B E
M U T A T I O N I B U S I M P E R I I I N S U E C I A A B E X S T I N C T A F A M I L I A L O D B R O K I A N A U S Q U E A D D O M I N A T I O N E M F O L K U N G O R U M .
D I S S E R T A T I O ,
CUJUS PARTEM PRI MAM
,
V E N I A A M P L i F A C U L T . P H I L O S . U P S A L .
p. P.
M a g .
E R I C U S G U S T A V U S G E I J E R ,
I N F A C , P H I L . A D J U N C T . E . O. S T I P E N D . R O S E NH A N I A N U S
ET
C A R O L U S L U D O V I C U S B O S T R Ô M , S T I P E N D , R E G I U S H O L M I E N S I S ,
I N A U D I T « G U S T . D I E I X N O V . MD CC CX VI . H . A. M. S.
U P S A L I Æ
Excudebant Z e i p e l e t P a l m b l a d .
I N SACRAM REGIAM MAJESTATEM SPECTATJE FIDEI V I R O ,
ADMODUM REVERENDO ATQUE PRÆCL ARISSIMO DOMINO
ä g .
A R V I D O A U G U S T O A F Z E L I O
A SACRIS R E G I I S ,
C u i p l u r i m a d e b e t ,
P l a g t f l a s l i as
g r a t * m e n t e tîedî cat
f A R O L U S i U D O V I C U S BOSTRÔM*
M U T A T I O N I B ü S I M P E R I I I N S U E C I A A B E X S T I N C T A F A M I L I A L O D B R O K I A N A E J S Q U E A D D O M I N A T I O N E M F O L K U N G O R U M .
vum efl d ucent or um a nno ru m noftræ Hiftoriæ* cujos f o r ma m ad umbra re animus eft; ita ut non res geftas n a r r a r e , potius v e r o , p r o u t vires, t e m p u s , limites Q p e l - læ f in u nt , r e r u m e x p o n e r e caufas, nobis propof uerimus.
C u m v e r o , ubi f umma imperii collocata eft, ibidem i- p f a m f o r m a m & fpeciem rei publicæ facillime a gn o v e ris, dc i m p e r i o , quale his temporibus apud Noftrates f uer it , quibus de caufis tam acriter de eo dimicatum: id potisfimum nobis dicendum fumfimus, quidquid offerre valuerimus tuæ B. L. miti cenfuræ fubmittentes.
Qua inopia M o n u m e n t o r u m laboret h o r um t e m p o r u m Hiftoria nunc jam diu & notum & agnitum eft. Q u a n tillum eft illud, quod ad noftram me mor ia m dc d o m i n a tione Familiae Stenkilianæ p e r v e n i t ? Et m a g n u m illud cer t amen Familiarum Svkrksri & Erici, quantis ad hu c tenebr is eft i nv o l u t u m?
% à
I d n o v i m u s , turbida te mpor a fuisfe, ingentes p e r - P a tr i a m mo t u s , bellis civilibus o m n i a plena. Caufas fi
P A R S P RI MA
A per
) * (
perquiris: una in aperto eft. Religio fulicet Chriftiana, hisce dem um temporibus, longos poft labores, in Suecia Habilita; novus exinde rerum ordo enatus. H a n c vero caufam contentionis ita refpexisfe Hiftorici videntur, ut a l i a m in ftatu civili Majorum noftrorum ab antiquisfimis i nde temporibus latentem, fed nunc demum mutata Re
ligione omnem vim fuam exferentem, pæne neglexerinr.
H i n c quidquid habuere hæc tempora calamitatis & malo
r u m , id , fi minus Chriftianæ Religioni, at Clero Catho
lico libenter tribuunt, quafi ejus opera & prisca gentis v ir t u s , & inftiturio civilis aetatis Odinianae, jam prope exfulavisfent i) .
