D. D.
IN ILLUSTREM FAMILIAM
LE W E N H A UP
O B S E R V A T I O N E S ,
Q U A S ,
V E N I A A M P L , ORD. PH IL. U PS.
P R Æ S I D E
M ao.
ERICO M. FANT,
H I S T O R . P R O F . REG. E T ORD. SOC. REG. SCIENT. UPS, E T A CJ i D . R EG . L I T T . HU M. H I S T . E T A NT IQ UI T .
S T O C K H . M E M B R O ,
P R O G R A D U
E X H IB E T
A N D R E A S EPHR. HWALSTRÔM,
S T I P . V I C T O R . V E S T R O - G O T H U S .
IN AUDIT. GUST. MAJ. D. X ? » MAJI MDCCXCIV.
H . A . M . S,
U P S A L I Æ ,
LITTERIS VWLÆ DUUCT. jO H A N . EdM AN.
IN SACRAM REGIAM MAJESTATEM
MAGNÆ FIDEI V IR O ,
LEGIONIS VESTROGOTH. - DALICÆ
C H I L I A R C H Æ ,
O R D I N I S R E G I I E N S I F E R O R U M
EQUITI FULGENTISSIMO,
ILLUSTRISSIMO a c GENEROSISSIMO
C O M I T I
M MC EN A T I M A X I M O
„
S AC R U M .
P r o o e m i u m .
t mi ferum cum Poëca atque ignobile jure meritoque ducimus aliorum incumbere fa m æ jita nefas omnino a r q u e in majorum noftratium merita injurium putamus, e o r u m me m or ia m oblivioni tradere atque pofteros, vefti- g ii s eorum qui infiftunt, ftudiis non profequi atque h o n o r e . O ccafi onem, quam nafcendi fors fuppeditat, me
l i o re m nancifcendi inftitutionem atque maturiorem ad ne
got i a publica prop ioremque ad perfonas fummorum im
p er an tium accesfum, inde derivandum, inter adminicula a g n o fcimus, quae illuftrium familiarum membra nobilita
r u n t . Sunt autem in qualibet gente nonnulli, qui fingu- l a ri ratione d e re patria bene meriti prae ceteris pofte- r o r u m notitiae fe fubducere nequeant. Ex Brabcta ut
r u m q u e Petrum , Seniorem & Juniorem, quis ignorat?
Bielkiorum Steno atque Nicolaus, ille Cbriftina, hic Caroli X I t emporibus maxime inclaruere. Sparriorum Ericus, in
felix ille; fed magnanimus Sveciae Cancellarius, ex anna
libus numquj\m excidit. Posfiorum Canutus tonitru faélitio W i b u rgenfi fuit celeberrimus, Flemmingorum Claudius Supremus Stockholmiae Gubernator non intermoritura in fatis hujus metropolis gloria fruitur. Horniorum Clau*
A 2 dius y
d iu s, Frisi X IV . Amiralis at que Ar vidus ^ F r eder ici 1, Can«
c e l l a r i u s , nec non Gu/iavus 'belli tricennalis Campidu- f t o r magna n o mi n a reli querunt. Oxenßierniorum at
que GyUenftisrniorum decora ce leb r ar e famam fatigaret.
U t autem qui J ovi p r o x i m i , fulmini etiam p r o x i m i esfe f o l e n t j i t a nulla fere vetufta i n t er nos familia eft, quae n o n aliquam vi&imam publi cam fuo e finu monft rar e pos- fit, Liljebôkios l o q u o r , Buner io s , Spatrios, B itlk io t, B r a - b&o-s atque, quos nobis prasfenti in opufculo m e m o r a n dos fumfimus, Lewenbduptios. Sunt h i , ceu roti si imum eft*
dupplicis lineæ, Comi rutn alterius, alterius li beror um Ba
r o n u m , utriusque ?.urem per Satorum f or or em g e r m a n a m Mrrgaretiim Gufluviance pr of api æ jun£tæ, ex quibus t a m e n illos ta n tu m, i m m o poti sfi mum Axelii Stenonis l i b e r o r u m f at a, tenuitati virium confulentes, T u æ , B. L. cenfurae f ub - rnittimus. N o n nov a qu id em penitus $ aft tamen in faftis patriae haflenus n on m e m o r a t a pr o f er im us , quo ru m v e n i a m , fin minus rei ipfius m o me n t u m » civis tamen i n priftini aevi H e r o a s p i e t at e m me ri t ur am f perar e audemus,
I N
IN ILLUSTREM FAMILIAM
L E W E N H A U P T I A N A M
o b s e r v a t i o n e s.
