DISSERTATIO PH1LOSOPHICA,

(1)

τ ν.j.

DISSERTATIO PH1LOSOPHICA,

DF

JÜSTÜ PRETIO

ULIS STATUENDO,

QU'I IN ERUD1ENDA JUVENTUTE SUNT

OCCUPATI,

QUAM,

CONSENT. AMPLISS. FACÜLT. PHILOSOPH.

PR/ESIDE

ViRO celeberrimo,

Mag Ρ Ε Τ r Ο EKERMAN,

ELOQ^ PROFESSOR Reg. et ORD.

PRO GR ADV,

AD PUBLICUM EXAMEN DEFEKT

ERICUS EKERSTRÖM,

GEVALIE NSIS,

D. V. Minist, et Amanuens. Μ. V. Consist. Ecciesiast. UpSai»

IN AUDITORIO GUSTAV. DIE XXVII MAJI

ANNI MDCCLXVII.

Horis Post Meridiem Solitjs.

Apud Johan Edman ^, Reg. Acad. Typograph.

(2)

D. D.

§. I-

Sunt res non ^dicam ^profeSo ^infulii, ipii folum homunciones adco temerarii, ^ut ^bonarum contemnant, verum ^literarum ^dolo¬ etjam ne

eosdem aliis,velutprorfus inutiles éivitati, deridendos

proponere baud erubefcanc. Longc aliter fentic de

re literaria ejusque eultoribus immortaliter meritus,

illud loquor gentis Romans dccus ac delicium. Mar.

cus Tullius Cicero, Lib.Ii. c. 2. de Divinationc, non fine emphafi quseritans, "quod manus reipublicse

''adferre majus meliusve poflumus, quam ii doce-

"mus, atque erudimus juventucem ? atque fapientis·

fimi viri nos potius judicio, quam cavillatorum ilo-

lidiifimorum fententiae, additli, ex perneceifaria juve-

num informationc, nec non fnmmo inde in rempu- blicam redundante commodo, juilum pretium ju ven*

tutis moderatoribus ftütuendum, brevi DiiTemtionc, expendendi atque confirmandi anfarn arripuimus.

Tuam _vero, Candide Le&or, faventforem nobis ex-

petixnus atque poilicemur cenfuram.

5. II.

Prscipua caufla, cur respublica vel floreat,vel mife-

riis devexata fit, civibus eil adfcribenda. Prudentibus itaque viris, & virtute rerumque geftarum gloria con-

fpicuis, poil Deum, gratias pro falutc iua confervata

&

(3)

* ) 3 ( ❖

& amplfficata Iubenter agit populus ^, lu&usque, ad

eorundem obitum orms, non nifi fpe poftcritatis, di¬

gna patrum prcffurac veftigia, abilergitur. Utiquc ex

juventute folatium Tub hoc dolore ^reportare debet pa- tria; ne autem fub defperationcm incidat, neeeffe ed,

ut officia, _quac cum publica ialute tuenda intime

funt _connexa, adolefcentibus ea, qua ficri pofiit, in-

dufiria proponantur, inprimis poftquam, rudimen-

tis in pulvere fcbolaftico pofitis, ad eam pcrvene-

runt maturitatem, ut prnecepta non tantum audirc,

fed iptl etjam expendere fulsque cogitationibus cx- aminare queant; ut, eorum quando opera defideratur,

érudicionem habeant, ac virtutem, muneribus fungen-

dis _parem, neque adeo, ad negotia acccdentes publica,

pro arbitrio ^agant, majorique dsmno, ^quam com- modo, civitacem adficiant. Quid ^vero, dolendam pofi: humans naturs corruptionem,qua ad mala qusc- vis proni, bonum non modo non adpetimus, verum etjam in contrariam _partem toti propendemus, bonos

cfficiet iviros? nil fane, nifi diligens, qua, cum in fi- nem,juvenes tantopere indigenr, inftitutio. Quare do-

örina, hand immerico,sgrotarurn adpcllatur mentium

medicins ;dum cupiditates effrenatas coercct, fpes va¬

nas aufen,inanes depellit formidincs,pravas cvellit opi-

niones, inferitque alias, hominum excellcntia dignas:

etenirn intelligent omnes, & pofteri teftabuntur fcri

non pofie majus rcipublics munus contingere, qvtm (i juventus, in finu cruditorum, re&e fapere adfvefcat.

