DISSERTATIO
DE $
Quam
Curp confenfu
Ampi, Collegii Philofoph, in Reg,
Äcad. Upial.
Sub Moderamine
VI%1 Ampi, atque Celeberrmt Dn. JACOBI AR-
RH ENII
Hiftor.Prof. Reg. & Ord, h. t. Re*
äoris Magnifici
Pro honoribm in Philofophii confvetis9
pul/licoexawinimodeftefub)u\t
' SÄ R.* M.tjs
Alumnus
JOHANNES L.
O.GOTHUS,
In Audtt. Guß4 Maj, ad d,13 Oftob, A. 1700*
UPSALIÅ, Typis KEYSERIANiST
S.* R.* Mßs
MAGN^E FIDE! VIRO
,
SECRETARIO STATUS
ET
. CANCELLARI/E CONSI-
LIARIO,
NODILISSIMO ET GENE-
GtpSlSSIMO ,
Dn. SAMUELI
SÄSiSSSSSW
MiECENATI OPTIMO.
TEmpore,memorequiddulctusMMCENAS,illo^
Quo mihi (ub vefiro contigit ejje lare.
Quofacilem vidi vultumy fron-
temqu.e jerenam ; j|
Quo fenß auxilium prafi- diumque Tuum.
Quam Vellern dignis celebrare
heec munera verbisl Sed minor officio (um tarnen
ipfe meo.
Hinc egoy demijja bcec
pagin mentis
Tignora jufcipiaMagne
Fatrone, rogo i
Appo-
dppoßtoque Tuo de tanto no¬
mine lumen
Huncjcetum ingenii jumere
forte
S/cfperatum iterumdones mihi noffefavorem,
Omnia follicitus Tibifau-
ßa *
Generofiffimi Nominis
T UI
culcot indefelTus
JOH. SJrrof.
SS»1}<5§)5- •jSk-vl
sfr * <&
.7- AT. jF.
Pars Prior
Morempr<ecipue docet,quoprifeiSvio-
»«w fogfjadImperiumpervenerunt¥
I antiquiffimatem-
pora relpicimus, vix di-
cipotcft, quantis ignorantiaene-
bulisrcs prifcas Svionici Imperiilon¬
ga vetuftas obduxerit. In quibus e- ruendis omnes licet interdum inge-
nii vires intendas, fspe tamen, quod ajunt, laterem lavabis. Sic feries il¬
la Regum a Magogo ad fequentes ae-
A tåtes
Ü 2 ©
tåtes eo ordine, quo perhibetur de- fcripta, plurimos fufpcnfos tenuit &
tenet. Itaque fcribit dudum Ericus Olai, Theologiae quondam Profefior Upfalenfis, hiftoriaeque patriae fcri*
ptor infignis: (a) Regalis vero poten-
tia fuccejfto in regno SvecU five Go-
thorum, difficulter aliqito ordine certo deduBa, & rarofcriptura authentuA
invemtur tefimoniocomprobata» [altem
usque äd ea tempora, quibus Chrißians, projejßonis in terra illafundata eß re?
ligio. Non tarnenifta five ignoratio,
fivc diffenfus auftorum eo fpeftat, ut
vim queat inferre veritati. Difien-
tiant licet in numero aut ordinemon-
archarum noftrorum , conveniunt
tarnen ineo omnes, å Magogi tem-
poribus in Scandia regnatum efle.
Id quod cum rationc negaverit ne¬
mo.
Ita
(a) EricnsOl.hiß. Svec.hb. i- p.m.13»
(b) vid. \_AmpL Rudb. Atl.Tom. 1. c.7«
p. 208. Snorro c.4o.p. 46. Eric. Ol. /•
1.p./», 9.&[eq.Mejjenjpec.c♦ 2.&3»
© 3 @
Ita fcimus patriam noftram ölim
in plures partes fuiffe difie&am , (b) fiquidem filii Regii peculiares fibi
datas provincias. connivente populo,
haereditario velut jure vindicaverunt.
