• No results found

CAROLE GUSTAVE

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "CAROLE GUSTAVE"

Copied!
20
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

% IN.

DISSERTATIO ACADEMICA,

ROBUR

EL0 3JUENT l<s£,

IN

HEECULE OGMIO

EXPRESS U M,

BRE V ITEK ADUMBRATURA's

quam,

EX GÜNSENS. AMPLISS. FACULT. PHILOS.

IN REG. ACAD. UPSAUENSI,

PRTESIDE

VTRO CELEBERR,

MAG. P E T R O EKERMAN,

Eloquent. PROFESS. Reg. et Ord.

BIfBL ICE VENTILANDAM SISTIT

OLAUS ROSELL,

daua-ppcrmelandus.

IN AUD1T. CAROL. MAJ. D- XXIII. DECEMB.

ANNI MDCCLIV.

H. A. M. S.

UFSALJAE, Exc. L. M. HÖJER, Reg.Acad. Typ.

(2)

S:/£ R:« M:tis

PIR FiDEl MAXIMJE,

Regis Regnique Svio-Gothici

SENATOR

Excellentiflime, Ordinum Regioruni

EQUES et COMMENDATOR

Splendidiffime,

Perillußrisac

BARQ ac DOMINE,

n.

CAROLE GUSTAVE

LOVENHJELM,

M/EC.ENAS GRAIIOSISSIME

Å1. Limina. TUA.

vir. excellentksime.

Muftis. Licet. Iisque. Graviflimis.

Sripata. Curis.

Mulca Efjarn. Nataiiu-m. Gloria«

Mulfis. Meriforum. Munerumque. Radiis.

Sideris. Infiar. Fulgentia.

Tenue. Opulculurcu Omni-

(3)

Omnique. Deftitutum. Nitore.

Venerabundus^ DeFert* Ciientulu*«

Temeritati. Qugefo. Ignofcas.

mäcenas. maxime,

uam» TUA. Incomparabiiis. Provocavit. Gratia.

tua. Excitarunt. Beneficia.

In. Paternam. Dornum.

Inque. ChorLNoftri.

Membra. Univerfa. Ag. Singula.

Quae. Cumulatiffime.Exftanf.

Hane. Igitur. Pietatis. Tefleram.

Hoc. Immortalis. Reverentias. Pignus.

Seren3. Ut. Soles. Fronte.

Ab. Eo. Digneris. Accipere.

Cujus. Baptifmi. Teliem.

Fideique. DEO. Datae. Sponforem.

TE. Ante. xxjii. Annos, Exhibere.

Non. Fuifti. Gravatus.

Meorum. Hsec* Erit. Votorum. Summa.

Server. DEus. Optirnus.

Ih. Annos. Soros,

Tantum. PaTRI/E. Felicitatis. Fulerum.

Tantum» Perillultris. Ac. Generofiflim«.

GENTIS, Sotatium.

Tantum. Literarum. Et. Literatorum,

Decus. Ac. Palladium.

Perittnßris Nominis TUI>

tultor åevotisfimus,

OLÅUS ROSÜU»

(4)

VIRIS Admoäum Reverendis £T Frottlarisftmisy

Mag, ERICO WALL,

Ecclefiar. Hcffel&og PASTOR!j & adjacentis Diilriftus

PRrtl'OSITO graviflkio.

Mag. OLAO TE LIN,

PASTORIinHåfvverö & Singo Rofbgoruxn aieritillimo, FAUTÖRI honoratifliino.

Mag. OLAO WENNERBERG,

PASTORI in Ed laudatiflimo,

CONSOBRINO dilectiffimo.

Mag. PETRO EKELUND,

PASTORI in Frennefors vjgllamtiflimo,

ADFINI cariffimo.

D:no PETRO BACKMARK,

PASTORI in Tuna Helfingorum fideliflimo>

FAUTORI seftumatiffimo.

rpienues has ßudiovum frimitias , in piae $rat<zque

mentis tcflificationem , cum ardentiffimo perennatu-

r<z felicitatis voto åedicat,

Admod. Reverend. & PrseclarilTTmor. Nomi»

num VESTRORUM,

rultov indefejus,

OLAUS ROSELL.

