• No results found

et antiquit

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "et antiquit"

Copied!
10
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

s/

JOHANNIS

grjec. litt. prof ups. reg. acad. litt. Hl/M. HIST.

et antiquit. holm. membr.

FR/ELEGTIGNES ACADEMICiE

IN SCRIPTORES GR/ECOS

quarum IV partem

CONS. AM PL. FAC. PHIL. UPS.

PRjESIDE

CHRISTOPH. DAHL

s. theol. doct. gr/ec. litt. prof. reg. et ord.

reg. acad. litt. hum. hist. et antiquit«

holm. membro

I

PRO GRADU PHILOSOPHICO

exht8kt

ISACUS HERMANNUS KINNANDER

ostrogothus Q

in*audit. philosophico die xvii maji mdcccix

H. P. M. S.

upsalijs trpis edmaniåhis

(2)
(3)

Cap. 1. Efymeta. *5 tonßdera hoc et tecum perpende. Eft ergo fenfus horum verbo-

rum: quando quis elgoova rogaverit quidquam, vel ipfi fvaferit quidquam facere,nonquid de eo fentiat palam facit, neque adnuit

Iieque renuit, fed dicit, fecogitavisfe de ea re et deliberavisfe, led

nihil certiftatuisfe. Hoc etiamnum ufu venire novimusillis, quorum candiduin et apertum pecftus non eft, quando quis ab illis vel petit aliquid vel fvadet, non palam id rejicerefolent, led adfentandi ftudio ducli. bis utuntur verbis, jagfkall fanns rügen tcmka på den fa- ken, quamvis id tacite improbent et fecum rideant et contemnant:

alia dicit etgcov le perpendisfe , res äs 8K eiåevat et alia, de qui'

bus nempe fuam fententiam rogatur, dicit fe nefeire, quamvis probe caileat. Tes ås 5avfua£etv et alia dicitfe admirari. Hoc

eft fi quisquam retulerit aliquid, quod ipfo melius nemo nove- rit, videri vult fidem non habere dieftis, fingit fe de eo nihil inaudivisfe, dicens admodum fe mirari, an res fe ita habeat.

Et contra , fi quis de re vel negotio quoquam fuam aperiat

mentem, quamvis de eo ipfe non cogitaverit, fingit tarnen idem de eo et fe ipfum antea fenfisfe, ut dicit Autftor: ros $e

yjo'/i vsore x,at avres éroo ätaÅcytcrac&at« et de quibusdam dicit

idem et fe antea cogitasfe. Quod ad ftrutfturam horum verbo-

rum attinet, obfervandum eft, quando lententia manet in eadem perfona, confvevisfe Guecos excludere pronomen reeiprocum,

atque nomen infinitivo addendum ponere in eodein cafu, in quo

ponitur antecedens: fic fi Grasce efferenda esfet hasc fententia,

ilie dicebat fe esfe virum eruditum, non dico, avros Asyst eav-

rev ehest vqQcv vel Aoytov csvägcc, foret enim hic Latinismus! fed

ita ad Grascum genium, avros Asyst ehat roQos. Sic heic 0

s]goov (paerxet ra Se nat avros éroo äiaKcytcraa^ai pro, (ßao-xet

lavroM éroo ätaXcyirafäui, uti dicendum foret, fi ad Latini fer-

monis indolem verba Grasca conformanda esfent.

Kat ro ctov —) ro cAov abfolute ufurpatur frequéntisfime

»t redditur vei univerfm, in fumma, vel denique, iimno etLm

D omni"

(4)

Theophraßi Chara&eres.

