(2)In Di.Tertationem De Tabulis Romanenßusy Amici Optimi atque Clarijjtmi Dn

(1)

* Q. F. Ε Q. S

DISSERTATIO GRADUALIS,

De

F A B U L I S

ROMANENSIBUS,

QuAM,

Åäprobante Amplijf.Senatu Philofopb,

In lllußri Ljceo Upfalienß,

PR/ES1DE

V!RO CELEBERRIMO, ^■ ^·

Mag. PETRO

EKERMÄN,

Eloquentia? PROFESS, Reg. & Ord

Public^o bonorum examini fiftity

In Audit* Guttav.Maj. ad diém XVIII. Junii,

Horis₅ ante meridiem, folitis,

MARTINUS HÖCKERT,

ST OCKHOLMJENSI

^ ^ ^ V=». e'^ ^ ^

UPSALLE MDCCXLIII.

(2)

In Di.Tertationem

De Tabulis Romanenßusy

Amici

Optimi atque Clarijjtmi

Dn. mart. hückert.

(Jratia ßat triplex, palmAs ^connexa ^tena*

ces,

Fabelte inventum concelebratque decits.

En! ^libi ßtb vili hoc thefaumm cortice, di¬

ät ,

Si modo pr&ceptis emdtare datis.

amiea manu deproperavit

ENGELB. L. HALENIUS·

(3)

§. I.

Hilofophia, qua; moribus nomen debet, quod emolurnentum ex ea in locietatem humanamprorfusin- figne redundat, ullidifciplinaeadeo

non poftponenda videtur, ut cum omnibus aliis fcientiisdeprincipatu

meritocontendat. Prseftantiam ejus fepientiores, obique gentium & terrarum,nullo non tem¬

pore, agnoverunt; quamobremnihil magis iis curse cor- dique fuit, ^quam hane fcientiam excolere, excujtamque

feris nepotibus reddere commendatiffimam. Nen autcm

cmnes una ratione eam tradiderunt, fed,d:fTimili plane modo, inhoc fladio decurrendoexercuerunt ingeniaPhi- lofophi, Hiftorici & Poétse. Philofophi, reda ince- dentesvia, homini, in quocunque demum vitse genere

&ftatu conftituto, praecepta fuppeditant faluberrima,qui-

fcus vitia emendentur, virtutes inftillentur. Hiftorici

•vero & Po£tae,eodem in argumento occupati, virtutes

& vitia in concreto, ut dici fölet» confiderantj obocu-

loe

(4)

q )»( Mf·

losponunt his deditos homines, faéla moresque eortxm commemorando, & imitandorum, vel fugiendorum, ^exempla fuggerendo^, quo ipfo obfervant tritiifimum illud

SENEC/E: Longumiterperprtcepta> breve& efficaxper

exempla. Hiftorici autem & Poétasinterfe tarnen diffe-

runteonomine^quod illiresfimpliciter,proutgeftse fuerint, recenfeant, hi vero non folum, qu» gefta funt, fed &

quse geri potuerunt, deeenter imitentur. Prasterea Poé-

tge multa addunt, & res vere hiftoricas poética exeogita- tione, vef, ut loqui amant, fieiione, ^quaeanimaPoifeos

vocitaridebet, prouicircumfUnthe idrequirunt,i1hiftrant,

exornantj unde 5roujreti aPiatone nuneupantur, quia re- rum, quas referunt, ^non narratores folum, ut Hiftorici, fed, ob imitandi &fingendi artificium, quafi conditores

&auetoresexiftunt. Sic Philofophi, Hiitorici &Poétae,

in methodo morali tradenda, auxrliares itbi invicem _por-

rexerunt manus. Ceterum, eadem opera, egregie do-

,cuerunt& mirificedeleélaruntPoétac,unde HORATIUS^::

Omne tulitpunctum^ qui mifeuitutile dulciy

Leclorem delectando, pariterque monendo.

Inhocexfurgit carminisheroicimajeftas,. hoc odaHonant,

hocpanegyricipraedicant, hoc elegi canunt, hoc apologi infmuant, hoc fabulse innuunt, hoc Romanen]es denique FabuU loquuntur. Hascenfune* C.L. in pnefentr fubji-

eiens_, eam mihi tanto ardentius imploro faventiorem quantofumeertior, me, in perjueundo & eleganti höc argumenta ^, proratione temporis &tenellarum mearun®

virium,ex voto,deftinata exfequi nonpoife,

FabuU Romanenfesk fLJunt narrationesa) inpri~

inis

*) Ita tame»ftßttx, »t verifnnilitudinis habeaturratio.. Dirplicira».

