sm
vto
DISSERTATIONS HISTORICOi PHILOLOGIE DeIURE
connübiorum
ApudHEBRiEOS,
PARTEM POStERIOREM»Confenfu Amphff, Ord. Philof%
f
Sub PRiESIDIO
rA%fPLlSS/MI atque CELEBER. VlRi;
dn
laurentii
akrhenli,
Hift. Päof. Reg. & Ordin»
h. t. RECTORIS MAGNIHCI,
PRO GRADU MAGISTER^
Tublico examini Jitbmiuit,
Benedictus
Leetström,
Wermelandus.
In Audit. Goft.Maj. die XVL Jucn λννι μ dcc xxix.
t£Htt Uetitr. '20. 7.
~ - }ηήρ·? *m
?m*'
tfjH :ηκ"ΐ JDW
fc^D
27.17, 2^.:n«T y-2W ΚΤΟΊ Ρ 3pJ?i . Ί?ί ΠΤΡ "B üeut. 22. 2h feq.
&c,:pfe πϊπκο n^tro; j tswbw ΐηρ·Ί Jtid. 14. //, 12, tot
nm« iTjn njn-D« : )'m vm L
|MW iWKTTfll :nwan Ό' HOT
:*b nyn im iny-iD> Ii
rf?rn mnö frfer xv joe/2.ιfr
e
nn^nD Ér inro κιπι ρf. >9. fr tϊ
Tob. 7' 'S· feq·
yKc*V<
Aä/3ö5i/
rji £«* c£c£ &υγα]§οςΛ
παξε^ωκεν
dd]jjyΤοβια
^κψ ύηρ* κα,τα Tcv νομον Muvosßf
KOjii^
avffil,
K&jευλόγησε
ν αυτύς.Κ&
«,λαβών βιβλίον> εγγξαφε συγγξαφην
»<**!
"£σφξαγί%·&τ^ ή'ξζαντό ε&ίειν και 'inet*
*
λεσεν ikc, ετο'ιμασσν το ετεξον Ταμιειον&C. | χμiJtTyyayzv cLvJtj'v εκεί. ί Matth, fl. ι f. Mtj δύνανται cl νο) Τ*
*
νυμφώνcg πενΒεΊν; '7oh. 2. /. Ket* τϊ/ >fjUg^ö5 τη yÄ-
1
\yi\'{jo εν xavd της Ταλιλαίας , <
C*f· 2fl d εχ^ων την νυμφην
νυμφι&
^ j<?ίν· ο £ε φίλ(@μ τ9 νύμφίχ ο εςηχ,ωζ
άκύων civjx} %ai£Si
ila
τηνφ0&.
ifTOD rm wj
C . J.
PARS POSTERIOR;
Ψ .
I
§·
xl
SPonfaMis
riori pera&is, Sponfamdiflo
modo
in
fupé*
con-v feftim deducere Sponfo no»
Ucuit, niii pjuella ipia & parentes
φ
ejus
nuptiis conientirent «)*ied
tempus, feu mora legitima cafticatiprobandi ac demonftrandai* tum
Ρ
oi;namentis aliisque rebus
paran-,£\
dis
,ad
nuptias
neceffariis,
con»^
qeffa fuit.
Virgo
itaque
notxdum
;^|
XII.
annos agensDeduåioni
re-^ nuntiare potuit, etjam Sponfo
iftam
,.c# poftulante. XII. annis completis*
ab ilio die, quo Sponfam fibi dari
T; rogaret,
XII.
menfes Sponfo erat^xfpe&andum.
Si idem peteret,L·
P°ftquam pubertatem plenam feuXII* annos & VI. menies attigifTett
Sponfa
> ea ab ipfoplen«
puberta-;Äi As tis
'it 4) Z4,jf.jfr Tok ?. φA
**
r
'4M"
o
m*
tis die per XII, menfes petitaejus
ob(täte potuit. Ubi ipfo plen^
pu-bertatis die, aut inträ annum fe-quentem ab eodem die fponfalia-·
contra&a erant, itidem per
tan-tum temporis, quoSponfa pro fuo
uti potuit arbitrio, Dedu&io erat
intermittenda. Quod fi ante fpon· ialia annus a plena? pubertatis die
pra?teriiilet, & tum demum Spön· famiibi tradi urgeret, XXX,dies, ab ipfo, quo poftulatum eft, mu¬ tanda? vite conditioni nuptiarum-que apparatui fufiteiebant b). XlL hos xnenies, quos virgitrf conce-dunt ad fe parandum, ex ipiaScri-pturaSacra depromere annituntur,
Sa
quidem
ex hifce verbis c) yoti •wy ffc έτη* υπ« ubi per bö*
annum integrum live dies anni
in-tegri & per X· menfes
intel-ligi ftatuunt. Nimirum beneficio
par-b) Μfch> tiGém.$ab, ///. /rcrtrtf c·f·
Waimomd. tit. fwsrft c, 10. Leid, deRepttb*
o iSJ- yr
jparticul# ικ intervenientis voces
tW & -\wy eile disjungendas exi«
ftimanc, & perinde eileac il di$um
fuiilet: maneat puella nobiscum
annum integrum, faltem X. men«
fes; ne a more vetufto receptoc#
longius
recedere videaris. V.oluitnempe Internuntius ex mandato A-brahami & Ifaaci domini fui Re* beccam confeftim ad Ifaacum de- ,
ducere, quod ex ejusdem cap. V,
54, 56. videre licet. Et ut major
fides illis habendafit, fundamen*
tum fuas aiTertionis ex hiice verbis petunt d): ΠΤΐη ΟΉ1 ubi tro*
annum integrum denotare in con^
fefTo eft. Unde GIoiTa Jarchii: Dies anni integri vocarifolent dies
ab-folute. Quin & idem ex hifce ver¬
bis adftruere conintun, e):
Πηπρ5?
DOnO tibi per CWÖ Teüaliquot dies annum intelligi, adeo*
que Samfonem poft curium unius
Α 5 anni
1* Η»* e s«·
anni reverfum fuiiie aileruerunt/),'
Quod generatim jam traditum
eft
de tempore virginibus licentiae er¬
go
conceffo,
id quoquedicendum
effc de peregrinis, captivis & fer·
vis, modo inträ tres annos & di·
em unicum redemt^, profelyta?
&
libertate donatas fuerint; enira
ob Joris paritatem per omnia
iis-dem gaviiae funt privilegiis, ac
vir*
gines Ifraelitarum originaria?.
At
viduse, abeo die, quo iilam
fibi
tradendam pofceret, mora faltemXXX. dierum data fuie. Nirol·
rum illa, ex mente Rabbfnorum,
Iongiori intervallo nuptialia paran-di opus non habuit; quia <;orna·
menta aliasque res, quse
ad
Tha*
lamum nuptialem requirebantun.»* fibi antea comparaverat-j.
Quod
pariter
deSponils
univerfisdiäum
yolunt, quae Hörem
virginitatiS
ven« /) Seid. de Ju*.Nat. efGente l$* t* hKuc quoque referendas efi locusadi.S*ma
o
f|k
);
vendiderunt.
Sponfus
rurius
eo-ft dem juris
beneficio
fruebatur_»,
r, Sponfa inträ prasftitutum tempus rn Dedu&ionem rogante.
