dycticne iuris

B. C. _Ρ·

ΡX

S]V

iuris dycticne

Quam

In

T^egia Äccd. _{Vp folien [i}

Clin confctiu

/npÜß.

Jurid.

ΡS Ä S1DΕ

Atrplißmo

Ccufultijjmcque

DD. Jur.CivilisRom. JOHANNE

©3tÉ&r<2tfl

Fac. Jurid. Decano,

Pracceptore

%Al _examen publicum defert

PETRUS

Oftro-Bothn.

S. R. M. AI«

In Judit. Gußaviano _Maj.

Ad dirm io. JDecemk.Ai:n. 1673«

Vl· _S

AL1M,

Fxcudit Hikhicus

S*R·Id._St Acad.

Upf.

Τ ^{Η ES.} I.

^ Aria; funt Jurisdi&ionis i*4

J£

ufu

bgnificariones, dc

qnib' sfufiiciat aliquotHuC

3 artuhffc.Accipituraliquan-

rFS'do pro nuda 6c fimplici

■l^nötione,

tons /,_ftpr.ff, deRe

judic. Aliquando fi*

gnificat notionem civilium 6c

criminalium

caufarum cumftatuendj &

exequendi

ftare. Jus enim

dicere magiftratus iolet

noη mododecaufi$6c negotiis

civilibusded

etiamcriminalibus l.i. $. i^.ffdeO I.

utfic

videatureflequa:dam

Jurisdiclio crimmalis,

q iomodoabirrperio,

qut?d

vocant,

vid.diåttC^ proctfi,

§ i.DvflifCg. Ord art* 17.

Aliquando fepara'

tur λcognitioneutin

l.yy.ffde F.S.aliquando

non.Itapraetorjus

dicere dicitur,

jure

magiftratus"6c vi

Jurisdi&ionis ob favoretn

caufarum velperfonarum

cognofcit

nuntiat. /. 1. pr.ff. de Extraord, togn.

Al#·

quando

figrtiücat Jnrisdi<åio locum ubi

exercetur,perinde acquej«s

locum in

dicitur /. n-ff. de Infi, & Iure, quo

feofu

legiturapudCit- i»

Epifi.reliquam I.dicttonem

abfolvere, h.e.reliquas

provmcia?

ία

dicendum. Quandoque

accipitar

proEdi&o pr«torif

quo modo

Α

uTribonianojus bonorumpofteff.a praetor k

imrodu&tinadicitur,fr.Infidebo».poff.cuc p«

abåsaliquidabEdi&o diverium fignificet qi

inLi$.jf.de _Leg. ubi (criptiirr^ea qua: lej Cu

defunt, fuppienda cile

jurisdi&ione

eciamSenec, lib. i,de Clm. qua tutet uriw, n<

quAoryttiturmc*lurisduttoeß 0"tm (!

II η

Maxime proprié ICtis^Romanis quiders b Jurisdiétioeitilla poteftas, _quafc magiftrati· ci

bus publice conititutis competit : quatvel f«

ita deicV'bipoteit,ur fit poreitas de caufis d

co^nofccndi » jndicandi judkatique βk* / fjuendi. Cujac,ittparat C.\elita: Inrisdidtio ji

eft poteftas de civilihus eaiifis jusreddendi p

juteOjagiftratuscoropetens. Strut. "λ *

I I I. A

Definitur Jurisdicbo per poreftatem, r.

cujus fonsomnis eftmajeftas ^{j nam} quem'

d

admodum_{penes eam}aliamajeilatis jura.ita t etiam jus conftituendimagiftratus» Quod«t t fa<ftu ölim,itaadhuc fieri novimus,ne mui> *

titudocaularum. iaepé Ieviufcnlarum, fiim·

mampoteftatemåcuraReip. abducat/■ $*>'· s Cod.daAppell· Art. XI.

0v4(((g.

1 ipeåant

lam dicuntur privata: ^{; cum}

confequenter j

ttal kfecundarib,ut receptum

loqui

cthm

cui, pertmeanr ad

utilitatem publicam. Qn»

ket quidemconftituum

materiale jurisdi&ionis

Ifjj: fuat

enimnonnullac

dis civ'Sibus» de

h.e, quibus jure

magiitratns & vi JurisdiéhoniS

arem cognofcetenonIsert;

n.ifi feiiicet id (pecia-

lodo lirerdenominatimlege^S&ovel

conititutio*

ritt, neprinciputn(it

conceiTu

l*I.

ff. de «ffic,

tj. Q^oettam

fpe&at notio

Sc lat;o-

nem fententiae connotar l. ^74. ff~.

de judtc.

dem Narn nonfolum ad cognitionem

caufarum

rati· civil!um»ted& criminalium

promdcué

vel fertnrr: imö Sc adeos, pertinet , qui

Juris»

tufis dictioLemnonhabenr/. f-/.i.j-.ff; deRe

lud.

at- Ad formale Jurisdiéfcionisreqiurirur » utea<

äio jure magdrarus,

9Ufttg. £>rt>.