(5)

/

.1I.W ^

voions aufii , qini fe mocque également du Chriftia-

nifhie & de I' Idololatrie, & qu'il a laidédans tons fes Onvrages un characiere d' impieté tres rccon- noißable a). At nihil tarnen obfiare videtur, quo

A Bßinus

(6)

Admod. Reverend. & PneclarifTTmor. Nomi'

num VESTRORUM,

tultnr indefejus,

OLAUS ROSELL.

(7)

1

D. D.

$. I.

als andire fummxque impieta-

tis redargui ha od ignoramus Lucianum, ex Syria oriundum,

& quidem Samolatenfem , eo nomine, qnod in Dialogis fuis,

Grxco fermone elaboratis, re¬

ligioncm non modo gentilium

& Chriftianorum , fed cultum, mores, inftituta ac

prxceptiones cnm veterum Philolopfaorum, tum lux

xtatis, laliillime rideat ac cavilletur; unde Moreri:

Luden avoit beaucoup d5 cfprtt, mais point de re¬

ligion. On dit qn'il avoit éé Chretien, & que la jiberté de fes mceurs corrompit bientöc få foj. Nous

voionsauffi , qtdl fe mocque également du Chriftia-

nifme & de Y Idololatrie, & qu'il a laiflédans tons fes Onvrages un characfere d' impieté trés recoiv

noifiable a). At nihil tarnen obllare videtur, quo

Å minus

(8)

&&> ) 2 ( l

minus vel cum Phodo faciamus, qui illum

t7?i<rrifu(x) t? y.cii kvp!cc y.cc) rat efxCpotTMto d)ot7rqe7?t£0"ti

fiévw i. e. diäione illuflri, propria, quseque deceat

efticax dicendi genus , ufiim fuifle teftatur, velcum Voflto, (b) druiKuioLTWillumaufrorem pronuntran-

fe, vel denique cum Joa. Georg. Graevio, qui, in

dedicafione operum Luciani ad Ele&. Brandeburgi-

cum,Fridericum Wilhelmum, hanc ipfi Iaudem ad-

•'fcripferat (r): Eft Lucianus digniffimus, qui curia-

"forum in manibus verfetur propter ingenii fedivi-

4<tatem incredibilem, mirificam elegantiam & variae

"doftrinae mulrarumque utilium & fcitu dignarum

Herran, qux fruftra quaeruntur alibi, copiam: dili-

i'genter itaque Icgaturab hominibusfanis, qui noxia,

"quse nonnunquam adfperguntur, poflunt digno-

"fcere& feponere,cum vixfcriptorucilior reperiatUF

."ad vkarn eorrigendameansqpmnianibus terroribus

"Jibcrardam, nee non ad alte infes & inveteratas

'iopiniones pravas, qvas cum la&e marerno, no-

"firo al iorü mq ue rra!o, in bibimu s, a p uImo ne re-

vellerulas. Sie non poti-it non idem ifle ab erudf-

.torum cboro jamdiu magnam inire gratism, quod

folus fere fabulae crnfervationem de Hercule Gallo-

rum Ogrriopofteritati reliqnerit (</> Eft hac ipfa,

quse nobis argumentum f ppeditabit Rohur EJoauen»

titfj in llervile Ogmio cxprejfum, fufius patilo & e- urrcteate exponendi, Tuo favore & humankate fo*

lita I>. L, quarr imr'oramus, fcffuliis,

r)L G undDitfionaire Hifloriquefubvoc.Lutten. Cfr

StullnHÜi» Litt.p. 3io $04. ij Natur, tf Conflituf.

R)t*

(9)

o

Rheforje p; gg* c) Editio Graviana A. irfgrf. rf) Fahr*

Sorani Lexicon fub voc. Opmii.

