Dissertatio historica, de cruciatibus martyrum, quam, cum consensu ampliss. Senat. Phil. in Regia Academia Upsaliensi, sub præsidio ... Erici Alstrin ... in audit. Gustav. maj. ad d. 18 Dec. an. MDCCXXXI ... modeste ventilandam sistit Petrus Thermænius,

DIVINA ADFULGENTE GRATIA!

Difjertatio HiFlorica,

De_>

CRÜCiATIBUS

MARTYRUM,

Quam,

I _Cum ConfenßtAmpüjf.Senat.Ρbil,

in Regia Academia Upfalienß,

sub pr&s1dio

[vlri AdmocL Rev. atq; Celeberrimt,

Mag. Ε R I C i

ALSTRIN,

I Log. & MjtaijJi. Prof\ Reg. & Ord.

h _Audit. tjußdv. Maj, ad d. 18.Dec*

AN.' MDCC XXXI

Horis ante meridiem folitis >

Modefle ventilandam fiftit

Petrus Therm^nius,

Westmannus,

VPSALIAE, ^Literis Wernerianis.

S:/e R:^ M:tis

MAGN£ FIDEI VIRO,

Reverendisfimo Patri ^ac Domino,

Dn.NICOLAO

BARCHIO,

S. S. Theolog. DO C T ORI

Celeberrimo , Inclut« Dicecefeos Arofienfis EPISCOPO & Vener.

Confiilorii PR/ESIDI Gravifft·

iriO _, Regiiqj ibid. Gymnafii Scho*

larumque EPHORO Ad-

curatiffimo,

MjECEN ATI ΜΑΧΙΜΟ.

s^{Ingularis Uk}favör, Reve-

rendiffime Pater, quo o*

mnes virtutis Mufarumqus

cultores ampleäißles, cumabumiefa*

tis mihifitperjpeilus} eoconfidentiusin

con-

Mttjpe&umTuum,levelicet opufiulum

hocce Reverendiffimo Nomini Tuo

- confeeraturtis, prodirefuflineo. Nec

certe fcio, cuipotius hoc ΣγεΜασμα,

Cruciatus Martyrum quahtercunque

\ adumhrans,meq;ipfumcommendarede·

he_am,quamTibi,qui ChrißianαEccle^-

fi£ lumenJplendidtjßmum,eorumque.qui

literii _operam navant, Evergeta beni·

gniffimus,optimojure audis. Rüdes i-

taque hafeepagellas, Reverendiflime

Prasful, nohn'tfimateriadignitate infi*

gnes, ferenajufeiperefronte digneris,

' humiÜime rogo quafoq;. Ego veropre-

ethus Numen Supremum compello ar·

dentijjimis, veht Te, MaecenasO-

ptime, in Neßoreos annosfalvumat-

que incolumem, in Ecclefia Prafidium

firmitfimum, Nobili/Jimaque Familia?

Tu«fulcrum & emolumentumcertis-

fimum ^, quam diutiljtme confervare !

jta ex ammo voveo.

; * REVEREND1SSIMI NOMINIS

T U I

Cultor Jc Clieiis Jevötifilmwe Petrus Thermjenius·

Admod. Rev. atqne Praclariff. VIRO,

Wag. PETRO BROWALLIO,

Ecclefia; CopingenfiS _Antiftiti me·

ritiffirno, ^{nec non} adjacentis Diftri·

étus Preepopto digniffimo ^, Patrono

& Benefa$ori, omni obfequio

adcineres colendo*

Nobå VIRO ne DOMINO,

Dn. ANDRERE THERMEN,

Locum Tenenti Strenuillimo, Pairtio

dile&iffimo, omni honore proféquendo.

VIROFideérTradentia Spetfatiffmo,

D.MAGNO SCHIENSTRÖM,

Curia? Arofienfis _Senatorι

/Equifli-

mo,IaudatiiIimo, ^Avunculi Loco mul·

tis nominibus honorando.