omnino. Sic dieit Lucianus: IccTqos elpi rw 7rct$w wé.icw fum adfeSluum, ro h oKov ciAtjSsfot? TttägnTtif ejvcct ßaKopcc,i,

et in genere vel denique volo esfe veritatjs interprcs 5 interdum

vero additur sfaetv, 00s re cAcv einen vd uniyerßm vel i?i fumifia

dicam. K«; ro cåcv dicit audtor, et denique vel in Juiumq, fotvcf reo TcteToo T^oTtca T8 \oy8 xqyjo&oci, quae §yjcnf maxi-

me frequentamr a Theoprafto. Eft autem detyos, ut alias ejus fignificatione« nupc taceam, dum ad hominem transfenur, fo- lers, peritus, bivcs tu\jty\v rry Te%i>nv peritus hujiis artis, Sems eis roc 7tJXVT.ec ingenio valens ad omnia ; fed frequemior

tarnen eft ejus ftrudura cum infinitivo, Seivcs 7$ot(peiv peritus fcribendi, qui novit facile fcnbere, Sems Aeyeiv qui dicendi arte

valet. Significat ergo Audor his verbis rov etyvvoc, esfe peritum hujusmodi verbis ufeudi, vel ita compofitum esfe ut has loquen*

di formas frtquenter in ore habeat: 8 8a y7sohccpßotvüo,

hv7ihr\TTopcci, frequentat autem hos loquendi modos, quum quis

retulerit illi, quod verum esfe probe novit, fed confveta fibi eiQooreici non vult novisfe videri: tunc ha; ipfi folemnes funt

voces: non credo, non exißimo rem fe ita habere, obftupefco fc,

ad ea, quas refers.

K«; Tseyej iccyrov —) Sunt, qui hasc verba, wi heyet

ectvTov eregcv yeycyevcci conjungant cum antecedenti, «cttAj-jtto-

ptM, hoc fenfu, percellor admiratione, obftupefco ad ea quas refers , adep ut prorfu,s alius nunc ftm, et quam antea habui fententiam, mptem : frequenter, audito quoq.ua,m ab alio, dicit,

riTTcppa, et porro addit fe etegoy yeyovFi'cet, fe nunc muta-

re animum, atque aliud quam quidem antea fentire. Sed malim

tarnen hasc verba alio referre. Nemp.e qui artem. callet flmu-

^andi et disflmulandi, is, quod dixit et fecit, videri vult non dixisfe, atque ideo quum adnionetur de eo, quod antea dixit 4tick^ dicere fojet, memoria Japfus me putas hoc dixisfe aut (Ecacisfc, quod tarnen aiium dixisfe audieris aut fecisfe videris:

Sve-

(5)

Cap. 1. Elfuvsix.

Svethice dixeris: du tager migfor tn annan, icke har jag fagt

eller gjort det. Köci prjv, a rctvroc Trqos ejus dtefyet Parti-

cula py\v aiiis parriculis ut plurimum fubjungitUr variosque ufus

habet , nahl esÅAcs pev eil Ütqüi, jj pyi certe qtiidem, a pvjv

non tarnen, noci pyjv iteni, £«i» etiam. Quin eriam dicere iolet:

a TCCVT06 7t(jos eps Sietyei: nun hcec mihi narravit, diximus enim

antea verba &e£tevcei et J/eA3"e<v, quse proprie notant pervodere,

percurrere> frequenter etiam ufurpari in fenfu narrandi, ef esfe

quafi ^te^evoei Acyo; vsrbo percurfere. Dicit autem hoc ,

quando quis eum admonet alicujus, quod ipli narraverit alter:

tunc certe dicere fölet; erras, quod tu dicis , hoc ab eo mihi

narratum, id nunquam $te£t\et 7x%cs pe, TrccqooSofyv pot ro 7j^ocypoc. IIcc$cc,$c£ov dicitür, quod eil 7tot(>ct m£ocv prceter cpi-

nionent, inopinatum, atque ideo etiam admirabile, incredibile.

