MAGNI PECTORIS INTER SECUNDA MODERATIONEM

B. c

D.

DISSERTATIO ACADEMICA,

MAGNI PECTORIS INTER SECUNDA MODERATIONEM

LEV1TER EXPOSITURA;

QUAM,

SUFFRAGIO AMPLISS. FACULT.PHILOSOPH.

AD ILLUSTRE ATHENÄUM UPSALIENSE,

Sub PR/ESIDIO

VIR I CELEBERR

MAG. Ρ Ε T R I EKERMAN,

Eloquent. PROF ESS. Reg. et Ord.

PUBLICE VENTILAND AM SIBTIT

ANDREAS L. KINBERG,

VESTROGQ THUS.

IN AUDIT. GUSTAVIANO DIE XVI. JUNII

ANNI MDCCLXII.

HORIS ANTE MERWIEM S0L1TIS.

υ Ρ S A L I £

To

the right bonourable Lord

Col'NT ADAM

OTTO

LAGERBERG,

Govcrnor of the. Provincc of Scaroborg,,

and. Knight of the North-Star..

MY LORD,

A1T ^{Your the the: whole great Lordfkip} Nationdo aflure ^{Qualities the > Eftime wich ha.ve· and} me ^{procurecP Love} that ^ofc fo;

noble, a foul, as Your ^, never can regard withDis- plifure an innocent Confidcncfc. that. is put in Your

Generofity,

The-

Thefe Thoughts have incouraged me to chu-

fe ^out Your Lordikip to my Protektor, when I ha-

vc the Honour to, humbly, dedicate ^to Your Lord¬

ikip, this my firft Fruit of Learning.

If I am fo happy that You think mc worthy

oFYour Protection, fo have I obtained what I did

aim ^at and You will give the Wold a new Oppor-

tunity to augment Your Praife.

But I am obliged to own, that'tis beyond my Capaci'ty, to commend duly that Yirtue, which

was the Caufe, that Your Lordikip, the lad Year,

was (tanding Candidate for an Office of Senator;

and that I am only able, to join whith them,who eagerly wilh Your Prolperousnefs

MY LORD,

YOUR LORDSKIP'S

?noft humble,

and mofl obedient fervant

ANDREAS L. EINBERG.

MONSIEUR

JEAN RO SIR,

Secretaire å la Revifion*

MONSIEUR,

η jnße dsffein trianime ä pr en dr c la

Uber t é de vous deäier les premices de

mes études academiques, c"efi la vive reconnoiffance que je dois ^aux bien·

Jaits ^j dont il vous a plü de co?nbler jusqu'ici

mes parens, Ceß avec un zele tres ar den t que

fembrajfe cette occctfion pour vous en rendre mes

hom-

lomma _ges. Ce feroit ici le lien de parier des v er-

tus qui brillent en vous dans la Connoiffance des

Loix, Eft que vous mettez tous les jours en pra' tique, avec cette integrité, qui ^vous eft naturelle ^,

en faveur de tous les fujets du Rojaume, mais

votre modeftie me le defend, Eft la prudence trior*

donne de tirer le Rideau fur une β ample matiere:

Jachant bien qriil riefl pas å la portée tfune plume aujji joible que la mientie, de louer digne-

ment ce qui eft infinement louable. Je ?ne b orne

fimplement dans la mediocrité de ?nes expreßions

naturelles; vous fuppliant tres humblement de

pennetre, Monfieur, que je vous dife, mais avec

fincerité, que je fais eft je ferai toujours gloire

rietre avec ref ρ q fit

MONSIEUR,

votre tres himble Eft tres obeiijfant ftrviteur

ÄNDRé L, KlNRERG,

Celeherrime ntque AmpliJJimo

DOMINO PROFESSORI

Mag. SVENONI KOF

me haud dici poteÄ, ^qua veneratione hoc Tibi

tirocinium confecrare pricgeilierit animus. Spe

teneor certa, fore, ut ferena, ita enim fo'ies, fronte munufculum, e Mufarum gazis depromtum, accipias.

Quod fl feceris, novo me eoque grandi, cumulas

favore. Novo, inquam, quandoquidem ^{, a} prima jam inde tetatula, beneficiis me affeciili Innumeris.