Sc

;ndi proprio qitodam jure

citra fpeciaiem

■ ceflionem competar. Ad hoc enim

magi-

ftratusprincipaliter creati

funr, fed dc

ra, majorum eam poteilatem obrinent, ut

jus

;m- dicantreddantque j.e.fecundum

Ieges la»

ita tasprivatorum licesdirimant &

foumcuiq;

lut tribuanr. Add.i174.ff. deR.I.

Ane. Vacca.

iul» edl,t.ff.deoff.η. I V»

m* DeMagiilraru,dequo hic

paucis, aliter

\t. agic

Politicus.aliter Jurisconfulrm. Poli-

)1> ticusmagiftratui attribuitimpetare»

confu-

eis lere, /iidicare ^: Jurisconfultus non

aliter

et- coniidcrat

magsftracum,

fic

er juri dicundo

prxfedtui

Sc Jusisdiäioni

& A a con'

Cönjun&umhabetitnperitim>t|fiojtidicatun exequiac rueri quear. Senfu itaque juri-

ii.coMaglilrarus eft perfona publica, ouje

Jurisdi&ioni _praceft, vel _qu» pro tribunali cognoicit,velaupublice indicium mrisqiie dictjodataeft. Autbore Cujario in paratit.l

de_{O. I.} Jurisdidtio enim eit afle&io _magi·

ilratuumpropria, nee unquam extra magi·

ftrarum e/Te poteit i queimadmodum nec

magiitratus fme Jurisdi&iqne. _Quis au·

tem pro magidratu dt habendus, d ailti- mandumvenit exformaco- Ititurfonis, qua

fcilirer,quis immediaté å fumrr.a poreflatc jurjdictirtdoptaefkitur. Qrtia igiturlegatus proconiulis fcribicur ^a proconfule Iurisdi- ftioneiiiaccipere /.4 $.ult i.11. IJeq ff.de off. proc. nec uipiam iraditnretim poiie ju·

risdidionem i. am alii mandare, lequitur ipfum^noneffe uoagiftratüm«

V.

Sunt autero alii m:,gi(lratus Vrbani, alii

Provincjales,alu Municipales, Vrbanidi-

iiingviint4ir

$. i. b.1. _131. infin. ff, dr V. S. Satpé enim accidk, utnomea generis _nmponatur fpe-

ciei. ßxemplum in Adoptione. Qujuh-

vis autemmagidratns ^omne jus

dicanqnon

tamen habenr poreilatem aequalem· Alii quippemajores ^, alii^minores funt Sc vo- can-

tum eantur. IUIimperium &

poteftatem habest:

inri- hi funt iine imperio & poteftate: imoJu"

qui risdiöioqnorundam adcertamquantitatem

nali reftriöa eft /.pen.§»ult. Ifin.h. Sed cum que Jurisdiiljo fine imperiofitmani5?ac

ridicula,

t,ff. notandum>>mperiumacpoteftatem non

eife

nec guftiorem quandam^{, eamque} excel

enmfi-

au· mamSc nobilifiimam jtirisdi&ionctrtHtin l,

Iii* h^l*löépr.junä* §. t.ff. ad Munk.

quå

pia magiftrartis minore« carent

/.$!./. de

ute jur. nen quod ipfis imperium miXTuro

de·

tus negetur,ied quiapoteftastanra> cuanta ma- di- jonbus non fit illis coneefla. Eße quo-

de que Juribdiöioois quofdam gradus ^, )u· exappelIat)onib«s»quibus féntenria

ab infe-

rur rion lata committirur fuperiori ^»

notiffi·

miim, Vide Ediéium Ann. idéy, de

lud. & Exec.pr. iOcttiffcfat nefcrigÉ

tili clier t)0gre ä iantw fßer i ^täUtnt & in

ii- φ ^ζ.ejufi. Ediä.alteraffet tf>en jjogfte

fa wM

)s,

jbro

3. V I.

m Exercetnr Iurisdi&io ineum, qui

t»agi*

e- ftratusterritoriotempore litis fiifeeptac

eft

τ

inb'jt&usl.pen.ff.h.t.Struv.Synt.

η trt,4.tbm 5$. Etiam in eum, qui tempore ii eontra&us, etiamfi litem conteftatus non )- öoniic, Iurisdiörioni magiilratus

fubjefinS

1- jt A3

fuic

fuit 1.1. C-jrf. h. Extra ferrirarium vero jm

dicenti lrnp'me non paretur l.ult. f. b, t,

Quod fi^{dubitetur an}vocatusfit de Iuris*

d'ctione _{vocantis, vocatus venire} debet,

iirarftimet Praetor,anfuafit Iuriscbåio/.f.

ff.delud. Extraquemcafumadeo^verumeil

citamm dealiena lurisdi&ione parere non

debere.^nt fi magiftratusexrra velfupra lu- xisdidHonemfuä jusdixerir.fenteutja^rotafit inutiiit,quianon poteitres judicata in par·

tern valere, in partem non valere/.zf,ff.

