• No results found

Specimen academicum de arctiori nexu civili inter imperantem et subditos, a religione Lutherana oriundo, cujus partem priorem, consensu amplis. facult. philos. in reg. acad. Ups. sub auspicio mag. Gustavi Ant. Boudrie ... publicæ disquisitioni submittit,

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Specimen academicum de arctiori nexu civili inter imperantem et subditos, a religione Lutherana oriundo, cujus partem priorem, consensu amplis. facult. philos. in reg. acad. Ups. sub auspicio mag. Gustavi Ant. Boudrie ... publicæ disquisitioni submittit,"

Copied!
16
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

D. D.

SPECIMEN ACADEMICUM

DE

ARCTIORI NEXU

CiVILl

INTER

IMPERANTEM

et

SUBDITOS,

A RELIGIO N E LUTHERANA

ORIUNDO,

cujus

PARTEM PRIOREM,

CONSENSU AMF LIS. FACULT. PHILOS. IN EEG. ACAD. UPS.

SUB A USPICIO

Aho.

G

U

ST

AVI

Am.

B 0 U D

R I

E,

philosoph. prof. reg. et extra- ord.

publica disquisitioni submittit,

ERICUS

JOHANNIS

HUSS,

JEMTL AND US.

IN AUD. GUST. MAJ. D. XIX. JUNII MDCCLXXIX.

UPSALI/E,

(2)
(3)

V1R0

NOBILISSIMO atque CELEBERRIMO

£W

P

E

T R O

WARGENTIN,

Reg. Acad* Scient. Stockh. SECRETARIO,

Eqjjiti

de Stella

Polarx.

Imp. Acad. Scient.

Petrop. Societatis Lond. Angl. Ups. Goetting. Nidros. membro, nec non Reg. Acad* Scient.

Paris*

Correspondenti3

Avuncueo summa animi Reverentia ätatem

prosequendo?

(4)

VIRO

Admodum Reverendo atque

Prjeclarissimo

MAG.

SACHARI

M

EDEN,

Ven. Consist. Hernos. NOTARIO dexterrimo,

Moral, et Hist. LECTORI VICARIO dignissimo

,

studiorum meorum olim MODERATORI fidellssimo

j

consangvineo honoratissimo.

Page

ILu

basce,

in

fignum

gratiffimi animtf ob

multa in

fe

cumulata beneficia, confacratas

voluit,

DOMINO

nec non

(5)

•f*

<9WF

# O ö

5. r.

Si

eile

vinculum Societatis Civilis

Religionem , etiam alieni

ejusqüe fundaroentur»

a vera Dei

cognttio-ne judicarunt, adeo ut eadem turbata, reliqua omnia,

quantumvis magna, turbari, (int arbitratij fi tanti eatn

Senatus olim Romanus fecit, ut quod in cauffis decer«

nendis primo proponeretur 5 ad religionem

confervan-dam pertineret, neque ullum, quantumvis grave ceieri-tatemque requirens, negotium hanc venerandi Deos

con-luetudinem anteverteret: multo profecto magis illud no~

bis faciendum efl:, qui Chrifto noraen dedimus ejusque

in caftris militamus, quique ab eo folo commoda, qui«

bus utimur, lucem, qua fruimur, ipiritumque,

quem

trahirous, dari noviraus. Quemadmodum autem nihil umquam tarn prasclarefalubriterque efl: conftitutum, quod

non hominurn improbitate fuerit eorruptüm ac

depra--vatum: ita religio Chriftiana, eadem omni tempore ex-perta efl: lata, atque per varias fe£tas ita disperfa & dis-feminata, ut in diverlos coetus abierint, quorum

palma-rium difcrimen eft inter Romano-Chatholicos &

Proteflan-tes, Anno Chr. 1529, orcum & jam diu in Chriftiano

orbe notiflimum. Sed inter Profeftantes novum aliquod

mox exortura erat diffidium. Etenim major pars Pro-teflantiurn, qui & Latberani vulgo dicebantur, ceteros, Zvinglii placica amplexos, a fux libertatis ac reÜgionis

commercio in fubfecuta TransaÜione Pafjavievfi & Pace

Auguftana Religiofa exclulos efle volebant, pradertim quum

dogmata eorum, Lutheri & Augullanse Confeflionis

(6)