5." IL

Antequam vim atqué excellentiam Eloquentix

fijis coloribus, quaptum brevitas nobis propofita»

admictit, depingere ingreditnu-r, fabula iplade Her«

cule Gallorum Ogmio in medium prodeat. Ica ve-

ro Lucianus, in verfioné Joa. Benedicta Lafina,,

habet: Herculem Galli, lingva vernacula, Ogmium

vocant, ciii Deo hane inufitatam prorfus adjunxere fpeciem. Decrepitus adparet &recalvaller, reliquis

capiliis plane canis ; eure vero rugofä & in aterri-

mum colorem exulla, cujusmödi funt na111se lenes.

Charnncem aut Japetum quempiam exhis, qui a-

pud inferos verfantur, & omnia pocius, quam Her*

eulem , efleconjiceres. At Herculis ornatum geric, quippe,Jeoiiis exuviisindutus, clavam dextra tener, dum pharetra ab humeris pendet, & arcum tenfum

■Iseva prsefert. In fumma: ed Hercules- Immodi-

eam, quod in imagine erat maxime admirandum.

Senex ille Hercules hominum ingerrtem mnltitudt-

nem trahit, omnes ab auribus revin8:0s. Vincula, quibus utitur, tenues funt catense; auro eleclroqtte

confeÉtas, pulcherrimismonilibus adfimiles. Atqui,

cum vincnlis adeo invalidis ducuntur, neqüe fugam

medirancur. quamquam commode poffunl, neque

prorfus relu&antur, aut pedibus obnitnntur, adver-

iiis trahentem fefe refupinantes, (ed alacres fequun*

tur, & laeti, ducentem laudances, nitro fefHnances

omnes, &, quod antevertere velint, vincuium la-

A 2 xan-

(10)

) 4 c

-xantes, perinde quafT gravicer laturi, ß fö!verentur.

Neque gravabor dicere, quod omnium abfurdilfr»

mum mihi vifum ed* Cum non haberet pi&or,

unde catenularum fummas anlas netterer, videlicet dextra jam clavam, finidra arcurn, tenente: perfo-

rata fumma Dei lingva, ex liae illos trahi fecit atque hic, converfis ad eos ,, quos ducit, oculis, arridet.

Ha&enus Lucianus. Ingeniofa haec maximiquepon¬

dens efie nemo negaverit: adeoenim elegantervim

atque virtutem folertis, ac propemodum invi£he,

orationis, heic defcriptam videmus, ut nihil fhpra.

Non vero praetermerita nimiumqueextolli Eloquen-

tiam tum ex dicendis patebit, tum cuivis, rem se- qua judicii lance expendenti, dudumconditit. 1

e) Tom.II.edit.Gravian.p.26jr.

§. i"-

Et primo quidem in iaadem Eloquentix ida a

Gdiiis pingi atque ab Luciano enarrari clarius ed.

quam ut demonftratione egeat ulfa. Lubentiffimi quidem fatemur, Herculem ob resfortiter gedas ma¬

gis , quam facundix ergo, percelebrari; nec ignora«

mus clavam Herculis proteflera feu infigni fortitudi-

nis fagatx ufurpari,laboresque Herculeos in prover- bium fere abiifle, pro negotiis maxime arduis & dif ficillimis: Ted hxc non impediunt, quo minuseo-

rum fententix accedamus, qui exidimentr,mydicis

& poeticis Herculis elogiis fapientiam ejusque co- mitem & inrerpretem Eloquentiam coliaudari, cum,

hujus ope, egregia non Herculesmodo, fed omnes, quotquot incliti fuere viri, fua ediderint facinora,

vel

(11)

«X2? ) 5 C

vel ipfam immortalitatis fämam fibi paraturi: 8c ind«

eil:, quod Hercules i/e. dux comesque Mufarum, jure optimo, & quidem commuru cum

ipfo Apolline epitheto, adpelletur:. talis nempe, cui,

ad miraeulum usque, contigerat tum clava & iagic-

tis uti, tum vero lingua , hoc eft;

Ore hcjui doch, ö rebus clarere gerendis.