'Sum.erafe. gvietnadmodum nec fibi ipii,

aarfiiisquisquam redte jus dienL^io.ff. h.t.

Rem enim abeo, cujus nihil intereit de' b*re cognoici judiearique, diefcae xquitai ^,

& ratio ncturalis,jubent leges eap. ii, &, i.

£m*Ai.

V I I.

Separarur å Inrisdi&ione fprCialis con*

ceifio, _qua tribnunrur_ea.quaejuremagjftra«

tusnon competmr. Hsec pofeilatem ordi-

nariamincaufis civilibusäuget, indeque Iu- risduäio

Eitraordinarianonnwnquain

efta lege» S&o vel conilimuone princi-

pum»ά lt.f.deotyc._ej.Specialirerveroquid

tribuirurnon tantutn in ladivid.io ^, quod plerumque fit inprineipum referiprij atque inandans,fed Sc finememione perfonie,Sc generaliusfub nomineofficii feumagiftraty,

ut

tit pr»r©ri

praefidi

Inf.

Tutl

1.1.|.».ff.deTut.& Cur.dat.1. i.$ i.ff.de,

rebm^eorum qutfub. I. i.C.do»ffc, ef. qut vic.

al. lud. jV ndc colljgiturfufhcere adhoc,ut

Wtjaliteritaconcefiaintelligidebeatpote- ims, etiamfi fpecies caiifae vel cogimionis

haudexprJinaturjfi fcilicet ei iic concetfum cognofcerede iis,quse aiius ipetialiter ha¬

betά lege.

Vilt

Catifas iftas, qua?vel ob graviratem vel

favorem iingularem figillatim tribunntur,

docet Suthoit DiiTert.deiurisdi&.aph.i56.

eile in duplici differenria ^, quafdam puré.

finipliciter &abfoluté talef: quafdam mixtet (tu feitfrfdum qutd rales. Puras vocat, qua nuütjutemagifiratus tompetunt„fed femper ^t)S Jpeciali ionceffiene.xn 1.TutoriS dario l. 6m

§.^1.ff. deTut. 1. Autboriras interponendi

decreti fuper praediis minoruni al1 enandu?

1.1.§.i.fl. dtoff.ej.d. i.i.§. ¹.dereb.eor,qui fub Tut. _3. Poteftas cognofcendi an Sc quando tranfa&io de alimenfisteftamento reli&is admitti debeat l. &.pr,& §■ 1S.Jf.

deTιanfaä. 4,Ccgnitiofupermanumiiifone

aminorevigmtianmsfacienda§.^4. Inß.qut

&exqutb. tauf.l.z.pr.fl deoff.ή. Struv. diäm

ixere. tb 67. Mixtas caufas appellat*/i#..Dijf*

*ph, 16y qua urbanu &wagiftratibus majori-

bus cpmpetuutjure magtfiratus: inferiorihm rorbß

feto,tim provincialibus & municipalibus tut deittum,filex ^> Säum Telcon/hiutto tu nom· ri

tiAtirn idem permiferit. Hne referuntur,

^

judices

ff.

Romaejuremagiftratuscompetit 1. $.ff. h.t.

A

Sclegisa&ionesin fpecie itadjå® 1.i. L ]. ri ff. deoffic.Proc.add. Tit.deoff,jurid. q*

Iχ.

'■

Sed neTurifd»£tio reddatur evanida Λ

eluforia^imperio peropus eft,, quod iCti te

mixtum voeant: eitque nihil aliud ^,quam

&

roodica coércitio Iurildi&ioni cohaerens, d:

▼elur eitm/ ^.ff.b.cm I.di&ioineft. Nullus

f"11

enim eit magiftratus,quicoercere nequeat, etfi nau arque valeat quilibet magiftrariu,⁽ P'

Η nc patet Iurddi&ionem fimplicem, fi· ,n quidem Iurifdi&io confideretur in con* Cf

creto, non dari l.ult.ff, de off. e). Vocatur

fti

autemmixtum,proptercA quodfit conjunclttM Ci

cumIurifdiäione Vinn.Tra£t. de Iurifd.cap.j*

^

Infuper oppoiitc ad merum imperium coh'

eitiomodica& imperiumnonmerum. Accedit extrinfecuSjtribuiturque propter contuma*

ceSjUtfenteatiaefleiäuinfortiatur; fi enim

fententiaeiponté obtemperetur^, coércitio·

neopus noneft. Ad hocimperiam

perti- d

nent potiilimum mnl&ae diåio ^, pignorii

ft

capio Sc corporispreheniio. ' n'

χ.