J \

(Sirina omni ex parte refpondere, non coroperirenfur» Åt veio tandem in fafirumcnto Pacis Osmbrugcnfis Årtic. VIL

n. i. publica auftoritate etiam Reformaiis ißhoc

nomi-mis efl inditum, ut poflmodum eodem cum Lutheranis tituio Proteßantium infigniantur, parique exercenda? in Imperio Romano-Germanieo Reügionis Übertäte ac jure

polleant. lo pradentia aurera id mihi datorn eft negotii?

ut curatius paullo disquiratur de aråiori illo nexu civili,

qui Imperantero inter & fubditos intercedit, a Religione

Lutherana oriundo, prae aliis quibuscutnque Religioni-bus nobis jaro norioribus. Hinc Tuam, L. B. nunc in

limine benevolentiarn atque humanitatem perfSciole mi¬ hi expeto &l pacifcor.

SIcutI rota focieeas civilis pa£lo nititur, quod com* Mit in tali refignatione omnium voluntatis, pariter ac virium, ut quod Imperans in ordine ad civitatis finem

vult, idena fit, ac fi armes vellenr; ka Imperans ea

pollet au£loritate & potentia, uradhibita, quam potefl,

fa-pientia omni , omnes fubdkorum aåiones ad civitatis

leopum, fecuritatem nempe raajoremque commoditatem,

feu quod idem eft , publicam felickatem, nemime

ornni-no interpellanfe, referat. Hinc quoniam civitas duabus eonftat partibus, fmperance nimirum, & fubditis, qui parentg nomdabitur terna pars, qua? nec iraperef, nec

pareat h. e. flatus in ftaru-, feu col'eg'um quoddam, cui

indultum eilet, tu nec smperaret, nec obfecundaret Im-peranti. Sed vero quum Princeps, quantumvis fspiens

& fubditis fuisbene cupiens, poblicsm falutem eanto mi¬

nus promovere pofler, fi fubditi fuarom es'Te noUent par¬

tium, obedire, & mandata facefiere, fed cnique inte¬

grum effet, pro more fuo & arbitrio agere; qnaneo cer--tåus conftat^hoc modo nonnifi in Anarchiam to tam

(7)

pro-) j v w

labi rempublicam; proinde, vel me non monente, fatk fuperque adparec, Suramo

Imperanti

jus competere

obe-dientiam poltulandi, fubdicosque ad eamdem praeitan*

dam dcvin£tos elié. Ut eniga. nautae ingruendbus frultra

obluutantur cempeftantibiis, fl jafla gubernancium

con-temnant: Ka rancum abeft, ut aliqua feiickas &

traquil-tas lubditis ht expeubanda, ubi ju(Ia Imperantis fusque

deque habeotur, ut potius inobedienna & di cordfa

cer-t'iüi ua inflanrjs prefagia ruinre Civita-c-is prodant, Ex

adverfo autem quaado gloria obfequti incsr le lubditi ita

.certant, tic unus a. en palmsrn quali prjeripere velie vi¬

deafur; tum adeo arda Imperantem inter & (ubditos

in-de exluigit umo, ut is parerno plane affeSu oraninrn & (ingulorum faiutem atque incoiumitatem

compiecta-turs hi autem mandata jusfaque fui dmperancts fponte

capeiTant, omnibusque viribus publicum promovere

bo-nom connitantur. Hinc nafcitur tniignis jurium

cumu-lus, quac competunt Imperanti exercenda, ut Talus

pu¬ blica rite obtineatur. Sunt autem illa jura, quse dici

confveverunt Majeflatica, vel immanentta

y feiicitati

cran-quülitatique Civitatis internae defervicura, qualia fuac

poteftas legislatoria, judiciaria, punitiva, dominium

e-minens idque tam ordinarium, quam extraordinanum,

Sumroura jus Epifcopale exterius, & quac Tunt id

genus

elia"; vel etiam tranfeuntia, quas confiltunt in jure belli,

pacis & foederum, in ordine ad exteras gentes, ab Ina°

perante exercendo: in quibus omnibus Majeftaticis

juri-bus re&e & feliciter adminiftrandis & ad ftauno fioem ex voto dirigendis,

magna omnino eft civilis obedientiae

vis & efficacia»

$.

irr.