Non ergo Herculeum robur Herculeasque yi&orias

fibi proprias putent duces ceterique Martis alumni:

etenim fortitudo togata itidem fuo robore vere Her- culeo gloriatur, habetque fapiens quiliber & corda-

tus arma, quibus fortifiima moenia arcesque occu- pet expugnetque munitiflimas* Perfsepeceduntar¬

ma togs; imrno bellarores ftréntiifiiirii verbis, prti- denter adhibitis, & debellantur & in caflra noftra,

antea inviti, jam libentes, transeunr. Unde plenio-

re ore laudetur necede eft illud Horatianum;

Vis confili expers mole ruh fua, Doclrina fed vim promovet hißtam,

Ketlique cultus feclora roborant

Ceterum ad imaginem Hereulis Ogrnit fas eft, re-

vertamur, oculis paulo adeuratius fubjiciendam*

f) üb.III. Od.4 Lib. 1V Od.4.

5. IV.

Pingebatur Hercules, Efoquenfciae v?m &: efh-

cientiam adumbramrus, admodtim fenex. Huoe- nim advidum, huc canr, huc rugs & atra fåcks fpe&ant. Parum venufta, fateor, forma ; fed cave credas vel (ineratione, vel incontemtum, illa con-

fingu Defignat namque rugofa faciesveranj & ge-

tm*

(12)

ce? ; € ( eg®

&mnam Eloqncntiam, perraro, in aliis deprthendi vkaeque quafi tabernacuium cöilocaße,quamqui, as*

täte prove&iores, multarum rertim confccuti fint experientiam» Ecenim veriffirnum ed: geminum il-

kid Nafonis:

ßris venit ufus iib cmnis. ff)

Xtem;

Solus e? artifices qui facit, ufus erit. g)

Patet hoc luculentiffime in Nefiore, Pyliorumrege,

trifeclifene, ut voce Gclliana utar, b) cujus dubica-

verim fuerit

ffudmumne magis mirandum, an melUaSvada; i)

tjuemqtie natu pergrandem maximopere celebrat

Homerus, in hello Trojano perferibendo occupa-

tus , celehrant etjam alii, tantlim au£forem longo

ordine fecuti, quare, tefie Seneca, letiis CS welle

dulcior oratiofeni prefluit INeflori k); queniadmodum vocaveratillumAufoiiius,tti£lkodelibuturneloquio,/)

Ct alibi;

- - mellitéc ve&arc vocis Duldet fatu verba canentem. m)

Patendtfimus enim eft Eloquenrite carnpus, tsmque

amplum ejus regn um «j, ur, conrracb'cre annorum

fpacio, latifundia ejus'emedri nemo vakat. Haec

vero non ita interpretanda velim, quafi nullajuven- twti, nulla setati confiantiori, laus in arte oratoria

debeatur. Abfit, inquam, longifiime, non enim

termin is fenetke adeo coercetur & eircumlcribkiir .noJbiiiffiraa dicendi facultas, fruffra eam alibi ut tis

■quaefiturus. Aliud teffantur exempla juvenum bene mukorum, qui fermones haud indifertos, fed ex-

qui-

(13)

) 7 (

quifieifiitfios, onmium cum adpfaufu, babuérunt,

(énioribus , Quorum üda tarnen ex inflitntione pe- penderc; vix cedere vin. Ommum inlte prodti-

cendus in medium eft Tulliiis , ille in dicendo

deu$> Roman« gcntis & Lacinse Eloquentiae palla-

diurn. Pleniorem ejus fuifte in feneffcute (uadam,

cufri ipfe tetefur paffim, cum oratianes, hac ascatc conlcriptae, pervincuns: fed admodum juvenis eos

tarnen in hoc fludiprum gene re fecerac progredus,,

ut prxdicationem non fohirn cfviuni okro prome-

fuerit, fed exteros etjam ftbi congratulantes & atf

tantum oratronis Humen obflupefeentes , invene-

rit« o) Scilicet oratorio ingenio egregiasque indolt

ubi fidelis inHittitio accedit, admirabifis non potefb

non parari Eloqnentia, nullt tmti magis, quam-, genti &r (exui, denegata denegandaque. Sunt di-