β

q-

ReveradifferreIurifdidtionem Sc impe- "

^ riuta öi

'UM

m. riiim diftin&i

diverfique Ta&uS

ir_f

Neque

η» neque quodimperii Iurifdi&ioni ttibuitur#

i;,f, Addequod imperium mixtum mandata Tu#

tj,

rildidione dicatur

effeque aliqnid

/. 6. deTut, quodfruitraftatueremr,

^ nifi hxceiTent feparata&.diftinfta. Sicmit»

Cti tere «n pofleffioncin,jubere caveri prxforia

atD ftipulatione» impevii magiseftquamIurifdi-

js( dionis. Imperii verb ufuS,^cum denegatum

jus fueritdecretisobfeqtiium. fac.l. l-pr.f N*

at) vufidt.Quodattineclegemtertiamjf.b.quae

u5, potuitobilare,diftmgvendum exiitimamus

ituermixtumimperium late{umptum ^,fcili-

>π· Cetproomni imperio circacaufas civiles,

:ur ftri&é,utimodo definitum. Inilla fignifi#

tan cationelurifdidtio ineiie dieimrimperio:irt

η,

Hac

*u lectionis valde iitfpecfca*

Jit X I.

,a* ...

im tlluftriorevadir natura imperii mixti ex

o- tonfiderationemeri imperij,quod å parte

ti- digniori definit

Vlpiatiusd.

3·!?· h·

ru ftatemgladii

ad ammadverrendum in faci»

I

norofos:comprehedens fub poteftare gladii

qtiafvis coercitionesgraviore*, ut in

metal.

& lum damnationem, deportatiqnem,exilinra

os &c. Suntverb nonnults coercitionesmix.

B to

to& meroimperio communes, quod »ili fic

κ andü^extine. Sic,figravior m«l<äa princi'

jd

palitef. ob^certumaliqiodcrimen

infhgatur,'

idpertinetadmeriunimperiunv.fiexequendi judicati cauia ^, eil impeni mixri. Diener I.

ihnperium illud r. erum,qu'tapurum&per (t

10

diä. Traä. cap, i, Vocarur a!^as imperium

j52

abiolutc & quaeftio Sedhic re eceriduffl .JS quod fupradi&um,nociooem , vel fortaiÖJ

mag'S proprié cognitionem» ad eaufas quo» n!

q ccrirninales fpedare, Νam appellatio· *

ne meri imperii non incelligm<r rantum

poteilas animadvertendiia reos jbrimjnurni

fédde jus de crimia bus cognofcendi jtidi·

Candique L 6.)pr.]f.de off. Proc. Nec dubi·

tandum quin

Ulpiani

talc qnoqitc jus iacludat*

X I t*

Exercitionémliujuß imperii milltis habet magiiiratusexnatura fsii officii, vel _quate'

nus magiftratis,autvi Iurisditfcionis _j fed

prarerlurifdi&iönem^ex ipeciaii coaceiüö·

ne : prasfidesnimirum, proconiules, _pr*' fc&us urbi»praefeclusprsetorio :imopriva-i

tis nonnunquamhominibuscaufae capiraleJ

fpecialieerdelegabaatur

pr*fuaiurifdift, Specialiter autem feu no·

minatimdefertur merurr.imperium^,vel ra.

tionecriminum; vcltici deikariis*de vene·

ficiis»

ficiij ^: vel ratione pwnarum,

uthic babeat

·, jusmortis

inferend*·, alms poteiUtem in

tallurndamnandi Scc. Poen« jurinoHto πο·

j· riores func gladius,

feu

dr.QJ.

rnr

At.c.+t· 6( i eod.tit. furca ( 0faacl)

,λ in mafculis 1»i t>ap.ii,6<i&: if.

nn

concrematio in {«minis dd tap. Etiä laqtieus

s!ffl

patibuUim vcl ^ufpendium in mafat*

UTa

Iis <05. i- i- Infcrdi(ä?övaqu« Sc

iüj ]&™s

(&M>

&

£&$$?· S-'^·m&"

l0, nusamiiüo<;.}<·

(££} ^35. i, t fuitigatio

Ζ luSm.*

um' Χ ϊ I I,

Sunt in impeno mero

diilinguenda i·.

*!01 pfumjusSc ejus

exercidum. Hoccompe-

tit qujbus id fpécialiter

conceilum

ilh. d

ata foli £mmam in Rep. potetfatem

bebend

imperium

, mandarinon potcii L

i-pr-ff·

off.ej.

non habeturjure proprio,/.;.

ff> h.t.

Jc!

neceiiario abd*e

carperitis,cuiobtigit ejus

exercitio, Atqui

^0'

nemo nefcic poiie majeftatem non

modo

rX'l exercitium meri imperii, fed

& ipfiti». jus

v* \ transferre. Cxterumid Romauis nonfuit

1c

udtarus quippc qnibus rr.ajus

negotium hic

^ _vertivifum qnam utin liberi

hominis

:i0' animadvcrterc liceret praeterfpecialetotnis

ra'

pop, mandatwffi l, ι,§·

Ηφ de

fc-

ne' ßi lRi·:

isi

Ij&a'enimpublica non tam privatim quam al publice nocenc. Lotharsuj igirur aeqüum 8 dixtt,& _eqvumabrtnlit' \zoiniqvnm dixif, fi

8c _eqvum perdidic. Quod tarnen magni t<

nomimsviris minusprobari novitmts. Sed d illam Lothariicontra Ä^xonemtiiemurvtd.l, ρ

i'ff adL. ful. amb. Muftorn Trgct. de Iurift ai

dtttione. ^*

X I V.

