IX ro
?x.
:ot m ue
■a- us e- ur x-
\x
T,
a-
b- id el 5c
>.
'a ti
o
9
D. D.
DISPUTATIO GRADUALIS,
De_,
ANAGNOSTIS
FET: ECCLESLE;
Quam,
Cumconfenju Pkripliff. Fdcultatk Philojcph. Z)pfal.
Sub Pr^sidio
Jfe. Reverendi atq; Celeberrimi V1RI
M OLAVI CELSII»
Orient. Lingu. Profefl. Reg. 5c Ord.
Regtoris h. t. Magnifici, Publico examini mode de offert
S:m R:je M:tis Alumnus
LAURENTIUS SCHEPNER
Nericius,
tn Au dit, Guß av. Majori die 2j O El o b.
Anno MBCCXVIII, l~-#»<§*•
UPSALJJE,
Excudit J. H. ¥e ner , S R. M. & A*
cad. Upfal. Typographie
s:/£ r:^e m.tis
MAGN/E FIDEI YIRO, P
Reverendisfimo Omflo p
PATRIac DOMINO, "
Dn. danieli
.
.. , v
5
Inclytae Dioeccfcos Strengne
fenfis EPISCOPO Emincn-
tiffimo,
Confiftorii ERiSIDI Gra-
viflimo,
Regii Gyrnnafii Scholarumque
EPHORO Ampliflimo,
ijtfc
'it
iWi
ty
M^CENATI MAXIMO.
ty
ty ty Seowjguwv yLsyotirivvfie % te'
^ gC(p2V 7&V
vyTo?g dyuBoty ykvxv $ éZyog tyifov,
I 'ego*
tfov svfjLSvfag w 7tct;dcr(T9i mcct mjÅuvz,
y \u(7oyJy/] ÖofVsy syirXr^si £&[ dgotiu.
? yiflxXsoig- £u)uov ysféfecråi ré XajzTrs-
TO'jJVTOt
hyx• yJmv <T dipaftåwfy Tfiöcö^sy-
Jl ySTOiL &$£'
1?\eoLi (Xocog rd irötfioflct. ysfåfot QxÅsfyjg,
^izsypvov t.bp evdpz Aijfov
n rrftg&osViy*
x&lo cccrcra.
ne- ^tiogsv yj£}jog 7toXüfreazqg oXhiov vjyzf»
_
ki^ov svVjEfra trägst föéovscrai ys-
PCilgBVJ
»Ifog TüToibw VTTSP cfso évjvyiYjgW d-
fdrocv tyov sv Gidyyjg > l^yjojn (bs^jotTS civ -
ue, ^
? v
wjös VGtjoig.y dviYjQ, dys civ ml dr/jci
7T&XZlijöV,
^fig ydxzp dgs SoiXotg, dg osvfysz yz~
XPZ T^YjXSl
kiydv £v iXdÅaxäytyh aÅceciv dvBo-
Öépoici.
lS'
ReverendiffimiNominisTui i
*
S
Jy' bumillimus cultor
\ 1 ~ ^ Law. Schepner L. F.
Reverendisßmo
PATRI ae DOMINO,
Dn. ingemundo
®9t£>SS®/
Per Wermlandiam & Daliai
SUPERIN fENDENTI Ioiage
Celeberrimo,
Confiftorii Carolftadienfis PR/ESIDI Graviffimo,
Gymnafii Scholarumque
EPHORO acctiraus-
(imo>
Confanguineo longe exo-
ptatiffimo,
MZECENATI MAXlMO.
fjo pr operas Anagnoflalacer? qua
limma tangis ?
Audaci greffu fylenäiäa tetfapetis.
Stfle graclum, (t (acros noli t emer are
penates:
Sors tua quam tennis , tu mentor ejus er is»
Magrks magna äecent: congefium ce-
jpite cvhien,
Pauper is &. tuguri rußka tecla
Tibi.
Mitte fed e trifli ftimulantem peäore
cur am:
Lentius incedas fubtimidoque gede»
Sum memor him c hßbitum, loquitur quo- que farna, tenehum
Patrono mitt complacuifje tu o.
Excigit hojpitioß te Tans, tp/e Camoe-
,
nas
Commendes noflras de mcliore nota»
Interea
Intereageminastendens
mas
SoUicttusfundam
precesque
vi • Deo:
rloreat & vigeat, Nefiork
annos, , Luceat aternum
Thewlogumqnede-
cus.
Reverendiffimi Nominis Tui
kumJUitnus cuhor
lUur4 Schepner. L. F.
fl \u
/. f. N.
§. i.
|Uicunque rccuratiori-
bus paulum oculis u- niverfam hane mun¬
di machinam contem-
platurus, in ea cceli»
iiderum, terrae maris-
que praeflantiam, & mirandas prorfus
viciffitudines infpexerit, nec non in fe
ipfum defcendendo , abstrufiflimam-j
corporis animaeque unionem cogita-
verit, non potefl: non divinae fapien-
tiae atque potentiae abyffum venera-
bundus mirari. Porro a creatione ad reliqua fupremi numinis beneficia fibl
ceterisque per totum vitae curriculum
abundanter praeftita pergens, rationa¬
lem propemodum atque humanam ex-
ueret naturam, nifi ei , quod unicum
faltem a noltra parte di vina pofcit.ma¬
jeftas* debitwm deferret eultum. Hunc
A vero
2
vero quamquam quotidic benefadbu ipfius hymnisatque gratiarum a&ioni-
bus celebrando, ipli praftare debemus j
placuit tarnen Deo , praecipue dietm leptimum huic fini deftiiiare,ut in eo,
& quidem conventibus pubiicis, ver- bum ejus pradicaretur, conciones fo-
lennes haberentur, & facrificia laudis
& gratitudinis quacunque ratione fie-
rent. Qmbus folennitatibus pera- gendis, varios a variis dele&os at¬
que dicatos fuiffe ritus, diverfas quo- que adhibitas perfonas, experientia&
indubitata hiftoricorum fide comperi-
mus* Nos, ceteris miflis •; felici uti*
nam fucceflu, noftrae traélationi And'
■gnoftam chriftiAnum felegimus, brevem quandam ejus defcriptionem candido
dediori tradituri, occafionem fubmini- ftränte differtatione heic habita adpri-
me erudita, cujus de Anagnoftis eft ti- tulusj hac enim perlefra, cum anagno- ftas tantummodo profanos illic deicri-
ptos comperirem, Judaeos vero & Chri- ilianos ftudio forte relidlos, neque ab
alns, quod fciam>apud nos disquifitio-
ni efle fubje&os,argumenfi nobilitate -ixiotus, -prxffrotcs cohfcripfi pagellas,
eadem
eadem fere momenta, atque ille in_»
fuo Anagnofta gentili, attendens. Tu-
um erit interea, B.L. pro folita tua hu-
manitate , levcm huncce & immatu-
rum laborem benigne accipere, & in-
noxium faltem conatum dextre inter-
pretari.
