UPiALI HAGBERG

DE C0 MO EDΙΑ ARISTOPHANIS

QUΜ INSCRIBITUR ΙΠΠΗΣ

DISSERT ATIO.

QUAM

VEN iΑ AMPL. FAC. PHILOS. UPSAL.

V. P.

MAG. CAROLUS AUGUSTUS HAGBERG

Ε Τ

CAROLUS AUGUSTUS BJÖRLING

Vestmanno- Dalecarlus.

IN AUDIT. GUSTAV. DIE XXX MAJI MDCCCXXXI1.

Η. V. M. 3.

P. VI.

UPiALI JE,

EXCUDEBANT REGJJE ACADEMIJE TYPOGRAPHI.

VST*

SACRAM REGIAM MAJESTATEM MA&N.E FIDEI VIRO DKECES. AROS. EPISCOPO_,

REG·, ORD. DE STELLA POL. COMMENDATORT S S, THEOL. DOCT.

SVENONI CASPARIS WIJRMAN

Mascenati sumrao

sacrum

y. d.

Carolus Augustus Bjurlino

VIRO CETJEBERRIMO

ANDREAE HENR· STAMBERG

S.s. TUEOL.DOCT. REG·. ORD. DE STELLA POL. MEMBR.

PRyEP. AC PAST. IX B ADE LUNDA

Pafrono optiuio

sacrum

Caholus Actcustus Bjürling.

He Iml&as'te Jförältirar

helgadt

af

sonlig vördnad, kärlek

och tacksamhet.

bo

alia vero furacit2t£m et impudentiam Cleonis notat Agoracri¬

tus. Post novum inde jurgium rursus Cleon vapu!af, tandem

vero acerrima ira efiervescens, Agoracritum et inimicos in jus

vocat. Agoracritus vero, suadente choro, haud rem suam ne-

fgligit? sed, relictis instrumentis

fartoriis,

Cleoni instat ut se

epud senatum purget, et calumniatori par pari

referat.

Inte-

rea chorus, strophis et antistrophis, multa excclsa atque divina prasdicat

de

Neptuno atque Minerva, quorum

etiam auxilium

iniplorat: in ίπ^βηματι vero atque

άντεπι^Υΐμχτι salsissime

cives suos carpit, inprimis vero

quod

bonos pcetas eo , quo debuissent, numquam prosecuti essenthonore. Quibus conviciis

iaudem adjungit majorum, cum maxima castigatione sui

•temporis hominum. Equitum

denique,

rum in

hello prajcla-

ram virtutem, tum eximiam in pace modestiam atque tempe-

rantiam extoilif. Revertitur jam Agoracritus et rem

feiiciter

in senatu gestam choro narrat, suamque

exhibet

in senatu o-

rationem in qua ingenium

Cleonis ridicule

imitatus erat. Quas

quum ita inter -Agoracritum et

chorum

geruntur, mox

adest

Cleon, _quem tievissima quaeque minitantem

festive eludit

A- goracritus. Jam

Cleon ad popu'um

provocaf,

ubi multa ri¬

dicule Agoracritus

de impudentia

et

furacitate Cleonis disse·

riit. De hac re cognoscere Demus sibi constiiuit, ut intelli-

VL

Η

gat, uter horuniplurima habest in rempublicam merits, Nunc

ore plenrssimo prseclarae suas virtutes et res pro patria gestas eommendat Cleon. Agoracritus vero a choro admonitus m

prudenter agaf, dicit vir i mali ^esse aliis eripere quod alteri largiatur; nihil enim justum esse, quod non idem liberale,