\ ObüyPromotoresö'Fäütores_exapta»

* niiti<is , i» ηnimigratijjimi tefferam

tn fecoüata beneficiaycumardentij[imo ^omni-

Admod. Rever. Nob. atque

cultor hu- Petrus

t^dmod.Rev. atqiiePr<eclari(J. VIRO»

Mag. JACOBO SVEDELIO,

In Gymnaiio ^, quod Arofi® floret, Eloq. & Poéf. Leftori laudatiflimo ,

Ven.Confift.Adfejjori aequifflmosEo

clefia: Hubboenlis Paflori vigilan-

tiflimo , Patronoomni animi obfer-

vantia aeternum profequendo.

Confultißimo atq\ Speftatiffimo VIRO ,

Dn, JON.E SIoMAN,

Civitatis Copingeniis Conjuli _aequis.

fimo, digniffirno, Promotori nun-

quam non colendo.

VIRO Videatq;PruäentiaSpedatjfimo,

D. FRIDERICO BRÄNDER,

Civi & Senatori Copingenfi lauda- tilFirno, Fautori plurimum

honorando.

tiffimiy bäfce ejualescunque Studiorumpri*

&perperu* obfervantt*fiirnum,o(> _plurima

gen*felicitat is voto offert & _confecrat

Speäat.Nominum Veftrorum

millimus

Thermjenivs.

Phr. Rev. atque Ooflifßmo VIRO, Dn. JOH. THERM.ENIO,

V. D« Comminiftro in Sålbccf fide*

liffimo, Patrui Loco Reverenter

colendo.

Prudentij]. atque IntegerrimoVIRO,

Dn. PETRO AHLGREN,

Inter Cives Aroiienfes JSJegotiatori

induftrio , Benefa&ori

certifficro.

Speflatd?Fidet & Prudenti<e VIRO,

Dn. JOHANNI WADSTEN,

Inter Cives Copingenfes Negotiato·

ri vigilantiffimo ^, Fautori nec non

amico Optimo.

EXercithm_perpetaumhocceobfervantt# pignus,Academicum, in

D. D. D.

^A. & R.

Sil

^attbelsci77atinett 3 <&ο$ι%ς>&

?lrcborne οφ J^bganilacfttab/

Sett _PETTER

a Ρ ® si 3ϊ ^/

mitt f><5gt«rabe 2\.

06<Efjr/mfnfdva gar/jagrotfac

SDiit förfin Elena fmflcé nrof:

2p 3 fom gar mig enbaft Itfat/

©en mau min egen gar begrof.

i- Toé (Jbrfom albrigomforg fpart

gör mig/ fom genom brantamagar/

Stincft _{refa tit} tber Phrebus ηlågat

SJJIeb bofmet löna ftna fnart.

£iir målaé af tbe plågor grpmma/

©om Gbriftifiämpar fm utftåot/

Så tbe ej metat fältet rprnmal SUlentirnlig mätlufiplatt förfmäbt/

©amtlncfanå fagra prål οφftdt/

©om fina trålar ftörtar neber Sil Aeheron meb ftocmanbebet/

3 fmig dngflan fucf οφ gråt.

SCften

fölen tbc ba reban f)fgre hunnit/

£tl Jpimlené Clara (tufma borg/

2b<* tt)e jtn SJrober 3®fum funnit 3 emig gidbie / utau forg.

Oct) ftdmtna tn en flton Muflque,

<Som fpftar pd tben bogftaé dra/

££()cn tbe t bobnt tniine bara / Dci) prtfa nu t £immelrtC.

Qün fdban fdflbet/ fdban ipdfa/

3ag onfiar ©)r/ ^nun Cdra gar/

£d ftuCbom tuü (H)rt btcrta mjcta/

Οφ boben (ptffa <£bra bar.

$ecf Gimmel idtpd många dr

£b^n mércfa bagen ej uprinna/

£d jag en fWati forg (Tai finna éotn faller btfrtataltfor fiodr.

tffln 6ogt4rai>e Räbers

fybigfte @0«

P. T-

1. Ν.J.

Caput Prius.

§. ι.