§. II.
Cum foleant materiam quandatiu tradaturi, in ipfo ftatim limine ea ex- ponere , quae terminorum enodatio-
nem attinent, ur, iis probe intelledis,
tanto facilior ad ipfius rei explicatio-
nem fiat defcenfus, jure quidem meri-
to a me etjam exigi poflet jufta vo-
cum diOertaponi prjenxarum expofi-
tio 5 verum cum illud egrégia fatis vi-
ri fupralaudati induftria partim dudum .perfecerit, partim etjam ulteriusapud Jexicographos haben poffit, nemo,
fpero, mihi viiiö vertet, (i vel in an-
tea notis, vel abufu commnni parum alienic ea. quas penjtiorem icbpcL
Tw smtrxsipti' /pedant, omifero, prac-
fcnti rerum mearum habitui brevita-
tem anxie imperanti obtcmperaturus*
Sufficiet obiter tantum notaflc, atquc
uno alterove verbo nionuifle, me non
A 2 quosvis
quosvis Chriftianorum ahagnoftas feu
le&ores ( qu«e vocabula mihi pofthac pari paffu ambulabunt) confiderationi fubje&urum , utpote nec i. privatos, cujuscunque demum fuerint conditio-
nis, nec i. vel Philofophiam velTheo- logiam doeentes , & communiter eo infignitos nomine 5 Ted illos tanturm modo, qui clero & ordini ecclefiafti-
co adfcripti, in publicis veterum Chri¬
ftianorum facris munere fuo funge-
bantur.
§. III.
Antequam vero ad primam hujus
muneris originem exponendam pro-
grediamur, conveniens videtur paucis
monftrare, quis, & qualis, olim fue-
rit facer Anagnofta» Illius igitur per- fonam quod attinet,ut quemvis facro-
rum miniftrum, generis, vita; morum- que integritas decet atque commen- dat : ita quoque lecftorum numero ,
primis praecipue temporibus , & Cyt priani aevo, non nifi virtute &do<ftri-
na confpicui adfcribebantur , licet poftmodum omnibus in pejus fen-
fim labentibus , impuberes quoquo
Ut paulo poft dicetur, admitteren-
tur
s tur a), llnde etjam Gregorius Na-
zianzenus ß) de Gallo & Juliano Apc-
ftata lic loquitur: adeo ut divinos quo-
que libros plebi lettitarent , non minus id
fibi amplum & honorificum exiftimantes ,
quam aliud quodvis, Hinc etjam alibi
eundem Julianum honorabili maxime
muneri admotum fuiffie, cum anagno- Itas ornaretur officio ,idem fatetur au- 6tor y): 7) Js cthc e/teXKs tuxitzi yivu<rx,av ctKg/ßuq, b roov fäuv v7ruvcLyvu^q mn Ao-
yicov , (c iv\q T2 fxiyxKa ßjjptctT(@p> fåia/At-
vof rifjcrq. Item Tbeodoretus S ) : r£
ruv dvayvcofoov yifyuty %o()£, (c tas U^etq
ßißXxi '&> Toig caatX'/jOict^iKolq crv?b.oyoiq, v7T-
aveylvuxrxe tu Åetu. Quibus evincitur a
levitatis nota, & abje&i hominis con- ditione anagnoftasomnino Iiberandos,
quod illorum officium regii etjam ju-
venes fuis honorarint fun&ionibus, &
optimos quosque ad illud fele&ostra-
dat Sozomenus g), nec non divinus ho¬
nor, honor ecclefiafticus, honoris cla-
ritas, anagnoftar munus apud Cypria-
num nuncupetur £). Ne autem aliqui
huic officio tam honorabili, obeundo
minus idonei adfcriberentur» cautum
«rat, ut omnes hoc munus ambientes,
A 3 legiti-
6
legitimum prius fubirent examenrnon fantum doftrinze ? fed etjam vitac mo-
rumque, ne margaritae fuibus projice-
rentur, hoc elt, virtute moribusquo
haud probati ad facra ecclefiae roftra_.
admitterentur. Uliusquidem tnfhtutio praecipue commiffa erat epifcopo, ita
tarnen? ut non excluderentur dodtio-
res presbyteri, qui leftores diligenter pröbarent, éxaminando, an adeffient illis ornnia, quas effe debebant in his, qui clericortrrh ordini defhnabantur r
& communi confilio , dero proximt cenfebantur iß. Hinc etjam ed, quod Heque Apoftulica; conditutiunes & a-
nagnoftas mentionem negligant, cum de miniftris ecclefiae honorandis tra-
élent, verum fuum illis honorem, fu-
um falarium tribuendum contendant.
(t) Sidonius Hb. 4. epiß. 29. cit. Hoftnanno in
voce Leffio. ß in verßonc Latina pag.
186* y) p4g.p4. d in Hiftorin hcclef.
lib. 3. cap, /. p. 637* e ) I ib. $ c. 2. p.
eP 33- ?conf. i tjam B.-bel i ant. eccl.
T S41' & 20. *] videatur idem Bebelius A
c in voce Le cl oris , & Cyprian* epiß 24.
lib.p.c. 2$.
7
§. IV*'
In illis autem ordinandis, quos fic
morum & dodrinae praeftantia, con- fpicuos viderat epifcopus, non levern
adhibebat curam; quippequi, de fide,
vita & moribus concione ad pleberru
habita, non folum facrum ipfis trade-
bat codicem , haec addens verba: af et*
efio lettor freiator )Dei verum etjam preces longa ferie recitavit fe-
quentes k) t Deus aterne, multus es inl_»
mifericordia, & miferationibusy qui mun¬
di ftrutturam per eaqua fatta funt,
fatefeeißi-, quique numer um elettorumtu-
orum confervas : ipfe & nunc reffice fuper
famulum tuum^cui committitur, ut /emi-
tas tuas fcripturas legat populo tuo, # da
(i Spirltum fanttum prophtticum. QuiSs-
drane famulum tuum inßruxißi, ad legen-
das populo tuo leges tuas : nunc quoquts
a nobis rogatus j inflrue famulum tuum j
Ö* da ei , ut opus traditum per fici endo fi¬
xe repreherißone, dignus majori gradu de-
Haretur, per Cbriflum , cum quo tibi glo¬
ria
,eultus , ac Spiritui fantto^ in fecula y
amen. Paulo quidem aliter preces in
ordinatione ledorum ufitatae recitan-
tur apud Habertum Aj ,fed eodemre-
A 4 ridit
8
(
cidit fenfus. Huic precum formula:
etjam manuam impofitio annexa erat, uti colligitur ex Can. 14 concilii Ni-
ceni fx) : s7rgit^>f og£u,ev exng %étpoJeaic%
pqmofa KXgav r« jcAtjgx hcipt,ßou/0VT'x
vag
,fifaus Je 7m% c)-h'fco7ra •%6igo$smM
^apßoivovTcig , (c ava-yivuxTXovTctg 'cv ry cw-
t&fyt irr dfxßua(^} cixoviTai tStv fäii/yjceg,
$7ne?£Z7ny.zv Ihn TU TTU^OVT^» t&TV p,y yt' vedk&j. Hunc vero ritum Graecae tan- tum ecclefiae vindicat Habertus *) qui etjam illud discrimen adhibet, quod
fecularis ordinandus efiet cum vefte &
capite nudo, monachus cum pallio |).
i) Cent 4 Magd p. 874, qua illud ajjerit
in Synodo Carthag. 4, flat. If. Habertut p 88' JDurandus in rationali div. oßc.
fol 20 x) dpefi. conß. Hb 8• c. 22. p. 408
& aop. typ, 28. ty tit Spie, in V. ana-
gnoß<t\ vs p 41 %)P.17. videantar &
cetera ejus buc ßeilantiap tj. letlu di- gnijfiwa,
s- V.
