• No results found

APUD LATINOS"»

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "APUD LATINOS"»"

Copied!
14
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

j. ν. y.

D IS S Ε R T A T I O G RA DUALIS,

n0t10nem,

APUD LATINOS"»

sat complicata μ, in vo- cibus COLLI El 7ERR/E

FILIUS, evolutura,

QUAM,

SUFFRAG. AMPLISS. FACULT. PHILOSOPH.

AD REGI AM ACAD. UPSAL.

sub praüsidio

virl celebe rr

mag. ρ ε t r i EKERMAN,

ELoq. PROCESS. Reg. et Ordinarii/

publice fent1landam sistit,

LAURENTIUS EKO RN, petri filius,

roslagus.

V. Rect. ad. Schol. Eccles. St. Mar. Magd. Stockh.

IN AUDITORIO GUSTAV. DIE JUNII

Anni mdccl^vii,

il a. m. s.

UPSALIjE

A?ud Jon. Edman, Reg. Acad. Typggraph.

(2)

MONSIEUR

JEAN JULES

YULT-STEUERN,

CHANCEUER DE LA COUR , CHEVA¬

LIER DE LORDRE ROYAL DE L'E~

TOILE DU NORD,

ET

MONSIEUR

OLAVE ROßECK

CONSEILLER DU PARLEMENT DE

SVEDE , BO URGU EM A ITR Ε DE LA JUSTICE α STOCKHOLM

MESSIEURS

T'/otre gener eußte eclatante m'ajßtre d'un accueil gracieux,

V en prenant trop fur moi, d^avoir Phonneur de pre-

fenter devant Vos yeux eclairh Pouvrage, tant foit peu.

Je vous prte tres humblement, Me(fieurs> de me conferver

a Votre grace. Mes voeux les plus Undres fevG7it adreffés fans cejfe au rief qiPil plaife Vous comb ler de t oute s for¬

tes de benediBions et gloire , et qiP apres une longue fui·

te d' annees, vous faffe jouir des platßrs, qui nt peuvent (e per dre* Vai Phonneur dPetre avec la plus grande fou- inifßon,

MESSIEURS,

votre tris humble fer vit cur

LAURENT EKORN Fils du Pierre,

(3)

Maxime Ρ ρ ver endo ntque AmpüJJJmo Domino, t

gabrieli KOSEN,

Sacr* Regi# M-nj'cftatis a facnV fupremo , RegÜ ordinis Eqveftris Con- cionatori, Pr#fidi ConMorii aulici, Eccleiis Riddarholmenfis

,

nec 11011 anim.r um

,

qv# in Bromma congreaantur, Paftori Vigilauäffima,Con- fiftoiii urbici Stöckholmienfis Adfeifori graviffimo.

Maxime Reverendo atqve Rräclarißhnn Domino

Μλο Ecclefi# St. laur. Catharince

,

qv# Stockholm^ portuan, eil, Paftori Vigilantiffimop Confiftorii urbici Stockholmienfis AdiefTori Graviflimo»

Maxime Rcvcrendo atqtie Pr titlar ißimo Domino,

μλο andrere bald,

A facris Antiftiti Regio, Ecclefi# St, Mari# Magdalen#, qu# Stock¬

holm!# coiligitUr , Paftori Vigüantiifimo, nec non Coniiilorii urbici Stockholmienfis Adfeifori graviffimo,

Maxime Reverendo atque RraclarifRmo Domino,

μλο pet. gråberg,

Paftori ad Ecclefiam St. Udalricae Eleonorae, qu# Stockholmi# eil, Vi.

gilantiifimo) Confiftorii urbici Stockholmienfis Adfeifori graviffimo.

Admodum Reverendo atque Fraclarißlmo Domino ,

Μλο joh. NA mark,

Recfori Schol#, ad Ecclefiam St. Mariae Magdalenae , Adcuratiffimo, Patronis fummis ac propenfiifimis,

Hoc Schediafma Academicum Sacrum ejje voluit

AUCTOR et KESPONDENS,

(4)

Håg a chtade Herrar Handelsmän,

Herr BIRGER FOUGEL,

Bryggare Ålderman och Kyrko - Råd vid' St. Marias Magdalenas Forfamling i Stockholm.