So aliquid exeogiutur & firigitur, Autenim hominibus, aut feris, cc-

■Ifiisque taüoiwsexpcmbtffr> a&ioncs& Toca tribuiautij: prius ii

polte-

(5)

■•t >oc m* ₅

mis amatöriteb), heroicis commixt<z c), varitf tngeniofis

& inopinatis cventibus refertiffimte, prof^a orationed), ad

utilitatem e) & dek&ationem legentiumf), ^{ex arte} _g)

i com-

poftcrius in apologis faeri novimui, Liquct indcfabulam _requirere narra- tionem veriflmilem, _qtaxin apologis non in venitur. Voffit Infi. _{Poet. p,} g, Liquet noftras, cum fiatfabtela,ab apologis diftinguendas eiTe, Conr-

menta pleraque mythologorum ^res habent, qux nec cxftiterunt, ^necexi¬

liere uaquam potuerunt, nomen ergoFabularum Romanenfiumnön me·

rentur, SufHcit veriiimilitudinem adciTein noftris,excluduutur ergohiac

Verx hi&erix, quibustamen fi&a quxdani admiieentur.

b") Fucrc illx initio purx, a fördibus lafciviaque alienaé, onde 'a Mileßtsf quxcontaminatis» & mellinfculrs, minusque fSoncflis!narratiutt- ..eulis fcatent, Fabtslas Romanenfes diilinäas volumus. Injuri*m temporis- quamplurimi clamitant in.pcrdendis operibus, nullanon famxpere-nnita, tcdignisi xquitatem vero ejus nobis extoilerc fas erit, quod vix tulcrit illa, ut nomen Artfitdts Mtleßt cujusdam, nedom utrariafMtleßt, h,c.

fabellxIndier® amatotix, fed obfccnx, fed pollutx^, quas eontexuitifte, fupcreflent.

c) PrxcipuumFabularum _Romanenßum tetigimus argumentum,! Si

Vero nimis anguflis FatalasRomanenfescircumicribi limitibus exiilitnavc- rit quisptam^,cum nonmodo amores Sc res heroicas, fed ctjam reliques-

adfeitus moresque iingulos adumbratosfiftanr noilrx, Sc maluerit easder»

finiri _per narrationes quatcunqueßclas,βcunds*^mpr&cepta carmmtsepi¬

st dtjpoßtas, nonrepugnabimus,

d) Olim Fa-balarum Romanenßum nomine venere, non ex taηtutö,

qux foluta, fed ctjam qux vm&a coniignatx fueranroratiorreJ Proxi-

ma fane eft ädfinitäs _poematum epieoium & FabularumRomanenßum^v Ulaautem, prxterquam quod verfibusadflrifta funt, habent adhuc, qvro ab his _quam maxime difcrepent, utoilesidk Pafchiusde variisoiodtsmor*

sradendi ρ. l8o

ej Ön regarde unRomancornroe un ouuragefattunicpuementpout

amtifir«Ce nedost pas etrela le but pourle qttelonle dottcompofer, Tottt Irvre, _qut ne jotntpas Γ^attle a fagreable eflpeu dtgne de l'eßtmedes connotjjiurs, En amnfant l'eßrttiLfastt tnßruire lecoeur, c"efl par lat queles plus grandsbommes onttUttfire leurs ecr/tst Lett, Juives, _{T, II. p,} 13,14. Hinc cxcluduntur c ηum er oFabnlarum RomanenßumFabttla S_y- barttice., in qutbus utramquc paginam faciunt molles & delicatx volu- ptates, ad palatum conditx gentis, c qua natales earumarceflendi,quipi-

pc qux, utSmdas coöimemorat, luxuriadciiciisquc ttiqnc-adc^ oobili- m

(6)

