• No results found

Magicus annulus priscus quem ex consensu ampl. colleg. phil. Upsal. disputatione graduali præside ... Johanne Bilberg ... publicæ censuræ sistit s:æ r:æ m:tis alumnus Olaus Kalsenius Wesm. In audit. Gustav. majori ad d. [17] Junji M. DC. XXCV

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Magicus annulus priscus quem ex consensu ampl. colleg. phil. Upsal. disputatione graduali præside ... Johanne Bilberg ... publicæ censuræ sistit s:æ r:æ m:tis alumnus Olaus Kalsenius Wesm. In audit. Gustav. majori ad d. [17] Junji M. DC. XXCV"

Copied!
30
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

' i- .·'■ *

y

7 Μ A G I C

U

S

ANNULUS

niscos

jQucm

Üx

conßnß

Jtnph

Colleg. Vhit+

Upfal*

DtfpHtaiiene

Graduali

PRÄSIDE

V.

C

D.

Math«,

Pro£*

Ordin«,

Püblicae cenfura; iiftie

Si*

%t*

M\tk

Alumnus

olaus

kalsenius

Wcim«

in Äudit. Gufiav. Majoriι

addJY"JunjiΜ.DC.XXCVl

HOLMIMy

(2)
(3)

Le&ori

Benevolo.

ANoulus

tum,

pignus

nobilitacis

fidei,

&

ornamen-

virtutis

famique

perpetuus

comes,

quem

i-terum ex

latebris

antiquitatis,

uti*

namnon

prorfus

infelicitcr!

eruere

nitor, inter

ea quae

magni

aeftiman-tur,

dignitate

fua femper

vifus

efte-rnincns,

fanisqj

poffeiToribnsufuex*

ftititiniignis&

prxftantiflimus,

ad«·

eont vinculi

inftar

homines in

fide,

juftitia& ftudiis

honeiliffimis

conti#

nnerit. Verum

poftquam

malitiå

ab-utentium

panlatim å primaeva

in-tegritateccepit

degenerare.

ambitio-farum mentium, 3c

fupéiftitionis

éfcus effc

mancipium. In

quo

fcelcre

multoruminiquitatis

luxusque

defi*

deria non minus, quam

aniles

magiae

delirationesjin

tantum excreverent

dubitare

penitus

liceat, illine

exifti*

(4)

nis &

fplcndoris,

an vero

hi

plus

u

vc

gnominiac

annulq addiderint.

Sanc

m

qui

veteram

monumenta

accuratius

ta

jntnebitur

non

fine admiracione

de"

nr

prehendet,quanta

&

qaam

lafciva

ir

fueritaemuiatio Romanorum

ad

per*

ρ

niciemusq;

Reipublicae in

multitu*

h

dinc&

precioannuloruroraropror-

π

ius

atq;

incredibili*

Nec

dici

com*

ft

mode

potent, quam

etiam

ante

hos

η

oraculis,

ominibusq;

captandis

ex

t<

vana

eorunde obfervatione intenta

V

fuerint

profana

hominum

ingenia,

&

Cumcnim

ob

ignorantiam

fuam

&

ρ

intelle&us

obicuritatem

variis

agi-

d

tarentor

dubitationum

procellis,

8c

η

tenerrimo

qaodam

affe&u,

fingqli

ρ

copfervationcm

foi

promoverc,

ma«

£

laq;

imminentia ftuderent

amoverc,

d

faculcatem

futnra

profpiciendi 8c

a*

h

moliendi

pericula

quovisrrsodo

fibi

b

comparandameiieputarunt, Agno«

η

(5)

verübt

fcilicet

ex

interna

obligatio·

ic ne

jus

&

imperium in

fe

Numinis,vi-us tseque

antea&as

curatiori

habito

exa-c

mine,

ipem

vcl

metum pro

diveria

va morum rationeconcepere,

illarn

ex m

praemiis

virtutum &

innoccntlac,

u> huncex vindiéta irati

DEI

propter

)t- malitiam

hominis*

Inträ

hos

vero

af«

u#

fe&us

conftitutis

perturbatisquc

os

mentibus,

quid vis

credere

&

omnia

ex tentare etiarn vaniifima é re

efle

ita

videbatur*

Undc

in

toc crrorutn

ia«,

&

dirse

iuperftitionis

anfra&us

illa«

&

pfi

funt

miieri,

ut non

poifit

noti y\·

diffidentiam

humanam 8c extrem

& fnatri

Diaboli

vafritiem,

feriis

de-ali

plorare

gemitibus,

qui

folam

Da·

ia*

ftyliomantiam

corum

paulo

conii#

c,

deravcrit

diligentius4Quaetametii

ob

a*

iumtnam

antiquitatem, cujus

tene#

bi

bris involuta,

diftin&am

in

multis

o- notitiam

fugic,

&

rerum quae

identu

(6)

dem in illa

penitiorem

requimnt

confiderationem,naturam iublimem

atque

abftrufam, majoribus

obnoxia

eft

difficultat>boSjquam

quibus

ego

pareiTe

poffimjqui&ingcniimei

vi¬

res

exigaaslubens agnoico,

Sc

de

o-tio,quod

exigitopeata

Sc

adeuratior,

hujusmodi argumeoti cra6latiop

qucf

ri ueceiTum nunc habeo %

quia

ta¬

rnen

publice

edendi

ipeeiminis

eile

|

eeepie materia,

ex

monumentis

vete^

I

tum, conatu

innocenti

pioque

ica

χ·

I

ftimanda videbatur ut intcr

D'w

1

boli varias

illufiones,

natura

fa^

I

naequephilofcphiaeiuaubiqae

con^

^

ftaret efficacia Siveroin

Gngulis

vo·

q

to&

exipe&ationi

Tuae

Le^or

mii fc

nus

iatisfecerö, benevolent

χ

Sc

χ*

^

quitatis

erit

exeufationem

largiri,

p

qnam

in

re

Sc

cafu

fimili,

non

(ane

^

injuftamipfe quaefiveris*

Vale!

