B. A. G. - - Iß
Dlflertätione Graduali
PARALLELISMUS
MENTIUM & CORPORUM
rudi penicillo deliiieatus
Quem
Confinßt Gf a-dprcbatione Ampliffi
Facult, Philef. in Reg. Acad, Upf.
Sub Prjesidio
CLARISSMmRii
DN, JOHANNIS A:
BELLMANNI,
Eloquentise Prof. Regii >
Public# disquißtionifijlit
JONAS FAHLENIUS
Fahluiienfis
Ad dicrri 8 Aprilis Anni MDCCVIL
irrAudit* Guft. Majori.
UPS ALI^,
Typis WernerxAnis»
Egregu dignatioriis Viro,
Dn. ANTONIOSWAB,
Societati Rei Metallica; ad raa-
gnum Cuprimoiitem a
rationibus.
Spectatijfimo Pru
Da PHIL I P P O
T R O T Z I G,
Societati
*'Rei Metallica; ab acre
repurgando.
Fautoribus & Bene
1... fk. '• j,
J ' x
,
•
.Exile hoc
in debiti obßrvanti# gratic{ue
ob plurima in fe
cum omnigen#feli
dicat &
Spe<5tatiflC
Obfervantijfimut
Jv
Speåattifideirerumque ufu é? experien-
tid conjfticuo
Da FRIDERICO
BRÄNDER ,
Per utramque Dalekarliam Quseftori,
Spetfat# integritatis &prudentiaViro^
Da OL A O KAHL-
METER,
Societati Rex Metall, ab a:rc
ponderando.
fadtoribus Optimis
mmufciilum y
amrni qualecimque fignum%
collata beneficia>
citatis adprecatione confecrat
JtSTomin.
eultor
F.
B. L.
CÖnßitutum do aliquo exercitio t-Academico mihi fuit> it erum deedeii* co-
gitanti, de Rerum Triade five Numer ö Termrio fcribere i & npnnulla eo jpe*
tfantia> prout memoria fuggeßerat, an-
notavu Verum cum deprehenderem iU
lud argumentum mgenium magis fuba-
åum & multiplicem leäionem otiumqué
liberalius pofcere; omijjoeo, forte obtu-
lit fe mihi prafens argumentum * quod utjeflino imgetu conceptum, ita imma*
türo ganepartit editum Tibi B. Ljiflo*
Fateor equidem in eo majori diligentia me occupari debuiJJ'e> idq.; uberiori traftatio*
nedignum ejjc 1 Verum nee rerum mea*
rum pra fens conditio, nec otii^ quo ger*
brevi ujus fum dtp- utor> ratio fivit. me
partibus dem, mejs rite defunp. Pluraquf
quod non diffiteorya me addigotuif- fent, fed certioribus <&* gen eraiwribus
contentus > ut defaftum fuppleat B.
candor & melior intergretatto, gerojß*
cioje rogo. "■ ';
F. F. QJ.
Uanquam extenfio
& cogitatio im-
menfum quantum inter fe differunt;
im o magis ä fe in-
vicem diftare vi-
dentur, quatii ab ipfo nihilo : inter ütramque tarnen iiotabiljs quaedam analogia & conformitas deprelien-
ditur, quå fe mütuo refpiciunt &
referurit quam optimé, perque o-
mnia imitanturin variis iliis, quos fubeunt modis, quibusque pariter
ädficiuntur. Argumento eft fre-
quens illa ab animo ad corpus &
vice verfå decora verborum trans-
Iätiö. Quod fi ab ipfa origine hujus
A analo-
analogiam res repetenda föret ] nofi
aliunde illa derivanda efiet, quam
åplacito Dei, quo voluit fuas per- ' fe&iones repra?fentare, feque velut
extra fe depi&um 6c adumbratum contemplari. Quod quidem effe-
cit illuftriori 6c vividiori modo in
mentibus, dilutiori autem 6c um-
bratili, 6c fi ita diceré liceat, figu-
rativo in corporibus: atque aaeo
res in univerfum omnes nihil aliud
fuerint, fi primasvum ftatum fpe- öes, quam pi&urae 6c imagines Su- premirerum Archite<äi6c Condito-
ris, quippe
Lußt in humanis divina pötenfia
rebus.
Hanc mentium 6c corporum analo¬
giam 6c conformitatem five paral- lelismum, quo nomine in ipfo hu- jus Difiertationis frontifpicio uti placuit, quod videlicet juxta fe ve¬
lut pofita eundem tenorem perpe-
tuo fervent, hic paucis fert animus adumbrare.
