• No results found

De antiqvitate monarchiæ sveo-gothicæ ... moderatore ... Dn. Jacobo Arrhenio ... publico examini exponit ... Gudmundi Choriæ alumnus Sveno Wahlberg, W. Gothus in audit. Gust. maj. ad d. XXI maji anni M DC XCVIII

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "De antiqvitate monarchiæ sveo-gothicæ ... moderatore ... Dn. Jacobo Arrhenio ... publico examini exponit ... Gudmundi Choriæ alumnus Sveno Wahlberg, W. Gothus in audit. Gust. maj. ad d. XXI maji anni M DC XCVIII"

Copied!
40
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

i>, i?.

2^£JtÄ(TjtA(56

Philologico - Hiftonco - Politicuftl

; DEJ

ANTIQVITATE

MONARCHIE SVEO-

GOTHIC.®,

Åufloritate Amj-lidimi Senatusl PHILOSOPHIC1,

.

fil Regia Sviontrm ad Salam Acadcmia,

Moderatoré

Ampliffimo Celeberrimoque VirQ Dn. J A C O B O

ARRHENIO Hift. Pro£ Reg. & Ord.

Pubiicö examini exponit B. GUDMUtfDI CHOKMt

Alumni«

SVEN O

W. Gothus

In Judit. Guß, Mtj- åi i. XXI Mdji

i

Anm il. DC. Xcrill

ÜPSAL^E Excudit HlNRlCrSKeyfef

Reg« A«4 Typogcaphu»

(2)

$\e)>erendisfimo T a tri m ;«j

DOMINO

Dn. P E T R OD

RUDBECKIO ,

S. S. Theologie Do-E<

öori AmpMmio, Inelytaiif

Dioecefios ScarenfisEpifcopo

Eminentiffimo , Senatus Ec- clefiaftici Pra: 0di longé Gra- viffimo, Patrono Magno, Pi

Sc fubmifla men te aeter- num Sufpiciendo.

Maxime Revet endo ut q ne FrtcUrhßmcAcl*

DOMINO,

Mag, BENE D I CT OM;

RÜDBERG SO,

X>iccccfios Scarenfis Archipraepofit'&o. 1 JDigtiififjnio, Templi Cathedraiis ma Paftori Meritiflimo , M&- 'Cen

cenafi optima. gt

Tlmmm Jlevetendb Clamfi ntqne JDOMI NO,

Wag MAGNO ®«R$'£>S5<S?R@Ad

5. i'beol. in Gymn Scar. Lcctori Da v; 1)0

tevrimo. Paflori in Sc .Ecc\efiaruir

"

adjunftarjin) Pjspofito LaudåtiflilRO

Jrumotori Ctrtiftimo.

(3)

■Summe^Verendo atrfve DOMINO ,.

ODn. JOHANNI

>Eccldt Orebrog. An-

taßtiiliiti longe DigniffiiÄ, Mae-

po cenati Optirno, lincerä

c~ anirni obfervantia

ra- colendo.

.

mcAdmedum Ktvertndo Tr&darhßmeque

DOMINO.

OMag. LAUR EN TIO

V ICTORINO,

fit'6o. Thcol, inGymn. Scär.Ledori Pri-

iis jnario, Paftori in & adja- ,centium Ecciefiarum Pnepofito Di-

gniffimo,Pron>ororiBenigniflimo.

NO, vt &

X^Admodum ReverendisSt clariffimis

^eKiDominis^Confift. Scar. Adfeflbribus

rurr ^quiffmiis,Gyrnn. Lc&oribus Dex«

| 0&itnis 8 Eau toribus Benignis*

(4)

\ß iecenatihus - IwÅgnis^Patroms O-

p tim is Ö

ribusDefideratiJfimiSy

ut Reipublica

ri£-, it aSpei

n<e fiMFautorib -

nigniffimis, -

tiones non bas, nifi - eumenti

commendabiles, infub- mijftf, pi<e & grat£

mentis , cum o-

mmgenafelicitatis - precatione, fide, qua licet, addiBi sßma

D. D, O.

s.

