DISSERTATIO CHEMICA
DE .
ABOSEEESTl
XV STECXJL X-EXEJSLTOf
CUJUS PARTEM PRIMAM,
VENIA AMPLISS. ORD. PHILOS.
DD 3?CT ni?
JOHANNE AFZELIO,
CHEM. PROFESS. REG, ET ORD.
PRO GRADU PHILOSOPHICO
PUBLICE VENTILANDAM SISTIT STIPEND. REGIUS
AXELIUS FRTXELL,
VERMELANDUS.
IN AUDIT. GUST. MAJ. D. X JUN. MDCCLXXXVI1I.
U PS A LlJE,
TYPIS DIRECT. JoHAN. EDMAN.
DE BAROSELENITE
IN SVECIA REPERTCX
§. r.
Introduäio Hißorica.
Quodtore,in 'Italiatexturaprimum eruebatur fosfileSc gravitate confpicuum,fingularipriori du-ni-
dum feculo nomine Lnpidis Bonomenfis a) ob fuam phosphorefcendi virtutem celebrarum erat. Heinde, jux-
ta medium currentis feculi, in Hercynia & aliis Ger-
maniae locis invenri funt varii lapides huic fimiles b), qui
inter carbones ufti, vel ope lixivii alcali cujusdam de- compoliti c) acidum virrioli conrinere reperiebantur , &
pro bafi terrae fpeciem , quae calcarea credebatur, quam ob rem nomine Spati Ponderofi, feu Marmoris Metallici Gypfo hcecce fosfilia adfcripra voluerunt d). Dete-
ita vero nova terrae fpecie in Magnefia nigra 8c cine-
ribus vegetabilium, quie acido virrioli nupta Spato Bono-
nienfi perquam erat fimiüs?), in meutern Mineralogorum
demum venit babn hujus aliarumque fpati ponderoli fpe-
A 2 eie¬
rt) LFMF.RY Conrs de Chymie, Ed. XI. Paris I730. pag. 82}.
/>) MARGRAF Mem. de l'Acod. de Scienc. a Herl.1749. pag>56o.
c) EJUSDEM loc. cir. 1750. pne. 144.
d) CRONSTFDT Förfok rill Min. Rik. Upft. Stockholm 1*758.
§. 18. 2: 19. 2. WALLRRIUS Syfh Mineral. Holm 1772. T. i. p. 161»
e) SCHEELE De Magnefia nigra. Vid. Kongl. Ver, A. H. Stock¬
holm 1774» Pnc« 89 feqq.
) 4 C A*
cierum omnino eandem esfe, quod etiam experimentis probe confirmarunt /).
Nova haec terra variis infignira fuit nominibus, ut- pote Terra ponderofag)> Terra SpättPonderofi b)> Barotes /),
& Barytes k); acido vero virrioii adunata , propter fin- gulares proprietates fuas /), ut diverfum ab aliis fosfile
commemorata ert & Terra Ponderofa Titriolata ni), Bary¬
tes Pitriolatus n), Barofelenites faSiitius Ef nativus o)
vocari confvevit, quse refpe<rtu terrae , quam continenr, optime dignofcuntur. Ideoque variae decompolirionis
Methodi a Chemicis tentatae Tunt, quibus experimen-
ta cum lapide Bononienii inftituta dederunt occafionemp).
Prima methodus fuit uftulare Barofeleniten in fub-
tilem pulverem comminutum & cum alcali fixo pulve-
reque carbonum vel pauxillo vel proportione aequali
commirtum r). Haec masfa per horulam in crucibulo
clau-
f) BERGMAN Difq. de Attratbonibui Elettivfs in Nov. A<9. Scienf.
Upf. Vol. II. 177?. pag. 223; & in obf. ad SCHEFFFRI frnelectio-
nes Chemicas 167, ubi narrarur J. G. GAHN, jam Adfeslorem Reg.