§. I.
Q
nod a gen te Folkungica originem repetat hæc profa- p ia , notisfimum eft. Suos ver o a i ottiuna naules f equ ent i m odo dedu ci t:A x c l i t i s T o t t _________
i. huc in vivis 1484.
Olaus A xelii Ex altero connubio vir go no- ad W a l l ô f , Eques & Praefe- bilis B n g itta Omi ad Wallöf.
i . E ri rus Axelii
Uxores duxir 1. BenediRam r), 2 ( Uram Ltlje d), 3 Helenum Stute e
Laurentius A xelii 3- Filia Jngebunjs T t t nnpfit Joanm Llfonis Boos ad Erf- walla. Vidua 152 0/).
ftusGothlandide, f 1465. U x o res duxit i . Cat bar i nam Joan- nis. 2. Annam Joannis. Ex pri
ori c o n nu bio nara B n g itta O- l n ad H a m m ai ftad , nupta E- tengisloni Nicolai Equiri Sve- co. Falfaria Diplomatum &
Sigil lorum /2). Prædia T e m p lo Cat hedrali Upfalienfi le
gavi t a n , i 4 7 j b). Vidua ad
A §. 2 .
a ) Danfka Magazin T . 2. p, 39.
b) B r minii Disdrt. de Brânrkyrka, p. 9. nofc.
r) Virr rhets Årad. Handl. V. 2. p. 289- d ) v. Stjernm an, Hôfd, M. p. 14*
e) Botins Svei fica Hift. p. 712-
/ ) Aiia Familia R oof ana hoc tempore fuit celebris, Ejus Schema i C a n u t u s B o o s *
Epicus Canuhi
152°- Vidua M argareta Waft'*
Secundis. Nuptiis junfta Bernnar- do a Metun,
Canutus Canuti
v ■ Stjernman Hofd. M. p- 107. Fi
lia eju« Cathat ina Canuti Boos ad Hjelmfiter a Johanne Ti.uronis B o o s . an. T525 mater faéta eft /fo»
fetihanii, filii ipurii»
§• 2* §
lngeburgis T ott filia fuit B rigitta J o an fi i s Rocs ad E rf - walla, quae triplici mat ri mon io innotuit i. nupfit Erico N i
colai, Caftelholmiae p r æ fe £t o, port cujus m or t em 1520.
captiva in Dan iam abducebatur. 2. Magno Bryntonis L il- jebôk ad O p l o , qui Elfsburgum feudi loco renuit & capi
te plexus eft an. 1529. 3. Cbriflopboro Andrea Rod ad S k el l er y d, r e g n i Sen at or i, quem e Patria exulem (ècura eft an. 1542. Poft m or t e m vero ejus an. 1548» fequent i a nn o in pat ri am r edux adhuc in vivis erat 1567. Ex fe
cundis nuptiis filiam habuit notisfimam Elbam L iljeb b k, Stenonis Erict Lejonbufvud poftea co nj ugem. Poft m o r t e m mariti an. 1 5 6 8 in comiti vam dignitatem cum liberis eve-
£ta & animi m o r u m q u e indole viros r eferens Co me s E lba v ul g o audiebat. Vinculis a R. Johanne III. paullo ant e m o r t e m ipfius mi nabat ur p r o p t e r e a , quod dixisfet, n u m - quam illum i m p er i o fuisfe p o t i t u m , fi anre x x v a n n o s œque bene fibi fuisfet cognitus. N e p t e m e x filia B n g i t - tam Grip an. 1603. d. 13 Jun. ardelioni G e r m a n o , titulum Li ber i Baronis Auftriaci de Bårnick m e n t i t o , el ocav it , qui illam £ecum abduxit in Daniam. T a n d e m ipfa d. 10 N o v . 1607. in villa T å r n a a R. Car olo IX , carceri mancipata.
O b i i t 1610.
§•
Ejus filius fuit A xelius Stenonis Lewenbaupt, C o m e s d e R a f e b o r g , L. B. de G r å f s n å s , q u o d & Loh ol m dicitur.