Res, quam narras, quamque mihi dixisfe alium ais, eil mihi 7rccqoc$c£ov ti, aliquid mirum et incredibile, ccAA« rm Aeye,

die hoc alii euipiam, h. e. qusére alium me magis credulüm,cui

hoc narres , apud nie iidem non inveniet. Portodicente aliquo,

cuicontrarium dixisfetalius, hac utiturloquendi forma: cc7ro^8pcct

oticus aoi d7r^r]7oo y ixena Kotrccyvoo. Particula cTTfiw, alios ut

taceam ejus ulus plurimos, faepe ponitur pro Ttcns extra in'er- rogationem aut certe in interrogatione indiredla, et reddittir

quomodo, quo paffio: éx l%ca c7roog ßotjSoo non habeo, quomodo

fuccurram, nullo padlo posfum fuccurrere, vel, non eil mihi

fuccurrendi facultas, cc7rc^apoci c7ras mro 7Foirjaoo^ dubinr heereo quomodo hoc faciam, vel, nefcio quomodo factre debiam, nam

cc7rc<?o0 vel UTCo^apcn redditur utroque modo et per dubito, et

per nefcio, quam poileriorem notionem priori prsciulero in hoc

loco : nefcio quomodo posiiin, vel tibi fidem denegare vel alte-

rius fidem damnare, quafi dicat eigoov: ambo eilis fide digni vjri

eaque die i tis, quae a veritate mihi non videntur abludere, atque

adeo parum abeil, quin ntrique veilrum credam: nam non pos¬

fum vel tibi oc7Ci^eiv non credere, vel alterius fidem damnare.

Sic fibi confveto ümulandi ingenio indulgens el^oov quid fentiat,

D 2 pa-

(6)

Theophraßi Choraäeref»

palam non facit. Kocrccyiwawsiv, quo heic utitur autdor, pro-

prie et habita ratione originis, eft yivoocKeiv xcctcc mos ftatuere aduerfus aliquem, vel fentire etjudicare de aliquo. Hinc facile

fuerit explicare gtjceis a Grsecis frequentatos: KUTccywucna ca

dpubiuv vel xukiuv9 redditur, arguo te imperitice vel malitice„

quad ytvooaxoo kukiuv koctu ca fentio vel cogito malitiam de te,

judico te esfe malitiofum : xuruytvoocKco ca (povovredditur damno,

condemiio te ccedis, quad yivoocKw (fiovcv kutu ca flatuo casdem

adverfus te, vel de te fentio casdem h. e. judico te casdis reum esfe. Sed hasc dru&ura cum accufativo rei et genitivo perfonas

convertitur nonnumquain, ut eniin dicitur KocruyivaocKc* ca Bcc-

vcatov vel (povovy ita etiam dicimus xurocyivrocxoo as (fiova, qaas ioquendi forma fimilis ed illi, quam Latini ufurpant, dicunt

etiim damnare aliquem ccedis. Quin etiam accufativus iile re;i

fupprimitur nonnumquam, ut in hoc ioco: UTro^apui onus cct UTtftYiccti, r\ ixeiva xooruyvu, fed addendus omnino ed accufati-,

vus, iJ/euclW vel \psv$oÅcyiuv, y\ yivoocv.u \pev$cÅcy;av kutu ca,

aut fentiam faldioquium de te, h. e. te arguam falfiioquii.

'Aåå' cqu /un cu ) Podquam fic Auclor percurrit iilas

notas, quibus elgoov internofcatur, addit breve quoddam empv- Biov dve admonitionem: tu, inquit, Polycles, vide, prj Burrcv

Tri^svris rauvrus (ßoovtts ku t 7;xgkus kui nuKiKKoyius Sunt, qui dicant, iegendum potius esfe in dativo cafu, (fioovocts kui ttkoxms, fed prasterquam, quod in nulio codice ita fcriptum ex-

dat, noa ida opus ed mutatione, quum , ut in Latino fermone

dicitur utrumque, credere alictti et credere aliquem vel aliquid,

ita etiam Gnecorum 7ri^eveiv utrique jungitur cafui cr^sieiv rt et rtvi: vide ne tu Buttov , citius quam nempe par fuerit, f£-

pente credas ißiumodi Qoovus voces, fermones h. e. cave ne cre-

das dmpliciter et ex animi fententia loqui illum, qui hujusmodi

utitur (puvuis kui nxokuis. yiäckyi, uno ra 7TÅexeiv neuere, de-

Jiotat nexum, dc tjkqkt] nexuscapillorum, cincimi, qui et

71ko*

(7)

Cap. L Elffflsiat.