Prae (e fert certe illa aetas priscorum hominum, in öujus confiniis verfatur noftra disputatio, inter monu
me nt a virtutis cedere nefeiae, etiam î’peciem quandam rei- publicæ non fine dignitate. Antiqua ftirps R eg um , a Diis ipfis oriunda, longa populorum veneratione cl v;a : apud eosdem religionum cura: regia potefias temperata populi fententia: una gens, unum imperium 2); hæc o- m n i a , quibus nil gravitati Majorum convenientius cogita
ri p o teft, lineamenta funt civitatis, in qua neque unius p o t e n ti am , neque libertatem multorum defideres, & cujus omn es partes amice cbnfpirare videntur. At quanta di- verfuas fnb hac unitatis Ipecie latuerit, id, nili ex aliis
- in-
i> Quem in modum vere popularium magiftratuum, & ex an- tiqu2 lib era te, facerdotes fub primis poft introduftum Chriftianisroum Seculis a populo habiti fint, teftantur inprimis Tituli de Jure Eccle*
fiaftico antiquarum Legum Gothicarum. Hierarchia', quam tantum incu- fant H iftorici, omnis eft pofterioris æ vi, & quidquid de ea jaftatur ante Conventum Skeningenftin (1 2 4 8 ) vox & praeterea nihil.
4 ) Q uare etiam P rinceps his te » p o rib u i E invaläs Kottgur yfir S v y a v illd i STU RLouiDJt audit.
) 3(
indiciis in confesfo esfer, jam ex eo fufpicari lic e r.q n o d , exftin£la prole antiquorum R e g u m , vix umbra unius im- p : r i i reflar. T a n t a o ritur disfenlionis vis: neque hæc o- m m s in Religione Chriftiana, velut ex fonte petenda.
H a c enim jam dudum in patria firmjta, eandem rerum f a c i e m diu v id emus, feinperque de novo pugna exardefdr.
Eft v er o certamen ducentorum pæne annorum , non folum de religione, fed de imperio, ncque folum de im pe ri o inter Reges, fed de principatu inter Populos, diverf as fcilicet illas, moribus licet linguaque cognatas, N a t i o n e s , quibus poftea conflatum fuit imperium Suio- gothi cum. Prius ita esfe noverint o m ne s, neque pofte- rius Hirtoricos prorfus fugisle equidem dixero; in eo ta*
m e n r e prehe nde ndo s, quod catalogos vetuftos Regum ( p l e r u m q u e nuda nomina) magis refpicientes, quam ipfum populi flatum, cujus in primis notitia ex antiquis Legibus (^Provinciales dicunt) haurienda fuisfet, non latis cavent, ne notiones pofterioris Æ v i , de r e g n o , de civitate, cet.
Antiqui tati obtrudant. H in c cum tot civium clades, tot R e g u m funera n a r r a n t , de republica jam corruptisfima loqui crederes.
N o n m i r u m ; cum hi primum rempublicam ponunr, ntt bellis civilibus dilaceratam le&oribus denique liftant:
i i nter iMajores vero noftros eum in finem bellarim eft, lut rempublicam aliquam denique haberent.
Quae fuerit primis," poft introduflam Chriftianam I Rel igionem feculis, vitæ focialis in patria ratio, ut me
ilius conflet, ea vero altius repetenda eft — Communia i f a c r a, hoftium. juncftis viribus propulfationem, en! vincu- lla foeietatis primis temporibus, rerumque publicarum ini- i t i a, ut ubique terrarum fic etiam apud Noftrates.
A 2 A d
) 4 C
A d tria quotannis fe le onia facra celebranda c o n v e nit populus 3 'J. S a c r o r u m ant if tes, in bellis dux eft Re x 4). Ne qu e ultra p ro gr es f a v i d e t u r regia poreftas;
niû q u od f ummum judicium jam antiquisümiß te mporibus Regi bu s c o m p e t i i s f e verifimile eft. T r i b u t a q u æd a m penfa fuisfe dicitur i d q u i d e m , at non nifi in defenfionem r e gni Sc fusftentationem facrificiorum 5). Htrnc in uf um etiam facri erant r egii fundi (Upfala ode): 6 ) iidem v e r o p at ri mon ium p r o p r i u m Regum 7 ) , ut qui ipfi Deos a u ctores generis f er rent . P ri ma nobilitas regium fuit g en us ; quisquis enim r eg io fangvine ad imperandum natus. H inc i mperium divifum <3c a gmen Regul orum 8 ) in i nvidiam R e g u m Upfalienfium crefcens. Q uo ru m ruinam m e di ta tus R e x I n g t a l d u s , ing enti facinore primum illos, dein
d e fe fuosque p e r d i d i t , & r egno pulfa eft Familia Yn s-
L I N G I D A A U M .
