pceonia a rte i n i t i a t u s , Tuoque f a v o r e p r o r f u s fin g u la r i erem u s, optrce meae qua- liscumque f r u f t us p ercep erim u berrim os; tu m vero felicisfimum exifli- m a b o y fi D isferta tion em h an c, Tibi f a e r a m , publicum g r a t i s fimi animi n u i indicem repu ta re d i g n e r i s , fi caris fima Tibi p ig n o r a litteris in- f i i t u e r e p ergen do illis adeo f i m uttlis & P aren tibu s acceptus atque in id intenfisfime incumbam , fi ta n ta d e n iq u e , quantam magnitudo a n im i t u a, tua f i d e s , tua dofitrina m e r e t u r , p ro /p e rito te Te p e r f r u i

quam diutisfime vid ere mihi liceat.

E v e r g e t a O p t i m e , mo defla obfervantia ju ve n e m cum m axim e deceat t non Tuas v i r t u t e s , non animum excelfum ru d i a ttin g a m f i i l o , f e d tamen — de f i d e r a t is fim i A m i c i Tui v e r b a ufurpem —

Skall min f&rkjufta kinfla följa D it ja g

ej

följer m ed min röil.

(3)

D E

H A E M O R R H O E A .

R

e l i qu ar u m Scientiarum in m o r e m Medicina ab ipfii incunabulis ad e u m , q u e m j a m t e n e t , perfe&ionis

g r a d u m e u n d o , fubduft is p r i m u m e m a n ca adhuc <

5

t n o n fufficiente exp er ie nt ia calculis, m u l t u m haud r a r o d e via

d e c l i n a v i t , liquidem cum p l u r e s , naturae licet diverfisfimae, m o r b i , q u a n u a m t a m e n o b l i m i l i t u d i n e m , in haud l e v e m o r t a l i u m d a m n u m , e o d e m n o m i n e fu e ru nt c o m p r e h e n - fi, t u m e m o r b i s alter inter fe diverlis alterius t a n t u m S y m p t o m a habitus eft. Sic c op io f am f angvinis q u a m c u n ­ que p l e n i o r i alveo fluentis, effufionem, vetuftislimi, qui fanandi Scientiam c o l u e r u n t , a u c t o r e s , H a m o r r h a g i a m g e ­ ne rali n o m i n e n u n c u p a n t , quo vocabulo H i p p o c r a t e s , p a ­

r e n s ille Me dic inae , fenfu t a n tu m f t r i f t i o r i , licet e xp res - fe n o n a d j e c e r i t , e x q u o e v a c u e t u r m e m b r o , ad d e n o ­ t a n d u m illud pro fl uv ium c r u o r i s , q u o d ex naribus p r o ­ v e n i t , u t i t u r , ac H œ m o r r b o i s ejusdem l i c e t, d e r i v a t i o n e m fi p e r f p e x e r i s , fignificatus p r o illa, qua fangvis ftillatim e x i t , fluxione fumicur a ) .

N u n c v e r o t e m po r i s M e d i c i , p e r f e f t i o r e h u j u s m o d i p r o f l u v i o r u m , variis c o r p o r i s partibus vi internae cujus- da m causfae p r o r u m p e n t i u m , c o g n i t i o ne adquifita, u n ic ui ­ q u e , q u o facilius d i g n o f c a n t u r , n o n p r o p r i u m f o l u m , l o ­ cum i n d o l e m v e fluxus adcuratius a liquanto e x p r e s f u r u m , d e d e r e n o m e n , v e r u m dif tinf ta e t i a m , quae f e q u u n t u r , g e n e r a O r d i n i s , Profluvia f a n g v i n i s c o n t i n e n t i s , pe rt

ra-A

(4)

Clarunt, n i m i r u m

Epi ft axis, Hœmopto'ê,

Hœmoptyfts b )

,

Het

matemeßs,

Hœmaturefis ,

Menorrhagia,

Hœm atidtofis

H a a r t -

M A N N i ,

Hxmaropedeßs

V o g e l i i , &

Hœmorrbois d e n i q u e (ub

q u o n o m i n e fangvinis p e r a n u m prof luvium intelligitur. H is v e r o alius q ù o q u e , uri nos c r e d i m u s , a d j u n g e n d u s eft m o r b u s , cujus cafus, p r a x i q u a n t u m v i s licet M e d i c æ rarius o b v e n i a n t , a fidis t a m e n m o r b o r u m obfe rva tor ibus ita fufficienter litteris funt m a n d a t i , ut g e n i u m i n d e &

causfas in quibusque ab aliis, illius fpeciem prae fe f e r e n ­ t ib us , di f f e r at , d i f e e r n e r e valeamus. In h o c urpote m o r ­ b o n o i v varii folum g e n e r i s effluvia f a n g v i n i s u n o eo d e m q u e t e m p o r e fimul a p p a r e n t , fed praeterea etiam col­ lectiones f angvineas fub cuticula in maculas m o d o m a j o ­

res m i n o r e s v e , m o d o in veficulas crasfo n i g r o q u e u b e ­ res c r u o r e , parietibus disruptis effluente, faciem petechiis

d u m t a x a t ceterum i m m u n e m , æque f r e q u e n t e r o blide ntes ac reliquam c o r p o r i s fuperficiem , p e r vafa cutanea f o r ­ matas videre licet Et h æ c f y m p t o m a t a fi qua febris c o ­ m i t e t u r , ira levis eft,: ut veri v ide at ur fimile, auCtiorem, qualem fub æftu febri ii e x p e r i m u r , f angvini s i m p e t u m ne ut iq u am h o r u m p r o f l u v i o r u m esfe causfam. Singulari huic m o r b o & natura fua

&

p l e r i s q u e , quos n o v i m u s , cafibus m i n i m e q u i d e m Temper exitialis exitus j u d i c a n d o , at ipfo adfpeCtu & r ari tat e n o n l e ve m t e r r o r e m fui i n j i ­

cienti , n o m e n

morbi Hœmorrbagici muciitufi

B e h r e n s p r i ­

m u s i m p o f u i t , quo illum poftea W e k l h o f f , W i c h m a n ,

B a n g , R o g e r t , G u l b r a n d ufurpant. A. G r a f f - c ) &.

F e r

-b) Hœmopto'ê & H œ m optyfis a recer.tioribus etiam A uftorîlîps haud raro confunduntur. Q u o d fi in diaonofi & cura m o r b i , u tr u m fangvis ex c ru e n ta to o re i n t e r n o , fpu to ru m infiar ejicia tu r, an tusfi ex trach e a vel p ulm one t r a h a t u r , non perinde esfe q u e a t , p r o f e f to utrum- q u e m orbum fecundum V o g e l , fuo d e n o ta n d u m esfe n o m in e autuma-

mus. P r ce left. A ta i. %. 2 6 5 , 26g.

c ) In Disfertatione de P e te c h iis fine F e h r e , G o ttin g i æ 1775 > cu*

(5)

D t Hæmorrhœa.

