^F. F. gjR
DISSERTATIO POLITICA
De_>
GARANTIA.
QUAM
Suffragio
AmpliflE Facultatis Philofophicae
in Regia Academia Upfalenfi,
pr^side
VIRO CLARISSIMO
M. ERICO CASTOVIO.
Moral. & Civil. Prof: Reg, & Ord«
■publice ventilandam modcfte proponit
JOHANNES REMMER
vestmannus ,
In Audit: Guflav: maj: do 6. junii
Anno m. D, cciii, horis p. m. folitis,
UPSALIS
Per Joh: H. Werner , R. AcacL
Typogr.
S/f.. R/f. Mtis.
SUMMffi FIDEI VIRO,
Celßßmo lUuflrifimo ac
Comiti ac Heroi,
DXAURENTIO
Magno Maximi REGIS Con-
filiario, ac Supremi Judicii Regii^
quod Holmise eft,
Rrafidi aquiffimo,
Academiae Aboénfis
Cancellario Em
MffCENATIBUS atque
S^:. RJE. MTIS.
MAGNiE FIDEI VIRO,
llluftrijfimo atqueGeneroßJJimo
Baroniac Domino,
Ds GUSTAVO
»3!ODl$3e«SK/
Provinciae Wesmannias
GubernatonOptimo, -
ttffimo,
PATRONIS SUMMIS.
Celsissime COMES,
DOMINI GRA-
um Garantie fan&tsfimum jußitw firmamentum ßt,
lojuÅ Platoni merito w*
Km adpellatur, atque adeo
nihil magis ad eam fovendaffl ornandamque faciat, quam fubli-
TYiior grandiorque divini humanique juris cognitio, cnm experientia &
fummo rerum ufu conjun&a, Ve-
stris Illustrissimis Nominibus, utpote jufiitia, & hujus, quam di-
%i,fcienti& aliarumquc illußrtum
virtutuffl
GenerosissimeBARO,
L- TIOSISSIMI»
m virtutum laude maximé inclitis ac
t,
fulgentisfimis , hunc , immaturum
fc* licet, ammifcetum fumma cum ani-
eo mi veneratione facmm facere non
M fiim veritus. Fateor equidem, quod
li-
animi pependerim , an oculis Ve-
ue STRis trepidanti & pavida manu,
5® rude hoc tirocinium fificre auderem:
e- verum a quo mea ipfius tenuitas me
is, deterruitj ad id audendum digni-
ii- tas & amplitudo argumentlinvit a-
T# W ac impulit. Nimirum cum Ga-
rwtfai
rantia res ßt non privat a auBorita•
tis, utilitatisve^ fed opus Gf negoti¬
um éorum, qui orhem regunt, &
certe adeo falutare, augußum &
fancium, mortales vel
majus <vel utilius aut fanBius cogi-
tari posfit, bumillima Jpe confido, fore, ferena Qf gratiofa fronte,
hos ingenii mei primitias refpicere fuftinéatis. Quod ut fubmiffa ani- mifiducia mihi pollicear, facit ex-
optatisfima iÜa benignitas, qudVos,
Celfiffimorum ^
Nominum
Ce LS 15 S I MI GeNEROSISSIMIQVE Domini, Par entern meum ample-
xi eilü, Ufa ut me quocjue beare dignemini flipp lex & ruenerabundm
oro Qf obtefior, qm pro Celsissimi
Dni. COMITIS ,nec «owPerillu-
stris ac Generosissimi Dni. BA-
RONIS, Eorurnque Splendidisß-
marum Famiharum diuturna pro-
fperitate, perpetuoßore fehcita-
te omnigena <>calidisßma mncupare
'vota ,
nunquam intermijfums ero.
Illuftriflimorum Veftrorum
humiUimus cultor ac c lien a
Joh:Remmer.
Viro Confultifßmo ^4mplijßmoque
Dn.JOHANNI remmer,
Confuli Arhufienfium
Laudatiflimo, Parenti Optimo.