M o s eft Hiftoricis i ncrement a regiae poteftatis ab ho c inde te mpor e n ume ra re. Q u o jure nefeio. C u m fecula i n f t a n t , de quibus nil fere cerri memoriae eft p r o d it u m , usque dum lux Chriftianae Religionis his terris affulgere coepit. An s g a r i u s v e r o , f i Rimbbr to c redi tur 9 ) ita ci-
ri-
3 ) Sturlefou Ynglingafaga Heim s KringU Edit, PeringCkôld T . I.
p. 10»
4 ) Ban ß t y llii v e r j a land p e ir r a f y r i r y f r i p e , oc blota peint til a r s ; ut jam de Odino dicitur ibid,
5 ) ibid. x
6 ) ibid. p. ia . Cap. t* . *
7 ) S v a kalla S v y a r eign S v y a Kongs U ppfata i u p . S tu rt. 1.478*
8 ) .S’il)art d r c ifp is rik i oc Kongdom ar i c e ttir, Jo fum \>eir g r tin d u z , Sturlefou i- 45-
9 ) Vita A n s g a r ii c, 23,
y t c
vi t at em co mp ar atam invenit, ”ut q u od c un q ue negotiunf*
” publicum magis in populi unanimi v o l u n t a t e , qu am ia
" r egi a poteftate conftiterit’V Q uo d a dp r i m e cum iis c on v e n i t , quae Sturlonides, Hiftoriae Sepremtrionalis p a t e r , cu m ad noftras res narrat ionem refle&it, de ftatu r egni fiib Olao Skotkok-ung t r ad i t , notatu eo digniora,, quo m a g is & fequentia & antecedenria illuftranr.
A d ftata ant iquor um facrificiorum t e m po r a etiam n u n c populus convenisfe videtur. I n p ri mi s ver o media h i e m e U p s a l i æ i o ) . H i c folennia comitia g e n t i s , fum- t n u m judicium , mercatus denique habitus. Regi a v e r o po te ft as , ni a r d i o r i b u s etiam limitibus circumfcripta fue
r a t , certe intra eosdem conftitit, quibus j a m antiquitus continebatur.. A dhu c regium genus religione qua da m fu- f p i c i e b a n t , omn es faltem, quibus Maj or um inftituta magis c o r d i e r a n t , quam novi mores. ” Nobilisfimum eft terri s
" Sept emt ri onal i bu s g t n u s Re gu m Upfalienfium ( ver b*
A r n v i d i ad O l a u m S k ô t k c n u n o R e g e m C h r i f t i a n u m ) -
” Diis eni m ortum eft: Diis Temper curae f u it , licet multi
” n u n c e or um oblivifcantur” u ) . R e g e s , ut o l i m , bello
r u m duces petebant. ”Si avita ad orient em r e g n a recu-
” per ar e vis, omnes re fequimur” , ait T h o r g n y U p l a n d e n - i u m J u d e x eidem R e g i , in oratione cet er oquin a c e r r i m a
10) I S v /p io p var p a t forn lands f ip u r ttiePan fie i f in i w a r P a r , at haufu\) blot ß ty lld i wer a a t Uppfaulum at G o e, fk ylld i p a klota til f n p a r oc f ig u r s K ongt finuni, oe fitylldi mtnn p a n g a t fô c ja urn allt S v y a ve11d i, oc fiylldi p a r p 4 \w tra p ittg alldra S v y a , p a r w ar oc m arkapur oc kaups-fttfna oc flo p vico. Enn er C h rifin t w a r i S w y p io p , p a hit II ft p a r p o laug piw g o: m arkapur. S ta r te [on.
h 4?7-
11) Sturlt/oH I. 513.
J
) s (
m a i i ) . Penes Reges etiam fummum judicium; ii lis aliqua dirimenda eorum arbitrio fubjiceretar, ii Leges aliqua de caufa vel filerent, vel inter fe different 13). Prae
te rea respublica ita conftituta, ut non immerito de M a joribus noftris dixisfe crederes Adamum Bremensem 14):
" D o m i pares esfe gaudent, in proelium euntes omnes
”obedientiam praebent Regi” 15).
Populare hoc imperium magis quam regium dixeris.