3

F e r r i s p e t ec h iæ fine febre ; a Jo e r d e n s miculae fangvi-

n e æ , a R a y m a n n petechiæ m e n d ac e s : a B o é n n e k e n H æ -

m o r r h a g i æ & puftulæ petechiis a n a l o g æ : a S c h e d w i n F e ­

bris i n t e r m i t t e n s Petechialis: a F o w l e r H æ m o r r h a g i æ

f c or b u t i c æ : a D u n c a n Petechianofos

1

. H æ m o r r h œ a , ab

A d a i r H æ m o r r h œ a petechialis & fie p o r r o appellatur.

Q u a m v i s re v er a minoris eft m o m e n t i , q u o n o m i n e a d v e r f a quaedam v al et udo i n f i g n i a t u r , m o d o bene digno- fcatur ac cito c e r t o q u e d e p el l a t u r , ar ut cerro t a m e n o r ­

dine arque d e n o m i n a t i o n e , m o r b i naruræ r e f p o n d e n t e , ne cum aliis c o n f u n d a t u r , fcientias fyftematice tractaturis o- pus e f t , & c um plurima n o m i n u m p r o x i m e allatorum p a r - tirn v i d e n t u r falfa, ut Petechiæ e x e m p l o f u n t , pa rt im ju- fto f p e c i a l i o r a , ut rnaculæ, q u a n d o fangvinis q u i d e m p r o ­ fluvia, q u æ ipfam esfenriam m o r b i c o n f t i t u u n t , ideoque

m a j o r e m ac cutis c o n f p u r c a t i o , (ibi M e d e n t i s a r r o g a n t a t t e n t i o n e m , f e m p e r huic m o r b o a d f u n t , ita e re d u x i ­

mus c o n v e n i e n t i u s q u o d d a m n o m e n in ufiim r e c i p e r e , ideoque nob is vocabulum H æ m o r r h o e a , quod p r i m u m ,

quod nos f c i m u s , a D u n c a n fuit r e c e p t u m , m o r b o m i ­

nus vulgari vifum eft c o n v e n i e n t i s f i m u m h u i c , quem , fpe mitioris cenfurae, urpote n o n feriptoris g l o r i o l a m f e l l a n ­ tes fed almae hujus Academiae l e g i b u s , . f p e c i m e n q u o d ­ dam j u b e n t i b u s , folum o b t e m p e r a t u r i , p e rf er i be re , q u a n ­ tum p o r e f t , ft ude bimu s, fic ur p r i m u m q u i d e m , in q u a n ­ tum perfpicuitas tulerit p r e s f a s , t o t hujus m o rb i Hifto-

rias a d f e r a m u s , qu ot i nvenir e adfidua, quam t e m p o r i s & facultatis ratio p e r m i f e r i t , hujus rei inveftigatione p o t u e ­ rimus & t u m , quantul um judicare postimus, n a t u r a m & cur ati onem m o r b i explicemus.

>*

H I S T O R I A E M O R B O R U M :

H I S T . I . B e h r e n s

de

m

O p . W e r l h o f f i 6 a 4 ,

(6)

V i r ad L a n n u m v e r g e n s , a n i m o t e n e r r i m o , ita ad curas follicitudinesque p r o n u s , ut nihil f u p r a ; i n i r e q u e n - t e r t a m e n p e r vitam æg rot aver ar .

M o r b u s inc epit m o l i m i n e h a e m o r r h o i d a r i o , f e b r e ca- t a r r h a l i , h y p o c h o n d r i a f i , infigni m e m b r o r u m lasfitudine, n e c n o n a n i m o ad

iracundiam

pr ocliviori. L e n i r i cum ali quo m o d o v i d e r e n t u r f y m p t o m a t a h y p o c h o n a r i a c a , o b o r t o i n c e n d i o , haud

leviter ter*are perculfus, in g r a v i o ­

r a i nc ideba t mala. L a n g v e f c e b a t e n im l e n t e: varicibus

ani m o x f luentibus, f u p p ur an t ib u s d e i n , i n f e f t a b a r u r , ex qu ibus c um fa&a esfet fiftula, a C h i r u r g o cultri ope a p e r ­ t a , m a g n a f e qu eb at ur h æ m o r r h a g i a .

Macula nigra

altera luce conf pi ci eba nt ur ab u t r o q u e latere l in gva e , nec n o n in b r a c h i i s , cruribus: g i n g i v æ c r u e n t a n t u r , f a n g vi n e c o n g r u m a r o .

Epiflaxis

c o n t i n u a f a n g v i n e f e ro fo linteamenta vix tingente, vafculo v e r o e x­

ceptus ftatim fatifcebat in gelatinam b r u n n e i c o l o r i s , cui p a r u m feri cum inierfperfls paucisfimis globulis fangvi- ne i s adnatabar.

Per emefin etiam fangvis prodiit.

T a n ­ d e m epileptica accesfione c o r r i p i e b a t u r , & placidisflme e x f ti ng veba tur .

H I S T . II.

excerpta eCommercio Noricovi de W e r l h o f f i

Op.

7 4 8 .

Puella a d u l t a , r o b u f t a , menftruntionis t e m p o r e con- f v e t o , fine manifefta causfa incidebat in

Epiftaxin

i n g e n ­ t e m , fangvi ne l i m p i d o , foetido, item

Hatnatemefin f a n ­

g v i n e fpisfo n i g e r r i m o . A c c e d e b a n t flatim

Macula in c o l­

l o & b r a c h i i s , purpureae, violaceae, nigrae: a u g e b a n r u r cito n u m e r o & ambitu utriusque oculi t o t o , & nafi d o r -

io

& cute circa os & m e n t u m , livido n i g r i c a n t e col ore. A c c e d e b a n t his fequemia f y m p t o m a t a : d e l i q u i a , e x t r e m o r u m p e r f r i g e r a t i o , pulfu p a r v o , frequenrisiimo

Corticis pcruv. ufu fubftitit e o d e m die epiflaxis, r e l i ­

qua,

(7)

qua. M a c u l æ una cum livore faciei fenfim e v a n u e r u n t d i e feprimo & in g ra ti am cum priftina fanitate rediit aegra.

H I S T . IIT. W i c h m a n n

in Not, ad fupenorem Cajum /.

c.

Infantem

V a n n o r u m v i d i t , e x a n t h e m a t e l a b o r a n t e m , p e r f e & e t a l e , q u a l e , juxta W e r l h o f f i u m in variolis malo

o m i n e fefe i mmi fc er e folet

d).

M o r b o a d j u n g e b a t u r , v i r i um d e j e & i o n e , c e p b a l a g i a , v o m i t u , tusficula.