Sic Arhenienfibus, olim confulentibus Apollinem de

via, _quam fequerentur, ^ut cives fui cvadcrent bo-

ni viri , hoc datum efie legimus refponfuip, id fc

A 2 con-

(4)

* } ⁴ C *

confecuturos _, irrnul ^sc in ρ c er or π m sures rem c- rxmiuni pulcerrimam ^opumamquc immitterenc. III?,

quod ^errore vulgi dueti, putabant nihil auro majus pulcriusque haberi, liberorum· iuorum aures per- forarunt, & auro exornarunt$ at ilulte quidem.

Nempe ·vol ^u it juflitque Oraculum auribus puerorum inftillandas efle ieientias optimas, & pulcerrima fa- pienrum prtrcepta , quibus libido, luxus, avariria, ambitio, aliaeque vitse ^humans pciie-, dornantur.

Cfr. Joh. Georg. Gra^vii orstionem ^, de Palladio Tra- jc&inorurri habitam A. 1675. p. m. 294. Non fegnis,

ut diximus _, dedinatis fuffecerit informatio ; prakter

plurimas enirn puerorum labes, falubri hoc remedia

emendandas _, foiidior adefle debet cognitio Dei, fui

& reipublicas, ^nec non officiorum ^, cuilibet prae*

dandorum , quam nid obcinuerint homines ^, a bra«

tis animantibus figura ^tan t um externa diftabunt-,

vel reQrius ipfis multo futuri funt deteriores.

§. III.

Ea non absque ^tremore reminifcentes t^mpora,

quibus ma/ores noftri, denddimis barbariei tenebris obdu&i, maximis in pericnlis degebanr vitam ^, pia

& venerabunda rnente infinifam Summi Kuminis

agnofcimus gratiam ^, qua , pulfa per veram religi-

onem & bonas Ii teras caii gine ^, in clariflimsm lu·

cem nos jam revocavit. LaetiiTima hujus re? irvdi-

cia funt varia Scholarum , Gymnaiiornm & Acade-

miarum , per Europam ^, inditnca Collegia, quac, va- lid i dim o reghantium paerocinio defendtaca, dudia per·

petua quad ferenitate rifura ominantur. Privatarn

ut prsetercaminformationem, quse multiplicem rite ad·

mini«

(5)

dr ) 5 ( "b

minirtrata, praebet fra&um ^, in Schölls nnnc 6c Gy-

mnafiis ea docentes impigrl mcntibus difccntiurh ad- fpergunt femina ^, ^ex quibus fl o res fapiencirc germi-

nabunc, eaque ponunc iundamenta, quibus ^, apnd

Academias, folidiftirna fuperftrui poflit erudicio. Ill-

venes enim ad fplendidiora hasc fcientiarum delubra

ventitantes, jureque civitatis literarix donati ³ fa*

lunribus amicorurd exempiis & ^{e χ} borta tion ihn s5 ma¬

turis Ephororam confiliis, Sc indefeifa do&ifßmorum

ho min um

, tam publica ^, quam privata opera Sc lu-

cubrationc, nulio non tempore^ frui pofTunt; adeo ur, qui hisce cum adminiciilis propriam conjungunt diligentiam ^, non poflint non> ex fru&uofiilima has focietate, in civilem perpolki egredi atque melio-

res. Sin vero honorificam hane non ingrediiintur viarn, fed vei nimium properantes, ve! fegnitiei

fefe dances , a vero aberrant tramite ^, minime ^u- tique eil rmrandum, eos, qui nihil in Academias

attulerurit, nihilque ibidem flbi boni cornpararunt, ni¬

hil etjam indc in patriam, reduces fadlos, conferre*, damnumque ex humanioribus iiteris negleöis ^, ^per

futürse vita? fpatia,lanflime diffundere. Cupidum igitur

difcendi adolefcentum _agmen herum non fe&ttur exemplum, fed porius, ubi hoc dotlrina? facra-

ritim Sc fapientia? delubrum recluditur, alacres un*

dique iiluc, tanquam ad mercaturam praeclararum

artium, concurrat. Huic plans, et expeditiiliroae,

ad metam via? alia quoque addi poteft ^, quam, pro

State 8c progrefTu, vel comperidiariam ^, vel fyile-'

maticam _, libris omnium fcientiarum editis, doflriii*

mi nobis detexerunt viri. Nuila itaque quum déii-

A ₃ deren-

(6)

