ADAGIA
THEOCRITEA
Diflcrtationc Academica breviter illuflrata.
Quam,
Confenfu AmpliJJimi Oräinls Fbilojöpb.
In Regia Acaäemia Upfalienfiy Prafide
Mag. JO H ANNE
FLODERO
Grase.
Ling. Prof. Reg. & Ord.
• Pullico Examini Suljicit,
PETRUS HULT MAN,
Sudertmnnus.
In Audit. Carol. Maj. D. V. Decemb.
MDCCLXX.
H. A. M. S.
U p[ aliae,
Apud
Joh. Edman, Reg. Acad. Typogr.S:® Rias M:tis Summ® Fidei VIRO,
Illustrissimo & Excellentissimo
COMITI ac DOMINO,
D:no georgio
GYLLENSTIERNA.
Regis
Regnique Sveci®
SENATORI,
Regi* Ordinis De Stella Polari Equin ac Commendatori
Splenbidissimo.
MiECENATI SUMMO.
Patiaris,
ut hicCELSISSIME COMES,
ingeniifcetus,
inpublicum prodcat, fubmifle rogo,
SPLENDIDISSIMÖ TÜO dicatus NOMINI, quem,
ad ILLUSTRISSIMO EXCELLENTLE TUO li-
mina
mina
deponerc
nonfuftinuifiem, nifi admirandae prorfus Comitatis TUjE exemplum & incomparabi-
Iis
gratia,
quaPatrem
mcumample&i dignatus fu-
ifti, animo
adjeciftet fiduciam, TE placidiffimo vul-
tu filii
juveniles aufus fore excep&fårum. Quum
autem vel hoc
potiffimum
nomine,devotiffirnam
mentem meam , a;ternumque
obfequium, TIBI EX-
CELLENTiSSIME HEROS, teflatum reddere li-
ceat, calidiffimas
infuper
preces proTUO
peren- ni flore , falute atqueincolumitate,
dum animafpirabic
mea, numquamfundere definam.
ILLUSTRISSIME TUE EXCELLENTJE
colrer ac ciiens devotiffimns
PETRUS HULTMAN.
Kokgl;
Majestets. Troman.
Och.
COMMERCE RÅD.
Välborne,
Herr ANDERS
VON
PLOMGREN.
Tillät
yålborne. Herre.
At, Jag.
Af.
Edert. Namn.
Lånar. Ljus.
Åt.
Defla. Blad.
Som. Åt. Eder.
Helgas.
Til.
En. Liten. Erkånfla.
For.
Mycken. Gunft.
Aimagtens. Hand.
Krone. Edra. Dagar.
Med.
All. Sållhet.
Och.
Gore. Eder. Lefnad.
Så Nogd.
Som.
Det. Önfkar.
Eder.
Ödmjukafte. Tjanare.
PEHR. HULTMAN,
S:^: K:# M:tis MAGNJE F1DE1 V1R0 , Regis
Regnique Collegii,
Quod Commercia
Regni Curat
CONSILIARIO, Genoroso DOMINO
ERICO BRÄNDER,
Msgne Vir, Artfoos inter
Carmine Cui grandi MujaClarijfime Vätes placere
dedit,
Si vacat atque aliis
juvat
interponere curis Otici, deliciis mn inhonora TuisDa
faciles
adituslevibus,
precor,hisce pagellis9 Quas
ego devota nuncupo menteTibi.
Namque Syracufii, multum celebrata Poet<e
Svavia
fcita ferunt zf flne feile fåles
Sint licet incomt* ,
forfan gråvit
asquenitorque,
Materia
placeat nobilitasque
tarnen.Si Javeas, noflra fernper
landaberis
ore , Pars erit&
voti nulla caduca mei,Atque
Tui tneriti,Vir Magne,
neremimemor iGrates devoto
peclore Jemper
again.PATRONO OPTIMO.
PATRON1 OPTIMI
tlitns kr cttltttrhmmJVmus PETRUS HULTMAN.
Ky rk
ok erden
Vid Bålinge och Tyftberga
Forfamlingar
Ho7ärevördige och Höglärde:
Herr Mag.'PEHR HULTMAN
Min Huidafte Fader!
et arfor Edrafötter, Min Far,jag kommer at nedlägga
ct arbete, jomjag trorkodat Edermakt. Eder prisvärda gunft, och faderligaforforg får jag tilfkrifvd, at det nu kan vifafig idagsljufet. Detär dock ejförfa
gängen
fom Eder o-gemena godhet bringar migat häpna; ack nej: Sä inånga tu*
[ende fynnerliga välgärningar^demjag^altifrån fpädaßearen, undfådt af Eder Hand, ofvertyga mig nogfamtat denna ej är
den endäße. Den dagen har ännu|intet uppklarnat, (om icke
kan vittna härom,och ingennatt
har
hittils bfverdragitjordenmedfä duncklafkuggor, atjag
icke
Jedtmin Farsgoda hjerte- lagemot mig, med de lifligaflefärgor vifafig. Med et ord; E-der bevågenhet har varitjaflor ochEder Kårlek fä outr6ttelig%
aten Cicerönianifk vältalighet icke [kulle forma
affkildra
och befkrifva det, ån mindre lärerminpenna vara förmögen där- tifi fomflyres afenfä
Jvag hand.Upptag nu ej ogunfligt, Min Far , det offerjag gör Eder i dag, medelffor
Ufingen
afminaAcademifka Stadier;det är denenda
erkäntjla
jag kan vifa, utom at ßädfe ioka på det alta¬rejag Ederi mitt hjerta »preß.. Himmelen göre Eder annal¬
kande ålderdom likdeglada ungdoms aren;han läteEdra åter¬
fåendedagar uppfyllasmed fämyckenförnöjelfe.fom defsafedncu
re varit be[varlige och tärefalle. Komme den dagen fcTff
fcfaE-
derLefnads Sol undangömmerfina ßrälor5 dä Edra Åhörare nödgas faknaennitälfkande Lärare ochjag en huldFader !! f Framhärdande under trägnafleböner til aUmagten För Eder leftändiga välgång,
