F. F. S.
, BISSEKTAT10 ACADEMICÅ
ORACULI
DELPHICI
BREVEM ADUMBRATIONEM
EXHIBENS, Quam, '
PermiiTu Ampi. Coli. PhilofopL
Inilluftn Academia Üpialenfi,
Sub PRyESIDIO
V1%1 maxhr.e verenJi
atri Celeberrimi
DN JOHANNIS
ESBERGIIi
S. Theol; DoSi. Sc Grare.Lit:
Profeit Ordin.
Publico exämmi modefle fubjicit
Petrus p. becchius
Nericius.
in Aud, Guß. Maj. ad Diem ίό Jtmii
Arno M. DCC,
Rcvcrcndisfimo int CHrißo
TJTHI ac
Dn erico
BENZELIO,
S.S.TheologiaeDodori
Excellentiffimos
INC L υ τ iE
Diocccfeos Stregneniis
EPISCOPO
Emincntiilimoi Rcgiiquc,
qUod ibi floret, Gymnäiti
Ephoro gravifllmo,
VATRONO ac ΜΆCR Ν ATI
ΜΑΧΙΜΟv
EXILE. HOC.
JUVENILIS. INGENII.SPECIM.EN.
IN.
SUBMISSI. GRATISSIMIQVE.
ΑΝ I ΜI.
PIGNUS.
CUM,
OMNICENTE. PROSPF.RITATIS.
VOTO.
ET.
SPF..
PERPF.TUI. IN. POSTF.RUM.
TEMPUS. FAVORIS.
Reverenter φfubmißt
dient φ offert.
Ρ. B«
VIRO.
flurimum Bev&rendoatfa Dotfisfimo,
Pn.PETRO BECCHIO
Fxclefiarum
qu$ Chriito in & ©dllerffa colliguntur.
Paftori meritiffimo, hiec ftudiorum Libamenta
&
Adolefcentiee primitias
ob innumera, a primis infantiee me#
incunabulis,
inhanc ufquc horam paterne mihi prseftita beneficia.
Cum voto perpctu« felicitatis
D. D. D.
V,
Film objeqtiiößßimiiA
Ρ, B,
fiolitisßmc Domine BECCBt
INtertäte notiifimaomnia & antiquitateoracula, quaj& celebri-quon- dam profani confuluerunt, inclutüm
maxime fuifie Apollinis, Mufarum
vaticiniiquePr^fidis, Delphicum, ne- garenerno poteft, nifi qyi antiquita-
temfimul omnern, &hiftonas rerum- que monumenta prorfus in dubium
vocare volet. Siquidem non eo fölum
valde indaruit oraculum hoc., quod
(utiferunt nonnulli) quolibet anno fex menfes continuos percontatun*
patuerit, quum in ceteris, excepto apud Lycios, quod etiam Apollinis
erat, non nifl certis diebus, utpote velIdibus, vel Kalendis,, vel in ortum velin occafumvertentc Sole, velLuna
denique accrelcente vel decrefcente, refponfa confulentibus darentur. Qujn
accedit etiam, quod ipfa harc Phoci-
disurbs hominum undique confluen-
tium frequentia clara cxiftitent, & in
jaion-
monteinprimis fons Caftalius & tern-
plum magnifieentiiTimum, in quod, quicquid pretiofum 01bis habuit, con-
geftum fuit, ilatuis, quarqm ingens copia vifebatur, ex folido auro atque argcntQ,pondens feré immenfi, fuiis,
oraculum hoc majorem commenda-
ritin modum; quod deinde, ipiritu
terrae fatidico vetuilate ipia evane-
fcente, deftifle Cicero & Plutarchus referunt. Verum Dio, praeter alios,
exiftimat folutum illud fuiile homini- bus ad liiatum jugulatis, unde iacer prodierat ipiritus, Quamvis licet ni¬
hil omnino fit verius^ quam oracula
adventu Christi abolita eile omnia.
