OBSERVATIONES PHILOLOGICAS

(1)

D. D.

DISPUTATIO GRADUALIS

SI STENS

OBSERVATIONES PHILOLOGICAS

IN

APOCALYPSEOS XIV. _13.

Quam,

Confent. Amplijj. Facult. PbiU

hl Regia Academia Upjalicnfi, PRyESIDE

Mag. JOHANNE

FLODERO.

Grac. Ling. PROF. Reg. cJ5 Ord.

Iii Audit. Carol.

Maj.

D.

XXVIII. Martii

MDCCLXX.

Horis Ante Merid. Solitts.

Publice Examinandam Siftit

Alumnus Tbunianus ,

JONAS ASPELIN,

Verb. Div.Min.

UPS AL I/E,

Apud Joh. Edman,

Reg. Acad. Typogrpah.

(2)

Höglärde

Herr CANDIDA T.

eti

kunfkap deffa bladen göma

Jr

öfver hvad jag ån förflår.

Det öfver min

förmåga

gär,

At nu om Lärda

faker döma;

Mit

öga blott med Edart fer,

So?n

mig få ömt och

trogit

leder.

Er

flit, Ert

vett

och Edra feder,

Förutan

mig

^, nog prifa

Er.

Min

fagnad

,

faß vid Eder lycka

^,

Er

önßar,

i det

ftörfta mått, Mängfalldigt mycket

mera gott, Ån

Lagren

^,

forn fkall Eder fmycka.

Förädla,

fom J gir, min fjål;

Fölg

mig at

kimfkaps rymden mäta

; Min

tackfamhet fkal ej förgäta

Den med

mig gjort och menat väl.

Lars Odelstjerna,

(3)

D. D.

gg. I

¹¹ ^prophefica

.

vifione fibi

rx

oftenfa Ecclefi2e fideli-

ura, inter graflantia Idoloiatrarura

flagitia &5infe-

ftationes, varia faca aperiens JOHANNES

Äpoc.

XIV. dicit primum fibi adparuifte angelum celeri

peraera lapfu volantem, qui hunc Isetum nuncium ^cun-

flis adtulerit gentibus v. 7. (poßn&rjrs ^rov ©sov

Jore

civTte öo^oiv, ^ort y]h3sv yi Ou^cc rr,s xgiasoos; dvrS. Hunc fecu- tusjaiius

ahgelus

alta inclamavit voce v. 8. esrsqevsveaeBot- iÖoåo)v r\ 710k1s y\ fxsyukn* Dein vilum fibi refert teitium

angelum, qui denunciaveric

horrenda fupplicia,

ab illis fumenda, qui fe beftiaj, quam cap. XIII.

delcripferat,

cultui addicerent, b. ^e. qui, ejurata chriftianae religionis puritate, in idololapriae & inanium

fuperftitionum

lor-

des relaberentur v. 9. Inter haec exftituram efte indi-

cat vexationem fidelium tam gravem, ut iili

forent

merito praedicandi beati, quos ante ifta tempora mors abftulifTet. Huc enim nos quidem exiftimaraus deJa- pfam coelo ^vocem refoexiftc v. 13. /xcMu$iot o i vey^o), ot

sv tcugleo cc7ro$vv}<rv,oyTe£ dmoc^ri. Nu\, Åéyei ro TTvsv/jtot, lfv.ee>

uvccffcluffcovTcci ^sy rciov yjpnm» Quum vero ifta verba ab o- ninis acvi interpretibus fint vexata, rem nos non in- gratam fa&uros efte exiftimamus, fi de illorum fenfa praecipuas aliorum fententias primum adferarnus, dein-

de noftram aperiamus _roentem, atque, ut virium &

fa-

cuitatum habitus permiferit, rationibus muniamus.

A §. II.

(4)

@p )

c

@

t

§• II.

Dicti Johannei expofitionem adgreduris in

iplo

flatim limine fe offert Codicum dillenlus de leåione

propofitionis media?: Alii enim habent, vdt, Kéyei to vrvev- fjioof alii, Keyei vdi. ro TTvev^oc. Utra

harum fuerit

auto- graphi auctoris haut facile dixeris: ^neque multum

refert

in rem minoris momenti fcrupulolius inquirere, quum notio adfeverandi, qua? vocula? v«Valias competit

(conf.

