FIL II

DISPUTATIO THEOLOGlCA ⁿ

De VT, :- ~11

CHARACTERE

HYPOSTATICO

FIL II D E I,

In qua excutienda,

SUB AUSPICIIS SACRO SAN¬

GTM TRINITATIS, Cum confinfu

Venerandx Facultatis Theo¬

logie® fefe ulteriori Examini

fiftit Pro

Sumrrtö in Theologia gradu

ZACHARIAS ESBERGIUS

Paftor Ridderholmenfis,

RESPONDENTE

I S A C O LITHO VIO,

Aulae Gyllenftiernianas å Sacris*

AdI i 2 tykcetni.-AnniMDCCIV.InRegia

AcademtAllpfalienfiloco boris%confietis,

HOLMliE, Typis OLAI ENiFI»

Reg. Arch. Antiq, Typogr.

Ss RS MS

SUMM/E FIDEI VIRO

Senatori Regio, Con-

fiiiario flatus,

&

CAN CELLARIO

Academüe Upfalienfis,

lllußrijßmo atque Cel-*

fißimo Comiti ac

DOMINO

CAROLO

PIPER,

Mascenati ^ac PatronoMagno.

ime Gei

mequc Comes.

mprudentiam hanc

ticjue ac audadam, quod iliufiriffi-

mam Tüum Nomen lucubratiun-

cutishifce prafcribere aufits ßm, non

ßne caufd quis ynirahiutr-, ßquidem ^?