G>,

Ol

(7)

C ΑΡ. ι. Do

Annulo

Emblematico

&

Phyfico.

tf.I.

Tfi non

ignoro

ple·

risque ufu eiTe receptumj

anteomnia titulo

traåati-oniijquamaggreiTuri furit, explicando, operam nec

exiguam nec inanem

fe-penumeroimpendere; quia

tarnen in re psripicua, adfe&atå

prolixitate

gratius exiftimavi brevitatis ftudium,labore,

qui originationi& differentiisvocum aliaseile

foletneceilarius, lubens hic (uperfedeo,

viam-quemihi paraturus expeditiorem ad ea quae

difquifitionimaxime fubjiciendamonet

inferi-ptiOj diverfumannuli magiciufum apud anti-quos paucis primum atringam.

Quemadmo-Qum enim magia3 cum ab initiohoneftae eilet

iignificationis&artemnotaret, quse

proiundi-oretn naturas ejusque viriutum

contemplatio*

nemcomprehenderet,tum demum

(8)

<fta, & odio haberi coepir,

quando

ambitioni!

vanitatique vifumeft bonum,

confortio Dse-i

monumiefeimmifcere,atqueoperaeorum

ejus-modilitareftudiis,qu» DEO contraria,

&

ho-mini admodura efifent pernicioia:

ita

quoque

annulusrjuamdiu limitesinculpati

exercitii

non

transgreflus eft, eos profeéto

ufus

habuit &

habet etiamnum in variis artium generibus,4

quos magnifacere &cum

admiratione

merito

exciperctenemur. Mihi veroeos

hic

indigi-tafteiufficiat,quiad praefens inftitutum

proxi-meaccedere, fuamque dignitatem ex

annulis

vel hieroglyphicis vel etiam

phyficis

habere

videbuntur.

$. IL Hieroglyphica fane &

Emblematica

fapientiainvariis

populis, longe

profe&o

anti-(#

quiftima, qua nonvafto

orationis

fturaine

fed

'

verbialicujusautSymboligutta,

doétrinae

alti-oris indaginis

mentibus

ingeruntur,

fua

lau¬

defraudari minimedebet quandoa

fuperftiti-onefervatur immunis. Conftat enim per

o-mnia fermemundi tempora, eam

hominibus,

etiaminnocentiftimis in magnohabitam

fuifte

pretio;quin &Deumnon raroper

hujus

generis

ι

involucra,homines voluiftededucere in

conii-

*

derationemrerum

profuridiftimarum,

quas

pris

mo intuitu, nequidem

fagaciffimi

perfpicere

queant. Arcanae

hujus

fapientiae

radiis

illu-ilresfuere,fculpturasfacr2e,gemmarum

lapidum#

quepretioiorum,

quibus

Pontificem

Hebraeo-

^

rumornaredignataeft

bonitas

divina.

Neque

(9)

Sym->ni|

^Symboiis

oratiino

ét

senigmaticn

figniffcandi

xA "ratione, caruiile putogemmas circulis

aureis

is-j

incluiax, ad

faciem

ornandam,

ejusdem populi

0-i tnulieribuspraefertim

uiitatlffimas*

Dequibus

ue vid*Thotn. Bartholtnusin Traétatu de morbis

on Biblicis φ. XIX. p. 67.

David

etjamatlnalurft

& geftavitimagineleonis

confpicuum,

Sicutex

us,4 Judasorum

Tcripcis

prohanc G. Longus

c.

to VI.de Annulis,& ^ippingde jure Jnfign.p„

;i- 714*884.001 in

confiiio

habuifle videtur vel

d- leoneni å leolim occifum> vel typum potius

Iis Chrifti,leonis de tribu Juda. Αρ. V. 5. eodem

're figrio uii perhibentur reges quoque

ipfum

fe-quuti. Ut libere tamen

confitear,

declina-ica tunt in his etiam faspenumero ad

iiiperftitio-

ci-, nerrl &idololatriamJuda?i

aiiique

tempore

Vet.·

ed ' Teit.fednecpatrumaevo, pura

ab hac

iitipie-ti- täte in Novoadeofuit Eccleiia, utoperaepreti*

u- um11011 arbitratusiitClemensAiexandr.psedag.

1- lib. Wl.c.Xl.prdfcriberealiqucmterwinum,

in-o- traquemcontineretur hat licetitia

promtfcud

quidhbet

us j

in

dnnulii

infculpendi:

cenfetemm

d

mftris

reäe geriy

ife üon]qutdemJdolorum facks,vel

enfem,vel arcum,vel

pot

ris cula5 tnultominus^Amafios vel amkosinvefies·}

fed

vet

(i-* tolumbam, pifcem,navimvellyram,vel

ancboram, vel

ti* p'fcantes. PercolumbamintellexitSp. SanClum: per

re pifcem prattdtum cumapparuit Cbriflus

difapulis

Joh.

