• No results found

Disputatio physica de ceolo [sic], quam in regia academia Upsaliensi cum consensu et approbatione amplissimæ facultatis philosophicæ. sub præsidio ... M. Martini E. Gestrinii ... pro magisterij gradu ejusdemq privilegijs reportandis, publicò examini venti

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Disputatio physica de ceolo [sic], quam in regia academia Upsaliensi cum consensu et approbatione amplissimæ facultatis philosophicæ. sub præsidio ... M. Martini E. Gestrinii ... pro magisterij gradu ejusdemq privilegijs reportandis, publicò examini venti"

Copied!
30
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

In nomine>S. S. & individuse Trinitatis

disputatio PH Y SIC a

DE CEO LO,

Quam in Regia Academia Upfalienfi cum con-

fenfu &approbatione ampliffimaefacul-

tatis philofophicae.

S U B P R JE S I D I O

CUrißimi exce'llentijßmi virh

M MARTINI E. G E-

S T R I N I h Math. Inf. profefToris publici praeceptoris 6c promotoris fui jugi-

ter profequendb

)7 Tro Magifterijgradu e)u4dem<£ privilegijs re~

portandi*>publici examini Dcntilan-

damfubmittit.

ANDREAS

N.NEOCLEANDp

Abogius Finno.

In AuditorioMajori, ad dkmXL Junij

Anno cla Ioc xxxiv.

m

a

UPSA^LI

Imprimcbat Eschillus Maxthii.

(2)

Adrrodum ReverendoinChropatriaeVtis.

Dn M IS A A

CO KOTHOVIO

Aboenfium Epiicopo ceieberrimo,pictare,religio-

ne, autboritate & docfrinagravilfimo,.ftudioruui

meorum patrono acpromotori ItimmOr

ur ET

Reverend^ P'enerabilibm,Penerandis^Hum&- niß.tå Doölis. virü.

Dn. Chriftophoro S. Paß. tå Dn. Henrieo}.paß'.zßprap.

P/dp. in ^i\maia/d'gnijßmo j in R\)YQ/affintfuo

dilelliß.

Dn. johanni Hinrici,paß./«.Dn. Henrieo A.paß.in.

tyitctaUvßdehfßmo. •. | fprefia/Gravtßimo.

Dn. Johanni Boreo paß. /«jDn.Sigfrido tåprap.

meritißimo. j in folertiß.

Dn. Gregorio B. PaH.tåprdp. Dn. Simoni B. paßinRc

fyattüh/folertifimo

Dn. Barthollo J.paß.Finonum SteleßaHolm,honorando.

Dn. Erico paß.in

Dn. Chrilliernop. in<*£ß(?c(a

Dn. Gregorio T. pafiori in

Dn. Gregorio inJ^tjfid»

fem 4 Fi ervigili.

Dn. Siverino p. inf)oUcl$+

Dn. Petro B. P. in £ef§afa«.

Dn, Jofephi M.pail.incrS$&

fiUp/indefeßo.

Dn. Johannip.in'•JßttW»

Dn. Jofepho M, paHori in Äangafalo*

Dißutatienem hanc promkUisatteßatisbenefieijs ingrati

animi TJjKfifoov, reverenter,obfequiofe* amkede*

dicattfoffcrh

Andrea« N. Neodandef.

<

%■

(3)
(4)
(5)

PRODROMUS.

CitéachumÄmter Ariß*2. de C<tlo ait,

eum qui ftudio philoibphiae ardens

difficilia aggreditur, laude verius, quam vituperationc aignü seflimari deber^* Sentit enim divinum ille

philofophm,nihilmagniunquamin UtaYepararipoße7 nißindefeßis Herculeted^ laboribua,

iEthereas tendunt divinaead palladosarcer%

pedibusaccenti* adverßumparnaßiacclivem aItitudi-

nem mafculéinnitioporteto• Fuitnam<£ homo initfa

produBu*nonad miferia\ fed bealitudine}quaconßitit

inDcicontemplatione(ßperfeBarerum creatarumin¬

telligentia', proh dolorjhacfua, perfeBioneaccidcn-

tali,obligatureandernaliquomodo recuperare^quodnon turpiotio;

