LAURENTII TRAJANO

D. D.

Diflertatio

Hillorica

De_>

TRAJANO

IMPÉRATORE,

Quam

,

Suffragante

Amfhß.

Senat.

Phüoß

in _Regia

_Academia

_Upjal.

Sub PR/ESIDIO

Ampltsfimi

atojue

Celeberrimi

VI R 1

DN LAURENTII

ARRHENII,

Hiftot\Profefl.

_Reg.

_&Ord*

Pubhco bonorum examini, _{qua far}

_efl

modeftia jubmittit S:jé R:iß M:tis Alumnus

ERICUS E.

_£3im@

SuDERMANNUS

In Audit. Guft._{Ma^ ad d, 16 Maji}

An-ni MDCCXXIV,

boris ante meridiem tonfvetis.

j^rrrTfTMnTHJI"^1"

s:je fr/e

m:tis

Summ«

Fidei

VIRO,

llluBrisßmo

Celßsßmoqtte

COM1TI

ac

DOMINO,

Dn.

gustavo

CRONHIELM,

llegii! Svccix

SENAT OR

_I,

_i

Regii

Collegii

Canccllari«,

Juftitiaeque Commiffionis

PRÜSIDI,

nec non

Academiae

_Upfälenfis

C A NCELLAR

_IO,

M^CENATl SUMMO.

Illuftriffimc

_atque

_Cclfiffimc

C OM

ES.

M

Vita

_{quidem funt &}

gravisfima

rationes,

quibus duBus

tenu-em bunc

ingenii fcetum

Buo,

Cd*

fisfime

Qomes

,

Nomini facrum

facere

debeam.

Primum

vero

locum o ecu

_fat

jingularU

itte

fa¬

vör _{, quo}

inter

alios

Aiufarum

cultores me es

amplexus.

h

e-nim,

diu

bafitantem,

an

banc

deßi-tutam

nitore, ad

Inos anderem

deponere pedes

, metu

plane

Übe-taviu Da

_igttur,

_Celßißme

Comes, audacia

mea

ueniam,

/rcx? hoc munusculum

_defjptce.

jftdeum

_eßy

_eritque

femper,jum-mum ^veneran

_Numen,

_ut

Qel-fitudinem

cIuam

quam

diutisß-me

fervet

incolumem

_!

_tn

commo-dum _patrw

_{maximwn, decus}

II-lußnsßma

Famiha

ßummum, ©*

Columen omnium

_nofimm

, 20

Adufarum

caßris

mthtanUum

,

longeßrmisßmum

Illuftriflimi

_{Celfiffimique}

Nominis

Tui

fultor _{Iev9ti[ftfntit}

Ks«* _'5i 59»} «ES gJE-, V

oass®«:

"■ 's

;cjge VAööp :«co;

s? Xo)s£'ito); ./.

Caput

Prius»

£

«-

il-5*

z«

$/. Adiiumparat ad Trajavum*

$ //. Trajani nomina , patriam, paren*'

tes _{atque nativitatcm indicat.}

§III. Ejus #« infantia infiitutionem

at-tingit.

§ IK Res ante _{imperium geftas ejusque} matrimonium _{exponit. ,}

§

1.

Mperium Rom* uta*

lia, varbs

mutatio-nibus fuifle obnoxi*

um, _muljtisque

de-* fnnftum cafibus

o-mnibusfane conftat.

Ad qyaatas vero miferias

redadum-j

* _{4SI; o c}

g*»-fit fub _{Domitiano, ne illum quidem.?} qui vel tantillum cognitionis ex

hi-lloria Romana _{hauferit, latere potefc.}

Nam _{populus Rom. , terror antea}

o-mnium _gentium , eo tempore

conte-mni a barbaris _{coepit ; qui correptis}

armis, ad tantas _{anguftias eum}

rcc(e-gere, ut Domitianus pacem pecunia_.

cmere _{necefliim habuerit. Queritur} hac de re Plinius _{a) quando dicit :}

Sutfulerant animos _{barbari, & juguruns}

excufjerant, ne c jam nobiscum de fua^y

libertate » [ed de noßra [ervitute

certa.-bänt* Praeterea etiam _{corruptus ac}

depravatus fuitreipubl (latus; expulfi

funt _{fapientiae profeffores , atque}

o- ;

mnis bona ars in exifium _ada, no

quid usquam honefti occurreret* £)

Delatores _{quoque, quos magni}

facie-bat Domitianus» omnium fortunas Sc

ftatum dubia _fecerant,utnec fecuritaté

fibi, nec (uis rebus _{quisquam polliceri} potuerit, vid. Boxhorn,c) Sc Plin. d),