C e rt e Olao Skôtkonung ita vifum, cum Thorgnio judici in comitiis Upfalieniibus refponderet: ”ita moris fuisfe
’’Regibus Sveciae omnibus, ut, quidquid populo placeret,
*id ratum haberent”. 16). Quae, cum ita lint, quo pa£lo h o c ipfum imperium populare conftitutum esfet, vei po- pulus « fe regeretur, operae pretiutn eft cognofcere. N i mi s in ranti re datum eft notionibus quibusdam vagis de effrena licentia in ftatu, quem ^vocant naturae, de feri
t a t e m o ru m & quae funt caetera, ab iis, qui ext re ma fe
t a n t e s , in omnibus, quaecunque a cultura fuorum te m p o r u m abho rreant, ni’ nili ultimam barbariem vident.
"Multae funt partes Regni Suethici, ait S t u r l o n i d e s 17),
”funt etiam omnibus fua comitia, luoeque propriae Leges
”multis in rebus. Legum vero cura penes J u d ic e s e f t , S i
”lex efto, quidquid edixerint. Nunc li Rex, vel Jarius,
” vel Epifcopi provincias adeunt, populumque co n vo ca nt,
"in
1 2 ) ibid. 485 J g ) SturU/an I. 520.}
14) D t S itu Danice.
15) Jure id quidem, & fæpius; fraftos tamen gravi militia quan
doque recufasfe exemplum Regis Anundi doce3 6) Sturlefon I. 485, t S tn rltjon I. 689»
17 )< Cap. 76. Hift. Olai Sa«6ti Sturl. I. 476. F ra lands deilld i .SVufrief) §e Lauguq1.
(
’'in comitiis n e m i n e Pop uli refpondet J udex .* h u n c autem 'Tequuntur omnes*. Popularem itaque M a g i f t r a t u m , ut videtur Regibus non o b n o x i u m , tenebant Judices. Q u a n ta fuerit e or u m apud populum & contra Rege3 au£to- ritas, e x e m p l u m a S t u r l o n i d e allatum \S) abunde probar.
Si propriae legis vis civitatem facit, civitates fuisfe;
p r o p r i o J u r e , p r op ri i squ e Magiftratibus ufas, R e g n i Sue- thici Provincias Sturlonides itaque teftis, inpr imis v er o L ege s ipfæ ant i qu æ, etiam nunc fuperftites, Provinci ales di£tæ, a rg uu n t ; in quibu s, licet multa muraverit po fler ior aetas, prima tamen lineamenta prifci juris facile dig no fci posfunt 19). Nunc', fi qualis, hi« rite confideraris, p r o d eat harum civitatum forma qi hr ri t ur, noftrum i n p r i m i s e r i t , ( n a m de jure ipfo alii dixere) quæ antiquis Legi bus ma n ea nt p op ul ar ium magiftratuum veftigia, inquirere.
I n g e n u o r u m 2 0 ) quce fuerint apud Major es infignia jura, fatis eft notum. Hi foli, cives opt i mo j u r e , ' c i v i t a tem c o n l t i t u e b a n t , fcedere in ito, ut fua jur a tuerentur .
Ci-
18) Thorgnii jam memorati Uplandenfium judicis. ' Sturlefon I.
481 feqq*
1 9) Burma». Critifk Afkandiing om Provincelagarnas ålder ock h vad an led n in g de gifva till en närmare kånwdom a f Nationens till- fiånd. Vitt. Acad. Hand!. 6 D. Stiernhôôk D e ^jfnre Sveonum &
Qothorum Fetufio, Holm. 1673.
2 0 ) Ob plenum 6c illimitafum dominium, quo praedia & agro«
posfidebant O d a lb ô n d tr, tuån f å r f i k , ob irperiu m in familiam D r o it (etiam Regum antiquisfima appellatio) & L a w a rd e r ( unde A nglice L o r d ) , a libertate F rålfism ån , F olkfråls, Fr åls ok F r id h å tta , ab in
dolis probitate T h jå g n , a fanguinis nulla ferritutis labe infefti purita
t e , F rå lsb o ru r, Å ttb o r n t, åttadh» 6c fullkyunade in L egibus p asfi«
appellantur.
