mm om
dissertatio academica,
De_>
HIERARCHIA ECCLESIA STIGA
PRIMITIVA ECfcLESI/E,
Cujus
Partem Priorem,
Confent. Amplißf, Facult. Pin laß
t_slcadem, Upjal.
pr^side
Adm. Rever. atque Celebemmo F1R0,
Du.0 LAVO ,
S. S. Theol. Do&. & L. L. Orient.
Profeft Reg. & Ordin.
Ad publicum bonorum examen
modeße dejert
NICOLAUS B. C OLLIN,
Upfalenfis.
In Audit.Guftav.maj. ad d.U. Novemb.
Anni
MDCCXXII.
Horisantemeridiem confvetis.
VPSALl/E, Literis Wernerianis.
xS»mamnsw/
Srtborw och J)6gn>dlad)fo1v
SEcrr BENGT
CO L LI N,
SSHitt -ßögtä^flSe f. gaCcr!
^S©
sr engammal lag / Satt taar ocl)
t»KS»
^
lt>ba/
21t på måtgiernmg fac! ju attib föf/a b6c/
Sit
manbeffitar fig/ en$ gobfjetmål utfpba;
St) tieti■ at gt'fiM mer
/cmS tjåubcr låtta gör*
5D?en må
man troerf emotmål ben f!al Funna prifftf
©ont ptaff förgäter att/ oct> ej
tminnet tår/
4?mab gott fjan niufit tar? <sj Fan
manben bewifa.
50?eb nöje något gobf/ fom få förgåten år,
€tt tacflöé gierning rntft maji* froår/ od) tung er
mara/<£n mi$ od) anbltg
man enfåban lårbom för.1
£>en lårbom tjuber mig min tancfar åfmen para
Sit bet mig anfiår tåfi/ af göra!;ip«b mig bör*
Sit fcag f&tfjan&enae/ fom Fan tut a Mjfpåmmna/
♦f>maö goM jag utaf Sßr/mmga&er/nmtit f;ar;
SÜnbocf
mebtoorönai) jlåbS jag nogfamt fan beftnna
%t 3 for rcålfårb min Sfm moba afbrig fpar«
Sag ftjcf/ fafl många pttnb jag månbe fFplbtg Mtfwa/
9iJ?*n åger ej ett lob min ffulö betala
meb.%\) tagen gunfiigt opp / l;wab jag Sfjr (jar af gifroa/
dtt litet papperå fram/ fom lågges for Sljr neb.
®ub ftelf / fom
geralt gobf/ meb alt gobf S&r bel&ne/
3 mtn^&rålbrar Får/1 mången glåbie baa/
&il Ijugtiab min: od; fibft i eioigljeten fronet 3 mefelertiö få år oel; leftoer ftåbfe jag
SOlin -fpögtiiftMfcc f. gaöetiJ
Spbigfre @on
Nicolaus Collis.
Péreximio Doäiffimoej; JUVEN I,
Dno. NICOLAO COLLIN,
Suo olim Contubernali Dulciffirrio>
Nunc
veroAmico Dile&ifiTimo>
Do
HISRARCHIA ECCL ESI
ASTICA FRIM1TIVAE ECCLESUE,
eleganter difputanti.
J^unc impletam video fpem ill am 5
de Te»
^primis pueritia annis
, fperam plane fingularent; tantws enirru
in literis addifcendtt ardor, t anta mo«
r»/8
Integrität in Te femper fuit depre»
ben fa
^ut
nonpotuerim non confidere<i
ta
lem Te futurum
,qualem omnibus honts
Te
jam pro bat
um,ju die
o,<Quumg* fcire
tuum
nihil effe putes
,»/)? Te fcire hoc fei'
at
alter^ indußri* Tu* fruftum publice demonßraturus, Cathedram AcademicAtn confcendere non reformidas. Gfuocirca ta-
eita nunc
gaudii perceptione animus adeo
demulcetur
meus, utafnplam Tui neqtte-
depromere gratulationem, fed cunfl*
calidiffimo invoham voto, precans, veht
Summum Numen
fuavißima grati* fu* au-
ra
fludiis tuis nullo
nontempore adjpiraret
ut
vergant in Divini Nomtnis gloriam_»*
Scc
le fi
<eemolumentum
?F
orentis Solatiurnt
få Amicornm ga
udi
um.Vale.