å» & &

(5)

Supremus faxit Princeps, d$ex atquc

Monarcha,

ln tandem Vergant nominis haceefuit

A c r a Mufarum

eolentes > tan- quam Circe quaedam

focios Ulyffis, fafcinare confve- vit; ut, domefticis negle£Hs

vel fpretis, rerum cxoticarum inquifitioni & cognitioni inhi-

antes,totum vitae fpatium in ad-

nuratione Graecorum 8t Roma¬

norum,diu nimis peregrtoantes,

domumquefero fedire géftien*

tes, confumant; ignari eorum*

qua: domi å majoribus funt ge-

A Ra)

(6)

I

quorum magnitudini, o*

mnium ferme terrarum popu-*

Ii libenter cedunt.

Ne autem me, in praefenti fpe»

cimen ingenii editurum , tem¬

poris , operis , & impenfarum

poeniteat , Honneri illad;^'

yhvKiQ# jr*l^os-y nec non impeni Regii prxftantia Sc pvx Foly-

archia eminentia, adeo me fui jucunditate permoverunt, ut

JDiffertatipnem hane, non pro rei dignitate, fed pro mea te- nuitate confcriptam candidé Philofophantium exarnini fob¬

in ttere conftituerim. Fateor

equidem ingenueme argumeii-

to tam nobili & ardux rei ef-

fe imparem , tantumque non

fuc-

(7)

m 3 «

fiiccumbere; verum captu/ad-

miratione rerum,abHyperbo*

reis noftris geftarum, qua: tan-

tae funt, ut virtus & fortuna ad

eorum conftitiiendii imperium

cötendiffe videantur non potui

non rem aggredi, propofitum-

que urgere pbtius, quam at.

tentatum deferere, primitias«*

que ftudiorum Patrik confe-

crate, qux ortus noftri haud

cxiguam partem merito fibi

vendicat; utpote quae me ge- nuit, fovit, aluit optimas in-

fiar matris* Eft enim velat

riterque parens, quarequino-

men ei impofuit, å reipfanoa

temeré patriam nominavit, va.

cabulo quidem å patré deduu

m

(8)

© 4 ©

do, pronuntiato tarnen femi¬

nina terminatione, ut quafiex

titroque parente miftum effet.

Mihil vero heic ultra pollice-

ri audemus , quam ut tantum

prsecipua quaedam leviter tan-

gatnus, fingula enim enarra-

re praefentis opufculi habitus

tion permittit; nec res föret operis exigui; (1 quis autetn fummatim quaedam noffe cu- piat, noftra sequi boniquefa*

ciat.

I. Patria noftra infula ( ve-»

rius PeninfulaY incompert#

magnitudinis Plinio diäa, in

frontifpicio opellae noftrse Sve-

o-Gothi* nomine venit, qua*

fttoi vocum origo é latebris

(9)

HM fl

fuis eruenda eft. Cui rei a«

peratn impenfuri, neatiquatn

in caftra eorumtranümus, qui

carum incunabula ad Noachi nepotes transferre conantur;

quaecunque enim de ipfis ad- ferunturvconje£l:ura: funt, nul-

lo fundamine nixx : exigua quippe imperiorum fuére ex-

ordia, obfcura, nemini anitii-

adverfa, & nullo nomine no¬

ta , aut celebrata. Nos five ftudio gratificandi nominibu»

Hiftoricorum, five potius ad praelium ineundum parum pa- rati, pugnatn heic omnem de-

treäamus. Meliori tarnen ju¬

re contenditur five vocetti

®Ul>Cr/ quodNorvegico &HeL fingico regno auftralior fuerit:

S vecia jiivc Gpchicum ©lt>Ctt/

(10)

© 6 ®

qnod juvenem, militem tan-

demque nobilem fignificåt, an-

nuente ipfa Hyperboreorum

fortitudine, nullo non tempo¬

re celebra ta, vecabulo Sve-

cix originem dediffe. Pro qui-

bus etiam fententiis tutandis

umbonern objiccre non dubi-

tarein, nifi in partes itias me raperet Celeberrimus Atlantik

cae Auäor, å quo religio mi¬

hi eft in diverfum abire, cu¬

jus cjuoque eruditionem orbis

hodie literatus merito ftupet $

Ut cum illo ex noftro

Sveciar voccm profe&am

Jubentes profiteamur , in me¬

dium relinqventes , iltrum å

verbo debellare,an ve.