Omnis enim libertas _{per hosadempta*}

omne _{Ioquendi dicendique}

commer-cium

a) Plin* in_{Paneg.p,ji0 b) Tacitris iru*}

vita _AgricoU

capBz9 c) gag* i6i* d)

■

*m) o c .*

cium fublatum. Periculum & ex fi¬

lentio, & ex voce. Linde Tacitus: e)

dedimtu , inquit, grande profefld patien*

tia documentum , £T ficut vet_ut atas

vi-ditt quid ultimum in libertatecjfet, itO—»

not ,_{quid in fervitute} » adempto per

in-quifttiones loquendi audiendift commercio. Non _{itaque per intervalla aut}

fpira-menta _{temporum exitio reipubl.}

im-minebat _{pefiimus princeps , led wno}

quafi i-du eandem perdere conflituit«

Hare fuit tum _{imperii Romani facies ,}

his vulneribus confeftum _{jacebat :}

quibus curandis fanandisque opus

cer-té fideli medico, Iioc eft bono _prin¬

cipe, fuit. Succeffit Domitiano

Ner-va, _{princeps quidem bonus,} fed an-nis _{gravis 5 qui cum cerneret}

fene&u-tem fuam _{perdito atque proftrato rei»}

publ. ftatui emendando haudquaquam fufficere, alii _{imperium committereLf}

neceflarium duxit. _{Imperio autemj} rite _{atque bene adminiftrando non.*}

alsus _{aptior ac dignior ipfi videbafur>}

quam hic ipfc Trajanus, quem nunc leviter _{defcriptum aequo Candidi} Le-ftoris _{judicio atque cenfurae fubjicio.}

A 2

§

_II.

4 -m)

o(m-§

ii.

Trajanum noftrum vetere

quo-dam Romanorum inftituto, variis in»

fignitum fuille nominibus, declarant,

tum hiftoricorum teftimonia , tum«»

lapidis antiqui infcriptio hsc ;

IMP. Ci£S< NERVtE. _TRAJANO.

AUG. GERMANIC. DACIC

PAR-THIC. PONT. MAX. TR. POT.XV.

COS. V. P. P. DE. ROMANO

IMPE-RIO. DE* PATERNA. ET. AVITA.

HISP* PATRIA. ET. DE. OMNI.

HOMINUM. GENERE. MERITISS.

POPULÄRES. PROVINC. AREVA-TUM. OPTIMO. PRINCIPE

Patn-am _{Trajano fuiffe Hifpaniam,}

fcripto-rum _{plerique teftantur. Inter quos}

Eutropius /) ratas efi , inquit » Italic<e

in _{Hifrania. Et Baronius g) fuit natio~}

ne _Hifyanus

, patrla Italtcenfis. Quibus

adfbrndatur Dio, qui diferté fcribit:^)

3 _{/o 4 #•. V '/ ' \ ?/ 9}

O77 Ib

g 0 TgßllClVOS, a75 \1tt\0S, Ü7i ItZC' Åiwnjg yjy. Quod vero quidam opinati

fint eum fuide ex urbe Tudertina iru>

Umbria, inde _{irrepfifle errorem}

arbi-tratur_{Baronius, quod , cum apud ma¬}

jores

•

f) Eutrop l. F1II. c* 2. g) Baron* T»

4§3)Ö(I®-

f jöres in confeflfo

eflfet,

Trajanom

na-tum eflfe _{Itahcac» quar eft urbs Turdi»} tanae _{provinciae in Hifpania , cujus}

mentionem facit Strabo lib4 _3»propter fimilitudinem nominum,Tuderti, quae eft Italiae urbs, _{genitum crediderint*} Quibus autem parentibus prognatus

fit _{Trajanus > invenire difficile eft} >

cum maxima _{fcriptorum pars hoc}

i-pfum ficco praetereat pede. Si tarnen

fides adhibenda fit _{Megifero i) & Au*}

relio Vi&ori , facile conftat, patrem

ejnsdem nominis fuiffe. Verba Vi»

(ftoris iiacc funt: _{k) lilpius Trajanus,}

Ul-fitu ab avo dittus, Trajanus a Trajo pa*

terni_{generis auttore. veide nomine Trat}

jani pa.tris ftc appeUatus eft« FuiflCL*

quoque confulem patremTrajani

fcri-bit _{Butropius /)• Ad nativitatem} hti-jus quod artinet ?

licet

eam nusquarrL»

notatam invenerim, interim _tarnen.^

fi caleulum inire veltmus, cum annum (

agens quadragefimum fecundum, tefte Dione m _{) aliisque , imperii} habenas

nadus (it, isque _annus, unanimi fcri¬

ptorum confenfu »

refpondeat

anno

A3 ab

i)paß. 3«?. k) pag. m.

616.

1)

p.