fkaljag hälla
för den florfla ära at (lädjekallas
Min Huldafte Faders
lydigfte Son
PEHR HULTMAN
D. D.
§. I-
t, prius quam ad Parremias Theocri*
teas explanandas adgcediamur, folici-
te perquiramus, qni fines diftcrminent
Proverbia ab Adagiis, hoc minus ne- cedarium ducimus, quod taec res e- gregie pertraäata eft, in
elegantiflima
Difputatione, qusehaut ita pridem prodiit, de Adagiis
Sviogotbicis. E re ergonoftra fuerät
tantnmveniam
pete-re,
öcubi
deprehendamurtranfiliifle limites,
quospofue- re'Viri
eruditiflimi,inter res,dlfcretas quidem, fcdquo- dam tamen cognationis vinculo juntas, atque huc re- feramus celebre quodque di&um vulgoqueja£tatum>
atque
feita quapiam novicate infigne, ftve ad Adagii fi-
ve Proverbii naturam accedere videatur. Neque in li¬
mine ipfo
diflimulandunci effe
putamus,animum
nobis hautquaquamfuifle, in fua
genera& cl
aOes digerere
di&a , qux,ut aurum purpur#, ita Theocriti Idyliiis (parftm inferuntur, ut quodque legentibus fe-
fe obtulit, ita illud, quemadmodum temporis ac virium
ratio permifcrit, illuftrabitnus.
A §. II,
«ff? ) ® ( 11
ArtOty%(*£$■Oll (AS TtCtyGSlS Id. III. V. 9.
In principio Comi illius,
cjui ifthoc idyllio fiftitur,
hoc querclo carminc Amarylliüis oftio obftrepit Capra-
rius:
• - q fAs fAiasLS;
Hfoo ye To/ cr/woV xo&TC6(pcciV0jAO&i iyyv&sv rjfAsv,
Nu//<£fl5, KSM Tf^oySVS10Ci7rtXy£cC£$CCi fAS 7t0lY\<Jil£!
Ubi ro <x,7tuyjrocs&cct vocecn eile proverbialem exifli-
mavero, ufnrpari tum demum folitam, qu«m, falutcm
cfle deploratam, indicare voluerunt: ifa enim loquitur,
LUCIANUS 0C7ZSGCCGCCS M TTCifAlpVÅS , <%77Vjy^06fAVJV yotg O&V, St
ti Tot&To sy svsto. i. e. me, O Pamphile, fufpenderem
enim me^ hoc efl,interiiflem funditus,a&um de me es-
fer, 7? quid ejusmodi accideret. Quomodo etiam, Pam- philus Terentianus, indicaturus Patris verba, quibus o- diofas ipfi nuptias imperaverat, ad
defpérationenä,
fibi injiciendam, compofita fuifPe, loquitur a)\ id mihi vifus eß dicere, abi dopiumtffufpende te. Id, quod Comicus yidetur ex PLAUT! Pcetiulo tranftulifle: ibi enim A-goraßocles, ad Milphionem fervum, iisdem utitur verbis.
Abi , inquit, b ) domum fufpende te, atque inferius paulo, aufculta ?nihi modo fufpende te. Neque nobis fa-
miliari loquendi ratione alienum cft, Ii cui res minus
ex voto cedant, dicere, diffidentis & de fe defperantis
animi
jegricudinem
illumad
voJuntariuna fufpendium ad-igere. Ceterum veco non mihi eft dubium , quin e-
legantiam illam Theocriteam imitatus fit VTRGILIUS ,
ubi inducitCorydonem, deiulos Alexidis amores hoc mi- lerabili earmine deftentem c):
Nil noftri miferere; mori me denique cogis.
§. III.
a) Anir. Acl. L fcof f. v. 20. b) ABJe. 2, c>Ec-
log.II 7.
$ ) 3 ( #
§. HI.
KsiosvfjiKt $e TieacüV Id. Iii. v. 53.
Quum arrsatono Carraine ante fores libi
dilc^tae
Veneris modulato nihil fe proficere cerneret
kooixu&v
Juvenis, his canendi finem faeit verbis:
■> t •> ->< Vi
- - ükst asidoo.
KsiOSüfAdt de 7Tsaoov - - -
z» 7/0/2 amplius canam,
Jacelo
ßratus. Quae verba non alio fpe£tare dicunt interpretum nonnulli, nili ut indi-cetur, veile Juvenem, humi flraturu, ad quietem com- ponere defeßa membran At, haut quidem fine ratio- ne,raonuit HEINSIUS d)y folenne fuilTe reis koo/jioI&o-iv,
quum petulanti carroine furdas pulfavident vilium pro- ltibulorum fores, ferro flaromaque rainiuri sedibus, at qui modeftiores videri volebant ede, nec cum Icortis
rem habebant, ubi puel.lam viderunt, nullis viSam blan-
ditiis (e admitteve, exclamaviffe , 7rsruv ye xhaoyxci, in-
nuentes conclamatum eile, & concitum a repulfa dolo¬
rem fponte ar effita morte leniendum eile: utadeo,hac proverbiaii loquendi forma, nihil ferme aliud fignifi-
cetur, nifi verbis iftis, quibus in prineipio Comi hu- jus defperatiorsis indicium peregit Caprarius,
/ue 7ioiY]<jsis. EOe autem in g-jcrei ifta aliquid 7i<x001^100-
$8s, vel inde etiam cgnfeceris, quod in aliorum feri- ptis Grascorum, eodem ufurpata fenfu,non raro occur- rit. ARISTOPHANES, e. g. quem conftat in déliciis
habere loquendi formas vulgi fermone celebratas, ubi juvenem inducit puelia? cujusdanfamore furentem, h^ec ipü dat verba fundenda e):
A 2 . - » JfuJo
d) Emend. not, ad IJiEOCRiT, e) 956-
# ) 4 ( #
-
éeuqo or'
•K&r«<^>a//So"oi
rr)v Bvgoiv ävei^cv Tviv^'h Je firj, ticcTtttfes-oov y.slao/xai.i. e. /7g"<r »«#<r, 7«, adcurre Er tf/wz
januam hane,
yzzz minus, flratus jaceho: quafi diegt: ni föres amantimihi
aperiantur, reqtae ipfe potiar arnata,
conclsmatum eft:
pra* dolcris impatientia morior. Eadem etjam
verba
u- iiirpat ejusdem Comici Strepßades /),quomvideret fe,
nec precibus nec minis, permovere filium
fuum polle,
ut oratoriae artis perdifcenda: caufla , fe in Phiiolopho-
rum traderet difciplinam. Dicit autem:
Afid iyoo fj.h rci 7rscdv ys ysiecfucif Afo.' fvj*CtfA£VC£ TCIS ©SCiS
$lvCCj*OfACii.