$o å novalibus fyIvå adufta pa.

mi*&n i odini nomi¬

ne

(11)

H 7 flfc

fie,rc£Hus dicatar: progtediéte

enim tempore antepenultima ejuslitera, levern, quam nunc

refert, mutationer» fubire fa-

cile potuit, vid, At.T.I.C.24*

Gothiac nomen ve*» 'i Gothico Gaetaid eft gignere derivatü ef*

fe fufpicäur, vel, quod veritati magis confonura eft, a Gau te Odini nomine, qux fententia

tueturie antiquitatej narao-

lim non Gothi fed Gaute di-

cebantur, ut haeccomparet fen- tentiaapud Loccen. Antiq. L*

I»c.i. vid At. Tji. C*17. Juvat

porro Sveo-Gothiae Synonyma

å fupra laudato Atlåtices opere

paflimdefumpta indicafle. Dc

qua re nobis follicitis fefe fiftit

nomen facile antiquiffimum Scythia^ Mannaheim > Scan-

dina«

-i

(12)

© 8 iJ

dinavia ; Vilkinaland ; Bal-

thia ; dSatgOH i Terra Hy-

perborea , A tlantica 4 Ogy- gia ; Norrmannia & c, qua: o- mnia ejus antiquitatem ar-

guunt, ad quam altius expen- dendam & rationibus, fed pro .

temporis ratione pauciflimis , probandam hinc avocamur.

II« Quantum dignitatls in

rebus humanis tribuatur an.

tiquitati, nemo fere eft,qui ignorat. Hinc praecellentiae

argumenta depromunt Politi-

r

ci j ex hac juri robut fsepe

quaerunt juris confulci 5 ex

hac religioni au&oritatem ad.

ftruuntj qui rationibus huma- fcispugnareadfvcverunt. Hinc

aeerrim« quoque incer varias

(13)

é

gentes de antiquitatis praero-

gativå contenfiones* ut intet Argivos'&i Athenienfes; Scy*

thas & iEgyptios; utide prae-

tlaré in hunc fenfum Cicero de Di vin i Quem tion moVeat

darifjimis moriumentis teftätä &

confignatä Vetuflas ? Hinc Eth-

nici antiquitatérti , quamvis praepoftete, contra chriftianam reiigionem adduxerurit. Et

Catholici facem praeferente Bellartnino, atitiqüitateüfi Ro*

man# Ecdefiae contra noftrös Veteratorié urgent. Sed redeä-

musé diverticulo. Sveo

-

Go»

thia nofixa^ tit antiquitate ,

ita fere fectinditate caeterk

terris, qtias continet Europa, palaiam praeripere, fuftinemus

fcdftruere* Sive enim prima

B

(14)

® I© #

regni incunabula fpe&amus* 9

*

five commoda, illa certé an-

tiquiffima, hax verb maxima deprehendimus. Et quin tu to ad firmemus huc confluxiflc5

£c hasoras incoluifTe mo*tales, priusquam habitatores reliquas

in Europa naäae Tunt regio-

nes, qihil impedit, multa ve¬

rb funt, quae plane fvadent

& evincunt, ut credamus. Fa- öum id effe verifimile eft, ob faluberrimam caeli temperiemj

ob infignem locorum fertilita-

tem , ob copiam rerum , qui-

bus vita humana indiget. Hinc Scytharfigens [emper antiquiffima eß

habit a y tefte juftino L. 2. Go-

thorum antiquiffimum ejfe regnum

certum eß y & £x regno Scytba-

rum effe 7 örtum author eft Ifidoru s

de

(15)

ü I i 0

de princ chron Quibus fides

eo magis habenda, quo å par¬

tium ftudio Tun t remotiores,

Ne autem tantuin Hiiloriccn

rum teftimoniis, quac i riter-

dum vitio non carent, inhae-

reamus, parati fumus eas ad-

ferre rationes pro confirmanda noftra adfercione, in quas tem«

porum injuria 8c hominum in.

vidia null a m v im po tue runt

exercere. Loquor de expe.<

rimento, quod imcomparabiJe

antiquitatum Patriae Lumen

Rudbeckius oobis iuggerit ,

Uex atra humo collibus fepul-

chralibus fuperinduéta petL

tum , cui vix contradicere li-

cebit, Invenit fcilicet nova

arte collium plurimorum vix

fiailiari ab Upfala vetere ru-

ftica

(16)