quo quulqw tempore agatuY, magni

plerumqm referat, & ad ^res feliciter

gerendas non partum habere momen-

turn foleat ipßt occaßo 2fcommodhas,

qua uti dicunturn\ qui nihilpißfeite

ät'que opportunefacere confneverunt \

Nam quemadmodum pißuras & f-

ma-

magines ^certo loco poßtas? atque di- verßmode lud obverfas, pro variofi-

tumagis miniisque oculosJßeBantium

oblettare comperimm: ßc ^, a&iones nofira quantum opportunitate valeant

ac commendentur,cuivis _pronum eß

intelligere, ut hand raro plus intem~

pore, quam in ipfa ^re? poßtum ejfi

videatur. §)aodego licet femper ju- dicaverim? tarnen in notam audacia

jam incurrere videor, cum? Te tot

vigiliisfijjum? tantisque pro ArEloo

orbe curis diftentum, _hifce compellare

ac obtundere nonfim veritus. Aßⁱ

qui de Qelfißime Comes ^? duamque

virtutem 3 qua non humili neque ob- fiuro loco latety fed quaß in (ßecula

quadam excelfa atque Hlußri loco po-

ßta eß? penitim normty ii? utiJj?e-

ro_? benigniorem interpretandi rationem facile admittent. Tam etßRex nofier

AUGüSTISSIMUS? 0* pofi

homtnum memoriam Maximus_?ma- gnam

gnam Tibigravifimorum negotiorum impofuerlt rnokm^{> quam} Tu jumma

Tm ^cum laude, 0* omnium _pcene

gentium admirationefuftines ^? Licét

Juorum conßliorum 0*participem 0*

adjutorem^deejje volueritlnviBißimud

HEROS, quo inmunereclarior in^

dies ßgnificatio Tua virtutis elucet^a--

Horum tarnen privatü, nefiio ^quo Vi¬

tium animique inexhaufto robore5 de-

fideriü ^vacas.y neminem favorit aC

gratia Tua aditu interclufurus. Ec- quisnam dies efl^ quo non aut confi-

lio Tibi aliq^upsy aut opera⁵ aut etiam

reßt adjuvandm* Ghtod dum ani-

mo mecum perpendo, 0* tot concate-

natas curas cogito⁵ quibus bocce tur*

bulento prörßps tempore obrutus credi

potes5 Tibi tarnen tanto confidentius

pagell^as hafce dedieare^y inferibere 0*

confectare aggredior$ quanto majord

beneßeiörum cl^uorrunt in univerfarå-

Patriam_y 0& pmeipue ⁱⁿ Aiujarum

, cul-

cultores extant documenta; nam, ut h&ofola ^{nunc memonm,} jane quidem

omni tempore⁵ quoRtipublicA vivere

Tibi licuit, apparuére, maxime vero

ab eo die eminuére fjf? emicuére> _qm fa&m es Academi&Upfalienfis Patro-r

rim ac Cancellarim _, faclm ^autem

tanto bonorum applaufu, tantaque U-

titid y quantam unquam in animii

bominum reBe fentientium, fumma dignitas virtuti tribut^a xpotuit excita-

re. Inde _{ego ceu} officii mei motm at- que admonitm^? data hac occa/tone

committere _nequeo? utTibi, Celßjfi-

me Comes, de fummü Ulis ^ma¬

ximus, fed comparandis tamen Vir-

tuti Tuahonoribm, quos REX Ge- mentiffimus in Te contulit^{$ ut} &No-

hili Uli, quam dixi-, Adufarum PaU- ßra³ de tanta felicitate ⁹ hocce accla-

mationis Utique plaufus ^{genere > non} gratuler, fimulque oflenddm Te u-

numejje? cuivmam bujm Theolo¬

ge

gicißteciminis edendi debeam> cujus

idcirco £ff nomini laudique univer- fum illud, quod proftcere baSenusin

literis potui> devoturn velim acman-

cipatum. Deus CL O. M, 1efoßri-

tem atque incolumemREGl ac RA-

jTRIAi diu fervet, ^nos REGIS

AüGUSTISSIMl Tuique afjpe&u

jam pené deßderio confeclos quam o+

cjjfime beet!

Illuftriflimse ac Celfiffima;

ExcellentixTu«

Devotiffimüs cultor Zh. Esbergius.

iAd Bmevolmn LeBorettt.

Rodit in lucem opus

hocce minus haud du- bie quam pro expe&atione Tua, cultum elaboratumque,

nec fatis argumenti dignitati rcfpondcns, _{qüod nobile pa¬}

rker ac diffiifum necnonmul- ds controverfiis obnoxium &

implicatum uberiori expofiti-

one indigere poflit;Aftquan-

to majoremoperam&:impen-

fam in prioremea Diflertati-

one Tneologica collocatam confpicis, tanto minores _jam

pro ftatu&habitu temporum noftrorum Tibi exhibeo labo-

X ^res

tes. ncquis inter nos beiio-

rum immanes ftrepitus, inter

tot srumnas ac clades ,quibus

totus propemodum terrarum

orbis,&: Fatria praecipue ^no-

ftraexerceturatq-,vexatur,libe-

roanimo,otio ^actranquillitate,

illa frui poteft,quamliteraris

lucubrationes fibi depofcunt?