Turbulentiam insuper Cleonis aliaque scelera, acclamante e- tiam choro,. botularius vituperat. fnprimis vero eum repre- hendit, ob sordidam avaritiam

foedamque

libidinem et intole«

rabilem denique superbiam. His dictis malitiam Cleonis _po- pulus quodammodo suspicaii incipit, Vincitur Cleon et au-

nulum reddere cogitur. Tarnen ο Πχφλαγων omnes noa

relinquit artes insidiosas. Oraculorum enim mentionem fa¬

cit, quorum testimonio calumnias adversatoris explodat suaque

tueatur in rempublicam merita. Quod idem etiam se priesti-

turum Agoracritus poliicetur. Cleon Bacidis, Agoracritusve¬

ro Glanidis oracula ad rem fumandam afferunt. Quse vero

oracula nihil aliud docebant, _quam Cleonem imperio moven- dum esse^sufficiendum ^veroAgoracritum. Quumverohasc arshaud succederet,ultima conaturusCleon,populifavoretn dapibuscaptare constituit. Hancetiam viamtentat Agoracritus. Abeunt Cleon &

botularius ad materiam comparandam. Chorus vero prudentiam

magnopere populo commeadat. Quum reversi _turpe hoc

55

aucupium

instituunt, Agoracritus populo persuadet ut di¬

ligentia®

inquirat de rebus ipsormn

et

cistas utriusque aperiat.

Cujus enim cista vacua inventa

fuisset, is bonus

atque

probus

civis haberetur, cujus ^vero cista plena

fuisset

^eum

haberet

De-

mus pro hoste et

cive pialo. Hoc consilium approbat

popu·

lus, cistamque

deprehendit Cleonis plenam,

vacuara vero

Ago-

racriti. Loco movetur Cleon: Deraosthenes vero conatur

gratiam inire

Agoracriti, cui populus

res suas

curandas tradit.

Abu populus,

Chorus

vero rursus

strophis

^et

anthistrophis

equites

laudat

et

Agoracrito fausta omnia

precatur.

In ετη§·

φψαπ vero et αντεπι^μαη

Arignotum

et

Ariphraden acerri-

me carpit noster«

Nescio vero quid excogitari possit

magnificentius,

quam iiais hujus dramatis in quo Agoracritus Demum inducitrwy-

γοφοςον, τω σχημαη Καμπξον. Demus quasi exper-

gefactus e somno gravi, veterem stultitiam et dementiam «ibi exprobrat. Itaque inducias tricennales, qua; sub specie

puei·

larum apud Cleonem latuerant, inducit. Agoracritus rempu·

blicam capessit, Cleon vero summa cum ignominia cogitur, ut intestina et farcimina loco Agoracriti vendat.

Si vero adcuratius hane comoediam examinaveris, facile

dixeris Aristophanem lioc consilio eam conscripsisse, ut turbas

56

demagogorum

et pestiferam plebicuhe potestatem civium ocu;- lis sisteret, praesertiai ^eo rempore, quo bella ^externa ultima

pericula, civibus

intestina etiam bdla curantibus, minifarentur».

Incredibilem vero noster adhibuit _artem, in exprimendis ma¬

ribus _persouarum inprimis partium primarum. Quid hoc

Fap.hlagone impudentius? quid arrogantius botulario?. quid le-

vius _quam Demus hic Pnycites? quas omnia tarn ingeniöse pinxit noster, ut vel reccntioris »vi hominibus res non narra- ri sed agi videatur. Sub persona Cleonis omnes omnium tein-

poram plebicolas acerrime carpit noster. Et quidem in uno*

homine omnia vitia, quas possunt in fiomine perdito nefario*

que esse, deprehendisse videtur Aristophanes: nulluni indicium libidinis, sceleris, audacias, quod non in istius unius _{vita per«·}

spicere possumus. Est ο YlaQKocyων homo voeiferator, kgu»

lejus, omnia clamoribus suis miscensj nihil in homine jequi,

nihil sinceri. Herum quamvis multis artibus deceptum atquc·

circumventum habeat tarnen magnum se fecisse credit, quod importuno officio ^eum vexet; quo tarnen officio nihil aliud

quasrif, quam suum ipsius emolumentum. Quin etiam inter di-

ras reipublicae turbas et civilium discordiarum fluctus, _oppor-

tunissima ei occasio fuir _{pro sua} libidine in quemlibet sxviera- div Idem enim faciebat, ut dicit noster, quod qui piscan?-

Sy

tur anguillae. i) Si enim

lacus

«it

sedatus nihil

capiunfv

quum autem sursum

deorsum perturbaverinf,

tum capiunt».