Quss verba huc valent: etfi, quam in fua öpe col-
locavi, fpes me fefellit, non animum tarnen
defponde-
bo, aut meis defperabo fortunis; ipfe enim, Diis in¬
fantibus , Socratis Magifterio me tradam , eaque di~
fcam, quorum
adminiculo
exprementibus
memalis
emergarn.
§• IV.
MtJ tfPUKOte GlTl&TCil OOfT7TS^ 0
TeTTt^',
Idyll. IV. 16.Inter Paftoritia iurgia , quibus fe invicem
laceflunt
Corydon & Battus, exprobrat hic illi & objicit maciem,qua una vituiarum ejus deformis eflet:
Ty\\us■> inquit, fj.h
JVj
roi rits 7toqrios mvtcc KsKsntroci Tdqéos. Mrj 7[qoZkxs (titI&tou aoaTtsq o rérrt^li. e. Huic quidem Bitulceipfa tanlum reliqua funt
ojja
:num~quid hisc rare viBitat, ficut Cicada ? Ubi 7Fqa>Kocs
atrl^eSoct
geque ac dkqi x&j
8qoQ-q> airelSui
apud PL.UTARCHUMg), proverbialt forma, de iilis
ufurpatur, qui frugali
ad-
f) Ns(peA, v. 126. g) Sympof LIF\ Qv. /,
ßdroodum & pertemii vi£n utuntur, fbpremaque macie
confecti Tunt: quomodoiPHILO dicit, Juderos Phslofo- phos,
quod vitam famelicam ducerent
,ds^t rqstyei&oti,
co(T7ps^
<poca)
to tZvTtTrlyoov yhcs, aére veici, quenoadmo-
dum Cicadac folent, Cicadas enim habere in peSors quiddam
aculcatutn,
qno roremlambant, qui ipfis fit
nutrimento, auftor eft PLiNIUS b): Unde Virgilianum
iiiud i)
Dupique tbymo pajcentur apes ,
dum
roreCicada.
§. V.
fT? 7ter ASctvcclocy IdyL .V. v. 23.
Quum LaconThecoriteus adMuficnm certamen in«
cundnm provocaret Comatem, excipit hic ilium
ifthoc
Bucolico fcommate
'"Ys1 7ter A&otvc&toiv sgtv yj^icrsv -
I. e Stis contra Minervam certamen Jufcipit. Quod Pro-
verbii loco frequentari foiet, quoties
indo£fi
acfiolidi
non verentur in rei iiteranae certaraen defeendere cum viris excellentifiimis, ieque cum bis conferre atque «- quare.
Quemadmodum huic adfine adagium, '"Ts- n]v
ASqvuv, Jus Minervam, fc. docet vel monet,
frequentari
de iliis foiet,qui,quum
rüdes
fintipfi
atqueinfulii, alios
tarnen docere non erubefeunt. Ut enim fuum genere a-
nimal nullum migis brutum effe putatur ac
indocile
*ita aptiilimum
vifum fuit
antiquioribus,in
quoftupi«
dorum imago hominum conlpicienda
offerretur
:unde
veufiifiimum Adagium hctvrta vs, Bceoticafas, in
bomi-
nes indoåos jaci (olitum Fuifie indicat PINDARUS k)
Fvoovo&i r\ inquit, meir dp%ccio\>
ovetüos
, dAoc •©hcu Kcycts st (pevyofASV}
ßornrlocv
"Tv - - -
A 3 Ad-
b
tW-
Natur, L. XFl c. 3*.IJEtlog.
Kk
lf# ) 6 ( «
Admonet heic chorodidafcalum, ita curet fuum hy-
maurn canendum, ut effugiat vetus illud probrum, quod
dici in ftupidos fveverit, Boieorloc c"T<r. Cujus Adagii originem inde repetit SCHOLIASTES, quod antiquis- fitni Boeotiae incolar, barbar» gens & agreftis, vxvrec di-
$i, corrupto vocabulo , a vicinis vocati funt vec pro
vmrec , quod fcornma deinde ceflerit in proverbium , de quibusvis ufurpatum, qui ftupido eftent & bruto in¬
genio. Utcumque vero ifta exiftimata erunt, manife-
ftum tarnen eft,primos au&ores proverbiorum, vsvtar A- Stivccic6v,fk vc rtjv ASyjvccv, dndicare voiuifle, indo£los ho-
rnines & rudes non minorem mereri rifum, fi ingenii
Certamen cum doftlffimis inftituere fuftinüerint, quam
fi fus cum Minerva, fcientiarum Prafide, contenderet Ceterum vero, eorum dementiam, qui impares cum
fuperiori certare audent,aut negotium faceftunt £e lon- ge fuperioribus, comparatione aliquantum honeftiori,
exhibent alia a Bueolico noftro frcquentata adagia: quä¬
le eft, ßcy.ßojvrhriyoc ZvccvtIqv,vejpa flrepens contra cicaatati Idyl. V. 29. Et 8 Sefjtrrov - ttot ctrjÄcovcc zlcrcrccc Zfcåev,
g<J"
£7ro7fecc kvkvokti \ Non fas eft picas certare cumlufciniis, neque Upupas cum Cygnis Idyll V. 136, ac deni-
que, ßctT(>oc%oc
dg
7torccy.fdccc
ds TkC Nelut rana qucCy dam contra Ckadas contendo. Idyll, VII, 41.§. vr.
