£V-
D. D.
DISSERTATIO JURIDICA;
DE
BENEFICIO
LEUTERATIONIS»
Quam,
CONSENT. CONSULT.FACULT.
JURIDICA
IN REG. ACADEM. UPSALIENSI,
Sub PRAESIDIO
VIR l CONSUL TISSIMI,
DN. JOH ANNIS
ERICI FICK,
PHILOS. ET J. U.
D
OC T OKIS,ATQUÉ
JURISPR. PRACT. PROFESS. REG. ET PUBL.
PVBL1C0 BONORUM EXAM1NI SUBM1TT1T
CAROLUS ASCHLING,
WIKIA- OSTROGOTH US
IN AUDIT. CAROL. MAJ. D. XVIII; DECEMBR.
Anni MDCCLV.
HORIS, ANTE MERIDIEM, SOLITIS, UPSALlå,
Literis LAURENT1I M HÖJER,
Umma in Republicä Poteßas uti jus regendi fociatorum a£tiones
ad publicam corum falutem, i-
ta quoque jus involvit proban¬
di & ordinandi media, ad fineni
hunc communem adprime
du-
centia. Abfurdiffimum foret, jus ftatuere finium, fine juribus
utendi fruendiquzmediis, ad finem facientibus. Et
hinc vel ultro parebit, Imperanti tot competere ju-
ra particularia , quot dantur diverfa genera medio¬
rum , fine quibus finis quilibet particularis, fub uni-
verfali hoc comprebenfus, obtineri nequit. Hoc itaque eft fundamentum illud, ex quo jura
Maje-
ftatica fingularia reQe derivantur , qux inter merito
referimus Jus fandendt Leget, tanquam pnecipuum :
nec eilim fine cauffa dicitur in Prxfatione ad Leges
iidfmgicas; fPdl
man!anbfc> bys-
A 2
0i4i
«.
De
BENEFICIO&iåi
/ wäre<j £<?gl?
4£<tnb«
/t£>« 04te
4ttgilt boobö firf- Sed
trigent in Rc- publica Leges, nififint, quiillas ad ta£h
civium adplicent: parum tarnenrefeit, utruro wandern hanc adplicationem perfe,
an per alios,fed
viros ta-men fide dignos atque prudentes, exerceat Prin-
ceps; cum lolus eidem non fit per omma
fufficicns.
Magiflratus fic inferiores utiles
nonmodo, Ted ad-
modum quoque funt neceflarii; utpote
fine
quibusModerator Civitatis in finita agendorum multitudi-
ne brevi obrucretur. Abhis autem, in vlgorefuo
rite
perfiftentibus, delegaca
quidem,fed
legitimatarnen, exercetur poteftas, quae Judiciari* audie,
fine qua nec vis legum , nec pax
Reipublica;
in-,terna, unquam manet diuturna. Hsec eadem pot*
eftas, quatenusjus denotatconcivium
dirimendi
Ii«tes, communiter Surisåiäio, quacenus vero ipfum
exercitium ejusmodi juris, reefce dicitur Judicium
Verfantur judicia circa civium negotia,
fecundum
leges dijudicanda, & feqnentibus debent abfolvi partibus: Nimirum a) Caußc cognitione; audiendus quippe erit tarn qui contradicic, quam qui contro«verfiam movet: ß) Sentemiz latione; quia in eurn omnino finem judicia inftituuntur, ut judex con- troverfias tollat, Leges adplicando ad cafus: & y.)
^udicati denique etcfecutione; nam fruftranea foret
fententia quaevis, nifi in
effe&um
illa dediiceretur*Uli autem, ad quos ha?c judicia transferuntur exer-
cenda, quamvis ratione Imperantis,
adhuemaneant
fubditi, ratione tarnen illorum,quibus
prasfunt, pubJbLEUTERATIONIS,
pnbHcam perfonarn
cumimpcrio reprafentant: &
hinc.eodcm fcre modo his, ac Summo
Imperancf,
parendumeft:
ita tamen, neLegislator ipfe origi«
naria fua jurisdicundi poteftate privetur, nec caus-
fa lapfis ulcimus
ad Eum recurfus occludi
debeat*Nam, uti Principe
judicum
a fedelegatorum
pot¬eftate, mnlco laxior eft, atque cum jure
adgratian*
di 8c exafper
ändi conjunfta;
ita, vi Regiae 8c fupre-mx fuas jurisdiftionis, Magiftratuum inferiorum fen- tentias vel confirm re, fi re&e, vel etjam retra-
ftare, ft male ab il isjudicatum eftet, atquc fic rcrm
cx ovo reoetere,
cauflasque denuo
recognofcere8c idrimo de erminare, poteft. Ejusmodivero ulti¬
ma Regis dm -minärio in
cauffis
civium controver- fis patriae leges8c
pro diverfacujüsque
negotii naturs,
mediate vel
immediate fieri aflolet:ut cxempla
tiobis prdbent nodftima
illa Ben ficia Proeefus ; nimirum ,Revifionis
a&orum Supre-mse Cap*
XXX
,Rsftitutionis in
integrumGap.