Quod quidem Porphyrius graviter apud Eufebium conqueritur. Sed de
hifcc Sc aliis huc pertinentibus nihil at- tinet mqlta commemorarequum ea omnia, eile fatis fuperque a Te, Pp&iifime Domine, in eleganti tua de ORACULO DEIVΗICO diflertatione, crudité expofita atque elaborata, per- fvaiiilimum mihi habeam. Mearum
igitur
igitur foium eile partium arbitrofs iniigne ho&ce fpecimcnTibi gratulän?
quod etiam ex intimo cordis afFe£tu facio: Votum infuper addens ealidis- iirifiüm, velit fummus rerum mode¬
rator atque arbiter elegantem tuaro
eruditionem, quam indefeifå ih lite¬
rarum ftudiis diligentia Tibi compa-
rafti, condignis exornare prscmiis5
rerumque tuarum omnium fclieilli-
mumTibilargiri fucceffum. Scribebam Upfalis feftinanti calamo die 4 Junis
Anno 1700;
*tui fiudiofisfimtts
©ustavits s duriet£,
Ad
, VYaßantisfimum Ornatisfimumtjg
Juyenem,
Dn. PETRUM BECCHIUM;
m
ORACllLO DE LPΗICO,
Solide Difputaturum.
LMM in Aoniis ß>atiaris> Amice,retis y Vi-
Et cApis ingeniililia pulcra Tui,
Credepldcent nimium quafunt matura
videnti:
Pergito, MiBeccHI,cärgereverisopes;
Jgpuodfacisegregie,nobisdum Deigniea gandis
OminayquagrifcisGracia vovitavis.
Niteregergetuo,Mußs infißeregnavus, Omnibus a Bochsfic adamatus eris.
fcaptbnIQ»/.ζJunii Gratulabundus
Anni 1700. fcripfic
OLOF XMttWä'
(«)
3
Ν· 3
$.ι.
Τ äuipicatiorem di- fpurandi viam nobis mli-
niaftius, juvabit paucula
devocabuloOräculipra?- libare, quo redce expli-
cato,reliqua fuoloco&
—— _____ or€jinecönlequentiir.Ci-
CéröTop. cap. 20. Oraciila dici exiftima%
$°d inftt in bu Deorumoratio,quam obcauf-
iam Graccis dicuntur θίϊφ*τχ quäfi dicas
θΐοβ-φΛτκ divini oris pronunciära iéu didla
Öivina; nam vocem étmunde illud de-
ducitur, lexicögraphi derjvant ex @eof &
tTfu quafi idem valerct quod tmt
cffatum divinum: Dicüntüreciam ^σμω*
quia fatidicareiponik,metrisatque nu-
Hieris incluiä, certoque cärminis modoter-
niinata$utpiürimuiDproferri foiebant. Alio
hotnine vocaiitur quod ad ucilita-
temhumani generis comparata fuifle puca-
bantur. Aliiadpellantf«oir^ö5Ji»& I)iot^m(ÅA
carumqueeditoremaevatemötejrfoiwi^quod
π/οίττοντκhiym3Diis digna & cöngruä
A >311-
'Ca )
vaticinia proferre ceniebatur. Hinc exißi- rnaverim, hoc prsecipue nomine illorum temporum homines indigitare voluiileDe-
umOraculorumCauilam efficientem& pro- du&oriam eile, ut ipeciofo vocabulo hanc ignaris inftillarent opinionem, non ad An- tiftitum induftriam nec aliamquamvis cauh
fam extra Deos efTe referenda3 quo majo¬
rem majeftatem, reverentiam5 veritatis fi-
dem atquereligionem impofturis bis diabo-
licisCill is licet idneicientibusj) conciliarent.1 Vulgo μανίώμοίτων nomine veniunt, cujus
Thema eilμοίν-ης vates, hoc autem dedu-
citurexμαίνομαιfuro, nempe quodvatesfu-
rorequodam correptus ac incitatus, futura prsedicerelolebat.
