• No results found

Dissertationis academicæ fata religionis in Scandia leviter adumbrantis partem posteriorem indultu ampliss: facult: philos. in regia Upsal. academia, præside ... Johanne A: Bellmanno ... pro gradu modeste publico submittit examini Andreas A: Båld Uplandus

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Dissertationis academicæ fata religionis in Scandia leviter adumbrantis partem posteriorem indultu ampliss: facult: philos. in regia Upsal. academia, præside ... Johanne A: Bellmanno ... pro gradu modeste publico submittit examini Andreas A: Båld Uplandus"

Copied!
96
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

1

- Ii

I:

J£k

» 4

s

•v

i5

3

O. F. F.g.S.

DISSERTATIONIS ACADEMICjE

FAT A RELI»

O ION IS

SCANDIA

Leviteradumbrantis

Partem Poftcriorem Indultu Amplijf: Faculti Phil&ß in

Regia Upjäl. Academia,

Pr^side

AMPLISSIMO VIRO,

DN. JOHANNE A:

BELLMANNQ,

Eloq: Prof. Reg. & Ord*

Pro Gradu

Modeflepublico fubmittit examini

ANDREAS A:

Ujpiandus»

i#i&rff/.Guflav. Maj. die 11Majt

Anno MDCCV.

UPSALIS,

Typis Wernerianjs.

Ü

(2)

BENZELIO

S. S.Theol. Do&ori,RegniSuc-

cix Archiepifcopo, AcademiasUp-

ial:Pro-Caiicelkrio Emi- nentiffima

Åd&cendtiuMaximt).

Stimme facrorum Atlas,gionishoqironores> ?reilP

Vera fides, pietasq;vigent, Antiftite,

terris,

Etcuitptemplis>& honosfan&irtim9arjsi>

Etfceierata cohors perverfis excidit

aufis:

Advertas placidos vultus in muncra parva>

Quae fufemiffa manus fert ? grati fignä

clientis,

Cuitot fecifti magni docümerrta fa-

voris>

Et facilis femper Foveas pia vota pre*

cantis.

RcverendißimiNominis'Tui

X>e votijjitn-usGültoY

Andreas ^5ålD

i

\

(3)

Maxime Referenda atque Arn-

plisfimo Domino,

DN. E R I C O

sissi/

S.S.,Tfceol,Liceiidato, et antca inAead.UpfaLP^ofefTori,nunc Ec-

clefia? Vingdkereniis Antifuti

Ceiqberrimo.

Pajtrono optima*

ß^Ccipe h<£c, quafö,monumentaparva,

fhiamanugrata*tibi fertfacrattiuey

Pra tuis infe meritts., Patrone,

Grjttus tilumnus*.

Et tuas laudes mca Mufa promet, Et canet fupplex pia vota, nobis Semper ut vivas vigeasqUe latus

Tempora longa

Ampliflimi Nominjs Tui

I)evot;uCliens

Andreas

(4)

AdmodumRevevendo PrtcUriJJi-

moque Domino

MANDRERE 339S9/

Paftori in £éfftrtö orientali

&vicini diftriftus Praspofito Dignisfimo.

pARENTI OpTIMO,

.Omni filialis obfequii culfu ac pietato

astcrnum colendo, ok

innumera. certe. beneficfcu

quibus.fe.per. omne.vitas,tempus*

incredibili. plane, ftudio.

cornplexus. efh

&. ob.

fingulari. favore. nuper. eoncefc

fam. veniarn.

Cxteras. propediem. invifendi. Mufax*

Hoc. ehartaceum.munus.

ceu. .

gratiffimi.animt.figmim.

cum.perpetuas. profperitatk,

&. diutumas vita»,

devotiflima, apprecatione.

facrat. dedicatquc.

Ob-feq*venttfjlmus iV/zW,

(5)

Cfarijjimo Philofbphu Candidatö

Da ANDRE# ©$2<D/-

Populari atquc amico honoratilHmo>

fecundum dijfmtaturo, Xnlignesin bonisliteris progreßijs

ex animogratulatur,

hmfueritßudiofaDeigern Scan*

(txhm gens armis , nec pietate

minor:

Qugque fuperßitio Majorum pe&ora

cepit;

jQuodfatum fubiitScandicareligio:

Difcimus ex duplici>mi Bolde, labore Minores,

Quemnuncperfeäwn dat tmdotfa

manus.