Maculæ e r a n t irregularis f i g u r æ , r a r o lentis m a g n i ­

t u d i n e m e x c e d e n t e s coloris c i n n a b a r i n i , paucæ p u r p u r e i , e x t r e m i t a t e s i nf eri or es, d o r f u m , collum o bf ide nt es , intra 21 dies evanefcentes.

Nares &

Os

i n t e r initia m o r b i , ex i n c er to font e

fangvine

confpurcata. Altera vice r e g r e d i e b a t u r m o r b u s

poft fex h e b d o m a d a s , fub curfu v a r i o l a r u m absque ullo vitæ discrimine.

Cura inftituebatur C o r t i c e k i n k i n æ , acidis mineral.

H I S T . ÏV. JoH. A d . R a y m a n n i

Petechiammmendacium

H iß on a

,

earumque a finceris dijfei entia. P i de ASla Acad.

C a f Nat. Cariof. Fol. IX Qbf. XXI.

P u e r vix f e pr en ni s, v e g e t u s , f l o r i d u s , t en er ior i s licet conftitutionis, T e r t i a n a vernali c o r r e p t u s ; fuperatis v e r o V I I p a r o x y s m i s , in febrem r e m i t t e n t e m i nci di t, una cum d o l o r e h y p o c h o n d r i i finiftri.

Maculæ tum in c o n f p e & u m v e n e r u n t , lenticulas ae­

q u a n t e s , n i g r æ , in c r u r i b u s potisflmum , brachiis <Sc a b ­ d o m i n e fparfim.

Epißaxis

f u p e r v e n i t , q uæ initio m o d i c a , altero jam die n o n t am flillare q u a m p l e n o r i v u l o

ma-. A 3

na-d ) N o n fatis c onf i â t e j u s mo d i in variolis m a c u l a s , quae P etechias

asfim ilant, f e mp e r mali o m i n i s e s f e , Cei. P ræ fes illas in variolis dis­

cretis adesfe fæ pe v i d i t ; ma c u l a s veroN, q u æ p r o p rie h u n c m o r b u m

c o n ftitu u n t, f e m e l folum m odo in variolis aegritudinem m o r t e finienti­ b u s , obfervavit. Vide S c h e d w i j v H iß .f e ' o r , in te r m . petech. p . 8 . n.c;

(8)

n a r e , v i d e b a t u r , fangvine p r i m u m q u i d e m f i n e e f o , po- ftea ferofo.

Gingtvce cruentantur.

Heematemefts f a n g v i n e , loturam carnium r e f c r e n r e ,

jjrumis, a g m e n claufit m a l o r u m , fciîicer æ g e r vi s, t r i h o r i o a b h i n c placide fomno o b d o r m i ­ v i t pe rpet uo .

H I S T . V. B a l m .

Journal de Medicine, Chirurgie

c

7

Phar­

macie Janvier

Mars 1786

Tome L X

1

1

.

Vide R i c h t l r i

Chirurgifcbe Bibliothek X I Band.

68»

V i r g o fub ipfo menftruationis ftadio

perterrefaffa

p e r X h e b d o m a d a s bene fe habuit; d o n e c i no p i n a t o Ce- p h a l a g i a , caloribus vagis,

epißaxit bcemoptyfi

& d e l i r i o , fubito c o r r i p i e b a t u r : cito t amen ab his fanata fuir. Poft

motum corporis vthementiorem

inasfvetum , p r i m u m t o r m i ­ na v e nt r is & d y f e n r e r i a m c r u e n t a m perpesfa eft, u n i v e r - falis de ind e

bamorrbagia

, ex oculis, a u r i b u s , labiis, g i n ­ g i v i s , nar ibus, m a m m i s , u m b i l i c o , genitalibus, a n o , ut & ex apicibus d i g i t o r u m infequebatur & tantam f angvi- nis ja£turam fuftinuit. Orificia vel aperturae pe r q u a s e r u ­ o r m a n a r e t , i n v e n i e b a n t u r nullae, fed t a n tu m pun£ta n i ­ g r a , quafi fuggillationes adfuere. M e n f t r u a r e d i e r u n t ; vires c o r p o r i s haud fia£tæ erant.

Cura La£liciniis abfoluta fuit.

H I S T . V I . R e i l

Memorabilia Clinicorum Med.

PraBico-rum V.

1

. Fafciculus

/.

V i r X X V I I a n n o r u m a g e n s , fanus, poft i n d o m i t a m

iracundiam

lasfitudinem c o r p o r i s inf ign em p e r f e n t i i t , & v e n a m p e r t u n d i jusfit.

Maculet paullo poft p e r t o t a m c o r p o r i s fuperficiem in

veficulas e l e v a b a n t u r , p i f o r u m m a g n i t u d i n e , c r u o r e n i g r o repletas: ut etiam ex toto oris i n t e r n i c a v o fangvis n i ­ g e r r i m u s fine tusfi vel v o m i t u profiliebat. Æ g e r c e t e ­ r u m fanus cibum appetit. T e r t i a a m o r b i initio die g r a -interfperfis £

(9)

v i o r a f y m p t o m a t a in c o n f p e f t u m v e n e r u n t , ut

Hamopty

-

fis y H am aturia

,

deje&iones cruenta, quæ o m n i a etiam infe-

quenti die inligniter a u g e b a n t u r & quinta luce apople&i-

co infultu occubuit.

Curûy Cort. P e r u v i a n o , acid, m i n e r a l i b u s , fruftra ten*

tara.

H

1

ST. VIT. B a n g

Se le ft a D iarii Nofocomii Reg. Hafnien-

fis T.

1

. p. 58.

Juvenis X X V a n n o r u m , p o d 8 dies d o l o r e g e n u u m f p o n t e d i m i n u t o ,

bamorrbagia ex o r e , & , ut aegro v i d e ­

b a t u r , e palato f u p e r v e n i t , f a n g v i n e p u r o , nec fcetido,

nec male fapido : limul

Maculat, n u m e r o f æ , lividae, perechiis m a j o r e s , p r i ­

m u m in locis c o r p o r i s re£tis, tertio dein die in facie & manibus a p p ar u er an t . V e n a m libi fecandam c u r a v i t : aci­

do virrioli largirer ufus fuir. Pulfus haut celer fed ele« varus in reliquis bene fe habens æ g e r .

Sanabatur

Decocîo K inkina

, acido Vitrioli j u n £ l o ; in­ tra octiduum maculae difparuerunr.

H I S T . V l i r . B a n g

Selecla Diarii X o f R. H. ibid

7

6

.

Juvenis XXI annos n at us , N o l o c o m i u m a d v e n i t , I - £tero laborans, una cum debilitate indies adau£la & fla- tu febriii, fcilicet c e p h a l a g i a , (iri, a n o r e x i a , æftu^ l i n g v a f o r d i d a , absque ta men o m n i dolore h y p o c h o n d r i i dextri.

