j. ν. y.
D IS S Ε R T A T I O G RA DUALIS,
n0t10nem,
APUD LATINOS"»
sat complicata μ, in vo- cibus COLLI El 7ERR/E
FILIUS, evolutura,
QUAM,
SUFFRAG. AMPLISS. FACULT. PHILOSOPH.
AD REGI AM ACAD. UPSAL.
sub praüsidio
virl celebe rr
mag. ρ ε t r i EKERMAN,
ELoq. PROCESS. Reg. et Ordinarii/
publice fent1landam sistit,
LAURENTIUS EKO RN, petri filius,
roslagus.
V. Rect. ad. Schol. Eccles. St. Mar. Magd. Stockh.
IN AUDITORIO GUSTAV. DIE JUNII
Anni mdccl^vii,
il a. m. s.
UPSALIjE
A?ud Jon. Edman, Reg. Acad. Typggraph.
MONSIEUR
JEAN JULES
YULT-STEUERN,
CHANCEUER DE LA COUR , CHEVA¬
LIER DE LORDRE ROYAL DE L'E~
TOILE DU NORD,
ET
MONSIEUR
OLAVE ROßECK
CONSEILLER DU PARLEMENT DE
SVEDE , BO URGU EM A ITR Ε DE LA JUSTICE α STOCKHOLM
MESSIEURS
T'/otre gener eußte eclatante m'ajßtre d'un accueil gracieux,
V en prenant trop fur moi, d^avoir Phonneur de pre-
fenter devant Vos yeux eclairh Pouvrage, tant foit peu.
Je vous prte tres humblement, Me(fieurs> de me conferver
a Votre grace. Mes voeux les plus Undres fevG7it adreffés fans cejfe au rief qiPil plaife Vous comb ler de t oute s for¬
tes de benediBions et gloire , et qiP apres une longue fui·
te d' annees, vous faffe jouir des platßrs, qui nt peuvent (e per dre* Vai Phonneur dPetre avec la plus grande fou- inifßon,
MESSIEURS,
votre tris humble fer vit cur
LAURENT EKORN Fils du Pierre,
Maxime Ρ ρ ver endo ntque AmpüJJJmo Domino, t
gabrieli KOSEN,
Sacr* Regi# M-nj'cftatis a facnV fupremo , RegÜ ordinis Eqveftris Con- cionatori, Pr#fidi ConMorii aulici, Eccleiis Riddarholmenfis
,nec 11011 anim.r um
,qv# in Bromma congreaantur, Paftori Vigilauäffima,Con- fiftoiii urbici Stöckholmienfis Adfeifori graviffimo.
Maxime Reverendo atqve Rräclarißhnn Domino
Μλο Ecclefi# St. laur. Catharince
,qv# Stockholm^ portuan, eil, Paftori Vigilantiffimop Confiftorii urbici Stockholmienfis AdiefTori Graviflimo»
Maxime Rcvcrendo atqtie Pr titlar ißimo Domino,
μλο andrere bald,
A facris Antiftiti Regio, Ecclefi# St, Mari# Magdalen#, qu# Stock¬
holm!# coiligitUr , Paftori Vigüantiifimo, nec non Coniiilorii urbici Stockholmienfis Adfeifori graviffimo,
Maxime Reverendo atque RraclarifRmo Domino,
μλο pet. gråberg,
Paftori ad Ecclefiam St. Udalricae Eleonorae, qu# Stockholmi# eil, Vi.
gilantiifimo) Confiftorii urbici Stockholmienfis Adfeifori graviffimo.
Admodum Reverendo atque Fraclarißlmo Domino ,
Μλο joh. NA mark,
Recfori Schol#, ad Ecclefiam St. Mariae Magdalenae , Adcuratiffimo, Patronis fummis ac propenfiifimis,
Hoc Schediafma Academicum Sacrum ejje voluit
AUCTOR et KESPONDENS,
Håg a chtade Herrar Handelsmän,
Herr BIRGER FOUGEL,
Bryggare Ålderman och Kyrko - Råd vid' St. Marias Magdalenas Forfamling i Stockholm.
HERR CARL FREDR. KULLMAN,
Bryggare och Kyrkovård vid St. Marias Magdalenas Forfamling i Stockholm.
Herr PEHR SIVER,
Bryggare och Kyrkovård vid St. Maria; Magdalenas Forfamling i Stockholm.