XXXI , 8c. Lcuterationis
Gap»
XXV. §. 5.''S!. Et. hoc jLeutjeratjottis Bcntfitium eft illud£
quod, fpecimen edituri academicum, dignum judt-
cavimus, in quo delineando vires noftras exercea- mus: verum, fi,
quod ab humanitate
alienum noneft, in materia fatis
ardua, 8c
a tantum non omni*bus JCcis
Hyperboreis fere intaga, hallucinare-
mur; ipfe tamen error,
ftc
pmer intentionemcommiftus » ne tam illuftre argumentum amplius relinquatur
jurium tironibus inacceflum, Bonorum
omnium , csteros enim non morabimur* baud im*
merito
confequetur yenigmi §. Ih
De BENEFICIO
$.
II.
Beneficium, quod in ipfo tra&étionis no-
ftrs limine, fed paucis, obfervare heic lubet, non
femper
eandem
apudJCtos
induit notionera. Se- cundum Jura Canonica denotat jus percipiendi vedi-tus, ratione officii, cui quis in Eccleßa pr&eß: derl¬
ei quippe,
prifeam
vits communionem deferentes,'loco ftipendii, prster oblationes, bona quoque im- mobilia inter fe divifa* beneficiorum nomine, re-
tinucrunr, adfirmante id Jon. Georg. Pertschiq
in Elem. pfur. Can% & Protefi. Lib. II. Tit. XXIV,
pag. m. 535.
Ejusmodi beneficia,
procujusque
na¬tura & indole, in Regularia & Secularia, iiiLibe-
ra & non Libera, Majora 9z Minora, difpefbi fo-
lent. Communi nomine dicuntur etjam Probend*:
Vox autem prsbends, tefte eodem JCto, ex di- fciplina militari
defeendit;
nam annona ut Militi- bus, fic etjam Clericis, tanquam militibus fpiricua- libus, prsftita , olim prabevi dicebatur. Et hinc fortaffis ed:, cur in conftitutionibus Svio Gothicis baud infrequens Hat mentio bonorumimmobilium,
qus nomine Beneficie-
&yemm(ltt
inligniuntur. Cfr.^oiigb
tTJ t$ Rejoi,dfwec Ärigs-^ef. 25efnx
til od) fot
af
be ittbeheRegem.
d, i"}%Pfunii ijze, jf. 2/. De Jure autem Civili, Benefi¬
cium, utpote di(h'n£ium tam a
difpenfatione,
qua in fpeciali cafu relaxatur 8z mitigatur, quam a mu¬tatkne &
abrogatione,
qua in totum tollitur jus ex-preflum, duplicis poteft efle
generis; aut enim $u-ris
LEUTERATTONIft
ris eft, aut Frocefjus. Juris Beneficia nohis Privi¬
leg!a dicuntur, Svcth.
23ref Cap.
XX.2\<5pitt-25l.
©t g. funtque leges privs, feu exceptiones å regu- 3a & jure communi, quando perfons vel rei, prs-
ter aut contra univerfalem Legis
difpofitionem,
conftanter aliquid concedicur: unde quoque in Per»
fonalia diftingvuntur & Realias quia perfonse aut rei, tanquam fubjc&o* fuo, conftanter adhaerent*
Beneficium vero Proceftus eft favör
legis
civilis, tfut\mnnibus fori requifttis probe obpervatts, tn certis ca/i»
hus pectdiarcm juris detenninationem, in
litigantis
au-xilium, conßituit: & hinc videtur permiflivi potius,
quam prsceptivi
juris
eflc; fiquidem naturs be- ncficiorum in genere repugnaret, ut quis eademtencretur invitus accipere. Notione bcneficiorum
fic breviter cvoluta,* obfcrvamus: Leuteratienem es- fe beneficium, quo miferis perfonis
adfli&isque
reiscx dementia
Legislatoris
fuccurritur egregie; fedBeneficium maxime Proceflxs, quia modum procc- dendi in foris deli&i continct & oftendit. Id vero
heic peculiare eft: quod, licet contra fentientibus
largirernur? efie hoc ipfum,
ratione delinquentis,permiftivi juris,
maneat tarnen,rcfpe&u
judicis &exfecutoris, beneficium
femper
prtceptivum; quoddeclinari necpoffit unquam, nec jure debeat. Gon- leratur jf. 5, Cap. XXV, cum N:o 4. f. 23 Cap,
Will,
Ä. 2SI
i IIL
De vocabulo Leuterationis altum eft inter JCtos filentium] nosautem, a vepbo
illu-
6
Ds BENEFICIO
illaminare, unde
£e#d)fe/ laterna, & £eitd)t<r/
candelabrum, quoque
defcendit, natales ejus de-
duccre, nulli
dubitamus: Germanieae enim eft ori-
ginis,
& vocabiilum
aPra&icis, non nifi Germa¬
nis, civirate
tandem latina donatum. Ufu
quoque primum& obfervantia fori introdu&um novimus
hoc iuris Remedium in Saxonia,
undc &
commu- niter nuncupatur;<Die 04cfcftfcfce JUttferuitg.