In grati animi monumentum ob
plurima & Paterna plane in
me collata cumulataque be-
neficiashoc ingemi rudimen-
tum, cum fideli pcrpetuae in*
columitatis adprecatione piis-
fimo animo öftere ac conle-
erat
Cariflimi Pareiitis
obedienttflivtuf filiui
J. R
Thef. I
Enerabile & adoran- dum e-lfe nomen pa- eis, ömnes, quiejus
commoda accurati-
us fecum reputanfc,
intelligunt: ac iipraecipue fentiunt,
qui belli calamitates experti fruit»
Sa?vå enim Bellonå furente, fcelera
&fraudes regnant, divina & hu¬
mana jura conculcata jacent, filen t
leges, respublicse liibvertuntur, re-
giones vaftantur, agri, campi, op-
pida humano fanguine immanerru
m modum inundantur. Pace aute
vigente, pietas & facra Themidis florent, imperia firmantur & locu-
A ple-
2
pletantur, rident fegetes, omniacp
lastanfcur & exfultant. Et quis auC malis omnibus, quas Martis comi-
tantur furores, aut bonis fauftisque
cun&is, quas alma & aurea pax magno fecum agmine ducit, vei e- numerandis fumciat? rem verbo
comple&ar: Eft bellum omnium_>
triftium & horrendorum comple-
xus, & pax bonorum lastorumque o- mnium compendium.
Thef. II.
ÜT hasc tumillud aurea omnis pax, humanas feli- fundamen-
citatis, eo majori ftudio appete-
retur confervareturque, natura fol-
licite providit, Nam präster id, quod
tenerrimum illius aapetitum & ar- dentiftimum defiderium nobis in¬
feverit, legibus & evidenfciflimis
prasceptis non tantum adverfus a-
pertam belli vim, fed etiam contra
occultas pacis infidias tanquam va-
lidis-
lidiflimis pramfidiis munivit. Nec
aliud tota naturam lex inculcaü, quam
quod ad pacem ac concordiam con-
ciliandam firmandamque fpe&at_,;
adeo ut nullum a&um pramcipiat.,, qui tranquillam hominü conjun&io-
ni, jucundiffimam animorum con¬
cordiam ac rerum fecuritati non in- ferviat, nullum vetet, qui illis non fit contrarius. Quibus legibus o-
mnes homines tarn manifefte & va-
lide obligantur, ut quicunque eas lam-
feriü, ille & ad poenam luendam,
& parti lamfse ad pramftandum fuffi-
cientem fatisfa&ionem efficaciter obftri&um fe fentiat.
Thef.
QlJamvis autem & natura? con-
veniat univerfalis hamc concordia,
Scomnes adillam ample&enda väli-
diffimis habenis ducantur: infida_»
tarnen illa plerumque fuit,& lampis-
üme ob vitia tum civium, tum eo-
rum,
rum, qui fumma rerumguberna-
cula traftant, violata deprehendi-
tur. Nam cum hi nullum agnove- rint fuperiorem pr^ter Deum & en-
fem, divini numinis reverentiå &
legum naturalium vinculis fefe con-
$ineri faepe non pafli. funt: Sed
ex agendi licentiå poteftatis fuas magnitudine metiendotum fere&e
imperare putabant, cum armis fuis imperiorum limites latis- fimis fpatiis pofTent extendere. At- que igiturquoque ob levern citocjf perituram adparentis utilitatis ac
gloria umbrä infanda flrinxerunt
arma, qua^ internecionem genti-
bus induxiflent, nifi vi repulfa fuis-
fent.
Thef.