II.
Prout non unaeil vocis hujus adpellatio,
ira etiam plures, eoique diverfos admittit
ilgnificatus. Interdum enim apud Auflores
«iurpaturpro ipfoidolo, quodloco Numi-
nis colitur, fic apud Liv. ι?· & Vellej.
Pat.1.10.p Voxvelut oraculo emtjjk. Non r<v
ro etiam pro ipfolocoaut Templo, in quo edunturoracula accipitur, utCicerolib.de
•Orat. Έβenim fine dubio domtos juris conjuht
tot'uu oraculum dYitatis. ItemproFontejo: Ha funtdibtifnationes qu* quondam tamlonge ab fuis fi- Dslybos ujqueadApollinem Pjithium?atqut
o;
od oraculum orbu \exandum acfyoliandum pyo- feihefunt.Liv. 2J.II. TumdixitJe oraculoegref»
Jum, extemplo bit ormibas Dies rem diVmm fe- cijfe. Nonnunquam fignificat celebre alicu- jusac velut divinum di&um3utilludverum
eft M-Catonis oraculum: Nibil agendo bo-
mints male agere difcunt. Columell· llb.
cap. i. Sacpiusautem κχτ ίζοχηνproipfore- fponib ab oraculoedito3 urapuaTacit.An-
nal.u. 63 I. Conjulentibius redditum Oraculum tß. Ut autem innoteicat3 quid nos potisii-
mum peroraculum in prsdens intelleétum
velimus, aliqualem fubjungemus ejusdem defcriptionem. Oraculum vocamua refponfum3
<}Uod dabatur fcijcitantilxcsin certis a diabolo ob- feßis locus"vel a Occmonibiusipfis, yel abbomini-
bmditilolicofliritu adflatis.
III.
Delpbicum adpellatur Oraculum a Del¬
phis libero- Phocidis oppido fub radicibus
montisParnasii, quod non oraculo modo
verum étiam Amphidyonum collegio in- dytumerat. Alioqui vocatur a loci praefid;e
Apollinis Oraculum- Interdum etiam dici-
turPythium, a ttv$4J%, quod ancipitei χγ
rum eventus non niii rogantibus & confü-
lentibus revelabanturj unde quoque ipfa
fatidica facerdos dicebatur Pytliia, & ipfe ApolloPythius.
A z Q«©
§. IV.
Qvo autem tempore coeperit praculun?
hoc5eolnquifitu diffjciliuscft,quohiftoria^
quateftis temporum eft> nihil plane certi
circa hane quacftionem definiat. Colligunt
tarnen eruditi ex Homero Poeta anriquisfi-
mo,belli Trojani temporihus viguifle5nam
Ågamemnonem ab eo refponfum tulifle,
memori« prodit Odyfl.$·.7f.ubi decontefy tione Ulysfis &Achtllis höee habet:
Κ«κφ·*'0χβ) ritjAeidtco 'A
il? ?ro1i S*ie/<mvT0 &}ων iv ixiyl Jrn\vρ fejcτσίγκοι?tTTiSAnf■dtva^ otyfycJv'Ayiui[*voif
νόω οτ agjfOi 'Ανοχών Jvjgjouvlo.