Tatria^credemihi,dignas tibireädere

grates Pro tantismeritis officiofa feiet,

Do

FATIS RELIGIONIS SCANDIG®

dieaquondam

ER. FRONDINJ Jun.

(6)

B. L

PAucisignorautiamihiautmonenduses} B* L,temeritatis me accufes.ne aut

rollieetur ipfe hujus dijjeztationis titulus

lirevemreligionishißoriaminScdndia^quam

non éantuinpatrium noftram [ed1$vicinas- aliquot regiertes compleEl't, docent de*, curatijjimi nefiri feriptores. Fateor pro*,

pofitum meum primum fudjfe > cum hunc

titulummeddijfertationi darem,fata reli*

gionis in tota Scandia levipenicitio adum

hrare•, [ed cum labor &opus maj-usejfet y

quam nuncfrieretrerum &temporisangu-

pid, etlam accedentepeculiari caufa7qua

fefiinarejußit,venia-mmeimpetraturum(pe-

rof quodtantum limitUsuspatria religio*

nem m e amfepferimK St quis autjcm omnina, pojcatpromijji debitum reddanu fhiod'

veroomniay qaca pofiulavitrerum dignitasy.

indagare & perfequinonpotuerim,facilt^

idmihi indulferis leElor, qui abßrufant^

rerum Suiogothicarum indaginem noßiu

Vak (frave.

(7)

Deo Duce TbeJ. VI.

jEligfo ChriftiancL.,

qucejam per mul-

tos annos five in¬

juriatemporis, five

incuriåeorum,qui-

bus Svionas con-

vertendi inaimbebat munus, in_.

patria noftra negle&a & fere ex-

ftin&afuit, iterumrevivifcere coe-

pit regnante Erico, quem & @e*

getfdü/ afelici viéloriarum curfu, &

®)CfdU/ inargumentumfummavirtu-

tis&1prudentU & Stenkillum a ri- tu, etiamnum Papißis familiäri, facrä,

ut putatur, aquafrontem peäusque conjpergendi, diftum fuifle docet^,,

nobile in^hiftoria patria nomen 8c lumen, Örnhielmius. (a) Adhunc

commorantem in Dania? regno,quo

A Sve-

.(*) 77/)?. £^/. Sveogoth. IIb. z. cag. 6.

(8)

■$§§ "4 fftfr

^venottonem exulem fecerat, x*

quisque legibus novos cives Tibi

conciliantem, venit legatus Ca?f:

Ottonis III. <3c LibentiiArch.Hamb.

vir magna? pietatis, Poppo, Slefvi-

cenfis DioecefeosPra?ful, enixeRe¬

gem rogans, ut pacem nomen_.

Chriili colentibus, quam denega-

rat Sveno, indulgereü. Dederat_»

jam religio magnos tumultus in_»

Dania & Haraldum eam civibusvi obtrudentem regno nuperexuerat.

(b) Unde ne fe in fimile difcrimen

adduceretEricus, rem concilio pu- blico defert, ubi Poppo aptå &

concinna oratione novisque infu-

per miraculis majeftatem fuo nu- mini adferuit, veritatemque fua?

do&rina? Regi populoque perfva-

fit. (c)Ita confirmatus in Chriftia-

na religione Rexnovoscepit impe-

fcus diflundendi eamper aviti regni

pro- (£)Sax. Gram.Hiß.Han.Hb. X.pag. m.i6j (c) Adam. Brem.Hiß.Eccl. Hb. z. cap. id.