Luc. XII. _$. _2. Cor. I 17.. 18. Jacob. V. 12. &c.) beic

töcum obtineat, five ifta prarponatur rdKeyei, five pofl>

ponatur. Ut ^vero BENGÉLIO a) adltipulemur, fulpi-

canti ro vaéefle gloiTam f qua? ex mafgine in textum vel ante vel po'ft Keyet fit

illa

ta,' induci vix poffumus, quamvis

fateri

oporteat fine illa fenfiirn fore integrum.

Ad bunc adlequendum magis intereft noville, utrum

ro «V ägn.ad antecedentia anad confequentia referri de-

beat : aa quam examinandam qua?ftionem priusquam veniamus, e re erit indicavifle _qua? vocubuli illius fi-

gnificatio fit. A$t ell adverbium, delignans

tempus

vel

pra?fen& vel quod

dudum

pra?teriit: Atque adeo reddi-

tur vel _nunc-y vel modo,paulo ante. Priori fenfu jungi-

tur verbo praefentis temporis, ut apud XENOPH. v\ dg-

ri

åcckgvere

,*■ an ?mncfletis? & SOPHOCL.

evtfcv

ccvvjg dg-

ri Tvyxccveiy intusnunc efi: quomodo etiam facri fcripto-

res loquunturi o eyd nad ^av b

oTJW

dgri Joh. XIII. 7.

quod egofacioy id mmc tu ignoras. Ife

b dgri

ßkemi;

Job., X. 19. quomodo nunc

videt?

At dum ad id refertur quod paulo ante factum

elf,

verbum fibi jun&utn ha¬

bet prseteriti temporis: dgri yeycvbrec, ^nitper nati. v\ $v-

yctT7]g pä dgri erekiivrrite Matth., IX. 18* filia mea modo

obiit. Manifeftum ergo eft ^ro «V

dgri

copulare témpus

prästens vel paulo

ante pra?teritum cum

futuro, redden-

dum

mwmmimmmmtmmm—m»**"" 1 11

a)

Apparat, Crit. ad N. Ti

(5)

• >

i ( é

dum ab hoc tempore, in pofierum: dir ccqn

bxfjßcr&e

rov s- qctvQV ccveooyoroc Joh. I. 52. ab

hoc

tempore

vel

in

poßerum

videbitis coelum apertum, 8 /uy 7rla> dir

clqri

&c. Matth.

XXVf. 29, ab hoc tempore non bibam. Eft enim elliptica di£lio,in hanc plenam relolvenda, 05770 t8 %fcvs,vel

ocTio ryjc oc^n cogens, quod fubftantivum in alia huic

fi-

miii _%r\Tsi additur 1 Cor. IV. ^11. ätyt rtje

ol^rt

ooqoos ad

hoc _usque tempus. Idque

ufui

convenienter loquendi, qui fert, ut adverbia articulo munita & fubflantivis ad-

dita naturam induant adje&ivorum. Ceterum vero a verbo u-n&^rlcpiv, perfeEium velabfoluium reddere, dedu-

cit SVIDAS aliud adverbium dircc^r), & exponit per cc-

TFyigTKJphooe velu7rotgrt£ovT6oe, perfeile, expleto numer0, itet ut nihil defit. Quod vel ideo heic nobis indicandum fuit, quum fücrint, qui, ex difto hocce Johannis ex- trufo priori illo «V olgn, hoc

adoptandum

efte dixerint,

ut infra videbimus.

§. III.