XXI,v el convivium, quoqutnquemillta virorum pavit

\* Luc. IX, pernavim vel Ecchftatn, vel vttamburnas

nam: perlyram concordiam: perpifcantes

Apojiolos,

c IrelBptifma &c* Ht

verbis

&(

expoficione

utar,

(10)

Ca-4

Cafaliideurbe &Imp.Rom II.C. X. In hifto-·

ffia fequentium temporum & rccentiori

exem-pla annuli

fculpturis &

imaginibus iftis

emble-niaticis infigniti reperiuntur propemodum

in-numcra, nec defunt hodieque fumraa ingenia

quasad faftigiumprifcorum

inhacpariter

arte,

itacontendide videnturut de palma cum illis

ccrtarcfuftineant. 4

4. III· AnnulosveroPhyfices, cum

Cafau-bono, Kirchroanno aliisque appellare hic mi¬

hi liceat illos, qui vel ex peculiari quadarn confeéfcimateria, velinclufahabentes reraedia

aut venena, quando corporibus applicati

in-caluerint,ejusmodi emittunt,nobisque

infinu-antelfluvia,undemorbi & pericula quoquea-lia arceri non raro, vel procurari etiam pof» b

funt, adeoque å fuperftitiofo annulo magico

propterea adcurate

diftingvendi,

quod

facul-tatequadamnaturalipolleantad

effe&um pro«1

ducendum. Nequemale ttatim audire &c nu-garumfeöatores

haberi debent,

qui Horum

u-fum nonomninorejiciendumputant, quum i*

pfa rerum inventa, curatioribus abunde

pro-bent, quantum efficacias in his natura

fuerit

4

adicribendum, Nec eft mirum ilmpliciores

utplurimum

fugerccaufarum inveftigationem,

iiquidem illi etiam, qui

fcrupuiofius

in

perve-Iligandis finguloriim rationibus verfari

folent,

fateri coguntur, innumera fereefle, quorum

exa&acognitio prorfus haberi nequit.

His

f?

proinde absque delira

lupeittinonciympatiam

(11)

quan-t

quandam, contrariamvetempetiemnon

imme-ritotribuerim, ündeperexhalationese fingulif

cmanantes corporibus,

propterfubftantias

aut

pororumconformitatem vicina varie

afficiun-tur pro diverfa

affluentium

radiorum

atque

diftantiaeratione. Prifcorum quibusdamlegi

perfuafumfuifle,eam auroineffevim,quae

fpi-ritus redderetalacriores, &vigorem cordise-gregiejuvaret,fed fides ejus rci

fit

penes

ipfos,

quibusaltiusnaturaemyfteria penetrandi occa#

liofuit. Ungulam Alcis

fingulari

virtutead-Verfus morbura comitialem praeditam experi-mentisevicereMedici,ideoque Edovardi Re#

gis Angliasatinulum,quo

multos

i^luti

reftitu-tosadfirmatKirchman.c. XXI.ex eadem illa

materiaadparatum

fuiiTe"putat

Bartholinus de

morbis Biblicisff. XIX.Geruntquoque ruftici

noftrietiamnum annulosexorichalco

confla-tos,profpasmovel rigore nervorura

curando,

quos inde Jtr<UBpringarvocant,

maxime

ut

intellexi per

Oftro-Gothiam

·,

tametfi caeteris

pariterprovinciis

eandem

confvetudinem

fcio

receptiffimam efle, licet

ufus omnibus

aeque

nonfitcognitus.

Notiffimum

eft

argenti vivi,

vitrioli &cc. commiffione, per calcinationem materiamoricalchum reierentemconflarii ex

quaannuli confe<äivira miram

habere

adver-fusmorbos creduntur. Et quia plurimivete¬

rum,quosfine diftrimine

prseftigiis

Diabolicis

itivolveremihireligioeft, gemmis atqueomni«

ferme generii

lapidibus

pretiofis,

exornatos

(12)

gcftarunt annulos,

quibus

f«pe

radices etiam

herbasquehabuere

inclufas;

Phybcorum,

ali*

orumquedodrinainiignium

virorum

audori-täte fuffultus, vim quoque

illis

admirandam

naturainefielubens concedo. Qu«

beut

eo

neutiquamfuerit

extendenda,ut

magicis hörni-?

num pernicioforum

artibus

8c

effedis

produ-cendis fufficiat-, ita'nec

illis eft

aflentiendutn

quiherbis,metallis &

lapidibus,

occultas

pro/ prietates viresque tantas

ccelitus

per

radios

ftellartim deferri atque

immiiceri

exiftimant

quibustota res queat

abfolvi.

PoiTethic

ex-empliloco lapidum

hujusroodi

numerus

baud

fåneexiguus proferri» quorum

naturales

yir-tutes

maniferfas,

ex eventu olim intellexere

obiervatiores florentiftimum autem in quo

vivimusfeculum, ftupendåingeniorum

fagaci-

■ fate& opera

indeteila

etiam

caufas

earumqus

magnam certe partem

inveftigavit:

verum jffngulahic petfequi nec

inftituti

nec

temporij

ratio admittit. I-taque ad annulum ma«

gicum

in

ftridiore

fua

bgnificatione

& illicitum properandum»

(13)

7 CAP.

Ii.

Do

Annulo

Magico

Ejusq;

f.

Ortu,

Antiquitate

&

Progreflu.

Icotbonitatis Sc

mife«

ricordi« divinae argumen¬

tum initgne eft lumen

illud

naturale quo,deCreatoreiuo,

homo refte poteft fentire, atquead ipfius voluntatem,

a«ftiones

fuas

ho-nefte dirigere ftudet; ita pro

indicio amiflas

perfeftionisprim»raeetiam

haberi debet,quod

iftacognitione,per

omnia

tempora,nemo

adeo

potueritcontentus

vivere,quin revelationis

in-fuper donaadfe&arit,

quibus in

officiis

religio-nis inftrui,&commodafua maxime procurari

pofte exiftimarit. Ideoque

facftüm

eft

inter-dumutexuto veri Numiniscultu

nefandodi-aboli &corporumcceleftium

fervitio

feie

tnan-ciparent miferi

mortalcs.

