COGNITIONIS PRINCIPIA>

PRINCIPIA>

COGNITIONIS

Aufpice Deo:

PernrifTu Facultatis amplifliinac Philofophicae:

P R.ÄS1D E,

M. PETRO FONTELIO

Mathematum _ordinario Profeffore;

Publico do&orum Examini

fubjicifc

ad III Calendas

Majas

in AuditorioGuftaviano

CÜNRADÜS YSENIUS

Oerebrogiå-Nericius»

UPSALIiE

Excudit Henrichs Curio Sf R, M»&

Acad. Upf. Bibliop.

Excclkntisfimis Academia Patria

Patrihs: M

_

Amflisfimo Procancellario: M DN. 10HANNI LENiEO

^d

S.S-

Theol. Do&ori, Archiepifcopo

$

Regni Sveciac Rcverendisfimo.

Reclori

Mdgnifico: *

M. CHRISTIANO RAVIO, Ling. Oriente

g'

JiumordinarioProfefTori.

PlurimumReverendis Tbeolcgia S.S. Dottori-

bus &Profefforibusordinärt is: '

D. LAURENTIO STIGZELIO,p.t. Decano _M

dignifljmo* ^r,

D. carolo lithman.

D. ERICO ODELIO.

D,

JORDANO EDENIO.

_p

Confultisfimis Vtriusque ]urisDocioribus &

Profefforibus ordinariis:

D. DANIELl SIDENIO, Juris Patri*:Decano

™

fpeäabili.

t"'

D. JOHANNI

LOCCENIO, Hifloriographo >"r

Regio:Univerfitacis

Bibliothecario. fac>

D. DANTELI LIPSTORPIO,JurisRomani, fojj

Experlentisfitnis MeduintProfeJJbribus tan

ordinariis: _usq

D. OLAVO RUDBECCIO, Mfficenati mco

^

fingulari. *r

P. PETRO HOVENIO, Med. Doft. Sc

h.t. vo

Decano. ^{ut t}

lotiu

l& prtclarhßmis Pbilofophis,Proftjforihusordinari'ut

M. LAURENTIO FORNELIO, Poéfeos:

nunc DecanoFacultatisgraviifimo.

M. OLAVO UNONIO, Logices Sc Mcta-

r-y phyficac.

J

D. JOHANNI

SCHEFFERO,

_{ScbyttianoPo-}

litices ScEloqucntiac.

D. JOHANNI _BVR^EO, MathefeosTheore.

tlCSC.

XL PETRO LIUNGPhilofophiarPradlic».

t

D. jONiE

SVNDEL.Eloquentias_Regio.

D. OLAVO VERELIOjAntiquicatumPatriaer

VniverfitatisQuseftorifpe&atiffimo.

M. MARTINO BRUNNERO, GrascarumLi-

terariitti.

m M PETRO FONTELiOjMathefeos Pra&ices.

D. JOHANNI BERG, Hiftoriariira.

Patribus & Patronis meis magnts, atatemgrato pictattscultu reverenter babendis,

C

um in

univerfo

meorum

ftadio ftudio-

rum, Patres, mini _unquam

babuenm _antiquius,

prins nihil, quamut,

in iduniceJummå,

quoctaia-

10 tur^>°Pentxus,

obnixd manibus

&

pedtbus

omnia facerem,_quoC3

probisprobarer,

(3

prodejjem

_quäm

i. pojjem

plurimis,

^noceremnemini; non

debut

_jam

tandeminqeniolimei

fpecimen aliquod exhibiturus,

usque

adel

dmeipfo

dijjidere, _quin tale quid,

^{e me-}

0 crumpenu

laborum depromptum,

pr

oder

^em,

qrwdc3

t

Vobis,animi

mei

Parentibus,gratüprobattimq;

u,etfi^ttonomnibus,non tamennemini meorum amwiiii- tonumproficuumfore confiderem, PMN-

PRINCIPEACOGNITION^kpaucisbaftenus, qubd fciam,pro dignitatepertraftatatpaucioribusanimadverfa, paucisfmisin ufumreftecollata,fatisamplamihifattsqi funt idoneavifa, quamihipraberent anfam& Vobis gratificandi, & commilitonum ufibus inferviendi. Ete- nim,quid gratins autmagisprobatum Vobisejfe potejl