Minifterium ecclefiafticum
%ug acceptum, in pfures ordines arque
gradus^ diftingvebatur, variis & diftin-
ftis officiis cognofcendos. Cui vero
te&ores fint aflignandi, non adeo pro-
f clive
cli've efl determinarÄ , diffenfu audo-
rum obftante. Quidam enim eos ter-
tio eccleiiae ordini, initio ab infimis fado, attribuunt, feptem clericorum_»
claffes adornantes, i. foffariorum, i.
oftiariorum $JedQrum 4. fubdiacono-
rum f. levitarum feu diaconorum 6*
facerdotum 7. epifcoporum o\ Qui-
dam etjam primo gradui,priores duos
heic enumeratos excludentes, anagno-
ftas adfcribunt x), Ahi rurfus non ni-
fi tres ftatuunt ordmes , Epifcopos, Presbyteros & Diaconos , Diaconis^
etjam ledorum murms conferentes
Nonnulli etjam praedidis ecclefiae må"
niftris addunt Acoluthos & Exorciftas
«■), adeo ut pro diverfitate fententia-
rum, variet etjam claflis ledorum. Sed
cum haec pluribus perfequi, nec im-
perata brevitas ? nec inftituti ratio per¬
mittat, unico faltem verbo noftram_»
dicamus fententiam. Scilicet diverfa
tempora, diverfi ecclefiarum ritus, plu-
res paucioresve dignitatis eccleiiafticae
gradas poftulabant, & crefcentibus ne- gotiis, crefcebat etjam numerus offi-
ciariorum, ita ut ea, quae fimul admi-
niftrari non poterant, in aliorum hu-
meros derivarentur. #) Hie-
fo
o) Hieronymtu Tom. 4. ett. Hofm'. in V. Le-
Hor* If. Ha ber t ris p. 38- Joh.Ddmafce-
nus in örat. contra Manichaos ett. eod.
Hab. TT) Cyprianus epifi. 33. conf. Bebe-
lius l c. p. 4.7. it em Seholiafles in locum Greg. Nazianzeni troxime citat um. g)
Cent. Magd.III. p. top. c-) Eufebtuslib.
VI. hiß. c. 33. cit. Bebeliop.jjo. conf. Cri- topuli cap. XI.
§. VI.
Hisce praelibatis, reftat ut difpici-
amus, quoto quis anno hane Ordina¬
tionen! fubire & ad anagnoftae munus
adfpirare potuerit. Ubi inprimis no- tandum, quod non quaelibet huic ne¬
gotio aetas accommoda cenferetur an-
tiquis, fed rejedis quibuscunque inträ pueritise terminos eonftitutis,ut pluri-
mum (fi varios canones diverfasque
conftitutiones ad hane rem pertinen-
tes refpexerimus) nonnifi 18 annurru
ingreffis hoc officium commendabat epifcopus, quod ex Juftiniani novella
ti* exprefTe habetur: Presbyterum mi¬
norem annis 33 fieri non permittimtet, fed
neque Diaconum v el fubdiaconum mino¬
rem Zf t necjue leHor em minorem annit 18•
It em epifcopum minorem annis 33 fieri pro-
hibemns*
ii tibemtts. Cui eHatftfentenftsefavetBal- famon : t9 voftx Åeytvrog IH fåcvuv o-
faiAsiv eivotf Tsv avdyycti&fv, Qu »d vero iple Piiotius ! c dicat, x&iao7<)vy/Aevov
uiayvjipjv uij itysfå&v eivc&i ijVjovjitruiv K.
'itM, lliud non caati arllimamus, ut prae- cifc 20 annorum astatem in ledtorcy ffrrfic ncceflariam credamus, cum non tantum in margine pro ä, ijj habeatur,
& in (cholio non nifi i 8 annorum men- tio fiat, Ted etjam imperialibus confti-
tutionibus & confvetudini prifcse ec- clefise e diametro repugnet. Curau
vero in textu Photiano apertiflimurrL#
Ufte niendum pluribus, iisque invidlis>
aigumentis, dudum probavit erudita_»
de Jul, Ap heic habita diflertatio v)r
nos illo nunc labore fuperfedemus> il-
lue curiofum le&orem remittentes.
Haec vero non ifa aeeipiantur , quafi femper & ftridte ille i8- annorum nu¬
merus férvatus fit; illum etenim, fecu- I Iis praefertim nobis propioribus vel ne- gledum plane, vei minus adeurateha-
bitum fuifTe, plurima fvadent. Cypria¬
ns de Aureüo le&ore conftituto le- ftörem non de annis, Ted de meritis fcftimandum ingenue fatetur Quid*
r
MVl
\ n 7i
in 7,
ßhV
ro i
im
mei
fcri fti 5
rec ran
hib
quod Balfamon 1. c. rotunde teftaturt.
Xviiteqov <rtf)py.ytlppTßU dvayvu&u xÅq&"
X.01 t^CbSTUg, £<$7 di GTS (g Tjff£7s7f. Necnotl
in compendio legum anagnoftae ha¬
betur x ) ' Z€%OTomeS'cä d<§ otx xy
va dvvcnui (q £727^735» dvctytVOOCTX-JV.
T) in nomocan. LJhotiitit. /. afe fidcc,z8-f> ^
2p. cit. Svicero, Idem colligitur cx J.Hi\
b er t o p. 4/. v) th. j. c. Ill p. ?2. <$) (•
pifi.jy z) cU.Hab.locoproximc adfcripto.