Surrexit t a n d e m d o l o r cardiæ fixus i n t e r tusficndum vel in fp i ra nd um g r a v i o r fa£lus. Sangvis e ve na misfus crasfam c r u d a m gelarinofam fpe£tandum p r æ b u i t : alvus p a r u m laxa, urina c r o c e a ; pulfus c el e r, t e n f u s ; debilitas inlignis. Fa&is. iterum venar* fe£lionibus d u a b u s , fangvis eadem c ru da gelatinofa o b t e i l u s erar. V i g e f i m o ab in- coaro m o r b o d i e , cum j a m , m a x i m a m debilitarem fi ex­ c e p e r i s , o m n i a in melius murari v i d e r e n t u r rusfis o b o r i ­ t u r

Jputis fangvineisy

limul ac f angvi nis p r o f l u v i u m p a r ­ tira

nar mm y

pa rt im

oris ; & paullo p o d

M

(10)

a-Macula liv id a

, pasfim in c o r p o r e , t a n d e m etiam in facie a p p ar e nt , Sangvis ex o re & naribus i ndefinenter ftiilar: unica emefis ma ter ia m f a n g v i n e a m b r u n n e i coloris traxit,

D e c o c t o C o r t . P e r uv . acid. Vitrioli m i x t o fanatus ae­ g e r fuit.

H I S T . IX. J. P h R o g e r t

Obfervatio de Morbo Maculofo

Hamorrbagicc in ASlis Reg. Societatis Medica Hafnienf. T.

I

184

V i r g o X X I I a n n o r u m , habitu corporis t e n e r i o r i , ani­ m o valde mobili & in

iram

pr oc liv is fimo, c e p h a l a g i a ,

epißaxi & O p h t h a l m i i s o b n o x i a , b ene t a m e n m e n f t r u a t a ,

faltando multum incaluisfet & iteratis v ic i b u s , ut æftum r e p r i m e r e t f r i g i d o aeri fefe expofuit. H i n c p r i m u m m o - lelta tusfis & i nordinarus m e n f t r u o r u m fluxus p e r tres

menfes f e q u e b a n t u r , hic v e r o in m e n o r r h a g i a m d e i n , una cum infigni c ephal agia, anxietate & l i p o t h y m i i s p e r m u t a ­

batur. Al tero d i e , in c o nf pe£t um v e n e r u n t

HeficuU) labia oris

,

linguam

,

gingivas o b f i d e n t e s , cru-

or e r e p l e t æ , quibus levisfitno attaftu r u p t i s , multum lan-g v i n i s manabat.

Epißaxis i t e m , & tusfis coagulatos g r u m o s traxit

fangvineos. U r i n a crasfa ad n i g r e d i n e m « v e r g e n s .

Macula rubra m a j o r e s , in facie, t r u n c o , e x t r e m i t a ­

tibus poft paucos dies nigrefcentes. N e c o c u l o r u m c o n ­ j u n c t i v a e xper s erat macularum.

* Sangvis t a m e veficis r u p t i s , quam e feCla v e n a , q u o a d c olor em & c o n f i d e n t i a m , fano fimilis fuit.

Cura C o r t i c e K i n k i n æ , acido Vi tr io li , C o c h l e a r i a ,

Infufo Malti abfoluta f u it , aegra a n i m o & c o r p o r e vigens.

H I S T . X. J. F. B o e n n e k e n

De Hamorrbagiis atquc <k

Puflulis

,

qua Petecbiis analoga,

funul cum Hamorrbagiis in

variis

(11)

De Hœmoribaa.

9

variis corporis locis eruperunt,

in Franktfebe Samlung :

vide

Comment, de Reb. in Sc. Nat. & Med. geftis. Fol.. F I.

430.

F e m i n a r o b u f t a, X X Ï a n n o s a g e n s , vi&ui d u r o labo- r i b u s q u e asfveta, g r a v i d a , a p o t u fr i g id o i n t e r labores & f u d o r e s refrigerata.

Epifiaxi

v e h e m e n t i t e n t a b a t u r , fimul cum

Puftulis

i n n u m e r i s , l i v i d i s , p e r tot a m c o r p o r i s fuper- ficiem confpicuis t a n d e m q u e f p o n t e e v a n e f e en tib u s, quae­ que f y m p t o m a t a intra q u a d r i e n n i u m tribus vicibus r e d i e ­ runt.

Q u a r t u m r e v e r t i t u r m o r b u s , a p o t u f r i g i d o , i n t e r f u d a n d u m , calenre c o r p o r e , fumto. G r a v i u s t u m fa &um

m a l u m ,

Epifiaxi

i n g e n t i , c r uentatione g i n g i v a r u m ,. m e n o r r h a ­ g i a , alvi d ej eft ion e g r u m o f a , fangvinea.

Puflults

in cute e ruptis m a j o r i b u s , f a n g v i n e m p u r u m f und en ti bus r u b r i s , lividis, o b f c u r e brunneis.

llaniorrbœam

h a n c p e r X dies d u r a v i t , fra£lis infig- n l t e r c o r p o r i s v i r i b u s , aegra pa llida, cedemate p e d u m ve­

xata.

Sanata fuit fpiritu p o l y c h r e f t o G l u t t o n i .

H I S T . XI. J. F. B o e n n e k e n

locis citatis p. 432.

Puerulus II a n n o r u m natus, incidit in fluxum fangvi-nis ex o r e & a u r ib u s , fequentibus f y m p t o m a t i b u s jundlum : a p r æ g r e s f a feabie cruftæ ficcæ c o n f p i c i e b a n r u r , q u a r u m fingulam m a r g o c i n g e b a t , q u a r t a m digiti p a r t e m Jatus, cTuore efrufo ii n £ tu s , & ex ipfis eruitis, fangvis r u b e r floridus tranfudavit.

Pufiula nigrœ,

innume rae, q u a r u m plures f p o n t e r u ­ ptae f a n g v inem f u n d e n t e s , t o t a m c u t e m obfidebant.

Pe r

alvum eruor niger, g r u m o f u s ejiciebatur: c o nti nu i

ejulatus & illacrimatio haemorrhagias adhuc magis

auge-Puflularum

quaedam per V d ie s , immo aliquae

(12)

dius cuti infidentes r u p t æ , poft fex h e b d o m a d a s cruorem n i g r u m e m i r t e r e ad hue n o n defierunt. L e u c o p h l e g m a tico t u m o r e c o r p u s t o t u m ambiebat. Senfim v i r es colle- x i t , & fanatus.

Ca us fa m m o r b i , q u o d p u e r o p o t a n d u m d e d e r i n t cere- vifiam c u m radice armoracise c o & a m , aeeufant Parentes

H I S T . XII, S a m u e l F e k r i s : A

Cafe o f Petechia fine je-

Ire

.