Quod ii
r. ille citracauflam
fonticdm
,pras-i. fcripto tempore
finito,
Dedu&io-& nem differret; interea tarnenuxo-m rem aiere, &
quidquid
exlege
in
s. contrariusInftrumento fe
pnefti-Yf turum promifit fervaretenebatur
[i g)·AtiicauiTcE
fonticaeadefTent,
ut-bi pote Π alteruterconjugum
morbo
uj laboraret, aut
immunditiés
Spön-j, fas
Dedu&ionem
impediret
h),
autf
nuptiarum
dies in
Sabbatum
ali-umque diem prohibitum
incide*
j. ret & fimilia, tum demum
poft
re-'& cuperatam valetudinem
die
quo-j vis,
modo commodiori,
Dedu&io
d erat fuicipienda Q. Cum autem
Sponia contumax
iolennem
Dedu-A 4 &io?
g) vid. loe. nitper ett. b) Seid. inUx»
Üeb. adreceptiorem Mag'tßrorumfentent.· /.I.e. Iß. i) vid.Magid.Μtfena
4<y o
öionern recufabat, tum eadempce*
na ei ftatuta fuir,ac ubi uxor rebel-lis debitum conjugale marito iuo contumaciter denegaret: nimirum qualibet feptimana doti ejus ma¬ trimonial! VII. denarios usque
ad
quantitatem dotis detrahunt, dein
a marito divortio ejiciendam
puta-runt k). Nec ante legitimum
De-du&ionis fempus impune fe
Vene-ri devovebant, etiamfi iponialiis leu cohafotatione
confumma-tis; quin ex decretisMajorum ver¬
berum pcena multarentur /). At
ii alius eam vitiafTet, uterque-i
graviili ne ple&ebatunj m).
De-jponfata enim hoc jure uti uxoo cenfebatur n). Exemplum probat
femina? coram Chrifto a Judaeis
ad Iterfi accufatas,
quam Sponfam
fuifle eamque ex Lege Moiis lapi*
datio-k) Mifck tit. mavö, c. f. I) Maimo'
9td· de mullerib. e\ 10. m) Deut. 2Z. t*·
Je
fl
Lev. to. ιο. η) ΙΤα&η(. Sot>4Φ·? O 4l
dationis ream fuifTe contenderunt
Jud<ei 0). Ita Maria
jofepho
de-fponfata uxor ejus falucata fuitp)%
quam gravidam compertam clam dimittere cogitabac♦ noluit enim publice repudii libello eam π-Αξα*
JiiyficCjia-At vetuit quoque cqlebra-tillima ejus probitas nimiam in-·
eam feveritatem exercere, qvum cognatione eam attingeret,
illam-que anteaut virginem pietaris,
pro-bitatis ac caftitatis amantiflimara aeftimaiTet.
§. XII.
; Intermedia hoc tempore dos Sponfeerat conibtuenda;
impudi-cum enim illam fine dote ducere
6c omnino illicitum fuiile Mifchna his oftendif: Nefas efi morari cum
uxore: vel horam uiitcam, nonäum
conftituta dote; ne contemtafit^
repudio cauβa prdbeatur r). Oiw~
A 5 niam
9) J°b.8. 4iS* f) Matth./, ιο· Luc.2. $"»
f) Pmr. /. r) WagenfSQt*
4Ζ °
mam Sapientes non
inftituerunt
uxori
dotem altam ob caußam, quam ne α·
liter
defye&a
eanimis
marito
levius
äivortto e\iceretur s). Qaae fenten-tia Talmudicis eil ut axioma
re-ceptiilimum
, &vel
iexcenties
a-pud
illoslegitur.
Dotem
uxori
conftituere Sponfo erat
honorifi*
cum t\✓ Dos#enim data fuit tum
inSponfas
fubjedionem,
tumin_j
virginitatis pretium,
hac quafi
flo-rem redimeret virgineum. Quin-»
& dote emta videbatur, quippe-»
illa dotem acceptura in jus 8c pro·
prietatem
viri
plane
tranfibat,
ut
fub ejus poteilate ac
tutela
vive-rein), Irnmo fe illi, ut djcunt» vendebat,idque
iecundum
elogiumProphet«: yvy rram ^
ETW
?\rb)
"lÖm
emi
mi¬
hi illam XV.ßclis, coro hordeiy
&
dimiåio corohordei iv), Neque tan-tams) Seid Ux.Heb. 1. t. c.16, t) Gett.
34. iz. ti) Solln. Polybiß, e%XV*
Berod·
ο 4J
tamvim obtinuit dos
apudEbr^os,
ac apudThracicEAiTyri^que pöpu«
los, ubi virgines venum dabantur,
haud invitis etjam dote ex publico, fi opibus non
gauderent, foluta x).
Romani vi legum Qjjritium
do¬
tem uxoribus folvebant» ut onera
matrimonii tanto a?quius
iuftine-rent libentiusque
ofilcia
prasftarentconjugalia. At Juda?i vi pra?cepti dotem ofFerre debebant, nihil
Spon-fa in vicem dotis reddente_j y).
Ünde Sichern
flagrantiffimö
amo-re fafcinatus, quamlibec fibiirro-gari dotem petiit, modo ^ma¬
tarn Dinam acciperet s). Nec få¬
nehabebant Ebra?orum filial, quod
in famiiiam Sponii fecum portatu¬
ra?, dotis loco offerrent; nifi
fo-rent επίκλη^οι 5 h^redes. Quod
étjanv
pertinebat ad mariti£ζ%(τίαν$
ne quis diceret, ut
ille,
de quo refert Plautus: Dotem accept, impe¬rium
x) /Elian* Ub. 4. h jr) tFAgcnf,Ser*
μ ο wh
rium vendidi a). Qja de ré legem quoque edidit Lyeurgus, ut virgi< nesJwe dote mberent,
quo Jeverws
ejjet viri imperium, nec frxnis doti· um
regeretur b). Dos h<ec, in Scri"
ptura c) iniD/ Magiftris vero Π31ΓΟ 6c Gracis <φegvq di&a, nimia eiTe
non debebac; ne uxores oblata
dote quaii meritifiima iniolefce-rent, 6c paterna? familia?
evacua-rentur: quod ne quidem gentibus
non innotuit. Unde6cMagiftri, x*
qualitatem inter feminas iervaturi*
certam virginibus, certam quo¬
que viduis omnibus dotem
defigna-vere, 6c ne ungvem quidem
ab
illa dotis taxatione receiTerunt-j?
contendentes fummum inde com"
modum emanare, ii omnium
vir-ginum sequa föret seftimatio 5 ne
uila, majorem fe dotem accepiiTe,
jséhrre pofTet^).
Dos
itaque
vir-ginis 6c
frarrice
erat L. ficiorum, quam<0 Plaut, in dßm b) Lycurg. Infiu
i. 3. c) Gen. 34' ii, Exxtd. 22. tå, /,S<tM±
Wi o 4f
quam dotis fummam, ut virgini-bus anriquam, ex Deutr. 22.
29;
protrudere volunt, ubi virgini vi
compireila? in amiflae integritatis
pretium L. ficli adfcribuntut^, *)*
Parem dotem acceperunc peregri·
na?, captiva? & ierva?, fiinträtres
annos & diem unicum profeiyta?,
redemta? & manumifla?fuifient, fm minus; tametfi incorrupta?, dotis dimidio content» efie debebant; quia hafce antea defioratas fuifle
pfefumferunt.