fedlaboreindefeffb

curaaßiduafieriaptit

natum eß. Etquid quxfo nobisin bact>ita,phyßcelo- quenda

(ßciviltfer,cxoptabilim

?imo quid utiliuöqua reBdrattone philofopbari curatingenijfußinere? quodnecfua laoluptate deßituitttr,cuminterdum radix

amarafruBumfacitdulcem ; hocnamdprincipemde-

cet teuere clavem Rcipub. bec legteUtorcmjußade-

A ceme-

(6)

cernert> hocbomines cunflos, honeße "bivere>nemine fadere,fuum cmcfctribuere;noirftandern ad aftra, t>e- lutipalatium Deorumimmortalium evebit, mentemcf

4Coculos(itrfumdtrigere jubetnecceu bruta ter-

ramorepetere ; Verum ea-.qutt eminws in c&lo confpi-

eiuntur, metiri, q uorum notuiatanionobiliorcrtte-

tvs q'tantå botcipfa abijs,qunjustapedesnoßrosremo-

tiori,* lindtbaudmaleZaba hb.denit Cdit. Natura^

cxk-fhs rudern & imperfe&a'ni intelligentians effe expetibiliorem quam perfectam aiiaru rerum igno-

bilium_i. Ardcofßegoanimofiudio"oeritatfophilofo»

pbic* incenjojnamfalebrofam acjpmcta calcare->natu-

ramcfac&iiperfcrutari, (ß bacqutdem difputatimcula,

ttobiltßimamatcfarduamhane mätertamdignaomninh

exifitmavtmus, quaad rationus trutinam exigcretur>

(ohrtéphilofophantiumcoron*fßconfe(fuidifentien-

da exhiberetur. SQuod nos hac differtatiuncitla*

Deo clementer faventé, non quidem commentatione iifufioriyUt aliasipfamateriarequiritjtd brevi quada tutjxeipfi, expeditam dare conabtmur. Deumomnipo¬

tentem) omnüsfapientidt,bonitatüs t^eritatoslargi-

tortmoptimum,fupplicesdevoteinvoeamus,quobuic pio noßroconatui ienedicere, £ff felicem epilogum

largiridtgnetur,quicum ftliofuo coaterno fahatore

noßro S,Sanffofanßißcatore eß, Deuts laudandus injecula^.

T HE?

(7)
(8)

.

.

,

: . " ' , ....

-*.. . -

;- C' -* .. - ' -

,

/

-v. .

- . y"

-" . . , . :

■-

~

■;

..

'.

.

V

. ' vx'

...

1

i

. ....

'

-m - .

-':'■

_ -- -•.

.

A

<

A

:

' . . ..

'

>

'

(9)

THE SIS* I.

N hujus felici

ingrefTujprodent

ac- *

curatam indituide uominis evolu¬

tionen) , ne progreiTus rerardetur

ambiguis vocumfignificationibus.

Callnorne örtum quidam volunt, * *:»♦•»

åctlandoEve

occuItando,cdquod

omnia

tegao : Quidam vero a catlandofeu fcul-

pendo, quod varijs llcllis quaficaeiatum &c ornatuna tit. Quidam ejusvocemGrasta

mefleputantutVar-

ro Sc multi alij, coelumq; didrum quali«otA^aconca-

vitate,unde2. &: veteres latini fLnpfde coilum_,.

Graecisdieifur §'*?x

a*eu quiaEt ^ tr"**-

univerii terminus llpetnus, dicijtur etiam

quafie^pAapTtjs ä folgere^ quiatotum pelluciduni....

3. Hcbrseis

quod quidam compoti-

tum volunt ex *

P"\£> quia ibi aquas. Quidam

vero a «

Eupore ( ut in Hiphil Egnificat) &

tZD>Oquod ftupendo modo

ibifufpenfeliaerenr^vei

quia homines de ejus opificio obüupelcunO. Bux.

inlex. Heb. pag. 8n.