Singula pradicare, ne dicam demereri, quod nequeo;

filentio ea obtegere jubeor. At mente tarnen venera- bunda, Tua, Vir Celeberrime, erga clientem, ^quem,

haud fecus ac filium habuifti, voluntas proiixior ^, in- fixa femper ha^rebit. Ad fupremum Moderatorem,

pro Tua, Tuorumque felicitate & falute perenni, nuncupabo fufpiria, quoad vivere liceat, perman-

Celeh errimi atque AmpIiJJimi NO MINIS TUI

PATRONO FAVENTISSIMO.

iiirus

cuJtor hiimillimus

ANDREAS L. KINBERG.

Admoditm Reverend o dtque* Clari/fimo Domino,

LAVRENTJO EINBERG,

Eccleiix,. _quar in Bitterna colligitur,, Paftori»

PÄRENTI OPTIMO.

En animi ingrati crimen incurrerembeneficiisque· OpU-

mi Pareiitis filius forem indignus, nifii pietatem, qua' Tibi obfiringor, bac data occafione. palam facerem. Po·

ßulat id indefejfa Tun curα , follicitudoque falutis

ergo, omnibus numeris: abfohlta. Etenim educatio mea in fcientiis utiliffimis, adeo Tibi cordi fuit, ut ne hilum qui- dem, a Tun _parte y Optime Parens, queat deßderari- -4?--

igitur hoc, ab ipfis inde inciinabulis contraih, ^me mm- quam Elevatum iri cenfeo. Accipe· tarnen, queefo humilli-

vnis, Specialen quäle- id. cunque: efl Academicujß, fumtibus'

Tuis largiS ^y lud commijfumpublica', in tejjeram venera-

tionis _y. donec vi χer ο, nunquanr intermoriturx. De ceteray fummiim omnium: verum Patrem ardentifßmis. implorabo·

precibus, Wzi Te, in ^annosi bene niultos, fofpitem Ej3

eolumem confervareSemper futurus fum

PARF.NTIS OPTIMI

filius obfequentißinius

ANDREAS L. EINBERG,

MIN VAN.

/Vfr Du träder får ^en dag,

Värde VjN, med lycklig penna, Bjuder mig vår Vän/kaps-Lag

Lutan flälla, Strängen fpanna.

Tiga blifver ej min Sak ^,

Då jag Jer Din lärda Smak.

Lagren ut ju redan flår,

Bloinflras tidigt till Din ära,

Ingen är,fo?n Dig ej fpär

Snart och värdigt honom bära.

Frän Olympen höres hit,

Hvad der talas ^om Din flit.

När det Dig nu hender f a,

Blifver om for g ljuflig börda

Hos Din Far med hjäffan gra.

Huru lär Han Himlen vörday

Att för enda Sonens väl

Troget be af all fin Själ,

Alle fo?n det nöjet ha

Dina vänners antal ökay

Del i famma glädje ta Och på fina Altar röka:

Helgad laga /kall och jag

Låta brinna hvarje dag.

PETER TIDROT.

Ι Ν. J.

§. L

ultas utique adverfantis fortimx

inj arias & diffic ultates qui i u-

peraverit fortiter ^, maximam

is omninomereturlaudem. Eft enim patientia virtus plane exi-

mia, quasad qvosvis iniqvioris

fortis impetus ac velat i£fcus, a- nimum tarnen fervat intrepidum, & Divina, qvi-

bus cun&a fubjacent, Providentia adqviefcentem.

Et qvi hane ^, uti par eft, magni asftimare nolit, in-

numeros ignorare cafus, per vitam hane fragilem

& adfli£tam, ubique obvios, videbitur, in qui bus,

ii fal vi effevolumus, animo, ad mala, quae qui-

dem evitari nequeant, ferimda obfirmate, non ma¬

gis ^, quam aqua & igne, carere psteriraus. Sed

A nefcio

3K ) a ( 5R

nefcio tarnen , an major eorum fit gloria, qui pro

fperis in rebus moderationem adhibent, atque adeo,

ab immoderatis liberi cupiditatibus, vento nimium

fecundo > turgida fciunt contrahere vela. In ad·

veriis enim, hoftes ^extra hominemplerumque funt,

aut Γι vel intra praecordia latent, ut metus atqve ira,

nulla ^tarnen jucunditate fe commendant, nullis vo·

luptatum illecebris horninem ad fe alliciunt j fecun-

dis vero animus irritatur maxime, & homo fecum qvafi committitur, unde difficilior exiftit pugna,

quse vel Herculi, vel Alcxandro, dubiam reddere

qveat vi&oriam. Qvi igitur heic vincit, fortitu-

dinis laude ^tanto majore inclarefcit, quo cer- tius eft illud Poetse:

Fortioreß, quifey qvam qvifortißima vincit

Mcenia.