HERR CARL FREDR. KULLMAN,

Bryggare och Kyrkovård vid St. Marias Magdalenas Forfamling i Stockholm.

Herr PEHR SIVER,

Bryggare och Kyrkovård vid St. Maria; Magdalenas Forfamling i Stockholm.

Tillägnas deJFa ringa blad vordfammait

Af

Mine Η er r ar s

vdmiuke tknnre

LARS EKORN peterflbn;

(5)

f. Γ-

^^^'G.ohors ge mil in m opinionibus fuis de cceJo,

§, phyfice fpe&ato, fuerit licet valde d'iicre- É Ii ^ans 5 *n eo tafT,en 5 fenfum moralem fi

fpeäraveris , quod fummus felicitatis

i(^ apex, optimo quidem jure, haberi &

pnedicari debeat, ad quem mortales univerfi &

finguli, enitantur oportet, amieiffime confenfic,

Maximo rerum Conditori ideoque pfacmfle videtur,

corpora hominum ere&a formare, ut ora in .altum

extollant oeulisque rntentis contemplentur eins dem

cceli miram pulchritudinem : imprimis cum a fe-

ris belkiis hoc difFerant , quod illa prona , in ter- ramque vergentia, nihil nata fint profpicere, nihil

quoqne defiderii , altiora petentis , illis infit. Vita,

inqvam , eorum otio et pabulo confumitur, donec

emoriantur & ad nihilum recidant. Homines, quibus vultus ere&us, quibus fufpeftus in coelurn

datus eft, fermo et ratio, per qua2 Deum agno-

fcunt, atque iimtari dcbent, quoad potuerint, i·

gnorare nec fas, nec licet, ingerentem fefe oculis, Sc

fenfibus cceleftem claritatem. Ad fuperiora porro homines deftinatr, anima immortali, utpote nun- quam otiofa, gaudcnt, & cogitationes fuas in di-

A 3 ver-

(6)

& ) 6 ( *

verfa tanquam evolare finunc, felicitatem adepturi.

Hoc veteribus, in a! iis, quam qua; tcrrx era nr, obledfcamentum fibi qusercndi anfam prabuit, eo

quod naturam fuam in ccelcftem immucatam vel- Icnc, neque rebus terrenis, ex corum fentencia ,

fibi adverfis, inhxrcfcere geilirent. Varias at- que diffentientes opiniones hac de re , qua rum vel

tenaciffimi fuere, cum Graeci, tum Latini My- thologi, operofius cruere , noftri non eft inftitu- ti,pauca tantum, notioncm eorum fat complieacam,

in vocibus Cceli i? Terra Filius, c nodatura, fub

adfpe&um fumus pofituri , Tuam, B. L. folicam

humaniratem pcrofficiofe nobis expetendo,

$. IL

Sors et narcendi conditio, omnes, qui par¬

tim ufuram lucis illuftrioris aecepiflent, partim for-

tuna non novcrcante uterentur, C9eli filios ap-

pellare fvcvic. Unde, apud Petronium (a)Uxor

"Trimalcionis, Fortunata, vel Tapanta didh, num·

"mos modio metiens,in cceium abiifle commemo-

"ratur. Ibid. Trimalcio, cceium lovis fe tenere

''arbitratus cft, cum in famiiiaritatem Cacfaris per-

"veniflc tibi vidcretur. Ibid. In ccelo poiitum ad

?,inferos trahere. Itcm in ccelo fuit. Ad hxc ele.

"ganter Sencca (b) de Alexandro: cceium, quod men¬

gte vaniflima compledtebafiur, quafi tenentc. Huc fpe&at illud LaStancii: (c) Saturnus, cum fugatus

eilet a filio, in Italiamque veniflet, cceli filius

dichis eil. Sic quorum virtus, in re quadam , (it

admiranda, aut qui, praeter omnium opinionem,

(7)

❖ ( 7 ) &

ie prgefcntcs ititerint,de ccelo cecidiffe^ putaverant haud pauci cfr. Tertullianum.(d)Rebus hurnanis valde affli·

Ods , provida funami Numinis cura, umis, qvi vi¬

ribus, & facultate pacriam, ab imrninenci periculo

liberandi non erat deftitutus, fepc reperkur. Annen

ille cceli filiys jure rneritoque vce^bitur ? lofe- Φ um, /Egyptiacse terras olim Patrem & Principem5 qui, ibb annonae caritate , panem iuppedicäverit paupcribus , ac faluti reipubliese confuluerit, tum

fuiffe , tanquam de ccelo delapfum , jam diu innotuir.