*l· ) 6 ( φ

dereritur literarum inilicuca, nulla praeiidia, felices

fåne nodri temporis prasdicandi Tunt juvciies, uti-

liifimis dicaei ftudiis, ίϊ modo fua bona norint»

iisquc perfrui voiuerinr. Hane vero ii neglcxerint occafionem, flebilj aliquando voce Ovidianam in- geminabunc cantilenam ^:

O / mihi pråter it os referat β Jupiter annos.

fed _, _e diverciculo ^, fas ed, ad pernobilem docentium fpartam contemplandam nunc redeamus.

f. IV.

Quo magis arduum opus eil atquc necefTarium, eo plus ad id perficiendum & cxsedificandum fudoris

& induftriai adhibcatur. Quo tedafior igicur cenfetur

juvenum indigencia , & ^quo aegrios ingenuis artibus

ac doefcrinis carcre respublica poterit, tanto major

in docentibus habilitas requirirur ac folertia, ut cui-

cunque muneri, cum laude obeundo, fuae fidei

commcndatos juvenes reddant idoneos. Negotium igitur informationis non tancum maximi eft momenti,

atque, ii re&e collocatnm fuerit, infignem utilitatem promittir,fed durum etfam rernanet,tasdii atque follicl·

tudinis plenum. Hinc ingeniofe dici fvevit: QuemDii

oderunt, fecere Pctäagogum. Non quidern illos ^,

qui juventutem literis ac moribus perpoliendam fumferunt, agredes frangunc iabores ^, nec, quae in

officinis arcificum fuicipiuntur moledise, membra corporis valde defatiganr,nec luculenta vitie,ut milites

atque nautae, adeunt pericula, fed fuo tarnen, eoquc haud minori, eosdem premi incommodo ac veluti o»

nere multiplicato, fatis fuperque confiat. Ut cnirn uniuscujnsque docilirati ingenii,ac profe&ibus fefe ad·

commodenr, vari is ^, anxlis, gravioribus, diftrahuntur

cur is _,

(7)

T" ) 7 ( ^■ i

enris, id enim fa&itant, id in vocis habent, ut, pro ncccilitare reipubiicse, probatiilimos Ecclefias mini- firos, pcritifiimos Jurisconfultos, prudentes Medicos,

bonos roorum Prsfeftos, fortißimos belli Duces,·

verbo, optimo-s & fuae quosquc provinciae tuendae ornanda>que aptiffimos, a fe dimittanc civcs. Itaquc, quemadroodum Cicero, ad Quint. Fratrem L. IL

"Ep. 13, de fuo & Quinti fratris filio feribens; maxime

"m»h4, inquit, curae erit, ^ut Ciceronem ^tuum ^no·

''ftrnmque videam fcilicet quotidie, fed infpiciam,

"quid difcat, quam faepiflime, &, nifi ille con-

"cemnat, etjam magiftrum me ei profitebor: be etjam iliis nihil magis cordi eO eritque, quam ut juven-

tutis patriae vera cum firmentur, tum amplificentur

commoda , nunquam intermoritura.

§. V.

