Σ. Θ. Π. DIATRIBA PHILOLOGICA,' De
ΠΕΝΤΑΘΛΟΥ,
SEUCERTAMINUM
GYMNICORUM
APUDGRvECOS,
OR1GINE.
CUMADPLICATIONE
AD
RES
PATRIAS,
CUJUS
PARTEM
PRIMAM,
INDULG. AMPLISS.
FACULT.
PHILOS.
IN ILLUSTRI ATHENAO UPSALENSI,Ρ R ID Ε;
ΕS
D:NO
MAG.
LAU R.
BENZELSTIERNA,
ANTEHAC L. GR. JAM AUTEM
S.
THEOL.',
PROFESSORE Reg; et
Ordin*
PUBLICO EXAMINI MODESTE SUBJICXT
Alumnus Regius,
CHRISTIANUS
ROSBECK,
; UPL AND US* k
IN AUDIT. CAROL. MAJ.
DIE
V.
NOV.
MDCCXLVIII. Η. Α. M. S. /
>
UPS ALUE,
Stae Rtae M:tis SUMMTE FIDEi VIRO;
Revtrendisfimo
PAJRl
acDOMINO,
D*o
HENRI
CO
BENZELIO,
S. S.
Theol.
DOCTORI
Celeberrirno,
Re-gniSveciae
ARCHI-EPISCOPO
Eminenfiffimo
A·cad. Upfal.
PRO-CANCELLARIO MagnrficentiF
iimo?Coniiiit
Eccleiiaft.PR/ESIDI GravifTimo.
MiECENATJßüS
VOBIS.
Non. Ut. Rem.MJICENATES.
Cujusdam.MAXIMI. Rudern.
Ponderis. Sed. In.tiiim. BenefaQbrum. Quae. Ilkiftri.
BENZELIA-Singularis. Etiam.
Gratia.
VESTRA.
MiECENA-flium. Ä. Me. Poftulat Tanquam. Submidi.
Pe£to-ori. Adferatis. Favori. Conatibns. Meis. Benigne.
Additis. Votis. Ad. Summum. Numen. Pro,
Per-Glientum. Fulerum. Et, Prseßdium. Longe. Cer-REVE&ENDISSi atque
PERIlLUSm
■ Mor de«
S:as Rias
M:tis
MAGNiE FIDEI VIRO ,
PeriÜußrl
acGeneroßsftmo
DOMINO,
DNO
LA
URENTIO
.BENZBLSTIBRNA.
Provinciali
GUßERISFATORI,
Regii
Col-leoii Metallici CONSILIARIO, Ordims
Eque-°
ftris Regi! de
Stella
Boreali
EQUITI,
Splendidiftimo,MAXIM
IS,
* ;"WJi
1 J.&. ■: .' " »
Hane. lögenii. Mei. Fcetum, Confecratam, Ea
Signum.
Grad.
Ac. Venerabundi. Aninii.ingen-NO. Noraini."Accepta. Refera Probe. Memorfe.
TES.Mihi.Tantum. Non. VOBIS. Ignoto.Pmftita. ris. TeiTeram. Cumulum. Humillimus. Oaxfo. Pri-Excipiendis. Hoc. Eft, De. Quo. Supplex. Oro.
enni. VESTRA. Felicitate. Ια. Eccleiias, Patrik, tiftimum. Exoptatiffimum.
NOMIΝUM VESTRQRVM
ι
votißntti
V[Ec
per
ie
tantum
haberi
debet,
fi
non
valdeutile,
certejucundum
,celeber-rimarumGentium
primordia nofle,&
cumrebus
poileriori
temporegeftis conne£tere;
ied & nobisutique
omnibus, qui
antiquif-iimaScriptorum
Gentis Hebraicx
Volumi¬
na per
cauiam
divinae
religionis
tra&are
iedulo debemus, conducit quam
maxime,
illuilrare ea
pofle
exfinitimarum
Natio-num, & iermc
vetufti
xquctemporis,
tra-ditionibus,
modoin
veri
quandam ipeciem
redigi
illae
queant.Quanto
autem
difficK
lius eil
illud
opus, tantomelius
merenturde re
Literaria & Sacra
fimui,
qui
eaman-tiquitati
indagandas
navare
operam
haud
'AyxSfi
Τύχμ\
SECTIO
PRIMA»
Gmcos in
génerc
fycftaf.
§♦
L
Udorum
ä),
qui
in
gc-nere a&iones lunt,
ob-le<ftamenti
gratia
infti-tutx
ß),
duo
apud
Gras-cos y)
obveniunc
gene¬ra: Privatorum
alterum,
inträ domefticos
parietes
habitorum
alterum
Publicorum,
qüorumuius
in
feftis diebus*)♦
ei) A LyAis Ludi nomen
funt mü^uati.
Nam
Ludos Stenkos, quos kut
εζοχφ
Ludos
appella-runt, aeeiverunt Romani a
Tyrrhenis,
ftirpeLy-dis, qui eos ante
demigradonem
in
Hetruriam
®*sp ; όχ ι»
ieu Thufciam i duce
Tyrrheno
faftam, jam\in-venerantatque fecum in Latium tulerant.
Hinc
ergo Romanis artifex fcenicus Ludius dietas efb &
Ludio, res ipia Ludus. cfr. Herodotus L. I.
ρ. 4$. ed.
Steph.LiviusL.
7:C.2.Yal.MaximusL.2:C.4.
Ter-tullianus de. fpetf. cK 5. Ex
quo conficitur, na·
tales hojus vocabali
péteridös eile ex Hebr. -jf?
,
quo iniignitur Semi quarcus filius, Gert. 10:
iz.
Lydorum genitor, uti vtilgo creditur. vid.
Bo-charti Pbal.L.z:C./zUnsch. Nachr.
7.IV.-p.4ffi
f. Ex hoc Luch nomine Graeci recentiores
dixe-runt Aβνδος , in
Αουϊοτρόφος,
Laniila, &·
Αονδεμ-τιςής, Ludorum procurator, uti fégitnr in Lubbat
Glojfi
b.v. &Confl.Äpoft.U
g:C.32. tefHbus Lamb. Bos.in Ohf.Mifc.c. 34* Pet. Fabro
Agomft. L. 1: C.\$.
An vero & quomodo heic locum habeat
noftrum
Ljud, ant. Starrd. & Isl. Hliood ieu Z/W,unde verba Lata & Luta, Angl. Sax Hlud,
Angl. Lowd, Ger¬
man. Lied, &c. alii viderint.
Fortaflis huc facit
Lvdius fonus & modus, apud Plinihm
Hiflor.
JtJat. L.7:C.36. ieu Αν&ς\
άξμονία
& Αίσιος
νόμος,
a-pud
Ari totelem, Polit. L $,β)
Q
lae-apud Latinos occurruntancipites
Ludi,
multiplicesque
poteftates, ad duas revocaripoffunt
principales,
proprium puta atque
impro-friam. Prepria, in aefinitione data, exprimitur
per Sv. Lek. Laikan quidem apud Ulphilam
,
Luc. 1: jfr. 44. 6:
2g., fonat exfultare, quod
con-feratur cum Hebr. (e femine
η·?), ambala-tio.