(c) Horum alii diäi funt noftrofer-
mone gplftg-fongat &J&erat^fotigar/
alii 0t5fongar aut SRdéfongav/ quiin
promonroriis confidentes, piraticam,
ceu rem virtutis (ux laude dignifli-
mam exercuerunt. Jnterquos tarnen, femper cminebat auäoritasRegisUp- falenfis, cui non lolum reverentiam
exhibucrunt ccteri omncs reguli.fed
& tributa pendere debebantj quiquc'
propterea0fatteÉOngar i. c. RegestrU
butarii audiebant* (d) Nomen vero
£()ipfcfot1g i. e, uwver/ipopuliRex,ut
& öfwfong foli Upfalenfium Re¬
gi competebat, ad quem ultima pro*
A z voca*
(<•) vid. Beat. Celeb, Loccen.
Sveog. t, 2. c. I. p% 40. (d) id.
ibid.
® 4 @
vocatio • £ingrätten fpcftabat.
(e) Cujusque Regnum gtoiaw&IM ap¬
pellatum c&iCjuodfubfe etiam teterorum Regum ditiones contineret, ff) Quid, quod DanorumNorvegorumquePrin- cipes huic feptentrionalium Monar*
chz honorem 6c officia lubentes o-
lim praeftiterint. Cujus rei indicium eft illud perantiquum, ac literis ru- nicis exaratum monimentum , quod apud b, m, Nobil.Ornhielmium com
fpicitur, verbisq; his latinis ibidem
cft expreflum : Cg] Hanaholmtts divi- fm eft in tres partes, unam tertet Rea
Upfalienfis, fecundam Danemarchienßs,
& tertiär»Norvegien/is. CuminDana' hoLmo vosati conventum agerent, D<f-
1norum Rea Upfalienß Regt cquum cort'
feenfuro frenum tenuit, & Norvettert»
fis ftapedam. Sed haec in transcurfu annotafle fufficiat properanti adcom
. i fidc-
(i) Vid. Amp% Rudb. \^4tl T. r. c, 7«
p. 276. (f) Beat. Amp, Verel. notA
ad Hervor. otp. 14. (g] Or»/;, Ecclej, ad finem opcris.
® s ®
fiderandum modum. quo adguberna-
cula Svionici Imperii olim erat per-
ventum.
Hic quseri-poteft , urrum prifci
Svionum reges per ele&ionem re- giam potcftatem acceperint, an ve-
ro filii regii fucccflionis jure ficut reliquam hsereditatem paternam et-
jam regnum adierinrf Celeb. Schef-
ferus (h) in eo videtur occupatus ef- fe, ut fiiiosRegum haeredes aviti Im¬
perii faciat, eamque opinionem ar¬
gumentorum multitudine, eorumque magno pondere Ihbilire laborat.
Sed ne videatur [ticccjfwmm ita pro- bare, ut populi fuffragitnn penitus excludat, tandem fubjungit: quam»
quam fuccejßo ilL fuerit obfervAtione magis Antiqudy & moYe aliarum gen- tium &c. quam certo quvåam jureaut interveniere paöfo. Verum oftendit Ampi. Verelius ad ifta vcrba fibae
Erici Regis; 3*3 & ^IXCn,
tid!
(h) Upfaka antiq. c. 17. pag> 330,&
@6§
ocf 63t mig aft arfmet cffrer tig/ (i)
(quibus pro argumento fäas fenten-
tiae utitur quoque Schefferus^ Thor*
borgarn Martii animi viraginem ali- quid ultra legcs aufam fuiflej qui-
que de praefenti negotio alibi fcri-
bit fequentia; (k) Certum eft Regit fångvinis magnam fuijje pr&rogativamy
ncc alium candidatum Regis filto teme¬
te comparatum aut prdatum, ß regno idoneus deprehendebatur. Sed aptitu-
dinis ejus exploratio in poteßate eråt etvium
Unde & Celeb. Rudbeckius ♦ (1)
£)dj ftaDc Detta ^onungéroäljanDe en*
Delé atftfrätt enDeté iratérätt. £p fa fänge ndgon (Melig fans af jvungli- get DlcD tit Regementet/ fd togtf ()an ecfr walDetf.