Hifce Gc generatim expofitis, proximum n*nc ef!*;

ut luccin&e enodatcque difpiciamus,

qua rarione

(8)

$

) 4

(

Ö

gio Lutherana pra? ceteris, qtice exfhnt, religionibus paL

mani*, bnperantem ac fubditos ar&iori conftringat

ne-xu (anciMimisque regulis Societatis fundamenta Civilis

fe>iJta'emque compleSatur. Iftha?c nempe Religio.,

qua? lub aufpicio Divino, opera indefefTa äuluque plane heroico Summi illius Viri Martini Lutheri, ita eft

repur-gata, ut denfuffima, qua orbi Chriftiano incubuit,

erro-rum

caügo

felici

fuccelTu fuerit difpulfa,

Sacris Oracnlis

ad amufiirn reperitur conleneanea, & ad gloriam Summi

Numinis illuftrandam , veram in Cbriflum fidem & (am

vtitatem vicae inftillandam, confcientiam tranquillandam Sc

ivBocycca-locv procurandam univerfim collineat a). Inter re-liqua autem coeleftis hujus do&rina? capita, qua? priftino nicori, integritati puritatique fute jam comparent reftifu-ta, baud infimum eft, quod Summis Imperantibus r^» rumque Dominis, Ppntificio exemtis jugo, auåoritas

fan-åitasque, quara & Natura? legibus,' & vera? Religionis Evangelicae decretis definitara habent, iterurn fit reddita, Hoc autem, ut alios filentio prreceream } Principem An*

haltinum Georgium, pietate non minus, quam doilrina

confpicuum inteliexifife} vel inde confiat, quod, ut

men-fem ejus edidetit Seckendorflius h), dum beHorum Ef

fe-ditionutti culpam Evangeliets doftrins iribuunt adverfarits idpro impudentiffima babeat calumnia } quam etiam Cbriflus

Ef Apodoli paffi fint; contra autem laudet,quantum poft Re*

jormationem venerationis accejferit Principtbus Ef Magifira-tibus , omnibusque, qui aliis pr<£fnnt, quoruin omnium nullet

ptzne ratio babita fuerit fttb Papatu, prålato rhultis modis

Clericorum cg Monacborum ftatu. Proinde tanquam

nr-noum & inconcullum exflat Axioma Lutheranorum, quod

pil ConfGlores jam olim adtulerunt: Evangelium Ef

Re-\. gnutit

a) Cfr. Hollaz. Hbeolog. Acroamnt, Pro/eg. Cap» i.

(9)

^ <j» / ti&Jb

W J J l «IS*

gmm

[pirihiaté,

(b. e. quod Lutherans religio inculcaf,}

/?oz7 Jijjipat Politiam aut ceconomtam;

Jed multo magis adpro¬

bat, Er" tion folum propter pcenam, Jed etiam propter

conjcien-tiain, /7//J- parere tamquam Divivce ordinåtioni c), At> que bmc eft, quod

TheoJogi

Noftra'es in Syftematibus

^que ac Compendils

Theologicis

fpeciali

Artkulo com»

ple»5lanrur do&rinam de Magiftratu Politico, quam

defi-nire folent per officium fublime a Deo ordinatum, vi

cujus Suramus Impefans Societafem Civilem bonis legi¬

bus gubernat, judicia exercet, facinorofos

punit3

cives-que fuos adverfus hofies externos defendit & ecclefise

fe-licieatem promovet. Porro pro cauffa efficiente princi¬

pal! habent Deum Triunura, qui Sumrao Imperanti ha-benas imperii coramittit, vcl immediate

y ut exemplo

Mo-fis, Jofuae, Saulis, Davidis, patet, vel mediatey ut jam

fit d\ Heic filentio non pnetereundum efie opinamur, quam multus fit Buddeus e) in refutando Mafio, Theo»

logo Hafnienfi, qui tamquam pro aris & focis

conten-dit & longe argurnentorum fyrmate probare connititur5

Magiftratum Politicum immediate a Deo efle /). Sed

Vero, judico Celeb. Canzio g) eft futilis controverfia, quaé non nifi in Logomachiam abit. Ecenim quoniam

omnes fatedtur, Societates civiles a Deo

adprobari, lar-giäntür quoque, oportet, fummam civilem pofeftatem a

t>eo quidem immeditaie dependere> (ed eo minus inde argumentari licet, eamdem a Deo immediate conferri,.

quo cerdus conftat, potefiatern bancceab horoinibus

con-A 3 ferrit

c) Apologin Angußan ae Confefßonis Cap, Vill. p. 214.