Eorum inquifitionet qua Vostexofficii debito, Vobis

€oncredita juventuti nunquam non inculcare tenemini>

Metcommilitonesetiamfi nttllum aliumexiis

ufum fru.

i

äum capient, incitamentum tarnen&calcar, ut ajunt,

addidi,nifällor,non eorunullis,majoricum curaßudioqj ^* pofi hacrespulcherrimasutilésqj fibi tnaxime

(quajtefcio

quofatoßudumtarnenjamnegleäaplane yelutoblivionis

atra rubiginefufcd obrutafepultaque delituerunt) in-

quirendi. i

EAVobis,Patres, offero,qutaVobisdebentur: de- i bentur_autem,qubd Veftra funt. Vos, mihiconfiliis

&

\ affeftuveré Patres, hujus animomeofemina

fatüs

ivje- cifiis}quem)am enixusVobis reddo,quiaVobis debetur,

l

ortusexVobis. RecipiteproindeferendfronteVeftrum, f

quemexanimigrati

jincero

affettu

Vobis reddo:

utq-}

hac h

tenus,itapofi hac3affettucofilioqiPatres

e(fe perfeyerantes

f

Veftro q

Diuccetüsnoflri bona

fuperßites, optimé r<

felicisfiméqiValete. e<

Dabdm Vbfalia,inalma fe-

deMufarumVeßrarum, ipßs

Idibus Aprilis A.irfi.V.

COOCLXIII.

gu

I

X qiiatvor autem loci?, in quos honefti naturam vim- quedivifimus, _{primus ille,} qui in veri cogmtione con-

fiftit> maximé naturam humanam attin-

j

git: omnesenimtrahimuracducimur ad ccgnitionis & fcientias cupiditatem, in

j » quaexcellerepulchrumputamusj labiau-

t tern,errare,

nefcire,decipi,

&malum Sc

s turpeducimus. Eleganterinculcat Cice-

- roni filio Cicero_pater. i Nec hoc irame- Offic*

ritö:quandoquidem.fiveré judicare,veli-

musfapientia foUefi>quatantumkorno fere ir praflathominiQuantumalias hämo bruto.

r- 2 Quidenim(utejusdemAutorisver-

r, bis utar, i.) oprabilius fapientia^? quid z. 2 Offic,

i, prasftantius ? quid homini melius? quid i.

ac hominedignius?cujusftudium _{qui vitu-}

\a perat, haut fanc intelhgo, quidnam fit, quod laudandumputet.

3 Nam, five oble&atioquscritur änimi, requiésque curarumj qu» conferri cum eorumftudiispoteft, q^i

femper

aliquid acquirunt,quodfpedetSc valeat ad bene beatéquevivendum?fiveratioconftantise

i virtutffquequartituri authaec arselt, aut nullaomnino, per quam eas aflequamur.

Nullam verb aicere maximarum rerum artemefle,cumminimariim finearte nul-

' la fic,horainum eft parüm confidcratéIo-

j quentiu,^atqjin maximis rebuserrantiu.3, 3* Identti-

4 Aft ^eafapientia fine ^vert cognitionc tat0 ^io.

(ontingerenem'wipotefl. Eftenimfapientia,

A _{j ut}

/

4. Idem utaveteribus, eodem teile,4 definitum

ibidem eil.Kerum divinarum &humanerum, caufa-

rümque, qttibus hares continentur,fcientia.

Scientia veronon cflrerumfaifarum aut

contingentiumfortuitarumve5

fcd

omnino

•n perpettioque certarum

&

verarum

tefte Phi-

5.Artft.i. j0f0ph0j.Unde

fcientia vel fapientia effe

Tofter. 2, nuuapoteft^qU!Cnoncognitione

veri

tan«»

4.24.25. _qliamfundamento nitatur.

necnonb.

^ Atque#/ veritatis

cognitio jund

amen*

*'

tumeßomnisfapientia :ttanec hac

fine fun¬

damento velcaufaejfepoteß Qnando

nihil

eil inhocmundocaufa vel produ&io fui

f Confer, ipfiusifed

qtiicquid eft, ab alio eft

6.

Erit

i.Poßcr. fgitur Sc omni

cognitioni veri fua caufa,

I. &2. eaufarumqueomnium

caufa quatdam

pri' poß.u. ma, quam principtum Plnlofophus vocat 7.