Ita ne bella geruntur, utplus

in cives _quam in hoftes da-

mni redundet? Mihi quidem

c manibus calamum excullit triftillimus de Narvs expu-

gnatione nuncius his ipfis die-

bus allatus: atque dum cuncta

mihi videre videor,_qus mife-

randaaudituq-, Sc adfpe&ufs-

da> fidiffimos cives inter ^cru- dclif-

delillimi Holtis manus excruu-

ant, animo plane concido,

hocce reputans: belli

ancipitem effe. Novimus enim,

imo per bene novimus, ex parva fcintiila magnum fxpe

coortum incendium: & raro

ibi defmere bella, ubi coepe-

rinc* duritiem prxterea tem¬

porum fuam ingeniis quoque

afflare labem. Utinam ^vero exoptata paxmature nos ex-

hilaret, atque animos demum

noftros refocillet! Hxc fola

nempe eft, ^qux & literis cul~

tum, & dejedis fpem, & me- liorem fortunam reddere Fa-

trix poteft. Deus pacis & ^mo-

tus

tus holce öc métus quam ö-

cyilime reprimat, RhGEM-

QUE noftrum, PATRIK

DECllS, DELICIUM PO-

PUL! clementer protegat, ut Eum ex periculofis caftrisre-

ducem, laxabundi in natali fo¬

ta excipiamus finguli ac uni-

Verft. Vale J

ThX

é-å-^i-^kkåkHé-i-å-å-å-å-å-ééié^

<cAs cA5ctXr«As «As«A?cAo&A* e/A«As eAs eAa cAj cAj eA» eAsaÅscAs cAj: eAa «As eA»

cya cyasys *y® 'V® "V®"V® *Y®"Y® "Y® "Y® "Y® 4Y® Y®' Y®'"Y® Y® Y® Y® -ys«y»

-yv »y*»»y a/ v \f t* ■+ Y^ 'y 41] "Y ^ y y « * y » «• y%><y««yv ? y «1 « yw^yj•«■yjj<*y£ «\/»j»wjjk

t » I I t t t ! t * t t t 8 t 5 I 'M t j t

On ambabus_tantummo-

do manibus, fed verius toto

peTore adverfüs inferorumportasre- tinendumpie putamus, quod JESUS CHRISTUS, _quem Johannes Vocat Åoyovi fit vetus Déus, aeterno fuo Pa- tri vero Deo crvvaiJi®*

Tiy,&> Quod ipfum ^{, ut} alia _argu¬

menta taceam> praecipue CHARA-

CTEREejus HYPOSTATICQ de-

claratur, de _quo ex Scriptum Sa¬

cra locis, _quam breviffime ^pro rati-

one temporis, divina fretus _gratia ,

propofiturus fum, qux maxime uti-

lia & neceffaria videbunturf

Plftra ds xterna Cbrifti deitAte dabuntChe-

rsCft*Cv? 1R>*«NCJ* f\>»WL/8"Av,<VC/BSCv7^X/Crs£jS

Th. I.

A mritti•

c®

tymitius de duabus ^naturis, Hunnius de per"

fina C. T. /. op. pt 141Meifaerus chrifiohd.u

Bannbatverus in Chrifiofophia. Cdo-vius de

7r^ov7rdfa^i Filii Deiantemundana) ^tdem 0*

Petrus Haberkorn de Perfina Cbrißi, Job9

Behm, de dterna K D. 'ditsinftdte\ Téufbbrnh fynt.Op. p.483.(f Syßematici,aliij.,

Th. IL

UT autem certis limitibus & can-

cellis contineatur univerla héc, de

re tanti moment! Trafitatio ^: cam

PROPÖSiTIONE_y CONFIRMA- TIÖNE5 & brevi denique TOÜV WTt"

AsyovrcoV ENUMERATIONE inclu- demus. Teque ^, O FI LI DEI UNI-

GENITE, votis oramus ardentiffi- mis? ut akterna ni fuam Generatio-*

nem ex ore tuo protirentes 8c de-

fendentesy facratiffimo tuo S PIRI- T U₅ fine quo nec Dominum Te

nominare poiTumus, nös regas oöil- kimirieS) ut Tibi _grata,, nobisque

falutaria fem per eredämus>dicamils-,

audiamusj finguli 8c iMrerfif ' Th.

®} *

QUemadmodum_{-divina efTentia diftinéfoe}tres funt in una

v7ro<rd<ret$

ita quaelibet fuo gaudet Charadere Hypoftatico^ vel proprietate perfo^

nali qua una ab altera diftinguitur.

iiltit in ejusdem arterna ä Patre

generatione,& a&iva Sp.Sandicum

Patre fpiratione, Una quidem eft,,

quam fibi plane fingularem obtinet,

videlicetquod folus ipfe ab aeternogi- gnkur; Altera _{quam cum patre}com-

munem habet^ auod videlicet una cum Patre confubftantialem Öc coae- ternüin Tibi fpiritum producit*

^^Rtierationem ^arternam Filii,nihil

: aliud effe _{3 quam} ejus originem3

■qua anje omnja fecula é fubftantia

Tht V.