8 7tvfi SdXTtscti.
Id. V. 31.
: In Hodeepors iisdem, unde antecedens adagium depromtum eft, fiftitur Comates acrius inftans Laconi, ut ad Poéticum certamen fe, fine mora, accihgeret. Hoc
indigne
ferens Lacon3 his cum verbis retundit:M*I (T7Tsvi' 8 yccq toi 7Tvqu IJOCKTSSOCI ■
Ne,, .feßina• . neque• - \ enim igrie urens. In quibus verbis par-
^ oe-
üs ) 7 ( #
oemiam agnofcit SCHOLIASTES: 7fc6$oi/jia, inquit, fah
im rocv hei ~n
<nrev$öfjiemv.
Ut enim, fi quis letentemin finu ignem foveat,autquomodocunque uratur,quam fieri poteft celerrim« eura Tibi excuric, atque ex loco, qui cauflam prjebeac dolori5,(erepente corripit, ita com- muni proverbio, nec nobis famiiiari loquendi ratione abnuente, dicitur is 7tvt>) S-coÅ7re&o6i, igne uri, qui lon- giorem in loco aliquo moram non ferens, fuxiulatque
eo venit, illico fibi difcedendum efle indicat , vel qui, praecipiti feftinatione, rem quamcunque adgreditur &
ablolyit.
§. VII.
qgé\p'x(ty!) åvxtüels, Sgeypxt kvvxs c*,s tu (pccycovfi Id. V. a8.
HEINSIUS /) ut alias paflim in Theoeriteo Carmi-
ne oblervavit elegantias, ab aliis non animadverfas, i-
ta heic, quem
conientiens
vulgatorum exemplarium au-ftoritas confirmaverat, errorera detexit, permultum, ut
iple, nec id quidem fine ratione, putavit,,
officieÄtem
Veneri, quam Bucolicus vates ubique
feäatur
: ro yg}enim, nulli heic ufui futurum, mutandum cenfuit in obteftationis & obfecrationis indicem particulam vcß,
Ut locus hic fimilis fiat Uli honniano m):
vot)
$evqo
yyqevuotre -BaJJarides qua]ofaltdtei IRum ergo Ii audiendum putas,ita legas verba hsec:
Qgixjicci voll Kv/jhis,Sgixfsa/ y.vvcts ofc rv (pdymri
i. e. Nutri, quaefo, lupos, mitvi cmies, ut te dcvorent. Sunt
autem Comata verba ad Lyconem, quibus ingrati animi crimen ilii objicit,quod,quum pueritiam ejus literarum morumque przeceptis formallet, nunc tarnen, illius im-
memor
I) Erntend exnot, Theocrit, m) Di0nyd.LXElLv.2Cy
\
#
) « ( •rtjcmof beneficii, injuria fe IaceflTere nan verecuncla-
retur. El eft quidem proverbiale diilum in illos, qui
laeduntur ab Üiis,de quibus bene meriti funt,,quomodo
SOCRATES, ut refert SCHOLIASTES, exponit: kocks?
7roioöv & 3-gr^cct Åvx8?} malis jadens
b
me, nutritlupos.
Utenim luporum catuii nuiia
facile
educationémanfvefcunt,
fed liberum na£tt campum redeant ad ingénium, atque
in Domini foi greges exercent
rabiem,
itaquibus
ma¬la mens eft,maleficia
rependunt
pro beneficiis,utTHEQ-GNiS canit n):
Agf\é? iv
e^ovrt
fuocTottotocTtf %cc$is e^t,Neque funt
id
genus homiaes abfimiles A3aron?s cani-bus, qui Ikvis morfibus fuum Dominum dihcerave¬
reint: quam fabulam SCHÖUASTES THEOCRIT! exi-
ftimat locum dedifie proverbio, quo ingrati homines conferuntur, üon cum lupis tantum, verum etiam cum *
canibus
§. VIIT.
SkIAcc? Ulv ygdioc? cc7io act/jcifo? ocvtikoc rlAoi?
Idyll.
V. 121.Mifere hic locus acceptus eft a Gr^co interprete*
ita enim illum exponit : äfyoff, inquit, «, ^ocAov dvsA-
Selv iis rd [AVtffAsioc , K&j tds ysyqcctctijjévoc? t\gc}nrocAocids ngjf
fyflds cvJ/k.cc? ?l?Aetv, v\7teq ljj.01 ip^etv* dvrca yoc(> ttccvteAoo?
ocx^oi éin. Quafi
indicaret
Comates, non majori uluiatque honori fore Laconi paftoritium iftud certamen, quam fi inutilem herbatn, fcillam, ex foetidis velleret fepulcris. Verum, fi curatius penfitentur antecedentia verba,quorum necLatinus interpres ncc Grxcus Scho-
liaftes verum adlecuti fenfum videntur, alio hane fen-
tentiam Ipeåare adparebitj Scilicet, quum Comates aeer- bioribus cavillis pupugifletlrfcoffm, convertit lcadM?r- fonem, n) v\ no.