~JL

6 _{-4W) of *}

ab arra Chrifti _{centefimo , haud}

diffi-culter _{colligere licet»nativitatem}

ipfi-»is,in annum _{poft natum Chriftutru}

quinquagefimum odavum incidiflo» confer. Baron.

§

Hl.

Non fine dolore & _{indignation?»}

edücationem , inftitutionem _atquo

Trojafii in infantia ftudia a

fcriptori-bus vel _{praetermfflfa, vel nimis parcé}

merriorata cernimus. Dionis verba_, lta _{habent: ») bonarum drtium}

expert €0* tgnariufuh, licet Vere ea, _qune ad

vi-rum doffum _{pertinent , intettigere}

ac

fa-tére videretur, Cui fententiae alburrL» addit calculum Aurel _{Vidor. o)}

Box-frorhiiis _{iterutri, Plutarcho praeceptore}

ufum fuifte fcribit. _{p) Johannes Ba¬}

tifta _{Lgnatius haud fåne} a literis ab-orruifte afterit. _{q) In tanta igitur}

hac de re _{(criptorum paücitate}

tanta* que eorum discordia , quid

creden-dum (it, non facile didu _{eft, nifi}

fen-> tentiam Egnatii

ampledi velimus >

quam confirmaré vidétur fummus»

quo

ibid. ad talcem. _{o) tag. p)}

^ ) O (

fr®.

7

quo eruditos profecutus

eft

, atnor >

cum liberalia ftudia velut ab exilio »

ad _{quod damnata fucrant fub}

Domiti-ano, retraxit, eorundemque

magiftro|

ac dodores liberaliter & in _pretfö

habuit, fovit, orriavit» _{Qua de rc»}

infra _pluribus»

5 IV.

Quando militiaeoperam dare

Coe-perit Trajanus, vel

fub

quo

imperato-re _{primurn meruerit » fcriptorum}

te-ftimoniis deftituto Herculeus omnino labor eft _{inveftigare. Scribit quidem}

jofephus r) Trajanum in expeditione

contra _{Judaeos fub Vefpafiano}

egregi-ann navafte operam _, quando T&iwoit

rm Gettum _{TuypbctT®-* yyqfxéva, appeilat.}

Sed an haec _{prima ejus fuerit militia}

>

haud fane _{liquet, maturé autem}

arti-bus militariarti-bus adfvefadlum fuifle tu*

tö adferimus. Ita _{namque de illo}

Pli-nius : _j) Iribunus _{vero dujunttijfmas} terrAi , tenerU adhuc dnnis, virifirmitd*

te _{lufiraftt) jam tum frcemonente for}

tu-na, ut diu penitus pevdifceres , qu& mox

A 4 proecipere

f) Jofeph.de helloJud* /,///? cap\ //j Itfy ij. s)in Paueg.pag. 4is

1

8 _{«til) o /*«*•}

pracipere cteberes. Et paucis _interje$i$3

Cognovißiper ßipendia decemy mores _{gen- <}

t_{tumregionum fitus}

, Opportunität_{es lo*■} corum _diverfam

aquarum _ceelique

tern-peritm , ut patriot fontes , patrium fidus

ferre conjvevißi. Ex hisce haud

ob-fcuré _{patet Trajanum etiam ante}

ado-ptionem multum temporis militiae tri-buifle. In matrimonio _{habuit Pom*}

pejam Plotinam» feminam _incegritate

& modeftia veré _{infignem, quod vel}

ex uno_{ipiius fa&ocomprobatur.}

Nam

prirno palatium ingrefifura, convertit

fe, tefte _{Dione t) ad}

populum, jamj

ftan.s in eradibus , yjy _inquit,

hv(>a

_t\v(pxo[Acti

,

clamg

_{^ aj»}

irj%ot/4qy. ti. e. talts huc ingredtor,

quä¬ ltm me _{etiam exire optaverim. Addlt}

quoque Dio, illam fic fe in principa-tu _{getfifTe, ut jufta caruerit}

reprehen-fione. Non immeritö _{itaque Vi&or,}

u ₎ de ea hunc in moduro _{loquitur :}

Xncredibile diftu efå-, quanto auxer.it _glo¬

rians _{Trajani Et Plinius ad}

Trajanum:

x) Tibi uxor in_{glortam & decus cedit.}

Sicut enim muitis _{illußribus dedecori}

fuit I t)p4g-7- v) in vita_Confiantii Galli_p*

•^5) ) ° C & fuit inconfultius alTumta uxor, _quae

t claritatem mariti foris acquifitam do-meftica deftruebat infamia, ita huic

principi gloriae & decori fuit uxor ,

utpotc quas nihil fibi ex Fortuna ejus»

nifi _{gaudium vindicaret. y)}

Caput

Pofterius.