A2 Pa-

® > 4.-C®

Patris prodiit, ftatuimus, _argumen¬

ta ex pharetra Phy lica petitaresiden¬

tes, quibus Hxreticorum nonnulli

dogma hocce oraculis divinis muni-

tum oppugnant ⁵ crafle admodum

de di_vina iiacce generatione philofo- phando.

Tb. VI.

J7a eft hujus generationis ratio^{y ut}

Pater eam _y quam ipfe habet5na- turam^ per generationerhFiliocom-

municet, ut ficut _per hane ^naturam

Pater eft verus Dfeus? ita perean^

dem Filius genkus ^y quoque fit ve¬

rus Deus«.

Th. VII.

*

JJfAnc aflertionem vel propofitio-

nem confirmaturi₅ ejus ponimus

fundamenta.,nonPhilofophicak

atque ex fapientiae humanas fontibus haufta SevrffVLTcti fed folam revela- tionem divinam, quas fcriptis ^con-

tinetut

tinetur Propheticis & Apoflolicis,&

cum hac _{norma? vyamvrw} xo'ym J-

7roTv7Toocret congruentia Ecclefias purio-

ris teftimonia. Quod Ariftoteles de fuis prineipiis affirmat, non effe di- fputandum adverfus eum, qui lila

neget; id multo redius de pnncipio Theologico dici poiTe exiftimamus ⁵

cum Paulus ipfe velÄngelum decce-

lo aliud fonantem > feriat Anathe-

mate.

Th. VIII.

| Jilla Patris ad Filium Pjf4

n4 7. Filim mem es Tu. Ezo ho~

>• , j ^ p

die genut Generationem Filii

luculenter oftendit^ hoc autem ^oer--

<pdv*i[jLct nonruli de Meffia aeeipien-

dum efle tribus diftindis vieibus in N4 T. doeuit Sp. Sandus: Ad4XIlI.

33. Heb. I. h c. V.h adeo ut ne ulli

quidem Angelorum iddidum fueritr,

aut de ullo Angelo ⁵ nedum homine

mortali aeeipi ^queat,

Gert

®}*"C

Gerbard. Ex. L.3. §. ij-£. Heinf. £*. £9,

1Vö/<g. p. 11. Glajfi. Pbil./.1. ^pag. \g$. ^472.

Scbeibl.Tbeol.Pr.p.ife.Dor/cb.di(pfing. Baldig,

in Colieg.Trink, d. 6. th. 19. Fried, lib. _{F. p.}

303. Hunn. Catv.jud. p.Ig. in art. deTrink.

Prof. Lyfier. dijp.de Geneal. Cbrifi.q.6.Dannb.

FJodom.p,igh

Th. IX.

TW*Am cum de aBu interno, qualis

**- ifta eft: generatio,, fermo fit?non

poteft HODIE illud aliter quam de

aeterno vZv explicari, in quo nulla

temporum differentia locum habet.

Particula oT»n vel h. 1 tem-

pus principio & fine carens deno-

tat. Deus enim heri & cras non ha«

bet, fedfemper Hodie, ut ait Am-

brofius. Nec juxta Auguftinum^

quicquam in aeternitate praeteritum^■,

quafi effedefieritnec quicquam fu¬

turum, quafi ^non dum fit> Ted ^{prae^}

fens totum eft, quicquid etymaeter-

num eft? femper eft.

v ftrtull. adv.ju<J$ 12. p.U4.u14- p*■*?£•

adv«

m 57 c®

ücfo, Marc, lib. _5.c. 20./>, 5^7» /.4. a 21.p.