QUare randilibido ut efFrenis coerceretur, illa late profpi- impe-
ciendum populis fuit, quomodo e-
am reprimerent. Etenim cum illi, utpote nullo civilis imperii vinculo
connexi>
connexi, nullum judicem in his ter- ris habebant, ad cujus tribunal pro- trahi pofTent publicas pacis viola¬
tores 5c poenä affici: nil reftabat.,,
nifi ut ii confenfli ad pac^mfervan-
dam cuftodiendamqj obligarentur *
qui naturalibus prasceptis fatis non continebantur. Hinc pa&is 5c con- ventionibus firmata pax, ut natu¬
rs legis obligationi, in fe perfe&is- fimce,robur aliquod ac firmamentü
extrinfecus quafi fuperinduceretur,
5c pacis violatores ad fidem fervan- dam ar&ius conftringerentur. Quü
vero triftis docuit experientia, pa-
&a eadem licentiå rumpi,quå pax- univerfalis rumpebatur, externis
aliis mediis opus efTe videbant, quibus horum procuraretur obfer-
vantia. Quem in finem 5c jurisju-
randi religio neceflaria vifa fuit, 5c obfides dari coepti, quaeque plu-
ra ftabiliendorum foederum fubndia lollicita cautaque prifcorum homi-
aum induftria adinvenit. Crefcente
yero
6
vero indies fbedifragorum afhitiå, ui qua impotenti fuae libidini fpeciofa ni
praetenderent vocabula , pa&isque fij
non nifi inftrumentorum vice ute- p;
rentur, quibus alios infopitos in- ti cautofque fecurius opprimebant, ex parte etiam adverfå ^tati noftr#
propiora fecula hane fuppeditarunt « circumfpe£ionem & prudentiam, J
ut pa&a inituri publica fummi im- cj perantes alios etiam ex liberis popu- ^
Iis five populorum re&oribus adfu- p.
merent, qui non au&ores modo pj
teftefque exifterent pacis fcederum-
que, fed infuper fponderent, fe,fi u
*
alteruter pacifcentium paftis non 0
fteterit, parti lxfx adfuturos, träns- a]
grefToremc# coércituros. IdGaUica p lingua Garantia adpellaturiquod vo- n cabulü cumpenitus exhaurire vide- a, tur fponfionis hujusnaturam, quam
nos tra&andam fiifcepimus, idem
in difTertationis exordio adpofui-
mus. Nori equidem ignoramus fponlionis vocem hoc fénfti pofle P
ufur-
•ia,
ofa [ue
te¬
rn- ex xx
int b,
m- )U-
fu- do 1
m*
on 1S-
ica
ro-
le-
Lltl :m n- us
(Te.
ir-
ufurpari: ab ea tamen nos ideo abfti-
nuimus , quia & varias admittit fignificationes , & in inftrumentis paeis infrequenter in hac fignifica-
tione accipitur, \
Thef. V
ESt quafi autem quaedamfed fublimiorfpe- Garantia fidejufiionis
cies, qua aut reges, aut populi li- beri, eorumve re&ores inter alios pacifcentes fiiam interponunt fidem, pollicenturque fe fmcere & fine o- mni partium ftudio procura turos,
utomnium fcederum capita, quoad
omnesfuas clafulas inviolatamane- ant, & fi alterutrius pacifcentium_.
perfidiå rupta fuerint, armis, fi a- micå via nil effecerint, parti laslåe
adfuturos.
Thef
"JNde confequitur, VI. debere, qui
^ Garantiam prasftat a partibus
pacifcentibus diverfum efle,nee de¬
bere
8
bere plus favoris adverfus unumj quam alterum oftentare, aut ullo
alterutrius partis ftudio laborare->
aut duci. Interdum tarnen ac-
cidit, ut pra*terea partes etiam pa- cifcentes ad pr^ftandam fuper ini-
ta pace Generalem Garantiam fo
una cum foederatis obftringant. Sic
in celebri pace Olivenfi inter fere- niflimos Suecia? & Polonia* Reges
initå An. i[6o d. 25. Aprilis ft. n. d,
3. Martij, jam vero peflimo genti-
bus exemplo violata, fa&um effe,
articulus teftatur xxxv, §. 1, hifce
verbis: Quo firmior ac fecurior pax lo&c coalefcat, ab omni parte inte-
merata dar et, promittunt fupra memo-
rat£ partes pacifcentes omnes, taft princip alesy quam fcederatee fe transct- äionemér pacem omnesque ejus articu- los, capita & claufulas [ande & invi-
clabiliter fervare velie ac deberey & M in poflerum violari queaty fe invicem d
generalem garantiam & evidioneffl
mutuam ac defenjionem reciprocam o-
jnni
1J
llo
ej LC-
>a-
ii- L>
>ic
•e-
?
ti-
re,
rce ax te- no- m sa- :u-
in- ne
d
'em o-
niii
vnnt ex parte obftringunt, hifce quam firmiffime Jpondentes,utfi contingat und
fartem ab altera velplares apluribus,
terra v el mar i, bello contra hane pari- ficationem impeti, aggrejfor ip/o fafio
fr o infraåore hujus paris ab omnibus ha- beatur, ejusdemque benefirio exridat, &
tum alt era reltqueequcparifce-ntiumpar¬
tes parti hfe ad jiimmum inträ duos menfes a requifitione partis l<efe, eidem
emmunibus armis ajßflere, bellum
tamdiu contra tvHtnsgrefforem perfequi>
donec pax communt omnium partium
confenjü reflituta fuerit, invicem tene*
(intur, <3c qua? fequuntur.