© 12 ©

(lica quaquaverfum diftan«'-

tium aetatem, quorum anti*

quiffimi quique evincunt y

Sveciam oäavo decimo poft"

conditum mundum fcculo ,

incolas habuifie. Praeter aU

lata, antiquitatis argumenta

etiam praebent hand obfcura,

nomina Deorum & Dfcarum,

multarumque aliarum yocum,

quae ü non ad linguam Pro- toplaftorum ( quam in com fufione Babylonica quidam

volunt exffinclam ) referanfc incunabula, cette ad antiqvis»

fimamScytharum pertinebunt^

id quod ejusdem n(ignificatio,

Iiis Sc foni reliquiae claré e-»

1 vincere videntur. De Cip-*

pis Runicis, Faftis, Cyclo So#

Iis & Lunae? Litefaturaque Rm

(17)

nica &c. Vid. Atlantica? opus, Sed monet nunc temporis ra.

tio, ut tranfitum faciamus

ad vindicandam Monarchie

fuam praeftantiam , & anti-

quitatem, etiarhin Patria no.

ftra; Qiiod tanto, opinor fa-

cilius fieri poteft, quantofor-

tius evicfum eft , ab ultima feculorum memoria , fuiffe in

Scandia homines , quos heic imperio Regio fubjectos cre-

dimus,

III- Quo vero omni a cir¬

ca prxfentem rem evolvantur

melius, Monarchie aetatem å primis mundi inifns deduci.

mus j atque fi multo cum no.

firo bono perennaflct felix iL

Je Adami ftatus, ut utbeatus,

$£ ab omni moleftia coaäio.

nequc

(18)

fl 14 &

fieque alienus, neutiquam ta-

men parendi & imperandior-

dinem fuiffe exclufurum, fed

paternurn imperium in folium regale eve&umm , graviter å

multis affirmatur. Cedrenus de Adamo jam prolapfo :

*ryefiåvtv<re 75 yiv'Xf Jmv kv&pouircM

$ otyg av1,# ?ay$. adeo ut inter

omnes Reip* fpecies (in qui-

bus prudenter conftituendis ?

felicitcr adininiftrandis , fa- pienterque å morbis, qui eas- dem vexare folent, liberandis,

tota Politica occupata eft)fi-

Vé antiquitatem fpeétas, five dignitatcm, five commodita-

tem, nullam Monarchiå prio-

rem effe contendamus. Vix

quippe ulla eft gens, quae pri-

naos fuos majores imperium

(19)

Regium agnoviffe inficias uC audeat. QuandoquidemChal-

åxi ä Nimrodo; Affyrii ab

A (Ture Gothi, ut ajunt, å Ma-

gogoj iEgyptii å Mene aut

reäius Mizraim } å JoveCre.

t e n fes ^ ä Saturno vel jano Ita-

li j Athcnienfes ä Cecrope &c.

Reg um iuorum feriem lon- gilTimam llumerare folent.

Quid, quod tempore Patriar- charum, Mofis^ Jofuae & judi-

cum Ifraeliticorum, etiam ci-

vitates fuis paruiffe Regulb

facrx literx teftantur. Uf- que adeo verum eft illud Ju¬

lian i 1. i. c. i. (Principio rerum

gentium nationumque imperium pe+

nes Q(eges erat. Et apud Hy- perboreos noftros , fiv.e judi-

ces, five Reges, pppulorum

Reäo-

(20)

/

7

Reciores ^VOttCt di£ti fuftt $

quos ad Monarchicäm admi-

niftrationem acceflifle veri fi- tnile eft, cum plures idemre*

gnum pari poteftace tenuifife

nunquam legantur, adftipiu

lantc Tacito deGerm. c. 44«

Apud illos unus hnperitat nullit jäm eXceptionibus, Hon precario jure parendu Plato Atlant, p* 746.

jancitum fuiffedicit, ut Svecia

& Gothia publicam utilitatem

itiutuå concordiå foverent; le*

ges autem & aliae multae cii>

ca facra, Regum propriae firi- gulofum & h& praecipuae i Nunquam fibi inter fe bellum