Vide Medical Ohjervations F o l

/. 79.

In puella V U a n n o r u m fana, e x i n o p i n a t o obfervra- b a n t u r

Macula extremitates inf erior es p r i m u m obfidenres,

paullo v e r o p o l l , p e r t o t u m c o r p us & faciem i p f a m di- f p e r f æ , l i v i d æ , magnae, aliquantulum p r o m i n e n t e s quafi ex effufo & coagulato f a n g v i n e in tèla cellulari c onf i de ­ rent,.

E pißaxts

, f îmtit ac cruentatio- oris fub f o m n o . Poft aliquot dies Ma cul æ in l i n g u a , g i n g i v i s & in Sclerotica oculi in c o n f p e é t u m v e n e r u n t : fauces e r a n t t u m e f a £ h r , tonfillæ lividæ & ruptæ u n d : fangvis n i g e r c o a g u l a t u s , quafi ex ulcere mali mo ri s t r a n f u d a t . U r i n a c o l o r e r u ­ b r o & quafi m u l t o f a n g v i n e mixto. Pulfus c e l e r , depres- fus. Q u i n t o die vibices n u m e r o au£læ.

Senfim M a cu l æ & vibices d i f p a r u e r u n t a d e o u t XIII die in f an it at e m o m n i a f i n i r e n t u r , beneficio C o r t . peru-

viani.

H I S T . XIII. z a r d : C a z h l l e s

de Hamorrbngiis variis

Journal de Medicine

,

Chirurgie Ef Pharm

T. X X / F. vide

Comment.

de Reb. in Sc. N. Ef Medie. T. X V I p. 77.

P u e r o f t e n n i S j e

Timore

i n f e b r e m e x a n t h e m a t i c a m

i n c i d e n s , r e d di t f a n g v i n e m e n a f o , o r e , oculis quoties i r a f e e r e t u r . Poft X X I V h o r a s , Metaftafes f a n g vinis in lumbis & r e g i o n e epigaf tr ica ortae funt.

(13)

H I S T . X I V . C h r i s t . F. Jo e r d g n s

Macula fangvinea in

ASl. Acad. hl dt. Cur. Pol. VU. p

. 387*

P u e r X a n n o r u m , v e g e t u s , mor bi lios facile fuftinuit. P e r X I V dies o p t i m a f r u e b a t u r d o n e c absque e r r o r e n o t a b i l i , l a b o r a r e coepit c r u e n t a t i o n e g i n g i v a r u m , q u a m e x c i p i e b a t

epiftaxis

v e h e m e n s ,

bœmatemefi

jun£ta.

D u r a n t e ü u x u p r o d i e r e

Macula fangvinea

i n t o t a c o r ­ p o r i s p e r i p h e r i a . P u e r u m pallidum & e x f a n g v e m , m o r - tique p r o x i m u m f a n a v i r , i n t e r alia, T i n & u r a C or ti c is Pe* ruviani.

E u n d e m m o r b u m ter o b f e r v a v i t laudatus A u & o r , f c t - licet p u e r & puella poft variolas fuperat as e o d e m affli£li fuere. T e r t i a vice in mul iere X X X a n n o r u m v i d i t q u a r ­ ta p u er p er ii h e b d o m a d e , haemorrhagiis U te r i & n a r i u m v e h e m e n t i s l i r n i s ,

maculis

fangvinei s t otum c o r p u s obli­ d e n t i b u s , l a b o r a n t e , ronicis & acidis fanara.

I l I S T . X V . J o h . S i g f r . S c u e d w i n

Difertatio Gradual,

i l i flor tam febris intermittentis Petecbiahs exhibens. Up [a lia

*

7 9 3

-P u e l l a IX a n n o s n a t a , t e n er i o r i c o r p o r i s h a b i t u , fu- perata febre t e rt i a n a v e r n a l i , bene fe habens. P r i m u m l a n g v i d a , triftis, d e i n febriens

colarem

o b f e r v a v i t v a r i e ­ g a t u m in facie, collo & p e c t o r e , qui cito in

maculas rU'

bras

numerofisiiinas m u r a b a t u r . T e r t i a die

eptftaxin

f u ­ ftinuit copiofam difficulter liftendam.

Macula

q u æ d a m in m a g n a s fugillationes praecipue circa oculos & in facie c o ­ i e r u n t : reliquæ tam in facie, q ua m in fuperficie t r u n c i & a r t u u m in

vcftculas

e le va n tu r p u r o & atro f a n g v i n e plenas. Æ g r a m ab

bamorrbagia

p e r nares fere exhau- f t a m , febri eriam T e r t i a n æ t y p u m fervante va lde affli- f t a m ,

Cortex Kinkina

& acida mi ner alia ex orci faucibus cito r e v o c a r u n t . Poft a n n u m i n t e g r u m e o d e m m a l o , m i ­ tiori t a m e n laboravit.

(14)

O b f . a r t e m faltandi e d i f c e n d o , in ludo faltatorio pri­ m u m r a o r b o c o r r e p r a m esfe,

H I S T . X V I . T h . F o w l s r

\Cafe of a ßngular and alar­

ming concurrencé of Scorbutic Hcemorrbagies terminating fa­

vourably. In

D u n c a n

Med. Commentaries Dec, II. Vol. IP,

p.

2 9

.

F e m i n a X X V M I an n o s n a t a , fe d e n ta ria, melanchoii- c a levi laborans f e b r e , poft rres feptimanas d ep u lfa, ma­ n e , lapfis jam it erum binis h e b d o m a d ib u s , evigilans, la­ b i a , b r a c h ia , pe&us libi

maculis lividis

p i f o r u m m a g n i t u ­

d i n e deturpara esfe videbat. Iftiusmodi M a c u l æ , quæ & n u m e r o f i o r e s fiebant & multum fangvinabanr, in gingivis q u o q u e a p p a r u e r u n t

bamnturia

atque

cruenta alvi dejectio­

ne jun£tæ.

H i n c far debilis. Pofi: IX dies una cum c ruentatio­ n e oris & anima foetida maculæ evanuerunt.

Cortex

p e r u vi anu s &. Elixir acid. Vitr. potisfimum ei faluti fuit.

H I S T . X V I I . G u l b r a n d

de Morbo tnaculofo bcemorrbagi-

co

W e r l h o f f i i

in delicatulo Vicenario objervato

Alia Soc.

Med. Hafn. 1779

bl. v. Comment in Sc.

N.

rc f Med.

Vol.

X X X i l p. 54.