At facerdotes du-platn dotem ( C. feilicet ficlos)fiiia-bus fuis virginibus
poftularunt,
quod etjam illis legitur conceilum. Dos vidua?, repudiata?,
vitiaca?/)
& fratria? poft confecrationem^
nuptialem renuntiat» XXV.
fal-tem ficlis conftabat,
quam j—uo
appeilant. Verum vidua, repu¬
diata & fratria ante Deduåionem.
renuntiata, qua? virginitatem
in-corruptam iervarunt, dotem quo·»;
que t) Exod* it, ii. 1/, f) ttofjy$
° l·®0
que acceperunt virginalem g). Si quis eo
impudentia?
procederet, qui virginidotem
L, &viduas
XXV. ficlis minorem ofFerret,
Sponfalia & matrimonium ftuprum t fuiffe Mifchna fatis indicat. Licuit *
tamen Sponfo, quantum vellet, c
iive C. Γιve M. iiclos doti adjicere,
d
equod r-Qiro nöDin
feu
mcremen-tum & auäarium dotis dicebatun,, « & in Libeilo dotali a dote ipia»» e>
femper erat diferiminandum. Ita Ρ
David, filiam Regis du&urus, C. r
Philiiteorurr. pra?putia ad manda· r
tum Saulis pro dote debebat:
fed
Ρ
iile CC. folvit b), At fumma illa
taxata Π31ΓΟ "TpT?
Dos
principalis,
F
Jors
dötts feu ipfaDos
nuncupata*
fuit. Et quoties dotem
fimplici-ter nominarunt, toties dotem-#
principalem
feu iortem
intellige- liifyanc
/).
Dos héec de bonismariti
£ autg) Miß ef Gem. Bab. tit. tpffö c* f« i
,"Maimonid.tit mrxc.10. h) i.Sam, i
o 47
i aut poft obitum ejus aut poft
di-f vortium uxori iolvendaerati nam
> ante hoc
tempus jus dotem
exi-}
gendi
uxor non habuit k), Sedno-1 tandum eft, ii Sponfus poft
ipon-t falla ante Dedu&ionem , dote non-9
dum
ordinata,
fponfamrepudiailer,
dotem accepit nullam* At dos
!„ conftituta, five repudlum paiTa^, v
five
vidua fuerat,
uxoris comes_j erat/); nift adulteriurn , vota, im·
ta pudicitia fimilisque caufta fcmtica
r. ratio divortii föret m), quåe ad
a. rem noftram non pertinent. Omnia
d
jjuellée bona
tumDos
&numu-ia lus iponfaiium ante plenam puellaj
St
pubertatem,
five repudiata, five ta vidua, tum 3cquidquid
inträ hanei-
a?ta-i) Surenhuf. ad c. t. Mifc. de dotis.
g. ^agen/.Sot. p. I) Wag. Sot. p.tff.
"cj
»#) Μi[c. tit. mainD c. 7. & tit τλΜό c.4.& tit. {"Β\3 c. 4» Num. f. t}. 29* Deutr·
^
I4. /. Matth. S' 3*t Ii. c, l/- 7> 9. Marc*
it>.4, Λ^um. %o. 4, 7, g, 9. Num.j. ig.
7* Hf.
1.16) /7. Levit.13. 19. Num» ι g. 109 I UaUch. z% Syrach.. ι χ, ig*
-bf
;. ■--4δ Ο
1^1-aetatem labore ac induftria
ejus
acquifitümpatri cedebant-,
n),
ΡΌΙΓΌΠ DÖtöD Inürumentum
dotak
virginis, vidua?,repudiat®
&vi«
tiara?, coram feftibus
idoneiscon-fcripturn, ad hunc
modum
legimusexhibitum: Die N. menfis N. anno
pxÜa calculum
nobis
in u/u,&c.
Ad
fluvium Ν.
2V.
filius N. dixit N.
filtß
N, Virginia Sponfa
fis mihi
in uxo<rem, juxta inftitutum
Mofis & h'
raelitarum. Et ego, DEO Volente, colam, honorabo, fußentabo,
f/Wi
alamque& veftiam
tejuxta
moremmaritorum Judtforum» qui honoranty
fuftentant, ctbant,
ahnt veftiuntqut
ttxores fuas, ifcm. Z)o
ti*
hi, virginitahs tu# doiem, argen*
CC. zuzorum, *?/?
2#-&0.f argenteosy qui tibi ex lege com*
fetunti
pr<eßiturus etjam tibi
alimen*
veftimenta tua, ^ ^
fifficiant,
& concubitum
tecumjuxtet
morem
w) Maimonid\ tit* WK /· 7» /ff
•Φ8 © S®· 49
mrern univerfa terra,
Jljjenfitm
itaprabuit ida Ν., ut effet idi N. in
uxorem. Voluit efjam ér adjecit ide
Uli in principalis dotis incrementum
Summam Ν. Et bona ,
qua attulit
ipfa Sponfa id eü ίτα^φι^Λψ
vocantur, qua? in Jure Ca?fareo
idem cum dote
faciunt)
aßiman*j tur
Summa
N. Totum autem Sponfoacceptum, in ejus poßeßionem tranfit, & idius dt poteßatis, atque ut cre-ditum ex ejus fide ρendet. Et
fic
η ο-bis dixit Sponfus ide Ν. In me
reci-pio praßare, in me recipio praßattö¬
nern totius
ipfius
Dotis etiam & bonoe rum, qua jecum ipfa Sponja jam at* tulerit, aut poßmodum jibtacquißve·
rit) item & Dotis incrementi
condt-tionumque
qualiumcunque
ad Dotemattinentium, nec in me folum; fed
etiam in haredes meos, qui mihi fuc·
cejjerint, <&* in omnem fubßantiam
vneam ,
pretioßorem
, poßeßionesque
tneas quälescunque
fub
coelo, quafivtnunc mthi funt,
ßve
mpoßerum
ftie¬50 o
rint,
iäque five
resfuer'mt
Mobiles
five
immobiles;
qu<stmiverfa
pfgnori
fint atquebypotheca
doti
jam
diéi&
toti, ac rebus , quas fecum
attalit,
feupoflmodum
acquijiverit Sponfa
&
incremento dotis, ut exinde h<ecprü¬ftentur,
five
dumfuperftes fitero,
five
ρoftquam [im movtuus.Quoä
&■
de
pallio fuper humeris méis
dtäum
volo.
Quin obligatio omnium rerum, qu fupra fcribuntur memoranturque im·
plenda, non qua
probatio
[uppetatde-ficiatve, feu pro
Libelli
[ormuL·
vi,
fed juxta vim&
ejfeäum omnium
Lihellorum dotalium, qui in u/u
apud
Israelitas, & fecundum id> quodre-ceperunt <£r ordinärmit
Rabbininofiri
pi£ memoria.Et
ßgnavimus
Libeh
lum feu Syngrapham hancdotalenn
temporefupra memorato. Resque to· ta fit
manifefta,
rata acfirma
o)>
51 Sponfa virgoeifec,
C. faltem-» zuzos ·) Maimonid. hdUch Jebom pechaliZah. c, 4'in Sepbcr |*2Π b^h num, 4. Maharil inMitt*
o fi
züzos formuia memorata
contine-bat, quod etiatn fupra oftendimus*
Quin & neceifarium erat, exponi tam illa nomina, quibus feminae
quoad quaiitatem dignofcerentur,
utpote virgo, vidua, repudiata«. &c4 quam ipfa pramomina, ut
fa-cerdotes,.nuptias
inituri, dequalita-te Sponiarum
eo certiores fierent.
