PSALMUS DAVIDIS DECIMUS
SEXTUS
IN SVECANUM METRICE CONVERSUS NOTISQUE PH I LOLOG ICIS ILLUSTRATUS.
Omnia
orta occidunt, omnesnaturae
venustates
in
casum luxuriant, flore numquam
redituro
superbiunt,
senescunt, iniquo premuntur
judicio
vel etiam
ingra-ta obruuntur oblivione: Stat stia
cttique
dies.
Resonat
illa vox ex monumentis, quae,
artis
fastigium
asse-cuta, edax abolevit vetustas;resonat
exiis,
quae
in-genii gustusque aeternam
dominationem
meditata funt,
litterarum operibus,
eandem
fortunae
invidiam effugere
frustra conatis. Haec etiamapud
Judaeos
fuere
poe-feos fata, fiquidem ipsamingenii
vim
procreatricem
vitamque artis
vitalem
respicere
libet.
Vatum
effata
clarissima, futuri
praescia,
cessaverunt.
Citharam
non
amplius
pulsat
perdeserta
Judaeae
fugax
e
conspeetu
Larium regius
Pfaltes.
Cantatrices
choreae,
decanta-tis hyrrmis,abiere.
Floruit
poesis
Hebraeorum atque
defloruit. Tristesdeinde
illuxerunt
dies
et
plurimi
nunc temporis
Philologi
divina
,quae
in
Sacris
carmi-nibus Spirant,
futuri
praesagia contemnere
ausi,
ini¬
quo
judicio vätes
augustissimos
carpcre
haud
gravan-tur i).Placuit scilicefc, ut exemplum sfFeramus, multis
in-terpretibus de Psalmo, quem nobis tractandum pro-posuimus, statuere, quod confécisset ilium Davides,
cum in fuga esset, vexationes Saulis
evasurus, atque ad Achim, regem Philistaeorum, pervenisset
2). Aiiis,
quorum praecursor fuit celeberrimus Rosenmiiller, tu-tius visum est asserere, quod fugas Davidis primae ad Philistaeos onginem Psalmus deberet 3). Η- E. G.
Paulus contra nihil aliud in. hoc po£mate in venit nisi gratiarum actiones, quas Deo persolvit poeta, morbo olim implicitus, deinde vero ad pristinam bonam
vale-explicaturi, oblivioni numquam traderent, quas cecinit
po-£ta, omnium de quibus gloriatur patria, facile prineeps:
"Den Höges mattstock år ej vär. Frän andra höjder säg han Iifυet, Hans
säng
pä andra toner gär."T egn er.
2) Ex iis, qui in hane senfentiam abiverunt,
nominas-se sufficiat: W. F. Hezel, die Bibel alten und neuen Te¬
staments, Lemgo 1783. Ρ. IV. G. Ch. Knapp, die Psal¬
men übersetzt und mit Anmerkungen. Hal le 1789. J. A. Jacobi, die Psalmen übersetzt und mit Anmerkungen be¬
gleitet. Jena 1796.
3) Ego Psalmum LVI hunc nostrum συγχςονον puto, quum Davides, a Jonatha certior factus de implacabili Saulrs
o-dio, ad Philistasum regem prima vice confugisset. E, F. C. Rosenmülleri Scholia in vetus Testamentum. psiae
tudinem restitutus 4). I Ch. W. Augusti per hunc Psalmum depingi credit verum Israelitam omnesque ejus publicas privatasque vitae rationes 5). Multi
denique hunc Psalmum esse vaticinium ad Messiam spectans validissimis probarunt argumrentis, quorum
summam pro virili et angustis finibus operi nostro
praescriptis attingere in animo est. Promisso autem, quod ipso in titulo fecimus, satisfacere et versionem
Psalmi quandam eamque metricam exhibere primum conahimur. In sensu Psalmi eruendo opera auctorum optimorum diligenter consuluimus, ceterum hocce qua«
lecumque conamen poeticum ad arbitrium eruditissi-morum lectorum submisse deferentes.
4) Philologische Clavis über die Psalmen. Heidelberg 1g 15-pag. 71. Ps. 16. Geheimes
Denkmal des
Danks gegenJehovah.