Saxoniea autem Leuteratio, uti
Juris Statutarii Do¬
lores publice
etjamnum hodie profitentur,
nonhabetur pro
Remedio quodarn de volutivo, fed fu-
ipenfivo
tantum;quia
corameodem judice tra£ta-
tur. Dicunt porro, ut praeeipua
in compendium
mittam; probationcs
& inftrumenta noviter
reper-ta, in Leuterationis
inftantia
nonadrqiitti:
tempus\
ejus
interponendae efle adpellationi
commune: pro-(equendx
vero tempus, quo,intra 6 menfes &
tres dies, Leuterans tenetur petere
citationem Leu-
terati, efle prorfus
fatale:
omnemdenique fenten-
tiam
pofle Leuterari, h.
e.interpofita
per expo-fitionem gravaminis
Leuteratione, in eodem foro
mutari: & 0btf>Leuterationes,
fit
veniaverbo,
quoque
in judieiis iupremis, quando ftatim fine
devolutione caufla ibi ventHari cceptg
fuerit, locum
habere, & fic
deineeps. Immo, praxi tandem &
id introdu&um ; ut, quia raro
idem judex fuam
corrigit fententiam,
durante adhuc Lenteratione,
Facukatum Juridicarum
Collegiorumque confilia
petere
litigatoribus concedatur. vide inftar omnium
Jacob.
Fred. Ludqvici ßziftUltlMM Civil*
LEUTE R AT10NIS. 7
p£ÖC£ß/ Cap. XXVIII,
de RemediisJufpenßvis• ut& Joh» Brunnemani 7rat. de Proc. for.
legit.
hiß. ö Abbrev. Cap. XXVIII, de Adpellat. 124.
& feqq. Quae omnia tarnen fecus fe habenc, re»
fpe&u Legislationis Süio-Gochicae. Penes nos ita- que Leuteratio, pro diverfo ejus habicu, venit fnb nomine l&ått-
15ottgl.
ÜT:ta23tefr
til Dorffs <1. 14. Novemb. lögp. Uftö Od)gmoting.
Ä m.25r.
til2v5itgl.
2Wl>et od) ÜTiltfl- N. N.Llltbecfldlltliitg.
d. f>. Nove0wea
£>of-&.
Bit. til wnbetb. d Mann 1^6.3?ttermer<» fTidcffabott. Cap. viil. {$ XXV. 2\.
25
imbtittg
od>0Eidtpitiitg
i0ttAjf«t.
2*.tftts25t. til 0m
<É>of-2V
m«butwfl tili
V
<3of< od) ÖftPCt'Ärttternao
tioner. d. iy. Oäob. iy^o.
6«n(l4llrtttbe.
7X ITl.25t. til
0ivctt
<bof> omtjiifwemåls
«f»JItrtf]Prtl)bC.
d. io. Maji /(%>. in fin. Leuteration 2.V tll. 25t. d. 14. Novemb, 1689. Ed: namque apudnos remedium
femper
quoque devolutivuin ab adpellacione penitus diverfum; in capitalibus tan«tum delictis & fimilibus valens: indrumenta & no-
viter repertas probationes admittens: nullam vero
deliderans
CoIIegii
Juridici confultationem, nifi ti¬bi jus incertum. &c. Adeo tic ex Leuteratione il¬
la Saxonica, in illuftrando hoc in Suecia proceflus Beneficio, nihil nobis fubfidii promittere poflimus.
Sed fufficiat, utriusque inter le difFercntiam pau- eiflimis hifee tarnen indicafle; ut
Le&uris,
ex op-pofitorum natura, aliquam faltem in materia conne-
xa teeneremur lucem. B §, IV.
8 DE BENEFICIO 5. IV.
Legitimus
ille procedendi modus, iccundum
quem Iis
qusevis & controverfia in foro venit
tra-£tanda > nobis Proceffus
dicitur ffndicarius. Remedia
itaque ,
ad
communemI&orum opinionem,
ejusmodi
funt in procefiu Beneficia, quibus ,tempe<
ftive Ö rite
interpoßtis, fententia ffudicis in ferioris
re•vocatur fub examen fuperioris,
hujusque ulteriori Juh-
jidtur judicio ac
decißoni. Ejus generis beneficia
muka & varia funt, inter quae infimum haud oc- cupat locum
Adpeüatio,
utpotelatiffime
patens&
ufu frequentiflimum.
Leuterationem adpellationi
adfine efie remedium ftatuit Clarifi. D:nus Jsra£l
Ffrnelius in Difl. de
Adpellationibus,
Cap.XIV;
quia in
effe&u ftifpenfivo
cumeadem convenit,
atque
corre&io & declaratio fententiae utrique di¬
citur communis. ßa&enus eandem inflare
tibiam
Inbet; in ceteris vero
eidem vix afientimur: Pa-
trio namque jurl non congruunt, quae
amplius
au*da&er is ipfe adducit. In
tradénda fairem Defini-
tione Leuterationfs male provocat ad Emericum a
Rosbach , qni, in Prax. Civil, tit.
LXXV1II. N.
1.illam dicit benefitium efie iuris, quo gravamen, tie•
gligentia. aut errore
advocatorum vet iudicis forte com-
mißnm, revocatur .
emendatur tollitur. Qui
ete-nim vel leviter perpendit
modum apud
nos pro¬cedendi Iegirirftum in
cauflis,
qua*,in
(f. 12Cap.