å NominnJJe [altem fufficiat Hollaziam, Benzelium a Wbl~ dike, ut alias quamplurimos Jam filentio prtftereom. e) Di[Jert de conCordia Relig. Chri(i, Statusque Civilis. Cap. V $ §. f. 6. f) InteréJJe Prwcipum circa Relig,

Evan¬ gehe. Cap. FL g)

Difcip,

Moral, § §. 1022. 102

(10)

n

)

6

(

O

ferfi, adeo quidem, ut nequaquam Sumum

Numen

ex coeiis clamet, quemadmodum fecit Matth. 17,

hic efto

Rex, buic obedite.

§. IV.

Porro quod ad dogmata Lutheranismi de Deo

ad-finet j reperimus, eadera omnia & (ioguia ita effe

compa-,rata , ur ne minimum quidem indolero naturamqoc i tv

peri i ci.vilis ejusqoe jiirium murent aut cooveilanr. Cen-/ tlnet nimirum ve! myfleria, vel lublimes de rebus

di-vinisfeufus, rationis du&ui impervios, qurbus ad regnum

Dei, quod ficut non elf de ifthoc mundo, ita diverfae

plane indoiis a regnis mundanis, mens hominis chrifl

a-ni pfteparero" aut inflrimur. Qnocirca nihil inde pericu-li regno civili imminere poOe deprehendimus, dum infi-mul meminerjmus3 Chriftum Servatorem, non ad

impe-randura, fed faltem ad docenduro Apoftolos conflituifle

fuos h), eosque in totum terrarum orbem ablegalle,

il-lo inftruåos mandato» ut, Evangelium enarrando,

ho-mines invitarent ad regnum (uura Myflicum, nulla

au-tera vi externa adhibita do£lrinam Chrifti propagarent3

nec in ullius jura imperii invaderent, nec novura aliquod

territorium qutercrent, in quo ab iis formaretur (latus,

ut jura iraperii exercerent; fed potius ut ampiexos fidero,

prioribus fuis honeftis funåionibus quiete & continenter

vacare- finerent, non alia mutatione adjeåa, quam ut

religione Chrifliana imbuerentur ac per fidern fub

obfequio Chrifti manerent, quod ftatum civilem haud

quaquam convellit aut tollit i) Hujus etiam indolis ed

religio Lutherana, qua? nec aliam, quam docendi

pote-flatem Miniftro Ecciefiaftico concedendam requirit, nec

ad b) Matth. XXVHl. 29. i) Confr. Fuffendoyf, dt

(11)

€«

) 7

C

H

ad aliarn fpe^laf metam, quam ut pravi hominum

emsn-dentur mores, & fides chrifltana in illis exciteturac con-fervetur, quod non alia racione , quam per dogmatutri'

fidei diligentem fedulamque tra&ationem, effici potefh

Proinde ecclefia Lutherana non eft nifi focietas requaiis

eorum, qui in do&rinse typum; h. e. Libros, quos

vo-cant Syrabolicos, confendunc, quo ad pietatem in De-um & Servatorem excitentur formenturque conjun&is

viribus. Et ficud focietas ha?cce non conflituit ftatum

civitatis cujusdam aut imperii proprie fic di£li: ita non

competit cuiquam in eadem five docenti, five audaend,

quod imperium redoleaf. Unde qnibus id datum eftne^

godi, ut curent, nequid a ceteris contra ordinem feu uniformitatem variorum in agendo admittatur, illi non

imperant, led dirigent; qui autern huic (ubfunt direclio-ni, ita laltero revocantur ad conformitatem in agendo,

ut judicium de rebus, ad hunc Icopum ipe&antibus, ne

videiicet confcientia? quidquam adverfetur, fibi refervent.-Heic tria , & quidem illuftria, jura occurrunt, quae funt