Inferrent; imofuccurrefent, fi quis aliqua in ci vi täte genus

ipforum Regium exftirpare ag*

grederetur &c. Et licet con-

ftel

(21)

ftet ex annalibus patriis regnä

inemorata vetuftiftlmis tempo*

ti bus interdum feparata fuiflej

latis tamenordines omnes pro-

Ipicientes, natiirarn ipfåm in^

tendere, tit hxc duo uno cä-

pite quåm cornmodiffimé qua- fi ur.ius animö regantur > id

tandem CAROLO VII ege- ftiht, ut ih un um cörpüs lege

x tern um -dura tu ra coaleice*

rent. Praeteféa riec exiguam

fvlotlarchise präi Polyarciiia praecellentiåm coitciliat nätiU

tx duftus, totiusqUé univerfi, regimen Monöcräticü übiqüe kmuiantis, pulcerfrmä Ana¬

logi a. Quodenim natiira ho- mines docuit omriia conferväu ri & conÖftere in tiriione ( di*

vifione quippe dnipi ad cöl>

C

(22)

9 is

fuptionem ducente ) unuuiv

que tantum in quavis familia

caput efle debereidem & i- pfa in ordine rerum, fenfuin-

telle&uque carentium fedu-

la ac diligenti quadam imi-

tatione exprcffifle videtur :

lnter Planetas enim Sblem Re¬

gem quafi fecit; gruum vo- latus non eft fine duce; fub Rege funt apicular; cervi u-

num habent quem feqvuntur,

non praecedit armenta dege-

ner taurus, & Elephantorum

excelfiffimus greges ducit. I-

ta,ut dixit Seneca: Regem

natura ipfa commenta eft. I-

mo tantö Monarchia caeteris Reip* formis praeftantior eft>

quanto propius ad regiminis

divini fimilitudinem aceedit.

Inter

(23)

*58 i9 ^

Inter plares magiftratus diu*

turna non eft benevolentia,

fed fere in lufpiciones, odia,

fimultates, inimicitias & fa-

ftiones degenerant, juxta illud

Lucani :

Kulla fides regni fociis: omnisque poteßas Impatiens confortls erit - - - Cum contra unius pyncipa-

tus å bell is diflidnsque liber

effe foleat -y neque enim Rex

å feipfo diffentire poteft ; Et

caeteri fi diffenferint, facillime

ab eo coercentur, & ad con-

cordiam rediguntur. Probe e~

am rem perpendentes Roma¬

ni , periculo aliquo Gngulari

Patriae im minen te , fummam

rerum in unum, qui Diäator ipfis dicebacur, transferebant,

ceffan-

(24)

ceflante interea iuiperio con*

fulari. Hinc Tagitus lib, Hift: Ca- Tacis interfuit omnem

poteßatim m unum conferri. Et Phrygibus, de fitic diieordia.

rum ci vi Ii am oraculiim coniiu

lentibus, refponlum eft : T)u fcordiis opus eß ßege, juft.L 11,

c, 7. Hinc ad Monarch ix cau»

fas expendendas pedem pro.

luovebimus.

Monarchia fenfu Theolo,

gico. Hiftorico 5 aliquod in>

periorum Nebücadnezari per

llatuam ( Van* ipfique Da»

jnieü per quatuor animalia (c. 7. ) praefiguratorum notat, nomeranturque jv: Babylon!-

cum 5 Perficom, Macedoni-

cum & Romaqum j Scnfuau-

tem Pohtico, fumitur pro ma-

(25)

jeftate fumma, qir# penes a,

num in certa ci vita te refidet^

Miffa priore iignificatione ? pofterioreai in prxfentia reti-

nemus. Diéitur alioquin Mö,

necratia, imperium, regnum,

Principatus 3 olim etiam Ty¬

rannis

*

Quam vis nunc pri«,

mum Synonynm m, voce Mo,

narchiä (It generalius, ulti¬

mum ei cppofitum; Interme, dia, in communi quo ufurpan-

tur lenfu 5 fpccialiora. Defi¬

nitionen t Monarchie varias adferre fuperfedennis , cum maxiraé arrideat illa Arifto- lelis j Monarchia eft , impe¬

rium unius ad communetn

( Imperantis & parentium ) utilitatem fpeäans. L, 4.

Pol, C, 11. Nos adqaufas,

(26)

quod paulo ante promifimus,

reäå progredicmur.

iv, Caufam Monarchie Ff-

ficientem primam & potiffi-

mam Deum cffe probant evi-

dentia utriusque facri codicis

inftrnmenti tcdimonia perplu-

rima, quae prim am Regum Sc Regnorum originem, quin &

conflitutionem , confervatio-

nem , & continuationem, Deo

acceptas referunt: Idem con.

firmant mandata de magiftra-

tu honorandoj comminationes

inobedientibus & magiftratui

refiftentibus poenas denuntt-

antes. Quid quod magiftra-

tus appelletur minifter Dci,

omnem fuam au&oritatem å Peo habens.