I. atque jf. jf. 13.
&
14 ,Cap. XXV. 25-
re-eenfentur, quique
haec Legum loca
cumN:t
7.J: 2. Cap,. VlIL
Ö
g> 12)Cap. X. 1£>. rite
con-LEUTE RATI0N1S. f fert, ftatim deprehendet; ejusmodi controverfias,
per Remedium Leuterationis nunquam
dirimi
pos- fe: maxirae, fi 5, Cap. XXV.ejusd. tit. penitiusexaminare velit. Verarn igitur Leuterationis notio-
nem generaiern daturi, inter Exteros fcriptores an- xie qusefivimus, neminem vero ex tota quanta il-
lorum cohorte, invenimus, quem tuto fequi potue- rimus. Vericati proxima videretur Joh. Joachimi
Schoepfferi , infignis ceteroquin JCti, definitio ,
qua Leuterationem vocat remedium
Cufpenßvum,
vicujus petitur, ut Jementia ab eodem judice corrigatur.
vide fis ejus Synopj'. Jur. Priv. Rom. Forenf. in
hb. XLIX, Tit. I: (f. 83- de Adpellat. Sed nec illa
nobis probari poceft: utpote ab idea Leuterationis
Svecanx admodum diverfa. Nam polt latam fen-
tenriam , ajudice male informato ad eundem, quam- vis melius informandum, non valet provocatio:
nid ubi lex id exprefie admitteret, ut exempla no- ,bis fnhminiflnv.it §, 4, Cup. XII.
23.
Ö jf. /.Cap. X.
3- 23-
incerta quippealias redderetur fem¬
per juris determinatio quasvis in foris noffris , id quod litigancibus ipfis valde eilet incommodum. Ad-
optamus itaque , quam fumina condidic induffria
Conjultiff. D:nus Präses in collegio fuo manufcripto,
de Fund. Jfurispr. Practica, definitionens: qua Leu¬
teratio nobis dicitur Remedium juris , mediante quo fententia Ö opinio Jfudicis Inferioris,
debi
ta cmißte tri-minalis ad Tribunal Supremum
faBa
transmiffione, tamti(per pro
invalida habetur, donec
vel confirmata
fue-rit fecundum leget, vel, ob competens jus adgratian-
B 2 " di
10 De ß ÉNEFICI0
di aut exafperanäi, in cafu provfus immutata. Vel
etjam brevius: EftRemedium, quo fententia crimina•
Iis Jubmittitur necejjavia Supremi Judicis cenjurß.
5-
y-
Natnram & indolem hujus Beneficii enucleatius indagaturis incumbit; ea i:o removere, a quibus re*
&e diftinguitur, & 2:0 ponere, quae ipfi, cea ju-
ris remedio, vere competunt. In bunc finem di- ftingvimus Leuterationem a) ab Adpellatione: intcr«
pofttio enim Leuterationis mediante pecunia non
inftituitur, ncc regnlariter procedit ab inferiori ad judicium proxime fuperius. Per Adpellationem
caufta civilis fanatur, & procefius evadit femper
Ordinarius; qiras omnia feens fe habent in Leute-
ratione. ß) a Querela nuttitatis: in hac enim vitia folum, quas in proceftu committuntur, obveniunt,
reli&a tarnen judici inferiori fua poteftate fenten-
tiam in meritis ferendi, ftve caufta criminalis fue«
rit, ftve civilis. In Leuterarione vero merita quf-
dem, at non nift incidenter vitia jproceftus, locum
habent: & tnnc canfta, qua? heic eft criminalis, re¬
gnlariter ad priorem inftantiam ulterius examinan-
da atquc denoo dijudicanda non rcmitritur; nift forte, quod ex praxi quodammodo conftat, tibi ju¬
dex debitam omiferit infnefKonem ocularem, de«
linquentem non plene audiverit, aut teftes, ut im«
merito recufatoSs non adrniferic, cetera y) a Sup*
■plicatione? quia hoc juris remedio in. levioribus tan-
tum delictis utimur, vel etjamr ithi de exiecurio-
ne
LEUTER A TIONTS. *f
ne impugnanda, aut
tuenda jurisdi&iorie, &c.