Ad'rem adpofite Iuvenal. (e)

Ε ccelo defeendit y\ü$i σεχυτον.

Nec non Virgil. (/):

lam nova progenies ccelo demittitur alto.

Hinc> apud Ciceronem, (ff) Pompejos audit non ex urbe mifTus,fed de ccelo lapjus. Minirni vero non pon- deris efj: illud Apofloli (g) παν ϊώ^ημβ τελειον uwSsv

*Vf&c.Item Iohan.Theolog.(^) commemorat την πάλιν μεγάλψ, χαταβαίνχσαν εκ τS ύξανύ, Accedat Homeri (ί)ύξανο$εν χαταβάς. Item disp. Sigfridi Odelin

habir. A. 1748. (£) $ιοπετΖς, ubi permulta

de diis fiäis Ephefiorum, ac fub variis formis eultis, referuntur inprimis ja&abunda , nimimm quod ccelo demiffa fint. JnsErafmi Adag. (/),E·

picurus a fuis afleclis, nomine διοπετϊίς de ccelo de*

lap/ί, ob peri]picaciam ingenii, decoratur. Ibid,

occurrit moSsv, quafi a love ad nos demiffnm. Sic de cce*

le veniens vel cadens dici fol'ct is, q vi virtute, pru- dentia et moribus eft pneftanriffimus. Eleganter

ergo Alb. Poet. (II):

Tunc

(8)

*Tunc venuwn fubito, nec quisquam nuntiet ante%

Sed vi de ar ccelo mijjus adejje tibi♦

Addatur illud Iuvenah (m):

Felicia t empor a; qua te, Moribus opportunt; babeat jam Roma pudorenu

Tertius e ccelo cecidit Cate* ζ

Nec non hoc ejusdem Poecse: (n)

-

In ccelum quos evehit optima fummi

Nunc via proceffus; -

(a) Pag. 6f. Ibid. Prfg". 69. wöi. 201. {b) Lil·. L

de Benefic. C, 13. (c) Pag. 38* {d) Apolog, 6' 10. (e) Satyr. XL v. 27. (f) Eclog. IV. v. η. (ff) Cic.

pro Lege Manilia c. i^« (g) la c ob, /. /7. (^) ffpocalypf XXI. 10.

(*) lliad. II, ig4. (k) Pag.j. (/) Ρ//ζΛ 194. Lit.

Ρ Ibid. (Il) Lil·. L Eleg. 3. Cm) Satyr. II, v. 30, ^

{n) Ibid, Satyr, 7. v. 3^.

$♦ nr.

ΑΠ:, ut cum Cicerone loqvar, gradibus In

"coelum afcendere licet. (4) Cavendum vero nobis eft, ne cum ci?/i filiis tantum negotii fit, ut nos-

mct ipfos , tanquam in terra, adhuc conflitu-

tos, oblivifcamur. In ccelo eile figniffcat etjam

fortunatum ac gloriofum hominem , cui portio

permagna bonorum animi, corporis & fortunae con»

tigit. Qvivis horno eft, uti dicam 9 Kex Stoicus,

id eft imperium qvoddam in femetipfo conftituit»

ubi fana ratio in corpore fano fceptrum tenet, ap-

petitus yero obtempcrant; nam inde tranqviliitas

animi erie penfitanda. Hifcc non rite obfervatis , idem cvenit, ac in regno , ubi Princeps fibi iub-

di-

(9)

& ) 9 ( #

ditis impcrare neqvie, unde flu&us civiles , bella

inteftina & exc.erna , cladem imperiorum fem-

per pcrtendentia, funt exorta. Mens humana eft ca-

pax multarum vcricaturn, ispientia igitur ei, fi.