Collegii Metall, huju« inventi fuisfe Au&orem.
g) EJUSDEM Commenr. de Acido Aeieo, loco citato, p. 124.
b) SCHEELE in ßefchäfr. der Berlin. Gtfellfch. Naturf. Freunde,
«779» 4 B- p. 611.
i) DE MOR VE AU fur le Spat Pefant, in Nouv. Mem. de l'A-
«ademie de Dijon, i:er fem. 1782, p. 159-
k) BERGM \NdeSvfTemare Foslilium Nat.in Nov. Afh Upf. Vol. IV.
«784» P- ^ B- K1RWAN Elem. of Mineral. 1784, p. 5.
I) EJUSDEM Commenr. de Tubo Feirum. Vindobonz 1779.
m) EJUSDFM Scingr. Rean. Min. pag. 64.
«) EyUSDPM Medir. de Sy(K Fosf. Nar. loc. cir. pag. 125.
o)KlRWAN loc. cit. png. ^4. feqq.
p) MARGGRAF Chem. Schrift, Th. 11, p. IIJ—163.
f) SCHEE!E, loco cir.
r) BERGMAN Sciagr. Regn. Min. pag. 61.
3. ^ 4^^ '^- /^ir, ^ C
CtA'fii^t//><^w f+teJJ z$r' •/k** -f*/
tßo&L*yi(n -^£*+14. . £c.
Y
Up/* l< tyg<r L^*t ** /,
4"*^^/e^t/g. tS* <K-4 y<e*adtr>H . /£crrfAiw/^ J<é*.
^/u«si £c. ZL4. />: -^g?.
fy>TA^ "j&cdcr*&.*, t ybti(-C+J.
ée0**~Ji J,*
W ,. y*«^
prJ-9*+ j4/«'c4*V/ O./ {2c. ci^- /11 ??*?-
<^6/4^2*J/ £y. 7/s*" *
y % X«A/'A:«.^, , ;
6c+/*4<&*y *>£*j£t> 4. c)
</U
r£~ ^ » /4*r
fft&J 1/Cjr*<l4t/Htédf+t .
•"
få/rtHj/Zuty.
>-^
)<yyAfA+vt-^&^r-tiwf **-£
'-£ $/r<4> ——ApO«l ■/> ifWHHl |«0 /kuJ
tcAu-J
J£*T*.-+UjLyUy . /rt4L4L^H. /
ti(> . S^* » yp y yf *
By v * ^ yé^/tAr*^b^ fl* £'*■
V~ , '1
^ /Vt/"- >Zf
S
yt-cV*^J^ A^Ä-> y^yjTrH
JU3 /ju åIt.
7.
£&-* "■' ^ Stsipß.pi*/ . ' £ru<*+> ct/ flet***? ft<ce~f/C
/ufyu* ,7*4 / w 6ffa^ /^lz
+*7 eSt*0 . #
i#rf-c<ty?i ^,r » fäiMs/jfic^ jf*?
■'å.rz~y ^
'-£~i,-*j~«vi.r£LT
// <4h-f—j-*0*-y5r-tpsn^p <^&**\ &C-4 f&cjLrfy ru^Jt* g^*
S*~<i/<h -J /-
/2r-(Ta-6. fZ*/t£f., ~£ "$■;/■ <"
v 0 ^ ry&p M»m.,n> 7 utuct,*i*L{
£$/"» */07-77*4- cmc//c*\ /Aausxro v Q 7 /f t *
/ / , , - > , /»*■ ^VfL-tiJ £l*J.
&efl Ä«Xa^t*i/ t/oc&jw*, frfe*, £*&
£f-. fr&asf, /f-rrA:, ? &/L+
frid /*,
£^rzr~t tå&t$~ciT£IA&,dt*&/ t*-t<
7f//&&■*f / sdd '<.*»
/^/{XJr&£ fXr-rlr * <tå<Ai*tåjd^?*\ frd/y*Cj
<^f*- A'
' &t<r ^■a.tUti-tJt■** '
&tå* tå* C^c) C'^Ät^V^tå^ftt^j.