ColJegialia, Majeftatis & Confcientiae. Quod fi ergo ea¬ dem non ita inter fe temperentur, ut inträ fua quteque

pomoeria fubfiftant, nec cancellos, quibus funt circum¬

scripta,

ulla transgrediantur via: tum ex illorum

tripli-cis generis iurium abufu complura nafountur mala, qua-lia funt, vel quando andftites, quibus dumtaxat

ecclelia-ilicorum dire&io negotiorum competeret, jura coliegialia

plus jufto evehunt indeque hierarchiam formant, vel

e-dam quoties jura Majeftatis, quibus gaudet imperans, plus

sequo extenduntur atque imperium in

confcientias

exer-cetur, vel tandem quum libertatis jura, feu immunieas

confcientia?, ita urgentur, ut nulli

ordini ecclefiaftico,

quantumvis neceAario, ex ratione focietatads, ullus

am-plius relinquatur locus, quod Vitium certis in Angiia hominibus frequens fuifle narratur,, quos yulgo

(12)

dem-Mh \ Q ( J&

^S3 j ö V W

dentes nuncöpant k). Principes autem, qui ipfimet

pro,*-fkentur religionens Lutheranam, prout membra ecclefi®,

ar&iori cum reliquis cojbaerent nexu, atque in foro

con-fcienti® devin&os fe fentiunt, ut, ad pr®(criptum Divi¬

num /), fint ecclefi® mitricii, qui profpieiant caveantque,

ne quid detrimenti non minus Religio, quam

Respubli-ca, capiat. Unde triplici Uli in ecclefiamalo, eidemque

admodum famolo, lemper & ubique obviam itur, adeo

ut nec jura collegialia,nec jura Majeftatis, nec jura

con-fcienti® nimium extollancur;* §. V.

Porro Rullum dabitur Lutheranismi dogma, quo

Summi Imperantis jura, quibus in perlonas ac bona ci-vium gaudet, aut tollerentur aut immutarentur.

Politi-cam vero Chriflianam, ex judicio Melanchthonis, habe« mus ab Apoftolo Paulo ftabilitam, quando Rom. XIII.

i. leqq. lanélitatera imperii Civilis, originem ejusdem

a Summo Numine arcefiendo, adftruif, juraque

fimulMa-jeftatica, quaiia funt jus Legislativum, jus vit® & necis,

jus tributorum & ve&igalium, & quas his connexa funt

alia j recenfet. Quin imo ipfe Servator, quum Judati de

juretributcrum Romano Magiflratui pendendorum, quod populo maxime raoleftum effe fölet, ambigerene, jura

Csefaris difertis confirmavit verbis, prascipiendo

Mattb. XXIf: 2i. Date Cafari,

quaJunt Cafaris, U5 Deo, qua

Junt Dei. Hiric ex pralcripto ejusdem Apoftoli i Timotb»

II: i & 2. pro Regibus & fummis Potefiatibus

preces ad

Deum jubentur fundi, ut, qui imperii Civilis efi: fcopus,

quietam tranquillamquc vitam b 7tuay\ iva-eßslccv&j

asfjivo-ryrt agamas, Und« etiam Theologi Koftrates uno

(13)

#

)

9

(

$

fi ore profitentnr, conceflam efle Magiftratui Civili po»

leflarem, quae eft vei tru'pßstev&fw feu confultatoria, ut

be-ne conlulatur reipu.bhcs ioiiiciteque provideatur, ne

fub*

diti inopia &calamitatepremantur, praefertim quum

Sum-mus Imperans (it oculus ccecis, pes clandis, pater

pauperi-bus XXIX: i?. 16., vel vo/xoSsTtKn feu Jegislatoria, quia

Imperantis eß decemere juflitiam Prov. VI(i: 15., quod

ßt per legem, ucpote quae eft decretum obligatorium, faåum a Principe ad ialutem totius communitatis, vel