E» K.
I N. f.
/ /"'V''; ' , : •*'•
Caput Primum«.
I.
jTJemadmodum ße*
iUsordinis dominus*
& au<ftor eft, ita_.*
ut omnia sttyvjpLo- Vug fiant, ordinem quendam in rebus hutnanis obfer-
vari voluit. Ipfa quoque diöitat
fatio5 & fida rerum magiftra_i,
experientia docet, adeo ütilem es- fe in vita humana ordinern
,ut fi-
ne
hoc negotia temere fufcipi
yres infelicirer geri* fumma imis mi-
fceri, & omnia tandem in perni*
Ä ciem
a
De Hifrarchia Eccl.
,dem ruere, necefle fit : cui fen-
tentise album addit calculum,qui
dixit;
Ordine fervato, mundus fervutut
at
tUo
Neglefio, pejfum iotus & orbis abit,
Conjiciamus modo^ ocülosnoftros
in ftatum Ecclefiafticum, ad quem noftra ha?c opella pertinebit,& in-
veniemus Deum, uc omnia in ec- clefia rite peragerenrur, ordinem
conftituiffe perlonarum, quibiis
varia muniå injunxit.
Sic in Veteri Teftamento,j
praeter ordinem Prophetarum, qui
ex
revelatione divina futura prae- dicebant, ordo fuit facerdotum»
qui in facrificiis Deo faciendis oc cupati erant; fuit etiam ordo Le*
vitarum, qui alio fungebantufc
officio. Et in ecclefia Novi Te-
ltamenti pofuit Deus, ut loquitur,
Paulus, a) Apo(lolosxProphetas, Ev>
angeltftas, Taftores, virtutes ,
neri
*) Cfrtfg.I,4d Cor. o<3CILzS%& édtfbdV*^ j
Primitive Ecclesi^e. %
Vera
Uttgvarum, &c.; quorum va- ria fuere dona, & munera diver- fa, uc eo felicius procederet Siy.o*
fofjLYj t9 FtofJLGtTog rS
?quod
eft ecclefia b). Horum autem_,
Hon una eademque fuit ratio. Alii
enim peculiari ecclefia praepofiti
erant; alii veifo, nulliloco affixi, ftuc illuc prote&i funt, quorum munus, ut ad tempus tantum du- ravit, ita fucceilionem non admi- fit; quique, cum primo illo fecu*
lo mira viguerint dona Spiritus San&i, virtute, in emolumentum ecclefia? longe maximum, mira-
culaedendi, ornati erant. Deva- riis itaque ordinibus primitiva?
ecclefue dum pro modulo ingenii diflerere mihi animus eft, tuum erit, C. L. juveniles meos cona- tus, pro folito tuo favore, in me- liorem interpretari partem; quod
lit facias, etiam atque etiam fub*
tnifte & oifici6.fe contendo.
A< §. IL
ij/U%
4 De Hierärchia Eccl.
$• II.
Rem itaque, quod dicitur,ab
ovo
orfurus, nihil eft, nt multis
immorer explicationi vocabulo«
rum, vieem heic tituli obcinenti-
um ,
cum ea cuivis fatis conftare, perfvafum habeam. Eft fciliceu Hierarchie
voxorigine Graeca c)y
nee
heri vel nudius tertius ftata_j,
idem, quod lacra prsefe&ura no«
tans; qua?, ut a reliquis duobus
ftatibus diftinguatur, Ecclejiafhct
dicitur Sufficiat ita-
,que indicafle, me agere velie de
perfdnis illis facris
,quashabuit
Ecclefia Apoftolica; id enimvult
Vox primitiva.
$. III.