CCfr e??' ^UJfap-rC<A*-/Y fUk tåt*,
y .'< ' , *■' '' *
tgf fe, t i Atzjtc<cs .
6)/£^t, //*,/£.„>,, mjyz
du,v>vr ry^# . j>
&-Ü■titåz^J &€<? 4L&//f-ACAxtftJt-"f*e^tå/t_
Jftß*- tf'(/tåe-tCrt<x*+tt *>y jtå*de. .
x ^~
<*■) '^-tå - ^ y /djfrt/* &<4 t*A*.4L-*1J%tjyv /
lA-ratt l^&d/ixsrzem ,
tå). -&2~ tå*d*u^
tå?c.tå*J. tåz» ^f2g.
6
'
Sé<f<£i
rß<» ti Jf£fn~. J/lSa,t*$
-té*j J *rPi*^i"*s — S*Jarmj. i*mjjc*<T 7^*
C*tt f"t*/e/>t^tA'-
1s*+-l-r*S^ , -*»- yf«« *~](~~
t-6 I-»^- *vj -V^ //1
t
-fc, ) s ( JS*
clauTo ignita vel cum aqua primo elixatur, vcl fiatim illi
acidum nitri feu Talis dilurum adfunditur, ur, quantum fi«
eripoteft, manente effervefcentia, Tolvatur. Cesfante illa,
Tolutio filtro immisfa colatur & inde terra praecipitatur,
addito akali fixo aerato. Refiduum vero nec ulterius u-
ftulatur , nec folvitur & praecipitatur; quoniam tum ter¬
ra ferro & argilla contaminata obtinetur.
Secunda methodus fuit ignire BaroTeleniren, quem- admodum ubi Phosphorum BononienTem inde pracparare quis voluerit, aut folo pulvere carbonis, aut melle oleove commiftum. Pulvis carbonis vel eft in triplicata ad pul-
verem lapideum proportione & melle oleove tarndiu Tub- a£tus, ut masfa firmam obtineat confiftentiam s); vel Tex¬
tans rantummodo e(t pulveris Inpidei, utroque vero ca- fu masTa per unam horam crucibulo claufo ignirur. Poft-
ea acidum Talis dilutum vel acetum illi adfunditur, do-
nec omnis cesTat effervefcentia j Hoc Ta£lo decanthario-
ne Teparatur hepatica Tolutio, quae per horas quasdam
in digeftione Tervatur Sc filtro trajicitur, Sc inde terra
ponderoTa, addito alcali tarrari, praecipitatur t).
Tercia , quae innoruit, methodus decomponendi Ba¬
roTeleniren hac elf, quod cum alcali fixo udulerur u).
Sumitur tunc alcali vegetabile purum aeratum vel pro¬
portione aequali , vel dimidia parte fuperante , vel dupli-
cata inregra, aut ad Tummum cum Temisfe ad pulverem lapideumv). Masfa bene ccmmillaper unam aut duas ho-
A 3 ras
f) SCHEFLF. Berl. Gefell, loco cir, O DE MORVEAU, loc. cir.
u) J. M. OES TFR REICHER Analyfes aquorum Budenfium, Ve- tero-Bude 1781. pag. 148.
v) W1EGI.EB vid. Crells Neueft. Entdeckung, in der Chemie, XI Tb»
påg. 14. — Confer Kongl. V. A. H. Stockholm 1784» p8g» 112*
) 6 C Jf
ras patella uftrulatoria in fornaci docimaftico ignitur , fu-
Fio vero Follicire evitarur. Eluitur poftea aqua deftillata,
acido falis folvirur Sc hacc folurio addito alcali dernittit
terram ponderofam. Si quid ab acido intadlum relinqui-
tur, operatio iterarur.