Rduam iäneaggre-

derer provinciam ^, quas multumlaboris

atque temporis _po- ftularet, fi Marty-

rum cruciatus ea, qua par eft, ac·

curatione rite deiineare _conarer?

Et quis confliftus iftius acerbita-

tem & vi&orise fvavitatem ita Le- ftorum oculis fiftat, ut fe interfu- iiTe opinentur ? ^Mei faltem hume-

ri tanto oneri ferendo non funt pa- res, Hane icaque mihi a B. L.

A _veniam

t O

veniam expeto ^, licear mihi quam breviffime , & pro modulo inge·

nii, tantum recenfere prsecipua iiia

torroentorum genera, quibus Mar-

tyres ohm discruciari funt aGentl·

libus paritér ^ac Juda?is, eo confilio,

utChriiliana Religio una cumChri-

ffcianis exilingveretur. Qua^ηquam

autem hivim vi repellerenunquam conabantur, fed lubentiffime qus- vis fopplicia arquo animo tolera-

bant: non tamen exinde imminu·

fus eil ccetus Ghriilianorum;quod

reilacur Juilinus Martyr ; é inquic, cρω πλείονες ζολάζον1ες^, τσ-

ρχ'τψ πλεονάζονίας αλλζς α). Tertul*

liaaus fuo _temporePerfecutoresita alloquebatur: Ρlur^es efßcinmr, quo·

tjes metimur a vobis , fernen eilfan-

gvis Cbriflianorum b). Augetur re·

hgio Dei, inquic La&antius, quanto magis premitur c). Et Augustinus:

neqiie civitas Cbrißi ^, quamvis adhuc

peregrmaretur in terris & haberet

tam magnorum agmina populoram,acl·

-m o Wr _?.

verfus impios Ρerfecutores fuos pro,

temporali falute pugnavit, fed potius

ut obtineret _{aternam, non} rep ugna*

vit. Ltgabantur} includebantur} cee·

debantur , läntabantut, trucidaban-

tur _, multiphcabantur d), Nonau- tem potuiiTent rot homines ^eo ad-

duci _{, ut} ad cruciarus exquifitiili-

mos tolerandos , nec non mortem

ipfam fubeundam, adeo promti pa¬

radq ue eiTent,nifi ex documentis certiflimis, de iftius religionist

quam proficebantur, veritate,&de pra-miis, qua conftanter in fide-»

perfeverantes manerent, fuiiTent firrniter perivaii. Noftri autem-»

inftiruri haudquaquam eft , cun&a,

qua hanc in rem dici pofTent, fu-

fius exfequi; fed hoc folummodo

content! eri'mus, Γι qualemcunque

horum _cruciatuum defcriptionem

adumbrare valuerimus. lnterea-»

ex more recepto, όνομφολογίχν ίη- fcriptionis obiter _tangemus.

α) ΕριΒ. adDiogn. vid. Kettembeilü

A 2 mnot.

# «■80-f θ <*$$·

mmt.ad obs. eecL Albaspinatpag.τof, b) cap. ult, Apolog. c) Itb. ^5. cap.20.

d) Itb. 22. civit. Detcap.6.

§. II.

Ha?c ipfa vax Martyr ofiginis

eft Gra^ca? , & leftem fignifieat-j«.

In primitiva Ecdefia, fub nomi¬

ne Martyrum ^, illi proprie venie- bant5 _{qui pro nomine} Chrifti fan- guinem funcfebanr fuum, & mor^

tem pro veritafe ChrSftiana oppe- tebant} ac tormenra afpera perpe- tiebäntur , teftimonium fidei [ux

perhibentes. Ejusmodi teftis fuic Jefu Chrifti Stephanus: mloreify-

χειτο το αίμα Στέφανα τ9 μάτρυξός

r», a) dmο ς ημψ εφεςώς e). Νοη-

nunquam apud fcriptores Eccle-

fiafticos in latiori fenfu nomen-.