Inquo

etiam

calli-dus iliehoftis,utproclivesin

hujusmodi

icelera

(14)

men-$

mentes fraudibssfuis facilius poflet irretire, id - f

omniconatuegit, utquiingenio & eruditione

fua orbi cospereadmirationi

elfe,

divinitatem

quamhorrendo aufu DEO detraxerant,

rebus

affingerent creatis. Nec fåne

infclici aufpicio

eosvideturaggreifus, qui temeraria curiofitate

vitam&c aéfcionesfuasimperiq &decretis

aftro-rum adfcribendas, fibi perlvaferant. Quem ^ erroremin animisantiquifiimorum & illuftri-um Philofophorum inter Chaldaeos

iEgypti-osquealtasadeoradices

egifTe,

certum eitj ut

indubitate ftatuerint cceleftium corporum &

terreftrium,Sympathiam quandam atque con-cordiameiletam ardam utprovario Planeta¬

rum,caeterorumque iiderum influxu&

con-jun£Uone, homines ad varia determinarentur v[

vita? genera,prodiveriaeorumnatura,aliud

atq,-aliudingeneraritemperamentum, pro

tempa-ramento variare etiam fataliquadam

neceffica-remores.Etexlituquoque,aIritudine,

depreili-one, dignitate

ignobilitate

ftellae atque

hujus

generishypothefibus

aliis,operationes

& artes

humanas,nobilesaut ignobiles, felices

autin-felices,utiles velinutiles, celebres velinfames

J

futuras.

§. 7Ϊ,

Hisitaque,quantuminnebulisremo-tiffimasantiquitatis,& iuramaeorumpaucitatej

quiteftimoniis fuislucem mihi in hocargumem

topofient praeferre, fufpicari licet, magiava¬

na& (pecies ejus Daftyliomantia

quoqueori-

y.y,

gir?emdebent, Homincs enimquiåDEO Opt,

(15)

9

Max.deficiebant, fidera cceleftia, interque illa

maximeSolem& Lunamyprimumfih Numina

a-vrnopropenßßimo

adfcifcebant.

Cum

eritm [upremum

totius univerft Dominum

W&ra

ιχτΐξοσιτογ ponomninocaperent,coßleflium vero corporum imperi¬

uminomnia vitλ commodadelegatumnonfme religiom

Jujfcicerent, neque al·eo,

quod

merum cft

& fupremo

proprium,impiidifiingvercnt5

divinitatm

temerefen-fu metitntes, haud alium DEVM pmer

fummi

lu-ftsfolatii, tenebrarum

filentit, flauque notttum3die»

rum(?annorumvicijfuudim3 & tempeßatum

dtjfienja-torem agnofcebant. utIoquitur &

multis

often-ditSeldenusdeDiisSyris Prol.c.III. Quia ve¬

rodidavitipfanatura absque

omni prorfus

cul-tu nonperagendum

efle

cultum divinum, (ed

propterfolennitatem

rei& caufas

quasdam ali¬

as,adhibendasetiamefle caeremonias &

exter-num adparatunij his Dasmonem per

abufum

fanasPhilofophise fy

mbolum quod ad

fuperfti-tiones

promovendas

aptiffimum

videbatur,

an^ nulum fcilicetprimum

infinuafle, plane

eftve-rifimile.Quoniamenim isnontantummodo re* ferebatformaorbiculari&infinitaaeternitatem

Dei,qué alios

Philofophorum

gentilium

men-tem in igneorbiculari,

alios

ccelum

rorunduma

alios viciffimcircularem & volubilem Deum

iimpliciter, putafTe

Iegimus;

fed

perfediones

quoque eas ac ufus in

difciplinis Mathematicis

habebat, quos

admirari

potius, quam

aflequi

penitus valebant $ quin etiam

colludente

&

viresfuggerente

Diabolo, hoc inftrumento

(16)

jus-ΙΟ

jusmodi edebantur effeéhis, tam in artibus, quas infana iciendi libido per incredulitatem

effinxerat, quam morborum curatione, quas

prifcis Aftrologis non minus familiaris erat

at-queipfa Mathefis, qui caufis naturalibus^ facile adeo tribui non pollent: rem confecratione

judicabant dignidimam,& quas fimulacris

Nu-minum, å quibus opis aliquid exlpeétarent,

quasque cultu religiofo profequerentur

inci-dendis & fecum ubique circumgeftandis ,

dedicaretur, Sirapliciores vero cum & iili

peculiarem atque occultam cernerentlapidum annulorumque eificaciam, ex veneratione qua ferebantur in Oeos, hominesque fapientias fa¬

rnainclytos, quorum beneficia in fe fuere

ma-nifefta,facilius inducebantur, uc in hujusmodi

idololatriam confcntirent, quas fpeciofior fine

dubio ab initiofuperftttiofa hominum

adulati-one, veletiam credula & inconfulta quorun-dam fimplicitate, eo poftea proceffit infania?j ucin eadem adhiberentur etiam regum, alio#

rumquehominum imo rerumquandoquc

vili-um & turpisfimarum imagines.

$. KΓΕ. Et quamvis iEgyptios inter omnes

illuiionibus Dasmonum 5c praeftigiis Daétylio-manticis maxime obnoxiosfuiiTe,evincantmo>

numcntahaudobicura, quas iuo locoport haec

commodiusinferi poterunr, priores tarnen ex# ftitifle, vicinos in Oriente populos Syros

&

Chaldaeos, qui <4ftrologias myftcriainpretio

(17)

ma-I II

glcos,utlibioraculorum

inflar

eilent, varie fa·

^

, bricari curarint, quosobfervationi

dein

alio-rum etiam folicite commendarint, cum viris

{ummis Seldeno ac Salmafio adfirmare Ijceat,

confentientc etiam Hermanno Witiio 1ib.I i.c,

VII, $, II. de JEgypciacorum

facroum

cum

Hebraicis collatione, & variorum teltimoniis

probante iEgyptios ante

adve

itum

Abraham!

1 in terram eorum, hoipites omninoac

peregri-nosfuiflTe inartibus Aflrologicij. Ν;ίϊ exifti·

mandumfuerit,apud varios, jamtum adeo

in-Valuifle variumannuli magici uium, utAftro?

logisomnino

proprius

non

exftiterit,ficut fa¬

ctum teftatur fequentium temporum hiftoria.