E patria exul 1601 & iterum expulfus 1613 penates fixit in oppidul o Ros hei m p ro p e fluvium M ag el , H a g e n o ë n - fis Advo cat i æ in Alfatia fupra Ar gent or at um. C o n j u g e m d u x it Sidoniam, Comi tis Johannis de Falkenftein f i l i a m , quae ipfa an. 1579. o m n e jus hercifcundæ poft p a t r e m fa
miliae abdicavit. Etiam ante tres fatres fuos mor tu a eft.
Eft aut em Falkenftein A r x & Comi tat us Palatinatus Infe
rioris.
rioris. F r at er Sidoni* x Frnicbus, Comes ad Dotin impro- lis obiit & legato donavit hunc Comitatum primum fa
miliae patrui natu majoris btbaftiani, dein natu minoris Pbtlippt polleris *). Ultimus ex his Pilhclmus Firicbus il
l u m an. 1667. vendidit Duci Lotharingiac Carolo 1119 qui illum donavit Principi de Foudcmont, Cuin hic e vivis excesfir, controverfia oriebatur inter Ducem Lorharingiæ Lenpeldum, qui Falkenftein refumere voluit, & familias L .nenbaupt & Manderscheid. Conlilium Aulicum Carfareum
• n . 1728 Comitatura îpfum Duci adjudicavit» familiis au
t e m Allodia. Cu m Rcg t Stanislao Lotharingiam ced eret D u x F ra n f J'eus, Falkenftein tamen retinuit & notistimum ef t, I mp er atorem Jofepbum U , cum depolita majeftate per E u r o p a m proficifceretur, titulum, de h o c comitatu gesfisfeg).
§• 4'
B i n o s ex Sidonia filios habuit Comes j 4xelius. Johan
nes Cafimirus, natu ma jor, intercedente regina vidua Ca- tbarina Stenbock, in patriam rediit an. 1614. & uxorem
d u xi t Sidoniam Grip. Frater autem natu minor bteno / 9xe- J t t t in patriam redux an. 1*03, falfa de mor te fratris na
t u mnjoris narratione o b ti nu it, ut ipfi cederetur tam Ra- i e b o r g , quam Gråfsnås b,. Connubio ille jun&us erat c u m M agdulena, filia Comitis Joacbimi de Mundctjcbeid*
Poft-
*) Slottet och Greffkapet Falkenftein fkall reftitneras horom , fom det med ratta tilkommer. Och hvad rättighet Crefvame af Rafeborg, Lrjonkufvud kallade, hafva til Amtet B nzenheim , et län’ af Arktbi- fpedôinet C öln, fäfom ock til Friherrelkapet SepolzKirch, uppä Hurds- rvggen beläget, d< n (kalt vara dem med alt hvad dtrtil hôrer, förbe- h ä l l e n . P a x IPsjlp al.
g ) B ’i f binas Frdbefcreib. Ed. i , Vol. 3. p. 2043. HHbners Stat»;
Lexicon & Genealog. Tab Btrehs f.efverresbefkrifn. Fl. 3. p. 1Ç9- O. Stjernman, Genealog. Tabeller Mfcr. in Bibi. Upf.
b) Idalienberg, Hift. Guû. Ad. P. 3. p. 95—103,
Fo f tq u am autem inno tui t, quod filiam FUfabet ham Ama*
liatn Lewenbaupt conjugi Catholicae Religioni a ddi &o, C o miti Philippo Theodorico de Manderfchetd elocaverat; an.,
1636 Comitatus Guflavo Adolpbo, filio Johannis C afim iri>, adjudicatus elt /). Pofteritas Stenonis ex annalibus noftris;
ex hoc t e mp re evanefcit. E o numerofior aurem fuit J o - bannis Cafimiri. Ex filio natu maximo Guflavo Adolpho „ cujus conjux Cbrißina Catharina Delagar d ie, an. 1696. m o r t u o , pariter & ex natu m i n i m o , Alexio vel A xelio , q u i ma t r i m on i o jun£tus fuit Marice Ehfabetbœ, Comitis P h ilip s p i Theodorici de Manderfcbeid filiae, nulla eriamnum f u p e r - eft propago. Etiam, quantum no vi mu s, in patria esfe d e - fiit mafcuia fiirps filiorum ordine tertii Ludovici W eiricbt*
cujus uxor Uufanna, Comitis Cratonis de Hohenlohe filia«
Unus enim liberorum ejus immortalis heros Co m. A da- mus Ludovicus Lewenbaupt filias tantum reliquit. Alter Ca
rolus Julius Gener al is Excubiarum Prarfe&us & Stadæ G u b er na t or oiim fuerat in Ducatu Brehmenfi, ex q u o A r g ent orati adhuc pofieri fupcrfunt.