Cum Sponfa fine dote dedu&a e·
rat, aut Libellus dotalis perierat,
vel illum Sponfa remiierat, tum
Sponfus, fi fponialia rata ac firma
vellet, e novo ei dotem
ordina-retp). Potro
quem ad moduruL»
fmgulare jus Fratri^ cornpetebac, qvum illam Levir ea dote, quam
prior maritus ei obtulerat, dota-ret; ita quoque fingularem ei do-tis Formulam,··
pDir nairo που di-fram & a virginali illa ab initio
diverfam, conftituerunt, quam in Ebr^orum fcriptis ita conceptam
ι reperimus: Die Ν,
Menfis
Ν.&c*
B 2 ZV. film
i ?)· 5f/^fUx,H<s}} /,
·φ§ o ^
2V. filius Ν. venit coram
nobis,
aå
hunc modum locutus eft nobis: Frätermeus germanus (ceu ex ianguinej
paterno) dormivit, & vitam
Rab-fe# noßris & toti Israel
reli·
quit, filium aut filiam,
/^*
w fujcitaret nomen in
Israel
mimme reliquit. Sed
reliquit
uxoretn hane, «*i nomen efi N. filia N. Etadme ex lege attinet, ut
ad
Leviruw,eam ducere, (ecundum illud, quod fen· ptum eß in Libro Legis
Mofis:
Levir
ejus ingrediatur ad eam. Et
aßen·
(um preebuit illa , utjure Leviratejungeretur N. filio N. Leviro (no
d
fufcitafidum nomen in
Israel
juxtail
quod (criptum
eß:
& erit pri möge-nitus, quem pepererit, furget no¬mine fratris fui defun&i &c. Et
adfcribit diäus N.Levir ditt#Ν.'Fra· tria (u<e argentum zuzorum CC.
qui
competunt ei, utpote qui adfcriptt
funt
ei in dotali Inßrnmento a marito fuo
priori; & adjecit infuper exfuo
us-que ad valoremK Et bona, qu<e
fe*
CHiti•tf·? o £φ· Ti
aå (uvn attuht ip/ti Spoitß &c.
qus fe*
er qvuntur in
formula, quam
dixi-mus q),
b·
ii- §. XIII.
u\ Tradito Libello dotali &
pra?-m
icripto
tempore exa&o, Dedu&ioIl erat celebranda; ita tamen ut ra*
W)
tiohaberetur
dierum, quibus ex ,j. Majorum Monitis rite fierinequi-ir bat* Die Sabbatum préecedentej illumque iequente, tum ipfo
Sab-tfS bato alioque fefto nuptias haberi
nolebant; ne ex pr^cedente appa-ratu nuptiali Sabbatum aut feftum
q. violaretur: Dedu&io enim ex men? y te eorum fpeciem emtionis
praz-&
buit
r). Nec V. dies interPaichay &7:mü,& VI.incerScenopegiam & ui 8-vu diem j), quos dies fefti
inter-vt inedri vocant, Dedu&ioni idoneos
w cenfebant: rationem exDeuter. 16.
f- ß 3 v. *3·
r
Cl I ef) Maimonid. ioc. c/t. c. 1, >*) Hof
g. 2«
'74 4^3 o
v. 15. 14, 17. addunt; ne isetitfa
nuptialis cum alia comifcereturt). Quod fi diebus hifce prohibitis
Dedu&ionem quis inftitueret; in¬
finnas tamen non habebanturejus·
modi nuptias. Unde quibusdam
in Iocis vefperaSabbati in grafiam
pauperum uxores ducere iolebanf. Virgo itaque feria quarta feu die
Mercurii dedu&a fuir, feria enim
2:da & quinta (ex decreto Efr# Rempublicam Israelitarum inftau' rantis) erant dies judicii, quibus Sponius, dubitatione de
virginita-te fuborta //), Sponfam injus
ad·
ducere poifet; etenim accufatio·
nem praereptae virginitads in fe?
cundam iequentis hebdomatis
fe-riam ei differre non licuit
|
nej ex fufpicione orca odium intereaj6c rixas nimias inter conjuges e·
mer-0 Mije, tit. (ap "1^0 # tit, myn t. 1·
Maimpnid. tit. c. 10. & ha[Schabathi Jorrt,
Tob.<·. 6 7, Gem, B, ξ$Hterof. tit, ΡίΠΙΓΟ C.
■Φδ ο Wr S$
mergerént. Ceterum quotiés
fta-tucis diebus ob alia negotia
feifio
foreniis non habebatur, toties pro commodo contrahentium quolibet
die profeito* excepto primo «Sc
iex-to feptimana* die, nuptias virginis
rite celebrarunt, nuptialibus ante initium Sabbati paratis iv).
De-du&ionem viduas , repudiatas 8c
vitiatae, feria quinta excepit, non
tarnen prius, quam a morte mariti
iive divortio XC. dies prasteriifr
ient, ut a priori marito gravidam
eile, nec ne, facile conftaret-j».'
Per tantum temporis captiva x)9
libertina & profelyta a nuptiis Is·* raelitarum vocatas erant, ut inter
prolem«Jan&am & profanam di-fcrimen haberetury. Nec ante
Puerperium, nec poft puerpejrium
B 4 ante
ην) Miß, tit, Π131ΓΟ c. j, ξβBartenerα ad,
idem-Gern, Βab, ibidem ζβtit, NDp KD3 c, 7.
Maimo-ntd,loc. ctt, x) Deutr,21» 11, J) Miß, ξβGem.,
B,ttt, Π1Ώ3' c, 4. Matmentd, hat. Girnshra e,ui
$é ·»? o
ante biennium elapfum gravidam
dacere integrum fuit; niii infans
Snterea exipiraret, auc lac prius
deficeret; ne proles inde nata no¬
vo Veneris ufu ladira
defraudare-tur z). Si quis eo
audacias
pro*cederet, uxorem inträ h.oc tern-pus duéturus, poena utrique a foro judicii
inflika
fuit. Deduftio heic accipienda non eil, quafi omni·no neceffe eilet, Sponiam ex
fuis
five parentum aedibus in alium lo-cumdeduci, fed a&us hic
nuptia-Iis aeque etjam habitus fuit inträ easdem parietes *), in parentum
five fponfaliorum domibus, ac in »dibus fponii aliisve.
§. XIV.
Dotem datam & ftatutum
tern-pus
exa&um
excepit Dedutiio ieu lntrodufito in Thalamum, quam-*, ntw?