Quando
Ludusreipon-ΧοΧ ί det illi vernacula Ijhgua Belacka; Bilatkan
Ulphi-ue, Luc. 14: 29. oC. ilc, irridere^ iMüdere. Spe-ciatini jLudi, m numero mukitudinis, fpe&acula
notant
publica,
quxnobis
audiont
Spel
feu Ska¬
defpel, ita adpellata
a/kåda, fpe&are, quod
aJka-ådu, umbra: vid Ulphilas·Marc* 4: 32. Luc. 1:
Gr. Σκιά, idem, & Hebr. HDDtentorium. Hsec enim ludicra antiquitus fiebant in umbra, ut
kio
loco oftenditur. Spei autem in nativumreftitui-tur fenfum ex collatione cum Yet. Alerru Spel 9
Spelle, narratio, GotL· Spillon, narrare, Luc. ζ 10+ Marc* 5: 16. Angl. Sax. Spellian ,
parabolas
expo-nere, Angl. Gofpel, bonum nuntium, &c. de
qui-bus omnibus confulantur Sommeri not£ :ad Verba
Vet. Germ. Lipßi p.ß.jS. adnexas Gommern· Mer*
Cafauboni de IV. LL., Junii Gloß. Gotb. v. Spillon, & Etym. Angl. v. Goßpel 8c SpellPaltheniüs A-nimadv. in Verfionem Tatiani (S Ifidori Tbeot. v.
Got-fpeUota,
p.J3T. Ratio ex iis redditur, quas-infralunt adducenda. Improprius Ludi iignificatus in« telligendus eft de loco vel gladiatorio vel literario, uti monitrant Lexicographl
7) Notum eil "Ελληνας feu Gracos, juxta
ac Έλλα?« , eorum terram , multimodis dici,
refpeclu nimirum temporiς ,
Ungute,
habitatio-ms, latius ßriäiusve acceptos; cujus rei exempla
profert Yitringa in Obf. S. L. I. p. yj. ed. Fr a-ftecj. lyiz, Salmasius
Hellenifl.p,
i6p.Stockius
Cl. Ν. T tiϋ.Έλλ#'£. NobisGrte ci funt cunfti illi po·puli, qui olim, fub 'Etäyjwv
comprehenfi
4 <£££> ) o ( <£*#
tione, opponebantur reft
Βαρβάρας,
atquemcole-bant Macedoniam vicinasque ac inferiores regio
nes; item infulas contirtenti Graeciae proximas f
una cum Aiiae minoris parte, Myfia, Phrygia
,
iEoFide, Ionia, Doride, Lydia, Caria, cet. quae Grxcorum acceptio au&oribus admodum eft
fami-liaris. Vid. viri modo land.
<T) Hos pueriles 8z dorneflicos Lußts Grneci vocant
Ά$ΰξματα?
ÅSvfμάτια,
ΑιάτρΐβάςβΑγάλματα:fre-quentius Παώιάς, Παιγνίας,Παίγνια, Πάιγματα.
Per-magnum fuiile eorum apud Graecos numerum
do-cetJ©.Meursius,pater,in Gr&ciaLidibunda, ubi
cen-tum circiter eorum recenfet nomina.
ε) Cum in dies feflos Ludorumque apparatus
Grzcagensfuerit profenfijjtma, au&ore Marshamo
Can» Chr. S*c. IX. p. /32.ed. Franeq. 16963 hinc eit,
quod nulla fere apud illos fuit
fofemnitas
iine Lu¬its idcirco publicis diftis"; five ex opinione cjuadam de Diis hoc modocolendis & placandis, five ex ftudio majorem contrahendi frequentiam
five ex mera
denique
voluptate : quae cauftead-legantur ab Hieron. Mercuriali, in Arte Gymn.
L.uC.y.Ö y.RosiNo
inAntiqv.
Kow.L.5:6.1. cfr.nat.ComesMytheL f.m. 414. /. Cecerum ob certamina
in hifee ufitata Lüdn Αγώνες nuneupati
reperiun-tur, ex'Ay« & Hebr. jnj, dueo, traho.
Scilicet,
Άγων
proprie eil ceitamenquodvis, iaepius
cor-oris, ejusmod'i cum primis,
qtiod
infefiis
diebusecerto inftituebatur praemio: improprie
locum
) o ( §23) ς
& navium;
periculum
certamencomitans;
folici-tum denique
fttidium
finem
obtinendi
propofitum·
Ira Homerus hocutitur
vocabulo,
aliique.
De
vo-cabulo'Ay&y in
crvitarem
Komanerum,
Hebraorum
ae SyroYum recepto,
nihil
heic
adtinet
dicere.
Cfr.
Fabri Ihef Lat.tit.Ägans
Da
v.Cohen
deLara
ία
ύη vy, v. pjfe*;
Castelli
Lex.
Heptagl.
rad.
[jk,
Obfervatum quoque
eft,
noftram
linguam
haberi
debere Grasci# debitorem
ob
voeemAga,
anxie-tas, difciplina; un
de
Agas
vidi
armis
certare,
apud
Yerelivim, Ind. b. v. cfr4
Goth.
Agis,
timor,
Luc.
i: 12. Ogan, metuere,
Luc* ig:
4.
Junii
Gloff.
Goth. h- v, peringskoldii nota
in
vit»
Theoä.p. 356·
§. IL
Publicos
«) intcr
Ludos
eminent
qua-tuor
antiquiflSmi
ß),
Sacri y)
peeuliariter
dicti;
quippe
qui
Diis
Majoribus
i)
fue-runt
dedicati,
atqueab
univeriä
Graecia
t)
celebrati
,vidtoresque eoruna
fummis
decor.ti
honoribus ζ).
α)Πχνγΐγύξεις féu
xonventusGrzcorum
diflingiien-åos eile inUntverfålesieuPublicos,
acParticulares
ieiT
Privatos,monent
fcriptores,
fuadetresipfe
17niverfa*
les funtvel totiusgentisvzXpr&cipuorum,
qui
publica
nominearduaquaeq;acdifficrllimaperagerenc,iec
O-stermannidiff
deConfolt. Vet.
f.IdnCrenii
TheJ.Hift.
PhiloLp.qii
Ex
hocigiturfundamentodiftribuimus
dies feßos indeque
Ludos
etjam
noftros,
fquos,
in
3 ) o (
puerilt
a, Pubticos vocamusj irrpul
Iicos vel totiüsGrzcitZ vel iw/w pluriuwve
civitatum feu Urhiwn.
Hujns generis longa olirn apud Graecos fuit feries:
illius nonniii
quatuoraccepimusmox memorandos.
ß) De antiquitate eorum paucis
agere ed a*
nimus in proxime
fequ.
§.γ) In monumentis antiquorurn,
qui hornm
ntanquam niii honorificam faciunt
mentionem, hoc
frequentiffimo prsenitent titulo, ut (ex Hebr.
KY, timuit, magni fecitj Sacri nominentur
8c
Magni. Ε mukis panca, eaque omni
exceptione majora,
deligam
teflimonia. Μsykουςλαμπζο*
τdiους vocat Julianus
Imp. in Epifi. pro Arg. p.
in. 252. Aliis
vero Αγώνες audiunt,
κατ
εξοχήν,
vel *1εροι άγώνες. Hitic
fcholiaftes quidam
Sopho-clis in Eleä.
Τέσσοίζξς
ήσαν αγώνες, inqiiit, sv irfΕλλάδι^
Ολύμπια,
ΠύΒια,
"labμια,
Νεμεα Ίάμεν'Ολύμπια
aal Νεμεα ήραν Διός 'Ολυμπίουaal Νε* μεου% Τά δε Uvbia τ ου ΠνΒίου 'Απόλλωνος. Ύά 8ϊ'ΊσΒμια
τον Ποσειδώνος, apud Fasöldum in Gr.J!fet.
Ιεζολογ.
Dec. 1. Feβ. ι.tit.'Ολύμπια.