Ratione igitur non prorfus caret,h yperbolica licet

nonntillis audiat, magnificentiffima illa de munere in·

formatoris laudatio,quam ex Cicerone,§. i.adduximus,

ubi fiudium fuum in Philofophia ^, civibtis fuis La·

tino etjam fermone tradenda, commendaturus, atque ab _eorum. fe vindicaturus finifiris opinionibus, qui

laborem hunc,ut loqui amant,feholaih'cum; perle ^vem,

& viro confirlari y atque fenatorii ordinis principe » non fatis dignum exiflirnabant, ita difierit i "quod

'Vnunus rcipublicas adferre majus meliusve poffumtis,

"quam fi docemus _atque crudimus juventutem? Nam,

etfi arroganti^, nequaqnam tolerandae, reum femee

faceret homo, icholafiicis _cccupatus lucubrationi-

bus atque negotiis, fi fummis in republiea muneribus

fuam oninino fpartam praeferendam judiearet, atque,

eam

(8)

ψ ) § c »S*

eam ob caeiTam _, alto altos fperne-ret fopercilio : uti-

Iftas tarnen hons ac (idelis i «formation is ta4nta

ut fplendidiftirhis etjam in eivirate'm meritis sequari

ρ o (Te videatur. Principis fane vita, ac prudenci guber-

ratione, falus pacria; ica eft innixa ^, ut fine illa

Irsc eonfiftere omnfno nequeat. At Princeps non magis ⁵ quam alii homines, cum perfefh rerum

gerendarum cogmtione ac virturibus ^tanto faftigio dignis ^, nafcitur, fed erudiendus eft, acqne ad gu·

hernacula regni fapienter, ac feiiciffime, tra&anda, liceriSj prascepnombus atque exemplss, formandus.

Hinc prtEceptorem fuum Anftotelem ^pstri Philippo,

certa fub condkione, pra;ferre non dubitabat Alexan¬

der ille Macedo, cum alter generando hominem ^,

alterYuis ptade&iouibus, dichtes & conftliis virum,

ac regem certe maximum, efFecifiet. Vera, & qua;

faiuti hominum perennaturs ibfficiaf, religio, civilis

etjam felicitatis fundamentum cft firmiiiimum; com vir bonos, civiumque fuorum vere amans nemo fit,

nift qui Summe omnium rerum Modera fori debitam

exhibere reverentiam, & promta in omnibus prsftare obfequia, inde a prima statola, didiccrir. Difcunt

autem hoc in Schölls ^ac templis adolefcentuli, &, per

Infequentes an-nos, facrarum literarum oraculis &

pulcerrimis piorum do&orum icriptis,atque exhorta-

tionibus, ita confrmantur,ut palmaria falutifers religi·

onis capita non inteiligant modo, fed fa&is etjam ac vir- tutibusexprimere ftudeant. In fingulas certe vicaerano-

nes iiifloerebonam & fedulam juventutis inftirutionem

tam not μ m eft,quam quod notiifimum. "Etenim nulla,

utTulliis in Praéfat. Officior. m ση et* vita; _pars, _neque

publl·

(9)

h ) 9 ( &■

"publicis, neque privatis, ^neque forenfibtis, ^neque

"domeflicis rebus, neque ίϊ ^{tecum agas} quid, neque fi

3'cum altero contrahas, vacare officio iflo potefh Atque, ut paucis cun&a compleöar, quis nobiliffi»

mani Legum civilium cognitionem, quis peritiam

artis Machaoniae falutarem, quis egregiam rnaximc»

que neceffiariara Oeconomise fcientiam & praxin, quis in hello gerendo,fato majorem prudentiam, quis

ullam denique artem aut difciplinam, (oppido cnim

rari funt άυτοΜΪΛχτοι) fine ftudiorum moderato¬

re fido , addifcere , pcrcipere ^atque in juftos debi·

tosque ufus ccnvcrtere unquam poterit? Honoram

tur itaque, in republica prxclare fundata, praemiis-

que ornantur atque excitantur juventutis bene edu-

candae cnflodes ac magiflri, neclaborem horum, plus

quam Herculcum, ^contcmtu atque infultatione iu- perbientis imperitiae degravari pstirur Princeps, ad

magna &auguftiffima natus, fs&us^&usjinprimiscum,

nofixo non minus, _quam Tullii ^a*vo, ita prolapfa fir,

setatis in lubrico conilituta, juventus, ut, ope atque opera omni, refrenanda, coercenda,nec ^non in gyrum rationis & de&rina* fitreducenda. Igitur nequaquam in-

videbit aiiis laudsm,merito partam, probus juventutis

duftor, nec laudum ipfe fuarum ineptum ac futilem

prseconem agir. Mcmorabile veroeil ab Equit. Au-

rato, Ulrico de Hotten, carmen, fub titulo Viri lloni compofitum, poflquam enim illum, qua vultum,

collum, pe£lus, pedes, dextram, velies, depinxcrat,

hxc de ore ipfius adjungit:

Eriidio teneram dulci fermone juventatn ; Sic aiiqui s virides flu ^mm ^e mitrit a oros.