ferti fenes, non vero omnes; nifi qurs nantis, a Luciano memoratis , ob formani Herculi Ogmio coniimilem, locum inter Oratores excellentes , ftul-

to admodum aufn, adfignare veflet, fed ii tantumy qui, adofefcentia bene a£h, virtutis, fapientia* at-

que eruditionis fundamenra prudenter pofuerunt

Porro fi qnis au&oritatem rnafcula* & confirmatas

orationis in f.nili bac effigie repraTentatam conten- derit, is fane noftram non impugnat fententiam,

ileque adeo nos habet fibi contrarios» Novimus e-

nim eximium (ene&utis fruöum, ut ait Cicero f)

effe aucloriratem> (ed quse moribns tarnen vitaeque

generi, non setati uniee,erit tribuenda. Tam enim

ridetur ftnlttrs Sz abtürdus,quamcolitur ae laudatur faptens & cordatus,fenex» /)

(14)

) 8 (

f) Metamorph. Vi Fab.zy. g) A^s amandi Ii.

v.'tfj/). b) Noct, Attic. XIX. c 7. Cfr. Differt. de Elo¬

quent?a Neßorea, «//#, S.tlom» Lindgren 0 ■Goth. hab.

/77J». i) Rupert, in F/orwn p. 323. k) EpißoL XL, /) Außn. in granarum affione pro Conlulatu. 02) G/rw.

22. in Proß PurdigaL n) Cfr. Diffevtat. binar Ma^iß.

Palmeeri de Regno Eloquentix. C) Qfr> Orat* pro^Sext.

Rofcio. />) De Se/uchuec. ij.

§■ V.

Robur autem Eloquentix vel ex iis maximecol- Indracur, qux ad Herculisornatum & homines, ha- benis veluti deducendos, pertineant. Scilicer Her- etilem datura viribusque corporis inter mortales ce-

teros longe eminuide terunc; Orator verodignus»

qui Eloquentix palmam laurwmque reportet, ani-

mo & (ermone multo effc robudior. Etenim prüden-

ti ac comta dipatus oratione ea gerit perficitque,

qux ne mille quidem heroes, robore & armis Her- culis prxditi, tentare poflent. Quid, quod ejus-

modi fruftra ne ja&itade videar, ad multitudinem

quandam, (editionis turbine agitatam, iram pariter,

ac vindichm, omni animo totaque anhehntem men- te, provocare lieeac. Tantum namque abed, ut

olava Herculis ibi fufficiat, ut odenfapotius, an vi- brata, rabiem atque furorem ilh'co adaugeret vehe-

mentiffimum. Ceterum, in idis motibus vulgi com-

pefcendis orationis vim fuifle admirabilem, iterum iterumque prodit ipfa Hidoria. Offenfa erat, id

quod iKttiffimum, plebs Romana Patribus confcri-

ptis vixqu« fan&kate Capitolii ab violencia 2perta

co er-

(15)

) 9 (

cöerceri poteraf, fed camen animos concitatos, opi-

nione celerius, permulcebat fedabatqueMenenius A- grippa oratiuncula, & quidem fac nervofa. Fabu-

lam cnim de partibus corporis humani adverfus

ventrcm, quem otiofum incufaverant, rebeliantibus,

inculcavic & hac ipfa maium illud difcordiae, in fe peftiferum, nonlabefa&are folum coepit, fed fundi.

tus fuftulit j quippe fa£lum eft tandem, ut vulgus

conticefceret cumque Senatu in gratiam rediremal-

let, q) Scilicet cives, tumultu com^moti atque ne- fcio quo furibundoanimatiipiritu, violenta imperia,

ceu remedia acerbiora, fpernunt inque perniciem

voluntariam ruunt, nec mentemmutaturi, nequear¬

ma depofituri, cum , quod mirum di£tu! divinitati

dieendi, fulminis infiar fingula penetranti, plerum-

que cedant. Memini Virgilium, Poetarum illud

decus, haec elegantifiime perfequi ita canendo:

Ac veluti magno in populo cum fepe coorta efl

Seditio,fevitque anitnisignobile vulgus,

Pfamque faces &Iaxa volant: furor arma minißrat;

Tum pietategrévemt ac meritu, ßforte virum quem

Confpexere, filent,arretfisque auribus adßant:

llle regit diblis animos, ö pectora muUeu r) Nempe vir fapiens, eximia indicendo facultate pras- ditus, leonis non mortui pellem, fed vivi animum gerit. Mens bene exculta, id efi veri bonique cog- nitione non tin&a, fed plenius imbuta, pharetraefi

non vacua,fed telis acutifiimis ad bona fa&itanda malaque propulfanda,adcommodatis, referta« Mon-

> fira vitiorum non clava, fed lingua interficic Orator

£ cor-

(16)

«*» ) i# C r

eordatas ferosque hominum adfe&us non arcu terr-

fö, led ore difertiffimo configit ac prodernit. At-

que adeo lingua, debitis armata prasfidiis, nihil for#

tius, magnificentius nihil. Nec ab his aliena lunt >

quse Horatius in landes Orphei adducit:

vocalem fernere infetut&

Orpbea lylv<z,

Artematerna rapdos morantem Fluminum lapfiis, teieresaue ventos, Blandum SS auritas fidibus canoris

Pucerequenus. s)

q)Lrcitts Hiß, Kom. IL c.j2. r) MneidyI. v. //} SS fequ. s) Carm. L Od, 12.

§, VI.

Vinculis & catenis adfimilari orationem apud fcriptores, id non infolens eil. In ftatü^a autem

Hercnlis Ogmri hoc inprimis ad robur Eloquentiae

confrmandum facit, quod catenuliscompareturturo

praeftantifiimis, tum reapfe non bominem, fed mul-

ticudinem turbamque hominum permagnam conti- nentibus. Aureis enim catenis quid, qusefo, indb

catur aliud, nifi praeclara Eloquentiae vis Sc indoles,

qu^e ut auri pretium dignitatemquecum aequiparat,

tum faspius vincit: ita omni thefauro, iuo quodarr*

jure, palrnam praeripere videtur, Sic in Demofthe-

nis Encomio, ab Luciano noftro adornato, poftea- quam mentio facta ed: ügctvlzXtvrys Tivog ereigne L e,

atareae catenas cadeftis, Sc atcractionis ejus ad pul-

chritLidinis incorruptam puramque formarn com*

pretiendendam q.uaeimpeliit ainducit Demolthenem,

fen-

(17)

) i* C

fententiis & vocabulis orationem perpolientcrn,

adfe&ibus argumenta probabilia exacte perfequen-

tem, magnitudine fplendidum« vehementem ipiri-

tu, varietate figurarum elegantiffimum & Cblum O-

ratorem, cujus animata, non malleo fabricata, eilet

oratio: inducit itidem PhiÜppum, Macedoniae Re¬

gem, gratulabundum, quod Demoflhenes non eflet Imperator, cujus orationes, veluti arietes aut cata- pultaeex urbe Athenarum emifte, ejus confiJia per- turbarent & everterent, imma pleno ore confiten- tem, quod nullum poflic erigi tropasum contra Dernoflhenicam Eloquentiam fl). Concinnam profe-

& exquifkiffimam ab Eloquente requiri oratio-

nem, vel catenae lymbolo admonemur. Etenim ,

in Aug. Buchnerus eleganter pr&cipit: Viriiis öra-

*ctio ac efficax indar catena? eile debet, ubi omnes 4<annuli ica inter ie apti connexique & fic devinQf

"invicem longarn atqoe perpetuam feriera ne&ant.