> S (
Civitati vero in mi xin vs ut in minimis eadem formsaa eftc Re g num focietas plurium N a t i o n u m , quæque vtnooo N a t i o & ipfa in focietates minores divifa, quas L e ^ e s s s antiquae variis nominibus fignificant. Divifto illa in Cem+n- tenas ( H u n d a ri vel H å r a d ) communis fuisfe videtur. H a c a c v e r o voce m i n o r quædam focietas defignabatur, cujuisus m e m b r a vel familiae ardio ri vinculo ad communia jur rfra tutanda conjuncta erant. Cur enim alias pars m u l d a iu o m n ob delicia communitati penfa fuisfet? Cur reum oaedis l e d ges p r i m um pacis expertem non mfi intra eam, in qmaaia deliquerat, communitatem vel centenam pronuntiasfent? atti i) C en tena quaeque iterum in partes fubdivifa erat, ut iinnn quadr antes, trientes, & quidem vario modo 22). Qui juiaus tali jam minori communitati diceret in jure G oth ico TW *- trarcha ( F j er d in g shSfd in g) appellatur 2 3 ) , qui Centen s x tx C entenarius Q H a ra d sh o fd in g) 2 4 ) , qui denique N a t i o n n n i vel Provinciae, j f u d e x, L e g if er, Q L ogm adur') corr.muni ajjmp.
pellatione vocatur. Haec vero munera in populi uniuiaus fuisfe poteflate monflrat omnis tenor legum antiquarunmm.
Centenarii judicis e le d io erfi, ( quo d ad pofteriora tennrm- p o r a pertinere videtur) a Rege confirmaretur 25), mumaisus
a u t e r m m
s r ) Tha /kall han fr id lS s f a r a utn alit thet ThingmStet, fum hmtntan v a r f r id lô s g <5 r a , ok eigh widharin. — Ut It an the /um a ftir k d rrn ra f a r in till Ljonga th in g (conventam folennew OftroGothorum) ok w te ttttt- nin thet med tw em manuum a t han la g jik t å r a m althingi — ———
Sidan fkal han fr id lå s f a r a um alia tha Loghfogu. ÔGL. Dr.B. 3 F fl FI.
32) cfr. B urm an lib. cit. p. 243;
23) ÔGL. IV adh. B . Fl. 31 & pasfitn* V o x F jerdin gsm an adddid- hoc in ufu eandem originem prodit.
<24) Ubicunque in Legibus Gotbicis.
2 5 ) N u fltulo D o m ar a takas. Tha f ia i L in sm adh er upp/landidddo M t o l f nàmna o f H undari. The to lf agha tiva men till D o m a r-rn ra nämna. Konunger a them dom i händer f ittj a , Upl. L. TmgMtddM.
B% / . Fl.
atitem o m n e etiam fie a populi p a rt e fuisfe teftatur inpri- mi s infignis locus Legis O ft r o G o t h i c æ T i t . D e H omic id.
C, V. 26). D e Judicis autem provincialis ele&ione di- f er te tradit Le x V e f tr o g ot h i c a, nulla me nt ion e regiæ c on firmationis fa£ta: ”Q u o d illum liberi H o mi ni s filium Libe-
° r i Ho mi ne s eligent Dei cum mi fer icor di a’’ 27)
H i jam nominati vere populares in quacunque Na- r ione magiftrarus, quorum adhuc vocabula m a n e n t , mul
t u m dispari poreftate, prifeis t e mpo ri bu s non juris dicen
di folum valuerunt au&oritate. Diftributionem illam Po- teftatum in Civitate Pofteri excog it ar un t: Antiquitas i gno
r a b a t ; & ut nulla ei infinita poteftas cognita f u it , ita^ia q uacu nq u e t amen elem&nta o mn i um fufpiciebar. Sic Ju- uicis fuisfe Cent enarii non folum jus dicere, fed & alia, q u æc u n q u e communitatis interesfent, p r of p ic e re , multa in L e gi b u s antiquis funt, *quæ p r o b e n t *8)* Quid ? quod ipfam illam divifionem populi in Centenas etiam milita
r e m primitus fuisfe verifimillimum eft? Ita ut H d r a d s h S f- d in g vi vocis & Judex & C en t u r i o esf et? 2 9 ) D e Judice v e r o Provinciali jam certiores fumus. E x Sturlonid.i*
an te a verbis allatis p a t e t , cuique Provinciae, fua fuisfe
B Co-
2 6 ) Um huru D r a p a r i Bo (kal flù p ta s. §. 3. Tha /k a l K o n u n gx fo k n sre oc M ålsåghande oc H àradsôfdin g n å r iv a r a , th y a t ther à ru aile M âlsâghanda a t th y mali. A ftor itaque regius ( K on un gx- foknare) regis nomine (aderat, ut roul&æ partem fisco debitam exi
g e r e t, Judex vero Centenarius n o m i n e c o m m u n i t a t i s . Ipfa Jiæc pars regia mul&arum non antiquisfimi eft Juris ( B u rm an 1. c. p.