Hae tres merhodi, praefertim duae priores, diu in
ufu fuere , non folum ad terram ponderofam , in accura- tiori aquarum examine necesfariam jr), acquirendam ; fed
eriam novo Syftemate regni mineralis plenariam lapi-
dum analyfin pofcente , ad ejusmodi fosfilia deregen-
da, quae praeter alias terrarum fpecies minori majorivc portione terra? ponderofae acido vitrioli vel alio cuidam
acido nuptae gravabantur.
Quo fa&um eft, ut in lucem prodierit terra pondero- fa, aérdta y) feu Barofelenites aératus ron tam purus, quam gypfo inquinatus s). Praeter indolem plurium antea no¬
torum dete&i etiam funt quidam novi, partim puriores, ut fosfile i11 iid cryftallifatum , quod Stangcnjpat a) vocant Germani; partim Ferro Sc terra filicea /;), calce agrara, lapide calcareo Sc fluore tninerali c) , praecipue vero gy¬
pfo contaminati Barofelenites. Inrer illos eminet antea
dubius Lapis hepaticus d) ex Andrarum , qui praeter Fili-
ceam terram Sc argillaceam continet etiam calcem Sc ter¬
ram ponderofam acido vitrioli nuptam e). Hacc igitur
la-
*) BERGMAN De analyfi aqnorum , Upf. 1778 > §• 7* — Cfr.
OESTERREICHFR loc. cir.
y) ETDSDEM Sciagraph. §. 88- z) KIRWAN loc. cir. pag. 53.
rt) WIEGLEB. loc. cir. — Cfr. BERGMAN loc. cir.
b) BINDHEIM Reil. Gefell. 4;rre ». pne. 297.
c) Confer. KIRWAN Mineral, pag, 42 & 48- d) CRONSTFDT Miner. §. 24.
e) BERGMAN. Sciagr. §. 90.
-x ) 7 (
lapidis heparici fpecies Barofelenites eil impurus, & fui generis fingularis, nec non unicus quem hucusque Svecia
oftentare potuit, donec reliqui nolhi lapides Hepatici aliseque fpecies felenitarum , ur dici folenr, gravium non- dum fuerint explorati. Tales nonnulli in Mufaeo Acade-
mico Upf. fervantur & plures nuper dere&os Amicus/),
de re minerali in patria optime meritus, nobis rransmifir.
Hi vero urpore ulreriorem mereri videntur confideratio-
nem, illos hac vice fumfimus examinandos.
§. ii.
Metbodus examinandi.
Cogniris , quae in §. anrecedenri de Barofelenire ejusque analyfi ex aliorum fcriptis haufimus , varia nos-
met ipfi inftiruimus experimenta, unde pareret, qua po-
tisiimum ratione examinari posfent Svecani , quos nu¬
per memoravimus, lapides, ut eorum cum Selenire vul- gari & Barofelenire difcrepanria vel convenientia melius
eluceret. Hoc ut fierer, quo decer ordine,
1:0 Fi^uram Sc texturam, coloremque, Sc q uce funt
cetera externa lapidum criteria , una cum loco cujusvis
natali fedulo denoravimus.
2:0 Gravitatem fpecificnm ope bilancis hydroftaticae,
more folito, adhibitis fruftulis non nifi minoribus, five femunciariis, determinavimus, therm. Svec. caloris 20*
monftranre.
3:0 Via, quoe dicitur butnida.
A) In aqua deßtllata coquendo per horam lapidis cu¬
jus-
f) B. R. GEYER » Praefeftus rei inctallicx.
^ ) 8 ( Jt" ,
jusvis pulverati parrem unam cum aquae partibus jco fo-
lubilitatem delignavimus, & in folutione , quod, frige-
fcente aqua, in cryftallos cogi ccepit fimile invenimus
felenitar, cujus non nifi dererminatum hoc modo pondus
exrrahi posle, reliduum cum aqua copiofiori iterum co- quendo, intelleximus. Et certe, fi in lapide, ex noftra-
tibus, quocumque gypfum ponamus aequale rotum
folveretur, quum 100 Selenitae parres cum aquae ferventis
500 p. conco&je refiduas non nifi 0,25 praebuerunr.
