T H E O P H R A S T U M
.
.
E R E S I U M
i E X E R C I T A T I O
REM GRÆCORCJM5'
V E S T I A R I A M
LEVITER ADTING ENS i
Qu a m,
PERMISSU AMPLISS. FACULT. PHILOSOPH.
IN R E G IA ACADEM rA ITPSALENM,
SubPRÆSIDIO
RECTORIS M AGNIFICI,
D
n
. J O H A N N I S J.
AM N E L L ,
GRÆC. LIT. PROFESS. REG. E T ORD.
PRO GRADU,
P U B L I C O E X A M I N I M O D E ST E S U B M I T T I T , Re g iu s Al u m n u s,D A V I D R U D A ,
S M u L A N D U S IN A C R O A T .M A J. CAROL. D. IV..JUN. MDCCLV. PL A . M. S. • < © • # # # # # $ • # # # # # # # W## t4 - S # - S # S - S ä # WB.
C.D.
RiÇfftrum antîquttatum quarr*
longe- îeteque patea* u fu s, r)$-
fnrnem’ facile fugit % rerum di
vinarum humaparumque noti-
*flse invigilantem. Certe , ut
>nihH dicam de clariflirna lu c e , quapn per fnatiofiffimos reliqua- rtifh artium & fcjjertparum campes *Irffukdlt bella hrec ikeratura ,* qui foojus ope deftitutus fanéfiores literas interpretandas fuf-
cep erit, fmp remis velisque navigare velle Ridetur. “ Si
“ qull aliud, certe harum antiquitatum cogrîitio obje&at 4‘animurn , ingenium a cu it, judicium criticum ao ge t „ «‘memoriam fervat, Ieélionertr 'iuftorum p ro m o v et, if-
♦‘Iuftrandæ fcripturæ éondiidt ■ inatèriam pfàebet Philofo-
phis, Medicis „ Joris, T heologtà, judrce P f ci ff cro in
præf. ad An t t q. Gr. Mon ignobilem hujus fir era füræ an
tiquariae partem ccnlïïtuit Res Vc(liartay quam quidem
«on i cegram (haec eriim jufto volum ini fatis prceberet argum enti),fed in quuntum feidem traéfarttîæ iriuftrandte-
que fuppeditat anfam' Theophrastus Eresius , poliriffimi
vir ingenii & digîufilmus A u iio tele magi fir o difcipufus,
fcenig-henlgrçiorî cenfarce Le&oriS -TïçthôiicQitein prsefens j fî. C. D . , filtere conabimur. V '
* * -m ' ‘
. Å7T0 r ë î/xotrîü ccQeXiiv v.çoyjdcc> rë x o à o s x w eft apuif
T H ’EO PH R. Cap. IU. Nempe non aliter melius fuum placendi ftudium prodit a f f e n t a t o r quam ubi floccos f. fratillos.tollere folet de vefle hujus, cujus favorem au cupatur.] Frequens adeo hoc fuit græcis v.chxv.tuxç genus, u t in d e , SVIDA te fte , adagii vice tiiftum fit: cctro rë
IfjLocrla rois xçcKliïas ccCfaXeiv# alUsS idyeiv yçoyJàoc^ ïbppo(Vûti çhroiï&etv* apud Ceiflim; in vefle floccos legere. Quod vero
adtinet ad ro ipccrtcv, (THEOïtiRABto Cap. XXII. &XXIIÏ. perffynilcöpbon Atöcam haut fecus atque alias efferuntur rovvofxoc, rocvroit x. r . A.) Grceeis fcriptoribus profanis æque ac lacris in genere defignat quamcurrque fexus utriusque veftem , ï&vrcç ceteroqui didam , & P o é t i s é « ’ ita tam en, ut non raro , Itriétiori fenfu, ve- fiim entum notet exterjus, tunicæ fuperindui folitum; .atque fie cum pallio proxime conveniat. V. BOSII Ant. Græc. Part. IV. Cap. XVÎ. ROSINI Antiq. Rom. Lib, V. Cap. XXXV. A rd io ri hoc fignificatu i/lhoc vocabu lu m , I.e . T H E O PH R A S T I, percommode accipi poflit;
quemadmodum etiam de exteriori potiffimum veftimen- to loqui videtur nofter , dum eodem Cap. III. d ic it,
rov KoXctxeijovro6 oftenfurum quam probet amici , quem
o b lerv at, mduuccrct. in effufiores cachinnos folvi, fae■\ « / V ' * . ’ 2 ”