5) Praktische Einleitung in*s Alte Testament. Leipzig 1^06.
P. III. ubi pag. 191. htec singularis, at jam allatis
SEXTONDE PSALMEN.
En Davids sång i).
O Gud! ined Ditt beskydd omhågna mig; 2) Jag flyr till Digy
1) Mirum in modum dissentiunt commentatores "in
definienda hujus verbi significatione. Abeu-Esra reddit: Aureolum, quia Psalmi, quorum titulis inscribitur, essent
DünJ") lö DhD D^sro. Idem vero valet de
compln-ribus Psalmis, hocce titulo non insignitis. I, D. Micha"
elis, cum quo faciunt F. Ε. Boysen et I. A. Dathe, ex antiquis versionibus et Syriaco .ιοΔ-ο notam imissit,
(/t-gnavit. Castelli p. 1832), adductus vertit: eine Grabschiift. Incerta auctoritas et nimis Jonge petita derivatio. Hezel*, vocis originem in Arabica lingua quasrendam existimans, habet: carmen exsulare. In fata vero exsilii tristia cadere non potest versus 6. Plures afFerre minoris momenti
ver-siones cum propositum tum animus prohibent. Non ve¬ ro silentio prastereunda, quas jam Giotio placuit, lectio
ShD» a Celeberr. Gesenio et de Wette recepta, quippe quse originem vocis in promptu ponat et sensum limpide Buentem exhibeat.
2) Med Ditt beskydd omhdgna mig. Recurrit
ite-rum Celeb. J. D. Michaelis ad exteras
linguas.
Vocabu-lum5 de quo quasritur, Arabicac esse originis iingit, signi-ficans: perncctare. Deinde lectores admonet,
mortis, sub
imagine noctis, apud Hebrasos stepissime mentionem iieri, quibus prsemiseis probat vertendum esse vocabulum no·
strum: j[erva me in nocte mortis. Colieg. Crit.
5
Ρα Dig mittfasta hopp jag alltid
ställer.
Det dr min troi ej blott min tungas ljud: 3)"Du dr min Gud!
Non sumus, qui aliquid detrahere velimus de magna, quas ex cognitione Jinguarum, Arabic# et Syriacas, ad studiosos linguas Hebraas redundat, utilitate, quam omnes omnino profitentur
eruditi.
Ut ramen aliquod genuinum etiam Hebraeorum maneat dialecto, nimiam illamexspa-tiandi cupiditatem suos inträ limites coércendam non im-merito statuit Gesenius. Cujus verba, quoniam versionem Michaelis supra memoratam acu quasi tangunt, afferre
non alienum videtur. "Es ist misslich, bey einem oft im Hebräischen vorkommenden Sfamworte, über dessen He¬
bräischenSprachgebrauch man demnach sicherist, für eine einzelne Stelle eine aus dem Arabischen Worterbuche auf
gegriffene Bedeutung anzuwenden. Hebräisch-Deutsches
Worterbuch. Erster Theil. Leipz. 1810. pag. 219.
3)
*}*"»!?
r\yojt* Interpretes, quivulgatam
hanc lectftmerare-tinent, illam explicatam volunt per ellipsin tö "»w'üi et vertunt: dicis, anima mea, Jovae i. e. dico Jovae. Usitata
quldem dicendi formula apud Hebrasos, at «ine elüpsi,
ut Ps. 42: 6, 12. "»Sv "»»nn1] ^nrvifiu/h-n» Cum vero nobis in versu obvia eiJipsis justo obscurior ideoque non admittenda videatur, sensui et dictioni Hebraete
meli-os consulet is, qui aiteram iectionem anteferat; li¬
'
Förutan Dig min sällhet intet
gäller" 4). De ädla 5J, fromma, som med fädrens tro
1 landet bo 6);
4) J. D. Michaelis rationem mutandte iectionis
0-srendit et spnvVa-bä legendum proponit. Gesenius
exem-plum sistir. Gen. 3: 50, ubi eundem cum *»7^^
significa-tum habet hv Idem Bonsdorffio placet, qui hunc in
fi-nem afFert Gen. 32: 12 et Arnos 3:
15. Loci veno ab hoc citati longe siiam significationem nostro utom
vindi-cant, quam quas in hunc versum quadrare possit,
5) tiilN Antiquissimum Piuralem Ungute Hebriete fuisse *>—
ex analogia iinguas Syriacte (Vater. Hebr,
Sprachlehre. Leipzig 1797. p· 153) et residuis fortnis v>\y principes
Jud. 5: 15, v-p manusEzech. 13: 18> cicadas. Arnos
7: I. et *>3"iN dominus, in hoc Psalmo, qua oinnes
an-tiquo habitu ad nos pervenerunt. Abiit htec forma per contractionem in *», ut *»3)2 Ps. 45: 9. >72 2 Reg.