Marryns occurrit, ut etiam Vef·

Teil, fidelibus , pro Vera pretate-»

ac jufhtia opprefiis, tribuatur, cu¬

jus re! exempla habemus in Abe'-

le9 Zacharia,& Machabceis. Con- feflfo·

•m o f

fe(Toribus eriam, qui förmenta-·

perpeflimortem evaferant, idenu»

honoris aliquando tribuitur titulus.

Hoc modo S. Johannes Evangeli-

ßa Martyr nuncupatur/). Reve¬

ra Martyr fuit, quia multa prou

Domino perfecutionum fupplicia"

pertulit. Martyr utique fuit, quia"

crucem Domini _per fui corporis"

arBiåionem, 5c proximorum ^er "

rantium compaffionem diuviven-"

do portavit, & quo ceteris Apo·"

ßolis in carne prolixius manfit,"

eo durions martyrii förmenta^*"

fuftinuit^). Hoc nomine ii quo-"

que honorabantur, qui in mords periculum pro Deo conje&i, mi-

raculofe fervati funt. Ex, Gr. tres

viri in forna^e Babylonica, quos

μάρτυρας γενομένας h βαβυλωνι ap-

peilat Athanasius b). Neque emm in tribus puerk ^, minorfuit martyrii digmtas, qma morte fruflrata de^ca-

mino ignk wcolumes exterunt : aup

mn cunjmnmatHs Daniel exßitit m

6 ο ££*·

Juk laudibus ^, qnia qui leonibus mißtis' fuerat ad pr&dam, proteéhis a Dornt,

no vixit adgloriam t). Titulo hoc-

ce infignifi quoque func illi ^, qui

in carcere moriebantur, ^non aliter,

ac ii fanguinem pro Chrifto fudis-

fent iuura. Neque enim virtus eo- rum, aut honor minor eß, quo mi¬

nus ipß quoque inter beatos _Martyres

aggregentur k). Illa ^{v er o voas} ii-

gnificatio impropria eil, qua o·

mnes Chriftiani adverfus carnem

& mundum ftrenue rnilitantes, ab Ecclefiafticis fcriptoribus Martyres dicuntur. Nemo dicat , frarres jjCariiiimi , quod ⁱⁿ iftis tempori-

„bus Martyres non fint. Quoti-

„die Martyres fiunt. Martyr enim

„teftis interpretatur. Quicunque

„enim _pro veritate teftimoniumL.

„dederit, & omnes caufas cum-#

„juftitia judicaverit, quidquid pro

„teftimonio veritatis vel juftiti#

„pertulerit, totum ei Dominus pro

„matyrio computabit. Ac fic &

•m ^o 7

iile, qui ebrietati refiftit, ii cum"

Dei adjutorio perfeverare volue-"

rit, & pro iplä ille aliquas per-"

tulerit tribulationes , orr nia ei"

Dominus ad martyrii gloriam ^re-"

putabit /). Hinc Cyprianus quo- que de duplici martyrio loquitur, fi, inquit, deefl tyrannus ^, β tortor,

βJpoliator, non deerit concupifcentia>

martyrii materiam quotidianam exhi-

bens. GregoriusRomanus quoque ftatuit duo efie martyrii genera;

umim in mente, aliudin mente fimul

& aäione. Confenrit Ifidorus,ex- iftimans, unumgenus exßitijfe in a»

perta paßione ^, alterum in occulta a- nimi virtute. Bernhardus in ^con- cione fefto innocentium habita_,,

tertium martyrii genus addit. Ha·

bemus, inquit, in S. Stephan^{o mar¬}

tyrii fimul opus, & voluntatem;

habemus folam voluntatem in B. Jo-

hanne: jolum in beatis hmocentibus ^o-

pus m). Non fruftra etiam infan-"

tes ilios, qui cum Dominus Je-"

S 4M o

„fus Chriftus necandus ab Herode

„qucereretur, occifi funr, in hono

„rem Marryrum receptoscommen.

dat Ecclefia ή).

Salvete flor^es Martyr_um,

Quos lueis ipfo in limine, Chrifti injecutor fuftulit,

Ceu turbo nafcentes rofas.