Qui voculam

aV^r;

a priori ineifo

avulfam

ad pofterius

referunt,eorum

agmen

ducat

audtor veteris La-

tinac Metaphrafeos: ita enim verba noftra reddit: Beati mortui, qui in Domino moriuntur; A modo jam diätfpiri-

tus, ut requiejeant a

laboribus

fuis. In hujus caftra trans- iit recetitior Metaphraftes Anglus: Bleffed, inquit^, are the dead who die in the Lord: _res,from henceforth, [aith

the fpirit,

they fball

reftfrom their labours. Hanc qui fe-

quuntur interpungendi rationem

diftentiunt

de tempo¬

re, quo ro CC7S ct$Tt

refpiciat: alii

enim

referunt

illud

ad mortis horam, hoc fenfu; beati funt mortui, qui in

Domino moriuntur, certe enim h. ^e. ab iplb

illo temporis articulo, quo hinc

migrabunt, requiefcenC

a laboribus: alii contra

defignari

ajunt universale

Judi¬

cium, fenfu non abfimili. Sed non illi mihi videntur

A 2 ye-

(6)

fl }

4

{ %

Verum adfecuti rS ufum. Ut enim å$ri & «V- refpiciunt femper ad tempus loquentis, minime ad alienum, ita fententiam hane _gracam d?xd^n dm^ducroy-

Toci dne ^rwv _7rovm, _perperam omrfmo reddideris latine ,

ab ipfo iüo tempore, _quo moriuntur, requiem confequentur^,

quum hoc modo transferri debeat, ab hoc tempore , quo

•nempe ^ego heec feribo vel loquor, requiejcent a maIis. Quas ratio Ulis etiam opponi debet, qui quidem dud^n cum

priori commatis membro conjungunt, fed fenfum ^tarnen

non a priori diverfum inde eliciunt, ita verba Johan¬

nis ordinantes , et verhol, et iv xvglco d7tQ^vY\<yv.cvres,

Ol fSc. heiv) u7td(>Tiy qui in Domino moriuntur beatiJunt ab

iüo tempore, quo decedv.nt, vel, ut aliis placet, inde usque

a tempore univerfalis judicii. Quas utramque iflam ex-

plicationis viam premunt incommoda quum fe BEZJE perfpicacist fubducere non potuerint, exidimavit in lo-

cum T8 ccTi uqri fubftituendum eflé r) , quod §. a.

diximus a SVIDA exponi per cc7rq$Ti<r/jiéms, perfeffie.

Ut vero ifta notio fe quadam aufloritate tueri _queat, in hune tarnen locura convenire non videtur: non e-

nim felicitas iliico poft mortem ed plena & perfecta,

ita ut nihil amplius ipfi adftrui queat.

i

IV.

BENGEL1US quidem etiam_ a priori commatis parte fejungit voculam «V dqni fed ita tarnen, ut non

ad poftremam propofitionem, not h rdv

7TCMV, fed ad interjefta verba, ?dyet ^ro _meu/uy,, _eam pertinere exi/timet. Hane fententiam fuam duobus in locis illuffcrat b), ita quidem rationes fubducens:a ^voca-

bulo ixaxdgtoi pendet particula 'hco, adeo ut prima &

b)

Gnom; N T. & P. IV, five Append. Apparat.

Critici N. T. §. ii$*

(7)

• ) ^y

( ®

ultima verba ^unum efficiant contextum & continuatio-

nem fermonis, hoc modo: fAccxcigtci et vekgei9 et h xvgla U7rc§VYi<JY.0VT€S^, IvflC divct7ICVU(r03VTCtt en roiv 7ICV&V. Hanc cceio demiflam vocem interpellat fpiritus ipfej quafi per pa-

renthefm, fimulque comprobat &

amplsficat

per voculam ctTtcigTt. Unde conficitur, ita, ex

BENGEL1I

mente, es«

fe verba Johannis ftruenda & interpretanda: uccxccpioi et

\ C 5 I ' Q. ' / ' ' \ I * ~ \

ienget, ot ev nvgioo oc7ro!jvyjanovTes (ec7reegrt, Asyst ro mevf/.ot)

ivce cZvccTcavGoovTui in ^im 7rovoov, Neque, dicit porro ifte

auetor, ed, quod quemquam offendat, adfeverationem fpiritus interrumpere orationis feriem ^, quum non id magis fit abfonum, ^quam in