Circaexitum lanejiraelitarum,per annulos in

digitis geftatos, & å Dasmone

obfelTos,

patra# s

tasfuiiTe magorumfraudes, non

abfurdum

erit

Colligere ex confesfione eorum, quatandem

vimMolidivinamadefle,non absquepeculiari

emphafi agnofcunt

Exod. VIII.

19

&

alluden-tes ad annulosquos ipfi geftarunt, potentiatn

quaisvera

ediditjmitacula,

DigitumDEI eße3 ad-firmant. QuamIoquendi

formulam

inter Ju#

daeospofteamanfifie

proverbii inilar,

& in dis—

*

putatione adverfus

Pharifaeos

Luc. XI. 20.å

Chrifto repetitam,propterea

perivafum

habeo,

quod nontantummodo Judaeihodierni

praefti-giis & Da&yliomantias

adrnodum

dediticom-memorentur,· led Jolephus quoque «/intiq.

7ud.lib. VIM.c. H. expreflc adfirraacfuo

eti-1 1

3m tempore

vixiiTe

hujusniodi

incantatores.

(18)

XI

Vtdi,inquit, expopuiaribus tneis quendam Eleaza*

ruminprafentia

Vejpafiam

& filiorum &tribunorum reliquorumque mtlitum multos

arreptitios

percurantem.

Modus verocurationiseratbic. tAdmoto naribus Da-tnoniaci annulo, fubcujusfigillo iwlufa erat radicit

Jpectesa Salomoneindicattsy ad ejus

olfaftum

per

na-fumextrabebat Damowum:

& collapfo

mox

bomine3

adjurabatidneatnplius rediretjSalomoniiinterimmenti* onemfaciens,& incantationesabillo inventas recitans«

Verum adChaldaeos ut redeam

quemadmo-dumfcientiarumcelebritate, forte etiam

poten-tia,circumjacentes fuperarunt}itapraecaeteris

cultui allrorum ante Abrahami tempora

im-merfos fuiflTeex MaimonideprobatSeldenus in

opcre fup. citato Syntagm, II. c.

VIII.

Neque

temere propterea fentio illos exordia

dediiTe

Vaniilina« artipropagandas, quae

/uccefifü

tem¬

poris maximam

orbis

partem

fato infelici

oc-cupavit. Nam

pofteaquam Orientem

periecula

pluracultorem

habuerat

affiduum, ad

Graecos

etiam tranfiifle teftantur fuffragia

fcriptorum

deannuloPolycratis, &admiratida ejus

inven-tionepoftquaminmare erat

abjeftus.

De

in-cantatis quoque Excefti Phocenfium

tyranni

annulis duobus, ex quorurn inte· ieftrepitu,

iönoque rerum gerendarum tempus

fciebac,

fcribit praeter recentiores

Clemens

Alex.

lib.

I,Strom.p.m. Z4f. utin

re,nonadeoobicura

pluribusabftineara exemplis.

Unanimis

enim

hiftoricorum eft conienfus folidiora Philofo-phia?

iludia priores

multo,

diligentia

pariter

(19)

acfelicitate majori excofuifle Barbaros, atque

coriimrefpe&uSoloneni caeterosque iäpientcs

Grsecias pueros,& difciplinam eorum recens

ternhabitamfuiile,uti exeodem fcriptore

di-fcimus. Quicunque autem fuerint illi 'icTbuos

<^κ.τυλοι, unde ibi etiam primi fapientes

di-cunr.urexortij &quibus Bphefiarumliterarum

& hujusmodirerumaliarum adfcribitur invett-tio adeocerteinternierasfabulas habendosnon

exiftimo, utnihil ornnino fubiit caufas ftatuen#

di, ab Ulis Da£tyliomantiam introduétam fuiiie

mGraeciam. Naro öc Plutarchus eorum

no-mina ad avcrruncandos terrores recitata fuififo

adfirmat p. m. 85. De Profe&u Virtut. fent»

Poftea vero caeteros quoque Europa populos

confpiraiTein rei profan«ufurpationem, yel

in-de poteritconftare,quod non tantumin

hifto-ria gentis Romanas, quas poft Monarchiam Graecorum paulatim

aiturgere,

& armaiuari-tusque longeaclateperorbem circumferre

coe-pit, frequentiflima ejus reperiantur veftigia §

verumadultima quoque feptemtrionis noftri*

penetrarit, adeo ut hodieque vix inter ullos,

quibus ex immenfa DEIbonitate

clariorafful-litEvangelii & veritatis lux,

reliquiasfintma-nifeftioresquaminter Lsppones annuli

Magl-ci,quamvis non unaratione abantiquo ϋΐοβζ

multo accuratiori, propter ufurpantium ruditatem atquebarbariem,illum

ab-horrerenemoi veritinÉcias»j

(20)

>+

Ii»

Do

Varietate.

f.

Nnakis

magiens,

qua-tenus hoc loco attendituf,eft

Symbolurnprasfentias &

coo-perationisdiabolicse in rebus

dubiis8c arcanis,proobtinem

da notitiä auxiiioqueab homine impio

adhibi-tum, Quietium tot apud antiquös habet

dif-ferentias, tau circa' compoiitionem quam

i-pfum exercirium}uc exadtam earum

cognino-nem nuncqüaerere,fit oleum &operam perde-re. Ideoque refutationem hic qualemciinque

inilrumenti iiliciti adducere, quam

(crupulo-iam Varietatis inveftigationem, mihi vifum

eil

confultius. Netarnenquis dicatfic

exfpebh-tionemfuampenitus fruitrarij annulum

magi-cumex varia & foiidioriquavis materia

conte-<5tum fuiftc feiat,auro nimirum, argento,

ori-caico, ferro & ömnis ferme generis

metallo,

cuinonraro,gemmcelapidesque pretiofi,

quin

& herbs ac radices includebantur, prout fa-cultatibus Scintentionicujusvis>maximevide«

batur conveniens« Et liquidem Dasmones»