9 ) o C

cowpofitfi. Fabultfdicuntur afando, quodOmnibuseftin

i>ro,;åtulo.^ia.^ia^colloFroprie^juia,unde iabularinihil aliud funt,idena acquamicqui,feimoneslivenarrare&fami-il·

gnihcat, fed quoniam in vulgi fermombus multa laliaoc-

currunt, inde ad lidas narrationes & commenta Poeta¬

rum eit hoc ^nomen translatum Baf. Fabri Thef. Erud. lub

Fabula. Romanenjes autem noftrae originem vocis eCal-

Ila duqunt. Gallia aRomanis fuba&a, faélum eft,utlin-

gua ejus vernacula in Romanam commutaretur, quse ad-

mixta Gallie« lingu« & deinde Teutonic«iiveFrancic«,

Ingruenfre imperio Francico, miferum in modum fuit de-

pravataj fic,lingua, fcientiarum artiumqueinterprete,ca- dente, e«itidemcimmeriisfunt involutcetenebris &adin-

citasusqueredaébe. Sed Gallo Ligures,Italis proximiha-

bitantes, Fl qui alii, literas &poemata magis, quamFran-

Ci ceteri, cxcolere fategerunt, nec hi (barn defiderari pafli funt operam in lucem denuo protrahendi Fabularem

illam artem Romanenfem, ab antiquis fummo in pretio ha-

bitam _atque tantopere adamatam, & cum fermone, in componendis fuis operibus, uterentur Romano, qui ^a- pud

Uta fuit, ut, quidqui<l· efTVminarum, quidquid adcurafa ^atque aaabitiofa

luxuria paratum ciTet, Syba*tttcuntdieerctur

/) Légeutiuiri ufui & vo'uptati cum confcriptx fint noftra:, Jr+~

mattlns, nonunicele&inni adrommodatis, funt abfimilcs. Hxenim,vi vocis, deiivantur aro Ti άξά,ν^? ^{quod eft} ^agerc, ^& in theatro, vd

alio quocunque (irmu.ii lue«, vividc oculis ipeftatorttm, aöione _qna- dam, resrarientanturj quamhbrcmMcrert dramaficdcfiniti Oramatt^ue,

•i , forttde Pointe, qutconfiße proprement dant Caätm.Mo.eri Graa4

Diet,Mftorique fnb tit. Dramatiquc,

f) Epopoei« Jrgej (anite obiérvabunt FaluU Rorranenfet, & o·

tnnino hcic conlulj debet dilcurius ia Poema epicum Antiftitis Camera»

.enfis, Ftntlomt Tclcmacho prarfixus, tibi rcgulas ad hujus poematisa- öionempnntipaiem cum iuis epifodiis, moralitatcm & pocticam maxi·

tuenc eiTariasSi adFaiularnm Romanenfinm compofitiontm inprimis ad-

plicaa% ta.n clc^autct& cruduc adpoipi auäor pcrinecBiofus, utie- j a iiiiuJ,

(7)

«8 ) o ( β» ? pudeosprievalebat,fabulae iftse di&se funt Romanenfes,fkRo- manifareiignificavit verfificare & narrare profaoratione.

Vid. Huetiumde origineFabularum Romanenfium, & Pa-

schium de variis modis moralia tradendi _p. 178. Clau¬

dius Verdierius in Cenfura Audlorum _p. _43. contendit

veteri lingua Normannorum feriptas effe hujusmodi fa-

bulas & Gallica lingua Normans h.e. Normannos nuncu-

patos fuiffe libros, quibus enarrarentur, pofteaque popu¬

läres_, cum multaob imperitiam inverterent, praefertim

in Italia, duabus prioribus literis inveriis, ^eos Romans dixiffe, Hifpanos deinde ^, in hoc fcribendi genere Gallos semulatos, Romanenzes adpellitaffe. Id vocabuli tandem ufurpatum fuiffe Italis Romanzi, cujus derivationem pe- tendam arbitratur, unde attulimus, reiedia eorum opi- nione, qui ant ρώμης deducunt. Quam verofirmo

jhaec opinionitaturtalo, aliijudicent, ^certe, fiMorhofio

calculum addemus noftrum, tales fabulasab antiquis Nor-

mannisferiptas fuiffe, vixcredere licet. Vid.Polyhift.tom.

i. p. 1071.