Ç
Ex filio itaque o r d in e fecundo Car olo M auritio, r e g n i Sveciæ S e n a t o r e , def ce nd un t quotquot adhuc in Patria fu- p e r f u n r , Illufires Levoenhauptii. Ejus filius natu m a x i m u s A xe liu s Johannes vice A d m i r a l i s , filium habuit unicum Gu- flavum Ottonem, qui avitam religionem deferuit atque coe
lebs in Gallia obiit. F r a t e r ejus Carolus G ußavus, Ele£fo- ris Saxonici copi arum d u f t o r , pater erat Caroli P. m ilii, cujus finiftra fata norisfima lunt atque Fredertci Königs- m arkii de Cas myr a.
§• 6 *
A d f u n t in Collettionibus Genealogicis Palmfljàiàia- nis fequentia Diplomata illuftrem hanc familiam fpeftanria.
i . Lit«
*) Adlerfparres Hiftorilka Samling. P. 1, p. 195. not.
i . Li rter æ R. Johannis 111. datæ Timmelsr d. ay Dec.
1 1 5 6 9 , quibus Viduæ Stenonis E rici, Ebb* Liljebôk, Comi- t t i v a m confert dignitatem, cum arce Rafeborg in Finlan- c d i a , paroecia Karis atque tot Monafterii Nådendaleniis ( C o l o n i s , qui fufficere posfent XII. millium marcarum an- xnuis reditibus.
a. Heir ar s V e rfch reibun g zwifchen G raw e A xeln un d I F r å u l e i n Sydonien Erw in zu Falkenftein. Falkenftein d. 8 ]Jul. iy79. Axelius Lewenkbpfen tum tantum Liber Baro d e
«Gråfsnås & Kågelholm falurarur. Lo co juris hæreditarii ii n Fal ke nftein tria millia aureorum dotis nomine recipe- i r e t , t ot i dem ab ipfo doni matutinahs loco Sidonia con-
«cesfis. Baronatum G râfsnâ s etiam poft obitum ejus reti- m e r e t vidua. Subfcripferunt his conditionibus Du x Caro- tfu s , A xelius & Mauritius Lewenbaupt, Georgius Johannis iC om e s Palatinus Veldentiæ, (Jrjula von Daun Comitisfa de I F a lk en f te in, Sebaßianus, fÉolfgangus & Ericus, Comites
d e Falkenftein.
3. Li tteræ R. Johannis 111. datæ Ståkeborg d. 28 Jul.
1 5 8 7 , quibus Comitatum Rafeborg confert filio Comitisfae .Ebba Liljebùk, natu maximo Axelio Stenonis. Confirmatae Jiunt h æ Calmariæ d. y Sept. eod. an no atque infignia l u m e t i a m ei conccsfa.
4. Li tteræ R. Johannis 111. d. 30 N o v . iy 9î> Georgia E rici datae, quibus ei co mm ittit, ut Comitisfae Ebba fer- f n o ne m fuum Regi contumeliofum atque ejus filiique A xelii in C ol on os Comitatus duritiem ex pr ob re t, fub minis car- ceris perpetui.
y. L i t te ræ Ducis Caro/i datæ Witrenften d. 10 D ec.
1 600 , qmbus Cormrarus Rafeborg, quem fuga fua e patria C o m e i A x d iu s Lcwsubuupt p e r d id e ra t, fracti M auritio tri-
ß tui*
buirur. Sequenti anno d. $ Dec. Revaliae etiam B a r o n a - tus Grafsnås ipli a Duce concedebatur.
6. Litterär R. Caroli IX . N y c o p i æ d. 12 A pr il 1 6 1 0 , quibus mo rt uo M iuritio Lewenbaupt, Axelii filio S te n o n i, qui in patriam com me nd at i on e El e&or um & P r i n c i p u m muni tus redierat atque fidem & obfequieim p r o mi f e ra i r, in Comi tat um conceditur arx R a f e b o r g cum adj acen ti bus praediis, Karis & Ingo p ar oeciis, nec n on Tet ala in L o y o atque villa & urbe Ekenås. Filiae autem M auritii 12 m i l lia thalerorum numeraret.