4. Vanaäi&emin

philofophorum

fcriptis cae- $ '

Ii in venirelicet fignificationes,quasrecenfere non

A 2

vide-

(10)

videturoperae'pnetiü, proindeijspraetermiffis,quse inS.Theol.ftudiofe oblervarifolent. Sumiturenim

i. Prototohoc univerfo, Sic Arifl.liki. decalo cap.p.

tex.p6.loijuitur: Totumuniverfum calum dicerecon- fuevimm. 2. Pro totoexpaofo å terra ufq; ad ul¬

timumcaeli. Sic Efa.^.v.j. 3. Pro aere,quaefigr)ifi-

catio tam facris paginis.quam prcfanis,communis

eil, utMatth, 6v olucres caeli, nubes coeli,ros c<b-

Ii, tonitruacadi Scc. 4. Pro ultima fphserafeu fupre-

moScprimomobili, juxta Hypothedn Åftronomo-

rumrorbesreales in coelo datuentiurrL,. Artfl. lik1.

decalocap.p. Proprie Sc ufitatiflimeprototare¬

gione&therea.,feu totoillo expanfo, inquomoven-

turfydera tanquamin loco integrali, quodq; fupra

-j omnia elementaed collocatum,utBarth.infua U~

ratio. cap♦ 1. Scar.lik z. dec&lo loquitur: Quame~

tiamnoshocloco retinemus. Theologicas accepti-

ones, brevitati fludentes,hicpraeterimur*. Haec

de vocecoeli,nunc quoad rem ipfam confideratur

caelum infuanaturaSceflentia^».

Eflentia ieu natura coeli vulgo explicatur

tali circumfcription^j): Calumefl corpuanaturale, fimplex,conflans, perfpicuum ,tenuißimum> purißi-

mum,in bocuniverfi amplißtmum,Jpbaricum, ele¬

mentarem mundumundiquaque (flcontiguéamliensy

utfitafiurumdomiciliumfliDeoconditum. Barth.

cap.

\

(11)

cap. 2.decaelo.

ScarpLlih^vPhy.

cap.3^ dccseW

6. DicifurCaelum. i. Corpusnaturale., ideft conftans fuis principijs naturalibus 6c intrinfecis»

plita, materia 6c forma, 2I Qyaädadickiirr cae.

Jum effe corpusomniumcorp orumftrrrpIiciffim um,

non intelligenda eft talis fimplicitas, qualis eft in

Deo §c Spiritibus, & quas excluditcompofitionem

materias6c formasiTalisenim fimplicitasnoncom*

petit caslo; Sedcaelumeft tak corpus, quod non

conflatum eft ex quatvorelementis,necex pauciö-

ribuselementis* Csetera definitionis verba excau-

fis attribut^ caeli defignantur, de quibus in fe- quentibus agenduna-..

7. Circa coelum duo nobis confideranda ve-

niunt. i. Quidemejmprincipia, ex quibus con-

ftat. 2. Ejwproprietates £$ajfcBiones.

<?. Principia funt: wlesterna'Delinterna-5 fett quod idem eftproduBiva velcmftitutivAyilla efp-

cientts 6cfivis, h&cmaterUScfor nomine indi-

gitantur.

9. Sfficienseft Deus ter. opt. Max. quod ex hiftoria creationispatet. Gen.t.

10. Ftnis in definitione innuitur; fc. ut fit a-

ftrorum domfcikucrL.*

11. Haec de principijs extrinfecis: fequuntuf tntrinfecaj de quibus primoloco adturis? offerunt

A3 fe

(12)

le ooblliiKmseilbequaeftiones^ plurimorum rnultis

iam

feculis^phiiofophorum

diiputationibus agita-

tx: Aninc<zlofilmateria:Ecfi efb Abfiteadcmcum bac fiAdunari. Nondcfuerunt qui csejum corpus

itnplcx putaverint,ut ab eo materiam penitus

ablcgaverinCJ. Sed probabiliortamen nobis vide-

tureaopinio,quas ccelo materiam tribuit, recleq;

di&um putamus a Scalig. Exer. 3£p. f.

n\

Facere

^ corpuefinemateria yefefacere infommnm ftne foIn¬

no: feuut habet,inlib.deplant.panem finefdfina.