B Flu-

(10)

4« ) ίο ( 4*

11 ur α ego perficio verbis, gravioraque multo, Quam qui terribili concutit arma manu.

Vid. fele£fca & rariora Latii purioris Monumenta, Jenas A. 1758 edic. p· 98« Sic eleganter difTcrir

Seneca Tranqu. Animi c 3. "Non is folus Reipu-

5'blicae prodefl, qui Candidatos cxtrahk, & ^tuetur ^reos,

d.s pace belloque cenfec, Ted qui juventutem

"exhortatur, qui> in tanta bonorum praeceptorum in*

"opia, virtuce inflruit animos, qui ad pecuniam

"Juxuriamque curfu ruentes prerifat ac retrahit, &

nihil aliud, certe moratur, m privaro publicum

"negotium agit. Necreticebo iilud in Epieharmum epigramma Theocrici: πολλά γάζ ποττάν ζωάν τοΐς

παισίν είπε χφημ,Λ> μεγάλα %ά§ις άντα i. e. utilia

ad vitam pueris quia plurima dixir, laus ampla iic

illi. Fiet _vero, _me vaticinance, ur nunquam de-

fint aeqni reruin exiitimatores, perarduis ac ii*

mul utiliffimis laboribus , in pulvere Jiterato, ju·

ftarn vindicaturi laudem. Qaicquid eft ^, jucun-

difHmo faltem bene merendi itudio & re&e fa£to-

rum confcientia, fortunanre videlicec optimo Numi·

ne, dele&ati, qui docent erudiontque jnventorem,

vitam tradncenc haud infelicem. Ceterom'nos cJaufu- lam dicendis impoiicuri, hoc sureolom Catcnis L. IV.

DISSERTATIO PH1LOSOPHICA,

τ ν.j.

DISSERTATIO PH1LOSOPHICA,

DF

JÜSTÜ PRETIO

ULIS STATUENDO,

QU'I IN ERUD1ENDA JUVENTUTE SUNT

OCCUPATI,

QUAM,

CONSENT. AMPLISS. FACÜLT. PHILOSOPH.

PR/ESIDE

ViRO celeberrimo,

Mag Ρ Ε Τ r Ο EKERMAN,

ELOQ^ PROFESSOR Reg. et ORD.

PRO GR ADV,

AD PUBLICUM EXAMEN DEFEKT

ERICUS EKERSTRÖM,

GEVALIE NSIS,

D. V. Minist, et Amanuens. Μ. V. Consist. Ecciesiast. UpSai»

IN AUDITORIO GUSTAV. DIE XXVII MAJI

ANNI MDCCLXVII.

Horis Post Meridiem Solitjs.

Apud Johan Edman , Reg. Acad. Typograph.

D. D.

§. I-

Sunt res non dicam profeSo infulii, ipii folum homunciones adco temerarii, ut bonarum contemnant, verum literarum dolo¬ etjam ne

eosdem aliis,velutprorfus inutiles éivitati, deridendos

proponere baud erubefcanc. Longc aliter fentic de

re literaria ejusque eultoribus immortaliter meritus,

illud loquor gentis Romans dccus ac delicium. Mar.

cus Tullius Cicero, Lib.Ii. c. 2. de Divinationc, non fine emphafi quseritans, "quod manus reipublicse

''adferre majus meliusve poflumus, quam ii doce-

"mus, atque erudimus juventucem ? atque fapientis·

fimi viri nos potius judicio, quam cavillatorum ilo-

lidiifimorum fententiae, additli, ex perneceifaria juve-

num informationc, nec non fnmmo inde in rempu- blicam redundante commodo, juilum pretium ju ven*

tutis moderatoribus ftütuendum, brevi DiiTemtionc, expendendi atque confirmandi anfarn arripuimus.