B ) S) C ® ■
JonoM, quem
Certaminis arbitrum felegerant, his
ver-bis:
"Ho't] tis, Mogeoov,
stiK^divstoii
éy)rtafécBsv
$Ubi primo omnium obfervandum ed, non
fa
tisab
in- terpretibus inüeiledamfuide
elegantiam Doricam, fn vo- cula,ris,latitantem;perindeénim ed,acddixifler, rfyj
AbcxavTTtK^&iveroii, jam o Morjon
cxaccrbatur La
cm Quomodobic in verfu fequenti loquitur:Kj-r/w y.svkvhocojmoqacov) n-
voof ubi avle$oo riva ldem eil ac
x.v/a-cL
Köi^cctviv, Ef ego, O Morfin, pungo Comaten.Deinde
in eo halSucinatur Grse-cus interpres, quod
roTrarfSsu,
exponit per evorjo-oeé, at-que referendum efle
ad
Morfinem putat,ad
quem an- tecedentia dirignntur verba;quaii totius verficuli hic fö¬retfe nius: OMorfin ,jam aliqnis>b. e.Lacon,irritatur; non-
ne tu,Morfin,
bocJenffiilSed
qui ita exponit,ro%<xfis§sv)
is ipfe
»«^«/(öai/eÄflf/.videtiJr. Idem
enirointered
inter fim- p]ex^Bw?cöa<&Compofitum TtctQcti&oiYs&cti,
ac interye7v 5c Trctqo&tjpQQveiv ,
dv.ésiv
& TrocqocKüsiv, gqccv & 7ragegav.Qqoviiv ed fapere,at rnapa(pqoviiw defipere, delirare: asxéeiy
ed audire,nt
7rctqaraeiv
ofcitanter ac negligenter audire:ed videre, at isccgegav hailucinari: icaque, ut.cci&d- veéoii edfentire, intellfgere, ita
?rufoci&xtei&öti
erit fenfu faili, non fatis compotem ede fenfus: unde PLATOfl) (K •TJCt^OL/^.YlKa ponit, TTCifCCKÜSlVj 7fU^0^aV & 7TOtgOCK&X*
vs&cu* De cetero non reide mihi facere videntur illi, qui re
?ra^Sev referunt ad Morfinem
, quumComates
heic referre fermonem videatur ad Laconem , Antago-
nidam: ita ut, podquam Morfoni dixit,
nh
ris 7riygcti*verut, fe convertat raox ad fuum adverfarium his ver- bäs: 7ioc^r\é^sv'y nonne tu o Lacon infanis? quibus hxs fubjungit
éxiftspcs lcov ypoito&s dato accjAcitcs ccvtmog rlAstc*
B quafi
n) in Thceeteto,
# ) IO (
quafi dicat: qaum (entiam te 7Tuqoci&dvecåcti,fenfu falli, injanire, fvadeo tibi piut fcillas veilas e fepulcris, quibus
infania mentem purges. Scillam enim , herbam , vim
habere
purgandi
cerebrum , tradiderunt rerum natura¬lem (criprores, DIOSCORIDES, PLINIUS aliique, At-
que ideo ro, rxlAocs rlAois, eodern fenfu dicitur, ac ab
ARISTOPHANE o) ro tcTSI l'/kkßoqov^bibeHelleborum:nam
qui parum animo conftabant, dicebantur iAeßogx deiddcci,
opus habere Helleboro, utppte quod etiam
efficacji-
raum efTe putaverint ad levanda mentis & capitis vitia:
ia quod mani
fe/tu
ni ed ex his Menippi verbis aoud LUCIANUMp):Arußte,00 TccvrocÅe,^ oosocXy^oos mora$e7$oiiioxeTs,
dv.qocra ys iAsßb^a vrj A/«. Neque dubiuin mihi eft, quin eodem fpe&ent Laconis verba ha^cce:rc&v xvKÅcc/jiwov bgvraé viv is rov AÅsvrco.
ProfeBus ad Haletita inde Cycläminüm ejfodias, quibus re-
fpondet Comats» ipfum jubenti lciiias vellere: Cycla-
minon eOe efficacem detrahendo e capite phlegmati,
tradit DIOSCORIDES. Ut adeo hoc dicat Lacon: non
eft,quod jubeas me fcillas petere,quafi inlanirem,nam fl quis alius, tu certe infanis., atque adeo Cyclaminon pe¬
tas ex Halence fluvio, quo, fi quidem fieri queat, ce¬
rebrum purges.
§. IX.
%ocksmcv %pplo)V xivoe yevcroci.
Idyll. X. 11.
Siftuntur in hoc Idyllio Milon Sc Battus, fermones invicem, ir.ter rnetendum, mifcentes de amore, quo fe
Battus ardere fatebatur. Prius vero quam
illum
labo-ris focio aperiat, quseric, an illi accidttfet unquam , ut abfentis cuiusquam defideri-o angeretur: refpondet Mi¬
lon: 4
8$C6l
e) in rejpis. p)
Dialog. Menipp,
Tuntalt»© ) 'I ( ©
Ov$oépc&
,'ris* dg 7io§cs roov exrcSsv zoycZrccecvrfgl
i. e. neutiquamego quidem hujufcemodi defiderium fen*
fi: quo enim exterorum defiderio teneri potcR opera- rius? Hine pergit Buttus ukerius fcifcitando:
Ov^oifjtoo
vvv avvt'ß& rot ccy^vTTv^aoiidV
egoora;nunquarnne tibi evenit vigiiare propter amorem? adqua:
Milölt refpondet.
Mfjle ^vjußixoj- XaÅFTTcv %ofloov xvvoc ylvacxt.
Neque accidat. Pericuhfum cfl .exta giiflare canem; In quibus verbis paroemia ert, quam SCROLIASTES ait etiam hoc modo efFerri confvevirte : %«Ag77cv ftaSxarcc
y.voov axvrorgf&yelv, i.e. cmiis, quee diåicit adr odere coria,re$
eft periculojii« Quam fententiam HORATIUS q) adcom-
modat ad ortendendum, qua: vis fit vitii femel gurtata:
illecebra::
Sic tibi, inquit, Penelope frugi eft: quce fi femel wio De feneguflavit, tecum partita lucellum,
JJt Canis a corio nunquam abfterrebitur uncto,
Neque aliud indicatum voluit Milan Theocriteus, nifl prirwum amoris experimentum eile periculoftffimum ,
& qui femel Veneris illecebras deguftaverit , illi tam difficile efle a pecca.ndo temperare, quam difficulter potert canis abrterreri a corio vel intertinis, fi femel ea guftare contigerit.
§* X.
*EjC 7Tt&OO cevrÅPe
Idyll X. v. ig.
Porteaquam Buttus, in ^yctrtvuis THEOCRITF?a-
B 2 peru-
q) Sat. v. 31.