12. Id quod ex iromediatis &

proprijs^pfius

accidentibus, fcilicetquantitate,figuraQfmofa lo- caliyCoMgimve. Ubicunq;

enimquantitas>figurX&

motus localis:materiam fubeffe neceffe eft. Nai

?iuantitas

ormae,nullaq; accidentia

materiae natura proxime

per fe funt

infequitur>

quantapro-

nullas"

prie & philofophicé loquendo, fed dicuntur ,efle

quanta, ob quantitatem materias, cui primo Sc per leinfunC2. Quapropter cum caslurneffe quantum#

certaefigurae Sc moverilocaliter,videamus: mate¬

riamipfiinefle, omninofatendum eft.

13. Qualis verofitmateria^: Anfiteademfpe*

decum fublunariummateria^ / Ant>erodtverfk^l

adeo obfeurumeft,utquicquid hic etiam ftatuas, facilequo te

defendas>haudaliquidinvenia^.

14. Nos c$lum quidemen uno \>dplurihm m*

fira;

V

Sin r

(13)

yv*uA 1&^c

_ A-

CaS-yz^' w^Lzu i4

C***

, ^lsu^,fwJ^"ftL+i ^yC- J

^ L v

C^> 4-h- /7*

'" ^ J.

/"77~ C*s£^' <^f

£5 O

^Sl

-

*•&■

<fa*-o-å»

"uT-

%*£'*■

"*"

^ C^e^L

-yyT' «~~

vi£

W^z!

^ ^

* 1

^

-(-*-*!-<.

v>» .1 i

-tL< £

V XgZt^

CfQx

<*~£ c*€4*L c*

£«%• 'S-TZ.

7t~L

^

?

z^4, drt^,

-Un,,

^4*^

"'•4li»

X*l/ ^s^A-^'-ß.yi. ,f%,^ ,.£-

. ,.

'v*^'$'

£r&

.

/L'*W

^

A ßf-kf-Cs

(14)

t* ^ ^- *

^ ^^

1+^4-1$ f~^~ 6*i*S 4 vt-,^-tc AV*^S^).

cz+±

^77", ~z£

£.,

»C'. Ä»S f*A^i +f4- Ct-A+f^~&~(, *2,.

(15)

A

, J

ßrorum elementorum >qii£ plurtmorum eyeanti^ufa thilofophn opiniofuit, conßart ncgamué : Sed cum

Meijneroy ScaJig. Säterto & alijs, ipfum eandem

communcm materiam cum lublunaribus obtinere cenfemus. Nofiramq; fententiamhifcc Argumen-

tispi"obamur\

15*. Inquolibet caufarumgenercdatur una pri¬

ma caufa, ultra quam excurrere inveftigandonon liceat; ut demonftrat Arift:2. Metap.cap>>6. Igi*

tur in generecaufae materiaüsdeveniendum eil ad

unam materiamprimam-.. Hocautemfierinequit»

ü caeleilis &fublunaris materiafpecie difiingvan-

tur; jam enim non unadabiturmateriafedpluresi Igiturmateriasinter fe fpecie differrehandpoflunt.

Quia ficut duntaxatunuseftpurusadlusj Itaopor¬

tet unam tantummodo puram potentiam innatura

rerum exifler^.

16. Deinde ut eftapudArift. 7.Metapb•capif.

t.43. Omnis diftindliofitperaliquem aäum: Sed

materia casliSt materia mundi inferioris cum fint puras potentiae: Nullum fibi adtum yendiqanO; Nonpoffuntigiturinter fefpecie differrtj.

17. Accedft communeiüuiargumentum-*. Res

non funt å Fhilofophis abfqj manifefta neceffitatc multiplicandae: Sednulla neceflitas eogitaffererc*

materiam cadeftem 8cinferiorem eile fpecie divi-

fas

(16)

&

c

fas re&ius: ergo philofopTiantur quiutramq; ejus-

demeffe eflentiaegenericae.ÅxuncAdverfarjj,ficx-

leftis&inferioris materia mundi ejusdem efleno

fpeciei; incorruptibilitascaelinon poffec defeodi,

Sed caelum effet

caducum^.Refp.