cut alimcntum corpori, in quoyis difciplinarum.gene-

re uhveniéiitium, dcfervir, illä enim pafci & nucri.

ri deber. In bonis iflis animi rite frucndis, du- dum heic, qua partem, poiitum eil·. Robur , pulcri-

tudo & fanitas corporis, ad locum quendsm inter

cceii films parandum utique conducunt. Thefauri foramae, opcs , diviriae & honores , ea me η fura ,

qua ifta ferre poifumus, nohis collata , umbram

coili in terris gerunr» O ! quantarn felicicatem , ii

contentus vixeris tua forte, virtutem finceram ac

prudentiam , per »omnia , fan£te colendo. Rem

confirmat Seneca : (b)

Η mc fuwwia vir tus; petitur hac coelum via.

Cceii filius erat itidem fortunae filius , cui omnia

fcliciter eveniunr. *Horatius fufius id pertractat (c):

-

' nofter nndos fpeciaverat un a,

Luferat in campo, Fortuna filius, omnes.

Ibid,

Ρ Ichs ens: ett pueri ludentes, Rex eris, ajunt.

Sic luvcnal. (d):

Nos facimus^Fortuna, Deam> cceloque locamus9

Ibid.

tu gallin a filius alba\

Nec non Horaf. (V):

Terrarnm Dominos evehit ad Deos.

Porro gentes quasdam άντόγ^ονας vocatas, qnia

criginem nemini debcre cxittirnari volebant, cceii filiis annumerari, notum eft; quemadmodum Af

B ths-

(10)

& ) ΙΟ ( #

chenienfes ob nobrlitatem , virtute partam, nullisr majorum irnaginibus clari 8z illuftres, novi homines appcllabantur. In robur hujus fententiae fit, cx iacris

litcris, (/) Melchifedecus άποίτωξ aal άργζωξ, fine pa-

trc & matre, difrus.

(a) Orat, pro Milone c. 35. (h) In OSiavia ν. 46η.

(c) Satyr. FI. v.48. L. I. Bp. Iv.jp. \d) Satyr. X. v.

366. Satyr. XIII v. iai.U)', Ode.l.v. 6. ij): Gene f. C* 14.

§. IV.

Apud Poctas: Ire ad aflra, aflra petere, afira

mer ert, attingcre polum vertice, irc polo, calcarc //-

dera, phrafes fepiffime recurrunt ; quae fingulae,

ti mihi videtur, explicanoncm addunt voci: cceli filio, ficut Lyfandcr, Lacedasmoniorum olim Dux,

magnam iuifamam reliqu!t;itaqiiidem,uc homines fe-

licisfimi ingcnii hoc coeperint elogio decorari, Huc

vero fpe£hc illud Virgilianum: (a)

-

Daphninque tuum toüemus ad aflra.

Qni vero , opcra quadam fingulari praefiica, aut rebus fortiter gefiis, non eluxcrint, eos afira non«

dum meritos fuifie dicere mos erat. Seneca rem

ingeniofe exprefllt : (&)

Non φ ad aflra , mollis e tetris via;

It. Lucan. {c): ~ ~

...

ftatione peratta, Allra petes ferus

Ad haec Hercul. Octaeus. (d);

Quis aftra gnatus laudibus rneruit fuis ?

Si poft feras, poß beüa, ρ oft Stygium canem Nonåum aftra merui

Huc refer Virgil, (e):

Matte nova virtute puerl fic itur ad aftra,

Cfr.

(11)

& ) 11 ( φ

Cfr. Spiciieg. Sacr» Andr« Pinto Ramirez. (fi

Prsecerea, per cceli filium, genium fummi acuml·

flf», jam jam naturam veluti fidcream afinmentem, locum cceli tcnuiffe, [Sc in numerum aftrorom itl·

ide relarum , credidere vctcrcs^ Martialis ergo de geftis Domitian i (g):

Templet Dels, mores, popuiis déditj otia ferro, Aftra Juis, ccelo /ider a, ferta Iovi.

Neque aliter, apud Virgilium (£), Dapiinis eximre

collaadatur;

-

binc ufque ad fidera1 notusr Et Horatius (i)

Sublimi feria?n fidera vert/ce.