Mejfen. Ssond.lüußr, Tom.p.Hb, /.c.^

(9)

^ llS

provincias, mifitque, quos habere

poterat Libentio fuppeditante,ver- bi divini praecones in Patriam,mu-

nere fuo, ut fertur, ftrenue defun-

S:os. (cl) An autem ante mortemu

a recepta religione defecerit Eri-

eus, aliis dijudicandum relinquo,

ego eamlevitatemoptimo Regi tri-

buere non audeo. Hasc accidifFe^

dicunturcircafinem feculi decimi

Thef. VJL

MAjorareligiotarnennoftraincrementafub Olao (Sfiofrcepit

Jtonuug/ qui receptam a patre re-

ligionem fovit l&tisquefucceffibus

auxit & confirmavit. Impetrato

namque ab Ethelredo, quem alii

Milredum vocant, Sigfrido, ipfe^

Rexjam in V.Gothia degens, ve¬

teridamnata fuperfiitione, ad fon-

tem Husbyenfem, fbperftitionibus papifticis poftea celebrem, & xnde

S. ©tgfnbé tåttil diåum, facraper-

füll¬

en) Vid. Hiß:Eccl,Svectg.IIb. c.jZ

(10)

«i§ fes-

funditur aquaChriftoque initiatur.

Äppulit primum in litusScanicum Sigfridus, &jinde in Smolandiam ivit, ubi confluente magna homi-

num multitudinereceptis baptifmi

ceremoniis multas Chrifto lucraba-

tur animas. Jamque condebatur templum Cathedrale Vexionen- fe, primo ligneum ex mul&a pecuniaria,quam injuftam fceleris

ultionem dederant male quidam conjurati homines , qux abfente Sigfrido nepote& ejus novas Eccle- üx pra^fe&ostrucidarant; mox in

lapideum cura Sigfrid! & annuis reditibus ei Ecclefia? a Rege adje-

&is converfum. (e) Peragrabat S.

Sigfriduspartes omnes Sveci# pr#di*

cando, baptizando & popuhm ad fi-

dem Chrifli convertendo , conßruxit

Ecclefias, Clericos ordmavit, <&c.(f)

His doärince Chriftianas fucceiii- bus Isetus Rex Olaus , pio Zelo

ftu- (e) Conf. vit.S. SlgfridldpudBaz.Hifl.Eccl.

Svco l. i. c. 7. (/) ibid. pag. 104. feq.

Add.Mejp. Scond.Iüufir. Tom.g.1.1.c. 14,

(11)

117 §§{*

ftudioque accenfus, fanum illudUp- falienfe, veteris impietatis arcem

ac metropolin , fubvertere anni-

xus eft, rives ad fuam religionem

vi addu&urus. Sed coa&is regni

comitiis decernitur, Regi tion in- tegrtirri före, q nen quam ad Chri-

ftiana facra in.vitum cogere neque

delubrum illud deftruere: Sed li

Regi aliisquearrideret illa doclrina

nova, jus fasque efTe illis quacun- que regni parte federn fax religio-

ni eligere, reli&a fibi fuisque facris

fuå pace ac libertate. Sic apio in~

flituto fubmotus Rex inV.Gothiam concéffit & regni fua^que religio-

Iiis fedem fecit Scararn; ut hxc o-

mnia ex Adamo difcimus. {g) At- que ita duo novi fa&i funt epifco*

patus Vexionenfis & Scarenfis, iili

Sigfrido,huic Thurgotho pr&Aeéfo.

Quibus poftea acceuerunt duo alii

epifcopatusUpfalienlis5cStregnefi-

en-

(g).Hifi. cccl.lib. z.c/tp. A.I. &Locccn. Biß*

Svec. lib. i. in vit. Qh

(12)

enfis, ab eodem Rege paulo ante

mortem inftituti. Ejusprimusan- tiftes fuitEverinus, hujus Efchillus, (ä)Hoc pack) aiufra eftmirum in

modum res falutis in patrianoftra,

tot fundatis Ecclefiis , totque in-

fH'tutis epifcopatibus, üt de lasto

in pofterum fucceffü bonam fbem

fibi facerentomnes. Verumanhasc fcalia propriå au&oritate, an vero indultu & confiiio curias Romanas \

fecerit Olaus, difficile eftcerti quid

dicere fiiente hiftoria 8c diflentien-

te fcriptorum calamo. Subdiderat,

ut prasdiximus, Papa ar&ol Orbis

regna facras Hamburg. Archiepi- fcoporum jurisdi&ioniadfundandas

in locisopportunisEcclefias, confecrandos presbyteros, diflerminandos terminos>

ordinandosEpijcopos&c.(i) vibratoin renitentes, ut (bietJupiterTonans, anathematis fulmine- Faqiiius au- tem clavamemanuHerculis, quam