B) In nceto defttUuto, gråvit. fp 1,033, quod lapide-
um pulverem pondere decies fuperavit, maceratione bi-
dua nec non digeftione , quid, praeter gypfum, calcis
aeratae & martialis effervefcendo fufciperetur, indicavi-
mus, obfervantes nihil adesfe Barytici, quum, accedente
acido vitrioli, limpida permanferit folutio. Sed vero gy- pfi fufcepti quantiratem , folvendo decupla aceti portio-
ne feleniten, & martialis copiam , praecipitando cum al-
cali phlogifticato ferrum, exploravimus. Quibus cogni-
tis, erutafcilicet quanritate calcis aeratae, uftulando illam,
deteximus acidum aereum, quod cuivis lapidi cum ace-
to effervefcenti adfcripfimus.
4:0 Fta etiam ßcca experti fumus habitum, qualem
per fe, vel cum idoneo additamento monftranr hnguli
lapides, urgente fortiori vel debiliori igne.
A) Ope tubiferruminatorii excitatoigni eosdem ex- pofuimus & folos , ut calcinarentur, vel, fi fieri pos-
fet, liquefcerent, & mixtos fluoribus: bnrace vel fale mi-
crocofmico, ut praefenria meralli 3 fluore minerali, ut ana- logia cum gypfo & barofelenite ; & alcali tnmevali ut decomponendi methodus detegeretur, obfervantes effer¬
vefcendo colliquefcere cum hoc alcali omnes quotquot
acidum vitriolicum enixi in candente carbone fulphure
vel hepate foetentes reperiunrur. ,
"K ) 9 ( Jt*
B) Igne calcinatorio ftipra patella uftulatoria per tres horas reliquimus omnes & hngulos in pulverem reda-
&os, notando ponderis, volatili materia aqua & acido
a£reo vel fulphure inrerdum fecedente, decrementum ,
coloris mutationem , cetera
quae fuis locis expofuimus,
animadvertentes aquam, quae vel {ola vel acido aereo
mixta calcinatione abigitur, facile quoad quantitatem fu-
am colligi posfe ; quando vero fulphuri focia avolat hu-
jus pondere auéta , quanritatem eorum fimul fumtam ex¬
pofuimus.
C) lgne fuforio calcinatos reducendo tentavimus fer¬
ro ditiores, addito vel pulvere carbonum vel etiam fluo-
re £) > ^110 e minera pauperrima ferrum facillime eli-
quari folet. Et vero faepius non nifi fcoriam hepate
foetidam , interdum tarnen ferri rcgulini aliquot centefi-
mas hoc modo obtinuimus , probe, fcienres, accuratiori methodo alia melius dete£lum iri ferrum.
5:0 DecowpofitioJiem, cujus indicia dudum experti fui-
mus, fulione cum fluore illo velpulvere carbonum (4:0 c)
& quoquc cum alcali minerali (4:0/!), hoc fale facillime immo optime peragi posfe, multis, quee heic recenfere
non vacat, didicimus experimentis; ideoque analyfm Ba- rofelenitte Svecani tentavimus hoc fere modo.
A) Pulverati lopidispartem 1 calcinatam (4:0/?), cum
depurati ficcatique alcali mineralis aerati part. 24* permiftam
in parella fub fornice furni docimaftici per horae 14. curri-
culum , cavendo nc masfa funderetur , uhulavimus, non alio fine, quam ut duplici atrraflionis vi acidum , quod
in lapidQ lateret , virriolicum accederet ad bahn alcali-
nam & ab illa expulfum acidum aereum fimul recederet
B in
g) SCHFFFERI Pra-Iefliones Chem. §. 229. Obf. IV.
^ ) IO (
in unionem cum baryte & calcarea terra & magnefiaca,
li adesfer.