Scalg. 61.

Vrimum cenfeo illud reijciendum,matertam meditari

corruptionem-jt Non enimdataanatura materia

ohtranfmutationem adgenerationcm, Prinrb, per fe: utuUcnnfßt, ibietiamßtgenerationfedadfubfi- fiendumformacorporcitatis infubßantia($ recipien-

dumquantitatem propterloci mutationerna: Figu-

ramypropterea quodomntcorpusfinitumejje decuit, debuittfc. Derneeps addio: Non verum eft

quod ajunc: quaecunq; inter fecommunem habeat materiam> eainter feagere&pati mutuo: Sed id

evenire ibi^ubrfimt contraria qualitates tantum-».

Haec demateria casli: Sequitur formaj.

ig. Duplex controverfiaagitaturinphyficis cir¬

ca förtnam caeleflem-.: quarum prior eft;Ån c*- tum babeat formam inter/ram , ßcut alia corpora.

Åfrtero tantumhabtatformamexternam>fiveutlo•

^^quuntur,

aßiß'cntetru. Et quamvis praeftantes fint

authores, tum vetetes tum recentts., qui ftatuant,

Caälum carere fornta1 interna, & habere formam

qaandam externäm affiftentem-, five fpiritum ali-

queiUpa quo circumagitetun tamtn non video

: "

quoin-

(17)
(18)

$1'

"J

'■*- ,tv5<

£3-

y<

<Lf* psJf. <1.

^

<2-xJ~t< J>-&~* '■

*-&*4

-"—~

*^*»4

4 <f -V- . , o O /*—*0*

tifyS^'W&^,'S '7<L Q*^*+i T-)«-( , H.

i~é

'

'L~A'4-

^j

f»X

.

$t~i&L,i^~c■ 4-V*Üf

- '

<777

i4!*,

+L -CLAT-,

^%& e^4x -ViW .£.

*L*4

HX~f *-{±.

r

>7-4♦

,

,7?'

- />if

/i

<~~4~ ,>

'-ry7

ig* »r

£<ß-

t

4'> u^~ ^ f,

^T J-&*

*'

Q/, S, *-£*' vp

/

L+A*'i~

/'*

*

£y 2"* bUl+iXu,

Mb

^

*yPM?r

^

ß,^ -&■* y^-*< «

/

(19)

qtinmodo Idconfiftere po/Htcumprincipiis

dotlrh

nasPhyficae. Docetur

eniminPhyficagenerali,quod

omne corpus naturale conftat ex materia Sc

for¬

mainterna^.. Aut ergoc^lum non eftcorpus natu¬

rale, quod abfurdumforeO; Aut habet fuamma- teriam Scformam internam-*. Et faoe quis conlpi-

ciens formofiflimum corpusfolisdicat iliud effe

materiam foIummodo.>&: iftam IucemIplendidisfi-

mam non fluere ä forma aliqua interna iftius cor¬

poris. Altera queftio eft, Anformt cxltfitanima qu<zd*m Viva, at£ adeo, an cxlum poßit dicicorpus

animatumj%eanimaU Temerariafententiaefthasc

& parumfana^.

19. DicimwsPrimå, caslumnon efieanimatum ulia anima_®. Probatur i. Quiaa^nima eft aüus cor¬

poris organici, ut docet drift.2.ann cap. /. tex* 7.

Caelum autem nonhabet uIIa organa. Ergonan eft

corpusanimatum. z. Velilla anima efletvegetati-

va^velfenfi(tiya,vei rationalis: fednec haec,necilla,

neq;ifta5 Ergonullacaruiru: Nonprimum^quiafi

caelum vegetaretur, ac nutriretur eftet intrinfece generabile 6c corruptibilea&u,cum nutritio fup-

ponatdeperditam fubftantiam, Scpernutritionem

nova aggeneretur. Deinde ftnutritur>quo alimen-

to,anyaporibus Oceani>ut voluit Cleanthes,atqui

yaporesnonafcenduntultramediaaeris regionem;

B Non

(20)