De ritu circa eleåionem aut
fucceflionem fi hiftoriam confulimus,
non
(i) Vid. hiß, Gautrici c. i$* (k) Ve¬
rth not. åd c♦ 20. pt 290»
[l] «**//. i. c.7.p. 276.
® 7 ©
non alium , notantc Scheffero, (m)
invenimus antiquiorem ifto, de quo agit Snorro in vita Ingialdi (ni, u- bi convivium laute apparalle dicun«
tur ii, qui adminiftrationem Impe-
rii fufciperent» Iftud in aula regia Upfalenfi celebratum eft in praefen-
tia procerum primatumque regni,
una cum aliis fpe&atae dignitatis vi- ris, quibus fingulis, prout honores
in regno quisque meruerat, locuse-
rat affignatus» Ipfe veroRex futurus
confidebat ante menfam in gradu,cx
quo paulo poft humeris ciyium le-
vatus, folio fupra menfam collocato imponebatur, Accuraterem omnem Snorro perfcribit loco pradi&o.
£l)en tijten mar tet plägfet i 0roe- rige/ när fem 6egrafningéål (fulle l)äl-
la£ efttcr jteimngfr eller tyxfoxl tå
ffulle iM (om gafMufcet giortej oct
arf- (m) Upfal. antiq. c* 17. p. 3$o- [n~\
Snorro (, 40. p. rn, 45. (jr feq*
atfrnef emottog / fttüa på fofapdUeit f&t l)ogfåtet tU beé ben 64garen/ fom
Mabeé Btagefcdgare/ into/ tå (ful¬
le tfcen famrna atfwingen flå up emot
Sl5rage6ågaren 0$ göra förfl ettlöffte/
oct feban bricta fcågaren rent ut.
Quale promiflum erat, fequentia de Ingialdo indicant. £å giorbe l)an
ett fåbant léffite/ at fan ffulle til falf-
n>e Men fbxbh fttt tijfe på alle ftj-
bor/ eller ecbttttfåttialijfwet Exhau-
fto igitur fcypho, fellaque regia oc- cupata Rex ab omnibus falutabatur.
Quae de hoc negotio fcitu digna ha¬
bet Schcfferus, (o) vidcant quibns volupe eft. De vocibus Jgogfdte &
;0rage6ågare id notamus,fuifie djog-
fått primarium locum ad menfamj kragar autem, docente id Verelio,
didos efle heroes, & 35rage6ågare
fuifle poculum, quod in memortam hero-
(o) Upf. ant. c. 17. conf. Verel, not.
ad cap< 19. Hiß. Gaulr, fag.
& feq.