Tillägnas deJFa ringa blad vordfammait
Af
Mine Η er r ar s
vdmiuke tknnre
LARS EKORN peterflbn;
f. Γ-
^^^'G.ohors ge mil in m opinionibus fuis de cceJo,
§, phyfice fpe&ato, fuerit licet valde d'iicre- É Ii ^ans 5 *n eo tafT,en 5 fenfum moralem fi
fpeäraveris , quod fummus felicitatis
i(^ apex, optimo quidem jure, haberi &
pnedicari debeat, ad quem mortales univerfi &
finguli, enitantur oportet, amieiffime confenfic,
Maximo rerum Conditori ideoque pfacmfle videtur,
corpora hominum ere&a formare, ut ora in .altum
extollant oeulisque rntentis contemplentur eins dem
cceli miram pulchritudinem : imprimis cum a fe-
ris belkiis hoc difFerant , quod illa prona , in ter- ramque vergentia, nihil nata fint profpicere, nihil
quoqne defiderii , altiora petentis , illis infit. Vita,
inqvam , eorum otio et pabulo confumitur, donec
emoriantur & ad nihilum recidant. Homines, quibus vultus ere&us, quibus fufpeftus in coelurn
datus eft, fermo et ratio, per qua2 Deum agno-
fcunt, atque iimtari dcbent, quoad potuerint, i·
gnorare nec fas, nec licet, ingerentem fefe oculis, Sc
fenfibus cceleftem claritatem. Ad fuperiora porro homines deftinatr, anima immortali, utpote nun- quam otiofa, gaudcnt, & cogitationes fuas in di-
A 3 ver-
& ) 6 ( *
verfa tanquam evolare finunc, felicitatem adepturi.
Hoc veteribus, in a! iis, quam qua; tcrrx era nr, obledfcamentum fibi qusercndi anfam prabuit, eo
quod naturam fuam in ccelcftem immucatam vel- Icnc, neque rebus terrenis, ex corum fentencia ,
fibi adverfis, inhxrcfcere geilirent. Varias at- que diffentientes opiniones hac de re , qua rum vel
tenaciffimi fuere, cum Graeci, tum Latini My- thologi, operofius cruere , noftri non eft inftitu- ti,pauca tantum, notioncm eorum fat complieacam,
in vocibus Cceli i? Terra Filius, c nodatura, fub
adfpe&um fumus pofituri , Tuam, B. L. folicam
humaniratem pcrofficiofe nobis expetendo,
$. IL
Sors et narcendi conditio, omnes, qui par¬
tim ufuram lucis illuftrioris aecepiflent, partim for-
tuna non novcrcante uterentur, C9eli filios ap-
pellare fvcvic. Unde, apud Petronium (a)Uxor
"Trimalcionis, Fortunata, vel Tapanta didh, num·
"mos modio metiens,in cceium abiifle commemo-
"ratur. Ibid. Trimalcio, cceium lovis fe tenere
''arbitratus cft, cum in famiiiaritatem Cacfaris per-
"veniflc tibi vidcretur. Ibid. In ccelo poiitum ad
?,inferos trahere. Itcm in ccelo fuit. Ad hxc ele.
"ganter Sencca (b) de Alexandro: cceium, quod men¬
gte vaniflima compledtebafiur, quafi tenentc. Huc fpe&at illud LaStancii: (c) Saturnus, cum fugatus
eilet a filio, in Italiamque veniflet, cceli filius
dichis eil. Sic quorum virtus, in re quadam , (it
admiranda, aut qui, praeter omnium opinionem,
❖ ( 7 ) &
ie prgefcntcs ititerint,de ccelo cecidiffe^ putaverant haud pauci cfr. Tertullianum.(d)Rebus hurnanis valde affli·
Ods , provida funami Numinis cura, umis, qvi vi¬
ribus, & facultate pacriam, ab imrninenci periculo
liberandi non erat deftitutus, fepc reperkur. Annen
ille cceli filiys jure rneritoque vce^bitur ? lofe- Φ um, /Egyptiacse terras olim Patrem & Principem5 qui, ibb annonae caritate , panem iuppedicäverit paupcribus , ac faluti reipubliese confuluerit, tum
fuiffe , tanquam de ccelo delapfum , jam diu innotuir.
Ad'rem adpofite Iuvenal. (e)
Ε ccelo defeendit y\ü$i σεχυτον.
Nec non Virgil. (/):
lam nova progenies ccelo demittitur alto.