«. 1.1
3
§. L
ÜT denda claré primum 5c diftinåé eft agamus, via 5c ratio tra-
methodi. Quicquid eft, vel ut fub-
fiantia „ vel ut modus fubftantia?
concipitur. Modi funt varii > ex iis tarnen primarii quantitas 5c qua- litas. Vel, quod eodem recidit ,
Ens in fubftantianv 5c accidens di- viditur. Accidentium duo funt_j genera pra?cipua, quantitas 5c qua-
litas. Injhis convenientiam men- tium 5c corporum monftrare nobis
hic vifum fuit. Etjprimum qui-
dem nonullade Ente 5c ejus attribu- tis, quas noftro inftituto inferviant, generalius annotata prajmittimus.
Inde mentium 5c corporum con- gruentiam in notione fubftantiae 5c
accidentium quaerimus , inftitutå
collatione inter diverfos, fed tarnen
analogas modos extenfionis 5c co- gitationis. Poftea demumoftendere
conati fumus,ut inter fe conveniant
in quantitate 5c qualitate i ad illarru
re-
4
réferimus numerum & magnitudi-
nem; ad hane mentium & corporü
flatum five bonum five maluma
§. IL
Omnium tis illa nbtio 5c primofiftit mentibüs fé liobis & cor- En-
poribus communis, Éftque Ens
terminus univocus refpe&u menfis
& corporis : nam de utroque dici poteft , quod fit & exiftat, etiam ubi
mens fuper utriusque eflentia &
exiftentia ad fe non refle&it. Un- de fequitur attributa Entis utrique
ex aequo competere. Quasri au-
tem poteft, annon Ens univocé de
Deo & créaturis prasdicetuf ? Ne¬
gamus : fic «him multae imperfe-
diones Deo tribuerentur> ut infuf- ficientia, dépchdentia afc äliö, fini-
tas, tempus &«. Adéoque nec tria illa, unitas. v ef i tas Stbonitas Deo &
cfeaturis univocé tribuuhtur. Non adtinet hic åttrihuta illa Entis uni-
voca recenfere, cum fufficiat adle- quentia pröbé attendere. Primum
Entis
5 Entis attributa debere efle commu¬
nis, hoc eft , univocé competercL-»
mentibus 5c corporibus; ad men-
te m relata fupponere cogitationem;
ubi adpjtontur ad corpus, in exten-
iione fündari. Exillis denique per yiam triplicem cauflalitratis, nega-.
tionis 5c erninerrtiae, vel aliå y fi|lu- bet, methqdo, perfummam abftra-
åionem ad Deum ipfum, quantum quidem fiéri poffit, adfcendi debe-r
re. Poftremo eo ordine proponi,
qui claras 5c diftin&as 5c foecundas
ideas gignat, ad rejiquas fcienfcias
5t difciplinasulum fuum late diffun-
dentes- Et hxc funt haut dqbié
necelTaria requifita Metaphyfiees,
unde de ejus dignitate 5c excellen-
tiå, iimulque de ejus defe&u 5c er- roribus, (i qui fint, Judicium fieri
poflit. Hic tantum dicimus, fcho-
lafticos ex non bene perfpe&årt^er^-
tis natura, vel malé fepqfitå ejus con- fideratione nonnulla minus£ongru-
^nter in Metaphyficis doc.uifle, Ut
cum
6
cum inter attribüta Entis retule-
runt locum, qui valde improprie_*
mentibus tribuitur; qua? res adva-
ria abfurda Sc contradi&oria ftatu- enda ipfös impulit. Ita minus ad¬
äquate ftatuuntur materia Sc forma
effendi principia, cum non fmt men¬
tibus 6c corporibus communis.
«. III.
QUemadmödum conveniunt mens in Sc corpus, notioneEntis ita
quoque fubftantia? notio utricß com¬
munis eft. Competit enim iltisfub-
ftantiae definitio > quod fint res per fe fubfiftentes, Sc accidentia recipi-
entes. Ubi obfervandum, fcalam
praedicamentalem ita debere fabri-
cari, utSc mentium Sc corporunu»
natura? Sc proprietatibus inferviat;
Sc nec plura, quam opus eft , nec
pauciora accidentia numerari: de-
nique ordine, quo fe excipiunt, Sc
quodammodo ab utriusque natura
ftuere concipiuntur, recenferi. Qua
7 in re non paucis illa fölet laborare.