Atque
Archtast Tεσσαξες ίισίν αγώνες dvΈλλβΑκ,
τεσσάρες tpo ι* Ol δύομών Βνητών ΟΙ δύο δ'abavdfuv· Τήνος, Αητοίδαο,παλαίμονος,'Αζχεμόξοίο'
^ΑΒλα δίτών^ κότινος, μήλα, σέλινα, πίτος. in Archseol. L l. c. T.Epigr. 1. Ex quibus eorurn
numerus, nomma, patroni, prcemia patent. Sed & in
Infiriptionibus
non uno loco memoranturΙεζά γυ¬
μνά-to
) © ( $$3
μvdm,
Upwti&i,
Ιερά
jjwxa}
σύνοδος de
horum
Lu-dorum aρparatu ,
cfr. Falconerii
Injcr. Athlet,fub his tittt
(T) Majores Drös) qui, Heroihus atque He«
~
Toinis oppoiiti, etjam confernes,
fele&i,
majorum
gentium,
£5V. Gr.
θεοιusyåXoi,
δυνάμηροι,
μείζο¬
νες τίον Θίω>, rij« προύχοντες vocantur, nu¬
merο fLiiile duodecim, fcx ni mirum mar est Jovemt
Apottinem, Martern, Mercurium, Vulcamm, Neptu-totidemque feminas, ffunonem, Dianam,
O-rerem, Venercm, Minervam & Veftam, fät demon-flrarunt Feithiüs in Horn, ι: ι. p. 4, f. Hie¬
ron/ Columnα, in Fragm. Enn. p,i6pf. ed. Amfi. #707. Hi omnes & finguli dies quidem habue«
rnnt quamplurimos fibi
fäcros
Ludisque celebres,quos enumera't Jonstonus,
ds
Feft. Gr.; fed no-bis heic res eil cantum cum Apolline ac Ne«ptuno, qui
in
ßholiis
nuper citatis Sopboeleis in-trodiicuncur ut patroni LudorumSacrorum. A quafententia, utpote aequiori, flare neceilarium du··
ximus, ne crfnfundamus Auffares Ludorum cum
il-Iis, quorum
in
cultum primum fuerint
inftituti.
Simili modo res fe habuit in Septentrione
no-ftro, quod ad
divifionem Deorum
in majores, 0*/*vergudiir,
porum putα,Opinum £$
Lriggam, atquö minores, b/V?r, & prottar f. prottnar; quemadmo·dum de »Sfr«·«· generatim teilatur Schefferus in
Upf. Ant. ρ //7. /. de Fennis
fpeciatim,
Gabr.Ar-ctopolitanus diff. de Qrig. ac Rel. Fenn, ρ 31.β
£f./uvc non
Lapponibus,
idera Schefferus
Lapp. ρ, i*8 ) o (
'fi&S®
$i,f. o?. ny. Majorihm hifce Diis Ludos hiiffe
fa-cratos liquet e folemnibfiis Juliorum & pifanis^
furn-ma, a majoribus noftris, religione illis dicatil cfr-Dahlbohm di/, deFefto Jul. p.jr.f. Arnkiee, Cimhr. Heyd. Kel. P. I.ρ
f) Hoc
(
nota a)verbo indicavimtis.
Unde
Etyrnol, magnum
de
Elide: hSa,
ait,ήγονίζοντο
οιάποτηςΕλλάδοςτάντες\invoc.H%,cfr.Herodotus
L. 5. ρ. iS&·
Idem
& de reJiquis Ludorum valet,
vid. PfeieferiAnt.Gr. L.v.C.^.f.fotisEleis ab Ifth^ micis abftinentibus ob rationes traditas a Pausa¬nia El, /. ρ. 26$- f,
ed.
Lat.Weck.
1624.Quid,
quod
iEgyptiis,
Siculis, aliisqüe
exteris
certandi
jicentiä
in Ludiß faeris concefia fuit, confultanditarnen jure Gfraccis, genere Sc ortu, refervato*
teile Ostermannq, l0.
ζ) Maxima
profe&o
inexiftimatione habiti
funt olim*ΐ€ξον(κχι, imo
cultu
fere divino
cxceptiatque obfervati.
Quippe qui domum redirent
curru vefti tfiumphaii, maximaque cum pompa, non per portas
urbis, via
ordinaria,
Ted
permce-nia rupta intromitterentur.
Beati ducebantur,
qtii
femel viciffent, feliciffimi qui
pluries,/^^
qui inOmnibus eertaminibus. Maximo digni honore
e-orum adfines, cognati ac parentes,
locusque
na·talis atque educationis
clariffimus.
Vide-fis plura
åe hac reapud Potterum inÄrchesol\Gr. Lz: C.zi,
Fabrum l. c* L z: C, 11, Sc 1$. 4
(6ÄS ) o (
% III.
A
locis, ubi cdebantur
hiLudi,
O-Iympii«), Pythii
ß),
Ifthmii
& Nc-mci'i)
nuncupanturjfinguli
ctjam
fua
habuerunt
peculiaria
pr«mia
«),
iüosquc
judiccs
acpraieftos
α ) 'Ολυμπία, urbs Eliacx regionis
in
Pelo-ponnefo, a Piia
Elideque
urbibus non longc dis-*jun&a, olim dicebatur Άξπίνη, teile
Strabone,
L. 2' hodie Langanico & Stauri, vid.
LLoyo
Lex;Geogr.
b.
v. Nomen duxit ab Olympo vicino,mon-te altiffimo, quem πολυ^ΐζάδα dixit
Homerus, II.<x.
jpf.:(^ucmqu$vOλυμπoγ
&vOυλνμπον,
jfine dubioex lingux pfimxvx
npa , i· e. tentoriis
ex-celiis, a pafloribus ibi exflru&is, primi nomina·
Yunt Iones Europxi, uti itifoicari didici ex f/y-hama, leu Coelo, quo nomine Noachus
v^ndita-tur honoratus a Scytho Armenis, in
Pfeudo-Reroß
Antiqq.
L.j. p. m. 28. cfr. J. A. Fabricii C&d.Pfeu-depigr.
V. Ί. p. 24/. Hinc , χατ αναλογία», reor,coeh altiifima pars atque remotitfima, ubi fecnn·
dumantiquorum
opinionem Deorum fedes,Όλυμ-χος etjam cft di£h, cfr. Homeri Od. ζ
42. f. atque
Ζεύς 'Ολύμπιος, qui in luco
Olympix
adjacentide-lubrum habuit
fimulacrumque
eburneum, Phidise
manu fa&um, quod inter VIIMundi mtrabilia
quon-dam eil numeratum, cfr. Herodotus L. 2.
p. 103.
Mela L Z. C, ?. In hoc igitur loco, 3ovis
Olympii
cultu pranobili,
'Ολύμπια
ie?a>Qlympiique
LudiΒ ha·
■
lo
)~o
(
habiti leguntur, ac mercatus totius Graciae
infH-tutus, quo durante erat εκεχειρία atque a bello cd-fatio, referente ex Juftino &
Plutavcho
FabricioiiiBibi. Gr. L. 2. c. 14. jf. 2. Au&or eorum
primus
perhibetur Herculesquidam Idxus, hoc nomine
an-tiquifiimus, Da&ylorum Afiaticorum unus, eo, quo Grasci, Jonum adpellatiorie in Afia noti,
non-dum in Europam tranfierant*
tempore , Eusebius
Cbr, ι. ρ. S9- cfr. V. Ε. Loescheri Jon.
ρ. qj. unde de remotiffima eoruirrvetuftate evidénciiiime
con-ftare poiiie. Dcindc Pelops Pbryx, Tantali
filiu's, tertia a Cadmo xtzte , feu circa Annum Per. Jul.