11: 4, 19. "So komt man auf eine Zeit zurück, wo dieses α (des Plurals) nicht da
war, aber dem ohngeacbtet
schon*», mit irgend einem Vokale ausgesprochen, den
Plural anzeigte.'5 Vater 1. c, His formis primaevis
no-stram quoque *>.;— annumerat, cujus
prasterea exemplum habemus in Psalmo 119: 128.
prascepta.
6) Ex multis, qua: prtepositioni b a
lexicographis tribuuntur, significationibus haud insolita est
illa, quam in Psalmo obtinet. Respondet autem htec
Gal-lorum verbis pour vel etiam quant ά, adeo ut
7
I dem allena jag mm glädje finner, Men dem, som åt de falska Gudarne
Sin dyrkan ge, 7)
Dem bidar mången sorg, dem straffet hinner. Ej deras offerblod mitt helga kall
Oskdra skall 8),
gallice venatur: pour les pieux, ve! quant aux pieux. De usu et frequentia hujus significationis tö V ita disserit
Vater, Hebr, Sprach!, pag. 449. *'b ist oft bios Ausdruck
des Dativverhåitnisses. Ausserdem aber hat es viele Be¬
deutungen, die noch am ersten das unbtjflimm ei in Be-Zug auf, vereinigen konnte/'
7) Men dem, som åt de Jalska Gudarne sin dyrkan ge.
ΉΠ» in Μ Eliptica nimis dicendi formuja, qute,
supple-tis subintelligendis, ita in integrum esset restituenda: IW'M
*)ΠΝ bN Dicta in Veteri Testamento frequenter occurrunr, ubi vocabulum ")PN cum τω bt-i conjunctum
legimus, ut "inN Vn Exod. 34: 14, οηπΝ Exod.
20; 5, 23: 13. Deu . 5: 7, 6: 14, 7: 4, 8: 19 et
passim; elliptice etiam apud Es. 42: S. Hase omnia non
potuere non
Judreis
esse notissima ideoque sine dubio va-ti ansam dederunt ellipticte dictionis,8) ΡΠΌ TpDN" 7$ In aperto est, personam, quae verba facit, mutiere fungi sacrificatoris. Versio etiam su-pra aliata hanc Vatis ideam exprimere et quasi tffingere
conatur, Plurimi quoque interpretes statuunt, personam, quam
Ioquentem inducit
poeta,sacerdotaji
dignitate
orna-Ej deras namn jag vill på lappen bara. Min del, min spis och dryck dr Du,
o Gud, Och Dina bud.
Dn skall åt mig en högre lott beskära 9). Mig delas lotten i
etf*
härligt landUtaf Din hand.
For mig det arfvet 10) högt i värde gäller.
ram esse. Ab hac vero conimuni opinione longe discre-pat Reverend. Η. Ε. G. Paulus i. c. pag. 74. ''rpöN H. opfern
iasfen
(DerRedende
spricht also nicht als Priester, sondern als einer, welcher befehlen oder verbietenkann)." Illius sententiam sequi vetat linguae Hebraeae genius. Ete-nim t]D3 in Kai. interdum quidem significat: libavit. Hiecvero significatio in forma Hiphilica multo usitatior est.
9) Celeberr. J. D. Michaelis pro exquisita
sua eruditione et maxima rei criticas peritia ostendit,
vo-cabulum Tpxnn non in Part. Kai, cujus ultima numquam
1 admittit vocalem, sed in futuro Hiph. a verbo
q>:n, vei potius
quaerendum. Haec
quamquamradix
obsoleta est, in Arabica lingua tarnen superest monumentum, am.plitndo loci.