Verum his miflis, videamus, quo- modo inter fe conferri poffint mo- di 6c accidentia men tis 6c corporis.
Et primum quidem utriusque eflen-
I tia eådem via inveftigatur 6c co- gnofcitur ex fuis attributis, five^
modis 6c accidentibus per abftra-
öionem, ita ut fi inter fe canferan- tur, id, quod fit velut radix 6c fun-
damentum reliquorum omnium, 6c
fine quo cetera omnia concipi non
poflunf, id, inquam, utriuscgcorjfti-
tutivumvel eflentia merito habefur.
Goncipimus , verbi gratiå, hy cor- poribus lumen, colores, figurarru, inagnitudinem, motum 6cc. quae o- mnia, cum extenfionem fupponant,
in eå corporis eflentia confiftere-a
re&é'dicitur. Quod fi enim cor¬
pus diverfimode colores mutet; fi
ex auadrato fiat rotundum, ex ro- tunao triangulum; fi majus vel mi¬
nus , manet tarnen extenfio. In__.
mentibus pariter varias ideas anim-
adver-
■8
. ,, ...
J
advertimus , intelle&us, amoris ,* (
gaudii, affirmationis , negationis, c
dubitationis 5cc. quarum ea eft ra- c
tio, ut in omnibus 5c fingulis con- e
fcienticB five cogitationis qoneeptus f involvatur. Ünde cöncludiiiius c
mentis eftentiain confiftere in co- p
gitatione. Corporis attributacon- j
fecutiva funt divifibilitas 5c impe- c netrabilitas, quibus addunt nonnulli r
incorruptibilitatem. Illaineoconfi- r
ftit, quod partes extra partes habéat* r
ifta in eo, quod tina extetifio non fit r iri aliå; hcec eft, qua nulluni"corpus p
abfoluté perit i quanqtiam enim_» p modos 5c accidentia mutat, manet i
tameri eftentia Cömtiiunis, qua? eft t extenfio, Ita [cogitätiö neceftariö t
infert conceptuum pluralitatem fi- n
ve idearum diftin&ionem ; undeL* t
cotifequitur unarri ideam non efie b
aliarti ideam, five conceptum unius r
non effe cortcepturti alterius. Üt- r
eutique autem conceptus fuos mu- t
tet mens, non tarnen definit efie_> c
cogita-
cogitatio. Porro ut extenfio in in-
definitum eft divifibrlis; ita quoqiie
cum cogitationé adeo conjun<fta_»
eft idearum diftin&io 6c pluralitas
five ad hane aptitudo, ut ex uriå«
quåque ideå plurescontinuo conce-
ptus & idea? aliae emanare poflint:
at(j uti non dantur atomi; ita non
datur idea adeo fimplex & unifor- mis, qua? fit omnis refpe<ftus 5c va- rietatis five pluralitatis expers. De«
nique uti non datur vacuum in re- rum natura, ita quoque non conci-
pituridea nihili. Tandem ut non
poftunt extenfionis finés concipi;
ita non datur tanta perfe&io men-
tis, tamque confummata 6c Omni¬
bus numeris abfoluta cognitio, ut1
non poftit illa augmentum admit-
tere. Jam illa extenfio proutåno-
bis confideratur abfoluté,ut mat'é- ria prima, eft indeterminata 6cme-
répaftiva: quemadmodum cogita¬
tio, quatenus in ea mentls eflentia confiftit, 6c ut pfincipiurn omnrum,
B qua?
10
quae in rnente funt, concipitur, va¬
ga & otiofa eft; proinde ut diftin-
<fte conliderentur, necefle eft , ut a£hi informen tur: illa quidem per motum, ha;c per facultatem cogi-
tandi in a&um edu<ftam. Quo ipfo
novis A confpicuis diftintftisque^
form is induuntur, qua? funt in cor-
poribus, figura, fitus, magnitudo ; in mentibus idearum varius & mul¬
tiplex refpecius, quå nurnerum, di- gnitatem & ordinem. Porro ut in omni^rnotu eft adio & paftio, ad qua$i requiritur ab unå parte vis
movens, ab altera vis, quå corpus
poflit moveri: ita in omni cogni-
tione eft qua?ftio obje<fti ejusque-j '
idea. Hac enim facultatem entern
pra?ditam efte voluit Deus, utre-
rum ideas[in fc excitare poftetjad-
que ita rerum ratio comparata eft i .
ut å mente poffint comprehendi.