"Ad iftum morem fi concirmata erit oratio, Sc par- 5'tibns "coaröata invicem, facile auditorem ducet,

"quovolet, indar Gallicani illius Herculis, qui ca*

'•tenulis anreis ex, ore prodeuntibus, circumftantis

"corona? aures obligabat Sc univerfam tnrbam tra-

"hebat facile, quo ipfe iret. Hac enim imagine ve-

"teres Eioquentia? vim declarare fhiducrunt- Quod

aliter lefe habuerk oratio, tum longe imbellis e-

"rk ac dehilis, necpfus valebit,quamcatenamrnul-

"tas partes refoluta r). Obligat aucem catena haec EJoqücntiar vere an rea non aures tan tum eorum,

qui vocem dicentis avideexcipiunt, fed animpsmuh¬

te»

(18)

&& ) 12 ( <£££

co magis ac voluntates audientium. Nec reticen- dum Oratorem eximise famx ab Eunapio nominari

EfpxMyf er«*a* i. e* Mercurialem catenam »). Et

hoc idem Tuiiioeft: dicendo teuere hominum cce-

tus, mentes allicere, voluntates impellere, quo ve*

Iis,unde autcm velis, deducere zi>); Item caufiasde- fenfitare & popuium concionibus teuere x): five apud infeftos, five apud cupidos, five apud invi- dences, five apud trifies, dicendum, teuere habe-

nas animorum, &, prouc cujusque natura poftulabit;

adhibere manum & temperare oradonem, parato omni infirumento Sc ad omnem ulum repofito. y)

Recle igitur Foefa, vim diferci lermonis adumbra-

turus:

Niltam difficile cß, quodnon perfvadeat, 0 non Efflciat doch linguadiferta fenis:

Anctpiti eloquium lange pcnetrantius enje,

Hoc rubtcm not am fedat £$ arma vhüm z) Neque aliud fibi vult proverbialis illa formula: ab

aure revtnBos ducit aé), quam Eloquencix & facun-

da? linguae id inefie roboris, ut auditores vel invi-

tos rapiat Sc traducar. Quemadmodum Athenienles confiat Oratores fuos adpeilafie fyfxxyooyxs i. e, po-

puli duötores au)\ quemadmodum Sc ipfe Mercurius, Deus fermonis, cui lingua iacra e- rat cu), nec non alii facundiae viribus indru&iffimi, pafiim vocicantur: unde nec mirandum, quod Ly.

ftrenles Apofiolum Paulum Mercurium dicerenc,

quippe qui. efiet oyydpLevoe r<5 Åoyv Actor XIV. v.

Ja• oe). Sic neque obfcurum eile poceric, quod Oraco-

(19)

SJÖ) ) «3 (

Oratores Graci & Latini celebrentur, tanqnam GscCp^oc^ci, ©set, ©?7c>/, OKv>j.7!tci, A<xijj.cvtci^ T7\S>rra:i^ E^>- juS Aay/# totcc; , Ns^oqss *)

(J) Tom*II. p* 6ßOt éS fcq. t) Commut. ratio di•

cm// p. tf/2. //) Crefollii theatr. Rheior. p<6^. zv) L

de Oratore c, 8- #) E Offic, c. 83* 3) Dialog, decor- rupt. Oratorib. c.yh z) Epigntmm. Owenig. //7, ^

Erafm, Adag.p. 234. au) Eid. eu) Nievpoort. vitus

Romani p 8^4* oe) Djr, Difp* M. Erici Montelii Upl;

qua Barnabm cjf Paulum jovem tf Mercurium Ly-

fris adpellaiosji/lit, hab. 1730, *) Cfr. cit.Crefollikm

p. 61. cy feq. Item dt'ßert, Ekwall 0' Gotbi de Vi

atqitt Vinute Ekq. hab. 1J89* & Di/f. M* Joan. Fer-

länder Reifing. Divinum in Qratore^ habit, ijqy*

5. vir.