5. VII.
Anagnoftas vero, quocunque de*
mum anno facris hisce initiatus fuerit curis, id inprimis injunélum erat, ut majorem vel minorem Prophetae, Ev- angeliftas aut Apoftoli partem in facris
conventibus clara & diftincla vocc>>
rätione remporis habita , populo prae-
legeret, utexipfo eorum nomine con- ftat, & ipfa vox dvetytvdrKiiv fåtis docet»
tefte Zonara d/) : mgdvooyv&g&tg 73 dvd'
f \
r>>
■> >'
uytvMtrKSiV mg jtic/4 yfetCpag sig t7n]Koov T*
Åax egyov ijv, 00g (£ ok tx ovopoaT®» civräf
it|Jkixi/vnzi, (£ ox, jü epjjg , <c évv>l'
%o<yQ TvjgKagmyev}] wvodx. Ad quem lo*
eum & canonem Balfamon a): mg d>
v&yvucB&ig- dd^Ko/ict edofy, 79 ipdXkSlf |
79 dvayfwrxeiy mg jilag y^&cpdg sm
xm
ffä
an
8m
hk
MO
^Åj; TOLf ten
(1%
lIr"mvqclk^ooutu. Tdem quqque alibi n)i
^ W
7Ztyuct TOOV cl
lon
ha- m
TxyfAct Toov civctyvu^uv X dta ts ipdXtatf
iTVTrufy , a?Aci dtco 7* dvayivuarxttv W dp ~ ßm(&> 7ms %ct4 %ct<pds. Quamvis ve-
ro proprium ac neceiTarium efifet tuv ivctyvuwv zgyov, ctvayivo.cze.19 ett okkAtj-
tnctg jceCpdhcttov THS Jzo7rv£v<?£ ^aCp^s, uc
'
habet confeffio.Critopuli ß) > non ta-
^e' men diffitendum , quin etjam in aliis
otå' Tcriptis •> ut in hiftoria paflionis Chri>
& commentariis fcripturaruitL.
recitandis infignem collocarint ope-
ram, fi modo fides Juftino Martyri ad-
hibenda dicenti d): é ^ tS yAlx A ey>-
Vt' \ N ,\ 5 .v
.
IMvtj »tzzpa 7mvTav ko/ML mAetS y aygés u£- :ris yi
'' JrC \ > \ ^ / a n
WVTCtiV cJvTt TO CLV73 CVViAZVClS yiVZTUl1 t. TM
^mfJOVYIfJOOVZVfJLUTCl TOOV ^TnqVÅCiOV , 9j TM <jvy -
^CtpfACtTU TOOV TX&QtlTa)v UVaytVOOCKSTOf ,
£yyoo^et. iliMTrKvmf^eva fa avaytvu-
<rK0VTBC)7T() oiTug diu Aoya TVjV vxfeaictv (c sr^o-
vjaiv TV\S TUV KAAUV TXTOOV ptpqcEusTizizi- 7«f Accurate tamen diftinguenda funt temporaj licet enimprimispoftChri-
ftum feculis ordo ledorum, non pro- pter cantum, fed lcdionem divinarum fcripturarum inftitutus fuerit, fuccefiii
tamen temporis rarolegebantanagno- ftae,Ut plurimum vcrocanebant, quod
vel
(
J4
vcl ex unico Zonara & l c. > vt de .cfi«
teris idem confirmantibus nihil dic3ni|
apertiffime couftare potefb : «PAa w
•V '9 \ 6 / * \ ) /
7a tya/kiiv, ra <j'e civctyivutTMV
&.vråt} uf W Iåu%i&>v ytverctf. Ante- quam vero feu ]eetj,oncs.feu cantusex'
ordirentur le&ores, filentium impera»
bat Diaconus e). Quo fa&o populum
ad attentionem horcabatur5 atque,ut facras literas> omni nwmure ftrepi*
tuque fepofito, avidis haurirent acri¬
bus , admonebat, uti totam rem cum
pluribus docet Chryfoftomus %
vet e&scev o åid-Kojt®* piéyct ßoüv ^ Ag^&f
izO^u/AéV (c rim iraÅäzit ? zw,S'
XSIVOV
agxercif b dyevytupit fpjg W&Qfl liexax
,£ 17X Sit ZmjKOOV CxtpMéi h-iyp
rzt ål Asyei zv£/(&>
xj/fad canonem Zj. (OnfLaod. ubi dvciyvu'
Tuv fit men tio p. 147, u) pag. gjf.
Svit er o in th. eccf vore Anagn et''' ad c*'
nonem IV% concilti in Truüo p.$66. ß)c>
XI, p 109. conf. 1 fic!or us H fpafenfis It b dl
de eccl. off. , ubi eosdem pr<econes (fi pr<>' ' clamatores vocari diett, necnon de pr»' nunciatione Ö" vocis efformat one anA' gnoftis debita^optime docet. y) tefieSufi"
bio-) cit. Cent. IlI.Magd. p. izZyffi.XetrA'
tit
f
rio de ntu facrarumconci p. jo. j"i. y ö) in apol. II.pro Cbrifiianisp. g$. g) dug*
de c tv it* Det libt u. F) Horn. IV. in Attä.
§. vill.
Praeter has muneris partes, quas
aut in legendo aut canendo fuftine*
rent, poftquam abufus invaluit , ana- gnoftis etiam? quorundam fententia?)
illud competebat officium) ut quoscun- que libros,(ive Prophctarum, Evange-
Eftarum & Apoftolorum fcripta %07rw
Eve aliorum commentaria fuerint, facris raodo ufibus deftinatos, conven- tu finito, debitis inferrent loculis, fum- maque induftria & follicitudine cura-
rcnt fervandos, ne huc illucque vari-
is in locis difperfi incuria perirent.
Quas fententia veritati utpote fimilli-
-ma, uti non poteft non probabilem_»
faltem mereri affenfurri, ita e contrario eundem non adeo faciJes illis praebe-
mus, qui etjam anagnoftarum muneri
S. fcripturarum explicationemtribuunt, quin potius eorum opinionem ut erro- neamprorfus rcjicimus. Locus Chryfo- ftomi &), qui in hujus rei probatlonem
& robur proferxi fo.Iet, heic perpe-
ram adducitur,.cum ex illo non nifi
per
i6
per vtolentam verbornm detorfionem
tale quid evinci podir, ur ex ir»P.? re*ru
heic Prhiungendo pateMt* a,° iv to
7TÜ 7XU7U iyntirou J XX ZyU^t ClfXCllt ttMv
cXiycov xctiTsi xaS1' ixdpiv i£dcy,ci6oL efrsq
(c rf g mvmvyjv dvctyn>ucrxe7xi hw dvéfa
Sär 6 dvc&yvtotpjg Xiysi 7T(*utvv tv ß ßXiov
<fav
,r2 déiv(&> •zr&QyTX '• ^ ^
ptii a. Xtyei, ugn suoypcrefß. vyuv elvai ^
é ftcvov id tyxeifjisva eidtvcti, d?Xd é wj*
ct.Tictv tuv ye^pctfjbftovuv (c rig rmivm ehy
xzv. dTXa 7FUimt uxtj, u?Xa, wdvnr fActT^v.