. Vos, prima Chrifli viflima,

Crex immolatorum tener _, Aram ante ipfam fimplices

Palma & coronis luäitis o).

Sed hane impropriam vocis figni- } ficationem nos miiTam facimus,

cum ad prasfens _argumentum non

fpeétet.

e ) Aä. 21. v. 20. f) Cajp. Sagitt.

de Mart. cruc. p. 9. g) Fet. Dam.

Ser. 11.de excellentia B. Johan.h)w *

Synopfi inS. Script. orat. 5. contra Arianos.i) Cyp. üb. ^5. Ep.1.k)&rlib.3. j

EpiflA. I) Augtift.Serm._{205. öte OT/J.}

tn) Cafp. Sagittpag. 12 //£. _3.

de hbero arbitrio

cap. 15. (?) Pm/.

12, Cathem. §, III.

o 9

§. III.

Oftendunt AntiquitatumEccle-

iiafticarum Scriptores, Marfyres

in certos gradus vel ordines fuiiTe diftin&os. ΙΙξίύτομάζΊυξappellatus

eft Stephanus, qui pro nomine-»

Chrifti & veritate primus occifus eft. StephanusaudkGregorioNyf-

feno Ίΐξωτος w) μαξτυ^ων, quenu

Cyprianus nomine iatino primum Märtyrern nuncupat. Hieronymus

hunc honorem quoque impertitur Stephano, dicens, eum effe pri¬

mum Märtyrern in Chriftop). Hic

autem notandum eft, veteresThe- clam quoque KfUTwåfJvgavocaiTe,

propterea quod ut Stephanus inter viros primus, ftc iiia inter fcemi-

nas prima Chrifti martyr exftite-

ric q). ίερομάα]υ? ^vocatus eft ^, qui

facris ordinibus initiatus marty¬

rium iubiit: μεγάλομάρτυς qui di?

gnitate aliqua civili confpicuus e- ratr Καλλιμοίρτυρ mulier & virgo

eoronata. Viros tarnen plerumque

μέγα-

I® O

μεγαλομάρτυρας, fesminas veroχαλ- λιμάξτνξοίς appellabanf. Άγιο^uz*·

τυ* dicebatur , qui de promifcua

multicudine erat; quorum omnium

Ducem Chriftum , μεγαν τον μάζ*

τΌξα nominabant r\

ρ) Vtd. Sagitt.pag. 6. §. 6. q) Βα·

ß- Seienden. üb. ^ι. de vita miraculh

Έ. ThecU r) Caφ. Sagitt. ^{pag. 19.}

§. i64 cot)f. Jof Arnd> Lex. Ant. Ec- clef, pag. 608. §. 3.

$. IV,

Obfervari _quoque meretur, dif-

ferentiam aiiquando failam eiTe in-

ter Martyres 6c Confeilores; arque

tum quidem Martyrum nomeiu in ftridiflima fignificatione uiur- patur, ac denorac ^eos, qui pro¬

prer Ghriftianiimi profeflionem-»

violenta m,orte deceflTerunt, Con- ieUores autem grada iliis proximi

erant _, eoque nominis elogio ve-

tus Eccleiia eos infigniebat, qui

o Il

ob teftimonium Chrifti publice-*

> datum _, publica aliqua calamitate

vel poena , non tarnen morte ^, e-

rant afFeéii. Hoc in numero eft

Paphnutius ille magnus , quenu Maximinus, dextro oculo exfcul- pto ^, & poplite iiniftro incifo, ad

metalla condemnavit: funtitem A-

thanafius, Ambrofius , aliique /),

PoiTunt ramen'in latiori feniu Con- feilbres vocari Martyres, ac Mar- tyres nomine confefibrio_infigniri;

, licet icriptoribus Ecclefiafticis p!a- J cuerit, nomina hxc, tam ar&e-»

conjun&a, diftinguere* Hase fuf- ficiant de Martyrum nomine.Nunc

ut propius ad Martyrum cruciatus accedamus, ordinis ratio poftulat.

s) Kettemb. annot. ad objt Eccle[, Älbafy'mtfipag. 109.