Salvator nofter optimus, Chrb
ftus Jefus munus fuum,annumcif' citer tricefimum, aufpicaturus(0>
Initio multos fecit difcipulos e), Quorum non pauci durftäov sig tå
•717(7«, mc amphus cum ilio ambulfi*
runt é) i/U. Suic. w Lex* dd h, P, d) tue, UU
V- *)>£♦ JKk/«
•' * " • ~ """""
.
PRIMITIVJE ECCLESIM, 5
vuntf). Fnere autem fufexa duo\- ,ab decim, qui xoZf i^o^v audiunt//a>
iltis §y]toi\y immo & ol7t6?o}ji> de qui-
do- bus ftatim. In primis vero fuere
nti- 5eptuaginta, ut clare teftatur Lu-
3re, cas^), qui (olus inter Evangeli¬
ets
ftas eorum meminit, quos Domi-
1
c)y num poft duodecim miiifle affir-
?Uf mat h). Horum vero nomina_*
rto«
nusquam in fcriptura facra ordine
bus recenfentur, nec, an apud alios,
ließ fcio, dicente Eufebio, tuv ißfojjaf-
ita- xovTot
[aoc&y)t£v mrdXoyov é$éw
de paj (pégsffScti i ■. Quia vero omnes,
»urt credentes, jralres ac dijcipuli Chrifti
rult diät junt, uleo beptuaginta illt, diffe-
rentiös caujja vocati junt difcipuli an-
tiqui > Ad, xxi, 16. ut docet nos b, m*
irl- Archiepifcopus Up(al. D. Ericus
:ir- Benzelius k). Hos ante facient d)) fuam, ut prqdromos, am $uo hmosf
e)y in omnem civitatem & locum, quo
tu
ipfe erat venturus, emiCitl), illis
tia'
iA3 curandi,
f) ibid, VI 66, g) c.X. I, b)ibid. i) Hiß. Sed,
ti. I L* /. c. XIII, kjHiß. Eccl.p,i*g$ IJCafi
fit. Lue•
6 De Hierarchia Eccl.
curandi morbos poteftatem dedit,
munusque non perpetuum
,fed \
7tfogxaifev commifitiw). Hos itacjj
cum
dilcipulis Prophetarum apud Judaeos
,qui inferviebant Prophe-
tis, ut Elia? Elilams, & 7rgo<py)70 \
,
Prophetarum filii didliiunt, comparat Hafhondus») Sed & da?-
inonia quoqueejecerunf; unde cum
gaudio reverfis refpondit Chriftus;
In hoc non gande t e, gctudeie autem ma¬
gis, quod wm 'ma veflra Jcripta fint
in ccelis o). Cur autem LXX, nec
plures, nec pauciores eos volue- ric effe Dominus, inutile eft in»,
quirere. Poft Domini vero ad- ieenfionem nihil de illorum aåis memoria? prodit fcriptura facra_>:
aliquos autem eorum, partim ad Apoftolatum
,partim ad Diacona-
tum, partim denicg ad4munus Ev- angeliftarum promotos fuifle, in- fra videbimus. Sic ad Apoftolos
pergamus»
§. IV.
tu)
vert.ß./7. n)de Epifc. di]j. III. c,V»
o) Luc. X. iß. 20,
Primitiv.® Ecclesi®. 7
§. IV.
Hos
etota diicipulorum turba
elegi t Chriftus p) <3c Apoftolorum
,nomine infignivit, de quo primum
foliciti erimus. UoXvyrjy.ov illud eft,
ac
Grascis quidem fcriptoribus ad-
jeéliva quandoque vox
,plerumq;
autem jubflantiva; tam de rebus, quamper/om ufurpata. De rebus, v.
gr.quando onzosokoi funt di Juv vsm
sxKdpKi), navium emifliones, & 9
<?o%cg ipfius navigii pars ex He(y-
chio q). Sed & Apoftolos vocant Jurisconfutiliteras dimiflorias,quae
alio nomine dicuntur libelli appel-
lationis, quibus reus dimittiturad
tribunal fuperius. Deperfonis, &
fpeciali quidem fenfu, ui:o^oXoq\
Hefychio interprete, definitur dux
cum
clafTe ad navalem expeditio-
nem
miffus; vel o wpQuyooyoq, qui fponfam ex aedibus patriis du&am
fponfo fiftit. At magis generali fen-
A4 lu»
1}. ti)vid. Frid. Spa»bt dtff*
de Apojl. §, II. p. 249.