Thef.
T 1 Sus ac neceffitas Garantie quä
^ maxime adparet. fi confidere-
tur, quam inaequalia & imparia vi¬
ribus deprehendantur terrarum im- peria, aliis maximos terrae trähus finibus fuis includentibus, aliis rur-
fes inträ angufias valde coercitis
B fedes.
fedes. Qm)d fi vires fpe&es, quo- rundam tam immenfa potentia_>,
ut finitimis omnibus terrorem ac
formidinem incutiant, aliorum ne
tantaquidem, ut fua? defenfioni fo-
li fumciant. Jam, quod vulgo dicitur, ambitiofum animal efle_j hominem, gloriae potentiasque am-
plificandae cupidiflimum, id in ma*
gnae illius & universalis focietatis
membris quam maxime adparet^.
His enim, cum & vires habeant, &
a nullius hac in terra pendeantar- t bitrio, nunquam caufae ac prastex-
tus defunt, cur in alios imbecillio-
res armata manu infurgant, nifi ex- ternis adftringantur vinculis. Alii e- nim finitimorum nimis accrefcente
pötentiam minuere volunt: alii et-
jam inter pacifcendum belli femina fpargunt, claufulam aliquam, non animadvertentibus ceteris, formule
fcederum inferendo, aut ambiguam,
aut fub aliorum verborü involucro
te&am, reliquo tra&atui contrari-
antem*
II antem. Tales pacifcentium alhitiae
caveri nullo meliori modo quam_>
per Garantiam pofTunt, qua omnis ejusmodi occaflo plane fubtrahi-
tur. Ccelefte profe&o ac regalifa- ftigio digniflimum munus, quo ve- luti muro aheneo, omnes illicita?
artes, omnia machinamenta, in in-
nocentium excogitata perniciem,
eludi omnino ac in fumum verti queunt. Necobftat, quod in notis
ad art. LIV pacis Ryfvicenüs Aha-
fuerus Fritfchius: Garantie inquit, pvcis, experientia tefle, raro Jperatum ejfeäum habere feiet, nec in ea magna pacifeentium fecuritas: melior & fecu-
riorvidetur Garantia perpetuus ac be-
ne exercitatus miles, concordUque vin- cutum int er imperium & flatus. Ibi e-
nim non tam dé jure quam de fa-
&o agit, & Germania ftatum unice refpicit, quam ob partium ftiarum disconvenientiam ne Garantia?
quidem remedio curari pofTe c.o-n- queritur. Nos ita exiftimamus,
paäo-
12
pa&orum atque conventionum fi- dem, fi a toto mundo exularet,
a principibus tarnen debere obfer-
vari. Quod cum in omni negotio
obfervare debeant, quo majeftatem
fuam fartam te&amq; queant cufto-
dire, tum in Garantin praecipue_j
tam fan&o, illuftri & falutari mu- nere rite defungendo omnino con- fiderandum ipfis erit.
The/:VIII.
Hxc mifTorem Garantia nifi non poft obligat fa&um pro- ali-
enum, pra?requirit enim, antequam vim fuam exerere poteft, ab alteru-
tro pacifcentium violata elfe pa&a,
non qualiacunque, fed illa, quorü
Garantiam ille Ipecialiter fufcepit:
Quare fi bellum non ex violato tali
fcedere, fed ex nova aliqua caufö-j pullularife, id ad fidejufTorem nihil quicquam pertinet. Vid Grot. lib.