7. 1.P0- Cum ab ea principium Sc

fundamentum

fier,2» petaturomnis

cognitionis.

6 Cüzcqueomnis

fcientia debeat effe

certa perpetuöqueVera,prout ex antece-

*.5.4. dentibus liquer 8,

caufam etiam

eam pro-

ducentem omnino certamSc infallibilem

oporteteffe:alioquin

enim effebtum fitä

caufa nobiliusScprarftabilius effr,

quod

eftimpolfibile; cum

effe&us omnis,quic-

quid habet

perfeäionis, id habeat

a

caufa.

^,

Veritatemautem falfitate, vel opmione ■

dubia,nobilioremScprarftantiorem

effe,

quis unquam tam

ftupida: mentis eft,

quin affeverare norit,

vel

tarn

perfri&a:

frontis._ut,ff velit, audeat

contradicere

?

7 Eftigiturprmurn

requifitum>qiip

prae-

ditum effe debet Principium

tale cogni-

tionis,

tionis, utfit mnino certum & infallibilei

perpctuoqueverum : quofit,ut,pratterquam

quodprincipiumSccaufa cognitionis au*

diati etiamquodam modocriterium feu fignum, & quafi Lydiuslapis,adquemo- mnis notitia poflitac debeat examinari>

genuinane fit & Vera, nec nejmeritö

queathafceri.

8 Cuineceflariojungendum eft & aU

terumnimirum, utabeonotitiaquavisorigt-

nemducat illudautem alit nulli notitiafuum

ortumdebeat_9. Etenim. fi vel ulla notitia ^.Arift. 1.

daretur,_{qux non}adid,^ut fundamentum Phyf./.

&caulampriroamreferri poflet,non me-

rereturejus caufa dici.nedumprineipiu, ifcquenon efletomnis notitia:prineipium primum: Sinautemiftud adhuc abaliofe priorefuumortumtraherer, hoceflet illo prius, <Scficilludnoneflet_primum:quan-

doquidem id, Philofophö di&ante,primu eft,quonileft aliudprius 1. 1

9 Hxque duaquafi legetfuntt ad qua-

rum normamprineipia genuina eognitio-

nisexaminari debent> qua: jam inquiren-

da funt; primo quidem» unümne fit, ^an plura taliaprineipia5deinde.quxnamilla fint,<Sc,fiplura,nuraomniagradusac di- gnitatis ejusdc habenda,analia aliispriora

fintacdigniora«

10 Vbiprius monendum eft, nullam imprarfentiarumfierimrntionem feucon-

fiderationera donorum fupranaturaliura

acextraordinariorum _jfed meré natura-

lium, qualiaviresnaturalesaflfcqui valcnt.

fr Horumqitenon unofedgemino potis-

fimåm cunåiacognofci modomanifeftum eft: Intelleftu nimirum & fenfu. Perfen¬

fum fenfilisres qugevis incelle&ui fefeinfi-

nuat: intelleclus per fenfum receptas no- tiones examinatacrevolvit

12- Vtramautem hsecutraque fint z-

qué prima,rej magna:

difceptationis

eft.

Videtur equidem _utrumqneper fe indi¬

gensalterum alteriusauxiliovigere,atque

wtHoratiusdeartejandanatur»fcribit:

Altertus

fic

5. Art. Alterapofcitopemres &conjurat amicé.5 Poet. 320.

Ecenim fi fenftis perfefolus

eifet fuffi-

Ciens acquirendx cognitioni, quid opus tieftet inteUedu ?fin intelle&usid foliis efficerepo{Tet3quidfenfibus_opus?utrum- que proinde facit ad veritatis & _rerum

cognitionem } fedita ut fibi mutuasope¬

rasprseftent^actradant.

13 Verüm quod muttiofit, ideft,uni cuidam ababo accidit, id fucceffivc fiat oportet,tftquein altero horumpriüs, in alteropofteriüs . fieri fiquidem non po- tefti ut res diverfie

diftin&aeque,

quales

! intelledum &fenfumefleconftat,eodeni

temporis momento re afficiantur eadem

experimur

enimfcEpiufcule

fenfum affici

n®n affe&o inrellecbi; intelle&umque,

fenfibus immotis,agitari.