(h)6ml). Lliß.Eccl.lib.^.cap. (i)pri-Vid*

dtylom Leonis JV, 1\ R.npudQi'tlfy.f.^6%

(13)

"9 P*

privilegia &jura ex his hominibus extorferis. AdferebatquippePapå

jam inftituta religione abfölutum

jus in facra, fibique foli, ut vica*

rio Dei in terris , curam ovium Chrifti incumbere fafluofe ja&a-

bat. Quod autem Rex Olaus nul- inre Iseferit majeftatem numi-

nis Papalis , inde patet, quod a

Romanenfibustantis'extollaturlau-

dibus, primusque celebretur inter

Sveciae Reges, quos Chriftiani ti-

tulo dignentur; licet multi ante

eum Reges nomina Chrifto dedif1

fent. Quid? quod etiam Chriflia-

niffimus audiat. (£) quo hono-

re vix infignitus fiiiüet, nifi in o- mnibus Romani magnitudini fa- tisfeciflet. Unde in grati ac ve- nerabundianimi fignum ob curam

religionis cenfum quendam voca-

tum S. Petri denarium Papa? confe-

crafTe diciturOlaus. (/) Hinc pu¬

tan-

0) Ad. Brcyti.Hiß- Eccl. lib. z. c. 41* vid,

Cel. Lund. not* inleg. V.G.p. :41. (/) Pufftndorf, in Hiß.Svec. pag. 66%

(14)

«§l 110 §§*

tantur idololatra?, quornm adhuc

magna pars erat fuperftes, Regem,

quem puerum ulnis circumlatum

'cives appellarant ©flöt *ÄonuiU}

levi Ted ignominiofa, ut ipfi puta- bant, nomin is üexione

l\ung/ vocafTe, quod primus cer-

tam per civesmunerumfymbolam

RomanoPontifici fubmitteret: qux dona ipfi idolorum antiftites antea fibi iuisque Diis prona manu ex- cipere folebant. (m ) SubhocRege

etiam Runas, veterum Gothorum

] iteras , excifas deletasque fuifTe quidam tradunt. Scilicet cum fu- perftitionibus&incantationibusad- hiberenturRühae & fine harum ex-

cidio idololatriam exanimis homi-

num tolli & exftirpari defperarent monachi, factum diciturjufTu Syl¬

veftri IIP.R.& fvafuSigfrid! &ope¬

ra Regis Olavi, ut propter abufum profcriberetur legitimus Runarum ufus; quafi orthodoxa religio, cum

fpe

(rn) 6rnf\Hiß.Ecci. Hb.3.r, 8-

(15)

fpe fucceflbs, neutiquam potuiflet hominibus tradi,nifi delerenturfcri- pta & omnis te&x Pontiiici^ ex-

ftingueretur memoria. Id quoque

ex nummis quibusdam hoc tempo¬

re culis, qui latinas non Runicas literas exnibent , arguit ' Nob.

Örn^telm. (#) Hoc intempeftivo

monachorum rigore & vano pie-

tatis ftudio multa periilTe noftra?

antiquitatis monumenta, &certio-

rem rerum vetuftiflimarutn me-

moriam intercidiile dolemus*

Tbef. VIII.

OLao fiiccemtpoft baptifmumfilius AnundusJacobus di&us,ii,

quo regnante eadem Ecclefia? Fa¬

cies manfit, tefte Adamo. (<?) Un- de etiam Rex Chriftianiffimris ap¬

pellatur. (/>) Jacobo mortuo in lo-

cum fuffedus eft Emundus II,

B non

(V) Hiß: Beel, lib, 4,c. 8 pAg> 414*>id Loc~

v cen:Antiq. Sveoget b. lib.2. cetp.ij.&Conß

Lund:)iot.inleg.V.G.p* (o)Hiß.BccU lib.i. cap.41.&J4> (^p)Adam.lib.^.c.ij»

(16)