3336, eos in Grseciam introduxit, fec. Eusebius
/ c. Marshamum Sttc. XL
ρ. yoo. Loescherum ,
l. v. p.js-f' Réftaurari demum & in ordinem
red-a6Ei traduntur hi Ludi abIpbito Eleo, Lycurgo
Laco-ne
Cleoftbencque
Pijtzoy Anno Att. 699., Ρ. J.333ο,
addita fimul lege, ut quinquagefimo quovis
repe-terentur menfe, in urbe Olympia,
pneiidibus
E-leis; adi fis Marshamum $<ec. XV. p. 449.f. qui de vulgari Olympiadum εποχή, a XXVIII Olympia¬
de, A. Att. 807, Ρ, J. 3938, ante C.η. 776, ieü
Co-roebi Elieniis viftoria, numerata, nos
quoque ibi
inftruit.
β ) Πϋ&Ο urbs fuit Phoeidis in Achaja ad ParnafTiim montern, templo
Apollinir,
quodAga-medes & Trophönius fratres condidifie tradun¬ tur, (vid. Cicero Tufc. L. I.e. 47) atque oraculis
celebemma. Olim vocata eft ΠοίζΜσ&Ια, a
mon-te vicino, poftea Hqmerq
)
b i ii Μ β, fig.-'tandem' etjam''·AfA^fc/incolseque
Δίλ-φόι cjfr Fustathiits aå Hörni f. c. PausaniasFhoc- p.j6ö.
FΑΜίιΑξοη.
L. i. c, /7. Bos. Obf. Mifc.
p.6 Broeckhuysen adTibuihiyzy. Hodie Del/a
dicitur, Caftri ξ$ Sabona, teile Lloyd ϊ.c. v. Deb
phi. Nomen accepifie dicitur a ilvbtov, dracone
qtiociam poftulato mine ibagnitudinis, quem
A-pollo heic interfeeit, auclore Oyidio Meiern. L. i.
v. 447. Macrobio Sai. L. 1. C. /7.
Cujus reipe&ti
Philoiogi
nu&ow conferunt cum Hebr. jnö, beftio»la venenatifilma, Pf. 5^: 7. Efäj. n: $.
cfr.
Bochar-Tus Hieroz; jP. 2. L. 3. c. f. Fesselius,
AdvFS. L·
f. C. §. jf. 2. Bejeri Addit. ad Seldenum de Diis
Syrif, p. 227. Le Pluche Hift. duCiel. T. /.£. 5^/, ed. Hag. 1744. aliique muki. Hujus
autem-primi-tivus fignificatus reftituitur, utarbitror,
exArab.
Ofeduxit , ad feditionem
commövit, vel ex
Hebr. nö ,
fregit,
comminuit, dequibus
confu-lamr Castelli Lex.
Heptagl.
b.v. Re&e förfin
ha£fcenus;
ied cum Apollo hinc ΥΙύΒιος putaturnun-cupatus, apud Ihmeram Ύμν, έις Ατολλ. υ. 37' f·
confufas videntur hiiloriue ac nomina.
Nam
Πι/-&ιος,nifi me omnia fallont, foliseft MbsTov,
örtum
primo in
iEthiopia
& Libya; ex , tertioCha-mi iiiio ,
iEthiopum
in Africaprogenitore; at v
progreffu temporum
fuperth'tiofbrüm
cum ible,inde cum Apolline, permixto.
vid. Unsch. Nachr.
T. III. t. ifå.f. Hoc fuo jam
tempore
peripexe-rat
Oedipus
ille GallorumBüchartus;
(vid. ejusVhalL. /,c ζ.}> quemadmodum
ejus
etjam
smulus7"
7
t«
) O ( (S®
Le PtucHE /. c. />. Vcritati propius
acoe-dit, meo ialtim judicio, iententia
Ephori
Cumani,Ifocratis diicipuli, apud Strabonem L.9, de
latro-ne quodam Pytboney a maleficio draconis nomen
obtinente, quem Apollo, h. e. heros qtiispiam »
iagittis confecit. Stimulos mihi ira fentienti ad« dit Perizonius, qui, in Orig.
Sab.
ρ. 47. cd. Π., docet dracones in fabulis Graécis eile homines infpeluncis latentes, u e. latrones. Addi poteft, quod in veteribns patriae noitrx monumentis \>rak eftgigas, heros,. latro, ctr. Cel. BjoeRNER Introd.
in Antiqq.
Hyperb. GotL
p. ///. DykmanAmnerL
trfver Runft. />, //. f. (jj. iij. Wormius Moih Dan,
L. f. C, 13. In memoriam igitur liberationis a
tan-ta pefte hominis,DelphiLudos Πυ$ίους ciiravere
ce-Iebrandos, fed quo tempore quove au&ore, am-biguum .manet. Id eil in confeflo, eos ea fu-ifte claritate, ut e XII gentibus vel civitatibus coh le£him concilium, nomineAnrpbiByonum, iis ipfTs oraeuloque praefuerit, adi iis Buddei //. £. V. T.
T./. p. gog. Marsham. I. c. ρ. uy. f. quod corm mune Graeciae concilium audit Tullio de Inv. L.
2. G 23. Trimam Pythiadem Chronologi figunt in
Ol. 47. A. a. repetendam poftiingula quadriennia,
anno nimirum lecundo quovis Olympiadis
exe-unte. Marsham, S<cc> XVIII. ρ. 66η. f. Fabricii
i?. G. /. c licet diffitendum non fit antiquiora
o-mnino habenda noftra Pythia.
y)"\(r$jjL0£y
ab Hebr.
CflD,ciaudere,
undeIfibmti Ladt cognominaci,
oft
Peloponnefi,
qui &'
Co-&!2> ) o(
Corinth:acutadpellatur, quo
Peloponnefus
rcliquaeadne&itur Grasciae, ASgeurnque ac Jonium
fepa-rantnr maria. Hodie nomine Hexamili notura eft,
tefie Lloyd l. c. h. v. Heic Neptunus delubrum
habuicpic^arum arborum luco circumclufurn, ob quem cultiim nominatus
veperkuYnoa-stfå^la-Spiiw
a Strabone L. $. cfr. Pltnius Η. N» L,
4: C. j.
Ludicrum quoque in ejus honorem a 1hejeo /Eget
filio infticutum, quod conventu totius Gneciae
ce-lebrabatur, fCuRTius L. 4. Cf.) tradunt HiftoriciV vid. Marshamus Scec. XI. p. 297. & primam I/Ib-modem rncidifle in OL 49. A. 1. iterandam deinde Corintho fingulis bienniis, i. e. anno cnjusvis' O-Jympiadis primo & tertio, fec Calvi^ii Tbef. Chro¬
no,1. ad ιΛ. cfr. Scaliger, Euf η. igzi./>.
.