hifee

ejusdem Evangeliflas

Verbis ^c. XIX. y. 9. Agyet fxot, ygoZypov /uo&noégioi ^et eis

To wov rS _ycc/jix tS ugvla nenKt\fA,svot. Koti Keyet pef éret

01 Koyot ctKriStvol ^{etert rs} ®e8} fimilem adfeverationem fe- qui. Erit ergo,

fl BENGELIUM audiamus, hic ferme

difti Johannei fenfus: mortui, qui

quidem

in

domino

moriuntur, lunt beati (fpiritus

dicit, ditugri,

ab

hoc

ipfo temporis articulo, nempe eos

efle bcatos)

ut

requie-

feant a laboribus. Quod ad hanc explicandi rationem attinet, obfervamus prirao, non nebis quidem abfonum

videri dicere, voculam %oc pendere a vocabulo /uccxcigi- ct, vel,quod

commodius forte fuerit, ab integra propofi-

tione,fjiUY.clgioi ^Ol

venge\,

et ev y.vglco

d7rcSvr,OK0VTes,

quum non

raro ufu venire conftet, ut in locutionibus, qua? non illi

abfimiles lunt, ^ro wo, non tarn fignificet cauflam

finalem,

quameventum potiu§,

conf, Joh.

V. 20.

XVI.

32.

Apoc,

XVI. _15. Ceterum vero, nusquam

licet BENGELIUS,

quod quidem nos

novimus, definite dicat,

quo

exifti-

met pctnctgicTyjTcc illam, quam vox

ccelo mifla vindicat

Tois vengeis, rcfpicere, tarnen quum

in Appendice Appa¬

rat, Critici in eamdem clallem conjiciat hoc & cetera

Johannea difla, in quibus fermo

eft de piorum beati«

tate3 atque infuper ita

7roegu(pguiet verba ha?c;

von num

A 2 m

(8)

® >

6 (

•

anfind fiefeiig nach deß geißes auffinge, fufpicamur non immerito, putavifle ilium agi heic de felicitatis pofleffio-

ne aeternique gaudii fenfu. Quod fi ergo hunc credit

efle fenfum verborum; ab hoc ipfo tempore, _quo nempe vox in ferie prophetias loquitur, funt, ut fpiritus dicit, illi beati, h. ^e. ^aeterno fruentes gaudio, qui in

Domino moriuntur, ^{non nos} quidem ejus fententiae ac-

cedere poflumus, quumfelicicas ejusmodi non illis mortuis fit propria, feci cum omnibus communis, qui tem¬

pore quocunque placide in Domino obdormifcunt: heic

autem fermonem efle de _eo, quod praecipue pertineat

ad definiti cujusquam aevi defunåos homines, manifeftum eft. Huc accedit etiam auod, fi vocula \ct) adji-

ciatur, quam addendam efle aiximus §. ^2. non seque commode videtur, pofle ro c&TrugTi conjungi cum fe- quentibus, totamque fententiam hanc vdt Keyet

ro mévpLoc, parentbefi includi, ac fi, quod BENGEL1U3 ^r vult, illa excludatur.

§. V.

Qui ad verba bujus coramatis antecedentia refe-

runt ro aIttoc^ti^, illorum ferme omnium explicationes

adeofunt infulfae, & hypothefibus fuperftru&ae, vel fal- fis prorfus, vel quas nullis dum corroborataefunt rationibus folidis, ut illas vel attulifle fit refutafle. Paucis ergo

hac

opera

fungemur:

& quidem primum agamus de illis, qui conjungunt ^cum vocabulo

oi. Fuere, qui exiflimaverint Babylonis nomine , cui exitium in hac prophetia denunciatur,

fignificari Ponti-

ficiam tyrannidem,_eaque

preflos,

atque in

fpecie

inani-

bus purgatorii terriculis dejectos animos erigi his verbis, y.uvAqiQi uv d(>Tiy ic. x,yj(>v%$y<TcvTCii (id enim verbum addendum potius efle dicunt, quam vel eo-ovrai) o»

v»K£oi jc, r. A. ab hoc tempore, quo fcilicec Babylon

con-

(9)

@ )