Tranfisojam addtviiiones Iurtidi&ionis', ir qnarum prmcipaliseit,quod lurifdiciio alia fi

frc-contentiofa,aliavoluntaria. illaeit,qu« }i

exercetur in invitos judicio civibtötenden· c<

tes:h#c,qnaeexerceturimervolentestantu. o

Ncgotia_namque civ lia funr_partimlites & f«

controverfi«: partim abtque ulla _contro»!

I

veriia authore magiftratuipfis volenribus & v

Ipomé ebgentibus expediuntur. Vocan' b

tur hivoluntarise Iurifdiåionisa£hisinfpe- (j

cie legis aäiones:nimirtim adoptio, manu* ii

miffio _, 8c em^neipatio &c- Cum π enimmanumiilione nova plane q«aliras ho*

mini induatur * adoptione filius,quinatura noneit,)ureiiat j emandpatfonefilius, qui ^

natura eft, jure eile definat ^: ideo _präster c voluntaten* privatorum fingularis ^certoru® *

magiftratmim anthoritas_{, qua;} legis vice® *

fupplerct,adaétus

iilosperagendos

ditt, Exert. Sunt _prseterea iolennes aftus ι

alii, qiu propter magiftratus■ authoritatem

& confimnatioaem Irsrifdiationivoluntarias funt affines:ut donationis iufinuano« _aper-

turaTeiiamenti quibus aliquid omninö

diverfumlegitimatio^, qua; fit aut refcripro pnncipis,autper raatrimonsutnfubiequenS»

aueobiationecurizr :utifatisnotam.

X V.

Deinde dividiturInrifdi&io^, non prout inprincipio

definita,fed

lo lanus

ceifione velmandato,inordinärlarn exrra- ordinariam. Qua _utraque jam deferipta

fufiieiat metmbra (alteradivifioniinominafle.

Diyidi etiam vulgolurifdi&io (biet in Ci-

vilem&crimtnalem:vebquod hic idem,in

baflam (barbaro licetvocabu^o ⁾ &altana.

quaealreraipeciesnil eft alind^quam rnerutn imperium« divifio legibus nnltris,

nonveroRom convenit.

XVI.

Prsciereadividitur Iurifdi&io inpropriam

& mandatam. In LL. enim frequenter dicitur Iurjidi&iomandata l.^ι.Lfin.jf* deoff.

tj♦1.6.1. 16.&fcq.h. In /. i jf, ι.ff deoff

tj» dicitur Iuriidicbio tranfferri, Sc in /. 4»

ibid. fir mentio proprise Iurifdi&ionis.

Oblervandum tarnen vocem Iurifdxäio#

«is nou hic

proprié, ied

aeeipi,

B _{ ici-

fcilicet in primo membro pro JurifcU&ione proprio_{éiionis exercitio.}di&a, in altero pro alienx

jurifdi1^J

Propria

JurifdiÄiö

JMandara, quam quis exercet beneficio& *"

cooceiiioneafterius, h.e.cujus ea propria·

^

Vnde ratto peti potefl: curin./.i.$, ι.ff.it ' * efßc.ejus delegatus dicatur nihil proprium

^

habere,fcilicet,quianihil haberfuo jure,fed jure magiftrarus Erb eaim ipfimet mit_{^ .}

giftracus initio debebant jus dieere» nec

"s

prxtores tarnen ad augendam dignitareffl

^

iuamjudices privates dabant,nec

φίΪΓηίϋ

^

1

poitulance,judicabant ^j quodipftimextaci'

^

ta populipermiffione tandem in confvetu- _j, dinemabiic, adeö uc magi?traru$ jus dandi

^

judices habere dicantur /,f. I 6.ff.h.

xvii. . ,

r

QuaecatiGe rnandari poilinrvelnon,do*

cetur iafaepcnominatalege i-/.de off',ej.ei

^

quadusenotandsveniuntregulas: i. Qu«*

cunque fpecialiter, legevel fenatusconfulto _^

vel conilitutioueprineipura tribuuntur,d _^

roandarinequeuat. Dequoftipra. 2. Qu*' _^

citnque competunt jure magiitratus ^, d rnandaripoiTunc,_exceptislegisa&iombus iß ^ι

^

fpecieitadi&is. Vndefequitur etiammif

1

tumimperium,quod tuende Jnrisdi&ionit

cauU comparatumcftjtnandata Jurifdiäio*

ne

■

q-,r\ttrARiirel,ult.ff.de off. ej. Nec dubitan-

ejjd»m,quin etiam cognitio de fufpeétis Tu-

toribiis mandari queat /.i. f. 5. & 4. ff de

'^fufpecl.Tut. De caufis

cogniuonis

)rjaipr« tonse res

videtur paulö difficilior. E.

λj.C.an cognitio de ialariis advocatorum ,

iiim Piri®cutio fideicomttiiifi&c.mädari queant!