S a n g v i n e m at rum & foetidum ex ore

Sc

p e £ lore co- p i o f e fluxisfe: collum p e f t u s

&

d o r f u m parvulis atroru- b r i s , petechiis Ilmilibus, crura & femora majoribus,

liv i

dis maculis

obte&a fuisfe, viribus n o n proftratis, lingva h u m i d a p u r a ; pulfu molli, p a r v o p a r u m f r e q u e n ti: reli­ qua. M e t h o d u m antiphiogifticam fru ftran eam , segrumque

China

Cortice c u m

Acido vitriolico

vix aliquot p e r dies in v i vi s c o n f e r v a n d u m . In c a d a v e r e nil nifi fuperficialem pofterioris partis p u l m o n i s dextri mortificationem r e p er- t a m fuisfe.

Qui plures cafus, morbum hunc illuftrantes, defide*

r a t 5

(15)

r a t , a de at e g r e g i u m T r a £ a t u m Cl.

J. A

d a m i

R

a y m a n n ï

\

Petecbiarum

, ut v o c a t

Mend actum H i dar i am in

Å&. A c ad*

Nat. Curio/ Vol. IX .

i n t e r e a v e r o m e m i n i s f e j u v a r , q u o d C. P e z o l d u s

O h

ferv. Chirurg. V I.

D o l æ u s

E'pbemer. Nat. C. Dec. II. ann.

IV . ob/. 118.

ZwiNGERUs

in A B . N. C. Vol.

11

. obj. 79»

W o l f f ius

ibid. Vol. V I

1

. cl/.

131. R o m b e r g i u s

Epb. N .

C. Dec. H i. a m JX obf. 108 h a n c C o l l e â i o n e m cafuum e -

jus praecipue ditarint. Q u i d S a n t h e s o n circa h a n c r e m

v i d e H e d i n

IVettenfknps bandhngav /01 Läkare T . i. Q u a r t

3* P*

33-E x prol ati s Hi ftor ii s ab O b f e r v a t o r i b u s r ecentior is tevi fide di gni s memoria? p r o d i t i s colligimus, h u n c mor* b u m g e n u s o m n i n o p r o p r i u m c o n f t i t u c r e , cujus c h a r a f t e r p r i m a r i u s eff:

Exanthemata /eu Eccbymata cut anca

,

/angvinolenta

,

to­

tum corpus obfidentia una cum /angvinis pro/ufiombus variis,

Epiflnxi ut plurim um

,

covjunSla,

cum vel fine /ebre.

A petechiis itaque e v i d e n t e r d if tingui tur

;

nam p r i ­ m u m genius f e b r i s , q ua m illae c o m i t a n t u r , p l u r a fimul p r o d i t malae not æ f y m p t o m a t a , d e i n d e petechialia e x a n - r h e m a t a funt e x i g u a , nec a f p e r a , ne c p r o m i n e n t i a , m o r - fui pulicum fimillima, p e r t o t u m c o r p o r i s a m b i t u m , e x ­ ceptis facie & manibus difperfa. I n h o c autem m o r b o lividae & nigrae maculae faciem & m a n u s p e r v a d u n t

Sc

veliculis crasfo c r u o r e d i d e n t i s l e v a t u r cuticula. Hift. I X , X , X I , X V . Perechiæ de c e t e r o p o f t pa ucos dies p l e ­ r u m q u e fugaces e v a d u n t , fed hujus maculae ftationem o c ­ cupatam firmiter t e n e n t e s v i x a nt e V I I vel I X d ie m»

quin etiam u l t r a , e v a n e f c u n t , c u m q u e ex i m p r o v i f o , n e c fine t e r r o r e ægrot i

Sc

a d f t a n t i u m , in c o n f p e f t u m v e n i ­ u n t , idque quam p l u r i m u m fine n o r a b i l i , faltim g r a v i o r i ^ aegritudine praecedente, & contagii n e ullam q u i d e m fu-

f p i c i o n e m i n j i c i u n t , nec aegris, nifi t e n e r i o r i s f u n t habb-!

(16)

tus auc fangvis v e h e m e n t i u s folito profilit , funefto exitu m i n i t a n t u r , t u m c onr ra ea Petechias in febribus perfecte malignis & contagiofis uc ansipitis & periculofi exitus l i g n u m c um inligni v i r i u m ja&ura apparent. C u m pere- chiis q u i d e m p r æ f è r t i m in febribus m a l i g n i s , i n t e r d u m j u n g i t u r epiftaxis, qua p a r c e & g u t t a t i m ftillat tenuis & vix coalefcens e r u o r fubrufi coloris: o m n i a mali ominis ligna. H i c aurem fangvis f e m p e r profluit ex aliqua c or ­ poris p a r t e , p l e r u m q u e p e r n a r e s , at q u o q u e ex locis h a u d folitis, ut ex g i n g i v i s , ore interno^ lingua labiis, i m t n o ex veliculis ruptis u n a cum h æ m a t e m e f i , hæmatu- r i a , fluxu menftruali i n f ol ir o , vel j u n d t i m vel p e r vices, m a g n a fæpe q u a n t i t a t e , fed line p r æ f e n t a n e o v it æ discri­ m i n e , r emedi is faltem apris evitabili.

Febre« m a l i g n æ cum petechi is junffæ q u e m c u n q u e , ne robuftisfuno qu id e m e x c e p r o a g g r e d f p o s l u n t , ille v e ­ r o , quem ttiio ligna mus t e g r o r infantes, debiles & c r e ­

brioribus animi morionibus f r a i t o s praefertim i nt ef l ar , ut e cafibus fupra allatis o p p i d o liquer; t a m e n n o n diffite­ m u r a d c u r a r i o r e i n , quæ in nonnullis e o r u m eft in delide- r i o , a t t e n t i o n e m praegresfarum aegrotationum r e q u i r i , fi uberius & certius quid de hac p a r t e p r o f e r r e t u r At f u t u ­ ri t e m p o r i s O b f e r v a r o r e s , h o d i e r n i n e g l i g e n t i a m in p e r - v e f t i g a t i o o e , an aut q u i n a m p r æ c e s f e r i n t m o r b i p e r f p i - cientes, hoc deflderium i m p l e a n t , fperamus. A f c o r b u t o a d h uc magis abludit Haemorrhcea. Ilie n u n q u a m r e p e n t e f u p e r v e n i t fed multis p r æ f a g i r u r lignis a n t e q u a m in cute p r o d i t maculas fuas lividi & fubflavi c o lo r is , quae, ut ec- c h y m o f e s feu vibices, p a l m i m i n o r i s latitudini æ m u î æ , d o r f u m , f e m o r a & b r a c h i a , n o n v e r o faciem & m a n u s

occupant.

E t q ua mv is in e x t r e m o Scorbuti p r o f l u v i a fan-

rvinis i n f l e n t , t a m e n nec t a m conftanter t a m q u e u n i v e r -

e corpus

p e r f l u u n t , n e c , q u a n d o a d f u n t , cito f i f t u n t u r ,

c o r

(17)

c o r p o r i s puta conftirutio m u l t i m o d i s c o r r u p t a n o n tempo* ris v ef tjg io meliorefcit

e).