2 55) quod etiam aftorem regium ignorat.
Bondd Sun [kal Laghm adher w a r d , th y jku lu altar B in d e r valdà n ttd Guds tni/kun. IVG L . Ting M, 3, 1 Ft.
2 8 ) Burman 1. c. p. 250.
29) cfr. Ih re in voce H årad.
10 (
Comi tia , fuos conventus folennes. Tales funt , qui me;
m o r a n t ü r , in Lege Ve ftrogothica, T in g a ld ra G u ta -so) in O ft ro gothica, L jc n g a T in g 31). Com iri a v e r o ipfa rion Juris dicendi folum caufa habita fuisfe, omnis ostendit an
tiquitas. In quacunque enim Narionc ad modum & for
m a m C omitiorum Univerfalium (T in g a ld va S viaJ inftitu- ta erant , ut fcilicet in iis cives de omnibus, quæ e re publica esfent, in medium confulerem. C u m itaque j u dex Nati onis comitiis præfideret 32), ex inde facile colli
gi t ur ejus a u t o r i tä r e m non nifi ex re ipfa h. e. falute o mn i u m limitatam fore* Certis praeterea teftimoniis con
flat non folum Juris dicendi, fed- etiam Leges populo fe
rendi poteftatem habuisfe 33) , in Rege eligendo populi partes egisfe 34): etiam in proelium euntes cives duxis- fe 55). In univerfum, quidquid Nationis nomine fieret, id a Judice Nationis fieri jus fasque fuit. Ita ut Nottra- tibus J u d e x eadem poteflas, quæ aliis noftrse vel Germa
nicae, ut d i c u n t , ftirpis Gentibus Conus (d er G r a f ) fuerit judiciis præfes, bello d u x , etiam primitus a populo ' ele- t u s : licet Comitum temporis progresfu au&oritaiem a Rege derivatam vidimus 36). Notatu vero dignum eft,
Lo n-
3 0 ) W G L . TitigM . B. i -*• F ragm . Kon. B.
3 1 ) Ô G L. W adh aB . FI. 6 , R a fß a B. FI. 2 5 , 26 & pasfim.
3 2 ) Thit h etir t aldrä Gåta Ting år Laghm adher å r a. W G L % T in gM . B A , c.
3 3 ) Sturlefon 1. 478-
3 4 ) Tha {kal Laghm adher han f y r ß til K onungs d å m å , oek ß ie n å d r ir ther år han bidår, W G L . KongB. Fragm, cfr. U pl.L , Kon, B. I Fl,
3 3 ) Sturlefon 11. 146.
3 6 ) E s ift nicht unwahrfcheinlich, dafs diefer Graf über all vom V olke urfprünglich g e w lh lt worden ift, w enn nicht in manchen Ge-
C
I ' ,c
Lo n g o b a r d o s <5c eodem nempe Judicis n o mi n e b anc pot*
eftatem (1 r^nificasCe, iisdemque t e r r i t o r i u m , cujus incolis pr æer at J u d e x , J u d ic ia ria m di£lam fuisfe 37). Q u æ , ut
n o f t r i s L p g m a n , L a g fa g a ad u n g u e m r e f p o n d e a n t , nemo n on videt 38)-
C u m hac Judicum au£loritate ita populare i mper ium c o n d i t u r u m , imrr.o abfolutum vi de t ur , ut vix rcgiæ po- teftati aliquid rei i dium invenias, reliquum efl ut quaeramus, quo loco habendi fint P rœ fc& i illi, F eiidatarii & M in ifteria - les R e g ii, quorum in Legibus antiquis pasiim fit m e n t i o , &
quos Suethicœ faltem a Regis parte provinciis præfuisfe in
nuunt
genden das Recht desfelben erblich war (quod etiam Noftratibus. uftt venisfe docent SturIonidis de celebri* illo judice Uplandiæ ' Thorgm o verba: I. 478. F a t y r hans er tiefndur \)o rg n y p o r g n y fo n , fje ir L u n g f tp g a r kau f p u v e rit Laugm enn a Tyundalandiutn m a rg r a Konga cefi) — ja es ma? leicht diefe Würde Sltér und allgem einer f* y n, als die K önigliche; Seitdem aber die Königliche G e w a lt, hauptfSchlich durch Eroberung Römifcher LSnder, mehr befeftigt w a r , erfcheinen auch die Grafen als Beamten des K ön igs, vom K önig ernannt, und von diefer Zeit an find fie die Höchften localen Civil Beamten des K ön igs, unter w elchem fie unmittelbar ftehen. S a v ig n y Gefckichte des Rom. Rechts im M ittelalter. H eidelberg i8h 5. PP- 223* 2 4 .