(21)

quo-quorum confortia foiicite cxpetebant miferi, / efientiasadeo iimplices nonarbitrabanrur, ut

immunesab omniprorfus materiacorporea

ef-fent, nec inträ locum & peculiare domicilium

poiTent cohiberiper pa&umjquo feie

obfe-quioeorumobflrinxerantj &praefentiam firoul

iingularem & conltantem eorundem viciflirn impetrarant,una cum ejusmodi lapidibus,

il-Jos quoqueannulis inferiaccontineriputarunt,

neque alia ratione colendos quamalias

λ!αprifca fcatuis

majoribus religiofe fuit

ad-diéta. Nam voluifie eos, lapides fimpliciter

imaginesque nullo

Geniorum habito

refpe&u

tanti fieri, haud equidcm iine abiurditate po*

terit adfirmari. IVlodum autem conilruendi

hos annulos talem Kirchmannus inter alios

traditc. XXi. Stella aliqua (ortunata afcendente,

hu)usmodi annulos certkcharaficribusmfigmelant,

iis-quebcrbam vellapidem faßte ßellx

fubd/tain

tnclude-bantquos annulosadhttve modum confeftos qui

ge-flaritjeumnonfolumperpetuo vtftorem, &abomnivet

nenoyferroque tutumfore;

(cd

ettam

cujuscunque

ve-litamoremjibi conciltare,

maks

genios peHerey morbts tnedcri & multaalia prxfiarc

pojfeaferebatit,

Ne-que tarnen ha?c ratio vel eruditis fufHcere, ve!

ariidioribusita fempcr obfervari potuit, quin

Variarerur identidem pro varieratetemporum

, atque ingeniorum componentium. Verum

plurahiccongerere

iupervacuse fuerit

diligen¬

tia?,

(22)

16

4. II. Geftabaturannulus magicusnon

fem-perdigitis,

fcd colli

plerumque,aurium>

frontis

aliarumqüe corporis

partium

erat

appendix,

ideoque refpe&uform«

fuae

varietatem

fubinde

fortitus efteam, quammodusgeftandi,

huic

vel

illi maximefamiliaris,tequirerevidebatur.Con*

firmant id typi varii &

diverfi

quos

exprimi

curaruntSaimafiusin Diat.de AnnisClima&er,

p. 566. 570. f71.

Cafalius de

Urbe & Imp,

Rom. Part. II. c. X. Cornel. Agrip. Occult.

Philofophi. Lib, IH.c·

ΧΧΧΪ.

Petrus

de^ba*

00 p. m. 465. aliique.

Charaétcres

autem

quibusannuli reddebantur

infignesjvel

barba¬

ris& ignotisconftabant

figuris,

quas

neminem

praeter magosipfos, & ne

quidem

illos

omnes

intellexifle puto; adeo tarnen mentes eorum

erant fafcinat«, ut his tantum inefle

viri*

um crederent. pel numeris, qui

Platonicis

prsefertimac

Pytagoraeis

in

tanto

fuifle

pretio

perhibentur, ut eorum

cognitio

pro vera,

di-vina Sc incorrupta haberetur

fapientia,

qua

poiTent rerum

omniutn

notitiam

habere. Et

L^Egyptiiommßudio

vitebantur

utjuxtanumerorum

idealemdißofitionem,rerumJpecies

apte&

perite

con-cinnarent, (y data quahbet

fublunaris

mundi

J}eciet

ßatim ad aßrum&intclligentiam

(orreßondentemad-ßgnabdnt\

putabantqwfmgulos

numerosßbt

correßon-dentesßeOas(yGeniostn

mundana

Oecommsa

haberej

inquos mirλ quadam

vebememia

propenderent

(23)

Ρ

Jnterhostarnen ChatafteresDeorufriatque

il-luftriumvirörum nominaimagiriesqifrequenti·

oriqüadamcönfvetuditfeå variis vafie snnoiis magjcis

iniculptas fuifle,

facile eViflcit

rtiagiitis

eruditorum confenfus.

III. H» tarnen in üniverfuni Iciri-pturas, five angelos

bonos

malofve, homi*

lies j

corpota cocleftia aut animalia brutä

fi-gnificarint, vana mortalium fupérftitione

Nu-minisinftarhabitafunt. Schema annuli ange«

lorum fignis nominibusque confpicui exhibec

Petrusdé Abanop.467. /Evo Augufti

Rörtia-norum Imperat, multös fuifle ejus infäniaéut

ii Alexandri Magni imaginem inauro

velat-gentogeftarenr, iuvari fein omni adtu,

fortiö-resque reddi putafle, ex Trebellio oftendit

•i)0pptng£ de Iure Sigill, c. V. 9. eamquc

iinedubio, ob caufam, in obfignandisqüoque

literis eådem ufus éft ipfe Auguftus, ut fécifle

eumteftanturfcriptores nonpauci. De

flde-rum& cceleftiumcorporam imaginibus

proli-XeagitGorn. v4gr.1. fup. cit.

c. XXXV.feqq,

Jarchatn quoqiie Jndoruni fapicntiflimum

åh-nulosfeptemcompegifle,

qui ftellarum feptéhi eflentindices,&quorumbeneficiojuventae

ni-torempraétuliflet Appolloniufc Thyanseus, cui

donoilli datb teftimoniis arttiquoruhi confir-ihintCcel. Rodig. Leét. Antiq. 1.VI. c.XH.8c

Kirchm. c.XX/. Hujusmödiannuliim jaétabac

prophetaquidå apudregemAl, Mamunero,eoq,*

(24)

fibidonum futura

prasdicendi

Vendicabat di· \

cens: Eß mihi annulus bin<ts pålas kabenst

quetöfi

L

egomduatri) nihil cotfåicietur, qnod obfervatu dignum

fit,quodfipr/eter meqaU induetit, ridebit3necfe d

ri-fucontinebit, donecipfum exuerit, & poftpauca :Hac

funt midomineVenus & Mercurius,jam opusfuum per egerant, Vid. Abul Pharaji: Hift. Dynaitiar,