Caput Posterius.

§. i.

DErocruciatibusprimumoccurritMartyrum aéfcu-crucifixio,

qua

ti Η*- o §φ-

qua Gentiles pariter a c Judaei, ad

(bam in Chriftianos fevitiam de·

clararrdam , ufi funt. Fuit illa ^va·

ria, unde hujusmodi verba legun·

tur apud Senecam : Video iflic ^crii'

ces, non unius quidem generis tJeda·

liter ab al'w fabricatas. ΑΪΪι capite converfos in terram fufoendere; alii

per obfccenaflipitem egerunt; aliipa- tibulo bracbia expücuerimt a). Quod

ad ipfam crucifixionis hiiloriam-»

attinet, alia fuit re&a, alia inver- fa, capite in terram pendula; qua de re fan&orum aåa _aperce te- flantur. Apoftolum Petrumü Roma? eo modo cruci fuiiTe affi·

xum, tradunt fcriptores Eccle·

fiaftici» Non levia quidem argu·

menta adfunt, quibus Ramanum

hoc Petri martyrium reddi poific

dubium ; quia tarnen tot antiqui

Patres hoc aflerunt, nolim fanej hiftoriae tanto confeniu antiquitatis

fuifult^ temere refragari. Ita hac

de re teftatur Origenes: Petruscir*

-m ό ii

i# fin&m "Vita Roma conßitutus, cä-

, />/>*? åefhijjo cruci eß affixus ^, quod

ipje hunc modum expetiiffet b). Au-

guftinus hunc in modum loquitur:

currunt uterque (Petrus & Paulus,)

ad ρalmam martyru, & uterque per»

Deniunt ad coronam* Petrus _pro

Chrifto, capite deorfum verfo, in Ii- ßuffienditur: Paulus pro Cbriflo

gladio trucidatur r). Quare Petrus

( hunc pailionis modum elegerit,o-

ftendit Hieronymus, dicens Apo*

ftolum eo modo voluiffe mori, I quod judicaverit, Je indignum ejje ^,

qui ßc criicifigeretur, utDominusJa¬

ns */). Flures etiam Martyres,pe- dibus ad terram demiffis ^, cruci- fixos fuiiie legimus: fed hiftoriam

1 eorum non attingimus. Plena iis

funt martyrologia, ex quibus plu·

ra excerpere ^, Sc temporis & rei

λ , familiaris anguflia vetat.

a) Sen. conf ad Marttam cap, 20·

vS\d. Ant. Gatt, pag. & Caßb» Sagitt.

pag. _{13 5. 3·} b) Euf. Hiß.JEccL lib»

3* tcap.

*4 ·&*<>%&·

3· cαρ. ι. γ) Serw.2% deSanfiisvii

Am. Gäll.pag. 5. */) /for. fo Script, Ecclef. cap. 1.

§. II.

Alii qncque diris modis ute- bantur ad cruciandos Chriftianos.

Namque fan&os homines ^, toto corpore nudatos & clavis ferreis affixos ftipitibus ^{, aut} funibus li·

gatos, ungulis,uncis , aut pe&ini·

bus crudeliter excarnificabant, fa·

gittis configebant, fuftibus aliisque flagelloruminflrumeritis cadebant, ]

morfibus ferarum objiciebanr, e·

vellebanc illis denres , excidebant linguam ^, denique aliis horrendis

modis crudelitatem in ^eos exerce·

bant. Aliquando jubebant Marty-

res melie perungi, & fub arden-

tifiimo fole, ligatis poft tergum-»

manibus, refupinari; fcilicet ut-»

mufcarum & fucorum aculeis tor- querentur. Exemplum hujus rei

occurric apud Hieronymum in-?

vica

·*&% o £&· >5"

ii vita Pauli Eremicae e). Hoc iup- ft, plicii genus vocabatur Cyphoni-

fmus, a Cyphone ita nuncupatum:

quod erat iigneum vel ferreum_»

vinculum, quo ad ignorniniam Ii-

e-' gatus & melle delibutus, fic mu- )s, fcis expofitus eft. Hac de re an-

to tiquarn legem profert Coelius Rho-

iis diginus,in qua cautum eft, uc_»