427. Auguft.T<m ii/. /'« Ench.

Laurent, c,49. Tom* IE. _qq. V.^ac N.T. qP.f4 Tom. VI. de Haref.c. 4. Confil. Witt. Tom. I.

p, 687> Dorfch.Theol. Zach, p, II, D.s.§,37+

p. 180. Gerh. ^Hebr. c. 1. p. 19. Glajf. om»

mat. S, p,39, &41.Tarnot> deTrin. c.3.num.

3*p• 244* HunteCaflConfc.p*69,

Tb, X,

^.Enerationem autem inferre ^cöm-

municationcm efTéntiae negari nequitj Nam negata Filii aeterna ex

fubftantia Patris generatione, _nega¬

tur etiam ipfius véra Deitas, liqui¬

dem inde atque ideö Chriftus eft^ve-

rus Deus^ quia eft ^ex Patris effentiå

ab aeterno genitus.

Tlura dabunt Graiverus Cent,_1. gu*ß. ^il»

luftr. Difp,3. q)). 6, Joh. CarpzoV. Specim.

Theol. Chemnit.Difp.8,p, 133, Calov.Socinifm.

Profl, _{p» 188,} & qua de fignificatione vocis ib contra Bohlium monuit Joh, Mufaus Ex*

ere. 2. §. ^9.

Tb.

ä) ué Th. XI.

|Nfinuatur etiam &terna generatié

Fiiii hifce Sp, Sancti verbis: E-

grejfiones ejm^antefecula. Mich,V. ⁱ⁴ Sp, Sanäus in immediate antece-

dentibus^deiilonftrata temporaliMet

fix nativitate _{^ a^ternam} ejus in hilce

defignatam voluit. Quod verö de

una generatione loquitur Propheta pluraliter, ^propterea fieri multi or*

thodoxi veteres &reeentes ftatuunr>

quod cum femper å Patre egredia*

tur., & _generetur Filius., (liquidem

eftaeterna generatio^ quae nunquam

incipic> nunquam delmit ) videri poflunt rnultae egrefliones, aft Tar-

novio in h, L redius videtur,Ti dica-

tur, pliiralitätem heic ädhiberi ^> ad defignandam excelknttam p'erfe-

ttionem fumnicT iliius procdiionis ^ar-

xernse* Et quemadmodum praefi-

xum o in fcriptura nonnunquam

; com-

® )> cw

Commode reddatur per Ante ^notaik*

te Calovio ; lic cnpo wra fa™ red~

2 dendum erit, Ante quöndam ^? ante

^ prmquam^y ut omnium tempo rum

l* & feeuiorum antekasy utita loquar>

iftfinuetur*

t Luth♦ Tom*K jen> Cerm. fi 477. Spanh.

:C £>üb¥ Ev. P. 1. p. lo6>feq. Heinf Ex. SSJ/b.h

|e i.2.p„ 11» Calo)). CwßcL Arm.c,%.p¥ i<?8»

a Th. XII.

:. pörrd Chriftus fepiffime appellatur

ty Filius^{^} non nuncupatione & be-

t* neficio* feu adoptione, non titulo.,

n non officio^ fed proprius ac natura-

n lis> ^atnemo Filius naturalis dici _po»

ri teft5 nifi fit genitus de natura ejus y

cujus eft Filius* Proprius Filius non

y effet* ^nec patrem proprium Deum

d haberet) fi tantum creationis> aut

L alio quodam quam generationis ti»

> tulo Filius diceretur5 qu£ fola ^pro»

i- prium Filium inferr, imo nifi aqpiA-

a tis Patrik confubflanUalis eflet> Fi-

t- B lius

wsto l

lius proprius non eilet Ted degener I

Hinc rede Auguftinus 1.3.contraMa¬

xim, ^c. 14. Non efl degener ab ^uno

Deo Patre, Dens unkm FiIhm Nec

non Hilarius lib, de Synod, anathe-

ma dicit illis, qui afferunt effeniiam

Patris a fe ht Filio gignendo degene- räjfe. Rom,VIII,32, Job,V.i8,Matth.