Ergo erlc nihil tam illuftretamque Iplendidum,

quam apimis hominuni dominari, qui omne cete'.

roquin dominium refpuont Sc circamftantem coro-

nam tenni lermonis hlo ita fibi addi£hm obftri-

£hmque reddere» ut non modo vincula non rum- pat autdifTolvat, led ne relu&ari quidem velit. Ne-

mini igitur mirum accidat, qood ftexanima omni*

nm Regina reriim atque Conciliatrix 'buwanäßcietatis) Eloquentia, ab Tullio, fingulari praedicatione di*

gniffima judicetur, quippe quae tantam habet vim,

ut inclinantem erigere, (lantem inclinare, adver*

fantem vero & repugnantem, ut imperator bonos

sc fortis, capere poÜk a). Etenim adpofite De¬

metrius diöitare lolebat,. referente Diogene Laer-

eio b)? otrov. h nckepLU ovvaaSca , rotritov

tv zohirefatg Itrfåeiv Åcyov i. e. quancum in beilo potlet

(20)

) 14 ( *$$&>

poRet ferrum, tantum in republica Eloquentiamva- lere; fed tamen honorificenrius efl praconium &

juxta veriRimum illud Pyrrhi, Epirotarum Regis,

dum ingenne profieetur it"kziovctg itoÅBig vito KtvÉx

ToTg 'koyoig, rj toTs oitXoig £(p' sovtS 7t{ccr/j%Sat i. e.

plures urbes per Cineam oratione, quam armis a fe fuba&as eRe c), Idem namque Cineas, terrani

omnem & maria prope omnia vincendo emenfus,

itgo tuv roig Å&yoig tag 7tcÅeig sxhvsv

i e. non ariete prius & JVfachinis, quam eloquentia

urbes expugnabat, id quod apud Photium legitur.

Ad effigiem itaque Herculis Galiorum, fat adcu*

ratedelineatam, hxcadpofuitLaurentiusHa^chtanus:

Opinion Herculeo refermt bunt nomine diffum,

Cujus lingua fuit chordis religata folutis.

Et fimul aurata, laxe pendente catena%

lngeqs qua populus connexus reßibusf ibat.

Eon fecus eloquium Galli Latiale figurant

Cum rop;t huc homines , Concordi fune ligatos,

Vt prtecepta Dei cupiant audire libentev,

Ou£ dum munduserit, nunquam peritura,manebunt. d)

Proeclare denique, ut id colophonis ioco ad dam, Cele-

berr. Georg. Pafchius e): vetere«,quando Eloquentise

"robur dignitatemque apto volebant emblemite adumbra«

«'re, Herculemaureis catenulis» exore profiuentibus, fus-

*cp~nfas populorum aures trahentem, formabant; ubiin

liereide orationis potentiam, in Auro praeftantiam , in uCatenis tenendi vim, in obligatis Auribus amrno-

"rum devin&orum promptitudinem de-

"monftrarunt.

a) ILdeOratorec■44. b) Lib. V.c.g§ 10. c)Plu-

tareh. in Pyrrbd' d) Mtcrocojm.p. 43, e) Nova Invent,

2. ö.

S. D'

References

Related documents

Jag har också fått en större förståelse för den utveckling som sker i och om- kring Cata och inser i dag att det inte är en enda händelse, utan en pågående pro-

bi dies, quod alioquin intelle&amp;us nö- ftri infirmicate , fimultaneam ejus. non valeamus

cem , quippe quod praeter effigiem, nomen quoque ejus fibi infculptum habet. Notiifimum eft, illam apud. veteres obtinuiffe non raro confvetudinem , ut

Quam quidem fententiam id infrrngere videtur, quod in quadam Solonis lege lancitbr, ut qui ante ejus tempora homieidii aut latroeinii aut Regni adfe&amp;ati in Areopago edent

docet, cujus verba J. Lipfius in ma- nud.. Semper magis volo, quod Deus vult, quam quod ego, adjungar &amp; adhasrebo. Uli, veluti minifter &amp; afTecla,: cum illo appeto : cum

parte, Ad forum, quod nonnili unum in urbe, ert:, od:o &amp; quidem

[r]

Pauli et Jacobi dissimiies, sed etiam modi, quibus illae expfimuntur, partes sunt necessariae, quae, cogitatione quidem distinetae, re autem vera conjunctissimae, totam et