tif.yigόι%ξήων μν%'σκίο φόιβ&'AmH\wf
ΪΙμ9·οΓcm otyxtyéif o$r'νχρϊξβη λ#t?rov itdir XgJJffDp&V®*'
Qvx ita latine reddidit Latinus jnterprc$
Giphanius:
Conlentionem Ulyffis & Petida Acbillk
Ut quondmcontenderunt DeoruminconYlVtoet*
lebri
Vebementibas yerbis: Rex autem yirorumΑξΛ-
rnemmn
yßaudebat animo cum pptimtes Gracorum an- tenderent
Sic enim Uli Vaticinanspradixerat PboebusApollt)
ϊη Pytbia diVina quando ingrejfus eß läpidtutn
Qnculumpetitum, (lw»
Μ
(f)
$?d & ceniTO &quod excurrit, annis ante
bellumTrojanum inclaruifle,autumatPeuce*
fuslib? deOrac.'exquorobur aliquod aeccde-
reyidetur Alexandrifententiasqui llludcun-
<äa alia aptiquitate fuperailearbitratur. Gen,
dier. lib.6. cap.i. Quodetiam aflertumivifle
yidetur Cicero lib.a.de Divin.ubi fic habet:
Ofanüe Apoll» qui umbilkwn te/rarumctrtum obfid?s
Utide fuperßitioßt printum evafit \ox feta,
Qvamvis idCiceroninonindulgendum, fu-
jfleurbem Delphos umbilicum Terrae, ut- pote quod fabulam eile, etiamoptimefcivit
hpimenides ille Phacftius apud hoc oracu- lum ambiguum nadusreiponfurpdicendo*
No»ejl umbiiicus quisqum terraVem*ris\c
Sedβquis mtui diut hud mortalibus ullis.
*· V*
Circa primam Oraculi hujus originem
tradendam, in diverfas veteres abeunt opi- niones,tantoque difficiliusunam preceterit eligas,quantocertius videas fingulasvcl fa*
bulisvel conjedurjs velfublefbe fideitradi-
tionibusinquinatas adulteratasqueefié. Pau-
faniasrefert,ab initioproditum idfuisfetel-
luris,forte quiailla prima fatt tf autiquißtms
Dearum, teftc Apollodoro dc orig. Deor.
bb.i. Et abipfatellure deledamacconftitu-
samfuifieDaphacahuicloco prxhdcm»i»-
ter«
<«)
terje(5i:o dein tempore, teliurem totum hoc
oraculumThemidi dono dedisfe. Sed&hanc
juri fuoremintiantem illud addixiile Apolli¬
ni, aquotanqu3m pracipuo redloreac do¬
minodeinceps nomen accepit, acceptum- que conftanter retinnit. Diodorus Siculus lib. 16. z6. Aliunde rcpetit atque arcesfu,
hujus oraculi originem,cujusmentém,pro- lixiori iermone·,abeodcm au&ore expiica-
tam3 Ludovici vivisin not.ad Aug. de C.D·
lib.,4.in.qui.pa.ucis rem complédtitur, ver- j
bis exhibemus: Eo in loco qué ten,pH adytudi Delphis fuit, (peiuseratrecefju magno&obfcu- j
ro j ad quemc apra cum pa/cens accefßjfet, idfli1
tα (βfubterraneo illo fpiritu, exjultaxeque modo infxeto ctfpit. Quod admiratut Paßor^ cum
ipftadoßium ßecics yenijjet,correptus eßßiröre capitque qucfdam futura pradicere. Hoc t? alii
tentarunt3 affeuique funt eodem modo. Res huc tßprogreßa, utquifutura yeiletcognofcere, ac¬
tederet5 dt* capite in antrum immijfo' \aticinare-
tur. Quodcum necfine peticulo fieret, nee fint j
exitio multorum, Delpbici templum ibi erexerunt I
Deo yati Apollini, ßatuemntque yirgmem, qua
rejpon/a confulentibus redderet. Plutarchus Pa- ftorem quendamCoretam hujusmodi divi-
nandi vim illi loco infitam primum cogno- Viite, tradituin refertj qui cum furentes cdere c^piilet vQces, ha: primum ab llüs, qui
C 7 )
qui aderant contempts funt, poftea autera
cum eorum, qua; die prsdixeraty .fidem
eventuscomprobaret,admiratioiequurä ett
Verum de härum fernentiar umdivortiiscon-
ciliandis non
magnopere lolliéiti» foedisfi-
ms hujus ldololatris occafionem partim impoftori iatans, partim ctiam perveriac
mortalium natursabftruiarum novarumque
rerum cupids, illiusque aftutis leviiiime obfecundanti,verisfimc tribuimusSc iffipil·«