J. III.

Natale folumFabularumRomanenßum ORIENT!,&

hujuspopulis, earum inventionem adfignare,non dubita- inus.Sequimurhocin negotiopraseuntemHUETIUM,qui

fidlionés & figuras femper iEgyptios & Perfas in deliciis

habuiffe demonftrat. Arabes a) etjam Poéfeos fuiffe a-

man-

.0 Locmännus Arabum fapieas, quem alii tempore^obi vel Davi- dis, alii vero, circa Ar M. vixiflfe, putant, propofuit iapientians

per fabuUs, j£fopicis usque adeo convenientes, ut nonnulli Lotmxn-

rum & .Efoptem anumeundemque ftatuant. Ejus fabulse & felefta quas- dam Arabum ada^ia, cu-mLatina interpretatione etnoris Th, Erpenii Ap rab,&-Latin cditae Tunt Lugd. i6l£ g:vo Ge >zkenii Hift, Philof.ρ tj.iq»

Notari quoque heic mcretur reg/natIIa S/tbxa, ^quae ad Sa/omonem re- nerar, cum eo erudituoa, _per aenigmata, fabulis maxiaac tadänu? ini-

tura ceiumea»

(8)

8 «f >o< £»

Tnantes, & apud eos natam effe verfuumiimili ibno,quos Leonines_vocant, concludendorum artemprohat. Indosb}

porro, Periis vicinos⁹ ügmentis poéticis&Rornanenfibus fummopere deditos fuifle, oonfirmat. InSyria vero pa- iabolico dicendi generi a Dei aucdoritaterobur acceftifle, jquippe qui per figuras & «nigmata voluntafcem fuamPro- phetis manifeftatam voiuerii^, Salomonen! inde parabo

larum non folum ßudiofum fuifie_, fed facraspaginas al- legoriis & senigmatibus abundare libruni Pfalmo-

rum, Proverbiorum, Eeclefiaftica &Cantica canticorum, opera poetica, _magno confenfli, adftruk. Jobi autemli-

brum cj non eile parabolam ab Hebrseis excogitatam

contra quosdam Talmudiilas, contendit, rejiciens fimul

eorum opinionem, qui Hiftoriam Efther« & Judith«

eodem t") Specinten fap'tentia Jndorum ueterum, i.e. Itter Ethico-polttt-

-tat per-vetuflus, jirabteel\eltU na dtmna vocatus, ante duo ampliu«

innorum trullia, indorum lingua ictiptus, hincib Perficam, SyTiacain,

Arabicam translatus dicitur, donec tiica armumChiifti MC, tum^ ex Arabico iermone kl CiEecum, convertcretStm.Sethus, de quorcliquitque

verfiottibus agit Joh, Mlb, Fabrtetus ßibl. Grceca lib, V. c. V.p- 460»

ieqq. Hic Über continet dialogum iutefatlfalonem^, IndorumRegem, 5c

"Gymnoibphiftam quemdam perfabulas fetteconfttas^, a»im i fui fenia ei pandentem moresque formaetem, vid, Job,Franciic, Butld, liägoge Hi-

fterico^- Theolog.p. 264,

e) Dum mctitio fit libii Jobi, quem Hartms veram hiftoriam efle probat, iiibit mentem xalumniandiprurigo Bellarmt tu, qua, Luthcrum Jobi librum pro mera tabula habuifie^, ftatuere adnititur, Lib. 1,de V.

P, C· V, _p, 4 ita commeutauir : Martinus LutherUS tn cotrvrvtaltbus fermentbus Jenenfibus ttt, de Fairtarchts ξβ rrspbetts afrmai, fe non tredere, omnia tta eße geßa, ttt tη hbroJob^narr^art^t^ttt* Et rurfusttt«

de Itbris V\ζβEL, T. dtett librum Jobt ejjetxelutijabtils.argumentum ad proponendunt patients* excmpluvt. Sed conti a Lellarsninumnotandum, illum mala fide agentem, perperam verbailla Luthersi Ich halte .fet*

buch für ein^rette htßorte,OBiififlc. Ir.teger cotuextus iu colloq. Men£

JenenC edit fol, JOS. hic efli Htob tfi ein exempel Gottes gute und barmhertt-tghetS^, deren^ivteheilig^er auch tfi,fe tß er dach tn der-ver-

ßtchung/ehrgefallen, wirdaber ntlhlpverläßen, den erwirdaus Gottes Gnaden

(9)