14 Atomnis intempore, atquefecun-

dumprius& pofterius, fit fuccefiio: ^ne-

ceflfum eftigitur,utin borumalterutroprius infitres nota. Namautab intelledu»autå fenfu

fenfuprima rernm omnium cognifio pe-

tenda,fiquidem tertium cognitionis ^me¬

diumnondaturnaturaliter,ut antedeela-

ratumeft4, Sc utrumque fimul non affici 4.$ io*

jamprobatumeft. _{& 11.'}

iy Inintelle&u fi resnota fen_notitia

qusedam priåsinfit,eriteavel ipfi conge¬

nita, vel ab alio fe priore principiopoft

generationemtradita. _{Sed notitia nulla}

naturalisintelle&uipoteftelfe congenita: s-i* Po-

fiquidem,(i notitiaqusedameidem inerit,fter. 18, ineritSc cidern ejusdem notitiae notitia, feuult.

ideft, ad minimumvelmaximé novifte de- conf. Cic.

bet fenotitiam lllam habere, quamfe ta- %.[yeluta-

menignorathabere. Nam abfurdum eft lits placet

ineflecuidam

notitiam,quamtarneninefte 4-3Acad.

fibinefciatipfe,cui ineft, ^utrede Philo-

quafi.

24.

fophusmonet5,enndem

intelle&um aifi- 6. deA*

milans tabula;, cui nihil

infcriptum

eft nima4.

aftu.6Promdenullanotitiaintelleäui _conge¬

nitaefi.

7.$.ii.dr

16 Manifeftum eft igitur ab alio pofi 14.

generationemabalio nullopoteftipfi deberequamtraditamafenfufiquidemeffe: fed Cic.Conf^1.er.de

non datur tertium cognitionis medium Pinib.%o.

naturaliter, uti monitumante7. fenfuser- & $■ de gbcognitionismediumpriusefiintelleclu. Pin.

17

Arguit

_idipfum omnium infantum _{41. 42. c*}

vita, _quae fenfu priusafficittir ac

dirigitur

_recenf. ac quamiuivires intelledus exferatS. Ar- dtßinct.La

guuntidutiqueteftimoniaclariilima

con- bini.

fenfüsque Philofophorum

_{utriusque lin-} 9♦ Arifi. 1.

gv*pracftantiflimorum9. Arguit idipfum Pofier.'14,

denique

Theorema_Afeu axioma certisli- & 1.

pofi.

s iiium 1S.tlem i*

hlttA.CU. fflumtotjam

fcculisA Platonis Sc Arifto-

v €tt.loc,nec telis ufque

tcmporibus tritum

^ac

celebra-

tton i. de tum; nihileffetuintclleäu,quin

priusidipfu

FM,64. infenfu fuerit1.

Ciimque fenfus notitia

Confer. 2, prior

intelle&u (it,

nec

dari

queat

mediu

Foft.if. tertium

cognitionis, manifeflum eß & fen-

t.Confi3, fumprincipium primum

cognitionis eße,

deanim.^.

Sicquc rcquifitum alterum Prin*

cipiifenfui^competet»

quod fcilicet ab illo

primarib notitiaprocedat omnis>

ipfe verb nulli

alii notitia futtmörtumdebeat.

etenim.fi,

quicquid animo cernimus,

id

^a

fenfibus

j.l.deli- oritur plané^2»omnfsque

noflra cognitio

nib,64, folummodo

fit vel intelle&ualis vel fen-

fualis: evincitur hinc evidenter, fenfua-

lemintclle&ualinotitiapriorem, &,ut e-

/ jus,itacognitionisomnis

originemeffe. Ci\m

Veröfen/asimmediatc proveniat

å rebus cognofcibilibus

^>nec

ullam agnofcat aliam

notitiam fe priorem,

etiam hoc pa&o

principiumcognitionis erit.