Non fecundum , quia anima fenfitiva fupponitve-

^gctativam-*; Non tertium,quia anima racionalis iupponit vegctafivam 6c fenfitivam > fequeretur

deindecaelum efte beatitudinis capax.,quodabfur-

dum_.. Verum caeliformam differre ab omnibus

Scfingulis formis rerum fublunarium, quis rnortä- liumnon intelligio ? Sedquae illa fit^rotundeex- primere nequeo, nec contigit mihi vidiffe ullurrf philofophum, qui potuit, aut aufus eftiilam åpri¬

ori explicafT^.N

20. Explicatis ita quodammodocaeli principiisj.

reliquum eft,ut affediionesejusconfiderernus,qua-

rum prima eft auantitas. Magnitudo caelieftmaxi¬

ma, quoniamfuo complexu omniareliqua mundi

corporaincludicj>. Licet fit maximas capaqitatis^

non tarnen infiniurn quantitatem illius ftatuimus?

fedfinitawu. Quianullum corpus datura&u in-

finitum in natura«.. An vero quantitas caeli expri-

34 mipoflit, id Mathematicis relinquimur'.

(/^v 2i. Altera affeftiocaeli etiFipura^ux eftcir-

cularis, fphaerica feu globofa, id quod efficaciter

^ probari poteft exaftrorümotibus: Evidensexpert-

enda docet ftellas fixas circumdareterram,fervan-

tes femper eandem diftantiam inteFfe, 5ceas quae

polo viciniores funt, minorem circulum defcribe-

re,quae vero remotiores funt>majorerru. 2. Idem

patet

(21)

O O

H4-&? ^Sr*^y

v

^

r

LA~+-*-y*

*yx^c

*C*C 1

■■P#

7*-^

<t£^

^WJ

i^pSt ^

t ,

(22)
(23)

pätet

exmotu

Solis & Lunae,

tam

refpeßu

terra*;

quam maris y paulatim

afcendentes ab Horizonts

ufq; ad medium caeiij

deinde ad occafum

perve-

niunt paulatim defcendentes,a quo

iterü ad

ortum

circulari motu redeunt; Quod fierirepugnaret^ni-

ficxlum rotundum foreO. Valde enim his ilmilia

funt illaverba. Eccteßaßici24. v. 7. ubi divina fapi-

entiaIoquensait,Gyrum caeli

circuivi fola.

22% Tertiaaffedtioefl: pu¬

ritan. i. Nullum efl in mundo corpus tenuius, pu- rius&:fubtilius coelo.Cbymici exiftimant nihileffe

fubtilius in mundo quam fit prima eorum effentia fivelpiritus^quemextrahunt ex metallis

&herbis;

fed iffefpirit9 crafiu quidefl:, ficum caelocompara-

retur. Nullustarn fubtilis fpiritus arte diftillacoria

ex metallis extrahipoterit, qui non fit corpusmix- tum^quod mixtumefl:ex

elementis/ubtile eile

non

poteft. Coelum efl:expersomnis

mixtionis

Sc

üm-

plicifiimum-.. 2. ßx loci enim altitudine

fequitur

fubtilitas cseli. Quodpoteff iupra omnia Corpora

confeendere, id necefle efl: effe fubtiliffimurru.

Quodfilpiritusifle Chymicus effet caeleffi corpo¬

re fubtilior, poffet enim fupra cselum afcendcr^jj*

Sed hoc faifum. Nihil enimaltius efl ccelo.

2i. Hincrefuitatquartacseliäffedtioperfpjcui- tarfc.quageiiindividus comestenuitatis&puritatis

3 2 1 Caj»

(24)

Cadum enim a nobisviderinonpoteft,utvulgusex«

iftirrsat^feilludGonfpieere aereferenior^. Nam

intcrcoelufri^Cterram interfuntvapores> five nu- besj quaspuriores Sccemperatioresdumconfpicic vulgusjputatfeipfum coelefte corpusvider^jj. In

quo errare duplici argumenta oftenditurvquorum prius eft; Quicquid videtur,auteilcoloratqrti aut

fplendidum > fiquidem duo Tunt objedia vifus,lux

nempeSccolor. Åtqui ccelumnecfplendet,neceft

coloratum> quia omne coloratum eft corpus mix¬

tum-.. E. Alterumargumentum å minori ad ma-

jus. Nonpoflumnsvidere aerem,quipropenos eft*

nec poffumusvidere elementumignis,quod eftin-

fra coelum-*. E. multo minus poterimus videre coelum,quod eft omniaeremulto fimplicius&(ub-

tiliur*.