*0 121 P*

non confundendus cumEmundoI, qui ob divulfam a legitimo Domi¬

noScaniam vilisf.©(eitlitlC dicime- ruit. Nunc cum baptifatus effet, non

miltum de religione Chrifliana curajje, peffimumque diciü Adamus. (q) Ted

Regem Emundum ab hoc impieta-

tis 6c contemta? reiigionis crimine

erudite vindxcat övnbtclm. (r) 6c

peffimum vocatum effe per fum-

mam hominum Ecclefiafticorum

injuriam accalumniamdocet,quod jufta ira ac indignatione ob fuper-

bam Adalberti Arch: Hamb, acer-

bitatem, qua non injuftum Sveno-

nisRegisDania?6cGuda? matrimo- nium folverat, ab amore 6c reve- rentia fedis Hamburgenfis fe aver- terit 6c jugum impotentisdomiriii excuflerit, Ofmundum Archiepi- fcopum fuo regno conftituens. (jr)

Sed mortuo Emundo 6c in locum

furrogato Stenkilio II reftituta eft (q)Ibid, (r)Hiß, F.ccl.Hb.'q.c,n.(s)pri-Vid.

Baz. Hiß. Eccl. Sveog. /.i.c.iQ.g. in.

(17)

I? prift/na Pontifici Romano & Ar-

i- chiepifcopo Hamb, reverentia &

Osmundus munereeftexutus,quod

m ei tradiderat Emundus. Reconci-

% liatis itaque Svionibus plures huc

:d mifilTe dicitur Adalbertus verbi di-

a- vini prsecones. Inter quos recen-

le fetur Adalvardus , quem Scarenil

& dioecefi datum fuifTe pnefulem tra¬

ft- dit Adamus, cum Vermelandorum

m i 5c Scidfindorum gentes^ifti epifcp-

)d patni usque in nuper adfinem ela-

r- pfi feculi initium fubje&as, docu-

r- ifTe memorat. (t) Deinde Stepha-

o- num quendam huc venifTe docent

o- annales noftri, qui cum in Helfin-

e- gorum fuperftitionés dirosque ido-

r- loiatrii-e mores acrius inveheretur, lii a feris hominibus eft trucidatus 8c

>i- terra conditus, quo loco poftmo- j) dum exftruftum eft templumNo¬

na rala, fabuiofis monachorum mira-

cu-

:i- (t)Defitu regn. feptentr. pag. m. iji. &

'id. Hi.. Peel. Hb. j. c. /7 Mejf. Seond. //- lufir. Tom.p. /. /. c. 3^.

(18)

in pt»

culis clarum. (//) Docebant hoc tempore, qua poterant fide,facro-

rum miniitri, & omni nifu opera- bantur in vinea Domini, fed cre-

fcebant tarnen cum bonis frugibus

noxia zizania & conftanter veras

do&rina? & fiia? Tahiti renitebantur miferi majores, ut in veteri fuper-

ftitione damnari quamverareiigio-

ne receptå falvari maluerint ca?co

mentium errore diabolique inftin*

&u abrepti morfcales, . Quousque

e-nim templum & cultum integrum

haberent profant , a?gre abftrahe-

bantur multi: a cultu tot feculis ce-

iebrato, tot populls tantaque cum

veneratione frequentatp & in tot vlcinas propagato terras. Stabat namque aclhuc vetus illud trium idolorum fanum, vigebatque anti-

qvus immolandi facrificandique rl*

tus. Ünde Adamus, cujus a?tas in hxc tempora incidit, refert quem dam Chriftianuraüb!narrafle,quod

ca-

(u) Vafiov■ Vit. Acfuil. p. 44.

(19)

canum

hominumcgcorporaLXXll

mixtim fuipenfa in luco facro co«

ram Upfalis vidißet (x) Confpirafle quidem dicitur Adalvardus cum

Eginone Sconienfi Epifcopo, ut fa-

num illud fubverterent5 Ömnia tor- mentorumgeneralibenterfufcepturiß

illa deflrueretur domus, qu£ capnt ejj'et

barbaric#fuperflitionis. Illa enhn di~

ruta ve!potius crematä, fore, ut to¬

ta gentis converßo fequeretur. Séd pius Rex timens turbas a populö,

quem vi cogere non licuit, ca'Jide

fubmovit.eos a talt ccepto, afferens <&*

dies flatim niorte dann?andos, ér fe

a regno depellendum, qui makjdclores

inpatriam duxerit. (y)

Theß IX.