19 Alterilegi,nimirum, ut

idem fenfus

infallibilis& certbfitverustetiam

fatisfa-

ciat,oportet,ficert«

cognitioni principiu

Scörtumdaredebeat:idveröquatvorar- gumentis

potisfimüm probatum dabitur,

JÉt primo quidemfenfuum veritas Sc

certi-

Gaffend tu

ve* CXin(^e «htcet, quod eortim fun*

V

^t Phii

^ioncs in ipfa

rerumnatura

exßent,{cu re- Jhir *lrt veraveréqi fintj Quod enim elt revera»

,' '

ollendit fe efle, Sc aliud afficit, vel ab

alio afficitur,id eo ipfo nec

falli

nec

fal-

» 5* lere

poteft

:

alt quod aliud aliquod affieit»

idipfu,utScid

quod afficitur, elfe reverä,

ne-

neceflum eft, cüm non entis null« (int affectiones.

zo Deinde fenfus id quod prafens efi qijödque ipfummovct,nude faltim apprx- henditmentfque mfinuat, feu ad mcntem tranfitumpermittic ei quod^per illum in¬

trat, necpraterea detalifuo pharnomeno quicquani pronuriciat autjudicat, cüm fit

Scrationisexpers,Sc recordationisomnis prorlusincapax : tinde nec fallere poteft

eümnihilpronunciet, affirmet negétve »

fed quicquidoflertur fibi,judicioSc men- ti judicandum relinquit. Neque enim

fenfusauta feipfo movetur^, aut.ab alio

raotusquippiam

addere detraheré

te^, feu ^vid^ A*

componere vel dividere valet,quod ad rifi.q.dea-

enunciationes formandai necefTarib re« nima6.

quiritur Nudeveroprahendentis, nthtlque ₅ Qßjen^%

porropronunciantis neque mendaciumullum, ClUt0 [0C9

nequefalfitas efi. f _trg.i.

xi Nec zerfiöquicquam fenfum refei¬

lere feu falfi arguerepoteft, cüm^omnium

ahorum cognitio ab ipfo dependeat. Neque

eniinfenfumfenfusgeneris ejusdem refel-

lerepoteft, quiacujtifvisaffe&io eftxquc

cerra ac vera:neque enimeft ulla fenlio»

quanonafficiamur>cufque,donec ipfå af-

ficimur, npnadhxreamus aflentiamürve;

necunquamunaad altcrius modumvaria-

ripoteft. Neque fenfus generis diverfi, quiafubje&a diverfa habent. Neque ^ra¬

tiodeniquefenfum conveliere

poteibcüm

omnis ratiocinatio dependeat å prxviis

fenfibus» oporteatque fenfus prins elfe, t.ibid.arg.

quamracioncm iis innixamveros.« i.

Ii Hincfenfum

propriorumfemper-ve*

7.5.deanu rumaffirmat Philofophus,eümque univerfis maj.cüquo animalibus inej[e> rationem autetn inter*

eonfer cit. dum fallipoffe^7. unde fenfuimag'ts quam

■x.pofler^14. rationi credenduminculcat, aceatenus tan-

s,g.dege- tüm rationifidem habendam> quatenus nerat'mie qua; demonftrantur conveniuntcumfen-

animalium fibusperccptis rebus^8.

10.Confer. Quarto deniquefenfus eß criterium

Cic.2. Ac. primum^,ad quod provocarequidemd cateris quaß.19, licet,ipfumveroperfe conftat, & eft manife- ßaveritatis. Hincfublata fenfuum certi-

$.Cic.i.de tudine^atqueadebgermana ^rerum cogni-

linib. 6_4. tione Sc fcientia, tollitur omnis Sc vita;

Gajfend.ci. degend«,&^rerumgerendarumratio9Et- 1at.loc.arg. enim, fi

ienfus

omnis

fallat

aucfallatur 2.confir.2,

deerit

porrocriterium qucrvel

idipfum de

fenfu quodam particulari dijudicetur•*

Sinaliquistantüm, perplexå difputatione intricabimur,dum requiritur,quis,qnomodo t.Gaßend. quando fallatautfallatur,velnon:adeo*ut ibid. con- ci\m dirimi controverfianon valeat, ^ne-

firm, t. ceflefit^ornnecriterium nobis excidat; r.

24 Vndet ftullumfenfibus perceptum falfum eß,nihil percipi poterit:feu (utaliis verbis prolata ^res dilucidior evadat)

nifi

nudae rei perceptioneJ verae finc, aäum

eri£ conltanria,judicioquc verita-

2.tdetbid. _{tjs> 2}

2y Itaqueprimum notitu naturalis Tritt' cip 'tum, tdquecertum&indubitatim inventus

&probatus eß Jenfus ^:cCim omnis reliqua

notitiadependeat abipfotanquam

ab

ori- ^- ginepriraa,

ipfius

^autem

affc&io å nulla

alia

alia feprioreprocedat: cåmomnis item fenfusimmotaecertitudinisac indubitatsfc fideifit. Reftatergo jamdieendum, quo

paäopertum cognitto vera certdqj posfit ac-

quiri.