«β ) ο c &» *

eodem cenfuhabendam exiftimant. Vid. AétaErudit.LipC

A:o 1683. p.385·Addimus Judseis,qui totum feré cömple-

bant ORIENTEM, fabulatores & fi&oresnondefuiffe. idf quod teilatur JLUTHERUS in praefatione in Iibrum To¬

bias, _quem Svetice jam dicentem audiamus: Ar thet ^en hiftoria, inquit, få ar thet en/kön helig hifloria: men år thet en dicht, fä år thetifanning ^en rått fkbn,hälfe- fam,nyttigdichteller/pel,ensPoetes rikafanda. Och[kal

manfå hållat,athosJudarnahafwawaritmångfådanfpel och(dichter, them the ofwat hafwa på'högtider och fab- bather, til at inbiida ungdomen Guds ord och gerningar

NB. medluft: fynnerlig når the fatoifridochgodt rege¬

mente. Ty the hafwa haft högt uplyftemån, Propheter, fångare, NB. dichtare, och fådana, bivilka hafwa flitigt drifwit Guds ord på allehandafått. Quid,quod ORiEN- TilLESpopulijdefpoticisutplurimum fubjeéli principibus,

cum mores eorum, ii quidam fuere deteriores, aperte &

dire&e carpere, opus aleas cernerent periculofifllmse,fub

his involucriseos reprehendere, & prrecepta feveriora9

optimo regimini infervitura, hoe dulci condimento illita,

iis inftillare confultiilimum duxerunt. vid. Lex,Philofoph, Wakhii fub tit. Fabel.

ß 5- iv.

GitAden und Barmhcrtz,ig{eit errettet und erlegt, lcle halte aber gin buch furetηrechte htflertam, daß aiser tlles a!tfofc.lt geschehen undge¬

handeltfem, glaube tch nicht ^, ich halte, daffetwa em frommergelehr*

terMann habees tnfelche Ordnungbracht1undfej z.ur 7ett ^alommtrge.

fchnebe», dennz.urfelben z.eithaben mtelweifeundheiligehüte luft und hebegehabt hiflorienz,ufchreiben Qtsibus verbis ^utiqjcortftar, Iu»herum deL

veritarc hujus Hifcoria* nequaquatn dubitaife , Sc ronj'e&uraui ejus^{non re-} fplcere ipfam Job« Hiftoriam, fed tantum ordinem epis Sc modum ^pro- ponendi. Eftot dixerit hunc librum cite -veluti fabuU ^argumentum ^, ^eo ipfo tarnen non adftruit, quxifci occurrunr, eiTe fabuloiä, fed indicare

volnir, rationc moralis iéu documenti, quod inde capitur, Sc propter periönarum inrer ic colloquentitim diverfos aftus, conferri iüum cum diamatc pofle. Vid, Paich, de variis oaodismor, trad, qui hac de rc f»·

fias agit p, 68» 69» 7°»

(10)

>■ mt ) ® ( na»

$. IV.

Seminibus FabularumRomanenfium in ORIENTE fpar- fis,inGR/ECIAad melioremfereceperunt frugem.GIUE-

CI, ^{ut artes} tantum non omnes itaperfecerunt& confum-

maverunt,earumut inventores quafi habiti fint; ita&no-

ftrafabularis,quamabORIENTALIBUSrüdem&incultam

acceperunt, ad pulcriorem formam &fpeciem,teile HUE-

TIO, apudeos traduda eil,atque EpopceisepraTcriptisad-

ilrida. Primipilus horum, qui de ^amore fcripiit, CLE-

ARCHUSfuit Solenfis, difcipulus ARISTOTELIS, cujus liber, licet non fuperfit amplius, continuiiTetamenvarios

eafus amatorios,exhiiloria vulgarivel fabula petitos, exi- ftimaturjcujusmodi ^opus, fucceffu temporis, in aula Au- guili degens, adornavit PARTHENIUS, qui ut Portas