§ /. Aåoptionem Trajani ejusque caujjant 5 II* Res ipfjus poft imperium itcceptum

fortiter geflas enarrat.

5 HI* De aliis ejusvirtutibus, (ifqua lau« de _{digna fecit^ agit.}

§IV, Vitia ejusdem taxat.

§ V. Sortem atquefaciem Eccleßaßub hoc imperatore o(tendit.

§ VI. Tempus imperii > ex'ttum atque

fe-pulturam tradit,

§

I.

[UmTrajanus

ob fortitudiném,

in variis bellis declaratam>

.a-liasque, quibus eiuxit,

virtu-tes, omnibus carus elTec ac

A f

! o _{) o (}

defiderandus, maximé Nervs, _dignus habitus eft, _{qui ad fummum illud Ro¬}

mani _{imperu faftigium eveheretur,} Nerva autem, ut bonus erat _princeps,

qui reipubl. confulere geftiebatj ita,

quanquam ipfi propinqui non deerant,

non tamen _{conjundlionem fangvinis}

utilitati _{publics antepofuit : nequo}

eum deterruit» _{quod Trajanus, homo}

Hifpanus, non Italus eflet, _quodquo

ante eum nemo alterius nationis

im-periumRomanorum obtinuerat. Cen-febat enim virtutem _{cujusque , nonL,} patriam sftiman & ponderari debere.

Quamobrem ctveßy> ut teftatur Dio z) kg 7d za>7TJTCt)Åiovy (c etpq yeyuvqoug ,

cCyci-vi tys ™ (c tav 3r/{jl% _tuv

tupaiuv, <c spä civru M. _{QvtonovTQciicb'}

vov

_stnmSfiai.

_{CaufTa hujus adoptionis}

fuit, tumTrajani fumma induftria, tum

prscipuaipfius Nervscontempta

fene-&us,dicitenim Dio l.c.Nervå ro

yh-tyg

xcL7iz<P(>ové[Azvov

_{adoptafle Trajanum. i}

Et _{Plinii, qui hane rem pluribus} per-fequitur,egregia, nec nobis hac

occa-flone _{negligenda verbaita habent :a)} Magnum z)Dio inNerva_{gäg. a) inPanegyr,}

•mi o (s®. ii

Magttum quiciem iUudfeculo dedecus, ma-gnum reipubl. vulnus imprefjum eft.

Im-perator &parens generis humant,

obfes-fiu , captus y inclufus ; Ablata mitiffimo Seni _{fervandorum hominurh poteßas,} ptumq3principi iUud in principatu beatis*

fimum, quodnihil cogitur. Si tamcrLs h<ec _{(ola erat ratio^ qua te publica falutis}

gubernaculis admoveret prope eft ut

ex-clamem, tantifuiffe. Corrupta eft

difci-^//»4 caftrorum, correUor

emcnda-torque contingeres: induUum pefftmum-a

exemplum, optimumopponeretur:

po-firemo coattas princeps quot nolebat occi-derei ut daret principem, qui cogi nons

poftet. Olim tu quidern adoptari

mereba-*** _{/1?<^nefcißemus, quantum tibi deberet}

imperium, y? adoptatus ejfest

Exfpe-üatum _{eft tempus, z» liqueret,}

accepiftfe te beneftcium, dedftje.

Confugit in ftnum tuum concuftfta respubl. ruensque imperium fuper Imperatorem.»,

imperatoris tibi voce delatum eft.

//#-ploratus adoptione & accitus es. Utolim

duces _{magni , 4 peregrinti externisqut*}

bellis, ad opem patria ferendam revocari folebant •> ita filius ac parens, uno

it ° (£<§*--m)

ftis. llle tibi imperium dedit, tu Uli red"

didiftu So/us ergo adbuc, qui pro

mune-re tanto, _{paria accipiendo fetißi} , imo

ultro dantem _{obligaßi. Communicato}

e-nim _{imperiOf foilicitior tu , ille fecurior}

fattus eft. Onovum atquc irauditum ad

principatum iter/ non te proprid

cupidi-tasy propritis metus , fed aliena utilitas ,

alientis _{timorprincipemfecit% Huc usque} Plinius. unde caufam _{adoptionis fatis}

conftare arbitramur.