7

{ @

eoncidet, beati prasdicabuntur mortui,

hoc eft, demoti-

ftrabitur purgatorium

eflTe nullum,

atque

ideo,

^quos

ftulta fimplicitas

credidit

antea

igne torqueri, illos

cre¬

lo receptos felicitate

frui conftabit. Verum,

prseterquam quod nondum

fufficientibus probatum fit argumentis,

Babylonem in

Johannis prophetia defignare Romano¬

rum Pontificum dominatum, ^non ifta explicatio mihi

fatis videtur convenire fcopo fcriptoris. Verum quidem

ert: Babylonis' ruinara

prasdicl ab angelis,

utejus

exfpeAä-

tione, inter prementia mala, quartana

confolatione permul-

cerentur pii; Ted fimul tarnen

indicatur

calamitatem

Sc

adfliftionem mox futuram efte graviftimam : & quum hujus prasdi&ionem

excipiant

verba

noftra, malumus ad

triftiora hasc tempora, quam

ad

laetius

exfcindendas Ba¬

bylonis

indicium, referre diftum hocce. Hifce

vero ma¬

gis inania

funt illorum fomnia, qui Martyrum refur-

reftionem notatam hifce verbis erte putant, dicentes rår

iv wfa cc7roSvvaKcvTc&5

erte qui

propter

Dominum mori-

untur, chriftianas

religioni fuo fangvine litantes

,

&

ro

uTru^Tt non

necertario femper referri debere ad

tempus

mox fecuturum, Ted indefinite ad id, quod

aliquando

fit futurum: unde hsec nafcitur explicatio: mortui,

qui

Domini caufla occumbunt, beati erunt in po- fterum, _quum _nempe Martyres

refurrefturi funt, glo¬

rias corona redimiendi. Sea quum jaftata

illa Marty¬

rum refurreftio particularis,

univerfalem

corporum,

quam, folam

fcriptura facra novit, anticipatura» fit de-

lirantis imaginationis

figmentum,

corruet

fua fponte,

qute

fundamento adeo Fubrico fuperftrufta eft explicatio,

ld vero quominus moneamus; temperare

nobis

^non

portumus, rås iv ^vjoqm

d7ic§vY]<7K6VToc? eosdem efle, acrés

xoipYiShrcce iv xqiifi i Cor.

XV,

ig)

qui ad

extremum

usque

perfeverant

in

fide,

qua

funt Chrifto infiti. Ut

enim efle in Chrifto Rom. VIII, J. XVI. 7» eft

Chrifto

yera

(10)

• )

⁸ ⁽ ^•

rera fide adhserere, manere in Chrifto Joh. XV. 4. 7.

eft in fide Chrifti ad finem perfeverare, ita mori.in Chrifto, eft in fide Chrifti obdormifcere: _{atque ut} hane

notionem in hoc loco fequamur potior videtur efte ratio, _{quam ut} alteram illam ampleftamur, qua to oc7io~

Svfaxeiv h Kvglo) reftringitur ad iilos, qui Chrifti reli- gionisque Chriftiana* cautTä moriuntur: quamvis non negemus prsepofuionem ev in quibusdam iocutionibus

fignificare

_profiter, vid. Matth. VI. _7. 1 Cor, XV. 19.

i Pet. IV» _14.

§. VI

Qui voculam wxugri fuo non efte loco moven- dam diftitarunt,led conjungenHam omnino ^cum verbo ccTrcSvrcxeiv, cui aSpiritu Sancto adtexitur, eorum non- nulli fua nobis fomnia obtrudunt de limbo Patrum, quem per Chrifti adfcenfum ad fuperos fublatum efte ajunt,_Novo concendentes collationem inftitui mter eos, qui in Federe, & prifcos fideles, qui fub veteri oeconomia futit defuncti,

docerique

^non ilios _aeque _ac hos in lim-

bum iftum defcendere, led ftatim a morte ad coeleftia

gaudia tendere. Hoc indicatum _putant verbis Johan¬

neis, in quibus ^ro d7tu%ri deftgnare dicunt & conjunge-

re tempus prreteritum cum prasfenti, hoc ferme ^fenfu:

Cl VSKgo) cl ev kvq'lto CC7FoSvr]<TKOVTe£ cctjcc^ti &C. quotquot a tempore adfcenlionis Chrifti & deineeps mortui funt,

illi non, ut prius defun&r, in limbum funt detrufi, fed ftatim facti funt

pctrdqici

^acternac felicitatis conlortes. Sed funt ifta commenta vix digna quae memorentur, nedum refutentur. Nec multum exiftimamus efte _operte _con-

fhmendum in illorum difcutienda fententia, qui ?.å il-

los nos refpicere _jubent, quos Antichrifti Romani cru-

delitas abftulerit. Ita autem illi calculos _ponunt; _ne

qui Pontificiorum infeftationibus exponereniur infeiicis- firae

(11)

I

J 9

( i

fime mori viderentur, quod non ab

Ethnicis

Impera-

toribus aut Judxis, infeftiflimis Chriftianorum

hoftibus,

necarcntur, vifom fuit Spiritui Sandö hac

coelitus

de-

mifla voce frados animos erigere, monendo non mi¬

nus beätos efle, qui jam deinceps

fub Antichri-

flo Romano, propter purioris dodrinx

confefTionem,

morerentur, quam qui olim ab JEthnico Magiftratu tru- cidati eflent. Hac explicandi via incedcndo exiftimant

omnium fe optiroe pofle occurrere illorum ineptiis, qui

ex hifce verbis fibi videntur pofle colligere, qui prius

in domino mortui fuerunt, non efle kidem beatos, fi

didum hoc fumatur abfolute deiis,queis deinceps mo¬

ri contingeret. Sed non ed, ^cur ifta evitaturi incom-

moda expofitionem ampledamur nullo nixam fundamen-

to folido, _quum alia pateat via planior, qua ad

fenfam

adfequendum incedere liceat, quam, nunc

fequitur,

ut aperiamus.

§. VII.

Prius vero quam qux nobis videatur maxime probabilis fententia palam faciamus, monendum efle

ducimus, non noftri nunc operis efle perquirera cu¬

jus rei fymbolum fuerit beflia illa ^, qua? cap. XIII. de- fcribitur, aut ad qua; tempora refpickmt trium angelo-

rum prxconia, qua; in cap. XIV. memorantur: res föret

altioris indaginis, quam ut ve! ingenii, qua laboramus, tenuitati, vel temporis & facultatum rationi conveni-

ret. Suffecerit _ergo generatim dixifle, ^quum ixta in

hoc capite per angelos nunciari, qualis ed Babylonis occafus, tum triftia muita & horrenda, qua? in defe-

dionis pericuhim facile dedudura eflent Chriftianos, ni probe fibi ^caverent, fuoque Salvatori firmiter adhxre- fcerent. Hifce denunliacis periculis fubjungit "ohannes

Verba hxcce; & audivi vocem e coelo dicentem, fcri-

B be,

(12)

ß ,)

^»o.

( ß

be, f£ttiicxi(3ict ci ysy.^ci k. r. A. Nihil ergo prophetia? fco-

po & contextui convenientius eile

posted:,

quam ut di-

camus indicatum eße, futurum , ut ab illo _tempore, quo prtedifta illa mala in chrißianos eflent- incurfura,

beati cenferentur illi, quos prius mors sbßulißet. Nioai-

rum exißimamus ^to _ccttoc^ti refpkere ad tempora, q ute

angelus dicit in antecedentibus cornmatibus plena fore periculi ^, conjungendum cum primis hujus verficuli

verbis: pundpoi bi yskqq) uttoopti fc. jcArj&vjtxgvrciii Ut adeo

ita liceat verba hcec 7i%qci(p(*dgeiv: tam gravia imminent pericuia & ternpeflates adeo turbulent#, ut optime ^cum

lllis aäum eße videatur, qui vel prius, quam ifta^ eve-

uiant, vita funåi funt, vel queis concingit e mediis tur¬

bis abripi mortis beneficio. Palam hinc eß: vocabulo

pxKctfict declarari non tam quid mortui fentiant, qua fruantur in coelis felicitate, quam quid non fentiant, &

contineri prreterea in hifce verbis aliquid

n^oipid^,

q 13od duin ludtuöfa ingruunt tempora, communi ore celebratur de illis, quos mors fubduxeric, vel fubducat graßantium roalorum confpeftui. Huic fimiles loquen-

di niodi frequentßlime in profanorum fcriptis occurrunt.