"jjj fententia aftirraantium etiam has caufai

mandaripofle, verior eit. Quamvis enim

ii» judex darinon poffit obdefe&um certas

ac competentis a&ionis Sc

formul* /.

$·ttlt,ff. de Minor, non tameninde rede

concluferis eas mandari non poffe*^cum Sc

, ci quialterius jurifdidionemexercet

defer-

Ii queant;imö verb

fuöjnre id poréft

tor;aur prsef. provincias /. 16. I 17.

ff. h,

ndi

^ec <3u^C€ll,arri reifere, qiiod Tnas quid Jurif-

di&ioni_praetorreiervaredieatur l.4.

§. dun

fuae

iervat, cujus id femper proprium, Sc i

eJ qua

id ipfum avelli neqnit:ita

proprium

utaiteri re«Scmandeturd.i.16.d.1.ty.ff,h.t.

Sedquod praetor Cognition!

fuat fpecialirer

^

refervat

id temeré mandandum

a«-·!

edamfi forte, adhuc idliceat-uc ita E·

ca

diftum Praetonsdiftingvatur ålege, Sto &c.

qiubusea,qu«mandari ^nequeunt»

fpcciali-

tertribuuntur«

XVIII.

SoletautemPrator Jurifdiäioneraman- dare

ma*

nec are:

rem

täte

•aci

jtu

nst-

lito

51a iii- nis :io·

ne

/

dåreve! nn?verfatn/ve!fpéciem nnann,iirad

mandacarium pro eaparterranieat, qua ma»·

giilratusmandavitd.l.i6,Ul7« ff. h. Nilvero maodataritis pro imperio fuo Sc_propnoa*

git,fedvi mandat»* Nonertunipium jusfed

exerciriuro junfdidtionis ei conceiTuföeA Ideoq;nonhic fit provocatioad mandanré,

(ed_{ad quem} i fenteotiaejus provocatiofn*.

turaerat1.i.$ i.ff.quie^aquoappell. Quodve'

roa Legat« proconfulappellatnr, caufa eili nonquod habeat propriarn Jutifdici/enenv

ledquod ad legatu Pröconfulisnonuullane- gotia ex fpeciali conceiGone perciöeant,in quibus Proconfulem non/ agnofcat ^; quale

ctiam tutoris dacio,idqueex oratione Divi

Marc» /.i,§. i.jf.de Tun dat. Judicisdan-

di licentia /. tz.f, i.ff.de ludic. fus

tnul'j

&xindicenda; /. i.infin. ff. eod, I« quibuJ

caufiså legatoprovocaturproconfnl^>in cae»

terrs vero,inquibus exercet Iunfdidionetn proconf dis, nonkem.

X I X.

Probeadvertendumeuro.cui mandaraeft IurifdidHo»omnino difterreå judice peda»

neo: f. Mandatarius exerect lurifdidlio*

nem alienam/. i. §. ^i· j}. deoff. ej, ludet pedaoeushabet ^fakemnotionem _, eamque ptoptiam.

Qtiapropter

datarii_{provocatur nonad mandantem,}{ed

admandaate fuperiorem l,ipr.& §.iJ·

ult>ff,quie Aquo appell,L r.od,qui pro fu<t

irärf jUYißt fa Judice

pedaneo

aä

m3h tum,quijudicem

dedit Nö.gz.t 4.Kult.C,tibi

ver0 &apud quem. II.

jude* prdaneus fiv« å

!°a' principe,

quod

fa&ufti

;iefl novimus ^, five A mägiftrattt

conftittitusde

)e^' ca«i'S fakemcognofcicac judicat /. 2. /.f· C.de Pedan.ludtc. Κοψ 6o Nöp, 81 r. 1. Ö*

)&'· _χ. jd vero ka proprer negotiorum

roul-

'vil titudinem ^, de quibus ipfe

magiftratus

ff. de off.

af.

em, Sedjadicatiino nonexequiturtot.

tit (od. de

ae' Ped. jud. Contraverb ineo, qui

åkerins

exercecv

Jurildi&ionem

qui judicatum

,a^ exequitur /. 1 f. pr.ff.de^Be

lud. TI!. Is cui

>ivi mandata eftJurifdittio,

qidicem dåre

an' tei^quia hoc jus vi mandat#

Juritduäionis

i"k habet ; Judex pedaneui

omni

Ju-

rifdi-äiöriejudicemdarenon

poteft. Qu®

cx> tarneninrelTijgenda iunt

de Judice, qné daxj,

e® pedaneo, non de delegato primipis , qui

omnino habetporeftatem pleniorern»

ideo-

quenon modo judicem

darepoteit

eii ie ludtc. judicatumque exequi i (ed eriam

la» mntere inpofleffionem, Sc juberepolkdere;

o» namhic delegatus cenfetur ma orquocun*

ei ej'eordiriario /- »8.$.4,ff.de Minor.c.po

fla¬

ut ia\u officti18.X.deoffc. & pot. lud. fieleg^

nr Scip.Geiit.iib. i. deiunfd. cap. 13 Iure no*

'd liro non rrtte mandäri Junfdi$ionem

l» patec eicap.+i.

pt.tin<jQ5. ^drafrj&ofbm·'

i ^ _ß<

r-

ge flatfteffweri φ nämbb mvtl ec6 ^{e« <1}

.nor i fwrré fΪΛ0. Ådde cap.f.é" _if.^tn<

&cap. i.