Heic occupatus eft inprimis Cliryio
ltomus, ut fupinam & abominandatib
auditorum fuorum in fcripturis divinis
audiendis negligentiam atque incon-
fultam & temerariam in Ulis confide-
randis focordiam exprimat, adeoutea
neicirent, quac ledor faepius repetive-
rit magnaque follicitudine perlcgerit j
ea, puta, omnia, quac ad didi alicujus
non explicationcm, (nam de ea die%v
habetur) Ted clariorem conceptum per-
tinere viderentur, quae Ledor vivis
quafi coloribus depingens, nullum ipfo
infcitiac fuae afylum in ignorantia, fed
prsepoftera in audicndo ofcitantia quae-
rendum reliqucrit. Quis, quacfo > eX
hiscc
mm * i hiscé,nifi violentus & fenfui injurius interpres, anagnoftae muneri fcripturae explicationem competere probabit \
Qua, quacfo, ratione illud anagnoftis of¬
ficium adfcnbere aiidebit,quod ipforum
effe omnium fere feculorii monumenta atq; teftimonia tacent, illis nudam S.Sa*
crcpraeledtioné concedendot;. Qiiid>
quodne monachis quidem & diaconis
pnimitus concionari conceffum fuifie >
nedum anagnoftis, plures funt,:qui con-
tendant x). Si vero quis validius urferit*
anagnoftas etjam aliquando concioni-
bus vacafle, huic fatisfaciet Ferrarius A), diftinguendo inter concionem intra_.
mifiarum follemnia habitam, & inter
concionem extra miftae tempus inftitu-
tam. Poterant & aliis fun<ftionibus>prae»
ter Je&oratum, rarius licet, anagnoftae prxefTe; Cyprianus/*) enim Optatuin«
ter le&ores doétorem audientiii confti- tuit, quoru do&ores alio nomine dice-
bantur catecbiftae v), Ouaauté ratione Durandus £) probare veiit, ad ejus etjam
pertinere officium, Ut panem & novos fru<ftus confecret, ipfe dicat,cum ipfi
alios hac in r c oftotytiQus non invenerim«
Ho fm in p, Le bl or 14 & C. du Frejne T, ILp,
&) ep,adH^br»pyWki8if*
B 0
i) conf. Cent. Magd. perfingula fere feculd.
IpjeChryfoft. Hem. ip.feu in Alt a 9. expreßeU iffurn de füo feculo tefiatur>Bebel antiq<eccl fqi.jfZ, x.)Frid. Spanhemim in biß.Cbriß.p.
canone Chalced. idevinci poße creditr
& Ferrar'iM /• c.p. 107. K) K ci p* qy. pt) ep.
24, v)Bebelius I.e. jr)in ratiöriali div off.p.io,
§. IX.
Ulterius quo in loco Icdiones fuas inftitueret Anägnofta , vifuri,(i patflo longius progrediamur, rem nos non- nullis (altem Tiaud ingrätam faduros (peramus, Ubi inprimis notandum, lo-
cum (ublimemhuichegotiofemper fu-
ifle deftinatum, quem anagnöfta, verba
äd populum fädurus afeendebat» non tantumut loci altioris celfitatc confpi- cuusforet, Ted etjamut eo commodius Legis & Evangelii pencopas recitandas
circumfufa aiiditorum cofona exaudi-
ret. Qöare etjam eo collimant pleraqj
tarn Grärca quam Latina vocabula, qui-
bus exftans ille & aggeftus anagnolte
locus apud feriptores ornatur. Gratis
hon raro åudit afdocov, nomen ctm t* a"
va&ctmiv afcevclcr'e, quafi äfcehforium di-
ceres 0 ) , derivatum , renitente licet Walfrid^-Strabone ir), qui originénu ejus e Latio petit, cum prifcisLatinis i-
gnotuna
I#
fcnotum prörfus, fero tandem Graccoru fcriptis infperfum reperiatur. Appella¬
tur porro Graecis dvuÅo^siov9 ab dvu & Ae-
W Lat, Analogiam & analegium <r). ßtf-
pa dm tS Gawetv, quodinillum gradibus
fcanderetir. t): fsuctjgtw nonadicendo,
fed am tS Åeixvveiv oftcndenåove] reprae*
fentando v),v ndfojjiety exxcmé & 'efydt,, a-
deoque fedem feu fubfellium notans : i-
tem dK%ocLTV}£/ov per fyn^cdochen totius
pro praecipua parte <£). Latinis verö di-
ci tur fuggeflus & fug g efi.ttm, a congefta_»
materia quam leduri occupabat %) Tri'
bunalaudit>quod uti jus tribubus redditu»
rus tribunalifeu ftibbnai loco uteretur,
itaetjam anagnofta Legem &Evangeliü Domini recitaturus exceJEs deledare-
tur^/). Eadem etjam rationepulpitincr*
miné infignitur, quod fit locus in publi¬
ce conftitutus, verbi dlvini miniftrum confpedui praéfcntium exhibens ca).
Paflim praderea plutem-, liPIrum-, leftri*
pum9 legium, leftorium feu legitoriumj un- de corruptumSvet. vocatur e&).
Germanis eft t£on£d acancellis, Grascis infra vcl fupra quos erat ex-
itrudus, nam eancelliehorum a rcliquo
femplo dividebant. ß) •
t) foh. G o ar tu. p. ig. Foflii etymol.fot. zif. Fr,
B/i Spanh»
Spanb. /• c.p. $$4. Sv teer tis In Thef. eech
T. I.p. 21g. Hofm• Lex univ. T. /. pag. SJ*
vr)de exordits & increm. rerum eccl. c. 6*
ps 74. £ } Spelmani Glojf. p. 30. <r) C. da
JFrefne T. 1. p, 17p. r^Chryfofi fermonein
Pentec. 1. qui efi SS• in Tomo Vedit. Sa*
vilt ana. v) Bafilius Seleucienfis de mirac,
TbecU lib. 2. c. 27. p,j io. Q) J* L, de U
KJerda adverfar. facr. c. ijj p. rf. %)
Beckman, origg. Lat* linguapi 206. Idar'
tinii Lexicon univ. in voc. Suggeßi. \p)
Jac. Lamellus ad Cypr. ep. 34. Ferrarius
tib. 2, c.yi*p. 223. cS) Walfridus Strabol.
c. cap. 6. Cyprianus l. prox. ett. et) Car.dti Frefne Glo/fl p. 179. ß) Spelm.GloJJ,\ p. J0>
§. X.