Tuam vero, Candide Le&or, faventforem nobis ex-

petixnus atque poilicemur cenfuram.

5. II.

Prscipua caufla, cur respublica vel floreat,vel mife-

riis devexata fit, civibus eil adfcribenda. Prudentibus itaque viris, & virtute rerumque geftarum gloria con-

fpicuis, poil Deum, gratias pro falutc iua confervata

&

* ) 3 ( ❖

& amplfficata Iubenter agit populus , lu&usque, ad

eorundem obitum orms, non nifi fpe poftcritatis, di¬

gna patrum prcffurac veftigia, abilergitur. Utiquc ex

juventute folatium Tub hoc dolore reportare debet pa- tria; ne autem fub defperationcm incidat, neeeffe ed,

ut officia, quac cum publica ialute tuenda intime

funt connexa, adolefcentibus ea, qua ficri pofiit, in-

dufiria proponantur, inprimis poftquam, rudimen-

tis in pulvere fcbolaftico pofitis, ad eam pcrvene-

runt maturitatem, ut prnecepta non tantum audirc,

fed iptl etjam expendere fulsque cogitationibus cx- aminare queant; ut, eorum quando opera defideratur,

érudicionem habeant, ac virtutem, muneribus fungen-

dis parem, neque adeo, ad negotia acccdentes publica,

pro arbitrio agant, majorique dsmno, quam com- modo, civitacem adficiant. Quid vero, dolendam pofi: humans naturs corruptionem,qua ad mala qusc- vis proni, bonum non modo non adpetimus, verum etjam in contrariam partem toti propendemus, bonos

cfficiet iviros? nil fane, nifi diligens, qua, cum in fi- nem,juvenes tantopere indigenr, inftitutio. Quare do-

örina, hand immerico,sgrotarurn adpcllatur mentium

medicins ;dum cupiditates effrenatas coercct, fpes va¬

nas aufen,inanes depellit formidincs,pravas cvellit opi-

niones, inferitque alias, hominum excellcntia dignas:

etenirn intelligent omnes, & pofteri teftabuntur fcri

non pofie majus rcipublics munus contingere, qvtm (i juventus, in finu cruditorum, re&e fapere adfvefcat.

Sic Arhenienfibus, olim confulentibus Apollinem de

via, quam fequerentur, ut cives fui cvadcrent bo-

ni viri , hoc datum efie legimus refponfuip, id fc

A 2 con-

* } 4 C *

confecuturos , irrnul sc in ρ c er or π m sures rem c- rxmiuni pulcerrimam opumamquc immitterenc. III?,

quod errore vulgi dueti, putabant nihil auro majus pulcriusque haberi, liberorum· iuorum aures per- forarunt, & auro exornarunt$ at ilulte quidem.

Nempe ·vol u it juflitque Oraculum auribus puerorum inftillandas efle ieientias optimas, & pulcerrima fa- pienrum prtrcepta , quibus libido, luxus, avariria, ambitio, aliaeque vitse ^humans pciie-, dornantur.

Cfr. Joh. Georg. Gra^vii orstionem , de Palladio Tra- jc&inorurri habitam A. 1675. p. m. 294. Non fegnis,

ut diximus , dedinatis fuffecerit informatio ; prakter

plurimas enirn puerorum labes, falubri hoc remedia

emendandas , foiidior adefle debet cognitio Dei, fui

& reipublicas, nec non officiorum , cuilibet prae*

dandorum , quam nid obcinuerint homines , a bra«

tis animantibus figura tan t um externa diftabunt-,

Apud Johan Edman ^, Reg. Acad. Typograph.