TihoKOipoi vocantur et 7rkeyfjtara. Aoyitrpcov ikonen funt argu- tiarum nexus vei perpkxitatcs, h. e. argumenta fubdola, impli-

cata et ad fallendos alios compolita, et in hoc loco koyav

TCkoxat funt nexus et perplexitates fermonum, ita contexta et

complicata verba, ut,quiiliis fidem habuerit,is incidat indolum,

haut aliter ac fi occultis retibus implicaretur. Porro vocat Audtor fubdola hujusmodi dicfla 7taktkkoytas ancipites et contra-

rios fermones, qui. diverfo et contrario modo accipi queant, nam

•xukiv non tantum fignificat rurfus, iterum , quam fecuti notiö-

nem redderemus Tcuktkkoytas iterata ftepius didla, fed hasc notiö

huc non quadrat verum notat etiain contra, naktv keyetv coii~

tradicere , nakikkcyia contraria diStio, fibi repugnantia verba.

Quod fi jam relativurä, quod in fequentibus verbis occurrit, ad

fubftantiva hsec antegresfa rererretur, föret av %etgov esiv evgeiv

8osv, quibus, nempe Ttkoxais xat makikoytats, nihil inveniri poted deterius. Sed refpicit magis Audlor ad fenfum quam

grammaticum ordinem : é fc. %gY]fX6trcs\ qua re i^t evgetv, efi

invenire, h. e, licet invenire åoev %etgov nihil pejits, pernicioflus

nihil. Schvartzius, inore fuo,. ex fuo ingenio totum textum reconcinnat: ita autem legit: dkka cu dpa Sarrcv 7n^evY\s, vide

ne tu flatim credas 1c. hujusmodi hominem: hinc novam orditur iententiam, rctavras (fiocvas xxi 7skoxar xcc' waktkkcyias evgetv éx dneigd 'htv, non rudis et imperiti efl, tales invenire ancipi¬

tes et fubdolos fermones. Sed valeant hujusmodi confibiae ver¬

borum mutationes, quas nullius tuetur Codicis audloritas. Pergit

Au&or in coepta admonitione, ra ai] roov q&av quo loco

eadem recurrit obfervatio, ac antea habuimus de ufu particulse

nempe dum adfeverandt et confirmandi ufum habet, add!t'

nefcio quid antecedentibus. Sic <^ixif Audor in antecedeatibus,

vide ne credas- hujusmodi fubdolos fermones, et ad dit ra

rav nB'av ptvi anka quafi dicat, non tantum non debes cre-

dere illis, verum quod magis eß, debes cane pejus et angue fu-

gere ra y.rj d?jka, dkk' listß'dka rw q$<x>v: confvevere Ora?ci fcriptores, quum adjeclivum ponendum esfet in eodem- cafu

ar

(8)

30 Theöphräßi Chareitleres.

ac fubflantivuit», collöcare fubfiäntivum in genitivo plurali: fic

pro ao(pot av&fompi dieünt &o(pci rcov clv&'(><aistov, pro cc7TÅc6

Kai inißahoc fjbtj dicunt ccTiA« Kcct inißahcc tjbfov. Tribuunrur

autem Jfön ccnKcc^ mores ßmplices, illis, qui candido et aperto funt pedore, quorum verba confentiunt meriti, at inißaÅoc rj&ri inßaioß mores> funt lllörum, qui aliud 'dieünt ac fentiünt, quo¬

rum verbis Kl quis fidem habuerit, in infidias praecipita'tur. Hu-

|'üsmodi mores infidiofos dicit Audor, #et ae pocKKov (poKocrre-

c&oci r\ rås i%eis —- Notisilmdm efi Omnibus, verba media apud Grascos habere reciprocam figniffeatiönem, ut quum (pv- ßotrroc in forma adiva fit eußodio alhim; fit (pvXccrropai in forma media, eußodio nie tpfnm : cüfiodire fe ipium efi cauere

ßbi, jungiturque in hoc fignificatu et infTnitivo, (poKccrrararo

7rciGtv, cave ne hocfacias, et accufativo, (pvÄotrro/uoii raro ca- yeo mihi ab hac re, debes magis cavere tibi ab inlidiofis mori-

buS) vi ras i%sis quam a viperis. Id interefi imer ryj,v et

quod G"X}S efi vipera mas. ij^iüvcc vero vipera femina.