• 9 9
heroumexhåuriebatur,quorum CimilemJe futurum profitebatur regtum fotiumcort- Jtenfuru*. [p] E^t autcm ingens cor-
nu animalis, quod his ufibus infer- viebat, quäle etiam hodie nonnun«
quam in conviviis adhiberi vidimus, Tempus, ad quod referamus initia hujusin Rege creando å prifcis rece- pti moris, ignoramus prorfus, qvod ii, qui hiftoriam hujus sevi con-
fignavere , harum rerum, fi quibus -abundaverint, parum liberales, an- fam de iftisdiligentius inquirendino-
<bis prorfus praefciderint. Et ignora-
tur fere quando idem hic ritus de- fierit. Interea ex iis. qux diximus,
patet, Ingialdum antiquo more &
folenni ifto convivio Rcgiam pote- ftatem fuifle adeptum ; Ted an qui ipfum fequuti funt, eodem modo Im¬
perium acceperint, non immerito forfanambigimus. Nam Olaus n#
B. quem
(p) Verel. ib< ad cap- 16, p> 83,
0 10 C§
quem hiftofici faciunt Ingialdi fili-
um i Chriftianae reiigionis erat ama¬
tör, [q] ficnt & ilh fere, qui eum cxceperunN quique ideo fine dubio
anriquüm iftum morem funt perofi, quod caedes & cruenta molimina fpiraret. Et quo, quaefo, alio pa- öo dilatarent regni fines , & faci-
nus, quod promiferant, egregium ederent, nifi manus alieno imbue-
rent fangvine. Accedit, quod Re¬
ges Chriftianos antiqui moris parum
in aliis quoque tenaces fuiffe obfer-
vemus- Quare, quod inter prsecb
pua eft, Ingonis I mi ediäum , quo
cautum erat, ne Regia fedes alia ,
quam urbs Upfalenfis perpetuo fö¬
ret, fpreveruit Bero & Olaus in.
qui Bircae iedebant. Nos igitur, ne
porro referamus pedem , pro Srcn-
chilloIKdo audebimuspugnare, quum in eo prifea illa ratio Reges creatv
di
(^) Vtd. vitam K^Avsgaritper Rimb. de»
firiptam f. *4» p. 105, & feq-
II 0
di mutata videatur$ fiquidem in E*
mundo H.do, qui ante eum regna-
bat, familia TtJglingorum e#fpirabat,
fecundwm illa Hervorae: (r) Xcigidf
^oiumqabßmet utqt ben gamla ert for»
tia &oiHinge|löften i 0n>€uqe. Ad-
de, quod nulla talis convivii loci-
ve mentio faäa fit, qvum Sveno 33(ot0min f. Vi&imatius in publi.
cis comitiis in locum ejeäi Ingonis
in. fubftitueretur, nifi quod epu»
lutn quoddam facrum carnibusequi-
nis ceiebratum fucrit, Atque nunc
agitur «feculum nonum.
Vetuftiflimum igitur illum Re¬
ges eligendi modum, jam alitis ex-
cipit ad SDtorafteen , de quo in prse- fentia nos paulo accuratius agerein-
ftituimus. Sed & hic maximus cft
IcrjptorumdifienCus Fuiffe hqnc lo¬
cum facro eledionis ritui confecra-
tum , ajunt, quotquot ejus memi-
nerunt, omnes; Ted quo id accide- 3 z
(r) Herv. cap. 20. p* 182.
rit
@ 12 H
rit tempore, quique primus, com- miini civium fuftragio Rex declara.
tus, eundem nobilitaverit, in eonon itidem inter cos convenit. Eft Eri-
cus Olai , cujus haec iunt : (f)
Sed & tili, qui primum in yegnum jure elettionis intravit, lngoni Jcihcet ßlio Philimeri conftituta eß fede$ &
foltum apud Upjaltam, cum decreto
perpetuo fic manendi^ ut non fit pro Hege habendus, qui non fuerit apud Vpfaliam fublimattu ; unde £D?otaffett
toew eß ab antiquodelettus. Ad quse ctiam refpexiffe videtur Celeb. Loc*
cenius, ubi dicit,perhiberi au&orem hujus ritusJngonem l- fuifte, (t) Sed
quo minus fententiae Erici fubfcriba*
mus obftat diftkultas maxima, Et- enim, quum idem ipfe faciat Phili-
xncrum Regem , parentcm Ingonis,
miror cur filius eleäione, quam fucceftione in locum patris potius
fub-
(f) JEr- Ol. lib- i. p. m, 90. (t) An*
ttq> Svéog. /. I* ct !♦ p. 44,
# i? €>
fubftitui maluerit. Åd haec , intet
fucceffores Jngonis quia putatur In-
gialdus , cur antiquo more, & fo-
lennibus epulis crearetur , G an-
te eum Ingo novo ptorfus modo
foliuwv confcendcrit !