24. Deinceps ex t^nuitate& fubtilitate fluk quintaproprietas caeli,quae dichurimmotäkaucum

illud quod eft fubtiliflimu, admotumvalde videtur

f ^ cffeineptum,pttefertimadeo concitatu,utuna hora

conficiantur, 31S3333*milliaria Germanica-i. Tantü

motum, tam velocifl3mum,quommödoconficer©

poffit coelum corpus tamgrande>& capacillimum,

fane non video, aptitts eft3utfit medium in motu quammobila ExhacHypotefi refultat,coelumnon effe corpusdurü, necrealibusorbibus diftindhsm*

(25)

In quo

ftellaé

inhaereant, ätq:ad eorum motunimö*

veantur; Sedcorpus inftaraßfis ffoiöüm,fubftantke

fubtiliflimas., tenuiffinise3in quo fi eilsé lüoswctu«

peraguno. Pröinde ftätüerrdum>in

fluidqifto,

pe-

netrabili,tenuiffimo3ac ihvifibilicaeli corpore3fiel-

las moveri3Vi & facultate äcreåtore opt. max, iri-

dita5 flne violento &externo impulfuac ve&iöne«, Qui enimvoluitSc iuffitDeus, ut motufuotempo-

ra3 dies Scannosftellaßdefcriberent/idemijs effici-

entia* vires dédifcj». Cuifententiseetiam fuffragan-

turicrlpturse loca, utJof.io. 13.Ecl.r.f. Pfal.zoq.ip*

leb.38- 31. E/a.38-8'&c.

Tandern fequitur ultima cadi afFedlio3qua3 -6^

diciturimmutahilitM. de qua merito dubitatur;An C&ߣ* l t

Cd/umfua natura(fi intrinjece quoadpartes fit cor- ~~

ruptibik\j>? Nos veroretinemusArift.opinionem^ r quod c*tum

fit

imrhutabilc mpatibilc0s4rtß»

liE2.deQ*ioc.3. Scias autemimmutabilitatem effc duplicem: aliainabfolutamyquares>quae

immutabilis

dicitur>anulla caufa pati Sc immutari potefl>& -

boc modofolus Deus eil immutabilir*. Alia vero

immutabilkas refpeSii>a (fircßriSay quando ali¬

quid pari& mutari non poteft ab ulla caufa Phyfi-

ca; Ethöc modo Caelum dkituritnmutabile Seim-

patiBile^non eo refpe£lu3quafinihilpatipofEtfim- pliciter: Nam & pati Se corrumpia Deo^quiex ni-

B % hilo

(26)

MloCaelumcrcavit,poteft. Seddicitur immuta-

bilc &impatibilerefpe&ucorporum naturaliurci-.,

itautfcnfusfit, nullum cfleinmundocorpus,ä quo caelefte corpus akerationem autcorruptionem pa¬

ri queat,fivequae polEtagere inCäsium... Cujus

reiratioeft,prima; quiaquodeft primum agenr*

internaturalia,id nonpoteft efie patiens,in illoge-

ncre agentium &patientium :aliasipfo adhuc pri3

daretur. JV^W^-quiaCaelum eft omnium corpo-

rura maximum, maximum autem agit in minora,

Honminora in maximum-».

COR.ÖLLARIA.

L An corpora ctleßiainh<tcful?tunariaagant?Äff.

IL Utrum corporacaleßiainterventumoUfr,f$lucis

duntaxat, an etiamperaliasoeetdtasQualitätes

influant} Äff.

Utrumq^f^ti^

uh <

III. Num corporac&leftiainhominist>oluntatem in- fluantf Negi^

** Utrum c<tlcßium eorporumürtutc, animantia-*

y'

l

w-

U

ptogigniqueant?