B) Masfam uRulatam , falino parrim & terreftri con- geftam, ab omni falino feparavimus, coquendo ipfam pa¬
rker & lavando cum aqua ferventi, doncc nihil indisio-
lubile reftiterir. Hoc refiduum prinium , & quod aqua fol-
vi poruir, falem Glauberi Sc alcalinum continens, fo/utio-
nem primam appellavimus.
C) Refiduum primum, quum & metallicum calcina-
tum & terreftre vel nudum fortaslis vel inprimis conti-
neret aeratum , hoc primo feparetur oportet Sc accro po.
tisfimum, cum ejusmodi debile acidum nec argillam fa-
cile nec ferrum calcinatum adpetar. Itaque hoc refidu¬
um cum aceto ditfillato quantitate decupla per horas tres
co&um voluimus, ut, rcli&is quae refiduum fecundum in- grediuntur, abundante acido , urgente etiam effcrvelcen-
tia, plene folvererur omne quod incsfet barytae vel cal-
eis Sc magneliae aératce, quibus folutionem fecundum magis
minusve onuftam reperimus.
D) Refiduum fecundum, filicea terra Sc fa?pe argillacea
interdum marriali fcatens, immifimus acido virrioli puro
Sc forti, gr. fp. 1,918. Abftra&o acido, masfam ficcam
in aqua fervefcente folventes obtinuimus refiduum tertium
filiceum , una cum folutione tertia plerumque alumine Sc
ferri vitriolo gravida.
K) Solutionen1 primam, quum in illa alcalino faie fa-
turatum reperiatur omne, quod in lapide obliiefceret,a-
cidum vitrioli, ut ejus quantitatem cognofceremus, ex- ploravimus praecipitando cum baryte acetaro, Sc reporta-
vimusprcecipitutum, quod primum dicitur, confr&ns barofe-
lenite artificiali , eui baryrae 0,67 inesfe novimus b).
F) So-
b) KIRWaN Elein, of Min. p«g. S7-
^ ) 11 ( JO*
F) Solutionem fecundam examinavimus ope acidi
vitrioli quo dejicienres Baryten & parcius calcem obti-
nluimus prcecipitatum [ecuiidum barofelenite artificiali Sc
gypfo mixtum, retinentes, fi qute adesfet , magncfiam in folutione, ubi , fa£a deco&icne , falem Anglicanum fe-
mel cryftallifatum invenimus.
(7) E Solutione tertia vel mox, ope alcali fixi fepara-
vimus omne , quo conflatum eft pracipitatum tertium, vel
etiam primum cum alcali phlogifticato cceruleum Berolinen¬
fe , quod ferri quantiratem indicar, deinde cum alcali fixo
praecipirando adquifivimus argillam, habitu dignofcendam.
H ) Prcecipitatum, quod primum dicitur, nulla eget depuratione. Secundum vero, ut ab omni adhaerenti gypfo feparetur, per unam horam aqua deftillara pondus ejus 500 ad minimum fuperante decoximus, quo modo barofeleniten
confecuri fuimus, quem purum puramus, artificialem, Gr.
fpec. 4,865, neque in aqua vel aceto folubilem, neque quod- dam ponderis fui decrementum in igne calcinatorio pati-
entem. Hujus decompofirionem methodo jam defcripta tentavimus, obrinentes refiduum primum acquale o,84) re- liduum vero fecundum fere nulluni.
Pr&cipitatum e fil. tertin, feu cceruleum Berolinenfe ,
quid ferri contineret, fcitu necesfarium,ira exploravimus, ut folutas acido falis diluto too partes ferri culi, addito alcali phlogiflicato, mutavimus in cceruleum berolinenfe 544part.
arquale. Sed 100 partes ferri ope alcali mineralis prseci- piratas pracbenr ferri calcem ecqualem partibus 1701), unde, hujus quantirare in cceruleo Berolincnfi data, dabi-
tur etiam ferrum in lapidibus conrentum.
Hac generatim jam defcripta ufi fumus methodo
B 2 exa-
i) Confer. BERGMAN loc. cir. Vol, II. pag. 392.