III. C. XX. ubi demonftrat, aliud ef-
fe pacem rumpere & novam bello
caufain
caufam praebere: ad quem locum
Thefmarus: poßum enim hello caufam frühere &1 leedere alium, nihil autem
facere■ contra pacis inftrumentum :
Quare Carthaginienßes non tam pacem
rumpehant, quam injuria nova adficie-
bant ipjhmpopulum RomanumLiv. ix.
18- Interveniere vero facto alieno, rupto fcilicet fcedere, tum demum incipit promifTorem ex fa&o pro¬
prio obligare: cui propterea türm,
non fufficit adhibita qualiquali di¬
ligentia circa componendas exor-
tas cöntroverfias adquielcere, fed,
ß alio modo parti \x£x fatisfieri ne- quit5 ipfo opere ipfi fuccurrere te-
netur. Nam ut re&e monefc Hen¬
niges ad Grotii C. XLp.xxii.lib.il.
pi promißt) ut tertiushoc faciat aut det, efl quidam quaßfidejiijjbr, qui ceßante p'incipalt ipfe tenetur; non enim folü
alterum fa&urum promifit,. fed fe
etiam effe&urum ut faciat. Nec
°bftatj quod Garantia non ad pro-
föiftoris, fed illius, cujus fecuritati
hoc
14
hoc pa&o profpicitur, utilitatem u- nice tendit; nam Grotius lib.II. c. xi.
contra Connanum difputans multis
rationibus oftendit, pa&a, etiam
qua? nulluni habent , five
qua? unius tan tum utilitatem refpi-
ciunt, validam tarneninducere ob- ligationem: ubi inprimis huc fpe-
ftat illa ejus argumentatio, fi, inquit, pa&a ejusmodi nullam inducerent obligationem, fequeretur inde, inter
reges Scpopulos aiverfos pa&orum, quamdiu nil ab iis pra?ftitum eft,
vim elTe nullam: ubi tarn manife-
ftum arbitratur, pa&a inter lumas poteftates inita valere, etiamü ad
alterutrum nulla redundaret utilitas,
ut hoc probatione non indigere putaverit, Ted illud quafi inviftum concefTumque ab omnibus argu¬
mentum Connano objecerit.
Thef IX
Xcipiuntur tarnen duo inprimis cafus, cum-Garantia non obligat
eum>
I 15
1- eü, qui ejus cuftos & vindex fa&us
:i. eft: primum, fi ipfe domi ita peri-
is clitatur, ut omnib9 copiis indigeat,
m nec carere parte earum fine fumo
/e fuo incommodo queat, tum enim
ii* tritum valet: proximus eft quill-
b- bet fibi, & quod Seneca alicubi dixit,
e- Succurram perituro ut ipfe non pe- it, ream. Conf. Grot. de I. B. & P. lik II.
nt c,xvi. §. xxvii. qui auxilium fcede-,,
er rato promifit, excufabitur, quam- „
ti, diu, ipfe domi periclitatur, in quan-,, [t,
.tum copiis opus habet. Alter ca- 7e- fus eft, cum pars laefa, aut non re-
as quirit, aut oblatum refpuerit pacis ad expromifToris contra ejus violato-
is, rem auxilium. Gum enim Garan-
re tia in ejus favoré lufcepta fit, nullo
uti jure, ei invito poteft magis obtrudi,
u- quam fidejufTor quilibet debitorem, propter quem caverat creditori, a-
digere poteft ad folvendum debitft,
quod creditor principalis ipfi fpon-
tis te remifit.Nam certe etiam poft lae-,,
rat fem fidem integrum eft innocenti,,
na, parti
i6
parti fidem fervare, & contra ob-„
ligationem faciendo nemo fe obli-,, gationi eximit, 8c fiadditum eft,„
ut tali fa&o pax rupta habeatur, ad-,,
ditum id cenferi debet in commo-,, dum innocentis duntaxat li eo uti,, velitGrot.de J.B.&P.L.in.c.xx.§. 38- fcedera enim omnia libertatis funt 8c confilii, non vero neceflitatis &
prascepti. Non tamen inficiaripo-
teft, quod ftatuit Pufend. Lib. 5. c.