ρ. i£i. Et quinfuerit talis etiam annulus ille

celebratiffimusGygis, vix dubitandum

exifti-tno, quamvis å Platone aliisque pofteafabulis

involutum obicuratumque non parum adfir« tnaverim. ÄLgyptiiquos caeteris majori hac

inre vexatos hiifle dementia fupra dixi, Har*

pocratem inter DEos & quidemprasfides cce*

ieftes coluere, quemadmodumexSeldeno dt |

DiisSyris Synt. I. c. I.p. g?.&Ccel. Rhod. 1. XX/I. c. II. conftat.Éundem in annulis ge- χ ±

ilatum oftendunt Cafalius i. Sup. c. &

ptrtgE.J.Sigill,c. I.4. 24.Anubis fuit iisdem Numenfub forma canis teftibus Diodoro

Sicu-jo& Vciiiode Orig. & Progr. Jdol. 1. I.Idem

idolum in annulofuifleexfeulptum probat

Sal—

mafius 1. dt. Animalia etiam abje&iflimai in« i

terque ea Scarabaeum divinohonore

iEgyptii

\

dignabantur, ficut iisdem pariterque aliis au«

j

doribusperfvafum elf. Huncveroin

annulis

velmaxime fuifTeexpreflum,ex jElianoatque

Plurarcho, evincit cum Cauflino in Obfervat» j

ad Hori Apoll. Hierogl. & Cafalio?

B.SchefFe-

j

SusinSynt.de

Torquibusp*

22«

Quiplurain

i hane.-· 4|

(25)

h*nc rem defiderat adire iater alios poterit

Illuftrlir. Gripenhielmium de Stat. lllußr·

Rom,&Gorlaei Da&yliothecam.

4. IV. Saniores aliquanto hisfuere

Pytha-1

göras& qui dogmata ejus diligentius ie&ati

lunt. Nam cum raajeftatem8c eifentiam di*

vinam,

intelligentiåtantum

perciperent, in

vi-li materia eandem colere impium exiftima*

runt. Etex prompta atque continua

prope-tnodum confuetudine videndiimaginem in

an-niilo, negle&um debitaereverenti» 8c inter*

dum etiam contemptum Numinis fequi inteU

lexere, praeiertim vero cum non raro inlock

etiam immunda easdem deferri cernerent.

Hinc ille inter Symbola fua prohibuit ne

quis annulos geftaret. vel iisdem formas DE* . orum iniculpi curaret. Verbaejus

itaexpri-mit 8cinterpretaturClemens Alex. 1«V. Strom,

2^o» ejfe

giftandes

annulos neque DEorum wagines ejfetis infculpendas,pracepit Pythagoras: Sicut Mofts

multisantefttculisaperte legemfanxit, müamoportere

4 fculptilem velfufilem vel fiäam vel ptäam imaginem fimulacbrumve facere,utfenftliammrneattenderemuss

I

ftd

ad

ea tranßremus qua perctpiuntur intelligentia*

Auxit forte ac confirmavit in bU pariter per

famam8c perigrinationes luas, fcientam, quae

natura duce alias haberi potuit* ficut conftat

cumalia quaereligionisfuntplurima haufiffe

ex

i puro fonte liraelitico. Vid. Phil, Ital.Schef.

B ζ $. v;

(26)

20

St V, In immenfa multitudine DEorum,

quosfibi

-vana

gentilium fuperfiitio

adfciverat,

aliinativitati

^raecfle, alii

nuptiarum,

&

vicis-iim alii aliarum hominis aélionurn rerumque antiÜitcsputabantur.

Uniisp^oinde

Idemque

annidushisomnibus fufficerenon potuit.

Si-"

dus genethliacum

apud

Hebrasorum &

vici-narurn gentium

antiquißiroos adcurate

notar

"tum fuille, eruditis dudumcoepit

eile

perfva-fum,necdubiumquin fata

fua

inde eruere ru?

crintcpnati,cuminterDEosgeniales

illud vel

maximereverenter omnino habendum

exifti-marinr, anveroannulis idemjam tum

iniculpi

confveverit, non aeque certo ^dfirmare

fußi-neoj adducor tarnen propterea ut

credam,

quodapud

prifcos Romanos,

in natalitiis

quae

recurrebant quotannis, &

cultu

nitido laetpque

celebrabantur, inter alia geftarentur annuli peculiates ac

magici,

quorum

alias velrarior

yel nullus etiam ufus erat. Sicut ex Perfio Sat. i, pcxusque togaquerecetm

Etnatalit'wtandem cumSardonycbe

albw.

Probatenicitur Ioach. Hildebrandus inlibello

denatalitiisveterum,confentientibusetiamCa-.-r. y'··· · ■ . ·..·:■■ ;\ ■ v

-falio&Kirchmanno:

§. VI. Pari ratione exannulis puto.veteres

auipicia dierum

adtimafle,

quorum

utalios

can-didos, fauftosatque profperos, ita

alios

contra

axros,infaußos & ominoios habebant,ideoque

illos candido caiculo, hos vero- nigro

Iap»!'p

(27)

figni-fignabant; Undenatumfine

dubio,

tam

prb-% \

. verbium» unione &

melioribus

lapillis fignare

quam mosllle aliis quondam &

nobis

hodieque

vulgatiflimus,utin fignoliterarum color niger

doloris fit indicium» Omina certe utriusque

' fortis fauftae &infelicis

per Da<äyliomantiaib

fuiiiecaptata probant exempla

paflim

qccur-rentia

apud

Au&oresnunc

faepius

memoratojs,

quibus addere licet annulum, quem Sporu*

( ftrenae loco,utarbitror)Neroniobtulit cujus

gernma? fculptura erat Proferpinx raptus. Uc

(cribit Svetonius c,XLVi. Ner. indeque fati

atque eventustriftioris poft

horrend

aejusdem

fcelera, capit conjeéturam.