Ampi. Schefferus (u) cspiffevult
ele&ionem Morenfem poft duorum
Ericorum Regum mutuam in bello
inteftino caedem , quando ftirps Re¬
gia penitus exftin&a fuit, A fua
parte Adamum Bremenfem adducit 9
qui ita fcribit: (x) In SveonU per i-
dem tempus Chridianifftmus RexSten-
chil defunffut ejl, poft quem, duobus
Bericis de regno certantibus , omnes Svedorum potentes in btllo occubutjfe feruntur» Nam ö* ambo Reges ibi pe-
rierunt. Ita prorfut defictente omnire-
gult profapta, & flatus regni mutatus,
& Chrifliamtas ibi turbata eß valde,
Hinc occafioncm fibi fumGt Ampi»
Vir
Upf. ant. c. 17- p• 3 36. & feqq.
(x) laddarn, Erem.1. 4. c. 15.
® 14 ®
Vir pluribus rem illuftrare, ita ut
nos quoque in fuam fenrentiam me- rito tranfirc jufliflet, ni gcadum eun- tis paulifper fufpenfum vellet au- öor Hervorse, fy] Subjecit cnim is
oculis noftris Stcnchillum ILdum,
quem ante Ericos, fangvine licet
non regio örtum, fummse tarnen rc-
rum in Svionia praefuifle me docuit.
Igitnr qtiod dicitAdamus, omne ge¬
nus Regium cum Ericis finem habu-
ifle , id &nos probamus, quia e ftir-
pe Regali orti erant, obfervantes
tantummodo ipfam e Regio ftem-
mate fucceflionem in ErnundoJE do priusdefiifle, Quicquid cft, in redu¬
bia novifle fufficiat, folennem hunc ele&ionis a&um fub Chriftianifmum in his oris feptentrionalibus intro^
duftum fuifle»
Verum objicis, literas runicas cir¬
ca initia Chriftiante religionis in pa- tria obfoletas fuifle, ut putant Viri
do-
(y) Hiß. Herv, c, 20.
© @
dofti, quibus tarnen literis unus la- pidum eft confpicuus , ut examinan-
tibus etiamnum eft obvium. Ex his tricis ut citius me expediam, dice-
re fuftineo,fugere nos, quoomnino tempore fcriptura runica perierit.
Sufpicor faltem ego, quamdiu man- fit aliquis , ut fub duobus Ericis ido¬
lorumeultus, etiam nec abolicas ru¬
nas fuifle, ut ut Chriftians religionis patroni ruinam iftarum procurarint.
Praeterea num lapis iftc, qui chara-
äeres Runicos, quos fere exedit ve- tuftas, habet, ex genuinis Motenfi-
bus fit, valde dubito, fiquidem ali-
undehuc translatum Anonymus apud Nobiliff. Wexionium docet, ut ex
feqventibus eritmanifeftum. Sedac- cedamus jam propius ad locum iilu-
ftrem , qvo re&ius univerfam rei fa-
ciem oeulis luftremus.
Pars
9 i6 ® 1
Pars Pofterior.
lpfrnn njiOraficeit confiderat, ri~
tumque elechoms, Coronatio-
nis &c. defcribit.
NOnveftigia loci,obfcura hodiequeqvem vcteresfupcrfuntdi»
xcre ORorafittn. Eft autem pratum vircns & amoenum vix toto milliari diftansab urbc Upfalenfium^quod in-
defuumnomenhodieq* fervat,vocatur quc£01oraang, cuivicinus eft951orabi)
pagus. Qvod fi origo vocis qvaeren- da eft, SchefFero noftro injuria fic-
rct, fi aliam comminifci vellemus praeter illam, qvam habet ejus Up-
falia. (a,) ]bi qvippe dedticitur hoc
nomen å mota t ttlåta i. e. locode»
prefliori, & ob id humidiori. Sic
ruricolae motot aut mptot prata pa- ludinofa & aquis fere ftagnantia ap»
pel- (a) Cap, 17. p. 33 9*
• 17 •
pellitare confveverunti Quamvis npn
fim nefcius mor Ampi» Verclio (bl
per rubram terrae fpeciem exponi*
Ut uteft5 depreflius planiusquehoc
folum confpicitur, quod nec fonti-
bus vaeati dulcem aquam reddenti- bus; undc pratum hcrbis & grami-
ne aeftate ad intuentium deleftatio".