13.duos pluresve, quorum intereil,,
bellum celfare, expenfa utriuscß,,
belli caufa, poffe, falva libertate na-„
turali, convenire, in quas leges pa-„
cem componi a^quimmü iudica-,, verint, eas<$ bellantibus offerre, cü„
denuntiatione, ut contra eum qui,>
pacem in iftas leges abnuerit focia,,
arma velintconjungere cum altero,, qui easdemacceptaverit: hoc enim quisque pro jure fuo facere poteft,
fi ex injuria illa, qua innocens hel¬
lo adficitur, 8c ex potentia oppref-
foris,damnum quoque ad ipfum re-
dundare
dundare pofTe probabile 111. An ve- 17
ro his vel limilibus caufis non exi- ftentibus quis, viribus inftru&us, populos bello inter fe commilTos ad
pacem ineundam vi adigere )ure_>
pofli t,Boeder9 indilTertat. quae,quies
inturbis infcribitur, oftendere cona- tus eft. Optandü autem magis quam
fperandum videtur, ut per conven-
tus quosdam Chriftianarum pote-
ftatum, controverlise definiri&ra- tiones iniri polTent, quibus partes
>
cogantur, xquis legibus pacem ac~
cipere, cum libertas illa judicaadi
in propria caufa unicufojue potentio-
nim blandiatur. Grot: lib. ii. cap.
xxiii. §. 8.& ad eum Thefmarus.
mo violatus redte ac proprie dica-
'
tUr) nifi cui absque jufta caufa ma-
Thef.X.
c li auid
i8
Ii quid illatum & injuria fa$a efh
tarnen cum non in fuum tantum
modo fua?que reipublica? commo
dum conceili divinitus fint fummi
impe^antes, Ted magna? inluper fo
cietatis procurare debeant commo da, humanumque fanguinem bei
lorum tempeftatibus immani alveo
iluitantem, pro fua quisque virili fi¬
liere teneantur, meritifiimis laudi-
bus extolluntur, qui 8c paceiTL>
fuadent, &, poft illam certis fub
conditionibus, initam, illius prote-
gendae onus in fe derivari patiuntur,
Licet ipfi ex pi bellantium conflidlu
nihil perfentifcant aut metuant mali.
Majus tn. jus|& urgentiores caufas
illi habent exercendi Garantiam, qui
bellantibus funt propiores, 8c pro- pterea exinde incommodi quid fen-
tiunt, aut non poftunt non pertime-
fcere. Nam ut de arbitris loquitur
Puf. lib. V,c. XIII. §. 7. Sdfe alioruffl
miütum mterefl, ne inter duos beilud
geratur: quod vel ex vicmo incendio (t-
liqiiiS ad ig [os quoque fcintilLe transvo-
hntj
lent; vel utrumque att er t, aut altem-
trum opprimi periculofwn fit. Hos ut fe-
no reflinguend<e orienti flammte incum-
fc« proprio falutis cura fubigit,
ardentius Chriftianos bomines componendis aliorum littbus incumbere
decet, quod & inficetus cetera Alcora-
nus pracipiat, // *///<£ nation es vel
provinci<e Mufulmannic<e inter fe hello
certent, reliqu<e pacem inter ipfas com- ponant*
Thef.XI.
TJemadmodum porro fidejuflio-
nis oaTinis rite eontra&ae obli¬
gatio , ita efficax cenferi debet, ut
non tantum obftringat perfonam fi- dejuflbris, Ted ipfius quoque, eo mortuo, ha?redes; ficuti, id difer-
tis verbis oftenditur in Jure Roma¬
no , tit. digeft. de fidejujforibus
wandatorjbus. leg! 4.$. 1. Fidejujfor <&*
ipfe obligat ur, & htcredem obligatum re- linpuit: ita Garantia illius quasdam
quafi fpecies eft, qux cum perfo-
nsLj
20
na promifToris non exfpirat, Ted in
fucceflbrem tranfit, eumque vali-
diflimo vinculo tenet. Nam cunx.
ob utilitatem generis humani & ad
ftabiliendam pacis perpetuitatem fufcipitur, ut ex claufulis ei adjici
folitis patet, fui natura reale eft fce- dus, cujus fubje&um res perma¬
nens eft, quodque etiam capite fta-
tuque civitatis mutato firmum Sc ftabile manet Grot. lib. II. C. XVI.