26 Senfäsaffe&io fenmotioab aliout

fubje&o_occupante,fenftovelJenfaiio dici-

tur5cujusanimadverfio, obfcrvationuncu- patur } ejusq; perfeverantia, remotojam objeäofuperexirtens,memorialabfentisve- rö fubje&irepr*fentatio> remintfcentia fett phantafia³ quseeft quafi interna quaedara fenfatio»cümq; hjecoccurratfsepius hebe-

fcentefenfu, nec quicquam reprsefentan-

te , diverfum quid a fcnfu ftatuitur å , j.äfAw

Philofopho_eofieri ^j> led tale tarnen quod finé

*ma

^,

nonpoffit-

27 Vt autem ex ipfo fenfu memoria _{p n} fitjita émemoria reiejusdefepiusfafta^>

*

^«

experientia4:liquidemejusdemrei multas

j

memoriae uniusexperientise vim &efEca- ^r ciamhabent5. Efligitur Experientia mul- * '

19

tarumobfervationumremintfcentia feu memo¬

ria : quse tanti cun&is eft habita feculis omnibus,uteidempotiffimüm omniado-

cuinenraartiumfuitamörtum,quam cer-

titudinem Sc progreflum debere merito 6.J.Met0r videantur« Hinc illndin

Gorgia

Platonis pbjf ^1.

non fine caufa commendaturå Pbilofo- _7. Flat, pho:6 itfjLty ip.'jiifia. Womaiv,5£' Gorg.prope

blttuPiaTuyjiv 7 initiü fub

28 Adveramigitur certamq;notitiam Ferfona

& cognitionem pervenire defidcrans, in Foli.tonfer

omnibtifprimm experietur fenfus, maximé åt.2, Foff»

pro- iS.

proprios,

alienis minimé

tarnen

pofthabi-

tisautneglectis, omniaque

experintenta ani-

tnoprobe infigatfuo,

memoriåque firmiter

praehenfateneat: ut per

horura eviden-

tiamadearumrerum, qu*minus

eviden¬

tesfunt,cognitionem

& veritatem

perve-

nirepoifit.

29 Echac ratione

experimenti unius

aut plurium

phantafrna vel intelligentia

menti memori«vefirmiterinfixa, quate-

nus eamante cognitam

efle neceftura eft

1.1.Tofler. _quamperejus

notitiam deveniatur in ali-

1.cotifer.6. Cujusignoticognitionem

Cquandoquidem

Ethic.j. otnnis dotlrtna, otnntsque dijciplina^praext- s.Synt.Pb. _flentee cognitione

fit,

ut

re£te feutit Philo-

Epic.part. fophus 8 ]

Pranotio dici confvevit, Epi-

l.c.i.&j. ^curo, tefte Gaffendo,9

Anticipatio

: quae ufqueadeö

neceflaria eft ad veram rerum

i.Cic.iqv. cognitionem

acquirendam, utfinc eane

Acad.ii. cogitari

quidem, nedumintelligi quicquä

Gajfend.tb. polEt^1.

e.%.can.i. 50 Pernotumautem

in ignoti notitiam

pervenitur

fold

ratione

fen ratiocinatione,

Conf. cit. cujus

potifiima vis in

eo

confiftit ut ex

Anftot. i.

phaenomeni

c

auf

a

non-evidentis identitare

feii conveniemia cum pbajnomeno

caufa

i.poßer.\S

ev'tdentis,eademsL\it cerre fimilis, quamVis

nec ttoGaf non acqué

manife&a femper ac lenfbus

frnd. Synt,

obvia defignetur ac determinetur caufa ^2.