VfOrtuo Stenkiljo in diverfås fa-

Et-létiones feißa eft Svionum res-

publica, duobus Ericis de regno

certantibus, uno Chriftiano,akero ido- (x.) Defit,regfept. p/ig.rn. ijz.( y) Ad/tm

Brem, cit. loc. co.nf. OniE Hiß. EccU

üb. ,j. cap. /jt

(20)

idololatrå: nee ante componi po-

terautcontrariaftudia,quam finem

de regno contentioni feeiffet civile

bellum, Cctfis utrisqueEricis. Hac tempeftate valde afHi&a eft res re-

ligionis & crudeliter Ikvitum in

membra focietatisChriftianse. Un- de AdamusChriftianiiatemvalde tur-

batam frnße tradit (z) Sed e medio

fublatis duobus Ericis fua religion!

reftituitur pax & tranquillitas; &

regni feeptra deferuntur Haquino

Rufo, qua? etiam fumma virtute tenuifte diciturtum in bonas leges,

tumin Chriftiana facra. Pofteum Rex conftituitur Ingo III, fub quo

varia fata habuit religio Chriftiana,

ut deferibit Hervarar faga.

wax cn gob S&ttfien/ l)att Ptobbe

2ifi]ubaoftretod)bcfaltc ffl*

naé 9)1cn oc ©weinte habe ftoc

frantro (Ina ()etidffa ?Ifgubac cd) bbflo fram fin gamla fet) &c.

2>e

( z) Mijt.Ecel.lib.4.-c. ij. Vdflov. Vit.stq14iL.

p. j/. Locc\ Hiß.Svec. 1.z.p. m. 69.

(21)

«ö I27 p*

©e ©menffe tpcfte at Äong^nge

brotS-ant>fen£ £ag emot bem/atban iinUeomfußjWbc fafer/fem ©tenfiß bgbe lättt mara otorba. ©erfore böllo De tingmeb benom &c. Jpanä

©mager ©men tiflbob Dem ©men*

ffont att nppebätfa bkDcffret for

Dem/om De mtue gifma bonom Äo*

nungamdlbe. ©ertifl jatobeDe atte cd) marbt ©men tifX Coming Uv gen ofmer alt©metige. Addit de-

inde au&or hujushiftoria?Ingonem

regnopulfuminVeftrogothiameef- fine, ubi cum per triennium, quo regnumtenuit Sveno ille viétima-

rius f. 23(otfmen, incertis fedibus vagatus elfet, Svenonem nil hoftile

metuentem aggreditur, ^dibusque

militecin&isignem fubjicii,(#)Mor-

tuo Svenone regno reftitutus Ingo Chriftiana? reÜgioni prifeum decus

acpacemrecönciliafle dkitur> Sunt, , quiputant, irritarumfievis idololatra-

ruminjuriisigne abolevijfe celebre illud

Beo- (a) Hervar.fAg. caf.ZQ*

(22)

Deorum Upfaliehßim dehbrütni cum misqiiaminjequentium Regumhiflofia

mentiofiattanqucwi fuperflitis. (U) Alii

autem opinantur eum igne tantum luftratum convertifte in veri Dei

te mplu m,utßojlea inillo de veternfu- perflitione vera triumphet pietas. < c)

Noftrum non eft tantas lites com-

ponere, qux maximos in hiftoria

lioftra viros dudum fatigarunt. Id

certumeft,Ingonem religioni Chri-

ftiaiicE priftinum vigorem reftitu- ifle&'inidmagnoincubuLTe ftudio,

ut veteres fuperftitiones omnino tolleret & exftirparet. Verum fub

Vi&imario illo, idolarum patrono, crudeliter efte adlum in homines

Chriftianos, teftantur multorum

cruenfca? csedes; & confpiratum fu-

ifte in excidiüm nominisChriftiani graves innutint perfecutiones. E- fchilius repentinoSudermannorum tumulcuprimumfecurictefus, mox,

(b) TI/ß.Eccl.lib. 4.c. r.p.369. (e)

liudb.dtlavt. Tom.1.c.7 pag. iyi.