•
ζ,) Gern.S*i.*<t tit, c,j", W-'ltr.f£tt,
•Φ8 · S·®*· 57
j
n&irt? fiD\D appellant, Sed an-tequam ejusmodi fuiciperetur De- ,du&io,
in domoynuptiah, feu ubiThalamus fuic, praemittenda erat benedidio (olennis, quam rma
D^nnbeneditiionemSponforu ieu Γϋ"θ faiOT benedidmiem nuptialem feu
Deduäionh nuncupatam infra
ex-pofuimus a). Conftabat haec
be-nedi&io VII, benedi&ionibus, de quibus mentio Tobise cap. 7. in
editione antiqua
conftantinopoli-tana habetur, ubi verba ita jacent:
Sdk1? Vnnm ηms yiw o-n tdi Et boc faäoflatim recitarunt VII. be·
fiediäiones, &tncepit (Tobias) com· wedere. Sic etiam habet in fuo Tobia hebraico Paulus Fabius, at
in verfione latina minus accurate
VII. benediåiones omifit, fimpli-citer fjc vertens: flatim didis be·
B 5 bene,
1 ä)Gem. £. titΓΛΠΙΓΟc, Maimanidttit. PttKTM
'
j8 °
nediä'ionibm epulari ccepevunt
b§;
Unde moriserat, ut ad minimumX. Majores, viri Tcilicet probata? ac
ipeäatse
aetatis, exernpio aRu¬tha? &Boazi nuptiis defumto, be·
nedi&ionibus hifce nuptialibus iti-tereiTent, qui omnia rite ίηίρεβϋΓΐ
honorem a&ui confecrationis ad* derent debitum. Horum autem
qui dignior aut natu major erat, benedi&ionem prcelegit, qua? quo-tidle poft menfe benedi&ionem per VII. nuptiarum dies erat re*
citanda, five coelebs duxerat
vi-duam, five viduus virginem : at ubi viduus viduam, primo ialtem Dedu&ionis die erat adhibenda r)» Quin Sc in facris literis haud ob* fcura benediåionis 0c
Dedudio-nis b) Maimontdl,r/V. & t/t, c.2. Schuf*
«Λtt.Aruck.c,6l. Hjtnn,N/eptial.tηMachz>or,Ger»t. fart. I,f,j/7. R.Chaniah in Gem, B, adtit,
Cho-bn.c.7. r) Gem,Bab. ζ$Hierof, adtit. ΓΠ131Α3 e. 7. Mdtmsnid, tit. ηΐ3"Π c.2, & t/t, o*19*
o 59
nis hujus veftigia coroperimus, nbi quasdam exeerpere nos non_»
poenirec å). Ut primum iraqoe
Sponia in Thalamum dedu&a erat, quod primo nuptiarum die fiebat,
fnibJ rrcr« ieu perfeåta tixor evas
ii : quippe nuptias ante Thalami
ingreiium irnpérfeétas fuiile Ipfe teftatur Mamnonides : r~D"D
ρκ
n&nV jw^nn^; qwr
Non benechäio Sponforum facit feh
perficit nuptiasjed Deduello in
Tha-lamum é). Nec ideo dicendum eil defponfatarn veram uxorem non fuiile, de quibus fupra §. XI; fed
inter illarn & rnaritatam id tan-tum interceiik drfcriminis, quod mc judicio examinis per aquas
amaras fa$o fubjici poiTet /),
illa vero ad examen hoc
fubeun-dunu, minime adigi g). Porro poil-d) G?n, 24. 60. Oeutr. 20. 7- Jud, 74.g,
Ruth, 4, 77, 13. Tub 7.if. fcq. 7, Marcab, 9, 57,
e) M.timontcl, de mniterib, c. 10, Schutcan. Aruch¥
c. 54. Gern,B, t. cit, c.}, f) Νum
tv o l·®·
poftquam Sponfus aperta virgini« tatis figna h) confpexiflet, ea hac
benedi&ione Tumma cum la?titia—·
agnofcere folebat: Benediäus fisD:ne DEusnofiev, Rex mündig qui
ßatuißi
mcem in horto Eden feu in paradijo,
Uliumque convallium. Non dominabi·
tur alienus infonte obfignato. Eropte·
rea Cerv<e amorum fernen fanäum
Jervavit inmunditia, & flatutum non
violavit. Benediäus &c. qut
elegißi
Abrakamum, &poß eum fernen
ipfi-us i). Allegorin heic defumta?funte. Cant. 2. 16, 3. 12. 6. 2, 10.
& Proverb. 5. 17, 18, 19. Bina-»
nempe erant immaculata? virgini-tatis iigna pnm Dtn quorum
fi
alterutrum in amplexu primoab-eifet, corruptas virginitatis erat
argumentum k). Olim more an-tiquo in
Jud#a
ante Dedu&ionem uniush~) Deutr, 22,1$. /) Surenhugad c. i, MtCc. tit. Γ Seder Tephilotht Judaor, H,ß>Anten*
t' Sf1' t) Mtft< &Gem. Bt & Hterof,tit*Π01Α3 ?· I« Barten* ad ett, Miß, isc* Matmontd, let* ct$
ο 61 imius hora? ufiira Sponfo conceffa fuit, qua folus cum Sponfa mane¬
ret , uc amore ejus tanto
vehe-mentius incenderetur; quam cum
poftea duxerat, quseftionern de_»
virginitate ejus movere non
po-tuit: quia ipfum eo tempore, quo
foius cum ea fuiiTet, illam deflo#
raiTe prsefumferunt
/).
Sponfus virginem ducens a prima ηο&ε^ ad exitum usque Sabbati ale&io-ne tö immunis erat; quia
eum de virginitate coniequenda
tum follicitum fuiffe cerro fciebant
n). Sponius quoque a Dedu&ione per annum integrum ab omni
mu-nere,tam militari, quam civili feu
publico, uti tributis > vigiliis &c.
liber erat, ut fe cum uxore iua_. ©ble&areto). Sed bellum erat du· plick generis. Alterum a DEO pra?-ceptum & imprimis adverfus
VII.
Ce»
/) nid.I06. nupet tif. &) Dentr. 6, 4> 7c
t* 4M o
Canan^a? populos p) praeter Ama-iekitas q) aliosque
r)
gerendum.
Altetum arbitrarium s), quod RexΛ
iufcipit adverfus
finitimos vel
ad
illatas injurias ulcifcendas t), vel ad dominium augendum & fines
imperii dilafandas. A
/ecundo
getnere, non a priori, fponfum im*
munem fuiiTe voiuerunt u).
$. xv.
Nuptias oüm
die
Mercurii&
Jovis , uti di$:um eft, celebrarunt.
Uodierni, accuiatione virginitatis hoc tempore abrogata,
varietati
inferviunt. Qaidain vefpera Sab* bati nuptias habent: quidamob
violationem ejus id condemnant:alii alio die: plerique vero vulgo
crefcen-f) Dttutrl7. i. 20.17, ej) 1Sam, ljr, J, c.JO.8♦
y) A"#»» ^l, 2, Detitr.X. jfj. Deutr, 10·1°*
ty t,Sam,30, u)\Mifc.t· T~\\3<D c, Sehtkard, de
Reg· Heb. c, Cun&us de Reptil. Hel, /·2» 19. Mdimoniå· Htlek, Meiitcb, c, /, di Jf*h
crefcen^
luna boni ominis
ergouxores ducunt, & diem Veneris
nuptiis maxime idoneum pronun* tiant. Nullas in 'Sabbato alioque
fefto feu y® ΟΓ nuptias habent:
!
nec in -jyran feu die profefto;
ne quis ob gaudiurn
nuptiale
las-titiam feflalem oblivioni tradat; nulias a die Paichatis ad diemu
usque ΧΧΧΙίί. numerationis ma# nipuli w) nuptias faciunt: nec a
jejunio, die XVII. menfis Tamus
feu Junii habito, ad diem usque
IX. menfis Ab feu Julii; qui
hifc^
diebus patres eorum variiscala-mitatibus olirn fuccubuiiTe haud
ignorant χ). Ubi Sponia erat vir· go, nuptias, Jacobo & Samfone
exemplo praseuntibus y), per^
VII. ad minimum dies erant
ce- lebran-w) 2$· fc) Mtfe. tit, ΓΠΡΠ C. I. fåA
.
4. få tit; {ap lina c. Gem>Bab.få
Hie-I rof, ad tit, nmrp c. /. Maimonidtit.niw
<% 10* Bnxtfirf,Sjnag,c,gg, j) G*v,2$< 27.
4M o Wh 6f fniliaribus fuis compellatlönibus
nomen Spotifi 5c Sponfae
retinue-runt; hand fecus; a c in-Romano·*
tum nuptiis, ubi nomina
propria
Sponfi 5c Sponfe exprimere nefas
fuit; fed Sponfus Cujus 5c Sponfa G?/#, in roemoriam caftiffirnas Uxo-ris Tarquinii Prifci>
Caj#
diébe,'
dicebatitur,
ut caftimoniae Remo¬tes eiTenc. Unde
proverbium: ubi
Tu Cajus, ego Caj
a b)* §. xvr.