139. Fabricius, u c.
8) Νέμεα oppidum erat Arcadiac in Achaja
inter Cleonas atque Phliuncem, non procuJ ab Argis, inb opacis Ogygiis Phliuntis montibus, ut habet Pindarus Nem. 6. Str. 2. ρ. m. 348; juxta
quod filva.ejusdem nominis, in qua Hercules The-banus leonem interfecit eximias magnitudinis, au-&ore Hesiodo Θεογ. v.327.f. cfr. Barla:i note ibt
f toi. f. Plinius L 4. C. 6. Virgiliiis /En. L s vi
2pf. Hyginus' Fah. 30, Strabo L. 8- Lloyd Lex,
Qeogr. h. υ. Ratio denominationis eft in promtu:
Gr. enim Νίμος, Ηemus , τόπος, in ευδενόζοζ
ϊομον έχων, ad mcntem Hesychti^ b. v. a >εμώ9
(Hebr. diftribuo, cfr. Becmanni
Or/gg. L/)u
*4 ßM) ) o C *02$
qnod luftrum leonis dicitur Arab. a laten-do, tdte fupra laudaco Bocharto, Hieroz. V, r
L.3 c 2, cfr. Castelli Lex. h. v.] nullus
dubita-rem, quin tota hec de leone interemto fabula,
quod ad fuum eaput, inde eolluftraretur, ut fuo ,
videbimus loco. Heic obiervafle iatis erit, Jovem Νεμειον
fplendidurn
habuiile templum NemeaeAr-givorum exftruäum., atque ttadium , in quo Ludi
Nemei in ejusdem peraeli Tunt honorem,vid. Pau¬
sanias Cor. ρ. 104. quorum au&or Hercules qui*
dam Graecus effe potuit. Potteri Archéol. Gr. L. 2. c. 24. Prima Nemea figuntur in 01.
53. A. 2.
continuanda dein anno tecundo & quarto cujusvis
Olympiadis, fec. Calvisium ad A. Sc Pe¬
titum apud Fabricilim, /. c.
ε) De ρι"semits in ge nere , quibns non tam
do-nati, quam honorati leguntur Hieromc<e\ digna
funt qus adferantur verba Alexandrini Presbyre-ri, Clementis, ab 1Γ Cafaubono emendata. 'Ev
fö τοΐς άγωσι, fcribit ille ftupendae le&ionis Pater,
πρώτον Yjτuv ζΒλων förtg ψ, ϊευτε^ον föoεπαγε^μος, Τζίτον Yj φνλλοβολία, τελεντχιον ο τεφχνος, επί&οτιν
λαβούτΥ}ς εις τξυφήν τ9)ς *Ελλάδος μετά τåt Μη&χά.
vid. Clemens Alexandr. P<ed. L. 2. C. $.
ρ. ι$ιed.
Col. i6$6. Senlus horum eil yerborum,
interpre·
te Cafaubono: antiquiifimis
temporibus folita pro*
poni άΒλα smvma certatoribus, utλέβητες,
τξ\πο-m 'ίπποι, Yjwovoi,
βόες,
γυναίκες, πόλιος σίδηρος-,τάλαντα χξύσου, φιζλαι, ςα. de quibus cfr.
Ηομε-feus II. ψ.
2jy.fqq. Pindarus paffim
inicriptis
fuis,
l
Ϋι&·
r
α '
&£) ) o ( *5
ViRötLiUS /En Lj: v. no.f. Hinc
adpellatio
άγοίνωνγ^ηματιτών $ θεματικών. Defiiile deinde däri ä$Aä, in eorumque Jocum fucceffifle
έπαγξζμον^
i.morem, quo athletse munufcula a (ingulis
coliige-rent
fpe&atoribus,
ut ζωvας, πέταλα , χιτωνίσχους
πειατούς, Κζηπί'δας, teite Eratoflhene
apud ScboHa¬ ften Euripidis : unde αγώνες denominati δωξίτάι,
at-que ex tiumis, qui ceteris deficientibus darentur,
άργνοιτάι. Verum, antiquata ea confuetudine
in-ftitucam φυλλοβολών
> h. e. flomm afperginem, ut
Tertullianus alicubi vertit; noviflimc Coronas effö
inventas, quas loco jam diftorum, & interdnm
una cum iIiis donarentur. Ex his
αγώνες φυλλί-ναι,
φυλλοφόξΟί,
ςεφανίται vocati. Vid. de Omni¬ bus Casaubonus ad Suet. Ner. c. 25. Hoc exfun-damento Corona Hieronicis quiddm datas
funt, ied
primis temporibus ex quacanque, quae ad manus effet, arbore. Vid. Ovidii Metam. L /. v. 4J1:
deinde, in Ludorum fingulis, pecuiiares &
diver-fae, quod docet Archias in epigr. fupra citato.
I-taque
Olympiis
in ufu erant ςέφανοι εκ κοτίνου,cö-rona oleapna: quas arbor,
Apollini, Minerva & Fauno iacra, juxta Stadium Olympicum
erat
plan-tata» illuc per Herculem ex Hyperboreis
transla-ta; vid. Jo.
Meursh,^//'/\
Arb. S\ L. /. C. /4.p, 60. Vythiorum praemia, primum cum fuiilent corona e frondibus efculeis
, Ovidii Met- /. 44p. pfovi ξ$
Hirculi facris, Meur^ius l. c Ί..Ί c. q. ρ. $o. Ur* sinus Arb. Bibi ρ. itf. f
ac 'Palmeis, Apottini
dica-tis , figno
praefertim
viäorias,
atque asternitatis;
un-) o C
unde cunciisa vi&oribus adhibitT.
vid.
Meursiu#
L. r:C. 4. ρ. V.fqq;
dem
umfa£ta
lunt μήλα
τ£ν
Is-
^ÄÄjs/r5y0fcyv(LuciANUsdeGynn.
Ister de
Cor.Ji,
e.baccce Lauri, uti explicat Meursius
Lc*
p. 16.quam-vis malogranata putet
Dickinson
apud
Borreman-sihm, Var. Leff.p. 14g. item
corolljc
ix
πόικς
τ<z£-νασίκς, uti loquitur PindarusPytb.
Od.
g, p. m·26/. iéu Laura Apollini
facrata,
quibus,omnes
iacra
facientes femper utebantur,
teile
Apollonio
Rho-Dio Argon. 2: ijp.
unde
triumphantium
poetarum-que
propria
h^c
arbor
fa'&a,
Meursius
L.
i.
C,
4. p. 12. /.Vi&ores
Ifthmioruin
reportarunt
in
ii·
gnumvi&oriae
Coronas εχπίτυος,
five
frondibus
pineis
primum;
deinde
exapio
arido
flaccidoque;
tandem, hoc abrogato, iterum e pintt.
Potterus
L, i:c. 2p% Sumerentur autemha;
ipfae
exnemo-re quodam pinuum
ere£tarum
acpra;altarum,
ad
Radium, Deique
cujusdam, forlan
Palaemonis
feu
Herculis, in Iflhmo templum,
coniito,
teile
Pai*·
sania, Corintb. apud Fabrum
L.
2,C.
23.Pinns
Fauna, Pani, Magmque
Deorum
Matri
traditur
ia-cra, Meursio L. /. C. ig.ρ. 6i.
f.
Nemeonica
deni-que inter
fua
numeraruntpraemia
cor
alias
εχ
σελινου,
h. e. apiorecenti
acvirido,
Plutarchus Symp.
Qu, 5: 3. quam
herbam
epulis
defun&orum
fera-libus dedicatam narrat Pliniüs L. 20,C,
11.cfr.
Potterus L. 4. c. g.
Horatius
tarnenSc
ad
con-viviorum adhibet'Coronas, Carm, 4.
Od.
//. ν, 3.De przmiis certaminum
apud majores
noflros,
puta
v
o 1 <
i?
. ' ·. 'x
(ib. L. ρ*4$, f) aliaque
ejusmcdi
plura> fuoa-Öuri fumus loco.
ζ) Hos curacius
pérfequi,
i · officiis eorumexplanandis titulisque, cuni non permittat inftitii-ti ratio, nonnufia tantum enutnerabo nomina.