XVI. 16. iJoh;V,io.

Th. XIII.

JQEnique defignat ipfa Sapientia

Hypoftatica cadeftem fuam origi-

nem Prov,IIX;22équando dicit- DomP

ntPSpoffedit me.Uhi proculdubioDomi-

ninomine refpicit lllum, quemAbra¬

ham appellat Jehovah ^, Demn altijfi:-

mumpojjeforem cceli ^ac term Genefi

XIV, 22. Intelligitur autem prima

Deitatis perfona., qua: Pater eft &

dicitur, å _quo origmem fuam du-

cere Sapientia fe profitetur. Quo

vero

@ ) ti c@

Vero modo acratione inde ortusfir;

ex verbo n:p fufe fatis aceruditéde- ducit ac demonftrat inter recentio-

resD4 D. ]oh4 Henricus Majus Prof, Theofi Gififenfis in difputationibus

fuis Sacris p. 418, Ibidemque ^oracu-

iu/11 hocce divinum ab Arianorum corruptelis 8c depravarione vindicat.

Di/p. Giejji Di/p. I7. §. 7»p. 710. Hieron.

Dpi/l. 137. Dillherr. P>. Philolog. Tom. l.pypg.

TIertull. ad\>. Hermog. c 1<$\ /?.2J5". *"• 4f. pag*

•244.ad)). P/vza-. c. "].p./työ.juft.M. Dial.cum Dryph. p~. 2$4. Hilar. de Synod. ad\\ Aria-

»0/ 32^, -SqbiridLLexic.1fcöc* ^-p.

Th. XIV.

^Apientiam effe ^nemo inficiamr ^?

fed qualis ea iit Sapientia ^, tot

funtinterpretum difcordes fententiae5

ut eas referré pjgeat, pracfertim

cum hac _{opera vin} pietate eruditi-

oneque infignes praeelare fint defun-

&i5 nominatim é noftris Waitherus^

Calovius atque Gejerus* Sapicntiam

ßi vero

@ ) ta c &

verb hane peculiarem efle perfonam*

eamque divinanij & quidem in Sa»

cro Sandte Trinitatis myfterio ^me¬

dia^m five fécundam, adverfus veri-

tatis hoitium obftinatiffimaminfieia-

tionenij, ex ipiis Tcxtus vifceribus perfvafi} credimus firmiffime*

Hunc locum praVe interpretantibtu fatüfi-

f-ere praeternominatos Mullertes.judtHifm* pAg+

11$7. 1224, Gerhardtw Exeg* LK 3, de Erin.

US. Joh. Carpzovim Specim,fbeoi.Chem¬

nitz141. hotfaccus Jnticrelbp.fSS. Tsrnoplux

defrmit.p. ^817. Feurborn in Anti-Enjedina

d p.Sj. ad S7. &Fafcic. 2. dijp,3,p. \66feqq^

& Anti-Qfiu.rod. §. 42, Hack/pan. Not. Bibt^

P. 2. p. 404» ad 424. G/^ PhiloL föcr* p*

$64.. 1447. & Onomatot. Proph. p.37h Wd- genjeil. fel,\ gn.Sat.p. 15*1.feq..

Th. XV.

QUod dicatur-2, Cor« IV.4+tumitemtS©g»^ternamimagoDeuFi¬

lii generationem arguit. Qyemad~

modum enim imago relucet in fpe*

culoj & exprimitid cujusedimago,

&

@y

& å quo otitur^$ ita Filiusa Patreab

aeternogenitus⁵ eficntiam ejus perfe-

de exprimit5non ut umbratilis ^mor»

tua acevanida, fed ut eilentialis &

fubftantialis imago* Flacius incla-

ve Script, fub ^voce Intag: monet,

quod imago apud Latinos fere ^tan-

tum quidpiam vanum> & quodqua-

licunque fpecierem ipfam reprxfen-

tat, denotet; Hebrxis vero fignifi-

care realiflimam convenjentiam, &

fummam fubftantix ipiius ßmüitu~

dmrriy toto genere diverfam ab ima~

gine &fimilitudine protoplaftis con-

creatam_? prout multis exemplis ibi¬

dem confirmat. Hoc _ergo pofteri-

ori Hebrxorum fenfu & fignificatu

realiffimo₃Filius imago Patris dicitur.