Non nunc agere animus eft, quo*
modo veterum Chriftianorum templa
alia fuerint Tgxfatynt, alia alia
faao^uitt , alia dpoptmot j fed tantutn in
quoc partes divifa, ut melius conftet, cd
locus hic fublimitate fua nobilis, nomi- tusque multitudine clarus adicribatur >
paucis indigitafle juvabit. QuidamBafili'
cas veterü in tres partes difpefcuntj alii
rurfus non niflin duas dividunt. Prioris fentétiae patroni veladimitationé tcmj ph Hierofolymitanijvel étjam adforrnä
navigii, vetcrum templa exftrufta fd**
fe conténdunt y), eamqué ob cauiäm,
fi ab Oriente incipiamus, primamGrée*
ci dixere ßyftct, feu Ug$t7iioyt Lat. cboruntf quod clencis faltem & ordini ecclefia-
fticopropria, nulli praeterea, nifi obla-
tionis tempore competeret; quippo
quas: fumma induftria cancellis, velis at-
que gradibus a reliquo templo diftin-
guebatur. Secunda feu media Graecii
vocabatur vetos, Lat. nwU,Sc gremium
Bafilicae, quod commune omniumfide*
lium feu nna orantium & \ssn7mf]w»
TMy utantiquis loqui mos erat, rece- ptaculum eilet, illosque velut in finn
fuo foveret. Hane excipiebat tertia_.>
.
verfus occidentem vero prima, vu^^
vocata, quae quidem quibuscunque in*
grefluris patebat» peenitentibus tarnen»
catechumenis & energumenisproprie
deftinata erat å). Hane vero extimam templi partem, cur >uti diximus» prae-
terierint alii, priores tantum enume-
rantes, id vel exinde fa&um videtur»
quod vel primaria tantum Bafilicae lpca
annotaife
,fufficere crediderint , vel
etjam vetfiiket inftar atrii atqj veilibult
fuifle fibicertoperfvafum habuerint e).
Alii rurfus in quinque partes veterum baiiliea$dividijnt j fed nec hi eadem in*
cedunt
IZ
seduntvia. Joh. Goarus£> i. facit xfi-
Wölfl feuveftibulum. 2,vcl^ko, interiör
fem, 3. j/fltov, lo concefTum, ipfumi 4» cantorum locurn oranti chorum, popu- y.
.facrum adytum- Svicerus auten ^)hunc fervat ordinerr?, quod 1. fuerit ßvpa, 1»
U&tuov, $.ky,ßuv} locus Evangeliorum
& Epiftolarum recitationi deftinatus,
4.vctoe, f prope irgovew, ubi
haerebant poenitentes. Ah his itcrumj discedit Fr. Spanhemius &)» qui non nifi
4. partes admittit, quarum 1. tp&oAoe, a- lias frgojvgov , vr&avAioe <srC$7MÅouov 1 2»
TT^lvtLog, 3. pacs} 4. Chorus, facrum ady-
twm, PresbyteriurjijGr. Pau¬
lo tarnen
poftdicitqu.£oAoi/ leuambituni externum, verfum elTe in ccemeterium*
y) 4ppft. conftit, üb. 2. c <r?.p. 2öo, 261. Leo jiüatius de templü Gracorum recent, J)
D.Joac b. Hilde b ran dm tnEnehir% de faerts fublicis} templis & fefiiiprifca ecclcj. it*' aiÜatl.c.tfin Narth.V.S.
s)conf.Job.Ca(j>.
Svicerus in the/.eccl. Tom. IL p* jpi. l>
f. >3, ubi tam templorum delineat. quam explic tradit. in thef. eccü & voce vao(.
& L c*p Sfi
figur am nm-
$ forum tradit.
S. XL
His praemiflis, ratio ordinis fvadeti
HC
ut paucisi qua parte *pt£av feu fuggeftus
fuerit,dicamus. Illud vcro re&iusde-
tcrminare non poifumus, quam fi di ver- fa attenderimus tempora, cum modo ill choro» modo in gremio tcmpli ere&os
eflfe tradant hiftorici» In antiquiflimis igitur templisambonem tenebatchorus
feu Gijpct, modico fpatio ab altari, propc
ad cancellos, diftantem, tefteFerra-
rio i) & Lanfrancox), cum dicic: Le~
flor ante ana log tum par it er or ans, ufque
dum qui ordinem tenet, oratione fatta, fe e- rigat. llbi notandum, non heic, uti an-
tea th. p. ftatuimus, analogium fumi pro illo loco,qui refpondetnoftropreötfjtöf»
fedpro pulpito manuali,feu pluteopor-
tatili & inferiori,cujusmodi in templis
noftris utimur, ubi Evangelium &Epi-
ftolarum liber ponuntur A).Quod etjam
obfervari meretur de voce Gtjpa,, quae
non/emper interpretanda per fuggeftu,
fed etjam per chorum,ut clare aocet Chryfoftomus, apud quem Gijpct in utro»
que fenfu occurrit p). Succeifu autcm temporis fuggeftum, antea in choro ad
finem altaris collocätumj in finum bafi-
licae feu ecclefiae navim primus transtulit Chryfoftpmus,non folum ut conciona- tor&anagnoftare&ius audiri&como-
B 4 dius
*4
dius videri poflfet, fed etjam praeprimis,
lit tumultum populi, qui mira ipfum au- diendi cupiditate flagrabat^atque de pri-
mo & proximo ioco occupando certans, alcercationesfcandalofas movebaf, tol- Jeret fedaretque v). Quod Nicephori
verbacum apertiflime adftruant, ea ad- fcribere non pigebit|); In tantumplebs
dottrtna cjtity qua fatiari non poteratyinbiA>
bat y ut periculum etjam fibi homines er en*
rent} duminter fe conferta turba premeren- tur, eubitü altis allo t fubmoventes atcg re-
pellentesy quod pr o fe quisque ad eum proxf
me accedere conaretur, quo certius clariusfo
iUutn dicentem audlre poffrt. Quam ob caU'
fam ille quofo communem fe omnibus pr<ebuit}
& in le II or um fug^eftu in media tur b a confi- densy über em doclrinam, quafi communenu
quandam gr atiam omnibus impertiit.
fj Ferrar l c. lib.z.c.qo. p.ztp k) in de cr et is pro ord S. Bened ca.X) C. du Fr ef ne p. 17
fa) lp. c. v)Sozom hiß eccilib 8>c. jr. I
p. 764, Socrat. hiß eccL lib. 6c4 f p $o4.
Ferrar. /. 2 c.qi.p. zip, £) H.eecf.fjq.c.g»
§. XII.