ro ipcoriov wqroci eis ro <?opx , us a ouveefxevov v.obroLoyjtw [rov ythurct. Sed vero generaliori * quem diximus, fi
gnificatu accipienda roi Ifxccnoo , à Jr* Xpl^cc 6 ciperxos
fxerceßotlke&oct dicitur Cap VL Nec Infrequens eft ftri- ■ étior illa fignificatio ifxctriu apud Sacros feriptores. Vide M atth. XXI. 7. M arc. V.27. * u Marc. X. 50. ubi Barti- 'rnæus cc7Tc&ctÅw ro îfAccrwv ccvTcv, ctoffîds r/Jàe rrges rot
JwcZu Joh. XIII. 4 ,1 2 . ubi Chriituç, apcflolorum pedes A 2
lava-lavaturus, dicitur r&évoct toc ï/uocticc (oïtfoTiSe&xi} A6H- VU. i Jv.h. XIX. 2. 5. ubi v^iirilt .s (fioçeï Ijuccriov ttc^-
QvçSv. Aétor. XIV. 14. &c. O b fervaii.us euan», Sacris
fcriptoribus Oræc'^s yv/xvov aliquando vocatum > qui exu* iffet exterius veftimeRtum, quemadmodum videre eft ex
J
;h. XXI. 7 ., haud aliter ac fcriptoribus profanis non is demum yvfxvos femper adpellatur , qui omni careat corpo-î ris tegum ento, fed qui exteriori tantum fit nudatus. Q uo fp cd at HESIODEUM illud:- - yvfxvov cr7relçeiv > yvfxvcv J? ßoureiv
Fvpvov ccpccsw. - - - E. ncfj H. v. 389, feqq,
quod im-tatur V IR G iLlU S: ‘ ) ; .1 .
Nudus a ra , Jere nudus, * - Georg. Lib. I. v. 2pp.
, J } l
EjC^US" iïlÏÏoVOCl T U 7I0C101 TGV ^tT ûùv'nTK C V, G JîpiK o S diC ÎtU t
T H E O PH R . Cap. XXVI. Et vei maxime prodit h o m o , quem defcribit, meticulofum anim um , quod navi v c d u s, modica ingruente tempeftate , illico exuat interiorem quoque veftem , eamque tradat fervo, u t , (i forte fran g eretur navis, ad natandum effet paratior. Et diminu« tivum xitw'imoç quidem defignare h. 1. videtur illud ve lamentum intim um , quod nudo induebatur c o rp o ri, & tantumdem adeo valere, ac %<rc«;v/cv, quod A THENÆ US VOCat è x ê a x ç x o v j quali TO 7Tço<re% ojç 7 ï€ Ç iv r % v fx ê v o v r v f a o c ç *
k) i/XOCTlOV , fell TO TV\S (TOCÇV.QS OCfJ.è(Sa>S lyp iX SV O V ifXCCTIGV’
qualis etiam fortaffe fuit 0 (xocAccms %nùv , quem Aga m em non, e fomno experrecftus, induiffe dicitur, apud HOM ERUM . IA. B. v. 42. C eteru m , quod adtinet ad rov %/rûova, Romanorum tunicœ rcfpondentem , non alios facile apud G ræ cos, quam qui durius fetftabantur viven di g tn u s, fine tunicis in publicum prodiiffe conRat. Sic nimia Ayrjo-ihcca rë Aocks^oc/juov/ 8 v.ocçrsçloc ab Æ LIANO
d%l-r»y tfçcyet - • TOCVTC6 êxBivo? iv oiqct yjiifxsçl<u>. E t de C leanthe narrat DIOG. LAËRTIUS, q u o i >r/z^evcs
rôov ë(pj@MV è7tl rivet Szocv, v n déifia 7rx^eyv[xva)^yj ^ &,*<£-
&n oix’irwv. Lib. VII. cap. V. n. II. Sed vero non n eg a
mus , xtrôüvct apud Græcos feriptores etiam hgoiftcafTe exteriorem veftem , feu ro hri7ioKris ireçiQôXcctw' qualis
tsç[aiÔeis %ir«v, H ESIO D O Eçy, 55J“, nec non ifte. quo 01 ccçcrvjçEÇ dicuntur hnçoKoc^v ç'éAttBoc;, Aarr. v. 187#
D enique u t Sacros feriptores Græcos cum profanis heic quoque contendam us> in iplius Chrilti verbis : Aito rS
diçovroc <rcv ro ipctriov, Xj rov %/rwvof fxr\ x^Àuarçs-, Lue. VI. 29 (c fr. M atth. V* 40U, r0 i/toenov , ^ 0 x i™v y ut
exterior veftis & interior , f. ut pallium & tunica di-
ftingvuntur.