§

IL

Trajanum etiam

poft

acceptum_j

imperium bellica gloria

fuiffe

infi-gnem, res in Oriente & Occidento ab illo _{praeclaré gelte evincunt.}

Vir-tutem _{ejus heroieam expertus}

_eil

_rex

Dacorum Decebalus, a quo pacem_. emerat Domitianus. Trajanus enim_,

gravatus dare pecuniam, quam a

Do-mitiano_{promifFam annuam}

_capiebant

Daci, bello eos adgreditur cumquo

illis conflixit. In _{quo prcelio,} verba

funt Dionis b) quanquam magna cades boßium fatta efi , tarnen multos e* fuü

faucios vidit» Cumque deficerent ea»

o ₍

>§*»

u

hsa vulnera militum _obligarentur , fertur

ne vefti quidem fu<epepercifle, fed _eam in

fafcias £Ttttrundas ad obliganda milttum

•vnlnera, _{toncidiffe* Decebalusvero,}

de-fperata vi&oria,|primores, !pacem pe-tituros, mittit, _{feque imperata}

fa&u-rum _{pollicetur. Tum Trajanus arma}

machinasque & earum artifices tradi»

transfugas dedi, dirui propugnacula,

& amicos _{hoftesque eosdem , quos}

popuIusRom. haberet, exiftimari

jus-fit. Has _{pacis conditiones Decebalus} ad _{Trajanum dedudlus accepit,}

eum-que proftratus ad pedes veneratus eft«

Face _{igitur folenniter firmata, &}

tri-umpho ob vi&oriam ado, Dacici

co-gnomenaccepit. Sedcum non multo

poft a fide data deficeret Decebalus ,

atque contra pacis conditiones agerets

novo eum bello adoritur. Is cum

i-terum viélus efiet, atque vires fuas

multis _{prceliis attritas cerneret, amifla}

omni vincendi _{fpe, ne hofti lstiorem}

faceret _{vi&oriamj fibi ipfe mortem_9}

confcivit, ut au&or efl: Dio > c) capuc

vero _{ejusRomam perlatum eft. Atque} hoc modo Dacia in _{poteftatem populi}

Rom.

*4 ) ° (

Rom. venit? in _{quam Trajanus,}

utpo-te _{primus, qui eam Rom. imperio}

ad-jecit , coloniam deduxit, inque for-mam _{provinciae redegit; quam tarnen} Gallienus ducencis fere _{poft annis}

a-mifit. vid. Boxhorn, _{d) Armeniam,}

praeterea, ut _{Eutropii verba noftra}

fa-ciamus> e) _{quam occupaverant} Partht ₉

recepit, Partbamaßre 9 qui eam tencbat,

occi/o. Albanis regem dedit, lberorum

regem & Sauromatarum 9 0* Boß>orano~ rum _{) 0* Arabum, iS Osdrocnorum, 0*}

Colcborum iu_{fidem accepit. Carduenos,} Marcomedos _{occupavit : 0' Antbemufium} magnam Perfidis regtoncmj Seleuciam &

Ctepphontemf Babylonem & Edeßtos vicit

de tenuit\ _{usque ad India pnes &}

mare

rubrum _{acceffit: atque ibi tres provincias}

fecitt Armeniam, Aßyriam, Mefopotami-am y cum bis gentibua 9 qua Madenam-%

Attingunt. Arabiam _{po/lea in provincia}

formatn redegit, In mari rubro claßem inßituit , ut _per eam India fines vaftaret,

.Atque haec funt, quac ad fortitudinem Trajanioftendendam obfervari

potißi-mum merentur, Verum, cum glo-riam militarem civilitate &

modera-tione d)pag„ lJf, e) Eutrop.pag. 196%

1

) ° ( 1S

tione _{fuperaverit , /) de aliis ipfius}

virtutibus & fadis laude _{dignis nobis}

agendum eft.

§

III.

De virtutibus _{Trajani imperatoris}

diduro mihi _{primo occurrit fumma_, »} ejus juditia. Nam tefte Dione , g)

ut _{imperator fädus efUfcripfit ad Se¬}

natum, fe nullum unquani bonurrL»

virum interfedurum aut notaturum.»

ignominia. Idque tunc non folurro,

fed & _pofiea , jurejurando

confirma-vit. _{Quin &, eodem tefte, b) cum}

ei, _{qui praetonanis praefuturus effet,}

gladium, quo accingi oportebat,

por-ngeret, nudum porrexit, his utens

verbis : _{accipe gladtum, quem pro »jo,}

fi bene imperavero, ftringes ; fin mintu ,

eo ad interitum meum urere. l?roxima fuit _{infignis ipfius liberalitas &}

munifi-centia, qua non tantum puerorumin

Italiaeducandorum_{(uscepit curam, fed}

etiam _{congiarium populo dedit. conf.}

Plin»in _{Paneg i) Fuit quoque, ut reli} quasomittamus virtutes, patientiä,

hu-'

, \ mani

ta-f)Eutrop p> 197, _{g)^g,7* h)pag.}

16 _4$S ) o C

manitatém> lemtatem , clementiarrL*

dc quibus paflim fcriptores, fingulari

in amicos _{fide, adeoque nec timuit,}

ut _{quidquam mall fibi ab aliis}

immi-neret. _{Quapropter, licet Sura}

Lici-nius medieus, infidiarum eilet

fufpe-&us, nihilo tamen minus, ei,

com-memorante Dione _{k) oculos fuos cu*}

randos _{crediditj quin & tonfori men¬}

tum radendum _{permilit ,* amicisque^»}

luis Suram calumniari folitis , poltero

die _{refpondit t Si me Sura hterficeres}

voluißcti hericerte interfeciffet.