Dixi^ftrenailqco:

namapud Romanosinter amicos non

tantum-tnododigredientes,annulustanquam rara fidei

>.\ & charitatis tcflqra donaba^ur» telie

Macrobip,

fed Calend.lan·vitis in Rep.fumrais &

prarfer-tim Imperatoribus hujusmodi etiam

Symbolis

njemoriam fui commendare volujfle c$eteros,

velex hocSvetoniilocononabfurde

colligere

videor.

***

***

***

ί

(28)

Stil

$■ Refpondentea

fmgcuni>leocij9iei>eitge 2B4n

οφ

©tjutiate.

pi SBerlbeurttnb

fom

fegs/ocij

altafrttnb04bf&>e$

£>(§omt>6erttttt»e

SEiitg/

ftw'beif

ttffiåflttQbe:

044r

eputtber

od),/

man

p5

bittat baar

Sitt

met» ben

wnbe

att'

(lifta

(Sbatt

@faar

Sifonbiocb^åtti

fomfeeff/afttpefte

fecf

difp

□ccr

©ßem

ft>4e

^err.candidat,

baar

framgebtutatiipie.

3 0a|i flpnfgfi (ttiw W

S.E.S.M.D.

(29)

Ad

Refpondentem*

Eminemcredider'tmeo

unquamprocefiife

terneri*

* *

tatiiiUtveramcontenineretatquedeteßaretur

Pbi-lofophiam. Eanamque inflarflabclli eß>quo latentes

fubfavillaprißtnilummufcintiÜulas fovemus ac exci-t tawus'y

cidern

merito

acceptum

ferimus,

quod

mentcm

ftipra humumelevare divinasque pariter & humanas

res conttmplari queamus, Nihil proin mirum ipfam

Deorumdonuma plurimisappcVataw>ßngulasque

gen-tes omnimemoria[altem partem iäius velalteram

ex-coluijjet magnoque cum poßerorumewolumento

hancce

honarum arttumprocreatricctn non inVolumina modo

retuhjfe, fed ettam aliis diretβ gencris

mommentis

commendajfe. In quorttm num ero Hieroglyphtca quoque veterum fuojme habemur,qutbus per varias figurasatquefigna ad elegantiam pracipue morum ac

vitahoneflatemy mortale genus, qui cordatiores eßent,

bortari vokerunt, 4(1 non dm divina bac inventa

erantintegra, antcquawfuperflitionisplena ό*

inverf-cunda mgenia;is ad luxum,adfraudem,adDamotium

dentque cultum abuticoeperunt, ut nuncmulti forte

am-higantf utrum animi bomtnum, poßquam confnetudo

notis hifce & itriaginibus fenfiis mentis cxprhnendis,

introduäaefi, vitiis plusCrerrortbusimpitciti fint, an

Vtrtutumfapienttxque ftudio cxcuiti. Quem tarnen

fcrupulum egoin prafens exemtum nonibotcum Tu,

mi intcgerrime Kal[enit

qua ad hans rem pertinent,

(30)

plentus

excufferU in

opufculo

tuo

de

anmilh,

qui,

niß

fällorjinter

emblemata

baud

poflremo

loco}jam

diu

poni

mcruerunt. Id igitur

qttodfaciendutn

mihi

cfl,

faciams

&Tibianimo quam

calamo

proltxiorc egregiam

gratu-labor eruditionem& virtutem,

qvtbus

mntantum

fa¬

vöreeorum, queis

vit<e

fiudiorumquc

m/irorum ratio

potijjimum

reddenda,

dignum

Teprxflttifli

j

Verum

ttiambonorumomrimmgratiam aueupatus es

fingula

-rem.

Egofane,quidpuero Te

familtariter

ufusfutn,

qua,pluribus

fcribi pofent, in

compendium

mtttam,

fanäefateor Te

fidi

amici

munus

explevi/fe,

tneque

baudparum Tuo

jam

affligi

difcefiu,

cujus

per

unnos

plurespropioreac

interiöre

conviftu& focietate

leva-tusfum. Sed

quidmeis

angar

incommodis

?

JTic,

miamiciffime Kalfeni9dextro

faußoque

pede,

quo

fe

gratiadivinaproprtaque

virtus

vocattt,

atque

må,ubi-eunque

fata

me

collocaverint,

facfis

memör*

Vale !

Scribebamoccupatiifimus

Upfaliei,Jun% i685<

Tibi

Omni fide&amore

devir.&isiimus

j

TROILIUS.

References

Related documents

quod illi ipfi qui pofterioribus dfcledantur, ni¬ hil minus quam Scholaftici dici vciunt :liben-. ter ab iisdem hoc doceri

proximo fubfeqvitur gradu: duplex ii, luminis privatio qvid aliud efle poreft qvam gemiriä umbra. ut reéte concludic Aguilonius

quam in öriines ejus partes aqua ie infinuavit. Senerc. Hinc ii

Differentiam Eu varia genera for« micaru.n recenfere nobis perdifficile eft proprerea, quod pro diverfitate regio-. num variant externam

occafione, corporis quod movetur, idea. in anima producetur,

Cum vero fe in ma e praecipitailent, iivc illud Orphei, five Ultxis arre fa&amp;ura eft, dicuntur corpora earum in cautesiive in-, faxa converiaeife,uti etiam Com.Nat.exOr- pheo

lurfuris funt, quae de arboribus (ißgulis, quod. ,« finge,lQram Deorum fint in tutela £

frimendum, male me habere, quod urgenti- bus de caufis, tam excellentem materiam co- gar angußü pagellarum fyattis coafUare* circa quam, modo acroamatico, exquißtioriq;.. ( quem