Etenim, ut cum Seneca in Svaforia L p.2, loqvan

Magni pectoris eß int ^er fe Clinda Moderatio. Argu¬

mentum hoc, inde mutuatum, qvippe ingenui effc profiteri, per quem profeceris, brevi Differtatione

Academica , enodatius expendere, in ^{anrmum ego}

induxL Tuam ^vero L, B. cenfuram mitiorem, eä, qua par eft/ obfervantia mihi expeto.

§· IL

Anteqvam ad ipfam,de qua fumus a£turi, rem progredimur, inprimoquaii limine indicarelubet,

quid per fortunam, eamque fecundam, vclimusin-

telle&um. Fortunat quidem vocabulum multas ad-

Klittere (ignificationes, notiuseft, quam ut longio-

rem reqvirat explicationeim Fortuna autem gene¬

ra tim

» m »

ratim cafum quempiam ^, feu eventum denotat in-

opinatum, iive profperis illefatis, iive durioribus

nos objecerit. Et quoniam de futuris, raro certa

profpicere, mentis noftrs valet acies, fuis utique

circumfcriptä limitibus, fa&um inde ed, ut torns

rerum no drar um curfus, fortunae perfepe fignefur

nomine; unde fortunam adfli&am, tenuem, medio-

crem, lautiorem ^, optimam, paffim nominamus,ad

qverelas aut gratulationes delapii. Omnia autem h#c, cum optima parker, ac iapientjuima fu m ra i gubernentur C.onditoris manu, providentiam Nu-

minis, iortunx vocabulp iniignitam novimus; ho-

minefve prudentiores, a purioribus licet facris all-

eni, qvi, Deorum immenium (i b i., opinionis erro-

•re, confinxerunt- numerum, fortunam, ^{qux cae.ca}

& iine ratione vulgo grafiari putatur, absque ^nu-

mine quo dam regi non poiTe putabant, hancque

ob cauflam interDeas ipii dabantlocum. Nos ve·

ro , a fanftioribus litteris, quse fallere ^non pofTunt,

meiiora. edocti, nee caecitatem fortunae obje£fca-

rnus-, cum oculatiffimum habeat magiftrum, ^nec

ul lam ipii fapientiam tri b ui ^mus propriam, fed o- mnia atqve iingula noftra, immo totius mundi, fata

Divinse bonitati ^, potentiae ^ac fapientias, laeti adfcri-

bimus. Secundaria autenj fortunam , profperum adpellamus rerum noftrarum fuccefibm5ubi ^orimia

nobis ex fenténtia fluere videntur, earumque re¬

rum juftam habemus copiam, quae ad honores, ad

opes, ad quaslibet vitas commoditates, reqviri fo-

leant. Nos enira, res fecundas adeo late heic fu·

A 2 mimus

3 4 ( &

mimos, tit non tantitm veram & ftabitem Felicitas·

tem, gtrae dne alaeri virtutis frudio obtineri jaeqvitr,

fed qva i enicunqiie eti a ni felicroris da tus fpeciem at-

qve imaginemfaliarn haud raro atqve caducam,

fuo comprehendat ambitu.

§. IIL

Moderatio a ute ni inter fecunda , in eo maxi«,

me coniidit, quod quisin curfu rerum profpero

atqve cxoptato, arrogantiam aliorumque hominum

cootemtum cohibeat ätqoe vite t, femperque cavea-é,

ne fiiarrr _pro lege voliintatem atque indolem feen-

tus, adfeäibus pravisque cupiditatibus frena reimt*

cat, fed huimankatis femper atque modedke regn- Iis convenienter vi tam inftkuat omnem. Ad judr-

tiam enirn non minus , quam ad temperantiam mo·

de ratio fpecbat, utpote qua; in rebus modum te

fervare doceat, ne vel nodrar, vel ates cujus de-

mom c un q ue felicitati ulla ponanms obftacula*

Qyemadmodurn enirn caeeus adfe&uum impetus, no-

bis alirsque multiplici nomine nocet : ka judum

motuuni , qui inträ praecordia oriunrar, Velle¬

rn en tiornrn "mode ra men, mute nos ipfos, mitte

etiam focietatem , in qua virimus,- felicitatereddk

fiorentidimam. Qui autem, ruptis quaii leg ^um &

virtutum repagulis,· fuo fe committit arbkrio, is,,

ne vei minima q videm temporis fp a tio, vere félicem

aliisque fru&uofam dcgere vkam poteft. In primis

vero, inter erebriora atque majora blandientis for-

tunae obfeqvia, moderatione opus ed ^{, ne} ventus iile fecundiiUmus * in fyr tes, in faxa & praecipitia,

nävern

« ) s iX?