I ) 12 ( #
peruerat Miloni amorem
fuum, falfe ridet hic
ejus ve- faniam, non illepida ironia dieens lin7t&a dvrXfis jijAcr,
(? dolio tu
Jcilicet
bauris. I7fl do! ium vinarium vas capä- cius, undelargiÖs
haurire vinuro liceat, ita ut nonfa-
cile fentiatur detrimentum: cujus generis vafa divitum
erat habere, quum ilii contra, qüi in re
eilen
t minus lauta, liauflam parvis lagenis vappambiberc
cogerentur.Hinc natum adagium, h
tt!&a dvrXéiv, de illis
ufurpari fve-
vit, qui benigna
abundant
rerumcopia. Et quidem
hunc effe proverbialis fententite hujus fenfum, infuper
etiani docebit vätes nofter: nam tm dvrXéiv ix ttIQ-8 op-
ponit ro, éx £%8iv ccKis
cfys
\non fatIshabere
aceti:fale
&aceto vivere dicebantur, qui, ob paupertatem , parco &
tenui cibo contenti efle cogebantur. Atqoe adeo huc
ferme fpeclant mefloris verba: non equidem miror te smori deditum elfe, quum
abundantiffima
tibi fuppetatrerum copia, ut facile carere poflis labore, qui aiio- quin in res neeeflarias parandas
efle
tinfumendus,
at-que ideo ad taies ineptias vaces:
quod
vero ad me per- dnet, åf c&Kis cfys ne acetumquidem
habeo, quud füfficiat, &, quod inde (equitnr, necejjhrio labori nihil fuperefl tempons, quod* Veneri facretur.§. XII.
Mdvris Tci rdv vvxrcc xgei^ercti d xoiÅtepuioc, Idyll. X. ig.
Puellae iflius amorem, quo fe ardere dixeratüto«r, improbat & ridet
Milon hoc verfu:
lAdvris rci rdv vvxrcc xgct^ercci d xccXocftccicc,
i, e. Vätesflipnlaris tibi de notte
adcubabit.
SCHÖLTA-STESobfervatfcriptumin
quibusdamCodicibus fuiile
%qotm%e7rcci,
reclius forte,quum id metri leges exigant: &
efl doncum pro Neque inepte exponit
Gras-
# ) 13 ( #
Greils interpres id per
avyy^tcrt^asroti tßj ovytoifAti&q-
ctrui, nam a •xgeos, cutis, deducitur
%ß&$oti,
&: ufur-patur de mulieribus, qua? viris adeubant, ita ut nuda
cute nudos tangant, Quod fi vero qua?ratur , qua?nnm fit jj KocXufAciic& fxuvTis, q.u® Batti fuerit focia, refpondebit
SCHÖLTASTES dicens,fuiße
dyßeth
rijf y.c&äcc/mi ysvopsvqv,locuftam in ßipulis natam, qua? dicta fit Mdvrisy quod,
ut SVIDAS r) ait , r'ivss Ti^ocsyovrss roiis yivyjaecriv ocvty\s fjLccvTsvovrcti, five, ut SCHOLIASTES exponit, ort tt^c/uuv-
reveroii Aißv (pccivoß-/], quod, quurn plurima? nafeuntur, pra?nuntiant eo anno difficultatem annonte Sc farnena.
Quod vero ad fpeciem Sc naturam, hoc genus, locufta-
rum attinet,varia memorat dictus interpres, ARISTAR-
CHI au&oritate nixus; Sc quidem primo dicit valde gracili eas corpore
effe
Sc pradongos haberepedes
an¬teriores, quos femper moveant: deinde tradit eos eile nigras, Sc
s7rißKotßk-
v&j yaKsircv c^Za-ccs ,ita ut, fi animal qüodpiam infpiciant,fafeinent quafi illud,
Scnefcio quid
rnali ifti adfricent: quo etiam accedit, quod fummitå¬
tes ariftarum adrodunt, atque fic fpem agricolarum in- tereipiunt. In
fingulis
hifee animalculi proprietatibusrationem fibi videtur deprehendere,cur puella vocetur
fxdvris Kuhaßicc, Si enim refpiciatur ad formam, vide-
ri poffit Milon indicaße,fuifle illam }a-yvr,v
ßj
As/W/V ß}jjishdivixv
tß
i^ccK^ca-y.sXov, Sc fi attendatür ad nocendi virn,qus locuft« competat, htsc effe poftit fententia : do-
mima duces rnulierem,qua? peftis futura fit rei familia-
ris, eam adrofura haud aliter ac locufta? folent adrode-
re ariftas. At fi SVIDAM audiamus, alium ehe paroe- mite hujus fenfum inducemur ut credamus: dicit enim rrjv kccKk[acciv [jMvrtv, qua? etiam voeäturdgsßiot)non aliud defigoare ae yßw c^iCpov. Eft aucem ygav? oeqitposy anns
B 3 feripba,
rJ VOC. Ctg&gCCIOC ftCCVTlS
) *4 C #
feripha, provecbialis locutio, ufurpari folifa, Ttsq) ryg
ev Ttuföevlct yeyvgMKvtceg, de pu^lla, quas in virginitate
fenium contraxerit s). Neque ab eo diflentit HESY- CHIUS: dicit enim d^a^c/iccv
ccnqificc
e7votiyv7io tivgov [xdvriv Åeyoy.hrjvt atque efle eandem ac ygo&vy aé^i(pcvy quas no-tet rvjv ev tv 7Tccföevtof Kc&raysyyjpocy.vic&v. Quod fl ita fit, confequens eft, ut Milan lepide jocetur in Battumy quod
vetulse virginis amore eflet cörreptus. Si cui vero ma¬
gis placuerit prior illa expofitiojqua dicitur adlufum hoc proverbio fuifle ad gracilitatem puellae &fufcam faciem,
is aliquid Tibi pradidii iovenifle videri poffit, in carmi-
ne, quo Battus ipfe amatani celebrat pueliaiii: dicit e- nim inter alia v. 26*
- - Hut-av xo&XeovTt tv 7tdvree
layydv,d'AtoKc&v^ov, iyd $s fAovos y.e\l%hw(tcv,
i. e. omnes vocant te Syram, gracilem & fole aduftam: e-
go vero folus dieo te ej]e flavam deut mel.