Sic, qutim Ulyßem pertinaeiffime fortuna inle£laretur,

felices prardioat Grrecos, qui ante Tröjas moenia perie-

rant od. V. 30^.

pccKctqes Aavcco) ngcj rerqotKss, 01 ror cåovtq Tgcitf ev evgsiyj -

id, quod

TEneas'

Virgilianus firnilibus expofitus pericu-

Iis imitatur sen, L. _{I. 98-}

- - - 0 terque ptaterqite beati,

Queis ante or a patrum, Trojee fub mcenibus a/tis, contigit oppet.ere - - -

Neque Evander apud eundem ^vatem ^ren. XI. 158V aliis

lamentis profequirur mortuum Pallanteni:

- - -

hupte o \anBiJJwia Qonjux

(13)

^ ^TT ( J " ■ T- ' T

'W / 11 V 5TJJiJ

Felix morte tna, nequc in bitne'fermta doloremv

His jungimus Ovidianum

illud Trift. IV.

10. 8i*

Felkes amlo tempeftiveque fepnlti

Ante diem pance qnodperiere mecs.

Hunc elTe coeleftis fenfum _vocis, primi

viderunt

GA-

TAKERUSr) &: HAMMONDUS, d) licet hic vocem d-

wc&PTi fecus explicet, ac nos quidem earn

exponendam

efte putamus:

quibus fe deinae junxit VETSTENIUS

in co praecipue laborem

confumens,

e) ut e

profanorum

pluteis dépromtis cxemplis Johannis verba

illuftret.

Ne

vero beatitas illa , quce ingruenti tempeftati lubtradis

mortuis -vindicatuf, de omnibus in univerfum didum videretur, addit reftridionem, ci hrvpiu oc7rcBvloKevree ^, quafi dicat* faevientibus malis,

felices

erunt mortui, lo-

quor de ils, qui quum pie vixerint, in

fide Chrifti de-

funguntur, nam

qupd ad

eeteros

attinet,' melius

cum illis sgeretur,

fivel

mäxime

intolerabilia in hac vita

perpeterentur

mala,

quam ut anemis torqueantur poc- nis. His adneditur fpiritus adfeveratio: ved Aeyet ro 5Tvevf^cc (fe. ct7rcSvri(rK8(ri Vel ccnebccvo-V, aut fimile

quid)

jtvoc c&vccTiciutjßcvTtti Ia tmy. Trlvav, certe,. .dicit fpiritus: mo«

riuntur vel mortui funt, ut requiefeant ab

a?rumnis,ne-

que adeo

videant

calamitates, qux

fuperftites

premunt & preflur# funt»|

S. D. G, •

c) Adverf. MiFeed C XFIL d) obfervat.

ad Ni K

e) in notis N. T.Jubjtmttis.

(14)

PLURIMUM

REVEREMOÖ

_atque

CLARISSIMO

Domino CANDIDATO.

Si

^tuus candor, tua, quam perenni, Mens, _agunt

facrse ftudio Sorores, Perplacet do&is; mihi Tu

puteris

Quantus

amico?

Nec

cupis laudem,

mereare quamvis, Nec forem

dignus fatis iple

prasco.

Sufficit

culmen, Tibi quod

recludit

Magnus Apollo.

Tu, Comes nuper,

prior alma

fcandis Verticis culti

juga, tardus

^ecce

Poft

fequor;

mentis camen ardor ambo

Sufcitat idem.

Gratulor meflem,

proprio labore

Divitem foliers Tibi _quam

parafti;

Numen

adfpiret faciatque Iseta

Sorte beatum!

Laur.

Algerus

Plaanander.

O- Gothus.