(23)

jübenteTyranno, lapidibus eftob*

rutus, ,& fepultus poftea in loco, cujus frequentia dedit occafionem

condendae civitatis, qu# ab eo E~

fchillstunadicitur, EtiamBothvi- dus, quem commercandi gratia in Anglia didiciÜe religionem & re- verfumSudermannis fuis inculcaffe

praediximus,martyrioafteétuscori- debaturafratre in loco, ubipoftea

\ in ejusmemoriamtemplum exftru-

itur& ab ejusnomine 1SotI)fö)tc£ta

vocatur. Hoc temporis tra&u di¬

citur quoque David Abbas fenio morboque confe&us occubuiffe,

qui federn fixerat in Vefman- nia,ubi hodie Munkatorpenfis ec- defia colligitur, cmi verbum Deicon- fianterannmicianäo multas injurias perfecutiones perpejjüs eft.(d) Huic

prima initia epifcopatus Arofienfis

G debe-

^ (d)Fit.S.David:ap.Baz.Hiß.Beel.l.i.c.p.

p. iQS. Vdfiov. vtt. Aquil. p. jv* Mefll fem4.iütffir. Tom.9, l.eap. zp.

(24)

) c IJO

débéri non dubitat Nob.

(O-

ifftjf X.

"A P bunc Ingonem, una cum fra- sfAtre Halftano regnantem, fcrip-

fifle -creditur Gregorius VILP.R.

gratuians Regi reiiitutam religioni

paeem profperosque pil operis fuc-

•cellus, limuique admonens, ut le-

&oS ex civibus jiiven.es Romarn

gitteret, (Mi &SJRm: Ecclejne mo- rihik$lmnis infirm ^ mßrudi mkt

rent MÜe &jhlubriter^ quJ&ußfft a-

gemiav referré. (/) Ita fub nomine

Propaganda? v era? rellgionisdatebat crigéftdi confirmatidiqueinbisiarj*

r-egiii Papiftici cura & {HKckib-

do. Scilicet regtii juventutena

Romarn peilicere volebant, ut ar- tibüs Romanis capti domi nihil

ihcerent, nihil agertnt^ qüod celfi-

tndini Pontificunu.; qttod vit<e, quod

fam<e bonisque ipforum inter ipfos no- -

; 'VuVi X.<H{jfo- l P

p.330. vl<$.Iii. 3.cap. 22. (f) ' (

Vid. lk. P. R. dp. Ortlh. p. 33K feq. &

Vdjto\>:p,iS4>feq*

(25)

131 p

cereu (g) Denique,in iisdem lite-

ris irrogat Papa populo decimas,

facerdotibus Ecclefi.is.que penden- das, quas magno cum tumulturma^

gnacumprof uilone fanguinis,inter-

dum eriam cumexilio& morteRe- gum exa&as efTe, teflatur hiftoria.

ftn.de hac tempeftate videntur coe-

piffe definiri epifcopatuum termini>

qui huc usquc um certo lim'ite erantr

defignati,Ted promifeue circumibant

provincias pnedicatoresfme invidui docendoérprxdicando, tefte Adamo, Recepta enim lege folvendi de¬

eimas neceflaria fuit dicecefium di-

ftin&io, ut couftaret, quid cuili-

becEpifcopodeberetur. Etiamhanc divifionem alia in paroecias vi- detur excepifte. (/>) Huc usque duravit feculi undeeimi hiftoria lü¬

de ab. Olao ^fielAenUUg pertex-

i \Jf VÖlT.fJl/ß.Efc/. />. jZfA)Conf.&tYlk*

Hift,EccL Hb. ?. C4S*

(26)

131

Thefi XI.

MIraridentiam,certequaconvenithuc usqueeam pru-Re¬

ges res religionis adminiftrarunt,

utfacram tyrannidem optime cave-

rent. Perfecula enim nöttum, deci-

mum & undecimum nullus Regnmfa-

tri# legitur ullo unquamJuppltcio com-

pultjje cives ad Chrifliamm religtonem,

■nullus facrorwn antiflites inprocerum

mimerum admifijfe, nullus Papam Rom.

velutterreflrenumen agnovtffe. (t) U-

tinam & hos fcopulos declinafTent fequentium temporumReges,pra?- fertim Folchungica fhrpe oriundi,

non inScylla reip. navis turpi nau-

fragio collifa fra&aque fuifFet. Sed

cum nimia fua liberalitate opibus honoribusque eos ma&affent, fibi atriseque ea dederunt mala, qui-

uspatria oppreßa diu gemuit, a- öura haud dubie animam, nicce- lefti beneficio eam immitijugo li-

beraflet Deus. Ita Svercherus II,

cum

(i) Idemf/tg. ijp.