7. Litterae Reginae Cbrißiv* , Srockh. d. 20 D ec. 164.4°
quibus filio Comitis Jnbanm s C afiniri Lewenbaupt, Gußava AJolpbo confirmat Comi tat um Rafeburgenfem.
§• 7-
Efl autem R af eb or g in N y l a n d i a & paroecia K a r i s fira. Carolo Canuti, £ x u to i m p e r i o , domicilium olim fuit.
Tottianac dein familiar feudi loco concesfa. P er r e d u f l i o - jnem R. Caroli X I. fifco adjudicata, Praefe£lo C o h o r t i s D i m a c h ar u m N y lan den fi um habitationis loco cesfir. A r x nil nifi rudera priftinae fuue dignitatis offert^). Varia fa
miliar Lewenhauptianæ in u r b e m E k e n å s , quae fuæ o l i m fuit di t io ni s, merira exponit Bergman, in Disl’et tat i on e d e hac ui b e , A b o * 1 7 6 a
4) Rhjzelii SvioG. Mun. p. 157.
A X E L S T E N S ON Lewenhaupt,
Grefve til Rafeborg, Friherre til Gråfsnås, fom ock killas andra gângen 1613. G. m. Sidotiia, Gr. Johùns a f pulkenjfeitL o h o lm , gick ur Kiket i6 ôr, och ucdrefs t D'Otter •).
Jo h a n Ca s i m t r Lewenhaupt
kom h«tn p3 Drottn. Catharina Stenbocks fôrbôn 1614. G. m. Sidonia G rip t f. pâ Gråfsnås 1583. d. 10 Aug. f ifi?4.
G u s t a f A d o l p h
Pofteriteten utllocknad.
Ca r l Ma u r i t s
Svea Rikes Rid.
Lu d v i g W k i r i c h
G. m. Sujauna Gr. Crß-os af Hohenlohe Dotter.
A x e l ntflocknad.
S t e m Lewenhaupt,
f i * GråfgnJs efter Fad rer 1608. G. m. Magdalena, Gr. Jo ach im won d -rchnds n offPr y f. 1585 » J*™ar.
El i s a s e t h Am a l i a Lewenhaupt
G. m . Philip Tineodotic, Grefve af Manderfcheid i K */l
Ax e l Jo h a m
Vice Amiral.
i
Ca r l Gu s t a f
Stannade i Sach- filk tjenft.
ÜKlTA G. m. Adam
L udvig.
G u s t a f Fk e d h t c
General Lieutenant.
A d a m Lu d v u C a r l J u l i u s y tir . Marikalk» General Major och Com™
daut i Stade. S ö n e m e na4e utomLaflda.
Gu s t a f Ot t o,
afl'ôll ifrån E v a n g e l i -
Jka låran, och fatte fig ned i Frankrike,
f ogift.
C a r l E m i l F r e d k i c K ô n ï g s - h a l s h u g g e n . m a r k a f Cafsmyra,
Jfr. Berchs Lefremes Beftrifn. Fl. 3. p. ip9* med Slbntrs Gene»l0g, T ab. och v. Stiernmans Svecia IHoftris.
») Rosheim , der Gr. A x tt Stenfon fatte fig ned, 5r en liten
St<d vid ffcdm Mage? i Hagonaa j Ella« Sfvanföre Strasburg.^ Falkenftem Ster et 'Vfflcap och Slotr i nedra Pfaltz. G efvinnan Sidonius broder, E tnkh, h re vr tilfaun, d>g baridos «och teftan lenrernde Falkenftein til fin Farbror Sehaßians, och efter hans lini s utgång, til an ira Farbroderns Philips efterkommande.^-tilhtlm IViri h apdenna fiffa lînien fåide det 16^7 till Hert. Carl 111. af Lothringen,
* fom fkå kte det nil Prit fen af Vaudemonr. Når han dog yppades tvifte^Uan Hert.
af Lotfhrii"«*“'1 . r°™ ville återtaga Falkenftein, och hufen Le- menhaupt och Mander/cheid. Rikshofrådet domde 1725. *tt Herngen flulfe behålla Gr-fft 3 net : m^r lämna Grefvarna deras Allodier. Nå«- Hertig Lrans aftradde Lothringen riii Fraukrike. ‘beliéii han ic k e th tin , och
{BiifiM&t*5 ’ Btfchreib. HUbness Stats - Lexicon.)