Hinc> apud Ciceronem, (ff) Pompejos audit non ex urbe mifTus,fed de ccelo lapjus. Minirni vero non pon- deris efj: illud Apofloli (g) παν ϊώ^ημβ τελειον uwSsv
*Vf&c.Item Iohan.Theolog.(^) commemorat την πάλιν μεγάλψ, χαταβαίνχσαν εκ τS ύξανύ, Accedat Homeri (ί)ύξανο$εν χαταβάς. Item disp. Sigfridi Odelin
habir. A. 1748. (£) $ιοπετΖς, ubi permulta
de diis fiäis Ephefiorum, ac fub variis formis eultis, referuntur inprimis ja&abunda , nimimm quod ccelo demiffa fint. JnsErafmi Adag. (/),E·
picurus a fuis afleclis, nomine διοπετϊίς de ccelo de*
lap/ί, ob peri]picaciam ingenii, decoratur. Ibid,
occurrit moSsv, quafi a love ad nos demiffnm. Sic de cce*
le veniens vel cadens dici fol'ct is, q vi virtute, pru- dentia et moribus eft pneftanriffimus. Eleganter
ergo Alb. Poet. (II):
Tunc
*Tunc venuwn fubito, nec quisquam nuntiet ante%
Sed vi de ar ccelo mijjus adejje tibi♦
Addatur illud Iuvenah (m):
Felicia t empor a; qua te, Moribus opportunt; babeat jam Roma pudorenu
Tertius e ccelo cecidit Cate* ζ
Nec non hoc ejusdem Poecse: (n)
-
In ccelum quos evehit optima fummi
Nunc via proceffus; -
(a) Pag. 6f. Ibid. Prfg". 69. wöi. 201. {b) Lil·. L
de Benefic. C, 13. (c) Pag. 38* {d) Apolog, 6' 10. (e) Satyr. XL v. 27. (f) Eclog. IV. v. η. (ff) Cic.
pro Lege Manilia c. i^« (g) la c ob, /. /7. (^) ffpocalypf XXI. 10.
(*) lliad. II, ig4. (k) Pag.j. (/) Ρ//ζΛ 194. Lit.
Ρ Ibid. (Il) Lil·. L Eleg. 3. Cm) Satyr. II, v. 30, ^
{n) Ibid, Satyr, 7. v. 3^.
$♦ nr.
ΑΠ:, ut cum Cicerone loqvar, gradibus In
"coelum afcendere licet. (4) Cavendum vero nobis eft, ne cum ci?/i filiis tantum negotii fit, ut nos-
mct ipfos , tanquam in terra, adhuc conflitu-
tos, oblivifcamur. In ccelo eile figniffcat etjam
fortunatum ac gloriofum hominem , cui portio
permagna bonorum animi, corporis & fortunae con»
tigit. Qvivis horno eft, uti dicam 9 Kex Stoicus,
id eft imperium qvoddam in femetipfo conftituit»
ubi fana ratio in corpore fano fceptrum tenet, ap-
petitus yero obtempcrant; nam inde tranqviliitas
animi erie penfitanda. Hifcc non rite obfervatis , idem cvenit, ac in regno , ubi Princeps fibi iub-
di-
& ) 9 ( #
ditis impcrare neqvie, unde flu&us civiles , bella
inteftina & exc.erna , cladem imperiorum fem-
per pcrtendentia, funt exorta. Mens humana eft ca-
pax multarum vcricaturn, ispientia igitur ei, fi.
cut alimcntum corpori, in quoyis difciplinarum.gene-
re uhveniéiitium, dcfervir, illä enim pafci & nucri.
ri deber. In bonis iflis animi rite frucndis, du- dum heic, qua partem, poiitum eil·. Robur , pulcri-
tudo & fanitas corporis, ad locum quendsm inter
cceii films parandum utique conducunt. Thefauri foramae, opcs , diviriae & honores , ea me η fura ,
qua ifta ferre poifumus, nohis collata , umbram
coili in terris gerunr» O ! quantarn felicicatem , ii
contentus vixeris tua forte, virtutem finceram ac
prudentiam , per »omnia , fan£te colendo. Rem
confirmat Seneca : (b)
Η mc fuwwia vir tus; petitur hac coelum via.
Cceii filius erat itidem fortunae filius , cui omnia
fcliciter eveniunr. *Horatius fufius id pertractat (c):
-
' nofter nndos fpeciaverat un a,
Luferat in campo, Fortuna filius, omnes.
Ibid,
Ρ Ichs ens: ett pueri ludentes, Rex eris, ajunt.
Sic luvcnal. (d):
Nos facimus^Fortuna, Deam> cceloque locamus9
Ibid.
tu gallin a filius alba\
Nec non Horaf. (V):
Terrarnm Dominos evehit ad Deos.