Quod si omnia jura divina atque humana sub pedibus caica-

rentur, parum id ei videretur quum eo processisset

impudemiae,

ut Themistocli ^se atquiparare

haud

eiubescat.

2)

Quin etiam quo majorquis esset, eo majorem

sibi

^a

Cleone

contrahebat invidiam, est scilicet hoc populäre, semper

aliquid

de immortali gloria summorum virorum

detrahere,

ut

homini-

bus de plebe tandem similes

videantur. Hoc enim modo

niixime captantur studia hominum, qui

in

ventoso

hoc impe-

rio populari, nihil aliud spirant quam unam

omnium condi-

tionem. Non vero externarum tantum rerum asqualitatem concupiscunr, verum etiam earum, qrte morum sunt atque

in-

genii.

Quid

vero censemus

de incredibili hac furacitate,

qua

describiiur Cleon bona reipublua: administrasse? Quid de

l) 6mg yap 01 tus εγχελείε §ηρωμενοι

πεπονιάς*,

όταν μεν η λίμνη xutuTTJr λαμβανχοιν x$ev

txv $uvco τ« xui v.utm rov βοξβοξον- χυχιοσιν,.

dtgsffu xui ου λαμβανε«,. ην την.

πολιν ταραττψ Tid Τ.86θ seqq-

a). Hunc in xnodum gloriatur

Cleon::

^{^}

åxxv OSJVOV ταυτι os λεγε'ν hr' sot εμι,

διαβχλλ»

tv

κ?οο 'KSvvuixs ^xui τον Δημον,. πεποιηχοτα

πλείονα, χξη?«,

ιη την Δημήτρα, Θεμιοοκλεχί πολλω αέρι την

πάλιν η<$>.

V. 807 seqq.

53

hac juris nundinatione? Quid de impudentia hac tetra, qu«

omnibus fere locis Cleoni exprobratur? Unde etiam ridicule

chorus cunctns ejus virtutes Iiis versibus inclusisse videturt

8A ε<τ& c7tως o Ttccis 0$ 8 rov

Jημον

ε7ΤΐΤξθ7ΐευσει —

ευ ys

ξυνε/2ούλεν

άυτ'

άτχξ δηλον

^y ccfi 8 ζυνεγνω

oTiY]

'ττιοςκειε

ττχχως, χχι κςεχε ο τϊξωκτος ε'χεν-ΐ)

Nec intactam reliquit Aristophanes insaniam hane Athenien«»

sium, _quam in veneratione oraculorum adhibebanf. Magnam

enim Cieon dat auetoritatem oraculis hisce Glanidis, _{quas ta¬}

rnen nihil aliud continent quam res maxime ridiculas. Sic

etiam religiones adhibebant

scelerati plebeiorum duces ad

res suas firmandas. De pejeratione jain audivimus. Ex qui-'

bus omnibus videtur potestatem hanc rhetorum Iiaud mino¬

rem. quam fyrannorum saevissimorum fuisse, Forsan etiam

facilius tuleris regiam superbiam, quam hoc omnium in om^

nes bellum ubi nulla fides, nulla securitas, nulla denique

hominum deorumve veneratio, _qua mitiores semper reddit

animos vel maxime feroces, Mirum sane quod tales potue- rit ferre reges majestas populi, qua tarnen sanetissimum quasi palladium

fuit

liberfati

Atheniensium,

Ventum vero

erat ad ea tempore, quibus nec vitia nec

remedia

^eorum pati

in animo erat.