IP quisquis per audaciam legum pla-

ii· cita rifui habuiifet, diebus viginti

fa- in archivo, vimftus Cyphone, pen

ue v, feveraret nudus ^, melle ac la<fte«»

nt,i delibutus, ^uc apibus mufcisque ef-

e- fetpabulum: dilapfis ^vero iis,mu-

tnt liebri indutus vefte, deturbaretur

dis in prsceps/), Exemplurn legitur

;e· apud Apulejum in aiino aureo :y- Lib. VI1LArreptum fervulum ejus

η- nudum ^ac totum melle perli-

nj tum , firmiter alligavit arbori fi-

Lj , culnese ^, cujus in ipio cariofo fti-

)Γ- pite inhabitantium formicarum.*

rei nidificia bulliebant, & ultro citro-

l—» que commeaban^ multivaga fcatu-

ica rigine,

Λ6 -m Ο Wr

rigine, qua? ilmul ac dulcem &

mellitum corporis nidorem perien«

tifcunt, parvis quidem fed nume- rofis & continuis moriiuncuiis pe- nitus inhärentes _{, per} longi tem¬

poris cruciatum ^, ita carnibus at- que vifceribus ipfius adefis, homi-

ne confurnto _, membra nudarunt,

uc oiTa tantum vidua pulpis, ni-

tore nnmio candentia , funeits co- ha?rerent arbori.

e) Caß). Sagitt. pag. 202. §. 53. })

Ceel. Rodig, lik 10. Aut. Led. cαρ. ι.

vid, Ant. Gäll. pag. 20.

§. III.

Aliquando fupra Martyrunu

Corpora , aut capita , vel inträ i·

pforum ora aut aures, accenii cat- bones immittebantur; vel faltem

in eadem membra , liquefaåum plumbum ^, oleum fervens, cera-/,

iulphur,infundeb,atur. Exemplum

jlluftre habemus in Erafmo Epf- fcopo 5„ qui jub piodetiano Augufl0

UM

< · Hl- 17

frimum plumbatis c#fus, äeinäefußt*

bus graviter maäatus, poß refma^f fidphure, plumbo, pice, cera, ofco- perfufas, illdsfus apparuit g). Jo¬

hannes _quoque Evangelifta & A- poftolus Chrifti,antequamin Path-

mum relegaretur, dolio ferventi»

olei immiÖus _{eft; unde tarnenin-}

columis evafit. Inter alia crucia- tuum genera ^, quibus Chriftianos tfFecerunt Gentiles _, hoc _quoque-»

recenfendum eft, quod eos nudis pedibus arnbulare cogerent fuper

carbones ardentes. Ea de re me-

morabile habemus exemplum in«·

Tiburtio Martyre; de quo ex tnar-

tyrologiis iequentia adducit Sagil-

tarius. Cum juvenis fan<ftiflimus<c

veriffime Chriftum confiteretur,"

juflu Fabianus Prsfes ante pedes<c ejus carbones ardentes efFundi dicens ad eum : Elige tibi unum<6

e duobus, aut thura iftis carbo·"

nibus adjice, aut pedibus fupen^*

eos nudis incede. Ille autem fa i*

B ciens

t% ® $φ·

„ciens fignum crucis, conftanter

„fuper ^eos nuda ingreÖus eft plan¬

era ^, j& ccepit dicere; depone in-

„fideJitatem & difce, quia hic fo-

„lus eft Deus, _quem confitemur

„creaturis omnibus dominari; nam

„mihi in nomine Domini mei Jefa

„Chrifti videtur, quod fuper ro-

„feos flores ingrediar, _quia crea-

„tura ipfa creatoris famulatur im-

„perio h). Contigit aliquando, ut carbones ardentes cum thure fu¬

per manum pofitos tenere ante i- dolorum ^aras cogerentur Chriftia- ni, ut fi forte eveniftec, eos ex- cuftifte prunas, thus faliis gentium