Quantftas (veröj virtutis agendi 8c patiendi infcorporibus oritur par- 1
tim ab extenftonis mole, partim å
celeri-
ti
celeritate 'motus, partim å modo
contrarietatis, quo corpora fibi in-
vicem occurrunt : ita vis intelie- ktus & voluntatis dependet tum å dignitate vel fublimitate objekh va- riå,tum ab ardore 8c fcrutinio men- tis inteniiori vel remiffiori, turru etiam ä vario confiderandi modo, prout nimirum vel direkté vel in¬
direkte, vel primariö vel fecunda-
rib objekium confideratur. Huc pertinet determinatio motus , cui
'
adpetitus five inclinatio in mente^»
refpondet, ab ipfå cogitatione di--
itinkta, quemadmodum motus de¬
terminatio ab ipfo motu diverfa-1*
concipitur. Nam ut motus motui
non eft contrarius, nec cogitatio cogitationi contraria; ita contra«, determinatio motus & adpetitus vo¬
luntatis contrarietatem admittfti Hic non elt pr^tereundum, idem ? quod de extenfione 8c divifibilita- tefupra diximus, de motu veré ad-
firmari pofie: nimirum non poffe-*
12
ejus fammum gradum uti nec mi¬
nimum å nobis concipi, Atque^»
id profe&.ö iongé majori jure de co-
gitatione adferere poflumus: nanu
nec cogitationis admirabilem vigo-
„
rem ipfa mens adfequitur; nec ea
un quam adeo torpet otio, ut plané
fitotiofa. Ut enim non datur ab- fqluta corporis quies, ita mens aéiu femper cogitat. Porro uti motus eft caufTa omnis varietatis in cor-
poribus, atque adeo formarum fu-
pra receniitarum, qu# primo&im- mediaté ex motu oriuntur; ita il- Jas materia? fuperinduétas motum_, ,varié determinant. Unde rurfus pro variå rnotus determinationtu,
proque diverfa iilarum formarum
,difpofitione oriuntur qualitates va- rias corporum , quas communiter^
patibiles vocant: utpote lqinerL_»g quique ex luminis variå modifica- Jione r.efultant, colores; fonu.s, o- dor, fa por; <Sc qualitates tactiies ,
aut durities, mollities, la? vitas, afper
ritas.
ritas, calor, frigus &c. Ad eundem
modum concipi poßimt mentium«,
indoles 6c diverfa ingenia , fuppo-
nendo in ideis varium ordinem, va- riamque relationem 6c congruenti-
am vel etiam contrarietatem ; ac pro his variam voluntatis inclina- tionem, qua in alia atque aiia ob- jefta magis vel minus, direfté vei
öhliqué cum vel fine ordine fertur,
VeLalia rurfum averfatur. Un de«,
vocanfcur ingenia dofta vel indofta,
virtutis vel verå imagine vel larvå confpicuii conftantia, vana, moro-
fa, blanda, curiofa, ftupida.
s. IV,
Ic utcunque pro anftituti noftri
ratione, hoc eft, breviter 6c in genere eonati fumus oftendere ana¬
logiam inter mentem 6c corpus iru»
modis extenfionis 6c cogitationis parallelis. Superfunt adhuc non_
pauca, heic loci non incommodé
inte-rferenda ; fed quas nunc brevi-
tatis ftudio omittimus. Nullarm,
quip-
14
quippe mentionetn Fecimus admi-
randa? & puleherrimse ftru&ura?
corporis humant, cujus prototy- pon in mente Suprema agnofcere
par fuerit,quodquecum mente hu¬
mana ar&ifEmo vinculo conjun-
$;um analogam utriusque formam
& conilitutionem arguit. Adeoq;
nihil nunc dicimus de reciprocätio-
ne mentis & corporis , qua certis
motibus in corpore certa? idea? in
mente refpondent, & vice verfå.