16. ita ut fucceftor fponforis ad pra^ftandam Garantiam revera ob-
Iigetur,etiamfi in foederum formulis nulla ejus injiciatur mentio. Sole-
mne tamen eft, ut etiam nomina- tim fucceflor exprimatur, ut eo fe
manifeftiori jure teneri fentiat. Sic in PaceOlivenfiart. 3 6. Rex Gallig qui ejus, pacis Garantiam fufceperat,
per legatum fuum Dominum ^.nto-
nium a1 Ombres, fe exfecutionem
paftorum, eorundemque obferva-
tionem ac perpetuitatem omni mo¬
do afierturum, non pro F fe modo
fed
21 fed & fucceflbribus fuis Regibus
Galliar fpondet atque promittit.
Ita etiamin celebri pace Rysvicenli
infcer Imperatorem Leopoldum, 8c Chriftianiffimum Regem Galliae
Ludovicum xiv. contra&a, glorio-
memoria? Rex Carolus XI.
& mediator Sc fponfor fuit: Poft e-
jus vero beatiffimum obitum,qui,
ante bellum compolitum, funeftifli-
mo lidere contigit, Rex nofter Au- guftiffimus Carolus XII. idem-,
I tam fan&um munus in fe fufcepit,
pacemque reftituendo efFecit, ut
imperii eius aulpicium Europa? Fe¬
licitas elTet.
Thef. XII
VEre v£l populos liberos fafli fumus, inter pacifcen- Reges
tes ab aliis eorum asqualibus Garan-
dam folere pra?ftari: nam ficuti pe-
ües illo2 eft jus belli fcecTerumque-»,'
ßc illi fuper obfervantiam pa&orö
quas
22
qux alii inter fe pepegerunt, poteftä-
te habent Garantiä inferecipiendi:
Exftitere tarnen cafus, cum & fub-
diti fponforum loco Tuerunt inteo Reges, ut alii imperantes Garantiam praeftiterunt inter iubditos pacifcen-
tes cum luo Rege. Prius poft nat.
falvat. An. 1559 accidit in pace in¬
ter Gallos & Anglos inita de refti-
tutione celeberrimi iftius portus Caleti, ubi ita res transa&a eft, ut_*
portus ille inpofTeflione quidem Gal-
lorum permaneret per o&o annos, illis vero elapfis Anglis reftitueretur:
Quod fi vero, elapfo illo tempore,
conventa fperatum effe&um non_»
fuilTent fortita; quidam extra Gal-
liam habitantes mercatores, qui e-
ius pa£i (ponfionem fufceperanfc, eo
in cafu 500000 coronarum Angli#
Reginae pendere tenerentur.Pofteri-
us exemplo declarari poteft Ferdi-
nandi Neapolitani, qui, cum ul-
tionem meditaretur in Bardnes Re- gni Neapolitani, interventu Pon-
a tificis
a-
Ii:
b-
n*
m ii- aü.
n-
U-
us
al-
>s, lr:
e,
i-»
al-
e- eo
i#
ri- li- al-
.e-
>n-
:is
tificis Romani, Regis Caftellae, tum 23
I rerumpublicarum quoque Veneto-
rum ac Florentinorum fecuritatem
ipfis jurejurando pa&us eft, Garan-
tiam liiper ea re lufcipientibus po-
teftatibus jam memoratis. Bodin,
de rep.Lib.V. pt m. 946. Id quod jure neri putatur; nam licet nullü jus fit fubditis infurgendi in impe-
rantes: fl tarnen ipfo fa&o conti-
gerit, collidi eos inter fe civilibus difcordiis, funt, qui nihil obftare_»
putant, quo minus pa&a inter fe
contrahere poffint, Sc confequen-
ter aliorum quoque ad ea fervanda
Garantiam admittere, Nam cum
tefte Bodin. p. 953. ex omnibiisjcede-
ribus: nuüum eji quod difficilius jerva-
r'i poffit, quam quod iflum ejl cum fub¬
ditis , necejje efl principum fociorum
sc foederatorum Iponßone quafi pr<e- dibus confirmari: Nec ejusmodi pä¬
dia & Garantiam plane elfe in_mti-
Ha exiftimant, quamquam nec pos-
<
Hut executioni mandari a fubditis.