Vr<z-fettig qui praemia difpeniabant,
ordinemque
inLu-dis obfervändiim difponebant Gnecis
diceban-tur (ΕλλανοδΐΜΐ%
Άισυμνήται,
Βραβευτώ, Άγωνά?-χαι, ΆγωνοΒε'·ται,Άγωνοδίχαί,
Αγώνος επίσκοποι, Έπόπτχι, Προςάται, ΚηδεμόνεςyΕτιμελητάι,
ΑΒλο-Βετάι,
Ραβδονχοί,
Ραβδονόμοι, cet. de quibuscoivfulatur Fabri
Agonißicon.
m-SECTIO SECUNDå
ΠενταΒλον
ipfum
contempUtur.
f. I.
^Ertamina
a)
neic
commifla in
duas
^
commode dividuntur
fpecics /3),
in
Gymnica γ)
videlicet
ac MuficaA
Hxcad nos non
fpedtantr,
illa
autem>refpe-ftu
quinque
certandi
modorum,
uno
in-cluduntur ΠενταΒλον
*) nomine»
u) Certarnen pro content!one quavis, tarn
a-nimi quam corporis, hrnc &
pro praslio, bello,
eet. apud Latinos fumi
, -nee non: improprie pro
certatore ipfo apud Vikgilium Ecl
7. υ. (cfr. •Taubmannüs in b. Lp. in. yo. f.) adnotarunt
λεζί-ΉΦγααίφοι.
Quasnam
vero ipiius vocis fit vis, Scte
«*27
;
ö(
«ξ$3>cjuinam
nativus
valör,
inde
pacet,
quod
certo
fre-quentativuro
habeatur
τον ccrno,uti
fidem
faciuné
φθάσεις:
cernerevitam
ferro,
decernere
ferro
,cer-tiere cum boflibtis,
apad Ennium,
Virgiliüm
8c
. Plautum. Neque
abludit
lingua
Grxca,
quaflåμαχής
Κζϊνειν
(hinc cerno)
τονπόλεμος
κ^εσΒαι
άζγμ, &c.dicitur
prodimicare,
vid.
Scapuue
Lex.
v. Kfhto] neque
Hebrsea,
in
quao'iö ΠίΟ
>videre
. fe invicem faciebus, 2. Reg, ig' g, it. ig: iß.
idem
denotat. Gracce haec dicuntur
certamina
αγώνες,άγωνίαι,
άγων)jr
εις,αγωνίσματα,
ααθλήσεις
,»Βλήματα,
άισΒητήρα,
ασκήσεις,
γυμνασίαι,
γυ¬
μνάσια,
γυμνάσεις,
γυμνάσματα:
partim
ab
ipia
contentionisactione, partim a
modo
feu
nuditate,
partimdenique
apramio,
nomen
iortita.
In
lin¬
gua
vernacula
reipondet
i
Iiis Ant.
Vig,
certamen
praelium,
bellum;
unde
Ulphjije
bellum
Serere,
unh Gloff.Luc.
Gotb.14:
ji.
v. VigRun.
an.Hinc eil
nur κ,
adj.
athleta,
hodieque
cfr.
ufttatum Vig,
ftrenuus,
alacer,
expeditus,
&
fubit.
Envig,
fingulare
certamenfeu
duellum;
quod
ma¬
le diciturvulgo Envigs
Kam-p,
i.
e.Angularis
cer-taminis certamen.Quem
etjam
notarunterrorem
noilri Critici in formula: Sveriges
rike 8c
JRunfka
lokßä/ver.
Adhoc
certamennoflratibus
vocatur
Kamp, proAnt.
Kapp
,vid.
Verelii
Ind. k
w
unde lapa ikapp,
certarecurfu»
Vocabulum
fum-mse certe vetuftatis, cum
Cimhri
8c
Cambri,
po pulusScytharum
antiquifiimus,
inde
putentur
co-gnominati;
perlege
fis
Sherxnghamcm
de
Angl
) o ( t*
Orig. p. g4.
f.
Com
parari
hoc
potefl:
cum
Hebr.
sptss
undeo^Si
turmacequitum, Hej.
12:
14,17:
zi. &c. au&ore Ol. Rudbeckio, filio,
Atl.
Illufir:
p. J4
f.
aut cum ->2j,fortis,
vid.
Cel.
Bjoerne-ri Introd. ρ igi. 207. aut cum t\&
feu
fp,
incurva^
vit, adfiixit, Pj. 7/: f. HS: ff-
S-
quod
pro-pius
noftro accedit.De Sv.
Tåfla,
certare
itidem
iignante, confulatur
Cl. Mag-
Dan.
Herweghr
dijf de Ufa antiaq. in
iliuflr. L,
Sv. G.
p.ifr.y
qui
a
Lat- Tabula illua derivat.
β) Huc enitn
redeunt
diftin&iones
icripto-rum inter Αγώνας
γυμνικούς,
ή*Λκλείονς
, atqueμουσικούς
feu τήςμουσικής,
ποιητικούς,
διονυσιακούς,
σκηνιακονς, &c. de quibus agit
Faber
Agoniftico
paifim, in primis
col.
1700.1794. UM·■*·
V^IL
Thefl
Antiq. Gv£c. v
γ) Gytnm'cus,
Gr.
Τυμνικος,venire
a γυμνός,nudus, nemononvidet. Rationem
nominis
pau-cis habeto. Mos in Olympios
aliquando fuit
in-trodu&us, utnudi currerent, ex
occafione
Orfip-pi cujusdam,fiveLacedsemonii
five
Megarenfis, cui
fubÜgaculum, quod a prima
Ludorum
inftitutio-ne Hercutea ferre fokbant, delapfum,
vi&oriam
vel dedit, vel ademit, vel
pudorem
adfecit;
ni¬
hil enim refert,(modoevencrit,
nequecuroin
Ob
XXXII. fitne fa&um, an inXIV
autXV:
cfr.
Feithii Ant. Horn. L. 4. c. 6. />. 283.
f.
Mercuria-Lis A. G. L. 1- C. 6.p. 20.
Fabri
AgonL.
2.C.
quipluribus hanc
profequicur
hiftoriam,
Meursius
pater,
Miß»
7 'Lac./L.
4.C.
ig.
Ceteroquin
ignota
20 t£Ä35 ; o ( <SX2>
ms mihi efl difputatio Mercurialis, in
frédiSb
-loco, de agoniftis nunquam
fubligaculis,
faltimminoribus, deftitutis, quod cum ipfo congruit
clecoro teftimonioque Tullianö, Off L. /♦ C, sfi
de fcenicorum fuo xvo verecundia. Hoc tarnen non impedit, quo minus certamina noftra a nudl·
täte fint adpellata Gymnica: nam dato , quod
ath-letae nunquam toto Ccrtaririt corpore denudati, in-dubium nihilominus manet γύμνον & nudum
quo-que dici armis privatum nön tantum, verum etjam male veftitum, i. e. ad maximam partem veftibus
cxutum. Vid. exempla apud Borremansiltm Dl·
λΙ. de Poet. ξ$ Propb. p. 117.fi Jam, ficut γυμνι¬
κός άγων initio folus erat hujusmodi ntidorum in
Stadio curfus, fic poftea reiiqua corporis certamina
gymnafhcß feu in Gymnafio pera&a, puta luttam, pu~ <
gilatum, &c.
huc
funt
relata, licet alias
propriaeorum loca efient PaUfira & Xyflus : adi Fabri
Agon. L. i. C.2.