Vide
Castelli
Lexic. hep'agl.
Inde liquet,rpl
significasse:
latum,
amplum
esse, etin
Hiphil,
csra-cteri hujus conjugatior.is convenienter: amplum facere. Eandem sententiam fovit, ante Michaelem, Albertus
Schul-tensius in Gram. Hebraea p.
598-ΙΟ) Duplex prsecipue exstat criticorutn opinio de hoc
vocabulo, digna quae
afferatur.
J. D. Michaelis assumitsuffixum primae Sing, negligentia librariorum omIssum. Altera sententia est, η positum pro η
fuisse,
ut in Exod.9
Välsignad Du] som sörjde for mitt väl u);
En tacksam själ 12)
Om natten ock min pligt mig foreställer. Gud for mitt oga, vid min sida, är
Mig alltid när;
Ej tvekar jag, ej
vacklar.
Hjerta! ila
Din fröjd till mötes.
Själ!
mittväsends
Jag
13), Du skall en dagDig glädja. Kroppen skall i trygghet hvila,
15: 1 , et aliam tantutn formam Substantivorum
Fe-minini attestari. Vide Simonis Arean. Formar, etc, pag. 245. Hoc etiam melius, cum sensus h. J. non requirat exclusi cujusdam pronominis supplementum.
11) Ich preise Jehovah, der für michgesorget (nämlich durch
jenes Erbtheil), deWette. Michaelis vero, et secundum illum Boysen et Dathe ad promissionem de hasreditate obtinenda referunt verbum γ*)*», prcedicere resfuturas {Arab.
iiCjj).
Quainvis
verohoc
sensuoccurrit
yinNum.
24:14; vix tarnen fingi potest, personam, de qua agitur, hoc
versu loqui de promissione hasreditatis, quam ad se
per-venisse priori versu commetnorat,
12) Proprie
msignificat:
renes, stepe vero Metonymicesumitur et quidem pro sensibus animi et affectibus
maxi-me reconditis. Sic apud Jerem. 11: 20
:Λΐ
]nh.i5) Ex variisj quae
allataj
sunt, hujus vocabuli signi-ficatiönibus Kimchi et Aben-Esra huic loco optimam ele«Ty Du skall ej ät Hades mörker 14) ge Min varelse,
Din Helige 15) förgängelsen ej lida· Du lär mig väg till lifvet, mättar mig
Med fröjd hos Dig,
Med evig sällhet vid Din högra sida.
ter USD et antecedens sh pro hac verbi interpretatione te*
stimonium affert. Augusti vertit hoc loco: mein befs3res .Ich frohlockt.
4) SiNip das Schattenreich
der
Hebräer. Sieschildern
esals ein unterirdisches Reich, worin dichte Finsterniss
herrscht. Gesenius, Lexic. Pars II. pag. 1101. — Est ist eine Idee, die wir kaum mit einem einzigen Worte un¬
serer Sprache deutlich genug
ausdrücken
können,da hin¬
gegen
die Griechische, die
ihr
ciär\s
dafür
setzenkan,
reicher ist. —- Michaelis Colleg. Grit, de vocabulo
— Nec feliciorein se profitetur lingua Suecana, Cum
ve-ro ex Grseca desumtum ocåtjs etiam in vernacula et
scri-ptis nostri
temporis
interdum
occurrat;id,
vi
Etymolo¬
gie, etiam in nostra
versione
adhibuimus.
5) Peculiarem
attentionem
moveruntvariae
criticorum
opi-niones de numero vocabuli ϊ"ρ*ρθΠ, sive
Singularis
esset,sive Pluralis. Si prius probatur,
redundat
*» antesufE-xum, quod etiam Masoretas annotarunt
his in
margine
ver-bis: TT» T»JT». Si posterius
antefertur, nihil
tarneninde
detrimenti nostra: interpretation! veremur, cum usus
nomi-num pluraliumde
singulorum,
sed
summorumin
suo ge¬liere, virorum personis, etiam
in
Hebraica
lingua
exqui-situs elegansque
judicetur,
testanteJ.
F.
Fischero
in
Pro-luss. de vitris Lexicor. Novi Testam.Lips.