His quoque nuptiis adfuiffeji paranymphos, conjugibus
témpo·
re nuptiaii officia
praffiituros,
o-tacula divina 5c fcripta Majorum fatis Gommonftrant c).
Hi/btofte
/odi, amici «Sc comites Sponfi appel-lati, 5c ad minimum birir hiere* a
quorum ufu Galiläa tanttim^
abhorruito Horum officium
pri-G rnäfiüth
Laurent. Polym. p. 228. Dempfi a&
bofin. Hb. f. Plutarch Qu&ft. Ροή?* ti.jo.
I
OM
*'i iQi Matth*#* tf.Job f,46 483 o
primarium fuic,
decki&ionis
noåe
As;
in eadem domo cum novis
conju-
ny.gibus,
aäiones
illorum
fcrutando,
fa
perno&are;
nefraus
quaedam
u-hc
trinque devirginitatis
flore
com-
fit
mitteretur. Unde icribitur
da
GloiTa; trappt
vbvsk
e^int iwm
f?pbp nb®
tbbft
cn »IK*P trnWcs
tro iibD *r3n
φ
ni 138töW3ji
iÖW my
Adfcrutandum
cfficio(e
obfervandum
ea> quaSponfi
prilla ftoäe (fcilicet
nofte
dedu&i°*ca
nis) fecermt. NeJcilicet
alter
alte*
m ri dolo inferat dammtm.Ne
Sponfa)
or
etiamfi agnojcatfanguinem
virgini· lu<
iatisj iÜum
ceelet
aut tollat*Et tö
esSpofafa
inferatfeCum
panmrnfeu
fa'
gi
donem fanguine
intinåam
d).
Etiarrl
ca
Grascis
paranymphorurtL>
fuifl6 di
uium teftatur Julius
Pollux
e)i
καλείταιté τις tw tS
Νυμφι'χ
Φ'1'
f)
λ$ %
Ä.
d) Gern B. & Hterof. tit, fltolfti c*
''
i
O » *7
te hw κ) , o ταί; Βϋξΰας εφε~ a- Ο^ώ; κ) &*y«y τα; ynmimg βοη·
Oi &sh rrj
νύμφγ)
ßorny
Quidamua- hodie pro loci morumque diver-ti- fitate paranymphis carent: qul· L-» dam illis utuntur; qua? varietas
&V etiam
apud
antiquos obtinuit/).
33
§.
XVIL
J;
;Ad veftimentaSportforum
Spon·
& farumque nuptialia quod atrinejt»
ψ priiHnis temporibus, forcuna ami-io*| ca
;J
fplendidiflima
fuiiTe , quibus U'magnifica
acceffiiTe omamenta-»US) oracula divjna & Veterum fcripta
ni' luculenter
docent^),
At Judaei, in ψ exiiiurn pulfi, nunc nigras aclu-h- gubres veftes
, cun£ preciofas ac
irt Candidas uCurparunt; cui
morum ße diveriitati hodierni plerumque
in'
0;
C 2 Ter«P'
f) Mdcbzor.f.fr 7, tfj,. g)Pf-ff.Ρtfeq*W fefr to. Jer. 2. f*. Pf ty. f.
. Ä. £liez. in Pirke c. ι6 ^Parten, £f Mai"
' '
toonid. adc i. Μψ. tit. nar iuek. ιό» »>fefr
6$ 4&-S o
ferviunt h). Vettes
Sponfi funt
£( demiihe, nigro palliocircumdata?:
j]v
tei ve cu CG nc q* re cc vc & &
Collum umbell^ Corona cingitur
Velamen, Rebecca exemplo,Spotv
fae oculis imponunt; ne
Sponfum
pras püdore afpfciat ϊ).Sponfus
cucullum, inftar lugencium,capite
portat;
Sponfa
capucpanniculo
obvolutum geftat, quibus fe in-» memoriam evertee Hierofolym$
mcerore correptos efleinnuere vo·
lunc. Vettes fane iunt lugubres,
ied omnis lu<Sus abeft ; quo
cir¬
ca hoc diéfcum huc applicant v pc Γ"ΠΓΟ «vil
Exultate
intremoret)
p(5. XVIII.
{?
Olim Sponium &
Sponfäffl-'
coronis ornatos fuiflfe facra? litt' ras &Majorumfcripta ceftantur
/)·
Coro*/&) Leusdetti tn Joele expllcat. c. 1
p. Uly ιι$, i) Gen. 24^ 6 k k)
Pf*1
//« Leidy de Rep± Hebk /* 6^ ct <?<, vide Μ*
hariL & Machzo* & Buxtorfk Syna^filh
l) Camk 77v Jerk 2,. j2K Threna U
^
I
-m
ο
§&*
6?
ltl[
CoronaSponfi,
rvwdiåa,exauro,
■£i fiveargento, iive iale, fulphurein·
ur*
terje&o, five rofis, five myrtis,
fi-)n*
ve oleaginis confe&a fuit.CauiTam,'
jnljcur
coronjs, eiale &
fulphure.»
'us
conflatis,1 ufi fuerint Judaei, ita^· nobis fuppedirac Mifchna: Ratio4* quareSponiorum coronaefulphu-4*
re Sc iale confe&ae fuerint, in eo<( confiilit, ut in memoriam iis re c*
vocaretur peccatum SodomsorCi4*
.
(&
Gomorrha2orum,qui adulceriis4*
:,r' 6c mafcula? Veneri fe totos
prae-«
]t '
poftere mancipabant; Sc ideoeam4*
v pcenam tulere, ut terra ipiorum" in fal Sc
iulphur
converteretur»"Ergo corona illa falis Sc
fulphuris"
te, monebatSponfum, fua? adha?reret4C
ly
Uxori, Sc
a peccatisSodorqseorum"
fibi caveret. Sponfe corona, ra«?4*
,.. tione conditionis ac dignitatis, ex;
fi auro five leviori materia
confe&a
ma- formam turritdm feu urbis
pra?buit.
Φ Hic coronarum uius fimul ac alii
Ηiplendidiiiimi
ritus nuptiales(ut-k(U
pQte tympanorum in pompa
nu-'
""ptiali*
ulo ru ns yo· es· ite ■/; >ro#7° 4M ο ΐφ.
ptiali
pulfus ; nec non rfcyrtialia·
rurrque arborum frondes, quasSponfis,
mägnifica
porripaad
do·
mum nuptialemprocedentibus,
o· Jim prseferebant) fubexcidio Je·
rofolyma? interdié^i fuere;magni·
iicos enim Majorum ritus
armis
oppreflbs non decere exifUmamnf.Sed pofteä hi ritus fenfim revo·
cati iunt, & pro niorum
diverfita-te nunc adhibiti nunc
prätermiiTi.
DeSponiorum coronis non conve-niunt fcriptores. Quidam coronas falis & fulphuris
interdi&as,
myr¬teas vero 6c roiaceas conceffas:
alii 6c has vetitas, fed e
cannis
autjunco contextas, licitasfuiiTe:
alii denique omnia coronarum ge"nera prohibita fuiile
autumant.
Attamen ii Bi,rtencrae fides iit
ha-benda, coronas e canna
paiuftri
&
junco ptexas, olim hodieque per
miilas fuifle non dubitantz»).