J. III.
Illiberalitatis aceufatur, qui KxSeÿjusvoç TrctçxÇçÈQët
rov Tf>lßoovocjÄf'y 06VTOS (poçf7, Cap. XXIII. Tç'&oùv Græcis
pallium e fy u lu d quidem
tritius
, ( vxçoi ro rplße&oci ) quale tenuioris fortis hominibus geftarc in ufu fuit. Sic ’*■>?£• E7rct/jttvMs otxTrfAoavvi}? vel hoc manifeftum facit in dicium Æ LIA N U S Lib. V. Cap. V., quod svoc r^/-
ßwet X) oivTG* çv7rœvTx. Exiftimamus autem , non tam
In eo rr,ç ctveÂt-vSeçletç notam a TH EO PH R . collocari, quod veftem in v ertat ille v ir, quam quod obfoletum a d eo , fordidum , & honoratiorum civium confeffu indi gnum pallium g eftet, ut maculas cogatur ab horum, qui bus adftdet, oculis amovere» inverfo eum in modum pallio. Cfr. in h. 1« IS. CASAUB. Græcorum quippe fuit gens y elegantiae ac munditiei multo ftudinftffona ; id quorl fubinnuit TH E O PH R . , inpdmis ubi JuJWhelcts i n famia adfpergitur etvxßu^Xofjievos i/jixtiov xrjWu)/ jxe^ov* Sed hac de re infra. Quod vero ad to TrxçctrçsQew *d- tin e t, elt aliqua ex parte aut ex uno latere »r» ahud in vertere , adeoque differt inultum rev ixvffye» t quod
d e integro quafi , verfis pannis,^veftetn refioerô, n o - vamqje illi dare faciem ; f. ut loquitur Scbotiaft. ARI STOPHANIS : d T k û ^ ç ti t o 7t(>o£ t o säen) fjiéçcs tfcoo.
§. IV .
Dicitur o dyçoMCS , us «Vu vetrctßccimv , ïçœrijcM
TOV C,7tUVT&VT00 J TLcaa 7\(7<XM di btfyhsqcCl TO T£CÇl%OS»
Cap» V. N on alia magis curat o oLyçcmcs, quam quæ fuæ conveniant v i t e , fuisque ufibus inferviant ; unde*
hs c£cv Kctroißocnwv, percontatur obvios, quanto veneant
in urbe viliores iique rufticis follemnes cibi, ut pote fol-
fympnta (ro r d ^ x p s ) , nec non veftimenta viliora , tab
ejusdem fortis hominibus maxime frequentata; qualia
dityS&çoti. befignat âutem h. 1. vocabulum non tam pel
les , quam veftes e pellibus c o n fe ra s, quibus apud Grae cos tenuioris cenfus homines amiciebantur. Q uom odo LU C I ANUS in Timone: «nWî puAccKtjs, inquit,
Sos rctvrrjv Tyv iïitpS'éçccv (pelliceam veftem ^w Tt^MTUTp
<ro/ tsvJco 7ts(>iT$.etv.£v. Et quia homines paftoritise vitse
addicti; quibus deefle non potuit largior ejusmodi ve- ftium m ateria, antiquitus ufi fuerunt id genus am idtu, Ac7;o/. ARISTOPHANIS ikp&eçccy exponit 7roi[jieviy.ov irç-
ç S oämov quemadmodum & Latiales Po£tæ non ra ro pel
licei paftorum veftimenti meminerunt. Ubi vero HE- .SIODUS E^y. X) H/u. v. 541. inter veftimenta , hiemis .injuriæ propulfandæ in ferv itu ra, memorat êtypccrcc ïçU
Çoôv , (TwtgQccfjihoc vï'vçt» ßoos, . alio refpexiflc videtur. Et
quidem lufpicari f a s e f t, folitoç quondam fuiffe G iæcos in univerlum pellicea quædam, contra frigoris 8c procel larum 4t t ) , ceteris veftimentis fuperjicere. U tcunque fu e rit, noc certum e ft, pelliceas veftes omnium elle an- tiquilEmas, teftis enim eft A1ofef 1 DEum fecifle D1R/
DCO^J "W r»UTO i n t i b i Gen. III. Et a patriarchis qui dem , una cum hereditario rei pecuariae ltudio,ad
ros transude peîliceæ veftis ufum , non £fl quod dubitem mus ; fiquidem & plurimis olim populis eumdem hune ve* landi corporis m orem receptiffimum fuifie, profana do cet
h
id ori a. De ixy\\cotxÏs (Te. $oç«7ç) ^ cctywlois U ^ocat,quæ fubepocha V. T . fanétlffimis homhiibus cefïerint in v e ftitù m , evolvatur locui infignis Hebr. XI. * 7 .,,u b i ad
ro räv 7T çotpyTtov vçeçyfAx
f.
inopiam & abje<fHorem foi>tem referre fele oviilaS & caprinas pelles, quibus corpà* ra te x e r in t, e contextu non obfeure liquet.