(27)

{ cum regni adminiftrationem fufci- peret, pietatis amans omni,quo po- terat, modo Ecclefiarum commoda promovebat, Ted & callide lapien-

terque cavebat,neEccleiiafticorum potentia nimium crefceret, admo-

nitus ex tot malis, qua? per vicina

regna dederat faftus papalis. Hic

eft Rex, qui marmorea jecit fun-

damenta templi Cathedralis Upfa-

\ lienfis, qualia etiamnum vifuntur,

licet horrenda flamma nuper foe-

data. Antea confeétumlegiturtein- plum, quod olim a SS. Trinitate,

nunc a rufticis, facra fua ibi cele- brantibus, nomen habet. Quo au-

(flore, quove tempore exftruehim fit, fllentannalesj fedfatisfero Up fa¬

las Chrifto dicafle templa docent,

partim, ut contendit b. Schefferus propter fummam templiidololatri-

ci reverentiam, partim propter pa-

<fla, qua?inter Olaum ©fiot^oiuinq

& multitudinem de non adigendo

i quoquamad Chriftianafacra&con- fer- \

(28)

lervando veterieultuifiiohonore &

pace. intercefTerant. (k) Si Erico

•Olai Ed-es(it habenda, inillo loco ubl

trium Deormn cuiius & templumJitb

gentilitms decurfu fhruerat, exfhr-

pata fy? eliminatå omni idololatru fpnrckié, fMficaté efl Ecrfefiabeatijji-

m<e lYmitatk. (/) Affbntitur Nob.

"Otnbidlll/ quodcremato dtrutoquefa-

Wo triam idolorum ereåuin ßt dica- ttimque divina uniiatis SS. Triadi, quo \

loco frias fuerat delubrum trium Deo-

rum, ut triadi idolorum Bites

Tpicb? faccederet, (ni) Sed firmiffimis

argumentis orbi eruditonuperper- fvadere conatus eft Polihiftor no-

fter; quem nos venerati fumus, &

venerabitur etiam pofteritas, Cel.

Rudbeckius,impietatisdomicilium

fuiife templum veteris Upfålia?

quod duabus dein accelEonibusau-

•chim ChriEianis nunc infervit fa- cris.

(k) B.Scheff- Upfal.Ant. cap n. fdgi i$4>

(l)IIb. t.pAg%m,3,_{i7z)Hiß,£cci.p. 47^ i

- Sebiff. Upf: c. ii,

References

Related documents

ne negant, quod falfa veris fint finitimg: quod conjj&lt;fturis fepe plus jufto tribuamus: quod fen-. lus occafionem

duas iftas partes, animam Sc corpus, quibus con- ftaruus , tertiana quandam, neicio quam.

textu non exftat. Neque admittunt LUTH.Dan. Interim, quod ad fenfum, non incom». mode infertum videbiturj quum incoaretur v

iiBcfxev y # rrjc i fas itKÅtxrx,) cd in propatulo, convcr- tendum fuifle: höre vi, bvar tc h en på ßtt (aut ccrtc på vårt) eget tungmål; proeo, quod habet noder: bbre. vi

dum prxfigkur π (r), quod praeter Articulum (s) cor*, mode denotare poteft notam univerfalitatis (t), hoc feil fenfu JE HOP AH, DEus omnium Exercituum, qui. ecelimi &amp;

'diofi fint, ex eo peripici poteft, quod pecuniam ct&amp; gloriam negligant, quod voluptates refpuant, conftantiam praefteot. Quod hominum cari- &#34;täte flagrent, indicat amor

nön inferviunt, filentio prae- teritis, quae de prima Monar- chia, ejus ortu atque au£tore. träduntur,mihi

denti vero Lavinium cumomnibus rebus, populo au&amp;or fuit, ut viginti talenta ex pub« darentur, ipfe de fuo quinque adje- cit, quo manifeftum eflet, quod non ho¬. minis,