quas- Üio oritur; & in arbitrio rei ett, iitrum éjusmodicaufias velie fuperioris cenfürx fubmittere, an ve»
ro non. Remedium autem Leuterationis, a parte fairem judicis, non nili cum periculo ejus infigni negligicur» $) a Revi/iom
Allorum:
nam & ha?c ipfamediante pecunia indituitur in civiiibus tantum,
procedendo,
poftreli&am adpellationis
viam, a Sa- preniis femper Dicafteriis ad Judicium, uti voca-tur , Revifionis Augulfce. s) a Rcflitutione in inte- grum, utpote qiKe
litis eft
inpriftinurn datum
re- dudio, & fic nulla prorfus ratione de Leuteratia-ne prsedicari potefh Proceflus enim criminalis, ia judicio inferiori inflitutus, quantum novirrius, ift
foro Leuterationis nunqoam retra&atur; fed aut confirmatur, aut fi opus fuerit, qua partem emen»
datur, vel etjam renovatur, Quin porro £) a De-
claratione dißenfus, quse in
prarliminaribus
tantumquasfiionibus,
&ubi procefiualia redduntur
dubia*ohier vari debet: ut & rj) a Qiterelafu-per male-admi*
niflrata IS denegata jujlitia, tanquam ipecie quädani fupplieationis;
differac
quoqueboc
Leuterationis remedium; quia res per fe claira eft, haud dubita-mus datuere. ^ , d i
"
§; VI. ' •
-^-O
Hifce ka, qua freri pqtuit brevitate,
öbfetva-
tis, iiiisque in antecedurn evolutis réjed'is(jue,j.qnaé
cum hoc procellus Heiredcio conhmdi non
debdrkj
Leuterationem, pro re ma,
1'ibefdilptjc^ie
"fne & ftöfjrtyrte
tåfeou' Fundahiéhmm diftkfeb*
*;i i nis^
De BENEFICIO
ms, ha&enus in caiu incognitae, ex fequentibus pa«
tebir. Impropria Leuteratio nt plurimum latet fub
nomine Relationis. Relatio autem eft vox in jnre sequivpca; duplicem enim phrafis illa, referera må- ler / induic (ignificatum : id quod, ut alias bene
nuilcas omittam, ex Conflicutione Regia, rtttßnetl*
bc proccßen, fom xrib ttecjatigartte i
Catnmat:
Od) Cammercie-Co!legierna, CßHIftlrtC Revifion, frtlTIt
xvib Cllllame ocl) Accijen fFal bmfrlö' de Am
no i6$q d. ig. Novemb. ejosque 7. g. jf. $. facile
demondrari potefh Scilicet, & pleniorem hgnifi-
cac rotulum a&orum , five fuccinftamNarrationem tauß<e forenßs, j£«
ffpiftdtg
25erattelfe ivät
te- 0&ttß& ' Cap. XXIF. 9L 95 5c Confultationem Pfuridicam , quando Judex minor in decifione tantam deprehendit ambignitatem, nt ad Majorem , ant ipfum etjam Legislatorem , cenfeat efie rectnren- dum, caufla de jure confulendi. L. /, 1-,7, Cod. de Re¬lät. Ejusmodi Confultatio fupponicur Legitima, quando jubentur judices in legibus antiquioribus;
\Stti upp ttttbfcw
Äagfrrwm fint
Cap. XXvCtitßm. 931 h &.
& in recentioribus; lipplrtttie jDomen t att tbe(igb
boosoß ocb wåtreföt:-
orbnabe
5fw«fie
äDoomfotlpotja
mage. 2\åt- teg. Ordin. 1614, art* 2. Hax ip^a quoque bifariamconfiderari poreft. Aut enim Confultatio htante la-
tam fententiam, cum judicaturus , mediante, fe- cundum praxin hodiernam , Supremo Dicafterio ,
trincipem
de jure confulit, ut inftruatur, quomodo fauflam, de qua quaeritur, definire debeat jure:quor-
LEUTERATIONIS. 13
quorfum
pertinenc,
non tam caus, rationc facti,
perplexi; quam
vel caufiae Legislatori relervatae,
utpote Legum,
privilegiorum & teRamenti tabula-
rum, interpretationes,
vide 7ejlament. (Stabgait de
Anno i6$6die 3 Julii ; vel
etjam cafus
emergentesnovi , de quibus
nihil certi in legibus rererirur fan-
citnm. jsi. £Ilaj:ts /%
6.13 april ni n. n..
^äflkatt, «rt
i motfa mal ocb ti?er inge» tyfc-
Itß lag
finnes
1i imbetb. fotfråga fig. Aut infti-
tuitur po/i latam
fententiam, quando judex ad Prin-
cipem , aut
alium ejus nomine in caufia & cafu Su-
premum,
a&a mittit
una cumfua in quantum juris
fafta decifione. In utroque hoc
confultationis
gene-re Regiae deciRoni
fubjicitur cafus, & hinc ipfea-
ftus , per quem
fubjicitur, communi nomine
cumLeuteratione, vocarur
Un&er(MUt1t»g
;led
quate-nus Confultatio htec fit aut in caufjts
civilibus,
aut an-te latam jenteniiam, nonnifi wrproprie
dicitur Leute-
ratio : in his quippe
diverfiRima confpickur utrius-
que indoles.
Ad Leuterationem , quam diximus
Propriam,
quod attinet,
illa fequentibus dignöfcitur,
nattosefuae convenientibus, indiciis. 1.) Ratione Orjecti
verfatur circa ca tiRas nonnifi
criminales. ymleficiwn
nobis in genere dicitur turpe
fa&um
contralegis prohibitionem, dolo vel culpa commiRum
,adeo-
que publica
coereendum
pcena, eaqueqnodammo*
do
ignominiofa
:fub
voce autemfa£fci intelligimus.
quoqne
E B EN EF IC IO
quoque orniiiionem a&ionis debits , quia & hsc in jure pro fa£to reputari fölet.
Criminalesitaque
aftio-nes, feu caufias, funt per quas poenam, lege determi-
natam, in foro exigimus legitime. Crimina vero, circa qns ejusmodi a&iones forenfes verfancur, muk tiplicis fnnt generis. JCtis dillingvuntur i) in Ve¬
ra & quafi deliäa, H<ec oriuntnr ex fa&oin le licitö, quando quisfinc dolo , led culpa tantum minima &
vix prsvifa , delinquere cenfetur. cfr. if. /2, Cap.
XXVlll 33. S51 jf. 2, Cap. XXIX til$31 &c. J/la,
autem dolo, vel lata falcem culpa, committuntur:
& hinc, pro ratione tam doli auc eulps delinquen-
tis, quam iplius deli&i in Republica effe&us, divi- duntur 2), in Minora, qus in arbitrio laefi ita funt,
ut ea vel condonare, vel a&ione etjam poenali in ju-
dicio perfequi, pro lubitu valeat. 4 i$6 Cap.