$ De Hierarchia Ecct1.
fa, Gra?cis dicuntur dnteoXoi
01ff?e<f
|Bets legati, f&crfcm iigYjvyjg mm,
^mediatores in pacis negotio; etiarrt
nj?uxeg praecones. Voci dftofoty apud Hebra?os refpondet &
vel rrW» qu£E mijfim, kgatum
nocat. Sic nn^VD r)eft dxezoXq
legatio, quomodo Paulus, d? § s*
fa'ßoftsv dxoeorfv j). Hinc Chrb
ilus Jefus, qui toties
>etiam mozoXoq Sc dgxi&gsüg appellaiur /).
Et in genere quidem O'irW Tunt
Bunüii quilibet, fic duodeeim ex*
ploratores, a Mofb ad terram Ca«
naanis explorandam emiffi, dx&-
séXXsabotjL dicuntur; in fpecie vera,
qui pecunias deferrent Hierofoly-
xriam a
Synagogis, aut mandaca
ad Synagogas, vulgo Helleniftis dicuntur drk^oXoi, #), quos Philo
vocac
legqmtmug x). Sed 8c poft
excidium tempH, Prasfecios fuos huc iiiue djfperß Jud a?i, qui apud
Gra?- t) Htg b /jS •*) Ront* I. f. tyHebr. III h
*)vU. SfAnby § VII. x)ltg.Caj,.ad4j>,M*$
Primitiv
jeEcclesije. + Grecos habitabant, Patriarchäs appeltarunt, eorumque adfeGTores»
& legatos, dTtoroMey): qüos Epi- phanius z) ha?refi adverfus Ebio-
n^os vocat dfyufjt&lutxe ävtycte» Ii«
lud
veronotandum eft, Apofto«
los hofce literis munitos fuiffeL»
9quarum vi omnia, ut vicarii, auC procuratores, perfona & nomine^»
mittentis peregerunt; unde cele¬
bre illud j u da? or um, Apqßolus cu-
jusqtte eft ut quisque. Sic Saulus a
Synedrio Hierofölymirano ad Da-
m a
fc
ummifTus, sm<roXat; dgxisgéco$
inftrudrus foir öt), Nullum itaque
dubium eft. Dominum noftrum,
cum
Syriace loqueretur, voce Sy-
fiaca fuos xri, frrtw appellafle
,quos Evangeliftce Grace fcriben-
tes Apoftolos dixerunt£), Fuere hi fcilicet nuntii, & legati Chri- fti, quos åitéc2i>M, ficut Pater i- pfiim d.7tfcsitevc}.
A 5 §. V.
y) If.Cdfaub. ex
er,XIIL ad Ann dl. Beel*
Bar.
f. 27;. z)L.L H<er. XXX.
a)Aft.
IXz, b)If. C4jaubjbid,c)j&baxrn.ig.
lo
De Hierarchia Eccl.
5. V.
Hunc itaque titulum vere proprie, nec ulli alii, nifi illis,
quos Apoftolis adnumeratos efleL»
mox
audiemus, competentem, Ti¬
bi vindicant hi duodeeim. Haud quidem ignotum eft, apud Patres
& Ecclefiafticos feriptores LXX dijcipulos, & cooperarios, focioscj pertgrinationum Apoftolorum ,E- pifcopos * denique hoc nomine in-
ilgniri; Ted non nifi improprie,&
åfiovvtjiw. Sic ecclefiae etiam diéfce
funt fedes Apoftolic^, & primo quidem, quas Apoftoli, tamviva, quod ajunt, voce, quam feriptis, plantarunt t deinde qua?vis eccle-
fia, qua? fidem ab Apoftolis tradi-
tam conftanter fervavit. Nomina dundedm horum difeipulorum le¬
ge Matth. X. Marc. III. Luc. VI.