Nempe antiqnitus illa fententia tam altas cgit radi-

ceS) ut animac humana?, ante corpora creatae , (τ*

deribus infigerenrur, quibus, vchieulonvn inftar,

omnia * in orbe terrarum perluilrandi occaflo fuppetcbat, ac inde huc delatac, mole corporis exo-

ncrata, eandem fedem occuparenr, Audiatur

Maniiius: (k)

An fortes anima dignat a que nomina ccelo,

Huc migrant ex orbefuimque hMtemtia ccslum,

JEtbereos vivunt annos.

Ad fidera igitur evehi , ac propinqua cognatione

cum ils, conjungi defiderantes, fortunam fuam

vel eo nomine metiebantur. IJnde cvenit, ut vi-

ri illuflres fideribus comparati , nomine eorum tandem infignirentur.

(a) Eclog. V. p. (b) Fürens v. 4.36.{c)LihtLp. j. (d)Lil·.

XI. v. ηρ. et βη-ie) Mneid. IX. v. 6qi.{f) Tratt. I. c. 14.^.4/.

(g)EpigAX 104. (b)Eclog. F. 43. (i) L. /. Qd, I. v. tS*

{k) Aflronomic. I. p*g* 24 υ. β. fe q.

i V.

(12)

❖ ) ιΨ {( ❖ 4k VrW '

Re£le Horatius: (a)

Non cuivis homini contingit ädire Corinthum*

neque omncs cceli filii, eile poifunr, terra habeat neceile eil fuos. Qua mvis illa fit communis

parens ct Regis, & mendici, ordo rerum tamen

poftulat, nt horn-mes > ratione gencri3, fortis &

conditionis inter fe diilingvamur» Humili ac ob- feuro loco nati, audiunt terra filii feu vulgus,

propterea qood eorum origo incognita eifet. Unde a·

pud IuvenaL (h):

Nos viles pulli nati infeljcibus ovis,

Ad haec Perfius, (-c) :

Prajto efi mihi Manins beres ,

Progenies terra: quare ex me,quis mihi quartus Sit pater; baud promt?, di cam tamen: adde etjam

v

unum

Unum etjam, terra efi jam films*

Quib us adjungatur illud iuvenalis^OO

Unde fit, ut malivi fraterculus ejfe gigantis.

Gigantes enim a terra natos Puétse fingonr. Homi-

nem crafta2 atque flupidse memis, ex- mole terra

quaii compa&um, & rebus cceldlibus percipiendis incptum,ita defcriberc veteresfont foliti.Mirum nobis fiepe videtur, tantam diflimiiitudinem bominum re- pertum iri, alii nafcuntur taoquam x>riundi e terra«

in caque delitefcun*, ut longius progredi non pos-

fint. Alii nobiliori licet forte prognati, alnars, ib

Iis digna, defiderantes , iucepta tamen irrita f nat¬

ura animad vertont; aliis,.cujus demum -cunque fint

originis ac conditionis fåepiflime vilioris , ornnia fe-

liciter fuccedunt4 alii onus paupeftatis, primis in-

(13)

❖ ) 13 ( ■#

fantiie snnis, perfentiunt, inedkeque, fudoris ac in-

cerdum algoris, func patientes, ut in hos optimc quadrer, quod Horat. cecinit (ej:

Qui ftuclet optatam curfu contingere ?netam, Multa tulit fecitque puer, fudavit, & al(it, Abjtinuh Venere & vino, extimuitqite magißrum.

(λ) i. /. /7. ($j Satyr. FL v. j6. feq.

[c) Satyr. IF. $8· (4 Art. Ρofrie. υ. λ\ϊ fe q.

§. VI.

Tevr<z filius fluftibus fortunae perinde jaöa-

tur, ac navis, in fcopulpfo rnari , vehementiae

exponitur ventorum. Unde illud öceronis (aj:

"Quid eft aliud fors, quid fortuna , quid cafus ,

"quid eventus , nifi cum fic aliqui'd cecidit, fie

"evenit, ut vel non cadcrc, arque evenire,potuerit?