Imo
curfus equorum, cum vel finfecurribus, neque hinc eile excludendos, vel inde probatur,
quod
fub πεντάΒλψ
fiierintcomprehen-fi, uti infra videbimus. In fumma, omnia illa
tentamina, in quibus corporis vel velocitatis vel va¬
lörts vel utriusque
fimul
haberetur ratio, αγώνες nobis erunt γυμνικοί, μουσικούς contradiftin&i.?) His adnumerari debere omnes reliquas,cu* juscunque fintnominis, contentiones, quae ad
fa-cros pertinebant Ludos, neque a corpore
ejusque
membris, modo memorato, peragebantur, ex
fil-pradi&is
eft maoifeftum
jfivc
eraterumünt
7fiv.e
Poe-} O (
f)c¥tarum,Evc
fcenicfiv'enmfieze, fpeeiatim flcdi£lag,
ίϊveptfioriiC. Vocantur
ipiW
μουσικοί &πο τωνΝίονσων,q nie ärtiiim
iciemiarumqpn
hifce ludisadhi-bitarnm fmguntiir inventrices, vid. Pliitarchi Symp.
Qu.
g : 14.Hornii
Hiß. Ρkilof. L.3. C. 2.Hu-/us generis certamina, ut apud omnes tantum non gentes, ialtim moratiores, fuere uiitata,
ficmajo-ribus noftris neque incognita fuiile, multa fidem factunt teflimonia. Hinc eil, quod, cum veteres itveojies, tanqaam viri Cordati, Ludiones £jf
Hißrio-fies (Letkari 8z
Skéemdagefter
vocabantur), utiner¬tes 8$ voluptatum opifices,
qua virestam animi quam
Corporis frangerent, extreme oåijfe videntur, teile
Nob. Stjernhök, de Sure Sv. Vet. L. 2. t. 1. cfr. Loccenii Ant. Sv. L. 2. C 24. p. m. /47; tarnen
Scattdos fuos plurimi facerent.
Quid,
quod mos ctjam fuit principibus viris rem obviam perfiguras,%tenigmata, apolegos, allegorins cf proverbia circum·
loquendi
aut exornandi, prxmio viBoriae pofito, utiferibit probatque modo Iaudatus Loccenius i, c.
L. 2. C. 16. p. m. 169. Quibus addi poffant,
quae de modo certandi antiquis peruiitato, carmine
quo-dam m vocato, habet Steph. Stephanius in No¬
tis ad Saxoncm Stal. ρ. ιιη♦, nec non de majorum
i. e. verborum pugnis feu
contentio-nibus, idem vir ad Sax. L·y.ρ. yq.fiy$. Sed de
his, ωςh τοίξοδω 8z quantum ad inilitutum, iatis.
i) ΠένταΒλον, Rom.Quinquertium, q. d. quin-
-que artium complexus, compoiitum eil ex HsvTsf
quinque, &
"A^λος, feu"Αε&λος,
certamen τονsi S*3>
)
o( (SJypλου svMA,
prcemii caniTa,
inflitutum.
Sic
proprre iignificat.Κατά
σννεκδοχήν
autem&
μετωυμίαν
et-jam efl ccrtamen
in
bdlo,
labor,
& locus
certa-sminis^ vid. Scapulje Lex.
b.
v."Α&λοζ
dici
vel
exά privativo <k ebtXsiv
velie,
vel
exd
intenfivo
&
^
&έλειν> vel ex cc
eodem
fkbxåu frango,
Grseci
i-ρίίcommenti
funt,
vid. Scapula
1.
c.
Harmari
ErymoL p. m.3. qnippe
quibus
folenne, nominis
vetu-fti ob/curare originem, utverbis
utarMerceri,
in
T.bef. Pågnini L.
Sanfte
col.
m.1847»
Sed
aliunde
rem repetendamputaverim,
collatum
ii
fuerit
τφ
*Ά&λος, cum noftro
Adel Sc
Aidef i.
e/nobilis.
"A-T>otQy certc, iVty 0 καξτεζος,robuftus,
potentia
&
lu&ando validus, apud Hesychium,
undePoeta-rum fabula de Atlante ccelum
humeris
fuilinente,
vide iis Nat. Comitis Mytbol. L> 4. c. 7.:
nulluni
igitur video
abfurdum
>ii hinc
deduxerim
*
A-Βλος& Ά3·λ£Γν, cfr. Cl.
Mag.
Andr.
Schick
di(f· de
Atlante p. 8·
Neque
magis
σολοικον
autάτοπον
e-rit, meo ialtini
judicio,
huc
referre
Svet.
Adel,
cjuodexHebr.
iepofuit,
fegregavit ic
ab alio,
derivat Rudbeckius, filius , in Atlant.Illuftr.
p. 1.Jqq.
(ipie
addiderim Ar.
cM,
i.
e.
firmus,
firma
rådige fuit,
nobili flirpe
oriundus
fuit, vid.
Ca-stelli Lex.
Hepragl.
R.Vyx)·
De
hujus
vocabuli
AM antiquitate agunt
Salanus
diß.
de
veris
($
ant. Geiit. Gotb.
Jedibus,
p.26.
&
Ampi.
Wilde
Hiß.
Pragm. p.jf.
f
Adeo
titolim
nobilitas
praeeipuein
fortitiudine conlliterit, illis nimirum
temporibus
,mutan-) O ( && 2| fe nondum concefliflent eis tam mukös,
ac'poftea,1
didin&osque ordines.
Sed
de hac
repluribus
in-fra. Ad ΥΙεκα§λον noftrum ut redeamus,
quoi
ex qainque
certandi
modis denominatum
diximus,
inter fcriptores quidem convenit
id
περίο$ον
fuifTe
αγωνισμάτων πέντε,
nequealiter
falvo
potuerunt nomine: de certaminibus tamen illuc referendis digladiantur.Sunt enim,
qui
cumScholiaste
Aristo phanis in Av. f, jyg. ed. Germ.
ofto
hor
umenumerant, nempe
ςχλον, δίχνλον,
ϊολιγρν, οπλί-
>Τψ} 7τνγμήν, παγχ*άτιον,
πάλψ
χχι'άλμα,
quorumquatuor priora
currendi
funt
modi,
τχαγχζάτιον
ipecies e lufta atque
pügilatu
compofita
,jaftu
cc-teroquin omiflo.
Neque
fuo
accurateperfun&i (unt
munere, qui fuam
fecerunt
Simonidis
fencentiam
de'Πεντά$λω abfoluto αλματι,
τοδωχέιη,
Χσχφ,
α-χοντι, πάλη,
\.et.faltu,
curfu,difco,
jaculo,
&
lufta,
pugilatu autem
negle&o,
vid. Simonidis epigr. in
Anthol L. i. C. /. epigr. g.
&
Eustathius in Hom.
1/. ψ./^ /?2o. Nihil itaque
reftat,
niii
utconclu-damus, iententiam eile maxime
plaufibilem,
quaeex Homero Od. $. 120. [qcj.
has
quinqueconftituat
Certandi fpecies
feu modos,
Δζόμον,
cur[um,
Πχλαι-νμοσύψ,
luft
am ,"Αλμα
,Jaltum,
Δίσχον,
di/cum*
pugilcttum, cfr.
Dionysius
Halic. 4.
jRöw. £. 7./]480. ed.Wech.
Eustath.
ad Hom.l. c.f,
tjSf. Isidorlis Hispal. L.i8<C.ig.&
22.Fa¬
bri 4^0«. I./:C.p' ea tarnen cum
cautela
^ utloco
τόΰ Δίσχου. difci,qui non eft
niii
inftrumentum
Η )öf §*2)
His ttadifpoiitis,faciliuseric & demondratu &
in-telle&u, omnes certandi modos
pedum
manuum-que
celeritate
effectos eile
acreborej
quod etjam
innuere videturipfeAristoteles Rhet.L. i:G.j. in finne loquens modum: 'Kyw&M# δέ σώματος
άξε-τ?5 σύγκειται ix
μεγέθους
καϊισχύος
καιτάχους,
χαι γάζ ο ταχύςίσχυες
irir ο γάξδυνάμενος
τχ σκέλη, χώ. fmsiv πως, καϊ χΐνείν ταχύ χα] πόρρω, δρομικός, δ δε Βκίβειν, καϊκατέχει*,
παλαιστίνος, ο δ} ώσαι τη πληγηπυκτικος, δ δέάμφοτέροις τούτοις, παγκρατιαςικος, οδε
πασιτούτοις πενταπλός.