Ingen-tem eruditorum hominum admirato» rem & aeftimatorem fuide _Trajanum,

dubitare vetant, tum _{qui fub illo}

flo-ruerunt, Plinius, Plutarchus & Cor¬

nelius Tacitus, fcriptores maximé

il-luftres , & a Trajano quovis honore

adfe&i; tumhacc_{ipfiusPlinii verba : /)}

Qu m honorem dicendt magißris , quam

dignationcm fapitntice doBoribm habet?

ut _{fub tefyiritum&fangvinrm &patriam}

receperunt ftudia^qu# priorum temporum immanitas exiiiis _{puniebat? Amicos ex}

optimis elegit; collationes remifitj delatores, omnium bonorum hoftes,

abegi£>

-m ) o-( 17

abegit 5 vedigalia temperavit,* ludi-eras Pantomimorum artes removitj

multaque alia laude digniflima

fecit,

quae enumerare non vacat Suffieiat

adfcripfifle, in laudem ejus,

teftimo-nium _{Plinii, dicentis; w) ilium tanta}

indulgentia, tantaque benignitate

ex-ercuitfe _{imperium, ut quafi cum} libe-ris _{parens vixerit. Et egregiutiL#}

ipfius didum ab Eutropio n ) alla¬

tum, _{quo, amicis culpantibus, quod} nimis omnibus communis effet,

rc-fponderit : talem fe effe imperatorewL*

frivatiSf quales ejfe fibi imperatores pri¬

vativ _{optatfet, Hinc non difficile eft}

concludere, _{qualis fuerit conditio} po-puli Rom. fub hoc principe j cum

fi-nes _regni

, paulo ante invafionibus

barbararum obnoxii , jam non

tan-tum belli metu liberarentur, fed

lon-ge etiam lateque , per Orientem

pa-riter & Occidentem _{propagarentur}

atque extenderentur ; cum domi

vi-geret fanditas & juflitia 5 vita &

di-gnitis vitae omnibus falva elTet;

prae-rnia virtutes _{manerent ,• conftantia_,}

civium _{redique & vividi mores}

ama-rentur. Rede _{itaque Florus o)}

impe-B rium

18 _{4K ) o}

rium Rom. Tub _{Trajano lacertos}

mo-vifle _{,&quafi reddita juventute ,}

re-virefcere _{coepiflTe , (cribit. Et}

Taci-tUS : _{p) Trajanus Nerva, inquit, quoti*}

die _{felicitatem imperii äuxirj nec jpewL*}

modo ac votum _{jecuritaspublica},Jed ipfi-us voti_{fiduiiamJub eo aßumfit.}

§ IV.

Quamvis ha&enus in laudesTra-jani efFufi fuimus , vitia tarnen ejus filentio practerire nequaquam _animus

eft, utenimnemo fine crimine vivit,

ita hic fnos _{quoque habuit najvos.}

Fuit _{quippe, teftibus Dione q) & Au¬} rel. Vi&ore r) _{ciho vmoque}

deditis-fimus, _{quin &}

_miie&ofja

_{infamis Dio}

quidem citato loco cum excufare

co-natur dicendo : _{Etfi amorihus pnerorum}

vino ded/tm erat, tarnen nihil ob eam

caufam turpiter aut nequiter fecit

pajjus-pr eß, _{qwimobrem jure reprehendcretur.}

Licet enim vinum _{largiterbiberet, tarnen.*}

fobritis erat : & quod ad pueros attinety

nemini _{moleßus fuit. Perfecutiones}

au-tem, _{qtubus Chriftianos fuo tempore} vexavit _{, luculentiflima fatvitiae argu¬} menta

•*&§ ) O ( 1-9

menca efle _{poflunt, licet Boxhornius}

t) eum excufare videatur, cum

caus-fam, _{quae Trajanum} , ut

perfequere-turCh iftianos, commovit, _oftenditj

nempe quod metueret fibi a Deorum,

quos colebat, ira , fi coli Chnftutib

pateretur. Ignorabat namque Cbri-ftum, adeoque eos , qui Chrifto

no-men dederant, licet lnnocentitfimos, pro hoftibus tarnen, atque verac

re-ligionis turbatoribuS ac everforibus

habebat, _feque in ca re jufté facero

arbitratus ed.

§. v.