XXXV tri $3. §- Cap. LI ibid. & Majora, quae, ob publicam oftenfam , privata au&oritate condonari
prohibentur, nid quoad aftionem rei perfccutoriam,
qnae in laeli tantum indemnifatione con(ifHt.§. 4, Cap.
XX 2^. 33. Majora denique fubdividuntur 3) in
Atrocia, qus communi nomine, in plufeulis Legum locis; dicuntur
G5r5ffce
0C& fwåtrarc brott cfr.§,r, Cap. XXV, 35. Atrociora , jOm å llf Ocl) åta Qåtibidem. &Atrociffima , qus wbOtß ttläÅl in Cap.
xvifi>$8tn.(8.n
vocantur. Horum jam deli&o-rum fpecies qusnam Leuterationi fubjici debeant,
non adeo expeditum eft definire. Ex variis Legum
locis parallelis concludimus tarnen, eidem fubefie
nequeQuafi deli&a,
fimodo excipias cafus, in Cap.XXIX,;
LEUTERÄT 10 NIS. 15 XXIX, XXI- 35. oceurrentes; neque Minora nifi quoad contre&ationem rei foche,
lecundum
Cap. LIejusdem tit. utrisque enim nimis rigorofe vel etjam injufte conceditur , mediante querela anc fupplica-
tione, fententise émendatio. De Atrocibus deliöis,
vi §. yt Cap. XXV
2\. 95.
idem fere efto judicium,Atrociora vero & Acroci(fimaquin omniafubLeute-
Fationis proceftu coniprehendantur,dubio caret; nifi
huc referas-, quae de fürto ftmplici, ejusdemque fur-
ti complicibus, babentur in Conflitutione Regia, de
Anno 1699* die 20 Maji , led ad crimina fimplici«
ter atrocia potius referri debenr. Cfr. quoque
til. 25v. til £>. 2V ben 5 Dec. ljy.
Verbo : Leuteratio verfatur circa
2iföfflfet
t ingenere , Od) tl}eitt / in fpecie , (Oltt eftet btt
XXV Cap. f. <$. 9t
95. b§w
fanbas tutil fy&f*
Jsßttene fFarftäban ; uti exprefia jacent verba
in Cap. VIII. $. 2, N. 4. 9t 93I. cfr. 2&. tIT. 351?«
angåenbe Leuterationer i
93tottmåU ben
/2Apr. lyjj.
§. VIII.
II:do) Ratione FORI, in quo Leutcratio per-
agitur. Forum ,
fenfu vulgari,
dicitnrlocus judi-
cii 5 reali vero eft judicium , cui caulfe legitima cognitio,
deeifio & exfecutio, competit. Sed
no- bis heic non erit ferrno de foro quodam Exlecu-tivo, verum Proceffuali tantum, in quo, nimirum,
deliåi,
ita majoris, cognitio & in primis ultima dijudicatio inftituidebet
i id quodInßantia
Leute-C ratio-
SS De ßENEFICIÖ
rationisfaepius etiam
audit. Jurecommuni devolvurr-
tur cauflae,fecundum ante monita in §. VII, Leute-
rationi fubje&as, a Jadkio Territoriali, §.j, Cap.II, 8t. 95.a Minori Stockbolmienß §. /, Ctfp. F.
& a Cvw/ Majorihm ceterarum urbium regni Sué*
eiae,loc. cit., ad Suprema
Dicafteria Regia, Reli-
qua fora
inferiora
, utpotejudicia Provincialia, Sc
Curia Major Holmen(isr vi §. ^ Cap. Hl. Sc
§.
iyCap. F, 9t
$$. delictis
,nid incidenter & ubi
ar-&am cum caußa civili habent connexionem, fe¬
cundum §. 4, Cap. III,
& <$.
/. Cap. FI,0t 35.
/ pu¬blice decidendis non inyigilare tenentur. Minores
vero curias oppidanae inquifitionem in
majoris
mo- menti cauflas criminales regulariter exercent,» re- li&a earum dijiidicatione Curiis Majoribus r*Cap. V.
9t 35. Obfcrvandum itaque, quod forum
Leuterationis , cui cauflä , fic cognita Sc decifa,
ulterius adprobanda infrnuari debet, fit vel Ra-
dicale , vel etjam Deri-vativum. Prius efl penes
Imperantem. Isenim, deficiente
lege pofitiva, vel
omni juris analogia,
vel etjam prasjudicio hadfenus
tacite adprobato , cafum , de quo quamturr cum confilio Supremi Senatns Regni non modo determi-
mt,nova quaflinterveniente legis fanftione ,§.4.9^
gC£. Foriti.iyzo^
fed &, quoad negotia, uti
vocantur,mere forenfia, quseque, mediantibus Inftantiis, ulti¬
mum Regis defiderant limam, poted, eodem prorfus Jure, in
Äugufto Revifionis judicio, btyta QEcOcf'
eeb
(Dff'fotrtee/
atquefic i alla mal faitnmg
ut-Um
feruentiasjudicum
afe delegatorum
exa¬mina-
mm
LEUTER ATIONIS. t7
fhinare, hasque ipfas , pro re nata,
tandem
qnoquecaftigare. §2, ibid. Haec, denova
legislatione
& fen-tennis vitiofis tandem emendandis, (7ve Civiles iilae fuérinc, iive Criminales, in genere di&a fint. Qnod
vero ad fententias in fpecie Criminales adtinet, illas
in primis, tibi de
fangvine, farna &
vita civiurna- gicur, curae atqueinfpe&ionlPrincipis fiibfunt.