En modo fa dem humanam, & vi¬
debis toturn hominem: imofaltem oculos fpe&a, qui vivam animorum
indolem & effigiem monftrabunt_>, Suppeditaret quoque hic focus no-
bis anfam nonnulla dicendi de av-
fyuwKoctteCoc> nec non de harmoni!
mentium earumcß mutuå commu- nicatione, & aliis id genus: tum de fermone natural! , an detur:
de loquelå brutoriim, & in genere
de variis illis lignis externis, qiue
vel natura vel arte cum certis ide-
is
is in mente conjun<fta fullt. Verum
hxc omnia 6c altioris Tunt indaginis,
&modü difiertatiuncuhe ac fortafiis limites, quibus circumfcriptifumus,
excedunt. Quid numeros refere-
mus, vel Oratorium illum 6c Poé- ticum in oratione ; vel Hiftrioni-
cum in geftibus corporis; vel fo-
norumin modulatione1 vocis 6c fi- dium ? Hinc Vete res Mufici varios
pedes variis affecPribus ciendis ido-
neos excogitarunt. Hinc Oratores
6c Poétce vario vocis fiexu 6c nu-
merola fyllabarum conftru&ione,
nec non variis corporis geftibus ; quanquam hic poftremus modus
Hiftrionibus proprius fit, quoscun- que anknorum motus pro re natå
adeo artificiofé adumbrare 6c ex-
primere potuerunt, ut non tam di-
ci res ipfe , quam agi, non tarm, audiri, quam fpeéfcari viderentun...
Unde quanta fit inter numeros 6c
mentem harmonia patet; ut hac
ratione non male å Xenocrate di-
öura
16
dum fit j animae originem effe nu¬
merum : 6c Plato mentem elTe es- [
fentiam intelle&ivam per fe mobi- 1
lem in numerum harmonicum äd- feruerit.
Rogredimur nunc ulüerius o-
ftenfuri, qua* fit convenient&__»
mentium 6c corporum refpe&u
Quantitatis. Quantifas eft duplex:
Conüinua 6c Bifcreta. Ad illam
magnitudo refertur , ad hanc nu¬
merus five multitudo. Etfi vero numerus tam late patet,: ut6c men- tibus 6c corporibus adplicari poflit;
Plato tarnen numerum ad animam
peculiariter retulit, dicendo, men¬
tium principium efTe numerum
corpofum magnitudinem ,
Laértio. Proinde
:Ut figürae in__>
corporibus menfurantur; ita idex
in mente computantur. Circa di-
menfionem figurarum Geometria,
circa computationem idearum five
ratiocinationem Logica verfatur_-.
$. v.
lila
!
*7
lila oftendit, quiefit figurarum varia
I idearum relationem Sc multiplex inter feproportio: fecundum hax Ca¬
rum* vaafiaiii convenientiam Sc in- convenientiä docet. Figurs inume-
ris modis variari pofiuntj& varié di-
; viduntur, tum pro ratione laterum y linde -jionnjullse dicuntur multilate¬
ral vel polygonae-: tum pro laterum
Sc angulorum diverfå proportione;
unde in reguläres Sc irreguläres di-
[ viduntur. Itaideae in mentediverfi- mode difponi pofiunt, quarum alias
ex pluribus ideis fimplicibus com- pofita? funt j & plures diflinélosque
coneeptus involvunt, Sc vel nullo
ordine, vel certå ratione inter fe con-
nexas. Quia vero in multilateris area
non ita co m mode inveftigari po- teft; hinc figurarum transmutatio
I inftituenda, ubi ordinarie figurs
plurium laterum ad pauciorum la¬
terum, figuras ejusdem valoris Sc
quantitatis reducuntur* Ita ubi res
vel idea aliqua plures Sc diftin&os
C C 031-
i8
conceptus particulariores involvit,
ut quid illa fuo complexu in fe conti-
neat, eo facilius deprehendatur, po»
teft & debet illa fub generaliöri ideå,
qua? tantundem valet, comprehen-- di, & ad pauciores terminos redigi,
Si id commodé fieri non poflit, fin- guli eonceptus diftin&é confiderari debent,atcjj deincepsinter fe cdnfer-
ri: hoc eft, debent finguli ad tres ter¬
minos reduci; quemadmodum figu¬
rs multilateral, qua? in alias minus commodé transmutari poflimt* re-
folvuntur in triangulal Atque ut in figurarum menfuratione tres anguli
& tria latera occurrunt: ita in omni
Syllogismo non debent elfe plures
vel pauciores termini quam tres:
nam ut triangulum eft figura fimpli- ciflimä,ita nullaratiocinatio paucio-
ribus quam tribus terminis conftare poteft. Porro ut varié inftitui poteft triangulorum menfuratio, pro vide-
licet laterum & angulorum variå re-
iatioiie ad fe invicem: ita ratiocina-
tio varie perficitur pro variå trium
terminorum, iive majoris de mino¬
ris termini cum medio difpofitione, Deniqß ut figurs menfurantur ex an-
•
güli's & lateribus: hoc eft,ex relafcio-
ne illa, quam habentlatera de angu- li ad fe invicem: ita termini in Syllo- gi^mo non abfoluté confiderantur,
fed in refpe&u ad varium de fe prx- dicandi modum. Tandem ut forma menfurationis conliftit vel in addi-
tione vel fubtra&ione; vel, quod eo- dem recidit,in multiplicatione de di-
vifione: multiplicatioenim de divi-
fio non funt aliud, quam multiplex
de continua additio de fubtra&io: ita forma ratiocinationis confiftit in af-
firmationedenegatione, live in vario
de fe prasdicandi modo. Atqj ut ad¬
ditio de fubtra&io certa habent axio-
jnata. Verbi gratia: Totum eft ma-
jus fua parte dec. Ita fundamentum
omnis ratiocinationis eft di&umde
omni de de nullo. Et fic porro.