Spön-fa-^ t*) Gent. B, Werof*, tit* riDiD c» ι Mijc*tit.eh* Bart, ad cit,
AH[c*
Ιθ(,
■Φ3 o 71
fa primo nuptiarum
die,
ialtatio·
nibus, inftrumentis muficis
fuavif-iHmisque cantilenis cum
frequenti
mulierum comicatu in condave-»quoddam
du&a,
omnemfuum-·
ornatum induic. Quare eciamu
rto, a rad. τ*
perficereE-braei illam vocant; q«od
perfeéte
tum ornata eft ®). Quin &
tan-ta olim dignitate inclaruerunt E-braeorum Sponfae, ut omnes, prae¬
ter Regem, illis
obviam
fa&i,
viacederent. Immo fertur , Regem
Agrippam Sponiam
aliquando ob-;
viarn
habuiite,
eique lococeffiiTe,
ita dicenfem: Egoxmquiebat
y quo·ticlte Coronam capite g?floy h&c au* tem, tUa utitur per
horam
o),Quod
Regis fa&um Sapientes magno-pere
laudarunt,
Sponfus
,eodem
C 4
quo-Gern, B, tit*pen c. /, Wagenf*Sot^pi ρΛ»
feq, Schikar
k,
de Jur* Reg* Heb. cap,7heor* 12. ri) Buxtorf, Talm. Rab^ Cbald* ρ. , ej Wagenf* Sot,ρ,
7% 4Φ3 β
quoque die vefhbus Sabbafhinis Jndutus, magnigce iejornat» ei a-ipicis ioqiisque ejus fubminiftran*
llrantibus. linde R. ElieZer: Sponfus efl Regi compqrandus, Quem
ad ipadum Rex foras nom egreditur incomtatus; ita nec Sponfus. Quem ad modum Rex veßthus utitur Men« didk; ita & Sponfus etiam perVII
convivii nupttalis dies. Quem
ad
vyifiditm Rex ab
univerßs
celebratur;ita etjamper idtempus
Sponfus. Quem
ad modum vultus regins lucidus eil ut
ßl; ita <& Sponji vußus, juxta id%
ψοά
Jcrigtum
eft
p). Et ipfe tam quam Sponfus egrediem ieu prosedens b Tbaiamo fuo,$. XIX,
His brevirer expofitis, \€bup*
pam feu
Jhalamum
nuptialem, in~*quenp Ueduäio ge bats delineare e
re noftra eile ducimus»
(Etymo■»
bgiaff
Qrigimm vocis quod attiner, Cbuf*Chuppam ab heb. voce /
Φ10^
tegere denotat, ortum iuum trat here, in manifefto eft, unde he*
braicé St Chaldaicé nöin
Thalamus nuptialis derivator q). {Ho monymia.) Ad jigmficattonem
quod
fpe&at,
Chuppam generaliter
δζfpeciahter fumi, priori, operimentwn Sc proted'tonem r)
, pofteriori ,
im-proprie Sc metonymice nuptias
deno¬
tat , unde Γηίηπ^ «ηρ mvitatus
ad nuptias Q« Proprie vero a c jpe*
cialttfme:
Prima, Thalamum feu torum
conjugalem, conclave interius ieu cu-faculum fignifkat, in quo Sponfus cum Sponfa iatitabat $ qua? erat
prima Judscorum δαξίςος ίϊνε fat
miliaris ilie nuptialis congreflus. Qua de re Maimonides: jnmn pH
r&mV ncro vb» pKiarun nwy p^nri
Verum quidem eft vocem vjrr
Sponfo, riöin veyo Sponfa? apud
C 5 pro«
q) Buxtorf\ Lex. Talm. Rah, Cbafå
ϊ*8ογ% r) Lex*Heptaghtt* Edmund*,
°
, .letam t) tribui; Ted eodem
ie recidunt, p\öin alibi in fa-i literis u) Sponfo
defignara.
telleniftae Thalamum hunc fto&ov Appellant , quod vocabulum τω ΓΊ01Π omnino refpondere, nemo ibit inficias.
Secundo, velamina Sponii
&Spon-fae denotaü, quibus ii in publicum exituri verecundia? & caloris folis
minuendi cauiTa obteåi erant
Hase plerumque faftigiata , in
co-nurn furfum definentia . fpecierxt*
tentorii pra^buifle , ex findöne-» >
fiameo fimilique materia pretioia,
cum monilibus, lernniicis aliisque,
pro utentium conditione ac lubitu,
hinc inde pendulis, confe&a
fuiße,
Gem. Hierof. oftendit: Velamina
Sponforumfmdonesfunt acu piä<e,
qul·
bus appenduntur montlta aurea
#}·
Spon-t) Joel. ι, \6, u) Pf. Iß, 6. vid.
Heinf. Arift. Sac. p, feq, iv) BArt*,
id Gern, Bab, tit** naiD c, β<. Seid, de Jur«>
4M * Η*· 71 Sponfis hifce
obvolutis
in
publi*
cum prodire non
iicuiüe,
convin-citMiicna: Temportbus belltet*, quee
junt wfecuta, decretum
eft-,
ne pro-dtret (in Dedu&ionem)Sponfave-lamme obvoluta inträ urbem. Sed
Rabbini mflri
poftmodum permiftre,
nt etiam mtra urbem velamine obvo¬
luta
prodtret.
Ratio
proeul
dubio
erat; quia in nuptiarum
feftivita*
tibus oronem omnino ornatum-·
Sponfis
adimere
impium acinhu«
manum videbatur. CauiTam ta¬
rnen
hujus Interdiébi Wagenfeilius
hifce exponit: Uranifcus, quia
pom-p# faßusque fignum eil, ideo ratio
juadebat, ut Magiilri, in illa Judai* c<e politi£ panoktria, eoäem Sponfas
abflinere juberent. Velamen ifthoc pro
Chuppa,ac Chuppam
vicever-fa a Judasis pro hoc fumi, certum^
quidem
eft;
ied primariam &ge-nuinam velaminis
hujqs
fignifica-tionem Hicrofs loe\cit» &Barten» ibidem*,MebariR f» 8ίκ Machzorn p #6,
76 ι4φ·| ο
tjonem in vocabulo τ9 prnöH
cer-nimus, quod tarnen Buxtorfius in
Lex.Talm. Rab. Chald. per leBum^
torum mptialem explicat2 cujus fen*
terjtiam, uti leviori fundamento
piparn, & Rabbinorum fcriptis prorfus contrariarn, au&ori fuo V& linquimus y).
Tertio, Tentorium notatportatikf
fub quo Sponfus Sc Sponia, in ma·
trimonii confirmationem , confe·?
crationem excipiunt nuptiaierru \ quam ilgnificationem Chuppam Beic loci induere, teilatur Elias
Levita: Nos mcamus veflem iÜam
fitt pannum, quem expandunt Juper
Caput
Sponfi
ér Sponja, ac tenetur IK veélibiis tempore mptiali, Chuppam, Sed an Chiippa, in hacfignifica-tione accepta, Veteribus Ebra?i$
innotuerit, nondum habeo mihi compertum. (Synonymia.) Chup -pa
latine
cceltunÄ
tentoruim, ten*torio-y) Q, Klmcbi ad Joel If. WageuP
■Ί^Νί ö S®- 7? toriolum, pannus, conopöeurh,
o-perimentum &c. £).