) 12 ( jf*
examinandi & inveniendi lapidum Svecanorum & com-
politionem , & inprimis cum barofelenite analogiam. Quae
ut eo melius elucear, quid de illis particulatim obfervan-
do vel experiendo comperri fumus, dicendum eft.
§. HL
Bdrofelenites Salbergenfis.
Occurrit varietnte duplici:
-*
Prima var. Locn in argenti fodina §(intOVtCl1 di&o;
Matrice fubere montano, accedente etiam petra calcarea.
Figura Hyacinthi k), cryftallis femidiaphanis ; Tex¬
tura fpatofa; Colore flavefcentej Duritie l) lapidis calcareij
Gravitäte Jpecifica 4, 583.
Via humida : Aqua folvirur Sc diminutionem ponde*
ris patitur aequalem o,c6; Aceto vix fufcipitur/}.
Via sicca: Igne calcinatorio decolor fa£la opacatur, jaftura pond. =0,01{: ignefuforio fola liquefcit in fcoriam
albam; in carbone ufla phofphorefcit, hepaticum redolet;
cum fluore minerali colliquefcit in globulum , duranre ae- ftu, darum, cesfante, opacum; cum borace Sc Tale mi-
crocofmico cogitur in vitrum non coloratum ; cum alcali
minerali effervefcendo decomponitur /).
Analysi modo defcripto (§. 11.) fafta, praebet refidu-
um terthim =0,03 j praecipitatum fecundum =0,79 , rer- tium=o}04. Hinc patent lapidis contenta^ quae funt com-
po¬
lt) BERGMAN Opufc. Phyfir. & Chem, Vol. II. pag, 3. fig. 2.
O Quoiuam lopides defcripti eadem fere gaudent duritie, arque hfl-
bitus eorum in igne fuforio, admodum eft fimiiis, in fqq. de liac re
■liquid commemorare necesfarium haud duximus, nili quatenus ab albto
difcrepanr. Idem valet de folubilirate in cceto.
^ ) 13 i
pofita, feil. Barofelenites purus =0,79 & Selenitcs 2=0,06;
ntque fiwpliciorn omnia, aiidum vitriolicurri =0,29 nup-
lum barytko =0,53 & calcareo2220,024; fiüeeum =0,033
argillaceum martiale =2:0,04; volatile aqueum =20,014,
quac compofitionem ingrediuntur, non obflante remedio 2=0,07, quod methodo analyticae donandum esfe putamus.
* *
Secunda var. Loco in argenti fodina Salbergenfi 0tocl'enffr6méort appellato, dete&a A:o 1785. Matricis
nomine habet micam minutatim immixtam.
Textura fquamofa vel fparofa irregulari; Colore al- bo; Grav. fp. 4,488-
Via hümida: Aqua folvirur , diminut. pond. 2=0,014.
Via sicca: Jgne calcinatorio opacatur, albefcit, ja£tu-
ra pond. fere nulla, <Sc fuforio aegre liquefcir.
Analysi praeber refiduum terrium 2= 0,10; preecipi-
tatum fecundum =0,66, tertium =20,13. Hinc patent
contenta ejus compoßta, Barofel. pur. =0,66, felen. 2=0,014;
<Sc fimplicia, acidum vitrioli 2=0,23 cum barytico =0,44
& calcareo 2=0,004; liliceum 2=0,10; argillaceum mar¬
tiale =0,13; volatile aqueum 2=0,00^; dato remedio=0,09.
§. IV.
Barofelenites Cimbrishamnenfs.
Non procul a Cimlrishamn, in Scania urbe, reperi-
tur loco di&o 0tené!jufrcnt>, matrice nulla, folitarius.
Textura fpariformi, fpeculari, fpati lamellis diapha- nis; Colore fulvo; Grav. fp. 4,491.
Via humida: Aqua folvitur, dimin. pond. 2=0,05.