5 7 ) V ide S a v ig n y 1. c. pp. 237 — 24.1. Qui vir, alias do&isfi- m us, fi fcientia Leguin antiquarum Septemtrionaliam etiam adjutüs fuisfet, non parum inde lucis accep isfet, in eruenda prisca & genuina apud populos Germanicae originis civitatis form a.' ( Quotiens enim de hac rè quæritur, Septentrionem fi ad eas, ex fonte haurire lic e t.) Sic etiam poteftas Comitis fub nomine J u d ic is , non unica exceptio a com muni harum gentium more ei fuisfet vifa.
38) Quare etiaçi n o s , quum iw L egibus L ongobardorum , p o p u li,- ’ qui, fi quis alius, noftræ ûirpis fuit (Scandinavia egresfos fe ipfi fere
bant) hæc poteftas J u d ic is nomine Latin# vertitu r, hanc, verfionena prætulimus.
n u u n t 59*). D e quibus hoc p r i m um monendum eft, Su«- thicas Leges o m n e s , quales nunc quidem exft ant , po r te r i o n s esfe aevi, cum jam increfcente Regia vel potius N o bi l i u m poteftate, populi anriqua jura jam magis ma- gisque ob li vioni darentur. C o n ti n en t nihilo fecius plu- r ima prifci juris 40}. Gothicee vero magis antiquitatem red ol ent : inpri mis V efhogothica 41). In hac etiam Feu*
dat ari or um (L å n d irm n n) me nt ion em invenimus ; iti ta men ut nulla e or um appareat in rebus civilibus aucto
ritas. I mmo, AUodiorum posfesforibus melior fides tri-, bui«
3 9 ) Fulklands H erra U pl.L . Koh.ZL FI. 10. item L in s H erra U p l.L . T in g m B . Fl. I. Lånsmadlter ibid. H us aby mån Dahl. L. M anh.B.
/ . 26 . K onungs Sys/lomân H elßngL , Tingm. B. FI. 19. Konungens Skat t man Dpi. L . Manh. B. F l. 2 2 .
4 0 ) L eg em Uplandicam, ut notisfimum eft, emendatam confir
m avit Rex B ir g e r anno 1296. ( P rœ fa t. ad L tg . U pl. ) Veftmannica v er o , D a h lica , H elfingica, (quæ ut plurimum Uplandicam exferibit) poftea in ordinem , quo nune exftant, redaftæ cfr. Burm àn 1. c. Su»
derroannicam confirmavit Rex Magnu* Erikfon 1 3 2 7. ( prœfat. ad L eg.
Sud.) Ita ut duæ folummodo legum omnium provincialium diftrta con
firmatione Regia gaudeant.
4 O Cfr. B u rm an I. c. Prodiit demum typis expresfa jiisfu Regis Caroli X I . cura S tjtrn h jtlm ii Holm. 1663. O ßrogothica jubente R.
Car oit IX . cura B u r a i primum Holmiae 1 6 08, de novo 1 6 4 0 , 5 0 , denique 1665. U pla n d icalk Helfingica ibid. 160? & 1609, it. 164.3, 1650, 1665. Suderm annica & Veßm annica Holm, 1666. D alica ibid. i6 ? 6 . U plan dic a latine verfa a Loccenio, h uudii notis ornata, cura 01. Rud- heckii Upf. 1 7 0 0 . V eftrogothica, iisdem auftoribus ejusdemque cura Upf. (1 7 0 2 .) Liber rarisfimus, cum omnia pæae exemplaria incendio confumta fuerint. Scanican* & G attlan dicam , quarum prior typis edita eft H olm . i6 ? 6 , altera ibid. 1 6 7 6 , non inter Regni Suethici antiquas ie g e s num eravim us, cum provinciae ipfæ non antiquitus partes Regni fuerint. Adfunt praeterea L tg e s Suecice Provinciales cura Loccenii Holmiae 16?2 ; continet vero liber non nili Legem Regis Chriftophori (1S verig es L a n d s la g ) Latine verfaro.