Quo-ad has enim S:se R:se Majeftati non modo jusmiti- gandi & exafperandi pcenam,
delinquenti
minus pru*denter infli&am , radicaliter competit : fed ipfius
qnoque ed, crimina
abolere
atquedeli&a
nonnun^quam au&oribus fuis clementer condonare; ty
f§&
fTom'ttg«r»
Ifr.iffet 4t af &ong(. tTTaj fScbe-,
liällen fK«trg:3Ordin.
1614.) §./£Forum
itaque, quodpenesImperantem eft, haud incommode dici-
turRadicale, ucpote a quo fluunt, & in quod refluunt
cetera,qu-ae in imperio
funt,fora
omnia. Prifcistern*poribus Forum
hoc fumme Regium fe
prodidic in jfudicioJnquifuorio
,feu
-diet Äanbs
-ting1 quod vel quovis triennio,fecundum /.SB.
öffgl/
vel etjam femel tantum in anno, vi Cap.IX. 93.2» 2./ in toto, quaqua patebat, Re-
gno
celebrabatur, Huic, quod diverfum
erat aJu-
tlicio Corre&oris, five 9v4tfarc-£illtf / in civilibus
tantum cauflis valente , Ipfe Rex praefuit, maioris momenti controverfias criminales ibidefiniens:
9i4f-
fi**
enimeft, deli&a, ubi gratiae locus
nondatur,
frequenter punire , inque facinorofosanimadvercere graviter.
Hodierno die,
quatenusradicale eft,
in Åugufto RevifionisJudicio adhuc
conlpicitur : atC 2 non
De BENEFICIO
non nifi in fubfidium ab anno 1714 hoc imploratur ;
ut mox erimus vifuri. Poß-ertus , quod nobis Deriva-
tivum audic, in Tertia, utidicitur, vt]Supremaqux-
rendum eft Inftantia. Infimum ne quidem fugic Le- gulejum; tres omnino dari in Suecia Inftantias, five judiciorum ordines &gradus, per quos velut eun- do Hees , re ita exigente , tantum non omnes devol-
vunturad Forum RevifionisSupremum,quod tarnen nunqnam fub nomine Inftantiae venit.
2&vligl.
Piac. atig be Rcvif. i $u(it
0af.
b. 2s junii1662. Harum Tertiae, quae ceteras fub fe compre-
hendunt, vel, fi mavis, Pedonas ilhe, tertiamquam- libet condituentes Inftantiam , Regia au&oritatevo-
eantur
Ofxvw-SKåttw
ööfwer^Öomare,Äoti0l.
b. 23 Nov. 1J13 ö 12 April iypj. Omni¬
bus hifee, Judicio Inquifitorio dudum fublato , cui etjam, abfente Rege, olim Epiicopus quidam &Le- gifer prseeRe poterat, vigore legum conceditur jus
Leuterationem exercendi. Crefcentibus enim deli¬
ctis , laboribusqnc iic, pofl: hujusJudicii Animadver-
foriiabrogationem, in RevifioneRegia^iimiuni quan-
cum multiplicatis-, Forum Leuterationis,. (cd deriva- tivum, Annis 1719 & 1714 transferebatur ad Inflan-
tias illas Supremas; id quod Anno 1719 pleno ju¬
re confirmatum legimus in Literis Gloriofifl. Mem.
Begrase UDALRrCffi ELEONORE,de die 10 Ju-
nii ejusd. Anni. Et hinc eft, curin Conftitutiopibus Regiis Fora Leuterationis Derivativa, fub variis no-
minibus, occurranr, utpote:
ÄOttgl
SDtäptSfyåf-
tw/
LEUTE R ATIONIS.
tett GolJegier,
£)fxvCt-Commendeurer t/1 SäftbS Od)
@108 / General til SflitbS
OC^
XVtitttll i Stockholm, GeneralLeu¬
terations Slätt«» ibidem, od)
bylifrt <3<5gfia öf-
«>cr-9l(ftt«c.
cfr.2\ougl
Slegeprngcne35t b
2?iVou. /7/j,
til (Slorm i 2lm-
ÅC>»»»gCarl xn i
Demotica. D/>.©r.til0tt>. fc), 2j Martti 1714.
SStejtfönåb. @nwb 23Apr. /7/4.
Örottit.
Ulvkét confirm* b. 10.Juntt77/P.ÄOW0L R*Mpä$ttfl8 S?e|*.
33efw. b.
3 Aug. 1727, jf. 2p.Äoitgl SWajtfa
«8r. b./j" Ottobr.1714
cd) b.
/2Apr.17)3.5. IX.
III:o Ratione Modi, hujusmodiCauflas Crimina-
les re&e tra&andi, obfervamus: yl) Debere judiccm
Inferiorem fponte fua,
ad
tenorem $.frCap.