Via sicca: Ignecalcinatorio decolor fa&us,opacatur Sc
B 3 al-
^ ) 14 ( Jfr
& albefcir , dimin. pond. fere nulla; fuforio aegre liquefcir
folus; cum pulvere cavbonum vix phosphorefcit.
Analysi faita, praebet refiduum rertium =0,07; prae- cipitatum fecundum 2=0.84, rerrium =2 0.01-^, unde pa¬
tent contenta compofita feu Ba rofel. pur. =0,84, Selen.
=0,05; atque fimplicia^ acidum vitriolicum —0,31 nup-
tum barytieo =o,s6-|- & calc. =0,02; filiceum 2=0,07;
argillaceum martiale =0,014.; volatile aqueum =2o,oc4-,
dato remedio =0,01-4.
§. v.
Barofelenites Lapponicus.
Invenitur loco in Lapponia Torneåenfi , jvoforoata
diito , hoc eil Monte MetaIlico.
Varietate triplice:
*
Prim. Var. Matrice nulla.
Textura fibrofa , fibris fpatofis, femidiaphanis; Co•
lore fubcinereo; Gr. fpec. 4,532.
Via humida : Aqua folvitur, dim. pond. =0,13.
Via sicca: Igne calcinatorio crepitar, opacarur, flave-
fcit, ja£t. pond. —0,03; ignefuforio aegre liquefcir.
Analysi praebet refid. tertium = 0,12; praecipirarum
fecundum =0,58, rertium 2220,09, unde patent contenta compofita, Barofel. pur. 2210,58, Selen. =0,13; fimfilicia,
acidum vitriolicum 2=0,28 nuptum baryr. =2:0,39 & cal-
careo 2=0,04; filiceum =0,12; argill. marr.= o,o9; vo¬
latile aqueum =20,03, dato remedio 2=0,05.
* *
Secunda Var. nomine ©ievgangi ftert monticolis appellatur.
Matricis loco immixtum tenet viride montanum.
Tex-
) >5 ( Jt*
Textura fparofa, fpati lamellis cuneiformibus; Co¬
lone ladco , fere opaca.
'y/yj^
Via humida: Aqua folvitur, jad. pond. =0,07.
Via sicca: igne calcinatorio crepitat, flavet, diroin.
pond. =0,02 ;fuforio liquefcir.
Analysi praebet reliduum rert. =0,093 praecipitarum
fecundum =0,71, terrium =0,11. Hinc patenr conten•
tu c&vipofita, Barofel. pur. =0,71, Selenir. =0,073 &
fimplicta, acidum virrioli =o,284 nuptum barytico =0,47-5-
& calcareo =0,02; fiiiceum =0,093 argillaceum martiale
=0,11 & volatile aqueum =0,02.
* * *
Tertia Variet. matricis loco ferrugine mixta efh
Textura praecedentis 3 Colore obfcuro, rubicundo3
Grav. Jp. 4,503.
Via humida\ Aqua folvitur, dimin. pond. =0,08.
Via sicca: lgtie cnlcinat. parum crepitat,multum ru¬
ber, jad. pond. =0,043 JuJbrio aegre liquefcit fola3 cum borace coda virrum virefcens p or rigi13 cum pulvere car- bonum vel fluore (§. 11, C.) redudione fada nullum prae¬
bet regulum , fed fcoriam coloratam , hepaticam.
Analysi tentata, praebet relid. tert. =0,073 praecipi-
tarum fecundum =0,73, tertium =o,o8> unde patent
contenta compofita, Barofel. pur. =0,73, Selen. =0,083 &
Jimplicia,&volatilecalcareoacidum=o,02|vitrioli3 liliceum=0,29-5-=0,073nuptumargill.baryr.mart.=0,08;=0,49
aqueum =0,04.
§. VI.
Barofelemtes Loofenfis.
£00$ in Territorio »gKltinglant), vetus eft Cobalti fo- dina, Sc locus, quem naralem agnofcit hic iapis, qui Sc ipfe