tamus. ι
6. VI.
Fama kaque quomodocunque increbe-
icente & pervulgata, inefle fcilicct voragi-
ni iiii ejusmodi fatidicam virtutem* amplis- fimum accolaJupra ipecum condideγ ant témplum^
opfid»mariquecinfium5(jrtemplumquidemipfuni9
obnatvoam
prrecipitiem munierantaditu tideodif~
ficili & angußo, utobjefia lapidum mole, acccs*
[um omnem undiquepracluferint5 exiguu femiU rtlifta, qua confulturi oraculum äbsque eomitatu incederent. Peuc. libddeOrac. Val er. Maxim, in notis ad libr.de prod. Fuifie hoc Apolli-
nisomniumtemplorumEthnicorum opulen- tisiimum) communis eft fententia; utpote quodßattiis ex folido auro argentoqüe conßatis imnienfipondens, & aliis innumeris ac pretioßs*
fimis donariis refertum fueratut laominatus te-
ftaturPcucerus. Qvs tarnen non nifi ad'ra- pinain
r é 3
pihafn cüpidis animis trant incitament^
quam ob cauflam etiam quinquies e*p»la- |
tum> deftru&um> exuftumque fuifle legi-
musj pef intervalla tameii communibus
fumptibus reftitutum ac collöcupletaturiii
Donec tandem, fub Juliano Apoftata tem-
peftatehorrendadisje&Um& fulmine caeli-
tusinccnium totum confiagraflet.
i' VIL
Huic Cacpda?monis domiciliö primuni praefe&a erat femma virgo, quse acceptaa maligno ipiritu oracula atque refponfa ad
confulentes referret* cui nomen inditum Pythia a mvjuveJfy cum illaintcrrogando
cenfulentis, &arcana referendo Kuminis
vices tamquam utrorumque internuncia &
tällida interpres,obiret, verbumenimillud
Grarcum utrique officio fatis eft accomoda*
tum, nam & interrogare fignificat tam¬
quam antecedens & cognofcerejcertiorem
neri, reljfcere, tamquam confequens de- ftgnat5 quia opportuna percontatiö com-
moda eft fcienti± acquiréndae femita & ra¬
tio. Cerefüm cumdi&avirgoaliquandoab
Ifocrate quodam Thelfalo pervim ftuprata
«Act, legeinterdi&üm fuit, ne quae quin-
quagieta annis junior iacra hxcadminiltra-
rqf, qua arfate formam* ftupri illecebram
<pßoruitfe, dt veneris fömitem, laiciviam
refri'
( SO
refrixisfe arbitrabantur. Nihilo tamen icd- I us5 quo prifcas&avitxcohfvctudinisaliqUa
indiciaiupereilent, ut virginibus folita or-
namentaindueret,non folumeratindultum,
Verum etiam certalegedecretum. Diod.z6.
ié. Atque crediderim5diabolum huic mini-
ftcrio elegifle feminas> fivequod illas opti-
me &falh&fallere poile noverit, teftimo-
nium ejus rei fuppeditantc matre ;prim-
I a;va, quje non tantum fraudibus ejusfe
decipi paiiäfuerit3 led Sc maritum ad cri-
niimslocietatem pertraxerit;five quod ici-
vcrit illas eile novarum rerum cupidas Θ*
omnes(exceptisverepiis) mifere(?fiulte reli-
giofas uthabet Terent. in Heaut. A. 4. Te.1.
Weit:nimüfuperflitiofmutinterpretatur Ca-
iaubonus in notis ad Juft. 4?· 1· Et veteres laneGermanifeminis aliquid fanilum ac provi-
dum inejjeputabantTacit.de monbus Germ.
cap.g.j, Imo5 plerasquc earum[dtidkasnon/0-
lum[edts* augefcente (uperfiitione Deμ arbitra- bmur. Ejusdem Hift.Jib.4.cap. 61. 4. Inde¬
xeuiu apud illosreceptum erat ut mattes
eoYumfortfaus declararent& "vatkinatio-
kibuSyutrumpraliumcommittiex ufu eßet,necne.