Gerh, Ex. L. II, §, ^14. Hiß. Magd. Cent,

S*c.s.p'S44* GraW. Expo/, ^c,I. ad Hebr;p.

*2* Watb. _{H. p.} 114^ Ffac, Chv.p, 1. pAIT.

Chemnit. Exdm. Conc. frident. _p,i. p.m,i]f<

Calov• Confid, Arm, c< 17.p,432. addei Ter*

tul

•) >4 C®

tull. adv. Mare.l.r.cjLip.4-67. Augufi, Tom.Pl,„

contr.Faufl; /♦il.c.p.Gerh.inGeneJ.c.I.pi ii»

Th, XVI

T^Icitur quidem indiftinde Imago

Dei? nec tamen inde confequi-

tur, Chriftutn elfeimaginem Sp.San-

di. Adimaginem enim duo requir

runtur* _v Ut iimilitudinem ejus _ge-

rar_, cujus eft imago. ^{i. ut ab eo a-} liquo modo procedat Sc exprimatur, quod de Sp4 Sando dici nequit. Un-

de vox Dei ^non abfoiute Sc eflentia- liter aeeipienda ell? Ted relate Sc

perlbnaiiter de Deo Patre, alias

ChriftuSj quia Deus eft, fui ipfius i-

lirago dici polier, cum tarnen ima¬

go non ad fe, (ed. ad aliud referatur,

Th. XVII,

»Deoetiarn perhibetur, ^ut

JLT;%viärQ<?&er.eb)S CjVTÜ He'tv^i.e. .chara-, der hypoftafeos vel (ubftantr^Patris?

quod eundem exadiffime referat_per

aeternamgenerationem å Patre. Dici-

tur å £ct£«TTifv infculpere di-

cente Giaffio Rhet, Sacr, addeno#

tandum potim ipfumßgillum, quam

imaginem ex ipfo ßgillo ^cera impref- fam, ^eo fenfu? qvod Pater totam fuam ejfentiam & majeflatem Filio

å fe ab aeterno genito intime quall

infiulpßrity Sc feipfum in Filio _qua-

ü effigiarity utfit jubßantialls _imago

ejus, Quod idem probatur, _quando

aTrelvyctcp* rjjfJofyg appellatur, ratio

autem appellationis haec eft., quod å

Patre ab aeterno perineffabilem_gene*

rationem inftar luminis de lumine,

(ut ⁱⁿ Nicenofymbolo eft) refplen-

deat: Eil enim cc7rduya,crfza relucentia

refplendens quafi radius5 &ficindi-

catur origo å Patre asterna. Spien-

dor å fole non divelhtur, fed eidem

coarvus eft; Sic å Patre luminum

h°S

hoc uTTclvyarrficL nempeFliusnunquam

divellitur» Sicut radii coexiftuntcum

fole5 & cum eo fimül perleverant^

coxvi funt foli^ & fpleiidoris ema- natio å fole eft: Ita Filius ab aterno

genitusin &ternutn exiftit cumPatre*

éc procedit ^a Patre* Quo argu¬

menta^ Alexander Alexandrinus E- pifcopus, contra Arium eft ufus³ in- quiens: Credimus Filium fcmpcrexi-

ftere cum Patre: enim

eft* Cui interpretationi inprimis fi-

milis Locus Sap. VIL favere vi¬

detur > quo fäpientia Hypoftatica

elTTcluyeta-fici' <f)aT0$ dicitur⁵uti hic

UTeivycttfptt dcfa. ]SJeC dubiülll Vi- detur SymboliNiceni appellationem

hinc derivatam eile^y _qua lumen de

lumine dicitur Filius Dei» Quid enim aliud eftilla luminis de lumineema-

natio & origo, quam quardam ^ge¬

neration quam emanationem illud m-clvytta-f^a infinuat.