£^4||t0»

glLira?us noilri pofetiatem conftijuend) clgendi cerrafperfqpas, qiujbuscognino

Cailbus qu:bufdam ^errergentibus cormn tatur. Vid.diä. läct -jf. i.

X X,

Hac occafione notandum aliud eßej diccrejalitid ^υ dijpare.Cpponumurhsecir

4 §■».$·de \merr tnjuiefac & in tit, C nequu infua lauf.jud. vel jhs du. be _{in ρ} va(ti$ negotiis pater filium^, &films patre

judic-etn habere potefi i ^77. jff. de iudi Nam mnofts judtcandi publicumeft, quej

nemo devrar,niii c-aufa exeufationis _acqtt

tatenitarur /.penrff. defac. tnun. Stbi ver

velfuisnemojus diceredebet, utäntea d Öum. Ratio d.verfitatisineoqnod jus d cenSjUtpote magiftrams Ordinarius,recufai

nonporeil;qtiod fi fufpe&ns^argnatur. afiu

eiadjungitur. Auth. ^Stvero, Cod. de jub quemadmodum & Iure noflro iuipe&o

recufare _{licet cap.}alt. §. 1. $\θϊΐφ. ΪΙ. caf Iudex verö poteii recufan/.16 Cod. cvd. Igiturqui fiiinmtionrec'fatjudi

cem in caula_pa riv, id Γbiirr_purer. Confe Bronchorit. Cent 1. Ajfert. to* JDesndejui

di<^ere fpe&ar etiam ad a&us yoluntariå

luflfdiikionis,

. aicnte

fiiente fentcntia : judicare

eft fententiaro

X X t.

Prtvatorum confenfo poteft lurifdiöio publice datajprorogarbi.e. ex ra

fi

iitos^

extendi & ampliari;undeexiitir altera

fpe-

cies lurifdiéHon s , non prepri« ^, q cam lex non feens ac mandatam confirmat.

Hujus Inrifdiäibnis orgo eil conien*

fuspartium : quem

ab

rere vaeuum eile _oportet* Corifeiifus au- temvel _exp eilus vel taeitus. I!Ie non fufticir ad prorogandam Iunfdi&ionem,

anteqnamalius Praetor>quam cujus

luridi-

&ioeilet, adeatur./ ι8. b. Hic exlitiscon*

teflatione ejus,qui forum deebnare

potuif-

fet»colligirur' Atqui non polTunt privat!

prorogarein iis,qu<t velpubltium

cottimodum

yeljttifuperiort*concermnt, $ th.difi.D (fapb.

576. fedin iis duntaxat»qusefnnt luoarbi-

trio ac poteftari relibta. Poteil vero non modopropria.federiam

lurildiöiouniverfa

mandata prorogari:quod &reeeptum

ter?e

niajor vel tqualis fufaiciat fe Iurifdtätoni

alterius,poftt ei & adverjus eumjusdici.

Χ X l I.

Fit autemProrogatio vel de re ad rem ,

fivequod idem,de caufaad caufam ^: vel de perfona ad

perfonam.

obfervandnm

^aufas eiledebereejufdem natur*, nevide-

C ζ antue

anturprivat*novamdeferrelurifdi&ionenn

fgiruri?

fcat, _porerit ex confenfu partium de ma1

)ori ;uoqu» f<>mma cogrofcere, Nec^re peries,fqrraflfe , prorogationis de catifa ac

cauiamexempfaalia,quam »»bi ad majoren

qmnt rarem fit_prorogatio vid /. 74.§ 1 j)

de ludic Prorogatio de peribna ad perfo

nameaeft,quandoex convencionejudexin comperens aditur Quamconventionerr anreauam fiierir aditione tirmara _{, muran} licet/. 18 b. judicerovero no videttirad»ide q'»igenusa&onishbi edipoftulaverit/. _3$

^de ludic· Etle&us lurifdi&ionis_prorogt«

t# eil , ur tanrum juris m confentiente!

habearba^leéhis _{judex» quantum haberei}

iijure ord nario adItirifdiiäionem ej'»s_per«

tmerent Vinn.C49. 17 Adha:cporeitpro rogut-ο dicilegalis & neceflTariaiCummm ua

comp^mnta(tbones,&aber minorem_qwan fiterem. alrrr majorem_{petar: quo} caiu_apuc eundem jfcd-cem agendum eft ^ei,_{qui quan.}

titarem _minorem

petir,ne fcilicei in _pote·

ftate calumniofa adverfarii _{(ic , an} aptid eundem litigare poffim. _quac funt verbi

Gay inl _Qnx conventioriis

ipc

cies aliis dicitutReconventio.