Porro gentes quasdam άντόγ^ονας vocatas, qnia
criginem nemini debcre cxittirnari volebant, cceii filiis annumerari, notum eft; quemadmodum Af
B ths-
& ) ΙΟ ( #
chenienfes ob nobrlitatem , virtute partam, nullisr majorum irnaginibus clari 8z illuftres, novi homines appcllabantur. In robur hujus fententiae fit, cx iacris
litcris, (/) Melchifedecus άποίτωξ aal άργζωξ, fine pa-
trc & matre, difrus.
(a) Orat, pro Milone c. 35. (h) In OSiavia ν. 46η.
(c) Satyr. FI. v.48. L. I. Bp. Iv.jp. \d) Satyr. X. v.
366. Satyr. XIII v. iai.U)', Ode.l.v. 6. ij): Gene f. C* 14.
§. IV.
Apud Poctas: Ire ad aflra, aflra petere, afira
mer ert, attingcre polum vertice, irc polo, calcarc //-
dera, phrafes fepiffime recurrunt ; quae fingulae, u·
ti mihi videtur, explicanoncm addunt voci: cceli filio, ficut Lyfandcr, Lacedasmoniorum olim Dux,
magnam iuifamam reliqu!t;itaqiiidem,uc homines fe-
licisfimi ingcnii hoc coeperint elogio decorari, Huc
vero fpe£hc illud Virgilianum: (a)
-
Daphninque tuum toüemus ad aflra.
Qni vero , opcra quadam fingulari praefiica, aut rebus fortiter gefiis, non eluxcrint, eos afira non«
dum meritos fuifie dicere mos erat. Seneca rem
ingeniofe exprefllt : (&)
Non φ ad aflra , mollis e tetris via;
It. Lucan. {c): ~ ~
...ftatione peratta, Allra petes ferus
Ad haec Hercul. Octaeus. (d);
Quis aftra gnatus laudibus rneruit fuis ?
Si poft feras, poß beüa, ρ oft Stygium canem Nonåum aftra merui
Huc refer Virgil, (e):
Matte nova virtute puerl fic itur ad aftra,
Cfr.
& ) 11 ( φ
Cfr. Spiciieg. Sacr» Andr« Pinto Ramirez. (fi
Prsecerea, per cceli filium, genium fummi acuml·
flf», jam jam naturam veluti fidcream afinmentem, locum cceli tcnuiffe, [Sc in numerum aftrorom itl·
ide relarum , credidere vctcrcs^ Martialis ergo de geftis Domitian i (g):
Templet Dels, mores, popuiis déditj otia ferro, Aftra Juis, ccelo /ider a, ferta Iovi.
Neque aliter, apud Virgilium (£), Dapiinis eximre
collaadatur;
-
binc ufque ad fidera1 notusr Et Horatius (i)
Sublimi feria?n fidera vert/ce.
Nempe antiqnitus illa fententia tam altas cgit radi-
ceS) ut animac humana?, ante corpora creatae , (τ*
deribus infigerenrur, quibus, vchieulonvn inftar,
omnia * in orbe terrarum perluilrandi occaflo fuppetcbat, ac inde huc delatac, mole corporis exo-
ncrata, eandem fedem occuparenr, Audiatur
Maniiius: (k)
An fortes anima dignat a que nomina ccelo,
Huc migrant ex orbefuimque hMtemtia ccslum,
JEtbereos vivunt annos.
Ad fidera igitur evehi , ac propinqua cognatione
cum ils, conjungi defiderantes, fortunam fuam
vel eo nomine metiebantur. IJnde cvenit, ut vi-
ri illuflres fideribus comparati , nomine eorum tandem infignirentur.
(a) Eclog. V. p. (b) Fürens v. 4.36.{c)LihtLp. j. (d)Lil·.
XI. v. ηρ. et βη-ie) Mneid. IX. v. 6qi.{f) Tratt. I. c. 14.^.4/.
(g)EpigAX 104. (b)Eclog. F. 43. (i) L. /. Qd, I. v. tS*
{k) Aflronomic. I. p*g* 24 υ. β. fe q.
i V.
❖ ) ιΨ {( ❖ 4k VrW '
Re£le Horatius: (a)
Non cuivis homini contingit ädire Corinthum*
neque omncs cceli filii, eile poifunr, terra habeat neceile eil fuos. Qua mvis illa fit communis
parens ct Regis, & mendici, ordo rerum tamen
poftulat, nt horn-mes > ratione gencri3, fortis &
conditionis inter fe diilingvamur» Humili ac ob- feuro loco nati, audiunt terra filii feu vulgus,
propterea qood eorum origo incognita eifet. Unde a·
pud IuvenaL (h):
Nos viles pulli nati infeljcibus ovis,
Ad haec Perfius, (-c) :
Prajto efi mihi Manins beres ,
Progenies terra: quare ex me,quis mihi quartus Sit pater; baud promt?, di cam tamen: adde etjam
v
unum
Unum etjam, terra efi jam films*
■
Quib us adjungatur illud iuvenalis^OO
Unde fit, ut malivi fraterculus ejfe gigantis.