nävern, plenis currentem velis, opmlone citrus, co'S·

jiciat· Fortuna enim per fe inhabilis eil, atque ut

res omnes, ira ctjam fortun« favor, multas habet

vices faciemque celeriter variat. Mens autem ho¬

minis, faeiie commovetur ex iis, qux fennbus gra*

ta funt atque perjueunda ^, facitque vehemendor il¬

la perturbatio, ut ad fingula minor exiftat adtentio.

Muka igitur obfeure tamum reprasfentantur bona»,

multa latent, fed vel ide© majora, quam par eft»

exiftimantur. Etenim,

Luxuriant animi rebus pUtumque fecundis

O vid. Art. amandi Lib. IL v. 247. Hute etjam fen*

tentiae adftrpulatur Curtius Lib.IV. Cap. XIV. §.20,

de Dario loquens, fua quidem fponce profitente,

a dt η Q7i er i nos fragilitatis human#, cujus nimia in profperis rebus ejjet oblivio ; nec non Lib. VIII. Cap»

IV. §. 24. de Alcxandro, minus jam cupiditatibus fürs hnperante, inter obfeqvia for tun&, contra

quam non fatis cauta mortalitas eß. Item Com»

Com. Nep. de Conone Cap. V. ab init. accidit buic»

quod ceteris mortaiibus, ut inconfideratior ⁱⁿ fecun-

da, quam in adverfet ejfet fortuna. Bifce, ^ηe quid

defit, addatur teftimonium Com» Taciti in Agri-

col. Vita Cap. XXXI. &c, Felicitas in focordia?n

Verth, _atque Horath illud Lib. II. Od. X. v. 11. 21.

Rebus angußis anhnofus atque Fortis appare: fapienter idem Contrahes _ventOy nmium feeundof

Turgida vela*

Tandem Seneeae > Svafor. II. p. 12. nunqvam infolt*

A % do

& )*ζ £

doßetit fuperia felicitas, ingentium imperiorim

magna fafligia oblivione fragihtatis humance coila-

pfa funt. O! igitur terque qvaterque beatos, qui

V i ram aequa lance penfitent, quiquc fragilit-atis hu¬

manas femper fint memores,faluberrimumque quo.d

apud Aufonium legitur ^{in 7} Sapientum lententiis

p. 52. feqvantur coniiiium :

Si fortuna juvat, c av et o tolli;

Si fortuna tonat, caveto mergi.

§. IV.

Animum vero in rebus affii&is regere paucis cötitingit, profpera moderate ferre, paucillimis.

*

Blandiuntur, qui intus impetum in nos faciunt,ho-

(les, quibus, pro renata, idque prudcnter, refi-

ilere hoc opus eil, hic labor. Si enim ad animi

noilri dotes refpicimus naturales, quibus vel rerum ii bi format ideas , vel bonum, vivide perceptum

appetit ^, malumque itidem cognitum averiatur,

multi utique in his defe&us occurrunt, multae pra- vitates, quibus moderatio in fucceffibus impediri

fölet, reddique difficilior. Neque enim femper ve-

ra a falfis, vereque bona ab opinatis dignofcimus,

neque ea, quse videmus, bona ilatim appetimus, pnrfertim, ubi mens aliis rebus aut negotiis, quas

vel meliora, vel faltem aeque bona judicat, diutur-

no fuerit ufu adfvefafta. Si iam ad naturalem hane impotentiam fortunas acceiferit fplendor, qui ho·

n ines, mentis, ^ut quidam dixit, myopia alioqvin

laborantes, occaecareplerumque penitus fölet: mi-

rum non eil, quodinconfideratiores fere fint mot*-

tales

& ) 7 C &

cales in fecunda fortuna , quam in adverfa efTe Γσ·

leant. In primis, ubi praeter opinionem & ^ex im«

provifo profpera veniunt, & hominem vel nonme-

rencem, vel certé, ad nova hxc onera ferunda mi¬

nus paratum, fuis qvaii obruunt copiis. Adfe&us.