Diis obtuliffe viderentur. De B;

Martyre Cyrilla fequentia ^comme-

morantur : hec fub Diocktianö &

Maximiam Imperatoribus, ^cum accu-

fata ejjet apud Digmanum Pr^fidem,

adftitit cum Lucia & Roa , devotis multeribus ^: _cumque perjvaderi non

poffet, ^ut idolis immolaret, inejus i- pfins ^manus inieäis carbonibus &

thure

•m o 19.

cogebatur facrificare* lUa vero

v clamans, »o» eß, inquit, hoc invo-

luntarie fadum ^, facrifictum ojferre ;

combnfiisautem digitis, fujpenfa lani-

β/α eft ^, cletrada, ^

p/ag#quidem fanguis, mammisve-

ro lac wßar torrent'is defluebat, fic CB. Martyrßnritum Deotradiditi).

Haud pauci Martyrum fuere, qui igni tradebantur, modos autem

I diverfos variosque fuiile, hiftoria-

rum monumenta teftantur. Non·

v nunquam ftipitibus ereåis affige*

1 bantur , & circum illos ignis ac- cendebatur; vel ad _quatuor palos, fubje&o igne, extendebantur; vel

in fornaces ardentes, ardentemque

rogum, aut in foifas prunis plenas injiciebantur, vel (altem in cupas immirtebantur. Nonnunquam ve-

ro cubiculis, teimplis, balneisque,

tin quibus gentiumjuflu inclufi fta- bant, incendio infiammatis abfu»

mebantur; vel lineis funibus oleo perfufis -ligati, fulphure & refina

B 2 con-

ιο _Ο

confperfi ^, aut pedibus Iino in ole¬

um intinäo incenfoque obvolutis,

vel tandem in naviculas pice &ftu- parefertas, ut in mari combure·

rentur, immiffo igne ^, impofiti, fpiritum Deo reddebanr. Inilgne

eft de Neronis fevitia in Chriftia*

nos teftimonium Taciti, quod ita habet: Et pereuntibus addita Indi- bria, ^utjerarnm tergis conteÜi, lani-

rnu canum inierirent; ^aut crucibus affixi, aut flammandi; _atque ubide·

fecijfet d'tes, in ufum noäurni lumink

urerentur. Hortos fuos etJpeäacuh

Wero obtulerat k).

g) Cajp. _{Sagitt. cap.} lo.pag. 20o.

b) id. cap. 10. pag. 205. §. 57. i)

Ant. Gall.pag. 342. k) Tacit. An-

ml. lib. _{15.pag. 395.}

$. IV.

Jam de Equuleo _{paucis agen·}

dum eft, quod tale fuit inftrumen- tum, ut apud veteres defcribicur.

Erat macbina lignea, ad veri equifi¬

rniß*

-f$-g ® 21

mlitudinem fabricata t). In hae

fanéforum Martyrum corpora va- riis diris modis cruciabantur, Sc diftendebantur> Plerique quando Equuléi mentionem faciunt, de-»

hac extenfione loquuntur fcripto-

res. Cum nunc equuleus extenderet,

nuncflamma torreret, nunc ungula ejfoderet m), Ungula erat crucian-

di inftrumentum, ita di&um, quod

efFoderet _corpus, eratque forceps

ferrea _, haftas affixa, ad extre-

mum paulum concava, fubtilis Sc

exilis , (ex habens ^mucrones in_#

medio ita, ut unus eilet adverfus duos, _qui occurfabat illis duobus, quoties forceps conftringebatur n\

Vel di&ae funt unguis ^, quod ezL*

inftrumenta ^ferarum imitarentun*

veftigia. Tale inftrumentum af- firmac PaulusAringhus in cceme- teriali fepulcro repertum fuiffe, &

pretiofi inftar theiauri , aflervari

in muieo Franciici Barberini Car¬

dinalis 9), Imaginena ejus depi-

Åara