fuotempore Latinos deledaret, in triginta& fex fat bre-

via capitatotidemhiilorias amatorias, argumenta novel¬

lis hiiloricis adprime adminiilrantes, induilrie collegit,

quae adpoileros pervenit ^opera. ANTONIUS DIOGE¬

NES_, quinon diupoil Alexandrum Magnum, teile Pho-

tio, cod.CLXVI, de erroribus atque amoribus Dini<e &

DercyHidis, ad Odyifeae Homericse, & ^errorum Ulyffis

imitationem, fabulam contexuit Romanenfem, CLEAR-

CHUM excipiatille, & tanto majore jure excipiat, cum huic jam nominatusPhotius, LUCIANUM, LUCIUM, JAMBLICHUM, ACHILLEM TATIUM, fabularis

artis Romanen/is prifcos artifices,multaaccepta.referrear-

bitratur. Triumviri LUCIANUS,LUCIUS PATREN- SIS, JAMBLICHUS cooevi, Antonino & Marco Aure-

lio regnantibus, elaruerunt. LUCIANUSingeniofus, ut

aquibusdamvocatur, nequam,LUCII PATRENSIS, ho¬

minis iimplicis & creduli, metamorphofes ^, quibus vera

inerat Milefiarum forma, pro more folito, in fuumre- tulit librum, quem Afinum a) vel Lucium infcripfit, &

eo

4) Non confundcnduscumLttciiApulejirMctamorphofibus> Ciycau*

(11)

4K )oC Μ» „

eo ipfo hoc commentum ab illo fumtumindicavitAfinus^

feliciifimo ingenio, perbelle inftrudus. Idem LUCIA-

NUS duos etjam libros hifloriarum facetarum & ridicu-

larum exhibuit, quorum fcopus eft illudere tot Poétis,

Hiftoricis& Philofophis, qui impune, pro veris, fabulas

obtruferunt. Plura de hocLuciano conf.Svidas & Vos- fius de Hift. Grase,^ρ. 232.JAMBLICHI infignis Rhetoris

fabula de amoribus Khodanis &Sinonidis, qua verborum

veneres &flofculos fummopere commendatur, ututhic

idem feriptor,cenfente PHOTIO cod. XCIV,melius arti-

ficium fuum in feriis rebus coliocavit. HELIODORI Al- thiopicérum libri Xb)> taftos &puros amores Theagenis

tfCharicleae, puro &nitido fermone referunt, hiftoriam

iEthiopicam maxime illuilrant, & bonorum omnium, ft

qua alia fabula, quam vetuftas nobis refervavit, & me·

ruit, & reportavit adplaufum. Hac fua fabula HELIO-

DORUM notiorem fadum eiTe, ^quam Epifcopatu Tric- cenfi, ad quem dignitatis gradum poftea evedus, dicitur.

NICEPHORUS vero HELIODORUM eo, quod fabu-

lam hanefupprimere noluit,ab officio remotumait,cujus

fententige non acceffit STOLLIUS in Introdud. in Hilf.

Lit.Jen. 1728·p. 307. ACHILLES TATIUS, qui fecu-

lo III:o floruit, primum paganus, poffiea Chriftianus,tan-

«lemqueEpifcopusj, quas omnia lubrico nituntur funda-

mento,fadus exiftimatur, LEUCIPPES &CLEOPHÖN-

TIS amores VIII libris, utut HELIOBORI veftigiis ^pas-

B 2 fim

"ye* cjusiem*/ϊη·, variis Unguis» locis Sc vieibus edito, qui Sc cum Z"

iiisoperibut Apulcji,cum notis Scinterpretatione JtthantFleuri, in ufum

Dclphini,Parifiis, in4 prodiit1688, 2vol. Alius ctjam eft jißnntaureus

MdihU-vetli ÜA/tno/Coro di ff. MacWta'vellt et» tutie Cnitre fue ofere in\Venetm lf4$, &inRoma

t) Bayle in Diftionerio iuo ρ, 1499 t, Γ. Muettide Heliodoro ad·

fertj judiciumI Mr, Huet, inquit, juge tjtt Hel/odore λ été a Pégard

des Remanciers,ce qu Homere λ Λ égard des Poetes, cefl a dtre, que

Cowvrage, dHel/ider* λJirvi ⁽ defottree & de modeleλ tmc tnfinttc de

Romans,

(12)

ti* «? ) o( S«i

finj 'nMere videtur, fuo nihilominusindulgens ingenia

ab iisdem valde obfcene defcifcens, compilavit. JOAN¬

NES DAMASCENUS, qui do&or Ecclefuc GR^CA- V:to, poft Chriilum natum, feculo habetur, ^res geftasvits S.S. BarlaamiEremits JofaphatiIndis re¬