Italice
baldö·:
chino a), Gallice baldachin,^) Hi/pä'
mel· baldaquinoC) appellatur. (Ma¬ tena.) Hase, pro cönditione ac di-gnitate, e coccmo auro
intexto
>panno
linfeo, ferico
fimilique
må-,teria cöiifttitur, a cujus
extreml-täte alse cum bra&eis auro
inclu-ils eircumquaque
dépendent, (Fot"
ma.) Quadrata fpeciem cceiifport-dae gerit, cujus angulis IV. pefti-cas aiiigat^ a IV. (Mmjiri) adole* fcenribus in alturn iublevantur dj,
Veåestentorii rerratn non petunr,
fed eos ad iocurn , confecrationi
nuptiali deftinatum, delatos diéli
miniftri portant, donec confecra*
tionis a&us finiatur. (Locus.)
Hor-to, platea, atrio iynagogce aiioque loco,
2) Elias Levis, in Tbisbtpag, 34, ng%
4) vid, Lex. deIla Crufca, b) Lex,
Te-traglet, Peneront, „ c.) Lex. Ant,.Udinix
d). Elias Levit, l. c, Lex, Heptaglot^
78 , 4M o
loco , modo fub Dio, Chuppa po*
„nitur, quo noviconjuges, üellarum
inilar fe multiplicaturos, innuere, volunr e) (Ufus.) Ufum Chuppae quod attinet, eum infignem efle-j
contendunt ; quippe matrimoni»
um ante Thalami ingreflum im*
perfe&um eile,
docent
Ebraeorum Magiftri. In facris literis multa-» hujus Chuppa? veftigia comperi*mus, ubi fingula excerpere opu*
iculum hoc & temporis anguftia vetat; nonnulla vero xal& ro
κ) mix τήν Μιvom adducere juvat f). Nec non Grsecis
Chuppam
hane innotuiiTe mentionem facit
Euripides, filiam
quandam nuptu-ram ita ^lloquens: omv ύπåvfyk
■tχλαΐ;
Ο aunjD iDD fett liber ritualitK on Breuläff und ηθ13 hk e. de nw
fritt & γ, benedith ps //» Machznr Ma*
barils lots cit4 Buxtorf\ Synag\ r» f)
Ifeutrk zos 7«. Ruthsjs 9»P(yl/\ és Cants2s1>
Bfs4κU Bzechy iffs 8* JoelsZs 16s TohyjX*
Matths 9s /51 zu fOk Marcs Zs Lucyfrjfy
O Η*. 7P
γλοίΐναν
εύγινχς
τέσγς;G/0/
/#£
vi-rigeneroji palliumvenerisg)+
(Origo.)
Hinc Chuppam etiam pnftinis
ternporibus iti uiu
fuifle;
fed au·$orem ejus & tempus, quo coe-peritj
ignorari
judicarnus,
$.
XX.
Paullo ante nuptias
Judaei,
ienesjuvenesq;, de
nuptiisdeiibfcraturi,
in conclaVe
quoddam
conveniunt,qua oecafione
Iniirumentum
dota-le praslegitur, de qüi omniaifto
comprehenia non
praeftiterft,
is L»muitabitur Fiorenis. LeéHone-» pera&a,
de
certo nuptiarumdie.»
definito * ita fibi invicem fauftaqua?vis adprecantur:
ηΐδί
; quo aüdita, juvenes circumftantesol-las fuas fi&iies, huic adui deftina· tas, ad terram eomminuunt,
pro-fperam
de
cornutam eo innuifor-tunam
g) EuripU, in Pelafi apud Jobs Sto·
2Ö
tunam falfo fibi perfvadent.
PcÄeä
|
quidam eorum ad januam aftans, finguiis ad fua redeuntibus delicl·
as vinaque dulcia fubminiftrat.
Sponfus interea Sponfam fepiilim«
adic, fub quibus frequentationibus valetudinem ejus exploraturus fi-mul in fe animum ac a mor em ejuS elicit. Erjam inträ hoc tempus
auréutn cingulum Sponfus Spönfe
Irutrit,Sponfa argenteum
rernitten-te. Cauffam, cur Sponfus aureus
&Sponfa argenteum cingulum mit*
tere debeat, dixit Jud^us quidam j
Snterrogatus; verum illam , uti
oblcenam, mittimuSi Ö&o dies
ante nuptias Sponfus & Sponfo
te&is fuis ηοπ difcedunt; quo
temporis fpatio juvénes Sponium conveniunt; cum illo epuiis,
pö-tatationibus ludisque ieie totos
de-vovendo: laélati exemnlo Samfo-nis, nuptias habituri, XXX adö-leicentibus illi dacis b)% morem-»
hunC b) j'm% ijfi iu
<4Φ·§ ο i«- Sι liunc fervant. Sponfam pridie
nuptiarum, cum ingenti mulierum comitatu, cum cantibus ac-ialta*
tionibus in balneum du&am,
a-quam
frigidam
inrrare totamque fein aquam immergere-oportet;ne uilus fit in corpore locus, quo
aqua non penetraverit. Quod fi,
illota, nuptias celebratura, manie-rit, aditus ad cubiculum Sponiij donec fe laverit, illi non patet/).
§. XXL
Cum dies
jam
illucefcit, quoiolenni coniecratione copulandi funt, Sponfi Sponfeque adventum
exfpe&ant convivae, quibus
ad-ventantibus obviam eunt,
inftru-menta puliando mufica k).
Chup-pajam
loco debito pofita, magnaD cum
i) Minbag. I, c. vid. Brepiar. Jud.
Hifpannienf· Vertetiis an <rfo6' edit.necnon
Maharii& Maebzor l. <·,.Buxtgrf. SynAfa
cum pompa, tumultu
tintinabulo-rumqj fonuSponius &
Sponia
veni-unt l), fingulis
acclamantibus
:Γ*ΐ2Π ")Π3 ·
Benediäus
qui
venit;
quo pailo artis
muficae periti
mu>nus iuum non negiigunt.
Spon-fus confeftim, viris lllum
comi-tantibus,i huppam fubintrat,
Spön-Tam, a quibusdam feminis
du·
öam, ibi excipiens; qux ut
pri#
mumChuppam
ingrefla,
tercircum
Sponfum ducitur,
idque
ad
hoc
di dum : 3aiDn nDpJ/
Femiftö
circitmdabh virum ni). Sponfus
au-tem Sponfam femel tantum
cir-cumduciü, eam ad dexterum latus
collocans; quem ritum
hifce
ver-bis niti volunt: bow
Collocata eil conjux ad dexteram
tu-am η). Mox circumftantes
fru-mentum cujuslibet generis,plerum#
que triticum in illos
conjiciunt,
fingulis conclamantibus: ml nöCrefcite
l) Maccåb. 9. 37, 39. m) Jer. }i.i**
o <H!&*
Crefeite '& multiplicamini o
);
quopacem & concordiam inter novos
conjuges innui volunt, hoc di£to huc applicato:
cyfap ■frtaJ-DttfP»
cren Qß} pomt termino
tuo pacem &
adipe
frumenti faturat teρ). Sed caute agendum eft ; nelocus immundus frumenta
afper-fa excipiat, grana enim; ne pe*
dibus conculcentur, diligenter
con-gerunt. Solent quoque ditiores
& alii quibusdam in locis nummos
cujuslibet generis frurnento im*
miicere, quos dein Judaei paupe-,
res coiligunt. Faciem verfus me·
ridiem & tergum verfus fepten-trionem ponuntj quia inTalmude
fcribitur : Qui leäum [uum inter
meridiem ér [eptentrionem tta
col/o-cat, ut vultum meriätel obvertat, Uli
multi nafcituri filii. Mox Piae-ies, pallio indutus, utriusque ma¬
nus conjungit, extremitace vela¬ minis, collo Sponfi obvoluto, caput
0 2