enim vehementiores, inopinati cujusdam ^commo-

di repraefentatione provocari, adtentionem turbant,

quam mentis, in rebus difcernendis, oculum me-

rico dixeris. Unde ^caeca plerumque in fubitis for-

tunae muneribus pectora, quibus falubrem hanc

ex Aufonio, & quidem Epigrammate IX. adrnoni-

tionem iapiens quisque commendat t * Fortuna?n reverenter habe, quicunque repente

Dives ab exili progrediere

loco.

§. V.

De ceterOjfbrtunatispauci fefe opponunt, cum po- tentiori refiftere.ejusque adverfari placitis,minus ^con-

fultum videri foleat. Hinc, _quaecunque Iibido fvaferit,

licita fibi atque permifia arbitranturhomines,infurri·

mum dignitatis ^atque potentis faftigium eve&i. Id-

quemalum, ex turpiffima non minus, quam no-

centiffima aduiantium turba, _quae iniignem fortu-

nae bcnevolenriam, haud alitcr, ac umbra corpus comitari, & peffima quaeque, non minus, quam o-

ptima, adoratae potentiaß, fa£ta laudare atque in

ccelum ufque extollere iVevit, non minima capit in-

crementa In maxima autem licentia, moderate fe

gerere fuisque cupiditatibus frenum quafi impo-

nere, atque multis licet, fub fi&a amicitise larvs,

JK ) δ C &

Μ deteriora exhortantibus, confkntem tarnen pu·

ramque confcrvare vitam, non poteft non eife dif-

fieillimum. Neque adeo noftrarum hoc eft virium,

ii t in omni fortuna , p-arem retineamus integrka-

tem : fed Dens omnino rogandus efir, ut animum

non minus noftrum, _quam fatorum vices modere¬

tur. Qui enim fibi fusque prudentis riimium tri-

buit, is certe ad ruinam cft proximus. Mens,con-

fidens Deo , nec majoris for tuns cacumina, nee

deprefias fortis humilioris valles, magnopere exti*

jnefcit: optimum enim fidiffimumque ducem fe-

qvttur, &, quod majus eil, paternis ejus fe porta·

ri manibus agnofcit. Hine fecuritas vcra, hinc ro- bur invi&um. Eleganter ^{to tam} hän c rem Columbus

perfecutus eil rhythmo ^, quem heic adponam,

Svecano;

Lyckan delar marge falt,

Stundom bättre, ftundom värre:

Men at ßiicka fig i alt,

Kominer endaft af ^var Herre.

Ad hunc veluti fontem digitum intendiffe videtur,

ad Academiam DorpatenfemEloqu. & Pcefcos olim

Profeffor, dein in Dioeceii Lincopenfi Archi ^- Prxpo- iitus, Mag. Petrus Simonius Lcefgren in Tra&atu

longe elegantiflimo, de Mente Compofita Tran«

qui11 a edit. A. 1657, rccufo A. 1672 & in idioma

Svecanum tandem translato ^, ubi, ut cum Seneca loquar, magni peBoris inter fecunda Moderationem%

pic atque crudite, commonilravit.

$.VI,

« )9( S

§. V*·

Non igitur ferviTis eil ingenii, non levioris ani-

mi, prsepotentem line licentia & fa flu ferre förta-

nam, fed magni pedoris confirmatasque probitatis»

•Sei lic et, ad hoc requiritur non tantum eredior at-

que generoiior indoles, verum etiam iincerum at-

que adfiduum, ante omnia, virtutis (Indium. Quod

enim ad naturales animi dotes aritinet, ill se quidem

non parum -ad moderatam in fecundis v-itam fa~

ciunt, fed neutiquam in ipfis funt omnia, Quam

enim difficile efl vano, & per naturam variabiii, in¬

ge-nio, fortunas illecebris, ad immoderata qutesus irritantibus, obniti atque rebitere fortiter: tarn fa-