Aff.jE^&dfc (J^

, %.%3 ;

—— 4 V Utrumanimaliaqu*aßrorut>iexputredinegig-

^ nunturyfint ejuadem fpeciei cum alijsejusdem

.y mminPSß qu*

exfctnincproereantur

[

Äff.

CfitC * $-n « u lf

(27)
(28)
(29)

stek

ECHO-

Jnhonotem Pfaßdntißimi (ß

Dn- AND N- NEOCLEAN-

DR I, Philofophise candidatidigniHitnij

Quam carmin^ . PENTAMETRO.

HAfce

AdUudis

Thefes doBo

culmen,

dumpedetradüs

fonticadcméfj c

a

mir*.

dir*

Andrea bonum,quumbonarerps,erir*

OmnicumdoBi<stemporefvavisavis~%

Dicamtiftudijs neomineßrate,ratQ^ f

Mominonopuseß "Perbatimeremer<^.

Hoccitopennadeditferlene quale, val^j.

Sit tibij ehoys, dextrajuvamen ®. äroen^s*

Lubenter cantavit

Daniel Jonje Kylander Lincopcnfir*.

A L 1 H D<

IMpigef

Utferatantiquis pra?mia

ut miles tam no&e dieq;

digna

laborav

fuhr*

Promeritis, fic.& Mufarum cultoravarus*

Necq;laboris onus fuftinuiffefugit*

Ergo

(30)

Ergotibi Akdre a merito férvatacorolla éft

Laurea»quiMulaspollicelajpé colis^.

Quqd fel^xfauitumq;velit D eu s optimus ello, Atq;fuocaJtUi cum tibi,tumq;tuisr*.

Eidempr&ßuntijßmo aeliteratißlmo Dn. Candidato,

authoriacpropugnatoriharü Theßum dexterrimoy ßmpatriotAy amico,ac fauiorifuo fyncerc colen«■

doproperanti caUmp.gratnlatup*

MaTH i a s Olai Vad. Kruf. Alum.

ALIUD.

Oniasvigilicoluiftipe&ore Mufasr*,

Qu« artibusingenuiste poliere probe.

N xtibifrondentemperguntinnerere laurum,

Dignaqi fincipitifertapararetuo.

N uncigiturvoveo. Deusoquicun&a gubernas>

Ha^cbonafelici tranaite captaregasr*.

Przßantiß. acingenuarumartiumßudijs cultifßmo vi- ro-JuvcniRefpondonti) PhilofophU cundidato mc~

fitijßm®)conterraneo am'tcoßngulariygratula-

bundu4(cribebaty

ChdVlBuS CHristqphori AUndätm

References

Related documents

&amp; Ru pertus; (n) de qvo etiam lolo HLgy- p.tiorum Rege verum eft, quod dicit Juftinus, illam in Pontum ufqve ex- ceffifle. Accedit calculus Orofii Pefo-.. rem, o&amp;uaginta &amp;

jeäo atFe&amp;us reiideant, nonobicuré Definitio indigitat» motui mutationem corporis adjtingens, ut praeter jugem illum motum, quo naturalieer cor modo diktatur, modo

Praciide Regni Archidnpifcrot iedecim conftat AiVcilormus, quorum quatuor fpnt Regni Scnatores, (ex. Nobiles.totidemq; alii vin cordati

tudinis procciiiile , non aiia ratione magis quam quod confiliis elariiTimorum virorum, Senatusq; prudeniiå,pro..

tct vera prudentia, quid infica illa, quam tantopcré. jaéhtamtis, diicretio honefli

tavic3 efie&amp;uin eft: ita ille qui hic a Deo in- ditus dicitur motus, «&amp;ipfe efle&amp;us naturalis eil: naturalis inquam a&amp;io ve! paiKo: ideoqj &amp; ipfe fuam

Materia Mundi conftituendt nullafüit, ex riibilo enim fa-. &lt;ftus eft: Inprinctpio creavit Deutceelum få terram

&amp; quidem partim porentia eit partim adtu id moveri diei— tur, Quare etiam in omni motu uerotna hac invcmre licet.:.. Aliquid form« jam motu partum .• Potentiam recipien-