Probabile quidem eft, ex pluribus lo*
eis, eminentioribus tamen, uti concio-
fies ita&leéliones antiquitus-inftitutas
Non foluna etcnim fuggeftus,
con«
conditione temporum itaexigente, fub diojin libero campo excitatos mon- ftrant hiftorise ; fed etjam ex gradibus
feu altaris feualius loci conciones habi- tas o): ne dicam, ex quocunque editiori loco, nam ita loquitur Tertullianus de pallio: foleo de qualibet margine veldra m -
dirin/ts moribttsdicere, i.e. intérprete Sal- matio, de quolibet editiori loco, ut funt
arac & margines five crepidines viarum t). Sed cum hoc velranuscontigerit *
vel etjam cafu neceffitatis urgente ufita-
tum fuerit, illudficco quahpede trans-
euntes ad amboiiem noltrum redimus, materiam ejus breviflimß confideraturi,
Illam quod attinet, utplurimum ratione temporum & Joci variabat. Tribus a Chrifto nato feculis, cum vehementifii- mi perfecutionum turbinen maximarq*
calamitatum procellx, eccleliae navim->>
immane quantum! turbarent vexarent- cjue,quam obfcura fuerit facrorum ra¬
tio, quamque ideo ignobilis ambonum ftruftura, quivis vel me tacente, cogita*
repoteft. Quisetenim nefcitipfumSaU
vatorem navim in fuggeftum fuum ele- gille g) > Qu is eundem ex viiiflima cru-"
cefua ultimam habuilFeconcioné igno-
tat? Qui$ denique aliud de primitivas
eccle-
i6
ecclefiae Chriftianis, quam quod ambo- us nibus viliorem materiam dertinare co- qi
gerentur, fibi perfvadeat 1 ea enim fu^ 1 di
neftiffimi illius temporis ratio erat, ut et facra fua pera&uri, non raro in fpeiun- <t;
cas» cryptas,atq; terrae cavernas,Chri- v<
ftiani tnaximis hac tempeftate calamita- lu
tibus pretfi confugerent. Hinc habet te Polydorus Vergiltus ar)x PorroAChrifit ce ftatim afcenfu in c oslum Jud-ei cceperuntCbri- Te
ftianos crudeliterperfequi,deinde Nero pr in* m
cePS} deinde Domitianusy detnde alii, &" po* pi firemo Diocletianus acMaximilianus acerbis* fl fime affliftarunt. Quo fer e toto temporis in- fm
tervallo tantum aber dt, ut aliquodtemplum ar A noftrit Chriftianis publice adificaretur, ut tC etjam omnia ejjent occulta : &facella pott* c(
us atfe eadem ab dit a, & plerum[ubterra- Tu
nedy quam aper tis in lods & publicis fierent, 0]
Frequentes prxterea congregationes in fe
coemeteriis>cum ob continuas perfecu- p;
tiones nulla templa haberet primitiva-* v<
eccleiia,Chriftianos habuiiTe teftatur O- er
nuphrius t), in quibus poftmodum pro- ft pterinjuriasaeris leviora quaedam aedi- fu
ficia^quaefabricze dicebantur, exftrufta c(
funt, & in eundem finem ad'nbita, do- *)
neccirca annum Chriftiiof, cum libe-
riu^convenire faseflet, oratoria folidi-
usculä
uscula Eufebio Gr&TevxTvp/a aedificarunt,
qua? paulo poft ä Diocietiano, tyranno
' diruta & folo acquata v ). Ejuscemodi etjam conventuum loca vocarunt^u^/- am, undenoftrum <p), Extincns
vero perfecutionum flammis, non fo-
lum felicior fortunaeauraCariftianorii temphs adfpiravit» quippe qua? munifi-
centiam principum prorfus fingularem fentiebant, verum etjam ambones fata
manfere Ia?tiora: nuüis enim fumtibus parcebatur, utpretiofa<5cdurabilimate¬
ria, ftrudura artificiofa fulgoreque ad-
mirando exftruerentur. Quid ? quod
ambones marmore & alabaftro elabora- tosfuifle legimu?>nec nonporphyrcti-
co lapideRoma? expoJjtos haberiteftari Tunt plurimi,utnihil nuncdicam de Le¬
one IV. Rom. Pontifice, qui ledorium fecirargenteum %), De forma etjarru
pauca adderem, fed cum eam fuiffe di- verfiffimam, ut quot ambones, tot fere etjam formas fpedare liceat, fetis con- ftet, il lo nunc labore fuperfedeo, curio-
fem ledorem ad fcriptores ecclefiafti-
cos remittens.
o) Fr Spanh. l c ad3, fe c- p. S?4- Ter rar.). c.
c.so. p.217.5r) p.426. c it. diff.de I.ambon g
fr38, £) Matth, is. p. 2, Lhc, Kfr (t) kba
28
c. é.deinventl t) de catmeteriis ck Yl,
f. 68. it' conftit. Apoß. lib, 6. c, 3<>,p.3rf* T
v) vid. Meifneri Pbil. fob. Par i II. J>, (
/77. <p) Hiß, eccl.Benzelii adfec. I. §.4*
p. m 144. %) Job. Ludov, de laCerda ad' j verfarta facra c. /jj. n. 18 ./>. *36. ex An*'
ftafio ref er un t, 1
§. XIII. *
Quo tempore &quamdiu munere fuo fungerentnr , optime quidem ex*
preffit Juftinus Martyr ip): jJaj#
} zyofAzvvi yfizgd a\iuyt]/ucrxe7ut ty
Xufi. Non tamen ita accipiendum,qua»
fi folo die dominico officium fuum obi-
rent, cum antea audiverimusChryfofto* c<
num dicentem sf <£ ypijf u UVcCyivdxrKZTUl Kaff ZKCfpiV OfÅCcdcL. Irno *'
etjamnox aliquando le&iombus dicata n
fuit, ut tempore magni fabbatlii, feu in pervigilioPafchae? quo tenebantur «na a
cum reliquis miniftris Jhn e*>( ?
dXiK-fypoQM'ic&s ct^v7rmv & facris invigi- e
lare ti), Sed potius ftatuendum, in cpii- $
buscunque conventibus facris & ovfaoyM V
anagnoftas etjam feciffie, quod fuum e- *
rar, ut innuere videtur inter aliosTheo- V
doretusG), Quum per annum huic ne* ' gotioimmoratieffent, plerumque niß 3
culpanda vita: ratio obftaret, ad majo- rj
rem 0
TP rem dignitatis gradum promovebantur;
legitimum enim illis obeundi muneris
tempus fuifle annum, patet ex ftatuto fynodi Gonftant. VIII, & ejus canone Vi
©CpCiSc£-c9"^r« rvjv aqxtegomvqv) u<& CO
Tu rä cctctyv(*)<?% evictwrw 7r^^odozcir
$)m apot. pro Cbrifl, p.p8. it. Apofl, conflit.
hb. 2, c, 49.pt 168° a)l. c.thefi 8. a)La-
Bantius l. y. c. ig. Apofl. conflit. hb.j.c.
ig.pt 323. cumfluribus ibi citatis. 6) Hifl.
ecci Hb, III, c. ii
§. XIV.