cile animiis, ad confiantiam licet per naturam fä¬

dus, minimo ex errore, non fatis animadverfo,

ad praEcipitia rapitur, nid, per virtutem ^, fuci ^o-

mnis expertem, (ingulos, Divina manus, guber-

naverit greffus. Excellens enim celfumque inge-

nium _, quo pronius eft ad nimiam fui fiduciam,

eo facil i _us, atque adeo gravius, labitur, nid ad DE-

um omnia referre, Ipbusque Providentias fponrefe

fubmittere didrcerit. Illud enim vere magnum pe- aus eft , quod DEum ^, non Anderem tantum ^s fed etiam Moderatorem ^rerum, quas exiilunt, o»

mnium vera pietate coliq quod non fibi modo ^,

fed aliis _quoque, quantum fieri potefl, juvandis fe

natum cogitat; quod igkur bonis divinitus com ceftis , ltafruitur, ut non fugacia ^, non caduca,

non obfutura fibi aliisque propediem, aptet gau- dia, fed tranquillam nientem, patriae commoda,

B ftabi-

» ) ^ίο C s?

ftabilemque cum bonis amicitiam, adfli£torum de*

nique curam ^, omnibas in orbe ^terrarum thefauris

ac dignitatibus prsferat. Etenim, ut fapienter mo-

net Seneca , in Tragoed. OStavis v. 463.

Fulerum eminer e efl inter Mufires vir os ρ

Confulere patriae; ρ ar c ere ajfliclis; fera

Ccede abßinere; iempus atque ira dåre ; Ucee fumma virtus; petitur hac calum via.

§· VIL

Plüri'ma igitur moderatas inter fecunda animus

hornini decora conciliat.. Primum enim hoc eft-mo¬

derats· fapientisque vits commodum ^, quod illis

non pre ma t ur difcrucieturque ofFeniionibus qus:

vitam infolentias a£htm _premunt, miferamquered-

dunt. Superbi enim DEO funt invifT,, omnibus

bonis difplicent,, malosque ad odia, ad pugnas, ex*

citant, hicque in perniciem ipil fefe prscipitant:

Moderatio autem DEO grata, hominibus jucunda

& falutariseodern faciiias in faftigio diu perfiftit

im mota. Deinde, quo pauciora eorum funt exem- pla, qui rebus in profperis iibidini, irs ceterisque;

perturbatidnibus temper^are potuerunt , eo major

cum gloria exornat, atque iniignem prs ceteris,

extollit, qui in virtute hac diffccillima. excolenda,

feliciores fecerit, fuaque vita oftenderit, progres- fus. Hunc enim viventem merito venerantur bo- ni, hunc extimefcunt improbi, hunc, (Ϊ Princeps

fuerit, cives adamant, honorant focii, fugiunt

hoftes , hunc, poftfata, celebrabit hiftoria, omnis-

que virtutes ejus ac merita ^, grata canet pofteritas.

H §. VIII.

·»)«(»

§. Vllk

Rara quidem iunt-, fed ^non dcfunt tamen for-

tunae moderatius ^, idquc fumma cum laude, geftae

exempla; ^ex quibus, quia exemplorum, ad ani-

mos fle&endos magna vis eft, nonnulla in medium

fiimusaddu&uri. Etmiramur quidem nobis iefe of-

ferre majores noftros Gothos,quorum ut ceterasvir-

tutes longepraeclariffimas, ita eximiam quoqueinter

fecunda moderationem pailim celebrant annales.Qui

iingularia hujus rei documenta legere cupiveric,

confulat Diifertationem Celeberrimi Prodis ^, de

Moderat ione Veterum Gothorum circa Victorias,

ventilacam, fpeciminis Academinis loco, A.1720. ubi

ctiam permulta ^, qux ad moderamen fortunas fe-

cundaefpe&ant, inveniiintur;quemadmodum adpo-

{ite Salluftius Bell. Catilinar. Cap. XL fecunda ^res

fapientimn animos fatigant, ne iUi, corrupti mori·

bus, viciorice temperaretit. Etenim Tous les

eftomacs ne font pas capables de digérer de gran*

des fortunes, & ^une mauvaife viande ^ne fe tourne

pas iitot en mauvaife nouriture ^, ni ne fait pas tant

de corruption dans le eorps, qu'en font les

honneurs excefiifs, dans les jeunes gens, Confr.