Caufa fecunda eft inftru-

men-

(27)

^ 23

mentalis, quando homines,five

per Éleclionem,{ive per fucces-

fionem , defignant fubjeåum >

cui Deus Majeftatem & rer

gnurn confert. Duabus conftat

civiftts partibus integrantibus:

Imperanrtbuf & Parentibus,

quos matefise vicem fubire

neteflum eft. Nos brevitati

litantes , habita ratione po- tioris, miflis parentibus, de

Imperante & ejus virtutibus p4aucis difieremus,

V. Principi igitur eruditio

& virtus, utpote bona animi

bonis corporis & fortunae me- ritopraeponenda, maximéfunt

neceflariae. Ac Eruditio qui-

dem, virtutis adjumentum &

ornamentum eximium, illius

iraprimis , quam Prudentiam

appd-

(28)

äppellamus; Litern enitn jux-

ta Liv. iii Prxfat: Exeinplt confiliorutti, aflorutii & even^

tuum fuppeditant.

Inter virtutes autem Prin¬

cip! perutilcs ac neceffarias pri*

minn locum Pietatf adfigna-

mus> qux Princrpi oinni 110 fe»

£tanda; iropietas vero&luper- ftitio, fcopuji utrinqüe peri-

culofiffimi vitapdae. Deoenim nihil gratiiiseft trserite devota^

eique fanäo addiÖa ofefeqdfö*

piisque votis ac precibusj

contra v el onni foetore de- teflabilrus 5 pe£lus fincerae pie-

tatis inane , religionis negli¬

gentia torpens: Vidit id olim

Livius quandd ajebat: Omni a

profpere eVeniunt fequentibus Deos 5

adverfa fpementibus* Et faluta-

# mt

(29)

tür merito Pietas reliqaarum

virtutum, &melioris fortun#

fundamentum ^accenditque a -

morcm Dei in animis civiura

juxta illud Claud;

Seihet t in Vukus

C3

manant exenU

\

pla regentum*

Ut ut haec ita fint, haud

tarnen negari poteft , quin

Deus interdüm permittat bo*

nos adverfå fortunå affligi^

inalos faepe felicitates experi*

ti : juxta Adagiüm: k&i

ka,*.?u*y^a: Contigit & malts V?~

tiatio, Verum in hos quadrat

illud i val. Max. L. i. c.i. Lenta gradu ad VmdiSlam fui Divinäpro-

cedit ira, tarditatemque fupplicii gra-

Vitate compenfat : ita de iis ve-

dicitur; Deus quos mat', fa

(30)

m 26 m 1

*fardt, recognofcit 7 exercet matare.

Sen: de Provid. non in perpe-

tuum tarnen ♦ Ovid. de

Pont. L 3. Ep. 6.

Cmfe wÄ miferis crtleßia

numina parcunt Nec femper Ufos & ftnefine'

premunt•

Pietatem excipiat Pruden-

tia 7 vivendi ars 5 rerum 1110- deratrix 7 magnes gnomonem

aciionumregens^ qua Princepsf prxditus, rerum intelleäutn,

ut Medicusmorborum 7 habet, perfonas perfpicit, futura pro¬

videt, ordinem rerum obfer-

vat, lenté feftinat, occafiones agendi femper & ubique que¬

rere novit. Huic Temperan-

tiam , nutricem virtutum reli-

qii^runijfine qua deRege & te-

(31)

i=7i

gno a£tum erit, fubneSimus,

Omni enim aevo com-

pertum eft 5 infeliciflimos

fuilTe eos, qui ventri & ab-

domini fe manciparunt ; ita Sardanapalus voluptate fe fa-

tians , regno cxuitur , vita

privatur : ita Balthafar inter

epulas trucidatus eft, 8c Han-

nibalem voluptatesCapuxfub^

egerunt. Succedit fortitu-

do, inexpugnabile imbecillita-

tis humanas munimentum 8c

Principem decorans virtus ; Nam fi cum Thrafone 1 e-

rentiano locum fibi poft prin- cipia quasrit , aut dum mi-

lites fub pelle degunt, inftar Sardanapali, in Gynaeceis de-

litefcit , nihil contra hoftes

feliciter expedietur.