Cad.bell.Gall.i.11.Hujusmodivaticinantium
mulierum exempla pasfim apud proianos
auåores inveniuntur utiLiv.1.7. Curt.lib.
δ. 6.Juft,45. i,g. qujeiingulabrevitatiscaufta
B nunc
t ί6 )
flütiC non adhibeo. Quin & A& ιό. ιό, üt feg
alisfcripturas Sx. teftimonia mittam, mentio ter,
fit νπχκΝσκης ίχββης πηυραπ\}&ων&anciäu'iit nu habentvi ßriritum Pytbonis^ qua magnunt ju/t' bei ßum prabehat dorninisJun Vaticinandu. tri
$. VIII cor
itl confulendo hoc oracuio illam maximé h fervare rehgioriem oportebat5 ut qui ali- w
quid icifcitaturus accederef} brévi oratione ltc ill cödicillisf ieu pugillaribusj qui require- ( na et, fcribéfét, Pyniiacqüe fignificaret. Sic b;
Schottus5 Confulentei, inquit, laurQ redimiti ie jti tabellu Jeu pugillaribus qiiaßta. fcribebant. fu Phyfi Cur. in Appeftd. ad lib.t Lege quo- p;
que interdidbum erat» nequis nifi iobrius ei
acCederet, quemadmodum Tertuliianusde η
ähimä afierir^ apud oracula, ait, confulturii ο
jejümum indicebatur, & paulo poft: fictmA t;
&damonia dftiis fomhiatorilnvs Jobrietatemex' 0
foflulabant. Quod etiarri cotifirm^t Alexan- a der abAlex, ubi ita habet: Oraculapetiturü,· r perum integrum dtem deibö, aV/«o aütemper tridu- r abßinendumfuit. Gen. dier.lib. 6.z. Nc- p que omnibus fine difcnmine diebus oracü- ί Iiitri adire licebat; fic enim Plutarcjuis iri c Alex. Delpbos ad Apollmem de beüo cqufulenduni \ profeftud)Hon erat quod forte dies fiefaßi ejjent, quibtö 1
ßlemneoracula edere,primo mißt certoi ι quiKatern orarent> uttmiretyvecufanteilla få '
< Ό ..
legem pratendente, afcendit ipfe& Υι traxit tid
tmplum. Idem aflentiente didto Schotto in
modocitato loco:Halittos, inquit,acer acye*
bemens tenibilifono excußm, Tatem feminam tripodi inßdentem ,corripifbat, agitatamque 0*
mcujam' infurorem\ertebatfiatcs diebtu? qui-
biisfitri licebat: non enhn quo\ü tempore, uti
Utein aliis locis3 exoraculohocreßonfa dabantur.
ItemHerod. lib.i. Oraculu edendis dies defiii«
imti. Sed neque dona nebligere convenie-
batjutpoteiinequibus nihil refponfi dedis~
lePythiam, fupexemplo comprobat Croe-
fusLydorum Rex,teileXenoph· in P^d.Cyri
pag.92· Cujus munera quam· magnifica fu-
erint? videiis apud Herod. lib.i. His mo- nientis rite obfervatis> vidlimam offerre li¬
cebat, quam coronatam immolaret SacerdosPlu-
tarchus de dcf. Orac. ficuti & Pythia ipia
coronatalegitur, imo etiam qui coniülturus
aderat. Sic Liv.lib. zy Fabium pidorenyco-
ronatum Jaurea oraculum Apollinis adiisiq
meminit. Pythia autem*quas inter bxc trb
podem Ipecui in medio templi fuperimpa«
fitum afcenderat, non prius fe ad captän-
dum refponium accingebat, quam totatn
vi&imani contremifcere ac veluti micarq
vidiflet. His faclis infidens tripodi, malurti
inlerne fpiritumexcipiebat,& capillofolu-
3fpumara ex ore exfpuens? diurens,,
δ * ¥&&
c " )
vaticinia cßabatur carminibus 'fere gracis.