Reinhard. Animadverf. ad Lipf. p. 1738· Ca*

rolum XlP.mum ^, invi&um illum Patrire noftrai

Patrem atque Regem, quis non miretur ^, quodvi*

ftorias fuas, adeo gloriofas, (ine ullo faftu repor¬

taverit? Rei probandae cum plurima adiint robora,

vel infcriptionem,Cailro Doloris adpobtam, intueri

liceat, id quod habetur in Do£L Nordbergii Vit.

Carol. XII. _p. 693. Part. 2. B 2 HE-

£ ) **■ C HEROL

Omnis. /Etatis.. A c. Memoria?». Snsrnmo..

CAROLO. ÜÜODECiMO. &c.

Si.. Fort itu dihemv.

Ikne., Stupen do.. Et.. Omni um. Seculoruim Exemplö. Supergreifo».

Sk Fortunam.

Utramque,. Experte*

Sk Änimumv.

In.. Utraque; Invi&o..

Bfaximismv magni illius Alexandra, Macedbmmr Regis animum, in- fummo fortunae faftigio, ejusque:

in aevi&ös boftes moderationem & [ c i em ε η ti ^amr

merito dilaudant Hiftorici. Augurturn quoque, Rq»

manorum Imperatoren!, fortunas fuae, ampliffimae licet, non fuccubuiiTe, fed conftantioris animi plti-

rima edidifie ipecimina*, fcriptores, qui res ge^- itas optimi hujus· Principis, tradiderunt, abunde &:

certatim q.uaå, praedicant & admirantur.. Sic,

acie Pharialica pugnata, Caj, Jul. Caefårem redeuii*

tern:, excepit os illud fåcundke, MLJA Ciceropra*

Μ. Marcelio; tum dicturus, vitamqueCadaream,,

omnibus virtutibus exaggeratam fuiife, oitenfurus,

bis potiffimum? verbisr „animum vincerev iracuu»

„diam coliibere, vi&oriam temperare, adveriari-

„um non- modo extollere jacentem, fed etiam arm

„plidcare ejus priftinam: dignitatem, non cum Tum*

„mis viris comparandum reor, fed^ iimiliimum DEG"

jjudicandum; Etenim aliquid; clementer ^, man*

^fvete., jufte,, moderate, fagienter5fa£tum? in iracum

?K y rg (

praefcrtinr, qux eft inimica confilio, & Γη νί-

„efori-a, qirte natura infblens & fuperba eil· nemo·

„non ^, dum aud.it, aut legit, diligit, laudibus ef-

„fert, ftudiisque profcquitur, C fr. cap. Iii. ldern

faxiim volvit idem ille Tnllius in Paradoxis, dum

Imperatorem hoc nomine dignum defcribrt ·· „cu~

„pidkatibus iiris imperet, refrenet libidines, fper-

„nat voluptates· ^, iracundiam teneat, eöerceat a-

y,varitiamr ceteras auimi labesrepellat: tum incipiat

„aliis imperare ^, cum ipfe improbiiiirnis dominis·*

„ac turpitudmi' parere defierk. Et ne putet quis-

piam ad Prineipes fummos tantum hanc fpe&are:

gloriam, in medium prcdeac Timotheus, dux Ä-

chenienfium , cujus moderatte fapientisque vkx ^s-

ximium Corneliiis Nepos Cap. IV. profert teftimo-

nium; prodeat item P. Attieus Romanus·, qui , eo-

dem Nepote au6tore Cap. XIV.;- ex fortunae ^pecu-

nia rum q; acceffioncj ncc animurn, nec cukum quo-

tidianum muta vit, fed pari faftigio- ftetit in utraquc;

ibrtuna.. PItec, ii fa ρ i ^mus, documenta ^, magno itu^

dio imitanda% nobis aliisqiie proponemus.

Diffcis dicendisque finem rmponar il l ud Baroim

Ludovici HolbergiimEpiftolisFIiftoric. Politie.Mo-

ralib. &c. Tom. V. edit. 175-4. {Epiil·. 5=07. „Med

„all Billighed kan Edvard, Prindien af VaMis, Edr

„vardi 3:iesSon, faettes paa Pleite-Liften. Denne

„Edvard paatog ftg Gommando over den Engel*

„ike Krigsmagt, da han var lidt over 16. Aarr

„gammel, og med en haandfuld af Folk att reg?

mod de Tal-rige Franike Trapper erholdir

B _% „tvm-

& ) 14 ( »