( . V .
In Groecia quondam plebeji hom ines, & fi qui fn ratione vivendi cetdris erant feveriores, ni>dis fere in- cederunt pedibus, neccalceis fe m unierunt, nifi ubi ve! frigoris Intenfidr vis urgebat, v d longius qtioddam aut afperius iter ipfos emetiri oportebat. Ita Agehlaus, cu jus ante m em inim us, I. c. /ELIANI dicitur fæpe in pu blicum profldde eiwxobiroc* & Socrates, uti PL A T O narrat in Sym pofio, cLwTtooY\Toç d/« rS KçvçccrAi* Çuov ètito-
fiverOy n c* ctAoi ihroMephoi. Sed hæc pluribus perfe- qui» noftro m inus confentaneum eft propofjto. Tegu mentis pedum defignandis THEOPHR. noder adeommo» dat ree re v7rc$ripocTct ^ rocs Kftpfièus. Et quidem ti/ro-
Mpocrec, fi vocis originem refpexerimus , deflgnant fo
ie a s , yel coriaceas» vel ligneas, plantis pedum fubliga« fi olim folitas corrigiis quibusdam aliisve vinculis, fuper-
n e pedem ambientibusj at fic tam en, ut aliquando latio—
ri fenfu ad omne calceamentorum genus, cujuscunque fit formae» relatum dein idem hoc vocabulum^ cavos etiam defignet calceos , queis inferebant pedes Î ad quo rum formam & magnitudinem illi haut dufcie aptati c- ranr. Et hunc efFe fignrficatum hujus vocis apnd-THF.opHK-. exiftrmatnus , non minus Cap. V ., ubi reV äf^itov feo Bou.ine peiflringit y quod Tt naiïcs roi vircöf [/arcti
Çoçe7 (fu it iltod maximum rufticitatis & inelegantiae fi- gnum* quod etiam Poëtæ , præfertim Comici Hellados pariter ac Latii veteris ridendum paflim p r o p in a n t) , quam Cap III., ubi o no Aoe £ , avvcwéfxevos- nçv\7f$ctç , rev
•xôiïoc (puta to>v Titt^luv magni a m ic i, cujus gratiam ve
natur , ) (firiah hvoci ivçu&fjioreçov r ë yzrofy/uocrof. Q uo lo- co KçqTiiïïeç idem Auétori fo n an t, ac v7rcfy/xccTcoy licet a-
lioqutn haec in ter atque illas aliquid intercedere diferimi- nis videatur ; fiquidem uti arb itram u r, domi fuoe pot ffimum ac privatim ufurparunt Græci v e teres;
CncSrpuât vero pedes m u n ie ru n t, qvum fibi prodeun
dum effet in publicum. P riu s, quam hinc digrediam ur, norafie juvabit, morem antiqvum r5f tbreiïeu&cct rès
f. pedibus fubligandi foleas, communem Graecis fuiffe cum Aliae populi? , ipfisque .Judaeis ; quod, fatis produnt loca Marc. J. 7. VI. p. L u c .II I.i6 . Joh. i. 27. Adt.XII 8- cap.XUl. 15. Epbef.VI. t f . & c. Ubi dicitur quis v?roc5Vj-
tctfxîvoç rès 7iq$ois , rj actviïccAiot v7tc^£^u.£vcs % & e contra
rio t o v7io$riiAci rav ttoJcov Avacts , rj Avtroce t c v î/xccvroc tmv v7toè*ifJiÛTuv. Nempe h. 1. vinculum eft Ipcts f. lorum ,
quo calceos adftringere moris fuit. Ad h * c obferva- mus ex Scriptore n o îtr o , moris etiam fuiffe apud Grae cos clavis fuffigere calceos, f ., ut loquitur C ap.V ., èyxçétfv
îjAas ôr rei V7Jc$y\fAocrcc. Et licet T H E O P H R A S T O
t w tcyçoivms indicium fit hoc modo calceamenta geftare
clavis munita ; aliunde tamen difeimus, ab hominibus o* puîentioribus & luxui deditis confimllcnri morem fre quentatum fuiffe , fed ita tam en, ut non h i, quemadmo dum ci X y lin a , ferreis aut ligneis ufi fint c lav is, fed ex nobili metallo fabricatis ; quemadmodum de A gnone T e jo , Alexandri M. p u rp u ra to , memoriæ prodidit P L U T A R C H U S , xçvavlt rAaç crepidas eum fuffigere folitum, obfervante C A S aU B , ad. h, 1.