XXV,SR.«. transmittere (läa <fjf judicata adInflantiam Leu-
terattonis: & competenti Praefefto Regio delinquen-
tem tradere cuftodiendum: eundemqnehunc Prasfe-
Uum Regium,
de lata fua in
cafufencentia, & ejus
denique adSupremi
Judicii
cenfuram ritefaåa
trans- roiffione, certiorem reddcre.8awb8l>5fb.
biftr. t> 4Nov. 1714* Praxi congruere? ut
ejusmodi cauflae
eriminalcs earumqne transmiffiones diariis
Supremi
judiciiadcurateinferanturrztquc tum demumFtfc
ali¬
bits ordinariis commitrantur, utpote qui illas contra
reos publico nomine
debent
perorare, atqueultim$
tandem decifioni ex officio commendare: nedelicta
nraneant, in detrimentum reipublicae, impunifa,
vel criminum au&ores,, carceribus detenti, publi-
De BENEFICIO
eis Impenfis
jufto
diutius luftententur. ib'd. &Oft-
bttb. 53w4tt. til 5t i om @».
4pOf#9t itltättfl- Od)
furisd.ut fit.Ö
2 Maji170»C)Derivativo Leuterationis Judicio-nonnunquaniin- oumbere , ut cau
(Jam
Fori RadicaUs dererminationi fitbmittat. Fit autem hoc ipfum i.) quoties poenacontra expreßum communis legis tenorem , vel praejudicia ha&enus non improbata, vel exafperan-
da vel mitiganda videtur.
ÄOltßl
SJlrtjitS55t*. b 25.Offobr, ijqo. 2.) Ubi quis gracise locus exillima- tur,ka ut a poena delinquens liberari queaf.
53t- b. /2 ^Apr, 17>y. 3.)
Quando
quaeltioeft de fama & exiftimatione. ibid, Cfr.
ßottgl.
tHaj:t8 'SÖF-1>. 2J 1714, 4.) Si caufla,Apr. ut in- decila , puiatur Dei jadicio efle iubjicienda. ibid.
Cfr.
ÄOttßl
®I. «p. Ö- 12 Apr. ryyj, 5.)Quoties
vota judicantium ica diferepant, ut, quid flatuen-
dum ßt , ignoretur. j£. SER. 53?. b. / Martti 1744, fi.) Si forte caußa in Foro Leuterationis immediate excepta fuerit & dijudicata.
ÄOKgl.
931. 53£-b.
/2Apr, 1773,
&
7.)denique ubi
quisConiurationis &
Rebeliionis efietacculatus. loc.cit. In his omnibus, pariter ac
ubi
nova lex venit roganda, non nid S:xR:ae Maj:ti competit, cafum definire; & hinc e(l,
cur Ipfe Legislator
haud
incommode Super-Leute-racionem , fi modo terminus ille inLegibus noflris
eflec fundatus , jure fuo exercere diceretur. D) Proceffum in Leuterationisforo , circa illa quae ibi
de-
eidenda veniunt , non nifi fummarium effe, Hi€
enim * inquo de fimplici & piano , fint
figura &
ftre-
X' -
LEUTERATION.IS*
flrepitu
forenfi, proceditur, obfervatis faltem fub-
flantialibus procefius ordinarii,
folennitatibus
omis- fis, in crirninalibusfiqmper valet^
coniequenter et>jam in quovis
foro Leurerationis
,tibi criminalia
tantum, eaque
major
a ,traftantur. Obfervandum
tarnen hcic i.) Prajudicata efle inftarLegum , qua?
tue o fequt
potefi: judicaturus. R. £01 $5r.
23Apr..
/7/4. 8c 2*)
Formulam
, aS. R. Majeftate iofi
pne- feriptam , femper efletenendam. &
351.35t- b.
10 Junii 1719» Ditob. 15OBohr.1740. E) Acta85 prob'a-
ta, finico demum proceflu
judiciali, Fifcaltbus confer-
vandatradi debere. til £«ttS ÄOligl
JÖ^SM
cm @iv.
f>cf&.
mattn.oeb ßuvisdifi. b»
2Maji
174$* EüFjSentßntiam
denique latam Exjecutori Pro*
vineiß, in qua peccatum , eße
relinquendam; finita-
que cefiione
catalogum
,leu fuwnwiam narrationem
taujjarum, Leuteratione
deeifarum
,R?gi infinuandum
efie*
ÄOn0l>^apt6®r.b.i^d/;r/7
1777.IV. Ratione Effectus demum obfervare paucis
lubéfc; i.j quöd
peena neq-ue anteLeurera*
tionem. petitam ,„nequ&dprante adhnc Leuteratio-
nis proceflu, cuiquam fitinfligenda : 2.)
quod
fen-tentia in Leuterationis foro promulgaca, rnox &fine
mora, eflefhd detur : 8c 3.) denique , quod hac ra*
tione juftitia
civilis
aequitatenatural! optime
temperetur. Sed manuni de tabula;
S» D. Gv
Percximio Domino AUCl O Rl.
Quid levern pofcis, Jura
nutula'tos prohibent Peramande,
taceremufam?
Pectoris niotus & amica döds
Pignora dextrx ?
Sic reor:
quamvis nimium rcmifla
Voce declarem ftudii calores Noftra
Phoebeum metuifle nelcit,
Caufla tribunal.
Dum Themin late dominam
celebras
Et Deae rerum data
fceptra
tants, Me novemjuflit pietas Sororum
Promere
plaufus.
AND. S,
JURING1US.
, \