O m n e s de fcr ip to s cafus, £i jam c o n t e n d i m u s , con* clufiones inde du£tas eo c o n v e n i r e v i d e b i m u s , q u o d H æ - m o r r h œ a n o n careat aliqua f a l t e m fufpicione febris, etjam- 11 multoties plus mi nu sv e e v i d e n t i s , n u m q u a m v e r o ejus­ m o d i , q u o d etjam fupra m o n i m u s , u t effufïonum aut m a c u ­

l a r u m causfa h a b ea t u r ; d e i n d e q u o d

1. Causfa praedisponens i m p r i m i s exiftimanda fit c e r ­ ta quaedam debilitas c o r p o r i s , live ab aegroti aetate, v i ­ etius r a t i o n e , p r æ g r e s f a v a l e t u d i n e , an aliis rebus o r i g i ­ n e m d u c a t ; Ita ex Hsrt. I l l , I V, I X , XI I , XI II, . X I V , X V . infantes p r æ f e r t i m , ex Hift. I , i V , V I I , V I I I , I X, X , XI V, X V , X V I , debiles F e m i n a s aut ex gravi aegro­

t a t i o n e convalefcentes affligi v i d e m u s . E t q u o d

II. Causfæ Occafionales finr:

I G r a v i s labor aut alius c o r p o r i s nifus. Hift. V , I X , X , XV.

2. Subitum frigus c o r p o r i calenti a d m o tu m . H . IX, X,

y. An im i m o r u s , ut t e r r o r , ira. Hift. I, V , V I , IX, XIII.

Causiis Haemcrrhcese jam ita q u a l i t e r c u m q u e recen-f u i s , p e r c o n t a b i m u r , an ille m o r b u s conrecen-firecen-ftat in disrecen-folu* tione f angvinis putrida / ) , q u a m in febribus malignis vel

p u

-e ) Huic f-ent-entiæ adfiipulatur D u n c a n M edical Commentaries. T. I V . p. 66.

f ) Q uonhnn adhuc non a l i u d , q u o d rei n a t u r æ r e f p o n d e t , n om en

ufu fancitum e f i , vetus r e t i n u i m u s , ta n tu m nbeft u t a partibus e o r u m , qui trita de fangvinis putredine placita tueri p e r t e n t a n t , f ie m u s , u t p o ­ tius p r o fite a m u r , nobis perfvafisfimum esfe h u ju s c e m o d i disfolutionem fangvinis putridam non exiftere posfe , fed, u t a Cei. Praefide rh p u ­ blicis p ræ leftion ib us a c c e p i m u s , fequclas illi au I t e r i t a t i s quafi ufu ad- fcriptas ex alia causfa, infra ex p lic a n d a , esfe d ed u c en d as, Infiituti ra­ tio non finit huic rei i n h æ r e f c e r e , valde n o s j u v a t adcuratisfimis j a m c o m p e rtu m esfe periculis A d a m i S e y b e r t , q u æ in Disf, inaug.

cm

(18)

tridis & h æ m o r r h a g i a s

&

petechias p r o c r e a re M e d icam vu lgus di£litat. M a x i m u m q uod hunc in te r m o rb u m & f e b r iu m m a l ig n aru m S y m p t o m a t a , perfpicimus discrimen

h a n c lirem m o x d ir im e re videtur

&

p r o b a r e f a n g v in em po tius fpisfefcere, quam tenuari, quod ipfum putredinem h u m o r u m praefertim denotare putatur

g ).

F r æ terea q u o ­ que S y m p r o m a t a , quæ peculiarem lftum corporis flatum, p u t r e d in is n o m i n e infignitum, fubfequi folent, ut infignis v i r iu m lapfus, pulfuum depresfio, diarrhœæ purridæ, ca- d a verofus fudoris & excretionum odor, non hic confpiciun- tur. Q u o d , o r e f a n g v i n a n t e , anima fœteat, non magis p u t r i d u m fangvinis flatum c o m m onftrat, quam omnes a- liae g i n g i v a r u m , lingvæ , faucium & c. n o x æ , q u æ , quod n e m i n e m fugiar, f e m p er putidum & olfa£lui mox adver- fum f c e t o r e m , r e d o l e n t , quibus minime gentium corru­ p t i o n e m fangvinis putridam comprobaveris. C i t a nec o p inata m o r b i accesfio, nulla peculiari falutis mutatione p r æ e u n te & fun&ionibus tam naturalibus, quam vitalibus illæfis, o p i n i o n e m n o flram , quod inter principia primat accesfionis repens immutatio flatus corporis exfliterir, quæ a fangvinis, ii qua d a tu r, degeneratione, non brevi p e r­ f ic ienda, a b h o r r e b i t , fulcire videtur.

Q u u m itaque nulla eft r a t i o , cur c red am us, fangvi« nis disfolutionem esfe hujus morbi causfam p r o x i m a m , n o n , alia probabilior reflat, quam mutatio quaedam flatus v a f o r u m m i n i m o r u m , qua occafio fangvini datur e p i t h e ­

l i u m , ' L iv in g a n im a ls, Pkiladelphiœ i ? 9 3 , expofuit, fangvinem nec inedia

a ut viftu & potu putrefacto, neque putribus aut aliis rebus in venas i n j e & i s , putrefcere aut aliam qualitatis fuæ immutationem fubire. E t quam infelices n o s , temeritati genii noftri folute indulgentes, fi non ita liquorem vitalem rerum naturae A u ftor formasfet !

g ) S t r a c k de morbo cum Petechiis p. 2 8- p e r te n u is ille fangvis

eflr, neque facile quem admodum fanorum in placentam coit. Conf. H a l -

(19)

B e Hamorrheea,

17

l i u m , q u o f o l o , c o r p o r i s , cure v a c u æ , partes te£læ f u n r , p e r f r i n g e n d i , q u o f a & o , f a n g v i s perfiuir; qui v e r o , ubi curis e x i f t i t , colle£lus e p i d e r m i d e m Jevando in maculas vel veficulas, c r u o r e p l e n a s , abit. Haec peculiaris i m m u ­ t a t i o , q uæ t a m multas e j u s d e m g e n e r i s profufiones creare v a l e t , p e n d e t , c r e d o , ab a r t e r i o l a r u m , fuperficiem cutis p e r r e p t a n t i u m , diminuta vi affluxui fangvinis refiftendi , iisque vel reflexione vel anaftomofi in venas muratis, il­ lum r e d u c e n d i , u n d e rupturae vel e xfudat iones eveniunt. D e b i l i t a t e m ad e j us mo di profluvi a c o n f e r r e hoc arque ex p r æ d i f p o n e n t i b u s ac occaflonalibus, quas r e c e n f u i m u s , causfis p a t e a t , necesfe e f t , n a m e x p e r i e n t i a d o c e t , q u a m c e l e r i t e r v a l a , p r æ f e r r i m m i n o r a a fubita m u t a t i o n e c al o­ ris & f r i g o r i s , a v e h e m e n t i o r i b u s animi affectionibus

8

c

i m m o d e r a t i s c o r p o r i s m o t i b u s aut intenflsfimo a licuj us rei o p e r e d e b i l i ta nt u r

b).