XXIII»

Alii plnres conftituunt prorogationi:

fpecics»

jdtempitSifed

modi

unt. Quod attinec priorem, fiv« locus, Intelligatur alieni territorii ^,

five

nulla fiet prorogatio Etenim

magiftratus

omnesubi terrirorii fines exceifere, privaci

fiint l* _ιff. de off. Prafid. Δt prorogatio

Iurifdiöionem prasfiipponic , qua? privata litigamiuni confenftunbuinon poteft/ t.

ff.deIudic. 1%. CodJj.t. aut iermo e# de

loco propru terrirorit, & ne i;C qujdem

univeriabter verum eil, confenfu partium

deloco adloc!'mlurifdi&ionem prorogari.,

Nam nonanil»caufarttibunal exigunt,quas

nemo dixerit poiTe de piano expediri /. 9.

i-ffde offic Proc. Ex eodem fundamento rtfellitur _prorogatio de tempore ad tem¬

pos. Quienimofficiumannuumaccepere,

polt ^{annum non} poffiint confeuiu partium jus drcere. iure noftro prorog&uones null« admittuntur 3 femper enirn partes adforum _competens remitri folenr.

XXIV.

Ctm quarritur quibus modis Iurifpidio finiatur,de (iogulis Itirifdi&ionis

fpeciebus

breviter de ieorfira dicendum eft. Igitur

4 tir ab ultima, _prorogatafeiheet, incipiam»

finitur_ea,foluta Iurifdtftione ejus,cujus erat prorogata ^: tdque five ea propria fuent,ßve

tnandata _{l. 6.}ffb.1.1. 5.C.eod.I. uff.de lud.

Vinn. Tr*ä. de iurifd. tajt. ult. Mandata

C ₃ finitur

finitur ι. Worteejuscui mandataeil,quod exploraücercique juris eil,^cum Sc propna fic finiatur ζ Morle ejus qui mandavit, i

mododecefferir, anrequaro res ab eo, cui mandat» eit furifdiäio,gencoeperit l. 6.ff.

h.t Cseterum fii&cm mandata erat lurif·

diétio, antemortem mandanris a partibus

aditus f\;erit, eocafu non folVitur I»r*fdi*

£tic,arg. I. i S.h. ^5. Revocatione fiuirfit ^► mandatalurifdi&io./ifr§, 10.Inß. demani

quta hicnniluro autmandatarii autpartium vetfatur prsrjudicmm, Proconful tameo ron debet incohfulto principe Iurifdi&io' nemlegato mafldatam ei adimere /. <5". §«j«

ffdeoffic. Proc. 4. Solo temporisJapfu^, Ii

fuerit Iurifdittioadtémpus

maudafa,

accommodaripoteit adlunfdidionem pro' φ

priam» quxenamprseterquam quod morte

magiilratu« Sc ipfaexp?rat„deimif cum vel magillratus officium deponit; Licet enini conieniu ptfncipis ^aut populi m.agiftratu

fe abdicare /.2. $.24. ff. deO.h- fine con- feniuautem magiitratus feie imperio abdi.

cando imperium non amittit l. _pen ff. de cffic.PrafVeI^cumiiicceiToremacceperiqiiq;

provinciae fines iugreflus f«eiit. Morte

autemprincipis non.finiturarg.i 6 ffb.U

Natu cumprinceps magiilratumcrear, ^facit

id jure majeilatis Sc tanquam lex qusedain Viva, Deliäo Iurisdiätioquarvis amittmir.

cap. ;

ip. 3.

Eil

in arbitrio St

ibiru principiS *

ν«die Iiirifdiöio"

em adiroere. Sic Sildnus ejuvurc idgiflyatutH,&

reiiqiiUs

dies

Epfiutn

lurrellum colldtus» tcfte Tacho Hb* 12, Im,_{Cip. 4.} Qn:e,»u & aüa

huicre» inprimis

pcommodata»

pliuibiis pertequi ratio infti,

iti uonfinit

Τω βίω

Eximto & Prtßantifftmo Domino

ETRO

KALLING

IurisStudiofo

egregio,

dile&o,

AcpAUCA amicitid

deiUfAnda CAufit

intet

vartas ouufAtionts

reliquit

Ivßfj {ay! fyavetπζτιΒ·&ν φξίνοκηπttxuXiQat u'oiff, φυ^5" ω? <T« Jöjvv&iv

toiτχ-η» msvTω» jrsA Tza 71«?Λΐφ'£«ν#j/ «fvctytf

[»JTISTtfV TE (Γ«.»π1ξΥ KjY,di 3*2ιΑΚΐουζ^y

ίφCCKiOV xvfycuiov 3" ώ ·ΠΚλΓ# /UifAt]\g»

ÄUTK ίτκφίϊ? ίβκ,νυί ΚΑΛ ΛΙΓΓίΕ φίλΊοίΒ1'

ί 'ίζμξί

[κμ,ΰΰχϊ ΧβίξΚΧζ «vtλ«ί srojcaj βνϊβ

κο'πνιο.

OLAUS

i£e9tSK2i$l

Iuris SvecaniProf.Ord.

A!