O! infelicem , qui fecundis nimium confidir. Ho*

nio fortunse mcdiocris tutior eft illo , cui fortun*

femper adfpirar. Non enim rarum eft videre ho¬

rniges, qui ad dignitatem fint eve&i, femetipfos

atque alios oblitos. Mulri volunt efie Fortunat fi·

Iii, ut dePimone legbous,quidicitur fortunae filius a

ob divirias, quas fibi datas efie ab ea credidir. Cfr.

Phsdr. (7?) : Aft , fortuna quibusdam novercam fe praebet, cujus afperitatem excellentiftimus ille

Daniel. Heinfius conqueritur: etcnirn , varios for-

tunas i'ftus, fub totius vitae curriculo, perpefibs,

fe privignum for tun# vocitaverat. Cuivis cum fortunas variefate erit lu£fandum , caiamitates infe-

qvuntur hominem, ab incunabulis, ufque ad mor¬

tem. Alter jugo paupertatis ita premitur, ut ne

B 3 ca-

(14)

$ ) *4 ( #

caput quidem humo tollere poflit, cum omnia ei

deiint; ickoque i i Ii fihi terra} omni ^ jure , cogno- minari debcnt, Alcer ludibrio aliis erit, in quem omnia convicia ac probra in ful tant, & quae funt

reliqua. Adhxc Μ. Tullius:(0 "Et buk terrafilio%

#,nefcio cui, committere epiftolam> tantis de re¬

bus, non audebam. Omnes fumus terra , pau«

ci vero fiiii cceli, dum vivere nobis eontigerit.

Graviflimum fane iilud foret, ii fpes, in qua o- mnia agimus, abefietr. Nobis, prac gentilibus,lumine fpirituali colluftratis, in hac pcrfruenda ccelum no- ftrum, quoad Kanc degamus vitam , re£be confifb't.

Fruftra quatris veram ielicitatem in terra, ubi vivi

praecones, labores, moledise ac varii generis mi-

ferias undique indant, urgent, devexant. Filiis fuis

hoipitium iila renuntiat, quid tum alienis ? At mu·

nicipium noftrum firmius in coelojn quod

adfcripti, numcrum c mit ftlio-

rum ii mus complemri.

(.<?) De DivinJL c. 61 (b) Li υ. IV.> Fab. ji. (c) Ad At*

tic, L ep. J.3-

TANTUM.

gygj 9^*55 SF'ib £$&

SpQ, φο <&>

c0t? CoCT 0(p

&& <fo cf?g öto W o(0 q# <ί(β

o8ö AVO Φά ΦΟ

.

%? w w

*** Φ& Φ&

φ/> Φξ>

ϋ{0 %(β

Φά

References

Related documents

Människan är skapad till likhet och avbild, säger inte bara Irenaeus, eller kommer att vara det i sin kärlek då hon ger namn och finner att allt är gott, att inga

tarn fuisse: —· neque tecfas näves habuisse: sed prisco potius, et prtedonum more constructas.&#34; - &#34;Hujus vero rei causa. fuit non tarn ipsa hominum quam pecuniarum

tur, nisi cognatio cum diis propior cominuni quasdam exe- merit fato. Sic Hercules, cujus &amp;Wov apud iuferos vidic Ülysses, ipse tameii amplexu Hebes et conviviis immorta- lium

os , atque flriBiorem apud Latinos, obfervata, facile (ty/Jolvi poffunt, judice Okar. Et quod ad Drufium adtinet, neque is plane infieiatur, quin Latina vox fit V11D, alium utique

omni coelo atque terra, ratione divinius? De Legib. Hinc hominem, vel eo nomine, pra?clara qua- dam conditione generatum eile exiilimat, quod animal. fit providiim, fagax,

proficitur. Nam etsi τον pro τχτον accipere liceat, vox tamen λευσσειν numquam valet: oculis quarere, quae sola signiilcatio loco apta esset citato. Quod autem praeter

quod non aliud efl quam lumen radiorum folarium in vapori-. bushorizontis, ieu ipfa atmofpha?ra, quafi denfiori

tion effe quin Chrißus von animo modo y [ed etjam corporis dotibus &amp;