J/jeoe<?/jo/ feu judiciaria, unde vocanturReges, Judices ter*

res Pl. CXLVIII: 11. feqq. & Deus etiam exprefle pra>

cepit Deut. XVI: 18. Judices Ef moderatores dabis tibi in

omnibus portis iitis, qaos Jehova Deus tuiis daturus eß

ti-biy juxta tribus tuas: qui judicabunt populum judicio

jufti-tia, vel KoÅcc^iKvj Jeu vindicativa? quem in finem

Magi-ftratus Civilis armatus eft gladio, tum judiciarioy quo

Migitiofos ad necem usque poeeft ferire, tum etiam bei-hcoy quo vim hoflilem a republica propulfare,

religionem-que & libertatem ac bona civium tueri potefl m). Le¬ gi etiam roeretur jpfe Lutherus in Tom. I. Jenenf. Germ, pag. 290, ubi ita, fi Latine vettas, qua: Germanice

di-xit: Quum civilis poteßas a Deo ßt ordmata ad pcenam ma-lorum, pinrum vero tutelam ac defenßonem, impediri non de¬

bet ejus officium, quominus per totum Cbrißianismi corpus

vagetur , nulla habita ratione^ an Pontifices, Epi/copoSy

Sa-cerdotes, Monacbos, aut quemeunque tandem feriat n). Quo« circa oppido eft manifefhim, per Lutheranismum eo mi¬

nus in icenam produci novum ftarum, ftatui civili

con-trarium, quo magis extra oranem controverfiae aleam

ponamus, oportet, in focietate ecclefiaftica neminem eam

B

ex-m) Holla%. Theol, AcrGamat, Part. JH. Cap. III. Qu. 9. Eid. Mafii Jntereße Principum circa Relig. Evangel\ Cap. JH. §. ßf. p, 92.

(14)

eXder? perfonaal,

quam In vita Clvili ex ordination^

Migiltratus gerit, nec civem, eumque vel Clericuti, vel

Lacum, exi-ni obiigatione, qua Sumrno Imperanti in Republica fic devinciu?$ adeoque Officia, quae alicui ex

obligatione (ocietatis nuptialis, paternar, auc herilis, vel

etiam ex aliis cujuscunque indolis pVdis,

ex prccfcriptö

Turis Naturs, in^umbunt, hand

quaquam cell-fe.

isy»

«äg?

3

V!.

Prxterea durrt ad

dogmafa Lutheranismi

fpecialitef

practica, qus in Theolögia Morali cxhibentur, ocujos st* niTiumque advereimus, facile pervidebimus) eadern curo

fine S ucietatis Civilis Sc Imperii

äptifTiTie confpirare, Q jod fi enirn örhnes Sc finguli fuam vivendi raeioncm td prarfcripeurn SefVatoris, Matth,

V« & Vi, componant

afFeclusque

ad verar piétatis exércitationem accoramodenq ådeo ut pura Deurn mente eolant

feque invicem muruo complecTantuf arnore j tura Summus Iraperans op.'irnis

giudebie civibus, qni tranquillitatem & pacem altam in¬

trä civitatis jpomcénä adamant,

promovent, cuflodiunt. Hinc miliar éxtimefcendae lunc

difcordiar, quse imperituna Villgus in fludi3 leindunt contraria) nulls curbs, faclio*

nes

(éditionesquö

inteftinarquibus

famulanribus via

externs invafionibus panditur. Unde

commonet

Salva-tör Oorimos Mrrb. XII:

25, qnod omne Regmim difcorg

£? in partes faljum defölet

ur, omnisque civitas domus,

foluto uni'lim:tatis vinculo, non perfißat. (Jui autem

nul-la aI ia de concatenatis exterorura

machinamentis elabendi

rinna fjppfetit, quarft ut ad aleam Mortis

defcendere o-porteat; turh prudentis omnino Trnperantis ed,

fubdu-ft s diligenter rationibus

circumfpicere, quintum res

bellica pecuniae ad ftipendia ducibus Sc

exercitui reqni¬

tat folveada, quantum cooameatus &

(15)

#

) ii

(

IP

pofc3t, qoanfum srmorum pofhilet, quandimqoe rfe

cetcro adparatus efHagitet. Quod

cerfe negotium

minus Lucheranas reiigsoni adverfari pottft,

quo

tros patec, ipfum Servatorern Luc. XfV:

31. 32* hujus confiiii rationefn explicuifle, quserendo:

quis umquam Rex

accinxerit fe ad bellum, dimicatutus contra aliutn Regem

s

vifi antea probe Jecum reputuverit, manne poffit decem mil*

libus fl1piitus ei obviam her cujus agmeti viaintt ni 1111bus

confiavsjam appropinquut? Alioquin ilio adbuc />ocul

en-te t legatioilrin miitit rogatque

ea, qiice pacfs Junt. Unde

faris luperque colligitur, jus belli & pacis

legationisque

mittende in Sa:fo Codice adprobari, jnraque Majeftad«

ca, quae vocant tranfeuntia, inde novum quafi lorrirt

robur, prater id, quod habent in jure Naturae & Gen¬

tium fundatum»

Sed vero plura hujus generis porismata

Poliricaf

e Reiig?onis Lutherans: divife

penu decerpta, hac

occa-fione adferre, cuna rei familiaris (upelltx prohibet. Quac

reflant p?en ore b'aebio expendenda^

in aliud* fi Deo

pla-suetit, tempus refervare volui, debui, ne in arguments

tam nobili rite pertra&ando rem meam nicuis

jejune & exiliter egifle videar«

(16)

Eruditiflimo D:no Au&ori.

TGgregia 7iu? virtus cnndov amini, quem jnm diu non

fine voluptatecognovi talem, qualem Pater mens Tui

Pa-irts beutejam dejunfli expertus eft^ efficitut mihi tempe-rare nonpoffim, quin magnopere Tibi gratitler, Jpecimen hccce

Academicum ediiuro. Paxit Summum Numen, ut tdam fiu-diorum, felici omine inceptam, feiiciffimis ejus aujpiiiis

pertexasabfohas / Sic olimerit^ ut pvxmiis Tua virtute

diligentia condignis mafldtum videre & Utari mihi hceat,

AXEL ADLERSPARRE,

Eruditiflimo Domino Au&ori,

Eft Confobrino

dile&iffimo,

ita & Amico

integerrimo,

JLuätiffima

demum} mihi videnti Te Catbedram adjcenfuvum honorificam, oboritur occafio publice etiamJignificandi, quanta voluptate ex amicitia Tua, per tot annos comprobata, afficiar,

quantusque fit mens in Te animi ajjeflus. Ut atnicus tgitur,

amici optimi felicitate & virtutibus

deleflor,egregiumqne hoc

tuum eruditionis ingeniique fpecimen

ex ammo tibi gratulort

Jllorum eft tuas dicere laudes

3 qui Te non nifi ex tua

ingenii felicitate, tuoque in vita candore cognojcunt. Mutua

nos inter amicitia hoc mihi vetat. lila

vero, qua puis parat

4pollo3 olim brab'ea, £?' de cetero quavis profpera

atque

fe-Hcia, toto peflore tibi voveo,

References

Related documents

Haud raro fallicur fpecieboni, quod- que adpetit, id magis faepe eft malum, quam bo-. num fibi

dus tarnen illorum naturae congruus relinquendus ed. Hinc concludere volunt i Iii brutorum animalium patroni, quod. ficuti peccare nihil aliud dicatur, quam naturae lineas transire

namquae nos omnes &amp; fingulos obligat, ut quae conveniant naturae noftrae rationali* faciamus, qua? autem eidem repugnent, omittamus. Verum enim vero quoniam Philosophorum

cionem aliis plane verbis, quam quibus accepit, hoc eil:, fuis le&amp;ori reddit , aut etiam concionem, quam habiram fuifie novit, fed ipfe nancifci non. potuit, ad fines

modo animi, fed &amp; corporis, eloquentiam , apud Grs-.. cos hypocrifin vocari folitam, delinearunt

fen οίξίεον βασιλέα νομο$έτψ&gt;. Optimum Regem &amp; Legislatoren*? vocitandi; ita quidem, ut fumma im- perii penes Mofen, non vero Deum, fuerit, &amp; ille.

hxumque, quod ratio, cur agant pocius, quam non agant, homines, hoc potius modo, quam alio, ex certis motivis obverfantibus, iisdemque in toto com-. plexu fpe&amp;ads,

ciem, fummeque infelices nos reddit. Quocirca Γι quid nobis reapfe bonum, quod nempe legi Divinae ad amus- iim conveniat, diftinde cognoicimus, quod tamen con-. fufe perceptum