nem veftitun
In hoc éodem prato aitiuspäu*
lo excrevit colliculus, inquo, fi ve-
ra narrant ruftici prope habitantcs,
cadavera iftorum Danorum militum funerata funt > quos poft S.ti Érici
ejedem, letho internecionique Svio-
nes ultores dederunt. Nam poftqua Danus Henricus 0faMebet, erat n.
claudus, incrmem é templo S. Tri.
nitatis exeuntem Regem trucidafiet, ingens civium himuitus fubito exti-
tir. Mox armis ftrcnue captis Da-
num funt infe&ati, piiqueRegis fan-
gvini fic parentarunt, ut pugna in
C hac
(b) Veret% in Lexico Scand.
® l8 Ä
hac planitic memorabili cdita , rm- mcrofam hoftium turbam infigni eo-
rum clade ceciderint, Ex fpoliis templum ©anemarcf, quod in vici-
nia eft, in cladis & vi&oriae repor-
tatx mcmoriam exftruxerunt. Re- liqua hoftium pars , quam fuga pau~
lifper fubduxit, campos Nerici»
diro fangvinc faedavitr Sed unde de-
flexi redeundum.
In hoc itaqvc prato invenimus OJlotaflccn, feu ut vulgo jam dici coe- perunt, ÜJtörafleeiwr. Imo, erantplu-
res lapides publico aftui infervien-
tes, fed magnitudine, & ob ufum
excellentia reliquos tinus fupcrabat.
Euifle omnino tredecim teftantur plu*
rimi, in qvorum medio locatum ma¬
ximum duodecim alii cingcbanr»
Olaus Magnus, qui hoc patriae tam illuftre monimentum ipfc oculis u- furpaftc videtur, de iis ita loqvitur.
(c) Eft Upla ingern & rotundm, cit-
cum*
[c] Ol. Mag, /, i. c, iB. />♦ m. 32.
• 19 O
cumcirca duodecim minores adjacentes babens, cimeatis petrts paulullum d
terra elevatum dre, Qvaedam cx re*
liqvis faxis defcribit nobis Anony¬
musäpud Nobiliflf» Wexionium®t)(- (enftcilpe, cujus vcrba huc tranfcribe-
rc lubcr. (dj K^Antiquißimum faxum
Regis effigte inftgnitum eft, regioque fcuto aureum pomum dextra tenentc,
fceptrum finiftra, Seeundum aneputa-
to fcuto trescoronas exbibet, Tertium eft Ra Erict Pomerani hifce verbis in margine notatis ; Anno T)omini M#
CCCXCV1, eleftus eft in Regem Sve¬
da in hoc loco llluftrijf T^orvegUDo¬
minus Ericus Pomeranus. Superius in
circuitu effigiei S,ti Erict hac haben-
tur*, In nomine Patris dr Etlii dr Spiritus S dr in honoremSanffiErici.
Quartum eß Regis CaroliCanutibisver- bist Anno Domwi CM, CDXLVllt,
XXVIII, Die menßs Juoil, V, vigtlict
Apo- (d) "Wcxion. Defcript. Svec, lib» jo
Cap, 3.
© 20 @
K^poßolorum Vctri & Pauli, tUBu»
fß nobilis vir Dominus Karotus Canuti
tniles natione Sveem in Regem Svecü.