Deinde Vero foiritu exonerata, de tripode delcendebat, & ad ie reverla conquiefce-
bat.
IX.
Ceterum in variis circa hsec ritibus ex-
hibendis morari non adeo conducitj quin pocius infpiciendum, qualia fuerint oracu-
la feu refponla, qua:fuis hiscultoribus red-
diderit fatanas. Id autem omnium optime
indicat Cicero lib. z. de div. ubi fic fcribit:
Tuif Oraculit (Ioquitur beic de Delphico) ChryfippuA totumVolumen implevit,partim falfis,
Vtego opinors partim afn veris, utfit in omni
oratione fapijjimes partimflexiloquis obfcuris
utinterpres egeat interprete, & Jors referenda fit adfortess partim ambiguis & quaadduk'
Riem referenda funt. Etiamfi hsec vcrisfime dicuntur deplerisque vaticiniis, non tamen diffiténdum eil, quin aliquando rem acu
tetigerit Pythia. Nec mirum. Quit envn
eft, inquit laudatus Tullius, quitotum dien jiculans non aliquando collineet?Ideoque, quod
interdum edita fuerint oracuia quibuseven-
tus refponderat,cafui idpotiusadfignandura
eife videtur quam certa: alicui fcientia?, in ejusmodi potisfimum negotiis quae libeto
hominum arbitrio feguntur. Interimconfta-
re arbitror (quaqtumvis foliusDeiiit pro-
/
C )
prium5 proprio ipiritufuturatanquam prae- ientia intueri^ etiam diabolum, tametfi
non exfe, quotieumque enimexfe ipfo loqui-
tur mendacium loquitur,quit mendaxefldr pater mendacii Joh. 8. poifb tamen illum, partim
ex revelatione, partimexipfis rerum caus- iisteftimonia & argumenta peterc, fcilei- tantibusq; per iuos miniftroe eventus utcun- que veros prarmonftrare, quamvis id non faciat bono fine. Cum enim aftutia, folcr- tia, acumine, omnes antecellat homines diuturna quoque cxperientia adjutus longi-
usratiocinando progrediatur, quid mirum
ii verum aliquando prsedicet? fic prfffci-
vit exDanielis vaticiniis diabolus, Alexan- drum magnum, devidto Dario imperium
Afiaj obtenturum, ideoque ipfi oraculum
confulenti &ab invita extorquenti. refpon- iutii, tandem Pythia in hunc modum re-
fpondit: Inviftus eris Alexander. Novit ex
Hiajse ProphetiaTyrum vaftatumiriaMace- donibus. Inde,quum fufo fugatoque Dario copias ad Tyrum Alexander admoVisiet>
monuit quendam>' qui diceret Civibus:
tyollinem urhemdeferturum effe, ut cumeVcn- tus congrueret, fidem augeret miraculo-
riim & tuerecur atque amplificaret idolo-
fum au&oritatem. Ex forma prartenea hu- jusvclillius reipublicae, exconiilik publicit
ex
( Η )
fx ingenils & moribus, tam Prineipum
quam Civium, eorundemque mutua ad-
fedhone &aliis fimilibus,defortuna& fato
illius judicat, atque cium praefens ftatus
diuturnus fiet, vel occalui propinqvus,ali-
quando providet. Haec tamen non nifi ca- fu vera elfe, nemo non perlpieit. Longe
autem fecus veriatur acUmen diaboli in re¬
bus, cauiiarum contextaferie, ad cerrum finem atque eventum .determinatis, nara I has, falvoconfveto natura?ordine,utneces<
fario futuras proipicit& prievifäsaliis, con-
nivente Deo, indicare poteft & fölet· De quibus utpote extra controverfia; aleam poiitis, pluribus non disferam.