3) Vid v. 424 seqq.

jain enim virilis illa et vegeta actas populi Atheniensis in-

elinare coeperat. Externa vis bellaque intestina depravafique

inde mores vires ejus prseclaras, quibus per sacculorum de-

cursum adhuc admirationem _movet, paulatim imminuerant.

Nec aliud restitit, _quam nativa illa int.i maxima mala facul¬

tas, se ipsum deridendi. Quid igitur mirum si Aristophanes,

sub persona senis marcescentis, populum ^suum in scenam

prodire fecerit? Ut in castigando Cleone omnes dicendi faces

adhibet _noster, sie omnem artem comicam praseipue in pin- gendo Demo attulisse videtur. Pracclaram Aristophanis Demi descriptionem jam supra L. B. adtulimus in ea scena, ubi Ni-

cias et Demosthenes miseram suam sortem conqueruntur. Est

Demus senex morosus, surdaster, qui malis artibus servi sui turpissimo modo vexatur. Cleon omnia facta _atque dicta

senis delirantis accerrime custodir, ita ut nihil omnino sine auxilio malevoli servi agere posset herus. Sic ille, qui in

sua domo omnia gubernare atque mod-:rare deberet, _turpissi-

tno eorum jugo, qui servi erant, cervicem dabar. Nec satis virium seni reservatum erat, ^ut nimios servorum spiritus com·

pesceret. Dulcius scilicet ^erat, ultimas senectutis dies agere per otium atque tranquillitatem, quum ii qui in domo impe¬

rium gererent, omnia _susque

deque

haberent. Et quidem

<6o

wiaxime Ingenium

populi elucet

in ea scena,

ubi Cleon

&

Agoracritus suis quisque

muneribus

seneni

inescare

conan-

tur. Nec sine sale _poeca miserum hunc

populi

statum

de-

Scribif, cum plebicolas comparat cum

nutricibus,

quas oaines cibos, qui

infantibus dandi

eranr,

prcmande-banr.. 4) Sic enim

01 lr\\jL<x,yuyoi seni huic-, cui-

debiles jam

s-enectute

dentes

eraut^

omnia qua: edere

debebat

ex ore suo

capiebant.

—

In

qua descriptione

fere

latent omnia, quae

de imperio rhetorum di-

ci pojsunt. In hac ^vero

contentione de favore Derni, dignum

liabet Cleon in Agoracrito

sodaiem, qui

ex

ultima plebe ori-

undus, omnis erat humanitatis expers. «—

Haud facile dici potest, quo tandem animo

ridiculam

ΑΛΛ.

4) »f σφοίξχ συ τον δημον σιχντχ νινομ(ΚΧ(·3 ΚΛΕΩΝ.

tπιςχμχι γχξ χυτο*3 ο is φοιμι^ινχι,

ΑΛΛ.

ωϊκιρ ut rirSxt yi~f σιτι&α vtxxmi.

μχσχμινον γχξ3 τ« μι* ολίγον tvriSus

χυτοο <Γ exitvs τριπλχσιον χχτισπχχχς.

τ. 712 seqq.

6ι

lianc sui imaginem

viderit populus

Atbeniensis; nimius enim

in deridendo Demoest Aristophanes. Ingeniuni ^vero Athenien-

sium ita comparatum erat, ut omnia perpeti posset convicia,

modo liberalia essent atque faceta. Prsecerea ea est

hominum

natura, ut quascunque in genere

dicuntur,

ea nemo

in

se

di¬

ctum putet. Huic vero amino überall Atheniensium

multa

inerat levitas, ita ut ea qux reprehenderat poeta mox in ob.

livionem ver.irent; noverat enim Aristophanes Athenienses

sii ε τεms τψ φνσΐν qvtcc?.

Animos scilicet habentes in horas mutabiles. Nec amplius

post bellum

Peloponnesiacum senile Demi

corpus

ullas

per

artas Colchicas novari atque recoqui potuit.