Ist efi: hsee loquendi forma et Grsecis et Latinis familiaris, qua

utuntur fignificaturi esfe aliquid maxime fugiendum. Latini di¬

eünt cane pejus et angve hoc fugito, hoc efi fuge hoc magis

quam vel venenatam viperam, vel rabiofum canem.

Cap. 11.

liege KoAuheims.

Quum ad vitam focialem degendam natura fadi fimus,

oportet nos in focietate et famiiiari congresfü , ith nos gerere,

ut fvaves fimus, et, quantum honefiatis leges permiferint, in

eam curärn ineumbere, ut aliis voluptatem creemus, tasdium ne-

mini. Hanc virtutemj in converfatione obfervandam, ita fo

daa-

(9)

Qap. IL JipLaxitß. 3*

t^antur nqnnujji, ut moduuv fuperent. Qui vero hpic in exce$- fu, ut dicitur, peccant, vocantur vei köxxxsf vei cxqfvrioi • ko-

Adepingit Aucrtor ia hoc capite, 'et dqetjv.as capite V.

Ert quidem inter koAxksixv et c&qecxeictv pennultum cognationis, utrique epim huic vitiq dediti homines eo fua dicta et fatrta p-

mnia dirigunt, ut placeant aliis, in oninibus adfentiant illis, queis placere volunt: Ted iq eo differunt, quod $på<xksf, Latinis dicrti adfentatores et parafiti, fui connnodi et lucri causfa, fe totos

ita componunt et conformant, ut verbis et fatrtis placeant, dqs-

CKOt vero nihil fuis blanditiis quserunt aliud, nifl" ut grati iint

et fvaves. Hane differentiam inter koåxkx pt ctgepxov debemus

Arirtoteli, qui in Ethicorum libris, de virtutjbus obfervandij in converfatione, verba faciens, ita de utroque hoc vitio loquitur:

c df u7repßotÄÄMV, dicit, fc. sv rot ij&ei sv too ßioo* si usv

>T\ c > 5 r\ > ' ' * i 4 't

téåsvos evexoc, ctgearxos, si de ojtpeXsicis rv\s ocvrs^ jccA«£ Asy?-

T061, id ert, qui modum fuperat infedtanda fvavitatq in congref-

ßone cum aliis, ß quidem nullius fui comniodi causfa hoc fece-

rit, dicitur d$s<rxcs, ß vero proprium qucerit lucripn et utilita-

tcm, vocatur koKcl£. Et alio loco dicit ArirtQteleg: o psv ry

ißue shc&t 5o%x£opevc?, fxY] $ict ti ccÅXo dqevKcs, qui eo iendit

fuis diclis et faclis utfvavis fit, fi nullius fei causfa fiat, dici¬

tur uqsaxos, at pergit, o 07ltx>s ooCpeXsicc ris uvtoo yiyvvjrut sk %%'rpocrcc xxi oaoc hot, %^vipccToov, xoXccj*, qui vero quaerjt

tivoci tjåv? ut aliquid ipfi accedat ntilitatis, nempe vei opes, vei aliud, is dicitur xcXcefc. Tangit etiam Auöor hane notam, qua

KpXctjr internofcatur et ab ccgsaxoo dirtinguatur? ita enini defjuiit

ftcxocksixv

Tvjv JV kcxxksiccv •—) cpiXix, quod geperis loco ufurpa-

tur in Hac definitione, fignirtcat ipfum ad.um verfandi in ccetu hominutn, converfationem etfamiliärem congresfnpi. Et ert ergo ofxiXix , turpis et indecora converfdtio, qux videri posfit

psfe aliquantum generalior iiota, .quam ut adfentatoribus tantum

(10)

32 Theophraßi Chcira&eres.

conveniatj quum et alii fe congresfibus familiaribus turpifer ge- rant, quam qui adfentationis vitio laborant; Ted meminisfe opor¬

tet, non conrexere audorem nofirum adcurafas et ad Logicorum regulas conformatas definiriones, led, quod in capite antecedenti

atque alias fiepe dicit, tvttoo tantum ^s^iKaßsiv, rudi defcriptio-

ne vitia, quse depingit, comprehendere, ita tarnen, ut ex fub- jundis notis manifefiius pateat, quid nominato vitio intelligaf.