Jguintum eß fars cippi runicls literis
notatt4 eoque translati\ ReIiqua non tnyeniuntur , furtim quippe fublati funt, quin & verus & primarim U- fis 0>Jtorafhen hac tempeßate fiperius
in ßlvis delitefcere ferturv
Ex his obfervamus faxum prae*
cipuum & maximum etiam illo tem»
porc defideratum cfle. Mirariqvc
convcnit, num hoftes tam carum pa¬
triae pignus nobis inviderint, an mat
jorcs noftri ele&ioncm Regum, ut infauftam 5c diflidiis procerum Reip, npxiam cxpll, frcgerint fuftulerint-
vc. Quod infcriptio tertii Taxi h. g»
Erici Pomerani, immutatis nonnihii
verbis apud alium inveniatur, de ea
rc Ceicb. Scheffcrus confuli poteft, (c) qui pauio ante de fingulorum Regum lapidibus ita lpqvitur. (f) j
Ce*
(g) UpUnt.c. ij.p.
@ 21 @
Ceterum deEto ßc> ut dixi, publiceque
procUmato Rege , monumentum quod•
dam ejus rei lapis ahm capiebatur, in
quo nomen deEtt cum anno dieque fo~
lebat infculpi, atque tta reponebatur fuper lapidem majorem SHotflflcen vo~
fJtUWf
Si locum, qvalis nunc eft, eontemplcris, amifla dccora queri*
tur velut ac luget. Nam ex iis ,
qvos modo enumeravimus, fi par«
tcm eippi excepcris, unicum dunta^
xat retinct, ob hoc in multo prc- tio & honore habitum, quod tres in fc cxcifas Coronas referat, moni-
mcntum pro Svioniae infignibus im-
motac veritatis. Eft autem hic ipfe iapis ab hominibus nequam , utper-
. hibct SchcfFerus (g) fraäus , anno,
fecundumHadorphium 1661» {h)Qua
occa-
fg) De Infigqib; Svee. p. 179. (h) Hadorph. ib. in tbferv. dt Trib. Cs
ronis p, 310.
occafione neque id praeteream,quod agreftis ille homo , cui cuftodia la- pidum eft demandata, mihi de eo quaerenti refponderit, i&um fulmi*
nis in duas partes eundem diirecuif-
fe, Quomodocunque faftum eft, indignamur, gratulantes nobis, nihi-
lo fecius veftigia triumCoronarum
exftarc clarifiima, Eft & alius lapis e/usdem fere magnitudinis, quem
Anonymus apud Nob, Wexionium ignorat, cujus chara&er in uno la*
tere eft crux in clypeo, cådem pla¬
ne forma ac ifta, qvam habet occi-
dentaiis janua templi, qvod Upfa-
liae eft, Cathedralis; quse crux live ecclefiae, five potiusArchi-Epifcoporu qvondam infignc fuiffecreditur. Et-
enim in plerisque antiquis templis >
qvae pifturas prifcas retinent, tres Coronae cum appofita c regione cru*.
cc videntur, utTcmplum Staéboen- fc, Fundboenfe aliaqve id teftan-
tUE.