na&TåQ autem feu prior nominatur 6imoti, non gradu aut dignitate-/}
fed afctate, & ordine vocationis:
quia inter primos vocatus eft. An-
teceS'
Primitive Ecclesije.
tite cedit autem illum Andreas fräter
ipfius, qui illum adduxit ad Je-
fum d). Sed cur Dominus nova
illis impofuerit nomina, vix no«
ftrum eft dicere. Placuic forfan De o, cujus conßlia abyßus funt fapi- enti<e, quique Abrahami, Sara?,
& Ifraélis mutavit nomina, prae-
claris hifce appellarionibus virtn-
tesfignificare prorfusdivinas, eos- que rerum, quas, auxiliante Deo
,gerent
,maximarum
,admonere.
Tancurq vero abeft, ut inferat hoc aliquam dignitatis praerogati-
varn, ut eam nullam prorfus effe dicamüs; quicquid demum pro Pe¬
tra
afferant Pontifieii, Nam pari
ömnes potentia & au&oritate pra?- ditos fuifte, nec ullis meritis fuis Chriftum
eosdilexiflfe, conftat; ut- pote qui cum Paulo e) pie dicant:
gratia Dei fum; quod fuw. Licet ve¬
ro
dignitate inter fe aequales habiti fint, in iis tarnen fuiile iiaigsasi;
XpifitFucdTnv'credere fas eft.
;
§. VI.
4) Job, /.40. 41* t) /. Cor, XV.
tz De Hierarcuia Eccl.
$♦ VI.
Prius vero quam munus fu*
um
infigne adgreffi fint, cumu Chrifto, ut patre familias conver-
fati funt indulgentiflimo: quorum opera 6c minifterio, quavis occa-
fione, ut facra teftatur pagina, dum
in terris ageret, ufus eft. Hos e-
legit, ut manifeftaret illis tnyßem regvi ctelorum / ), ut eflent teftes
tåoTcloti «5 ävlfaooLg) refurre&ionis iux, 8c quafi hominum d>mg b).
Horum quoque miffionem com-
memorat fcriptura i) facra com-
munem
rotg LXX.; Ted quae lon-
ge diverfa 6c alia fuit a fecundailla,
6c univerfali, cujus mentio fit Joh.
XX.
21.Jam fciiicet Chriftus cce-
lefti throno brevi reddendus, e-
je&os fuos difcipulos, folenniter
dato mandato, 6c dipJamate quafi
emifit, ut omnes gentes ad Chri-
tam vocarent, 6c oronia illa con-
ftitu- f )M*ttb. XII/. //. g) /. Co
f.IX.
t.Ali, U
Ht b) Matth. IVtig* i) ibid* X* /»'
Primitive Ecclesle. t%
ftituerent, qua? ad ecclefia? regi¬
men, difciplinam, ac falutem ho-
minum
seternampertinere vide-
réntur: noh ut 7tgofyc{A%<; ante fa*
ciem fuam, fed ut fui fucceflores, legatos, 5c vicarios. Hinc igitut-*
officii, & tituli hujus origo dedu-
cenda eft. His enim folis eft di- ftum; xxSug difrotxxé (jls o
xxyu 7ii{jL7ru
,ficut me mißt pa~
ter, it a & ego vos mit to k). Jufli
vero
funt manere Hierofolymis*
donec virtute ex alto inäuerentur, quod faéhim legimus die penteco- ftes, quo donis Spiritus San&i in-
ftru&i, adque officium hocce in- auguratifunt. Apoftolos quafigra*
dibus quibusdam ad Apoftolatum
evedbos effe, obfervat Hammon- dus/); adeo ut qui prius Dia-
conorum, presbyterorum
,Epf-
fcoporum pöteftate induti fuiflentt denique Apoftoli conftituerentur.
§. VII,
k) Job, lo, it, 0 biff, III, c, IV,g, 149'
*4 De Hierarchie Ecct.