Addit esfe vsKccxsietv ifiiusmodi turpem congresfionem, qüse ovp-

(fifgfi too xoÅciY.svcvTt conducit adfentatori, qua quidem nota di«

fiingvitur xchocxsicc ab ccqecneict, quas, ut didum eil, non fe-

datur privatum commodum, fed fvavitatem tantum in colio- quio et congresfione, fed ne lic tarnen fatis confultum esfe opi-

namur illi adcurationi, quam in definirione exigunt Logicie re¬

gulär. Verum quod rv7ico et univerlim dicitur in definitione,

id fpecialius definiunt fequentia, quibus ofiendit c7icios Tis i^iv

S KcKctjr qualis fit adfentator.

Tw koxoiycc t018t0v tlvct —) tov xckdxci TC18TCV tlvcc fc. u7roA«/3o; ccv ris eivcti, dixerit aliquis vel exifiimaverit ad.

fentatorem talem esfe oo^e 7roqeuopevov dp.cc fc. avv toi, sivrsiv, ,

ut quum ambulant una cum aiiquo, dicat, animadvertisne quo->

modo omnes in te oculos convertant, omnes tuarum virtutum

et dotum admiratione capti in te fpedent et digito xnonfirent:

hoc neniini prceterquam tibi contigit. Verba funt clara, ncque eft quisquam, quin per fe videat etiam nofiri feculi adfentatori-

bus hoc convenire. Hv^extpsts yßes) —- åoxipos efi probus,fpe- fiatus-, foxipov dqyvqicv proba pecunia, non adufterata; hinc svdoxipos, probatus et laudatus ab hominibus, celeber, iniignis.

Unde sv^cKipeiv efi fermone homimim celebrari, bene audire et in exifiimatione esfe: yjv^oxipsts %$ss■, heri fermone homimim cc-

Ubrabaru, otfines de te bene loquebantur, iv rr\ sccc. Urcoiy

Latinis porticus, efi locus adverfus tempefiates et atfium folis

tedus ac columnis fufpenfus, et deainbulationi inferviens." cujus- modi loca plurima fuisfe Athenis cocfiat, et in illis ceiebris

im-

References

Related documents

Pre-illness changes in dietary habits and diet as a risk factor for in flammatory bowel disease: a case- control study. Thornton JR, Emmett PM,

taj quibus addi etiam poflunc alia corroborätia mi¬.

hominum hunc finem Dei majori exfpeäent gradu, quam Deus decrevit, nunquam iliis iatis eft, led irrequieto de·. (iderio fe quotidie cruciant

ims percipimus, quam verbis defcribi poteft* Sunt enim hx ideae fim- piices 6t in plures irrefolubiles. vide Hutchefon Vom Moralifchen Ge Jfühle, Einleitung.. xf injufti communi.

petat &amp; continuet. Hsrc vero facultas, adeo eft in fin- gulis fere iubjeclis fibi diftimilis, ut guftus , licet nemo iilius fit plane expers, in diverfis tamen perfonis,

..ut quis aliad dicat, quam fentiat, dicar fe id fecisfe, quod non fecit* et vicisfim non fecisfe, quod fecit: atque in Ttqu^eaiv eo modo, ut aciliones ejus disfenriant a mente, ut

fe esfe ad quaelibet exhibenda officia paratisfimum. Tqiyupco proprie dicitur pilofum villojimque in beAiis tegmen uti 7Srsqcapc6 dicitur textus pennarum quo aves teguntur: fed

dies feiti, ut, cum aliis fimul, bona, quas nobis prasilitit Deus, grata mente recolamus. His vero peragendis facris, varia quoque adhibentur, quae ut minus necefiarias reputanda