'2 O
§. VI.
REliqvum ter fe mentes eit, ut & conferamus corporain in- re- j
fpedu ad diverfum flatum. Obfer-
vandnm igitur, rerum perfe&iones
in fubflantiales & modales refté di- vidi pofTe. Illae ad effentiam rerum ; abfolutam pertinent, & ab eå funt in- feparabiles. V. g. in rebus cogitanti-
bus intelledus, voluntas, libertas; in extenfisquantitas&motus: ha? non ad effentiam abfolutam perfcinent,
fed ad naturam & flatum rerum
completum, qui fupponit alia obje-
da & res alias, ex quarum rnutuå
communicatione & ad:uum recipro-
catione refultat. V. g. in mentibusf prout varié inter fe congruunt &
coneordant,& velamore vel odio fe
profeqvuntur,oritur inde earum bo-
nitas vel malitia: in corporibus7 pro
varia eorum difpofitione & motus communicatione exfurgit ordo vel perturbatio, Unde rurfus emergit
alius flatus,qui in refpedu ad mentes
dicit 1
2 I
dici poteft Felicitas, vel contra m ife-
ria ; in relatione ad corpus, pulchri-
tudo & deformitas; vel li tnavis, per- fedio &corruptio- Rationum pon¬
dera vim motus habent. Undevisdc
determinatio motus & inclinatio voluntatis varia efle intelligitum..
Prout enim corpus ab alio movetur
vel fortius vel debilius,vel magis vel
min9dire<fté j ita mot9vel celerior vel
tardior eft, vel re&å pergit vel obli- quå via. Pari modo, prout rationes
vel validiores vel debiliores funt, defiderium mentis magis vel minus
accenditur. Aliquando motus com-
pofitus eft,å pluribus corporibus va-
rié determinatus ; & prout eorum
unumquodqj magis vel minus mo-
vet, variécjj in hane vel in illam par-
tern determinat: ita non femper unå
ratione, fed pluribu? ad agendurrm
mens excitatur, ad quas in agendo
ita refpicit, ut in id,quod palmarium
eft, maximé feratur, cetera vero ma¬
gis vel minus adpetat & qua?rat_,,
prout
proüt necéffitas v el ufus & voluptas poftulat aut fvadet. Quod fi fuppo-
natur motus jam determinatus ad
certum locum, poteft ille ab inter¬
media corporibus varié impediri;
& corpus , quod moveri coepit, vel retroagbvel fifti,vel ad latera impel-
li; vel per ambages & varios circui-
tus tandem ad deftinatum iocumpe-
netrare: ita quoque mencis conatus immutari pofTunt variis rationibus, qücE fvadent vel ab incepto eiTe defi-
ftendum, vel contrarium potius eli- gendum; vel etiam occulté & perva- rias ftrophas fcopum<5c finem eiTe_-»
obtinendum. Nec raro contingit_»
corpus å vicinis corporibus circum- quacp cequaliter impelli; atqj tum in aequilibrioconfiftitdta menti faqpe ab
omni parte rationes fe offerunt, nec Illa ita valetjudicio, ut, utra pra^pon- deret, liquido perfpiciat: &haeceft
dubitatio, in qua Judicium quafi fu- fpenditur. Porro unumquodq? ma¬
net, quantum in fe, in fuo ftatu, imo
• 1
in
21 in illo fe perficit 5c multiplicatuta vi-
dere licet in corporibus,verbi gratiå,
ex bona radice cum ipfå fubftantia
crefcere natura? bona,5c reddi magis magisque conipicua $ quocg magis
illa corpora maturitati vicina fiunt,
'