Sunt res non ^dicam ^profeSo ^infulii, ipii folum homunciones adco temerarii, ^ut ^bonarum contemnant, verum ^literarum ^dolo¬ etjam ne

Tuam _vero, Candide Le&or, faventforem nobis ex-

& amplfficata Iubenter agit populus ^, lu&usque, ad

juventute folatium Tub hoc dolore ^reportare debet pa- tria; ne autem fub defperationcm incidat, neeeffe ed,

ut officia, _quac cum publica ialute tuenda intime

funt _connexa, adolefcentibus ea, qua ficri pofiit, in-

dis _parem, neque adeo, ad negotia acccdentes publica,

pro arbitrio ^agant, majorique dsmno, ^quam com- modo, civitacem adficiant. Quid ^vero, dolendam pofi: humans naturs corruptionem,qua ad mala qusc- vis proni, bonum non modo non adpetimus, verum etjam in contrariam _partem toti propendemus, bonos

via, _quam fequerentur, ^ut cives fui cvadcrent bo-

* } ⁴ C *

confecuturos _, irrnul ^sc in ρ c er or π m sures rem c- rxmiuni pulcerrimam ^opumamquc immitterenc. III?,

quod ^errore vulgi dueti, putabant nihil auro majus pulcriusque haberi, liberorum· iuorum aures per- forarunt, & auro exornarunt$ at ilulte quidem.

Nempe ·vol ^u it juflitque Oraculum auribus puerorum inftillandas efle ieientias optimas, & pulcerrima fa- pienrum prtrcepta , quibus libido, luxus, avariria, ambitio, aliaeque vitse ^humans pciie-, dornantur.

Cfr. Joh. Georg. Gra^vii orstionem ^, de Palladio Tra- jc&inorurri habitam A. 1675. p. m. 294. Non fegnis,

ut diximus _, dedinatis fuffecerit informatio ; prakter

emendandas _, foiidior adefle debet cognitio Dei, fui

& reipublicas, ^nec non officiorum ^, cuilibet prae*

dandorum , quam nid obcinuerint homines ^, a bra«

tis animantibus figura ^tan t um externa diftabunt-,

Ea non absque ^tremore reminifcentes t^mpora,

quibus ma/ores noftri, denddimis barbariei tenebris obdu&i, maximis in pericnlis degebanr vitam ^, pia

agnofcimus gratiam ^, qua , pulfa per veram religi-

onem & bonas Ii teras caii gine ^, in clariflimsm lu·

miarum , per Europam ^, inditnca Collegia, quac, va- lid i dim o reghantium paerocinio defendtaca, dudia per·

minirtrata, praebet fra&um ^, in Schölls nnnc 6c Gy-

mnafiis ea docentes impigrl mcntibus difccntiurh ad- fpergunt femina ^, ^ex quibus fl o res fapiencirc germi-

nabunc, eaque ponunc iundamenta, quibus ^, apnd

ventitantes, jureque civitatis literarix donati ³ fa*

lunribus amicorurd exempiis & ^{e χ} borta tion ihn s5 ma¬

, tam publica ^, quam privata opera Sc lu-

cubrationc, nulio non tempore^ frui pofTunt; adeo ur, qui hisce cum adminiciilis propriam conjungunt diligentiam ^, non poflint non> ex fru&uofiilima has focietate, in civilem perpolki egredi atque melio-

fefe dances , a vero aberrant tramite ^, minime ^u- tique eil rmrandum, eos, qui nihil in Academias

hil etjam indc in patriam, reduces fadlos, conferre*, damnumque ex humanioribus iiteris negleöis ^, ^per

difcendi adolefcentum _agmen herum non fe&ttur exemplum, fed porius, ubi hoc dotlrina? facra-

ad metam via? alia quoque addi poteft ^, quam, pro

State 8c progrefTu, vel comperidiariam ^, vel fyile-'

maticam _, libris omnium fcientiarum editis, doflriii*

A ₃ deren-

iisquc perfrui voiuerinr. Hane vero ii neglcxerint occafionem, flebilj aliquando voce Ovidianam in- geminabunc cantilenam ^:

fed _, _e diverciculo ^, fas ed, ad pernobilem docentium fpartam contemplandam nunc redeamus.

juvenum indigencia , & ^quo aegrios ingenuis artibus

oderunt, fecere Pctäagogum. Non quidern illos ^,

qui juventutem literis ac moribus perpoliendam fumferunt, agredes frangunc iabores ^, nec, quae in

commodenr, vari is ^, anxlis, gravioribus, diftrahuntur

cur is _,

T" ) 7 ( ^■ i

"m»h4, inquit, curae erit, ^ut Ciceronem ^tuum ^no·