Licet_{Apoftoli juffu Salvatoris}

to-tum fere _{peragraflent orbem,}

ingen-temque hominum numerum ad Chri-ftianam _{religionem convertifient, ta¬} rnen , cum nonante ConftantinurrL» Magnum Chriftianum imperatorem_»

naéta fit Ecclefia, facilé _adparet,

for-tem Chriftianorum _{primis teniporibus}

valde triftem fuifie. Sub Nerone

e-nim _{perfecutio prima eademque}

gra-viflima concitata eft , quando Chri¬

ftianorum alii Ianiatu canum,alii

cru-ce vel flamma, alii alio mpdo peri-B i rent*

So ° (§&•

rent. Secundam _{perfecutionis}

prö-cellam fub Domitiane^ _{experti funt.}

Tertius _{denique impetus in eos fub}

Trajano cbulhvit. Qui, quam gra¬

vis fuerit , tam Plinii ad Trajanum-»

epiftola, t) quam martyrum , vario

fuppliciorum

genere adfeftorum nu¬ merus oftendit. Hoc etiam

imperan-te Clemens _{pontifex Romanus 9 ob}

conftantiam fidei in exilium _ejedtus, anno _{imperii Trajani fecundo}

, in_B

Cherfonefo, quo fuerat relegatus ,

martyriocoronafus eft. Et Barfimae-us Ecclefiae Edeffenae _{epifcopus» cuoilj}

gentiles plurimos cortverfos ad marty¬

rium fubeundum exbortatus effet?

i-pfe demum eandem martyrii coronam

promeruit. Praeterea

Trajanus,exer-citurti , more majorum luftraturus*

undecies $ utfcribit Baronius u)

mil-le Chriftianos milites inventos> qui

diis facra facere recufaffent , a

cete-ris _{fegregatos in Armeniam exolarc»}

juflit. Simeon epifcopus

Hierofoly-mitanus _{fupplieio crucis adfefhis efl*} Ignatius epifcoDus Antiochenus vin¬ rus,, t) vid.Boxhorn. _{p* 16$[eqq, u) Tom*}

4W) ° c m- «• &us, Romarn beftiis objiciendus

ab-ducitur. Onefimus _epifcopus

Ephefi-nus , & Antiftius Dyrrachii urbis epi¬

fcopus, alter lapidibus obrutus, alter

cruci adfixus _{martyrium funt pafln}

Anacleto _{denique & Jufto aliisquCa}

paene innumeris, Chrifli nominis con-feflio horrendam acceierayit mor¬ tem. Cum _{igitur tanta faevitia in_»} Chrifhanos fureret , facile adparet ₇

exercitia _{religionis talia fuifie, qualia} admittere _{potuit temporis iftius fors} & conditioi nimirum,cijm non bee¬

ret _{ipfis palam fua peragerefacra,}

coti-ventus habuerunt matutinos

anteluca-nos,&quidemftatodie, carmen

Chri-fto comunivoce canentes, _Quocirca

non_{poflumus nonomnipotentiä}

fum-mi _{Numinis atque benignam in con«}

Fervandis fuis voluntatem admirari &

celebrare; quod novella Ecclefiae ger-mina, tot _{gravium perfecutionum.*}

procellis

vexata, non fuerint in fuo

cefpite penitus

arefa&a,

vel unacum

radice omnino _{convulfa, fed magis}

magisque incrementum ceperint,

a-deo ut coaitegtuc Flinius bb. X.

« _{•«« ) o C} H*

pift. 97 ad fin. Chriftianam religio*

nem _{longe lateque diffufam fuiftc»>} nec civitates tantum Chrifti cultori-bus _{repletas efie, fed vicos quoquo} & _agros.

§ vi.

Cum _{Trajanus maximo cum}

rei-publ. commodo, imperium

annosno-vendecim, menfes fex & dies

quinde-cim, ut teftatur Dio, x) obtinuiftet, atque illud tam infigniter auxiffetj ut

nunquam Iatius> quam tunc

lmperita-tum fuerit. Boxhorn, _{y) In Selinunte,}

Ciliciac urba , ut auiftor eft Dio cit.

loco _{aqua intercute extincftus eft *} cum vixiftet annos lxi. menfes & dies modo dicftos. _{Quamvis Vicftor z) lxiv}

& _{Eutropius^) lxiii ipfitribuant anos.}

Hujru exufti corporis cineres , verbafunt

Viiftoris, b) relati Romamy humatifo

fo-ro _Trajanifub _{ejus columna.} Ofta etiam

in eodemfbro in urna aurea colloca.

ta efte . Trajanumque poft

morterru

inter divos relatum fcribit _Eutropius

O x)pag.zu y)p%tSf* z)p*fiS, *)f.

g

c). Hacc funt _{pauca illa, quae circa_,} nobilem hane materiam adferre

va-luimus Candidum vero & Benevo-lum Ledorem, ut ifta _asqui boniquc#

confulat» enixé ac officiofé

rogamus!

c)Eutrop. loc,cit*

pereximio

_Politisßmo

_Jwveni

Dn.