Grab,

m) v c B

I 'Grav,Difp, iliufll-, ßhixß. Cent. i,ß>ß;dijp>

I j, Ri)>. Difp. de Profridx tb,^s. Gleiß, Pbil. /.j\

p* is8* TarnoP, de innit,p.p6p. Gerb. Ex.

§. 221.Hackfpan. Not. Pbil,p. I. p. 822,Spanh%

Dub. Ev, P, 3. p. i8f, Meifr. Pbil. _S.p,ir.

> £.I. cjv.2,p, 37. Dorfcf Pentad, AJ~. §. ip.

y pag. 20ß.

Th. XVIII.

J^lvina heTC generatio infert (*) perennitatém Tielcztermtatem. Ut

äeternus eft Filius > ita ärterna etiam ejus generatio. Filius Dtigentfvs fu- itj, generattir & generäbitm> docen-

te BeatoLuthero in Commént.fuper

Pfalm, IL Tom. IV. Jen. Lat. fofi

766^ Cum apud Deum> in illa arter- nitate omnia feculorum fecula fintut

_ momentum unicum, (quo fenfu e~

~

tiarn in Pfaimo dicitur., mille annos

efle apud Dominum^> ut eum Diem^>

qui jam jam pmerient;) idcirco in

j hac generatione nec temporale prin- cipium cogitatur, ^neque finis^?quafi

, C fci-,

mjw f®

.fcilieet äliquando cceperit Pater ge*

nerareFilium, aliquartdodefierit, I- taque fempér Pater line ulla mtitäti-*

one gignit fiiium ab ^{aeterno in aster-}

num, & femper eft ea genitura ab-

folütiflima perfectione completa &

confummata, Hme re<fte Gregori¬

us Nazianzenus Orat. III. de Theoh Nec Deus Pater ita _{generat, utnon-}

\ dum perfecte generarit, neque ita

^generavit Fiiium, ut generare de-

€ fierit* lila enim locum habent in

c iis duntaxat,_{quseténiporum} mutati-

*onibusfuntobnoxiatverain Deoftm-

* pereilnativitas^,Tedperfecta, femper

* enim Filius nafcitur {cd perfeetus, Myfterium generationis divinx ^ca-

ptum rationis ttanfcendit, adeoqué

fruftra ab AdVerfariis ad rationis Ju¬

dicium provocatur*

Th. XIX.

(3) Communkationem tjmdem

numero eßehtia. Filius gjgnitur å

Ba-

Ä) "9 C®

Patre, ergo per hane ineffabilem ^,

generationen! non five eflenti-

am fortitur å Patris fubftantiå diver-

fam ^ quia hane effentix divin^e di-

ftra&ionem purifllma ipfiusfimplich

tas abfolute refpuit, Confequitur er¬

go^, ut Filius å Patre genitus ejus-

dem non egrediatur⁵ fed inträ

iiiam_permanens eådem omninoDei-

taus Deus fit? qua 8c Pater Deus

eft. Cum Filius per generationem ^y

communionem habeat eftentix cum

Patre, neceifum eft? unam illam' fingularem efientiam communicari

Filio.

Th. XX.

(y) Commuwcaiioncm totm ef-

fintiüy non Parti* alicttjua. Omnia

quacunque Pater habet mea fimt, in-

quit Chriftus Joh. XVI« iy« Ideoque

omnia quxPater eft, ut Cyrillus ait.

Filius jfimiliter eft>_pmerquamquod

C2 Pa-