utpo-
utpote nullo tali jure gaudentibus adverfusimperantem,neque afpon- 1 fore, cum cives non poffint dare
ei jus, quod ipfi non habent. Kam
licet confiteantur fubditos non pos- fe ullo jure compellere principem_»
fuum ad fervanda talia foedera, ali-
os tarnen pro illis id pra^ftare pofTe
contendunt. Natn. quoties aftioni all¬
em impedimentwnponitur perfonale, non
exre, toties quoa uni non licet alten
pro eodem licere potefl: impedimenturn
autem quod refiftere fubditos prohibet, y non ex caufa venit, qua tadem efi in fubdito & non fubdito fed ex perfonß qualitate, qua in alios non tranfit.
Grot. Lib. II. C. XXV. §.8.Quibus
addi poterit Bodini fuper hac re ju-
dicium loco fupra laudato, qui prin- cipibus, qui alienorum civium fe-
curitatem pa&i funt, injuriam in-
ferri ftatuit, ac ultionem repeti pof-
fe, & pcena? fcederibus additas ftipu-
lationem committi, utiis, qui of-
fenfionenr acceperunt, debeatur^-
Qui
25 Qui tarnen hoc ita reftringit alio in_,
loco pag. m. 954. fi nimirum juftis-
fima caufa fit fubditorum & extre#
ma eos urget neceflitas. Sed hasc
excutere nec noftri eft inftituti, nee feftinatio permiütit tantam rem ex-
pedire.
The f. XIII.
t"] T nemo cum proprio rerum
fuarum difpendio , ac intertri-
mento, alterius commoda procura-^
re tenetur, ita nec ejus fumtu Ga-
rantia pr&ftetur, qui eam fiifcepit«,
Natn licet, ut alio loco oftendimus, ejus folius utilitate refpiciat, ob cu¬
jus fecuritatem fufcipitur, & ita qui- dem, ut ille, qui proprium commo-
dum,fub tali prastextu querere de-
prehenditur, ut tam fan&i muneris
ineptus adminiftrator, ab utrocg pa- cifcentium, jure meritocp queat re- pudiari: N on tam en is, qui Garan-
,
dam fufcepiü, debet in cafu ruptae
D pacis
2 6
pacis, fuis impenfis milites confcri-
bere, inftruere exercitum, & re- liqua belli onera fuftinere, nifi fub
ea conditione, ut fätisfa&io ipfi praeftetur ab eo, cui hoc pafto opi-
tulatur. Qui tamen 8c hxc 8c alia expenfa ex rupto fcedere redundan¬
tia, a violatore pacis repetendi 8c extorquendi jus habet manifeftum.
Theß
ÜT Garantia effe&u gaudeat, ceffe eft, ab eo fufcipiatur, ne- qui
ruptorem pacis, jun<ftis cum parte
kefa viribus valeat compefcere.Nam hicfcopus 8c finis eft, ut per eam
metus incutiatur illis, qui non ni-
fi coa<fti pafta implent. Quid enim quempiam, qui ea ac fidem vilia
putat,coerceat,nifi metus potentiar
8c virium^quae non tantum funt
metiendce, ex militum numero, o- pulentia civium 8c quantitate a?rarii>
fed ex pa<ftis quoque 8c foederibus
initis
2 7
initis cum aliisjper hxc enim impe-
ria, quae per fe funt exigua & deoi-
lia, maximis & validiflimis refifte-
re poflunt.
Thef. XV.
REftat qui Garantin jam, ut munus de eorum in officiis, federi-
varipatiuntur, nonnulla fpecialiter
adnotemus: verum cum ea ex ipfis
conventionum acpa&orum formü-
lis potius, quam generalibus ali*
quibus regulis ac obfervationibus
fint colligenda, 8c nos eorum men- tionem paffim iniecerimus, illo la-
bore confulto jam fuperfedemus:
üno tantum verbo indicantes , an- te ruptafoedera allaborandumfpon-
fori5 omni fludio elfe, ne pax rumpatur: Poft vero violatam fi- dem, nullis impenfis neque indu-
ftriae parcendum, quo redintegrä-'
ri & parti lasfa? ex ^equo 6c bono
*