5. VII.
Juvat itaque prajrogativas A?
poftolici muneris heic adferre,ut,
qua? ejus prae reliquis in ecclefia ordinibus fuerint, patefcat. 'Prima
eft infignis illa dtosoXw appellatio,
qua foli ornantur, 6c Cnrifti, uf
diftum, legati falutantur. Altera
eft miffio léu immediata vocatio.
Tertia divinus afSatus» 6c hmc
aiMfjLaflyAx, dvlcmrfa, mvoA d&dipew
g-og
,in iis nempe, qua? credenda*
agendave tradiderunt. Quarta 0 cularis vifio, hinc Johannis»?) iilud, quod vidimus. Quinta uni*
verfalis eiglfo Hotrfm änotvloL miffio.
Sexta donum miraculorum, in-#
quibus edendis, non leguntur fi- gnationes crucis, vel alias res ad*
hibuifle, Ted folum nomen Jefu»), Septima eft divina quasdam prasdh
cationis ivsgyeix, ut vere de Apo-
ftolis etiam diceretur:
nemobomi-
num fic locutus eß unqttam. Oäava
eft
tp)Lpk l\U
PRIMITIVJE ECCLESIJF. 1$
eft poteftas qua?dam judicialis, &
legislatoria in fpirituali ecclefias
regimine : de legibus eni-m 6c pce- nis, quas fancierunt, fatis loquun-
tur Ada Apoftolorum. Nona tan«
dem eft poteftas fcribendi, quo-
rum
fcripta in Canonem referren-
tur, ut forent perpetuas, & uni-
verfalis in ecclefia audoritatis.
Multis <^e hilce Apoftolorum cha-,
raderibus diflerit Spanhemius, ad
quem remitto C. Ledorem. Sijc
fåne neceffe fuit, ecclefiam plan-
tandam ejuscemodi habere perfo-
nas, qua? oculati eflent teftes Chri-
fti, potentes in operibus, 6c ver*
bis, ut omnia ad 7djri? fervandam difponerentur; 6c totum denique
pietatis myfterium in omnem as-
tatem divulgarerur: qua plantata
nulli hifce fucceffere Apoftoli. Heic
fubmiffa mente fummam» 6c ad-
mirandam Dei fapientiam, qui tan-
tum
munusin tam viies perfona§,
derivari voluit^venerari licet. Cur
tS De Hierachi* EccL
Sta fecerit Deus, refpondec Pati^
lus: qtt£ finita, inquit, Junt mundi>
elegi t Dominus, ut confundat Japien«
tes: ér infirma mundi elegit Deus
iut confundat fortia o), &c*
5. VIII.
Cur vero Salvator nofter öpti*
mus xiT« elegerit, qua?ri anxiej fölet, Ita Tertullianusp) adverfuå Marcionem; hujus numert figuras apud Creatorem deprehendo; Dtit odecim font es Elim, duodecim gern*
mas in
tunica jacerdotali Aron; &
duodecim lafides ab Jefu de Jordane eleäos, & in arcam Teflamenti
comditås, Alii aliter conje&atit# É'
mulatione autem quadam nume-
rum hunc duodenarium fandutrt quondam habuiffe acclefiam, tra*
dunt monumenta. Hunc certe.»
numerum, e medio fublatö pro- dltore Domini fui iniquiffimo, Jui da, impleri voluit Deus, Matthia,
& quidem forte 5 qua;, utquodaoi
I ia
9) £ Or. /, 27, f) tib\ 4. pi ryt*
Primitiv^ Ecclesi^i. ty in loco Auguftinus dicit, in dubi»
tatione humana divinum voluntatem
iudicata tö'fc hfrsm adnumeratö, qui
üna
cumillis die pentecoftes im- pletus eft Spiritü SatiÄo. Fuifte
Novum hutic apoftolum ünum a~
liquem ex LXX difcipülis, credi-
bile eft q). Au<ftum deihde eft ho£
Collegium, Saulo, gratia Dei fia- gulari, in Apoftolicum chörurru recepto. Hic fa&us eft fubitö Con^
feftor Chrifti fidelis, cujus anteä iuerat perfecutor acerritnüs; frä¬
ter iliorutti, quorum proditor ne?