§. XII.
QÖctcci $rj /(cf) ToivTd tel tco séioo Avrlegtrcc.
Idyll. X. 41.
APOLLODORUM,aliosque fecutusGr^cusTHFO-
CRITI interpres haec de Lytierfa refert. Erat Lytier/a
filius Midce nothus,habitans Cekenas Phrygiae: qui,quum
agrorum colendorum & peritiffimus &
ftudiofifiiinaus
eflet, prsetereuntes hofpites omnes epulis primum acce- pit &: coégit deinde fociam fibi operam ftavare, in de-
metenda fegete. Inde vero quum la bore defeffi fub ve-
fperam dormirent, amputavit iiis capita , ac trunca cor- pora manipulis fegetum illigavit. Iftarn viri crudelita-
tern
s) L. f item voc. yguvs asytpe.
# ) 15 ( #
tern ultus tandem eftHercules,interfeåo tyranno,& ca- davere conje&o in fluvium M^andrum. Sed fic tarnen, quum laudatiffimus effet meflor, celebrari ab agrico«
lis in Pbrygia fvevit nornen ejus; folenni carmine: un-
de dein
facium,
utCarmen Lytierfa dicatur Carmen mes-forium , five' a meCToribus cantari folitum, Neque
in Theocriteo hoc loco aliud defignare r« roö Se'ca AvTis^a-et, docebit nos feries & oeconomia Idyllii hujus.
Priorem ejus partem confumfit Battus amores fuos can- tando: ob quam mollem ejus cantilenam, (alle eum perftringit Mtlo v. 40-
»Q y.oi rot) 7io;yoovos, ov ctK&loos ccveCpvirccc.
Quafi dicat: miferet me tui, quod, quum barbatus fis, atque ideö in iis occupari debeas curis, quae viros de-
ceant, adeo tarnen pueriiiter ludas puelluia; detentus a- more: cui verficulo hunc (ubjungit:
©iXCiOii Åj H&f TCCUTCS rc& TQü Bt'iOO AvTtSPPCC,*
i. e, vide nunc hßc divini Lytierfie curmina. Quafi dice-
reti ha&enus ego commoduvi aures molliufculo car-
mini, quo Veueiem tuam celebrafti: tu nunc viciffim audies alias generis cantilenam, qualem divinus Lytier- fia inter m-. tendiim fit modülatus. Kt fuot profeclo ver¬
fielt!i MUomssy qui aiteram hujus odae partem confUtu-
unt , maximam partem 7ict^ocy.eKsv^moii quibus mefiores
adhortad firir rr.ercenarios homines, ad impigre facien-
dum opus : atque ideo non immerito vocari pofFuntr«
SüIm AvTiegcra, fc. fiiArj, utpote digna, qua; ab i!io, operi intento,atque, ad ejus imitationer», a gnavismes-
foribus omnibus cantarehtur.
§. XH r.
'EujCTcV 0 TÖo ß&T(?cl%C0,
TJCcßsC,
/3los - Idyll. X. 52.Diximüs §. 12 Milonis verficulos, qui alteram coni- flituunt
# ) i6 C •
ftituunt decimi Idyllii partem, efTe, maxitnam partem, 7it%(>txxehevstK8£, quibus ad impigram operam collocan-
dam in ruftico opere peragendo adhortatur laboris fo-
cios. Hac in parte quum aliquantum detentus fait, in-
fcrit querimoniam de potu,jufl;o malignius prasbito fu-
dantibus roeflbribus:
EvtlTOS o TM ßargclxM,
Ttoiilss,
ßlos -0 pucriyOptanda efl vita rcrna. Id vero quorfum fpeutet,
confeceris ex verbis fequentibus;
» - - 8 fX0\S9OCtVélf
TcV TO TTISTV syxßvvToc, Tragest yctq ä'pBovcv ccvtm
i. e. noll curat], qui potum miniftret, abunde Uli juppctit.
Ranis in plenis paludibus ftagnhque degentibus aquarum affatim eft, unde tantum, quantum libuerit, haurire li- ceat,nullo miniflrante aut bibendi mödum prxfcribiin-
te. Dnm ergo Milon expetit fibi ac fociis vana? vitam, optarevidetur, ut fiti ardentibus plenis fepoculisprolueze
atque ad fatietatem bibete liceret, nuilo exiflente mo¬
deratore, qui ipfis potum admetiretur parciftime. Hinc patet adagium hoc, /3xr$cc%8 ß!oy ß&v, in illos conveni-
re, qui in ipfis quafi doliis habitantes non ad menlu-
ram bibunt, fed tantum, quantum cupiditates poftula-
verint: quomodo Syracufani, apud ATHENiEUM, di.
cuntur 7.rlvtiv r^oVov,bibere more ranarum , b,
e. abundantiflime.
§. XIV.1
^irrrufJiYie rctv %s7^ot xo&TcwrglMv to xvy.ivw.
Idyl. X. n.
Poftquam Milon Tbeocriteus de jufto parcius fibi,
inter metendum fudanti, miniftrato potu queftus eft ,
vertit
tS?» \ 17 (
|3S> ) 1t V ceO
vertit fe ad rov sTSiyeKnrry five htiscctvp rZv Bs^bbv, ipG-
que exprobrat nimiam
parfimoniam, quod
iaberantes(ineret non potus tantum fed cibi etiam penuria enecäri;
Kd/ktov, inquit, S> 7Ttys\y\rd (på?dpyvge,res: (pcoxoe eipesr.
Mrj 'nirdy.ry rccv y.ocrcc7>f&v to vevuivov.