gis,fecris fub dogrnatibus, tradidit. Plures fabulatores Ro«

mmenfes GR/ECI recenferi certe polTent, ied celebrio-

res levi penicillo tetigiiTe fufficiat, quos, multaque a- lia operaEUSTATHU, Epifcopi TheiTalonicenfis, de Is-

menis &Ismenes amoribus,PRODROMIfabulamde Do- ficlis & Rhodantes amoribus, LONGI paftoratio. deDa- fhnidistfChloes amoribus c),ATHENAGORAM de vero Zf perfecio amore, ubi iimul expofuit amores Tbeagenis

Zf Charidis, Pherecidis & Melagenis &c., HUETIUS

iufius commemorat-, ipfosque vel elogiis ornat, vel etjam, pro re nata, rigid« fubjicit cenfur«.

§* V.

Ad librorum fabuloforum fcriptores, eosqus recen«^

tioris «vi,nunc pergimus. Hos inter primas, tantum n©n omniumjudicio,fibi vindicaruntGALLI a),utpote quiin artem,Fabutas Komanenfes concinnandi,quam maxime in- cubuere,cumquibus ^tarnen Italos,Hifpanos,Anglos, cete-

rosqjinhis ftudiis,laudis debere effe participesmoxadpare-

bit.Per nationesautemhceundo,nonniii ^artisnoftr« ftato-

res&principesrecenfebimus.Noftrum eniminftitutumnon

jpatitur omnes & iingulos enumerare fabulatores Roma¬

nenfes, cum eorum velfola nomina hifce pagellis includi

usque adeo nonpoflint, ut opusiilud ad volymen excre- feeret t) Notattt dignahaec fabula, translata a Jaeobo Amtoto ^, Parifiis in

12'niö prodicus cutn fere figuris ^, quas Dux Aurelianenfis delincavit

& Cclcbcrrimus EenedtH. Audranut fculpfir ⁵ ubi ad (ingulas figuras ad.- jpofitam; Vhiltpp'us ^in'vtnit, B, Andranns fculpfit, eclitiofplendida 8c op»

pido rarå; näm no» ultra 2JO exciaplaria imprefiafuat, Duci, uthabeict,

«ju*gratis donarét ^, vix fufPftura.

ä) Die Frånfzj0fi(chc Romainen haben den torftig υ orandern, αt/e

Ilattonetborgen -von thne». D. N. Gundl, Hiß, der GtlahrhcitT, I,p.141,

(13)

"•i Jet Μ*· ' i#

fceret permagnum. Prseterea, quodnec diiFmiilandum^*

otium ηobis hac inre fecitDn.C Cordon deΡercelinBi*

bliotheque des Romans Amii. 1734.8. Sed GALLOS infpi*

eiamus. Primus horum prodeat in fcenam HONORA-

TUS URFEUS, Comes Caftelli Novi & Margravius Valtomeyenfis ^cum Romanenii fua Fafcula, cui titulus:

Aflrée, ^ouplußeurs hiftoires, quifousperfonnesde bergers

ont déduitplufieurs effetsde lhornete amitic, edita 1612,

Parif. in 4*0 _p. r. 11. variis viribus, locis & formis poil-

earecufa, qua,barbari fermonis corruptela omnes fuos,

in hoc _genere fcribendi, exemit anteceffores. URFEUM infequatur JOANNES BARCLAJUS, WILH. Filius.

Etcerte glorietur Gallia ^e iinu fuoprotuliffeillum, querrt

omnesin univerfum gentes optaffent facile civem; quis quantusve fuerit, ut innumerafileam, teiiatur epigram-

ma HUGONIS GROTII:

GenteCaledonius, Gattus natalibns: Hoc efl,

v Romarn Romano qui docet ore loqui.