§.
IL
Itaquc
τιένταΒλον
Graecorum
compo*iuerunt Curfus
a), Saltus
ß)!,
Ja&us
y),
Lu£tx
δ)
acPugilatus
*)
ccrtamina.
a) Curfus, Gr. Αζόμος, principem meretur, ob antiquitatem hmplicitatemque, locum# Hun6 definimus Genomencekritatis foduirt, de certo fpatio
in longituåintm
finiendo.
Dijferentiaformalis,
utiloquuntur Philofophi,
defumkur/.
a caufja inftrw mentali ieu pedibus: qui eran c authominis
cur-rentis, unde δρόμος
πεζικός
, aut equi afiusveam-.inalis pernicitate fua praeftantis hornmique
adjun-fti, ex quo
δήμος Ιππικό
ςieu Ιπποδρομία.
Priori
incafu coniiderandns
yenit
δξομεύς,
vel
utnudus
pedibus^ Jfic γχτμνοποδης voc^pus,vel
ut armatusενδξόμεσι fen κνημισι, i. e. ocreis, galea,
& clypeo,
tunc
οπλιτοδςόμος,
Ppftenon autern,curfor
ute-batür
GEÄ2 ) © C *5 baturaut uno, binis pluribnsve equrs defultoriis, quare μονίππος, πέλης, μονάμπυζ, άμφιππος, ιπ~
παγωγός di£bas ; aut binis, tribus quatuorve
e-quis curru»,
$ίφ?ος,
qua(ΐδιφορος, certatoremfe-rens &aurigam, di£lo , junblis, quaiis apparatus συνojgl;, παξήορον, naget?sigov, τξίζυζ,
τετξά-οξον, isSgmnov,
τετράζυζ,
Lat. triga,drigßi nuuctipabatur,
deiultorque
αναβατής, ä7T0*βίίτης,
πΛζαβάτης,
qiiod curru, quo anteave-£bus, tandem deicenderet, pedibusque ad metam
curreret. Sed obfervandum eil, hoe in curulibus
Graecorum Ludis non futile conftans; item eosr,
qui mulos aut equas adbibebant, απήνης ή κάλπης δξόμον dici ingreßos. Diicernkur hic modus a re-,
iiquis 2. objeäo fen fpatio in longitudinem protenfo. Hoe erat: vel svSvtqvqv diverfii menfurae ; nam Olympicum DG pednm traditur, Pythieum AI,
&c. vel δίαυλος duorum iladiorum, eurfu dire£lo
& inflexo implendus: vel δαλιχος, plerisqne XII
iladiorum,. aiifc XXIV & XXV, nonniillis VI vel VN. Ex his curiores adpellati fåtiiotgopoi, διχυλοδι'ομοι, δολιγοδξόμοα Terminus curibrius λ
quo vocatur κανών, ά'φεσις, βαλβις, Υ?αμμή 9
νσπληγϊ, Lat. carcer & carceres.; ad quem, νύσσα9 τέζμα, τέλος, Lat.meta. cfr. Ροτ>
terüs L, 2. C. 2/. J. G, Scaliger, de Com, ς? r. //. Mercurialis L. ζ. C 10.
ß) Curfai cognatus eil Saltus^Qr. "Αλμ.αΫ qui erat ςertamen celevhatism roboris vedum, de cer*
l6 ) o (
C&&
]toJpatioin
longittidinem
ältitudinemque
finiendo.
Di-ilin&ionem admittit fubjeftum feu hoino, exfbi¬
tans vel vacirus ab onere, vel αλτήρας, i. e. ma£
{bias plumbeas
capice
,humeris,
manibus,
pedi-busve portans. Terminus·
heic
a quodicitur
βατήρ,
ad quem ,
plerumqüe
σκάμμα,
Potter
l.
c,Mer-curialis L. 2. C. IL
y )
Habuimus
exercitia
anxilio potitfimum
peditm
peraGba,
fequtintur
illa,
cjuae ope manuumdeprehenduntur
fufeepta.
Horum ducat
agmen, fimplicitatisitidem
merito,
SfaBus, Gr. Βολή
&
Τίφις. Certamen\s
fuit
roboris
manuum,de
re qua·dam pravi Certamadmetämeminus' mitt
enda*
Jacie-batur νςΐΆΐσχός, h. e. indrumentum uc
plurimum
japideum,
interdum
amenmferreumve,
planum,
rotundas figurae: vel 2ολος}
ejusmodi
pondus
fphse-ricae figuras:
vel Άκοντιον,
jaculum,
bada, virga
alitidve id genus.
Notandum
autemed hasc
o- χmnia ja&a aut e
fola
manu , aut opelori
&
fun-dae. Cum fagittam
vel jaculum
ex arcuSt funda
emittebant, ars illa dicebatur
τοζιχή,
Termini
heic, qui in
curfu.
Potter.
/.
c.Mercurialis
JL. 2: C. 11. & is*
Luftam, Gr. ΤΙάλψ,
defimmus
certamen roboris manuum ξ$pedum,
quoalter
certantium
al·
terumampleftendo,
tvabendo,
premendo,
Cupplantan·
do, modisvefimilibus,
proßernere
conabatur.
Conten-dunt quidem nonnulli au&orum,
Lu&am
apud
Grae-1633 ) o C (633 *■}
Graecos duplici
fa&am eile
modo
,icilicet,
aut a ftantibus ere&o corpore, unde illi nomen cgBfoπάλη , ο^ΒοτάλΥ},
οβοςοίδη
aut ajacentibus
hu-mi,
άνζχ?.ινοπάλγ)
Martiali
di&a.
Sed,
quan-tum ego ex locis
icfiptorum
hac
de
reagentibus
v
perceperim
,potius
exiiHmarem
hane
ulcimam
cöntiriuationem tantum fuifie prioris, eo nempe
in cafuj cum
dejeäus
nondum
fe
vi&ori-dare
vel-let, atque in
pancratio
in primis
ufitatam
i utta-ceamus aneipitem omnino
eile
controverfiam
de
άναχλινοπάλΥ) illa MartialiS,
quomodo
a poetaa-lias obfceno fuerit intelle&a;
conferatur
cUmpäleDomitians, aptid Svetontum Domit, C. 22*
Pot¬
ter. Lc* Mercur. L a. C.
é) Ultimo
denique
loco
Pugilatus
collocatur,
Gr. Πυγμή &
Πυγμαχία,
durum
adniodum
crihentumque ludendi genus.
Hic
erat certamenro-boris manmim, quo
alter
alterum
i
clihn
spetefet,
us-que
dum Vitium
Jefateretur,
Fiebat vel nudis
pu-gnisvel
armatis.Arma
autem erant,vel μύιλιχαι,
i. c. loruli e crudo bovis corio implicati,
manus-que ad
volam
revinfti;
vel
σφ&ΐξ&ι, iive
clavae,
plumbeas pilas,bubulis
adpenias loris, habentes;
item laminae ferrese annulive connexi, quibus
al-terutrum vel utrumque
brachiorum
armaretur;(Lat. Cfiftus vocantur) vel alia
denique
inftrumen-ta,clavae.'gkdii,
cet.Potterus /.
c.Mercuria-Eis L. 2: C· ρ, ^