Pulcrius tibi efl, o Procurator avare,coqucrele/nes, (qui paa- perum erat &tenuium cibus, un
de
adagium in ARl-STQPHANIS Pluto occurrens, 7tåbtBv &* sB nosr.o: t £x~
nav, dives fädus non ampiius gandet lente. ) vide, ne Vinnum vulneres-dum Cumimtm difjecas. Kuutva y.crrocvfleivy proverbiali locurione de jjIis di.citur,
gul ob fordjdam
parfimoniam & nimiam frugalitatem male nudiunt: eflenim ydytvev admodum exile» ut qui cibo parcendo mo- dum fuperane, illorum mores optime exprimantur ima*
gine hommum, qui non integrum
illud
fed directumluis dent domeflicis. Aridoteles t) ubi liberalitati op-
pofita vitia, daoorlccv yyy obveisvBeqletVy explanat, in ilio-
rum ciaftem, qui rn Socsi s}h.st7t8cri, refert rå? yvytvo7e^l-
sets. Cumini fe81ores , ntque addit : dvoyotncci <L , lo. c ku-
fj,ivo7t^v[s, C&7J0 rrje v77s^ßoXrje tb
yrjbsvi
ccvåavcci.
Quod vo-cabulum ALEXIS apud ATHEN/EUM u) more adjefii-
vi ufurpat:
X(xrd-Asiuo, inquit , zcty.eivcts xcchet
■'Zvvccydyiy.cv Trcsxysv' ciTh, sv Iii' ort
Kvy.ivcnf-yje o rqciros sn'i ob trcihozi • «
i. c. adcumbe Ulis aåvocn: Canum Synagogimon, i. e„
collat'.tiano,celebiarmis . verum probefcioejje te moribus Cu>
mini fecforan, hoc eil admodum tenacem , qui non li-
benter des aliis. Palam ergo eld, Milanem, ubi monet
rov
e%yc$brr\v,
ut caveat ne manus vel digitos Ja'dit in--C ter
t) L.IF.
Éth7c~Z
w) WH* P>) 18 #
ter diflecanda Cumini granar adrnodum lepide jocari in ilium,
quod
iupra modäim parce ciburn praeberet. .§. XV.
'Hpxto $ 'ért qc^cis, t uo&Kois. såe tcr/Jvois.
Idyll. XI. ii..
HETNSIUSx)fulpicatur in flne verficuli> pro xaävote legéndum efTe csXlvcs, neque
id fine
ratione:quis
en;infit locus comis & cincrnnis in pomorum focietate ac rofarum , haut fa eile efl perfpeflu: at apium & rofts freqoentimme novimus
conjungi,
utpote quum utraque corollis texendb & fercis infervierint: quomodo Ca- prarius dicitur alias y ) Amaryllidi fua? contexuiffe (er-tum xc&Aistercri kelf Iva Sy.ctcri ashlvcis. Legas ergo hoc mo¬
do THEOCR1T1 vcrficulum,
'bharo <T ht t
§0^0
tSj é pccKois åss asXhctffi. e. amavit non roßs, non pomis, neqne apio, Sermo eft
Poet® de Cycjope , inlåna Galate® amore
inflamnnato
; atque adeo non imrnerito quseritur,quid fit
amnre ro- fis & pomis, quum ah ejusmodi amoreabfuiile
dica-tur Polyphemus. Adfequérts
qnodammodo fenfum
hu- jusce fententi®, fl curatiuspenficare li.bnerit,
qu®LU-
ClANUS referc a), de amore Denice & C
bar
iclese.
Cba-riclea foemina erat, qu® nulli non viro
fe profternere
fveverac: & quo illa facilius adreperet ad animum Ju-
venis opulentiffimi, Derna, miditabat
ad
illuni primomunera ntilio culcu, rofea ferta, poma ceteraque, qui-
bus capi juvenum animi folent: y^oc^/uccrioc, inquit LU- ClANUS, 78 tias(potTX 7ragc* rys ywocr/.os
«Ww,
ngjstCpa*vet
x) Emend. not. in THEOC. y) Idyll, III. v. 23.
%) Toxaris. p.47.
# ) 19 ( SI
voi r\fjtipdgoivTct-1 actj
y~Kci
T-ivccaT.ob^yytva,
ygj écKKct^om*ca cU fAO&sgcctcl h.u TCis vins ywyccvtoVTMi, xara ytxqov ccvrois
iTiiTeyyaysvai t&s s-^ootocs. Quum vero mulier hujufce»
modi beneficio munerum in fua retia illexdiet incautum juvenem , fauciatus llle infanabili vulnere don is eam vicilTim demereri occepit,led multo
pretiolioribus,
quam quidem illa erant,qiubus ipfedonatusfuerat;rcc
yhyu$yinquit,
Åboqat
j a xcctcc yr,?\.a ycy%e(pdv8£ avrsblbovro
.txury, i. e. non pro malorum bf corollarum pretio paria itii Jona comparabantur, (iftum enim habere prsep. ymtu ufum ,ut accufotivo cafui jun&a, proportion! & rerum con- venientiae
defignandae
inferviåt, notiilimum eft,) dona¬bat enirn illam, ut in (equentibus dicit, cwcmats cKoas ng) oiyqois yg\ 'dfeQomahous ycp y^vaa' Quum ergo prima munuscula, quibus vel puella? juvenum animos, velhi
illas tentare atque ad amorem peliicere
fvererant,
fue-rinc poma, ferta, & hujus genris alia, faåum exiftima-
mus , ut nios ide in proverbium abierit , atque illi di-
cerentur fyäv
§bbets
ygu ydXois, qui leviusCupidinis
per- ftri&i telis non admodum pretiofe luas Veneres cole-rent: quum illi contra dioti fint igccv
é^otst
é yaXcis,quialtius impa£tis fagittis effulifltmi in amorem ellent. Con-
firmatur hare explicatio inde,quod THEOCRITUS ipltf
tw igav
gbbois
&c opponit t c Iqdv oKoals yxvlctisl non Po- lyphemus, inquit, amavit rofis &apio & pomis,fcd cXouis yuvlaic perniciofis furiis, h. e. non erat amor ejus levis& moderatus, led vebementilfimus&fbrore incitatiffimus.
§, XVI
lav 7tctge6i<Jctv
oiysKys
t) rov (psvycvraddxsts*
Idyll. XI. 75.
Quum Polyphemus fuam deploraflet [fortcm,
quod
fibi in amore refpondere nollet Galatea,revocat animum
C 2 i»