Hic idem, acutiffimo, iiquisalius, praeceliens ingenio,

conditor fuit non folum Argenidis, digniffimse, quce Re¬

gi Gallie, LUDOVICO XIII, dedicaretur, fed Euphor- micnis,vel Iconis animorum. Ambas has fabulas Galli in vernacuium fermonem , magna follertia, transferendas curarunt.Encomiautriusque ionge meritiihmahabenturin

vita BARCLAJI, Argenidi pr^fiXa. MARINUS^le ROI

de GOMRERV1LLE invenit LaCytherée 9tom.in 8:vo*

& 4in4:to; ejusdemAkidiana, &Pole^χandre 5 vol. De Lat CALPRENEDE ititer Gallos notiflimus,fidlor Caffandrtc

10 vol., Cleopatra ¹¹ vol., & Pharamond^ou Hijioire de

France itid. 12. Priores duse fabulie gratiam & venufta-

tem fpirant prorfus admirandam. Tertiam continuavit ^a volumine 7100, poft obitum de la CALPRENEDE, &

pari cum eo fuceeffu confummavit _opus integrum VAU- MORIERE. Virgo, in varia elegantiori literatura, ad

mira-

(14)

(4 «* ) · ( Η*

«niraculum osqne,percelebrata,MAGDALENA deSCU- DERIA, inventrix erat Ibrahimi f. Illuflris Bajfie 4vol.

Artamenß f.Le grand Cyrus 10 vol.& Clelit 10 vol. b),

In quibus non nifi cailiamores obveniunt, quod in prse- fationeIbrahimi ipfa innuit:je rtai rien mis en monlivré,

qne les Demes ne puijjcnt lire fans baijfer les yeuxtf fans rougir c). Prodiit denique Fabula Romanerifis^t qua;, ίΐ

ceteris palmam non pneripiat, dubiam certe reddit, hinc

omnium jamdiu teritur manibus, hinc cuivis aetati,ordini

& fexui eil acceptisiima, hinc typis, nefcio quibus non

finguis, mandatur quotannis, Archi-Epifcopi Cameracen-

fis FRANCISCI de SALIGNAC de la MOTTEFENE- LONII loquor Telemacbum d) ex FlomeriOdyiTea, in u- fumDucis Burgunds, concinnatum. At miraberis huic

for- b) Vid,*Thomaf,Monaths-Geipr, part. I.p. 4g feq. ubi-cjus hac de

Fabula cxitat judjcium . In-venies^, dicit^, non tantum tn hdcfabula

-verb_um, quodi<el minima rattone offendatynuUum, fcd tnfuper magno

tumfruftu perleges,

' c) Elogium Scuderiarepcritur T.I, Menagtanorum cd. Parif 1695.

X2!mo p. 204 icq, 3c infignc fanc cft, quod Menagtus p. 2c6· Votld, in¬

nuit, Scuderjafatt%o-volumesquellesatonstirei de fatete, motjaittre de coté ξ$cPautre toutcequejai compofi, Vit® hujus MagdalenaSeude-

ria imagincm habcbis in den //iftorifchen remarquen A;o 1707, ρ» 247·

^6*. feq, conf, Jöchcrs Gelehrten Lexicon T, 11, p. m, 2?*·

d) In laudes Tclemachi non poflumus not» adfcrre verbaÄcvcrendii?.

«limEpiicopi Rydcliiin Exercit. Äat.Link, 1737.ρ·2}. Dock fjnes mig, at

thengubben^, fim dichtat Telemac, rakadeuppd thet aldrabaßafattet at fdtchta Romaner» tthet hanfotefattefig at inbfiuaettjngltngtthe ratta

\arlekjfaVer, fom hora tti dygdettes fchola, och med en makalös \onJl

jfit Hpfdt fulbordadej quibus adjicerc liecat, ^qus intreniuntur in Lett,

jfui~v, T·111.p. 10j. Unfameux Γontife Narraréen qut forma Γenfance dungrand Prtnce tompofa un Irvrepour PtnftruRton det Rots, dtgne

detre mtsdansune cafettedlor teile, _quecclle ou Alexandre tenoit les owvrages d'Homere, Iltra^a des ledens a tout lesJouueratns, & leur upprit Part de regner fur les tceurs, ξ$ detre par la -vertu ζ$ parl,t jufttce plus ab/oluf que par toute la poltttquelaplusrafnie des Italiens.

£ditiones hujus optinuefidci prodierunt ab A:o 1717„ cum hae xuaxime fint conformes manuferipto defun&i Antiftit». Editio Panficnfis in 4«te 173©cl} petbdla«cum figuris mire & «©napofilc delineatis iupcibiat.