X.
Ex nis conftare opinor quamobrem am-
phiboliis plerumque& aenigmatibus lua in-
volverit & obfcuraverit reipoqfa: nimirum quod de ambiguo rerum exitq dubius, me- risqueduntaxat conjedturis & fufpicionibus
iine causfisevidentibus ,&fine oraculiscce- leftibus dudfus, accedente generis humant
odio & nocendi ftudio, 'maluit finuoia fer-
ntonis ambage,&ad duplicem ienfumfun-
dendum comparatis verbis ludere, conftl·- lentibusque ancipitem cogitandi curam in- jicere, quam aut ad interrogata obmutefce'
re5 aut lgnorantiam fateri. Cujus rei do-
cumemis adeo abundat hiftoria> ut roihi
( ii ί
iaWiofior fit ex cepia deleflus, (lUirrl ånxia de inveniendiscura. Ambiguum llltid
erat, quod Crodo percontanti de- exitu belliadverfus Periasiulcepti reddebat Apol¬
lo, Tefte Eufeb. prcepar* Evang. lib. 6.) Kςοΐονς αλ»}νΛα/?>οΙςμιγζλψ K»lot\väd, Cujus canyunis. ienium magis quam.verba
fecutus Poeta* hoc diftido incluiit:
Intrepidnsβ Crceftos tialym transmiferit amnem
Imperiumperdet magnum vegnumfr fuperbum.
Quo oradulo Croélusj dum excidium Per?- ficiimperii Tibi pollicebatur, peflum dedit
fuum. Unde*nön ab$ rejin internalem vtr teratoremcallidumque Vertumnumhisver- bis invehitur didhis Éufebius prap.Evang.
lib.f.10. Curfibernesj inqüit\ ambiguis bo¬
vines oraciilü in pemlcieni deceptos, crudeliter
& inicpuiter trudisf futurorum ignorantiλ id faflum arbitrori, namfi tanquam Deru futura cognoYißes nonlatuijfttte,Crujum tuminteUettu-
Yum oraculi amb'tgUA.
Obicurum certC & captiofum. cidem Croeioreiponftlm däturri efhDelphis qux- renti, numqüid diüturnum tibi föret impe¬
rium? quod habetHerod. üb.'i.
Regis apudMedos mulojam jede potito LydefugammollisfcrupofumcorripeadHermum
Ne~vematte: igna\o pofitofis lyde paVorc. ■
i^dqüe etiitn fuipicäripoterat futurum5 üt mulüS?
(té)
mulus» adbrutamiervitutem, natur«con- ditioncdamnatus, unquam imperaret,mul-
tominushariolari, hujus monftrofi anima- lis,ex equo &afina geniti nomine, mon-
ftroiosvelpotiusprodigiolosinfinuarinarales
Cyri, qui ex Periä oblcuro patre,& Meda
illuftrimatre natus, imperio potitus,Croeii
regnum delevit.
Lacedaemonii quum fe Ärcadibus excel-
lentiores eile putarent, de regioneillorum occupanda deliberantes, Oraculum Del-
phicum confulebant, quibus Pythia veriii-
mili reiponio in hunc modumiilufit:
Mcpetü Arcadimt multum petisbaud tibiträ¬
dam
Multiapud Arcadiam\efcentesglandeYirifunl
Quiterejieient. Tibi ego baud inYdero quic-
quam
Saltandam Tegeamplanta plaudente datuyus
Ut queascamptm metirifuneferacem.
Herod. lib. i.
Hocreiponium nadi Lacedarmonii, arma
ab Ärcadibus in Tegeatas tranftulerunt, compedes lecuin ferentes, quibus illosvin-
iiosabducerent; verum prarlio fugatiqui-
cunque vivi in hofiium devenerunt potc-
ftatem, vinculis, qua? fecum attulerunt,
induti, campumtegeatem iune metiti colu-
erunt. Pluravidefisin ipiaAu&ore.
f.XI.Ne-