De numero autem anagnoftamnu
certum quid ftatucre? tanto eft difficili-
tos, quanto ccrtius fcimus, illum non_*
tantum ratione temporis, Ted etjam pro magnitudinc ecckfiarum fummopero
variaflfe. Ordinem eorum fuo tempore fatis amplumreftrinxit quidem Juftinia-^
nus, prohibens né in magna ecdefia es-
fent ultra CX y)r $t<rmZopev ptj m&cm«
M*v. é%v>covm7r()eGr&v?é()XS xctvtTvjv kyls-
TUTtjv p,éy%Åiiv CKKÅytnctv eivctf , %lgt>K.dvXf Ja
ctppevctg SKccrsv- ^icatct^ccKovm Js JqAstcig j (c?
yszzroSl&Kevxs cvveqKOvrät > dvayvooyag Js €■»
icccnv å&x-ct,, Verum hace conititutio nori diu obtinuit, cum mox iubFlävio He-
raciio leélores conftituti (int—CLX.
h Sed numcrum anagnoftarum-.
W. wtpotc
utpote diverfiffimum reliriquentés, ad
externum illoru habitum properamus.
•y) Novell/; III J11 conferatur eius navelld in biblioth, juris canonici p'Jjbp. c it. Svtcero in v o et An. gtivftd.
& XV.
Illum quodattinet, inprimis fuper- ftitiofa capitis tonfura anagnoftas fece-
rar notabiles j unanamque cumceteris clericis, ftri&ius vivendi genus ele&u- ris, in charaderem fua: profefftonis &
externum officiifigriuminutilem illum
morem fuscipere cogebantur, quödco-
ronam capiti radendo inducerent i feu tonfuram in modum Cphxrx in capito
ferrent.
Unde^recepta erat formula-»:
xelgeTctj xÅTie/zcs sfi Nontamen femper unusidemque tondendi modus obtinu- k,fedvariis tonfara rnutationibus ob- noxia fuit: Quarnprimurn enim eorü
morem imitarentirr hacretici,mox aliarrf tondendi formatr,téfte Baronio£>, as- fomi jufferänt fuperiores, ut in Hiipania- aecidiiTérjos docet SynocjusToIecana rfr
Om nes clerict vei lc&oresj ficut lev t ex. tärfoA
c erdetes^ detonfo fuperius capite toto, infe*
rim circiiiicorona. relinqudnt. Non ficut buo
usque in OdUici# partibus facere leclores vH
denvur-j qui prolixis, uetaici, comb fän folo
capitti
I?' tapitü apice tno dit um circtilum ton dient. Ri¬
tus enimifie in Hißaniis huc usque Hareti*
corum fuit. Unde oportet, utpxo amputan- do ab eccleßis fcandalo> hoc fignum dedeco-
ris auf erat ur, iß fit una ton fur a vel habt-
tus , ficut totiüi Hijpam* eft ufus. fifui au- tem hoc non cufiodierit? fide't catholic* reta trit. Diverfosprcetereadivcrfarum ec-
clefiarum tondendi modos discutercm, Ted cum hoc prohibeat imperata brevi-
tas>iilud faltem fufficiat mo-fruifle» ori- entalem eccleham ab occidewtali heic
accurate diftinguendam efle} quippo
quae, orientäierii dicö, omnem ejusrno- ditonfuram irnprobavit rejeeiüque*teu¬
fte Baronio &)! Veftitum optime deli-
neavit Georg. Codinus Curopalata t);
at lettores ftant in medio triclinio, e con-
ff>eflu tmperatoris, cum fuü tunicis, iß his (notae habent: iß capitis tegumentü) qua Ulis fuperinjici folent^ ferentes quoque ca- mifia fuper vefies. Praeterea etjam obfer- vandum, quod eis -non beeret orarium ferre, ut expreffe fatetnr cofimhutru
Laodicenum z) : on ü d&i dvafv+sots % ipaÅTcu; Qögfiiv, <c Xtuis dvttp'im-
tru£iv q zj/cß&siv
•
Habertii* p. 42, £ ) ad annum Chr. jg.
H)lV,tanvne 4tto. 3") l,c. conf.etjarmdtjf.
de
de tonfur4 pöütificiu ufu recept4. 1)p.ppl
K) can 2j. Job. Antiochenus in coli, cano«
num t;t z6, t ab, juris canonici pag Jß*
tit. Svicero. Cent. Magd. IV. pt $jf,
§, XVI.
Promidi memor, originem etjani anagnoftarum aperirem, Ted cum haee
res fummam habeat obfcuritatem, pau«
cidima annotade contentus, praefentl
opusculo fincm imponanu Centyr»
Magdeb. Av referunt quidem ab Apo-
ftolis conftitutum edc, ut libri lacri
praelegerentur j hanc tarnen adertio-
nem ipfi improbarc videntur pt)-, cum
dicunt, tres tantum gradus duo bus pri"
mis fecidis, Epifcoporum 5 Presbytero-
rum & Diaconorum fuide, feculo de-
mum tertio varios gradus Diaconorum)
& inter eos Lcdoriyn , introdudosi Guiljelmus Beveregius *) dicit fecun*
do tantum tertioque poft natum Chri*
ftum feculo inftitutos fuide Iedores*
& inferiores gradus. Pofl: pauca ta¬
rnen aderit primae eorum inftitutionis veftigia nulla uspiam inveniri, in eö
abApoftol. Cond. |) haud discedens,
qua: hanc rem maxime obfcuram fa-
tentur. Si nofiram nos dicamus fenten-?
tiam> idem eonfiteri necedum habe-
mus?
.3?
mus, cum certus annus eorum origi-
ni affignatus vix compareat. Anti-
I quifiimum tarnen efle munus, tum ex I lupra allatis conftat, tum etjam ex il- Iis, qui primis leculis fcrfpfere, illius
mentionem haud intermittentibus.
Primus vero , quod fciam , ledlores
nominat Tertullianus o) renitentibus licet Cent. Magdeb., ftatuendo nemi¬
nem ante B. Cyptianum le&örurn me- minifie : ejus enim verba flc profert
HabertUS tt): ordinationes eorum lev es tempot arie, ivconßantcs : hodie Diaconusj qui eras lettor. Alcuinum vero uni-~
cum elTe facile crediderim
,qui in_*
hoc fenfu ledxicum meminerit, ca- nendo
Unusqtiisque novum comat cum voce fa- cellum,
£t le El or leElrixve volamina fäcra re-
folvat.
A Cent.III. p.121. fd) l.c.p.ioo. v) incodice
canonum primitiva eccl p. 8>. %) lib. 2»
p o) de profcriptione h<ereticorum c„
41. r7f)p.3Q. q) Poem.3. ett. Car. du
Frefne in additionibus ad Glojf. Tom• 2*
W- 79i*
movy tw Gsä Sdfcot,
r
Ni
Fräter longe chariffime,
H ntfifrig us in ers (ß pigra ßumina letkesy Adfcrfbit noftro fabula prifca folo.
Nil m fi Cimmertas, gelidofub fider is ax c
airttoi^ t ene b tas improha farna tulit.
Sed valeant nu ga * non nunc ego credultu
ill is :
Morpheus en ! nuper me meliora docet, Jpfe mihi digito monfirabat fedulus hor t um,
Arboribus plenum floribus atque bonis.
Heic myr t us re dolens, v i flor um heic pramia
1