Gigantes enim a terra natos Puétse fingonr. Homi-
nem crafta2 atque flupidse memis, ex- mole terra
quaii compa&um, & rebus cceldlibus percipiendis incptum,ita defcriberc veteresfont foliti.Mirum nobis fiepe videtur, tantam diflimiiitudinem bominum re- pertum iri, alii nafcuntur taoquam x>riundi e terra«
in caque delitefcun*, ut longius progredi non pos-
fint. Alii nobiliori licet forte prognati, alnars, ib
Iis digna, defiderantes , iucepta tamen irrita f nat¬
ura animad vertont; aliis,.cujus demum -cunque fint
originis ac conditionis fåepiflime vilioris , ornnia fe-
liciter fuccedunt4 alii onus paupeftatis, primis in-
❖ ) 13 ( ■#
fantiie snnis, perfentiunt, inedkeque, fudoris ac in-
cerdum algoris, func patientes, ut in hos optimc quadrer, quod Horat. cecinit (ej:
Qui ftuclet optatam curfu contingere ?netam, Multa tulit fecitque puer, fudavit, & al(it, Abjtinuh Venere & vino, extimuitqite magißrum.
(λ) i. /. /7. ($j Satyr. FL v. j6. feq.
[c) Satyr. IF. $8· (4 Art. Ρofrie. υ. λ\ϊ fe q.
§. VI.
Tevr<z filius fluftibus fortunae perinde jaöa-
tur, ac navis, in fcopulpfo rnari , vehementiae
exponitur ventorum. Unde illud öceronis (aj:
"Quid eft aliud fors, quid fortuna , quid cafus ,
"quid eventus , nifi cum fic aliqui'd cecidit, fie
"evenit, ut vel non cadcrc, arque evenire,potuerit?
O! infelicem , qui fecundis nimium confidir. Ho*
nio fortunse mcdiocris tutior eft illo , cui fortun*
femper adfpirar. Non enim rarum eft videre ho¬
rniges, qui ad dignitatem fint eve&i, femetipfos
atque alios oblitos. Mulri volunt efie Fortunat fi·
Iii, ut dePimone legbous,quidicitur fortunae filius a
ob divirias, quas fibi datas efie ab ea credidir. Cfr.
Phsdr. (7?) : Aft , fortuna quibusdam novercam fe praebet, cujus afperitatem excellentiftimus ille
Daniel. Heinfius conqueritur: etcnirn , varios for-
tunas i'ftus, fub totius vitae curriculo, perpefibs,
fe privignum for tun# vocitaverat. Cuivis cum fortunas variefate erit lu£fandum , caiamitates infe-
qvuntur hominem, ab incunabulis, ufque ad mor¬
tem. Alter jugo paupertatis ita premitur, ut ne
B 3 ca-
$ ) *4 ( #
caput quidem humo tollere poflit, cum omnia ei
deiint; ickoque i i Ii fihi terra} omni ^ jure , cogno- minari debcnt, Alcer ludibrio aliis erit, in quem omnia convicia ac probra in ful tant, & quae funt
reliqua. Adhxc Μ. Tullius:(0 "Et buk terrafilio%
#,nefcio cui, committere epiftolam> tantis de re¬
bus, non audebam. Omnes fumus terra , pau«
ci vero fiiii cceli, dum vivere nobis eontigerit.
Graviflimum fane iilud foret, ii fpes, in qua o- mnia agimus, abefietr. Nobis, prac gentilibus,lumine fpirituali colluftratis, in hac pcrfruenda ccelum no- ftrum, quoad Kanc degamus vitam , re£be confifb't.
Fruftra quatris veram ielicitatem in terra, ubi vivi
praecones, labores, moledise ac varii generis mi-
ferias undique indant, urgent, devexant. Filiis fuis
hoipitium iila renuntiat, quid tum alienis ? At mu·
nicipium noftrum firmius in coelojn quod
adfcripti, numcrum c mit ftlio-
rum ii mus complemri.
(.<?) De DivinJL c. 61 (b) Li υ. IV.> Fab. ji. (c) Ad At*
tic, L ep. J.3-
TANTUM.
gygj 9^*55 SF'ib £$&
SpQ, φο <&>
c0t? CoCT 0(p
&& <fo cf?g öto W o(0 q# <ί(β
o8ö AVO Φά ΦΟ
.