Pr&*
@ J? ö
Praeter hos lapides, qvatuor a- lios minores, eosquc rudes , nec
notis imaginibusve confpicuos cer-
nere licet, quos hinc lubens pro-
fcriberem, ni materiei cognatio vel-
let me fufpicari non temere re;jici
debere» Nam funt ifti feptem ex
marmorc, cum vicinia non nifi vul¬
gares lapides i. e„ ©rcijknar poflfi-
deat. Hos in unum cumulum con-
geflos feps altior nunc cingit, ob id ipfum credo, ne quis damnum la-
cris rebus afferat: quamvis non- nullorum petulantia iis non pror- fus pepercerit, qui literis & nomi-
nibus ftilo eultrove deformiter du- öis, monumenta tam fan&a viola-
verunt,
Sequitur, utipfum järncle&ionis ritumfpje&andumproponamüs. Diver-
fas formasdiverfistemporibusipfeele-
åionis a£tus induit,ideo imprimis,
quod pauciores olim , qvam poftea Regem compellayerint, Antiqvus le-
gum
® H •
gumUplätidicarum codexAnno 129$
åRege BirgeroedituSjele&oresfcptem
eosqvcLegiferosdefinit, CO Uplandte,
Sudermän.,0-Goth. ,io.Territorioru, W-Goth- Ncricia:&Weftman. Por*
ro fecundorum lcges regniå Chrifto«
phoro Rege Anno 1442 publicatas
ad undenarium numerum ele&ore9
creverunt. (k) Ordo eft talis:
i. Lcgifer Uplandiae. 2. Suder^
mannice. 3. O-Gothiae. 4. Olandise.
5. decem territoriorum. 6. Wcft-
Goth. 7. Wermiae. 8. Nericiae. 9.'
"Weftmanniae* 10. Finlandiae, quae
in borealem & auftralem divifa,to*
tidem legiferatibus gaudet. (1) Ex
his uti Uplandia primum obtinuit
locum , ita ejus lcgifer au&oritate plurimum valebat, å cujus fuffragio
non facile reliqvi reccfierunt. Is e- nim primus fententiam iuamprofer-
re
(i) Uplanttél. Ä. 95. fl- i. (k; 2anfcä
fr 8. e. 3, (1) 2. 2- fr 8.
{Af, I.
rc dcbcbat, fecundum illa legis,[m]
görfto reftdgl)er£agl)man af Uplantmm Ijafroa/ ocf tfye mefc fjonom nämfce to / feait till Konungé roällja. Ex qvibus
verbis& illud colligimus, Legiferum
fociorum cohorte ftipatum acceflifie ,
qvorum confiliis in re tam gravi &
feria uteretur. Horum numerus, ut ab initio erat incertü%ßc pofteaduo-
denarium tanqvam certum Leges ite-
rum definiverunt. (n) Sed qvi gnari
& prudentes cum confenfu popula-
rium eligerentur. Jam , qvum o-
mnes prsefto adefierjt, ex Senatu pr&- cipuus , verba funt Olai (o) oratione
circumfpefta proponit, quam necejfartttm ßt, proregni omniumquc incoUrurn IL bertate, in unum Regem & princtpem tonfentire, prout a ma\crtbm fupra tAm lem lapiäem, qui firrnitatem fignet,pro~
videntiffime fuerit obfervatumI omrtes
exhortans, ut Ubero, quem velint votoy
D quan-
(m) ibiL c. 3, (n) ibid. (o) OU grnii l, 8. f. i.
# 1$ ©
quanto oc'ws ex nomine profequantür.
Tandem, qvivirtute, prudentiåP
ac in patriam meritis reliqvos fe vin-
cere probaverat, Rex omnium votis defignabatur. Quod fi ex Regiis fi*
Iiis fceptro qvis par ac idoneus repe»
riebatur, is néutiqvarn pnaeteriri potu- it» Immo Magnus cognomirie
Regio fangvine ortus, tertio setatis
fux anno Rex creabatur. De qua re praeter alios Ericus Olai (p) & jch.
Magnus agunt, qvorum ita pofterb
or : (q) Tum quidAm ex Senatu regni pr&cipuus Orattonem gravem ö* eleganm
lem cor um congregAta mullitndine pro- ponens, quam necejjarium ejfét dre.
Qua oratione finita Mathias ( $eüd' fllUtlßotl) hunc Magnum Erici filium (cujus pater & patruus Waidemarus Kicopiae, infidiis fratris Birgen Re¬
gis inclufi, inedia confumti funt)
vix
(p) Eric. Ol. 1. 4. p. m. 224. (q) }ok
Mag. hiß, Goth. Sveon- Ith. 21.
Cap. i.