ERIC

O

_£3im®/

De

IPAfANO

propediem disputaturoi

'DOwulea_{quondamgentlqut jura verenda}

Dixit> &Eois_{Occiduisque plagis$}

Quiprocula Latio viüriciaprorulitarma>

Etdocuit_{fievosfubdcre coüa jugo\}

Speftatur coram radio depittus amoeno >

Speftantur foreiparta tropaa manu. At tibi_{pro meritisParnajjianuminagratet}

Solvuntj in lau des Pallas amica ruiti

Enge bonü avibus clari genitoris imago, £n! tibi Pierides laurea _[ertaparanu

Feftinanti calamo _paucä

haecce _reliquit

Bgregiti/Difjertationls

Autor

i.

j

^lncera

_^

illa

amicitia,

quac

inde ab

il-lo _{tempore inter nos viguit , quo}

primum Mufas has

Upfalenfes

falutare mihi _{contigit, facit, utmihi} tempera-re non _{poflim , quo minus, inter alios} gratulantium applaufus, meam quoque

ex tua de _{Trajano erudita}

anputatio-ne laetitiam teftificer Hac enim tam

eleganter,tamque dilucide eiai>orata,

oftendis, _{quomodo imperator, legibus}

atqueinduftria imperium fuftinere pos-fit ac debeat. Hinc itaque _omnibus

patet, Te adolefcentiam tuam non

lu-dicris & vanis

_impendifie

_{rebus5 fed,}

ut _{probum literarum eultorem decet,}

omni _{generi ftudiorum & virtuturrL»}

tribuifle. Voveo itaque, ut brevimc«

tam tibi _propofitam feliciter _attingas,

& frudus _{denique ftudiorum carpas} laetiftimos

H<ecamiciti<e _{decUrdnd* grAtta} gratulabundusappofiitt

Orndthftmo Domin&

RES PONDEN TL

"VjOäe

fub obfcura\ dum

jomnush«

mina _ciaußt>

S/ßituren! oculis_fvavis

_{imago weis*}

Adparet

Pbcebus, rädikque

receaere

jttfllS

9

Flores

_follicitusi

_fertaq-,

_pulcra

_legit.

Quid

f'jtft

_{qmdam, gortendit}

_ApoUims

(infus?

Fruflra fufcipitur nunc opus atme

labor ? Non, an Aäiacus, »AT

fruftra

dici-musunquam,

M

_{fubfitratio jußaque}

_cauja

_Jimuli

Ductusämore_patris,

_fludm

_atque

indo-Tam

_pulcro

_natoßcquoq;

_Jerta

_dabo*

Evigilo.

_Somnumque

meum

probat

ex-itus

_ipfe,

Fcetum dum

_profers,

_fvavis

_amke,

ita _adplauflfi

Politisßmo

atque

Eruditisßmo

Viro

_Juveni,

Dn

ER1CO

De

TRA

_JA

_NO

egregie difputanti.

D

leite Pierides

:

ratio

nam

mnü

fallt

j

tur"

o-Legibus infvetis mutat & annus iter? Num neque temat avü } (omnum neque

mittit htrundol Sole _{(uum primo munusanfta refert ?}

Turgejcit rAmtu3 de palmite gemma co* rufeat ?

Ante diem _{peperitparvamyrica prius ?} Scilicet hanc _{placuit ßc feandere culmina.}

Pindi

Mufis, dum viridis LlllNGfuapoma~>

parit.

Partafo confervant in primis munerafulvA

Sedibus, longo non moritura die. Unica denovem _{properabatneblere (ertay}

Dum neclit cetinit, LlUNGIAferta lege*

1 lltaflinitate, ita amicitiaad-ftridlus, _{congratulatur}

~rfe

i m ■ :u- -r . •-! ' Vi .. • - V ■!- ... +*'<■' ' .i? ' .- V -I I

SI

S xm. : ri\*4Vc\Wv;i.VV- '■ •vv x; .t vi. x X5; V-.; > '• . -W-. : ',1_{i\vi -. -} -•tv - X. • - V- •-•> . . ,£ - _••• vv.~. ■*./.• , • •» • • •.•■. x ••Vu ås. _{\ \ ■ <»«'•••• ii' ••-'u} CV V ' -V.V. ..." - V;'■ ;' '.V ■■": Av~-\ ... ;\ y. V.'\,'i .... v..? V . ' • • T. W ■ • .'i <ß . .V •t v _{\V,*: •} •>^ .> •T y '' r"- :>- y.. , .. t. . x »hc >i 3 ' i-JliI - i.