„tvende ttore Sejer, hvis liige neppe er at finde

„udi Hittorien. Hvor hoye Tanker hans egen Fa¬

dder Kong Edvard havde om ham ^, fees deraf at,

„da Kongen udi det Slag ved Creffy blef advaret,

„at han ftrax maatte komme (in Sön til Hjelp,

„fom var omringed af Fienden, og faaledcs

„udiknibe, at intet Haab var til Redning: fpurdte

„Köngen, om Han endnu felv levede ? og, da

„ham blev fvaret at hanendda levede, iagde Kön¬

igen: Si ger til min Son, at jeg er a Idee ler ikke be-

„kyrnret om Slagets udfald, efterdi han endnu lever;

„og vidner Hiftorien, at de hoye Tanker fom Fa-

„deren havde om ham , fordoblede hans natur¬

lige Tapperhed, faa at Han overgik ii g felv,

„figtende fom en Love, indtil Han med iine faa

„Tropper erholdt Sejer. Udi det fidfte ilag ved

„Poictiers erholdt han en Sejer med 12000 Maend

„mod 60000 Franike, fom vare aniorte af Kong

„Johannes felv, og bragte Köngen fangen med (ig

„til Engeland. Men, hvad fom erhvervede ham

„meeft Aere, var paafolgende Opforfel mod den

„fangne Konge. Da Kongen na?fte aften efter Sla-

„get fpiifede udi Prindfens Telt, vilde Prindfen in-

„genlunde fsette iig ned ved Bordet, hvor ^meget

„han end blev ombeden, men ftod ttedfe fom en

„Opvarter bag ved Kongens Stoel, trottende Ham

„udi denne Ulykkc, iigende, at Köngen havde u-

„di flaget ladet fee, at han var baade Soldat og Ge-

„neral, faa ^at Slaget blev ikke ta b t ved hans For-

„feelfe, og at alle Engelåndere kunde båre Vid-

„nes-

& ) ry ( &

„nesbyrd om hans Tapperhed, menat Gud alleene

„raader for Seyer. Denne Prindfens Moderation

„og Ydmyghed preffede Taare af den fangne Kon¬

dens Qyen ^, hviiken derpaa vendede iig om og

„fagde: ef t er di denne Ulykkeer ^v eder far et mig, faa

„er det mig ikke liden Troß atvare faIden uti en

„fa ådelhierted Frindfes Händer, Da den fangne

„Konge blev bragt ind udi London, ikeede hans

„Indtog paa eo prågtig udftaffetet Haft, ochPrind-

,,fen havde Anfeelle af ^en Stald-Karl, ridende ved

„hans (ide paa et lidet fort Beeft. En faadan mo-

„derat Opforfel lod Prinds Edvard fee udi alle an-

„dre Ting, hvorudover Hiilorien giver hans Cha-

„ratteer faaledes: Prinds Edvard var den fortref*

„feligite Prinds, fom Engeland nogon finde

„har bragt til veye. Hann befad alle Dyder udi

„enhoy Grad, han var ligefaa flor Soldat fomGe-

„neral, tapper uden Hidfighed, forfaerdelig udi

„Feiten mod Fienden, men fagtmodig och ^ven-

„lig udi Omgengeife, og befad en Ydmyghed,

„fom opvakte alles Forundring* Imod fin Fader

„var han faa lydig ^og underdånig, fom en Tie-

„ner mod fin Herre. Han var ådelhjerted og

„gavmild, faa at han med inderlig fornoyelié

„belonnede Dyd og Meriter, paa hvilket: Sted

„han fandt dem. Diffe flore Egenikaber foraar-

„fagede, at han faa vei af Fremmede fom af

„EngelSnder var eliked og admirered, og cele*

„brerede Köngen af Frankrige, fom var den

„fangne Konge Johannis Son, hans Ligbegen-

„geiie

η

JK ⁾ τδ t

„gel fe ticii Paris med ftor Hoytidelighed ^, sfiifte«

,3r-ende den famrne udi egen hoje Perfon.; end«

^tkjonc han var Engelands Hoved-Fiende. En«

5,hver Herre der faaledes er dannet, ihr«

„t jener med Billighed Titel

af Hein,

Laus ΌΕΟ Fatri maneat perennis,

Filium gentes celebrent in αv um ⁹ Spiritus SaneU vigeat per omne

Gloria tempus.

ml

a i

1 ^■ m

Sil

«r? Ρ

SI I, f

J

ίί