Illa-

(32)

Illuftris redditur å Magna-

ni mitate, ut neque pertur- bationibus animi, neque for-

tunae fuccumbat illecebris aut

infultibus. Inflgne ejus de-

cus eftmodeftia,ut fcilicetani-

mo, Fa&is, fermone & vefti.

tu fe eum effe oftendat, qui

ob Fortune indulgentiam

rerumque profperitatem non luxuriet. Liberalitas & Mä-

gnifiecntia eximia funt fubfi-

dia ad benevolentiam Sc a$-

öoritatem conciliandam aptis-

jfima. Nec minor juftitiae ,

tam in facris oraculis, quam

profanis Fcriptis , maxinie

commendatae, neceffitas, qua remota, regna nihil aliud funt,

quam magna Jatroeinia.Hefiod.

Theogn,

Utö

(33)

@ 29 ®

£Lac tina Ifeges olirn funt fine

creati , Dicere jus Ufis^ injuftaque

tollere fatta.

Manfvetudo & dementia Principi porro commendanda,

fed quse tempeftivå & mo¬

derata feveritate temperabi-

tur^Namque interdum, O-

\ vid. g. Met.

Imme dieahile Nullius

Enfe recidendum, ne pars fin•

cera trahatur,

Veritas quoque & fides re- quiritur in Monarcha, in fer-

vandis promiffis erga fubdi-

tos, focios foederatosque,imo ipfos fxpe hoftes. Ita Comi-

tas cum gravitate & decora

quadarn majeftate conjun&a Principis revprentiam 8c arno-

rem

(34)

qo m

rem non minuit, led auget.

Quo nomine laudandus ve¬

nit Auguftus, quo nemo fuit popularior, nemo auéioritate praeftantioi\ Suet, in vit. Aug, Agmen virtutum Impeta-

jtoriarum claudat Amor pi-

vium & Patriae : qui unus in Reip. adminiftratione, quic- quid grave acciderit , miti-

gat, facitque tolerandum? Eft»

que hoc yinculum ad con-

ftrigcndos animos Modo Gor-

dio fortius. Has omnes vir-

tutes non tam ex libris Po- liticorum anxié conquifitas

£ongeffimus,qväpotiusex nun-

quarn apud nos intermoritu^

ra Regum Auguftiffimorum

in P^itria chariflima imagine

;imus, expreflimus, Se¬

kunda-

(35)

cundaria qusedam requifita it!

Moaarcha adduöuri

léictvly yvvdftoif^eM prxftare^Per-

fonas medi# & virilis aetatis >

ad clavum imperii äptiflimar

admoveri , Åuguftam perfo-

nam auguftum corpus decere }

Nanique virg* I. 5 iEneid«

Gratior é pulchro Veniens efl corpo-

* re vinns $ Indigenäm peregrina

anteferri debere credimus, VI, Modus perveniendi ad

imperium Ordinarius obtinets

I. per Eleäipnem, qu# eft vo- ti vel liberi vel reßri£ti \ vel

demum per fortem. 2. Pe£

Succeffionem, qu# eft Ordina¬

rius modus, per quem Mo¬

narch# anteceffori vita de- fiinäo alius fuccedit. Sed ex:

filiis primogenito regnuiu

com«

(36)

i ^ i

eottipetit : quia jus pri möge-*

flitura: jure divino, naturac&

gentium introdu&um & com-

probatum eft , & nifi uni de-

ferretur fumtna imperii, Feü-

da Regia å divifionibus etfent

exempta 5 Dignitas, potentiä

& optalentia , au£toritasque regni, fialva manere non pof-

fent^falus populi idipfum re- quirit; Divido namque Domi-

nos, familias, mirtiftros, exa-

öiones & tributa multiplicat;

litium & bellorum materies ef»

fe affolet. An idem hoc ins fi- lio primogeniti, vivo patre an-

te acceptum regnum mortui ^

praepatruo fit venditandum *

quia fuccedens in locum, fuc-

cedere videtur in jus; an item

ut hereditas ad proximos >

(37)

@ßi&

ficque ad filium propiore co*

gnationis vinculo patri jun-

äum, transire debeat regnum,

quaeftio cfl: paulo difficilior.