GRÆCORUM..
S- VI. ^
Supereft, ut ad duttum Au&oris noftri pauca ad^ jficiamus de iis, quæ munditiei apud Greecos atque or-* natui infer,vierint. G ræ ci, fi qui a lii, foliiciti de eo vçl maxime fuerunt, ne Veftimenta fuà lorderent; at q ue adeo maculis adfperfa locavere purganda fuJiorm bus y id quod T H E O PH R A STO eft iy m X vvetv. Gfr. Cap,
X XIIL 7rèç) d v e Å n t&'éçlcc?. Nec vero iordes tantummo-r
do eluebantur , verum etiam candor 'novus au nitor creta quadam veftimentis inducebatur : de quo more eleeans eft locus TH EO PH R. Cap. X I., ubi memor in*.
0 . v i A i ~ I ' ' c/ \ t ' fur C< 7rççç r a s yvotCpeis ctxrstvc/uevot , to ip a n o y
4tv T c ï s e £ é ï 7 T c ^ v y q v, tvcù p n £u7TocivrjTOii r u y y . Sermo
eft A uétori /u/v^ûAcys, qui wt fumtibus parcat, cre
brius purgandæ vefti impendendis, vel forfan»ut ne fæ» pius iterata lotione vefiimentuip teratur , obnixe orat ( h aT fiV E T cet ) fu llo n em , ut multum cretîe, (quam
vocat ; ficuti alias dicitur quis y i v ( [ x t t u t t s ^ i i s r« ifxoU
r/a. Cfr. C a f a u b A n h. 1.) veftimento addatur, ne cito
contrahat ftirdes. Veftes hujusmodi, faélas fullonia ar
te candidas, vocat nofter Accyw çoi ipccrtcc Cap. XXII ,
ubi o /j if tf c Ç t  c T if x tt, Prytanurn muneri fefe immifcens,
©ftentatioqis ergo , fatftls jam facris , dicitur, Tra^e-
r x evoca-fjih cr KccutTpcv Jv.cjt/61', - - • n ç c e t â v v i m èhv do ccvdçtS A $ t i m ï a y f3rvo/uev x. r. A. Nimirum inteç alia, Pryta* neorum fuit omclum fecra publica peragere, & popu
lo dein renunciarc fa&am rem divinam. Et hoc qui
dem fiebat ab illis, candenti ami<ftu velaris. Hinc eft,
quod AotfxTtqov îjxctTtoy alii vocent ie ç ù v tcÔîjra, quodque
de Dem ofthene dicat Æ f c b i n e s : Å evxyv i S r j r a A#/3#v ,
tß a B - v r e i. Ex more noftrö, hfeic itidem monemus, Sa
cris fcriptoribus Gr. taE^ra A a /^ « v , Luc. XXII1. i t .
A<ft. X. 30. AIvov ( linteum ) ùu/xttçov , Apoc. XV. 6.
ß v c a fv o v hecjATfçcv i cap. XIX. 8* idem efle , quod aba*
i o RES V E S tlA R IA G R Æ C O R UM ,
tavKc'v vj Kcc$ocçfry quorum pofterius hoc 11 gc. Apooa* lypf. cum Ta Àoc{u7rçy copulatur.
Permulta quidem alia, ad Grœcorum munditiem at- que elegantiam fpedantia , fimiiiter in chartam conje* ceramus ; utpote de camillorum cura & ornamentis,
de
annulis item , & quæ funt reliqua a T H E O PH R A S T O
memorata j fed fuere in te re a , quæ non tam fvafarint, quam jufferint, ut hæc in præfens T u is , B L . , o cu
lis fubduceremus, fatis nobis fore ar,bitrati, fi paucula hæcce, in tanta temporis anguftia, crefcentibusque
indies typographorum negotiis» lucem adfpicere poflent.
M. 0» &>
. - <5 Cvr
T>t m j