1791,XI Restafc denique, ut paucis indicemus contentum
Psalmi et, quae poetae in canendo ante oculos obver-sata fuit, metam sublimem. Quse quidem exnositio
i-psam versionem antecessisset, oportuit; nisi Ultimi ver¬
sus praecipue Idonei visi fuissent, quibus nostram ne·
cteremus argumentationen).. Namque ex iis, velut e fönte purissimo, haurienda sunt argumenta, quibus in-dolem poematis dotesque vatis citharizantis egregias recte demum sestimare licebit. Continet scilicet
Psal-mus vaticinium de Messia, cujus insignia in terris fata
adumbrare et quasi proludere ardet poeta. Ita ab
A-postolis intellectum, ita expositum accepimus. Petrus enim, orationem ad Judaeos agens, recitatis ex Co¬ dice Sacro quatnor ultimis Psalmi versibus, de Davide
asserit, ort
πςοιάων
ελοίλησε πες) rtis αναβάσεως τ& XgtzS. Act. Apost. α: 3*· Eödem modo Paulum invenimus disserentem in Act. Apost. 13: 35—37, ubi efciam lucu-lentissime probat, hunc Psalmum non de Davideex-plicandum esse.
Accßß
μεν eTcfe3ιαφ&οξ<χν'
V0v $ε ο ®εοεηγείξεν, ακ
εΊ3ε $ίο&φ$οξοίν.
Cum iis iecerunt complures Psalmorum interpretes, ex quibus nominasse suificiet Matthaeum Poli iß), J. D. Michaelis, J. A.Dathe, J, Ch. Doederlein 17), C. G. Hemsler 18) et Ch. G. Küi-noel 19). — Objiciunt quidem dissentientes
Phiiologi 16) Nos, Apostolorum auctoritatem secuti, statuimus Psal¬
mum primo et principaliter de Christo
intelligendum esse. Synopsis criticorum Londini 1671. Vol. It. påg. 617.
17) Scholia in Libros V. T. poetiqos. Halas 177g.
18) Bemerkungen über Stellen in den Psalmen und in d. Genesis. Hamb. 1791.
29) Die Psalmen metrisch übersetzt und mit
Anmerkungen.
20), Judaeorum traditiones Messiae tem indicasse regnumque ad posteros transiturum. Quae contra primuin observare licet, ideam, quam sibi
de Messia finxerunt Judaei, numquam sibi constitisse. Lightfootius etiam ex Talmude affert, Messiae regnum
a resurrectione exorsurum esse 21). Hujus Messise
resuscitationis divina
quadam
voluptate sese perfusumsensit eximius vätes. Divinitus praemonebatur de fu-turo, eminentissimo populorum rege et sanctissimo
cultus Divini antistite, qui omnes in patria, iu/n), pios Summi Numinis cultores favore et gratia ample-cteretur, contra ab omni fictorum Numinum cultu quam inaxime abhorreret, veram sibi divinitus traditam
reli-gionem propagaret et per eam regnum coeleste magis magisque dilatatum videret qui etiam, mul-tis variisque perfunctus laboribus, in sepulcro paullulum quiesceret (ntopb ρψ'ι mox vero in vitam bea-tissimam ad aeterna gaudia (nxp rediturus,
20) nbbN ρκι n:nN Sn m»·»
'im toöura ovr» ίϊ> γν^ πποί
Sup
nm»Maimonidis dissertatio, Commentario in Talmudis
tracta-tum pbn p~>ö prasmissa, a Pocockio una cum aliis ejusd.
auctoris dissertationibus edita sub titulo: Portas Mosis. 21) Horas Hebraicas et Talmudicas in quatuor Evangelistas,
Lipsias 1684. pp. 375 & 376. — Quod idem affirmat Schoettgenius ex Sohar Numer. foi. 82. col. 326 qui de
Morte Messias ita disserit: Morietur Messias et occisus in
statu mortis permantbit ad tempus, donec recolligat vitam
liic collis, onjpv», et resurgaf. Schoetfgenii horas
Hebrai-cas et Taimudicae de Messia. Dresdas et Lipsias 1743.
Ρ. II. pag. 565.
jgSMTD® Itetf.χ
*■ i;-
--'.*