Solct quoque qua:ri: fit ne pro

primogenito habendus , ante

ac ceptam å Patre Regi am po- teftatem natus y & an j*is pri- mogeniturse primogenito in-

haercat, non in conditione pa- tris, fed filio radicatum , ut cenfct Arnifxus. Doö.Pol.e-

9. Regem tandem creatum le¬

gibus (non tarnen Divinis &

naturalibus) folutum effe Ra-

tu i mus & largimur. Unde fe- quitur, qucd Monarchica for¬

ma in unius fummi legitima ,

& ad falutem publicam ordi-

nata adminiftatione confiftat$

non tamen exclufis magiftra-

E tibu»

(38)

ti&us inferioribus, hoc cft mi- f nifiris, Ted poreftate sequali- I

bus» ficuti caufa foiitaria in- n

ftrumentalem plerumque ad- ti

xnittit, fociatn nunquam. g Finis Monarchie ed; gloria c Dei , felicitas & Talus publi- p

cä,qua? fi Vera fit, exercitium C gjreligionis , juftitiae , artium p virtutüa jpacem prseterea tran- n

quillitatemque partim inclu- ri

det partim comites habehit. h

Talem tamque fauftam Mo- g narchtam heic gratulari con- n

venit duleiffimae Patriae no- el ftrae , quae his bonis Jiisque ti

virtutibus abundé inftruftos el per longa temporä habuit b<

habetque Reges» lllud v. nota- qi

mus , quod Majores noftri FJ

profanis adhuc addiäi fuper- ei

ftitio- u

(39)

ftitionibus, paruerint, ut nos,

Principibus Monarchis , fed maximéperEleCtionem in fum*

mura inter mortales faffci-

ghim eveäis. Manfit quo- que ea Reges eligendi racio poit introduåum in Patriatri

Ch r i fti an i fm um ,us que a d tem»

pora Guftavi I Ille Rex,

memoria nun quam intermo-

riturx ac gloriofiffimae , per hereditärem adiri juffit Re¬

gale Pol i um. Intellexit pri¬

mus prudentiflimus heros iftä

eleäionis incommoda, fedi-

tioncs acbella, dam in uno

eligendo Rege vix unquam

bona fide fit conyentum, Lo- quuntur iftas regnorum peftes

Hiftori^ , & affatim ad Tun t exempla. Intellexit Reges fu-

turos exRegiis eduäos inciu

(40)

B 36 (§

mbulisjin regia domo virtu- tibusRegno dignis inftrui com-

modiffimé. Intellexit deni- que Guftavus ex fuooriundos fanguine, fuas imitaturos x-

mulaturosque effe virtutes.

Hxc itaque eft Vera illa,Deo-

que accepta ferenda Felicitas

Svioniae, quam lub Monarchis optimis perennare faciatidem

Deus/ In primis vota nuncu*

pamus calidiflima, pro incolu-

mitate Monarchar CAROLI XII femper Auguffy qui viva

AuguftiflimiParentiscft Imago, vir- tutisq;omnis verum exemplar. Vivat florcatq; Ar&oi orbisfidus; Patriae

amor & delicium I

Quo nihil majus melimque tetris

Vata donavere

,

bonique Vtvi y

Ree dabunt yquamvis reaeant in aurte

Tempora pr i sc um*

# # / * * *

*

j

* * *

References

Related documents

ca nihil aliud, quam impotentia quaedam naturx ratio-. nalisad cligendum honeftum&amp;

Cyündrus facüias movcatur in piano, qvam aliud •folidum reguläre qvod figurata planorum adeptU

a vera perfvafione, omnes officio efTe dicandas vires, otficiisque omnia efTe poffponenda arque nullum vita hu¬.. man« momentura fan&amp;is carere orfkiis, temere conclu- ferunt,

The aim is to discuss, based on research about education for sustainable development and the evaluation of how sustainability issues are included in higher education, how

fuifle , quod verifimiliusfi quod fuerit convivium. docet

tummodo inftitutis Romanos ad arma atque bella, non item legibus ad pacis.

Similis erat pardo, cujus dorfo quatuor alae affixae. erant&gt; &amp; quatuor capita data, eique

rtucidarum a fatel'litibus fuis, ex qmbus unus erzft Darius Me- dus, quem Nabönnidum appdlat-; qui poft Baltazarem fädus éft rex