H i n c colligere p o sf u mu s, c u r Haemorrhoea p e r f e , m o d o r o b o r a n t i a & apta cura t e mp ef ti ve a d h i b e a n t u r , n o n inter fonticos h a b e n d a fit m o r b o s : at aegro praegres- fis m o r b i s m u l tu m defarigato & v e h e m e n t i aut diu perfi- ftenti f angvinis e r u p t i o n e viribus vitae fraCfo, exitum e x i ­

tialem h a b e r e queat. Hsemorrhceam femel depulfam f e ­ c u n d u m & t e r t i u m r e c r u d e f c e r e H if tor , III, X , X V n o n

C fo«

h ) P e c u l ia r is , h a n c rem illuftrans, caius Cei. P r æ f id iu t & Rei chir. S upr. D ireft. A fzelio in N o fo c o m io A cadem ico fuperioris anni ex itu

obvenit. In T i r o n e fartoris debiliori corp o ris habitu , XIII annum agen­ t e , ab h e r o coaffco dies n o & e s q u e in veftimentis confuendis confum ere, o p e r e p e r a f to p rim u m confpiciebatur adnata o c u lo ru m (conf. H. I I, I X ) atro fangvine perfufa & haec fufiufio circa u tr u m q n e oculum celeriter fpatians, in duas m a g n a s , aquilas fubnigrasque e c c h y m o f e s , palpebras n o n notabilius tu m i d a s , o c c u p a n t e s , abivit. Cum haec o m n i a , quae e i mirabilem & fere terribilem oris fpeciem d e d e r e , a verberibus acceptis proficifei prim o c r e d e r e n t , ita illum diligenter p erq u ifiv eru n t, fed hanc esfe causiam plane & a p e rte negitabat. S ex d ie ru m quiete & lenium

(20)

folum com monftranr, verum erjam menti fubjiciunt, caus-

fam m o r b i , ram celeriter effe&us e x c ita n te m , atoniae fu- perficiali c o r p o r i s n o n esfe abfimilem.

A d c u r a t i o n e m quod a t t i n e t , Medicos ex analogia mor b o r u m , in p r o f lu v ii s fangvinis c o n f i d e n t i u m , c o r tic e m pe- r u v i a n u m una c u m acidis mineralibus felicisfime adhi- buisfe legimus.

A c i d u m S u l p h u r i c u m f. acidum vitrioli, ob v im ftipti- c am & utilitatem in o m n i b u s fere fangvinis profluviis, ex i n t e r n is causfis o r t i s , e m in en s & alia ejusdem clasfis aci­ d a , n o n fua f o r m a , qua talia in fangvinem usque prove n i r e e u n d e m q u e coaguli m o d o c o n t r a h e r e , ut primitus c r e d i t u m fuit, fed f o l u m m o d o ut acutaftimulantia irritatio­ n e fua in v e n t r i c u l u m & inde f y m p a th ico m o d o coarcla- ti ones v a f o r u m m i n i m o r u m , atonia la b o ra n tiu m , efficere, e x t r a o m n e m paene dubitationis aleam jam pofitum eft. Alia ftimulantia ut a r m o r a c i a , f i n a p i , veficatoria & reli­ qua forinfecus applicata, relaxata vafa cutanea ctjam in r e ­ m o t i o r i b u s locis, per c o n f en fu m contrahere & omnia pro­ fluvia tam ferofa qu am fangvinea minuere posfunt.

C o r te x peruvianus potisfimum in fubftantia & la rg a, qua d e b e t, quantitate fumtus, e o d e m m odo, (ym pathice fciiicet, tamen fine ullo no­ tabiliore ftimulo, to n u m reftituit. Ejus vis immediate in ventriculi fibris, in e x tre m is vafcuüs vero mediante n ex u fy m p a th ico , præcipue exferi videtur. H ac ratione ubicumque atonia exiftit, pra.‘fertim in morbis fpasmodicis & febribus in te rm itte n tib u s, effe&us fuos per ventriculum folum ev id en ter prodit. In H æ m o r r h œ a , m orbo fat fimilis naturae, e o ­ dem fine dubio m o d o hic C o r t e x , cujus u f u m , experientia jam proba­ t u m , fimilitudo cu m aliis morbis prim um propofuit, curaiionein perfi­ ciat i ) . Hifce rite & tempeftive adhibitis apta viftus ra tio , validisfi- oium fæpe virium vitalium fu fte n tacu lum , fi addatur, quin aegri faluti

o p tim e p r o v id e a m u s , non eft cur dubitemus.

i ) Quod ft j a m incidat mali g e n u s aliquod ig n o tu m , non ideo t a ­ men f o r e Medico de rebus cogitandum o b fcu ris, fe d eum protinus vi-

f u r u m , cui morbo id p r o x im u m /it, ten ta tu ru m qu e remedia fimtlia illis q u a vicino malo / a p e fu c c u r r e r in t, & p er ejus fimilitudinent opem r e ­ f e r tu r u m . Cornel, Celft Lib. L

References

Related documents

Implant vs Abutment level connection in implant supported screw-retained fixed partial dentures with Cobalt-Chrome framework: 1-year interim results of a randomized clinical

Syftet med föreliggande studie är att beskriva krisreaktioner samt möjligheten till krishantering hos vårdpersonalen efter traumavård vid en akutmottagning.. Dessa

The macro patterns are used to generate objectives in the rooms of the dungeons, and the system evaluates the priority of the room objectives based on the design of

Vi menar att ett resultat som beskriver vad och på vilket sätt sysselsättningen är betydelsefull för informanterna kan vara till gagns för både verksamheten och andra personer

Den tolkning jag gör är att elevers syn på, eller attityd till matematik i allmänhet och matematikundervisning i synnerhet skiljer sig mellan åldersgrupper beroende

(C) Patients meeting the criteria (n = 303 biopsy specimens) were subjected to clinical scoring for healthy, prior to HCT, HCT control (including no oral cGVHD and prior to oral

Samtidigt behövs det mer kunskap om vilka möjligheter och problem som finns när elever läser olika sorters texter för att eleverna själva ska bli medvetna om problemen... Det är

Detta genom att använda teorier och principer från slow food och slow fashionrörelsen och applicera dem på̊ möbler för att på̊ så sätt sträva mot en mer hållbar