Pbil.Ep.1. 31

Atque hinc anticipatio feu prasno-

par.

i.fec. tio in omni ratiocinatione quafi prthcipium

j^.praf. & quoddam eft> nempe id, ad quod artenden«

cap.11.

doinfertur tinuni efle idem aut diverfum,

i.ibpart. (onjun&um

vel disjunUtm ab alio. 3 Etenim

tit

, ut

oinnis

qu*

in

mente

eft anticipatio feu

i pranotiodependeta

fenfibus,

& quidfm per

! _{murfonem aut}

infufionem

primariö: ira ^,

deindeniensexca var tas ideas & pbaretne-

^.Conf.ctt*

nafibi formare valet,e\unaqmdem,fimi- °f' c*n'

l'

, litudine velproportioney fedc pl.uribusetiä

ejasdequv

compofitione^4.

exegefin.

31 Omne tamen qued ineyiäens eftex

evidentisaniitipatiencJeupranctione denen- S

jb

can.^

firaridebet5. Hinc opiniofurpotelenfum ^•

ib,par.

1.

; ' Confequens &

fenfioni fuperaajeåa

6

3 il-

c^.can.%,

laveraeft, cui velfuffragatur, velnon re-

7-^iCAn-b

j fragaturfenfusevidentia7; eaveröfalfa,

%*ib.

^can♦

cuivelrefragatur,velnon fuffragatur evi- 4

cufer.cit.

„ entiafenfus8. Atqueadebmllapoteft efie

-Arift.degt

velnotitiavelfcietitia eortim, quanon claré neråt.

Ani-

B diftincléque percipivntur ac intelliguntur9.

tnal.10,

a 3$ Hicque modus eft rerum cogno- 9-

Cartef.

e fcendarum,quas,utmemoria prahendan-

dijfert. de

ä tur commodiüs,teneantürq; lirmiüsjnec

Method.j,.

evanefcant aur

perturbentirr

confundan-

a-§.C.p.m

ti turve,menshumana certas in clajfes redigit

i6.ite^§.

tt pro

cujufvisad

invicem convenientia

vel 6.p.if-&

% uifcrepantia:ita, ut, qu# funt unius &

§-7$'^,

te ejufdem confiderationisac natur#, fimul deniqicap.

fa

conjungatcomprsehendatque, deomnium

is earumintcrfeconvenientiafeu identitate 37.^S-nec

us nnamideamomnibuscomtnunemfibi formans, nom.Prirt.

2. q«* mentis a&io dicitur å Philofopho P^.45.44.

10- ivrctyay»1, eamqneinduäionem interpretes

Lipftorp

1•

um Latiniappellarunt.

de certit.

q- ?4 Vtque

fingulorum Pbanomenüm idea Phil.Caru

mt

ftu

apprjehenfioquae reicuique

fngulari

4.IJ.

im

iucftevoncipitur,per

feconfiderau,

fpe-

1.1ff

efter.

Ut i tes i4.

zSid. Cit.

i.poft.i4.

&z.pofler.

if.

l.Gdffl. ri/.

/ö/t.part.z

feä.+cap.

ii.

"W3Cg/JW item xa,OeKetftyüC to y.&Tei [J.eOoe

Philofopho f quod interpretes particuUre velfwguUre tranftulerunt]appellatur: fic

omnium univerfitn fimul _acceptarum iden-

titasSi convenientia>tftuitiimquidmente conceptaytyosGraccis, Latinisgenusjitem

ro#«9oA*feuuniverfaleactog£d<p*ip£s-ioe vel abftraäumPhilofopho^2: quod nihil aliud eft,quamconceptus mentistnultasresin ^uro dliquo congruentes ut unum quid appr&ben-

dentis proftabiliorememoridfulcimento.

Atque hic eil ^verus Sc genuinus

modus perveniendi ad certam treramSc

infallibilem rerumomniumnotitiam: mö-

dbprobecunäafenfusexperimcntaderequavis expendtntur,num rei declarandm,fufficientia fint. utinrebus inconfpicuis decenter ^ex

eoquod rebus apparentibus confentaneu

eft conje&uradefumi poflit ^j.

36 Quodipfum, fi ^nonlargiantur ex-

perimenta quotquot haberi ^potuerunt.

pr*flateade rejudiciumfuumfufpendere>ni*

bil deedprenunciando; quamperanticipa-

tionem intempeflivam Sc prsecipitem id

procertotemeréftatuere, quod ante pro- batum fenfus tarnen Sc experimentorum

evidentiaIuculentiorpoft fortafledir-

ruetac evertet.

F I N I S