quiffimus; Do<ftor deniqj, quorurri deftrudor, infignis,
.
i ix,
-Litigent fecürn Hiftorici de
anno
iquo Saulus converfus* voT catusque fuerit; noftrurn non eft,
intra hafce angüftias nodos illos
difficultatüm plurirnos
,qui heia
Occurrunt, & ipfos Chronologos diftrahunt, vel morantur, folvere,
B Quic-
q) Cfr< dft, l, ij. 21, få
i# Dr*Hierarchia Eccl.
Quicquid fit, me non erraturum
fore exiftimaverim, fi dixero, Pau-
lum eodem tempore, quo conver- fus eft, ad Apoftolatum etiam vo-
catum fuifte r). Id enim evincunt
converfio ejus plane extraordina-
ria, & miraculofa; quo refertur.;
vox
fervatoris, immediate vocan*
tis, & verba Chrifti ad Ananiam:
y.Kévog ixXcyrjg y,oi fViv Srog s), &
qua? fequuntur
,quze procul dubio
innuunt ele<ftionem ejus ad munus iioc graviflimum. Nec dubium, quin in ccecitatis illo triduo , (an-
tea quidem bene neicaäeuiiéMS) t)
ea ,
qua; ad fidem pertinerent; di-
vinitus edo&us fuerit. Raptus e- riim in tertium coelum pofterior
efie videtur, quam ut huc referri poflit; ubi audivit «pjtyr«
id eft
ires ejuscemodi, quae ulli
revelare
necpotuit, nec debuit.
Converftonem Pauli
nonadeo mul-
tis poft Chrifti adicenfionem annis
conti-
r) vid. /IR.
€.IX. 4) v, ij* XXU'3-
P
RIMITIV/EECCLESIJE. 1$
tontigifTe, fuadere videntur res ill®
aDomini noftri pafiione ad
mortem Stephani; a lapidatione.»
rurfus Stephani, ad i ter Sauli Da-
mafcenum geftae, aqueLuca me-
morata?.
Epocham certe ejus in Caji anno quarto feu ultimo figit
Spanhemius. Vide integram ejus
de
annoconverfionis Pauli diflerta-
tionem.
$. X.
Apoftolicisautemomnibus pra?- rogativis cum Petro, ceterisque Apoftolis
,a?que, fi non ultra, or-
natum fuifTe, verum eft; ut omit-
tam, qua^defe ipfepaflim teftattfr.
Hinc, per excellentiam, ut Philo-
fophus de Ariftotele, Poéta de Ho*
mero, Apoftolus dicitur pro Pau¬
lo. De hoc Pauli nomine affumto
nihil
nuncaddo. Fieri potuit, ut Paulus ftatura corporis minime-a
procerus efiet, hinc ßt conveniens
ill i nomen> Romano more, levi
mutatione fa&a, ut idem habet
B
2Spanhe-
2o
De Hierarchie Eccl.
Spanhemius//), idque eo magis, quod minifterio fuo funftus eil in Iis potiffimum gencibus, qua? es- fent colonia? Romanorum. Sed &
Sauli nomen erat commune Apo- ftolo
cumRege quondam impio;
& eodem Sauli nomine perfecutus fuerat Chriftum ,ut Saul Davidem, Mutatum iraque voluit. Hinc, inter alias, caufla efte poteft, cur epi-
ftolae ad Hebra?os nullum prasfixe-
rit nomen: Sauli enim noluit, ne
aliqua inde fufpicio oriretur, redi-
ifTe
eumad Judaismum; nequej Pauli, quod fciret, hoc nomeru»
tanquam Romanum
,& gentile, <
invifum fore Hebraeis. In primis
vero dicitur
:Paulus
,Apoftolus
gentium, nonita, ac fi reliqui gen- filibus hi
nonpra?dicarint; fed quod
prseeipue occupati fuere in con-
vertendis ad Chriftum Juda?is. An i
Petrus verounquam Epifcopusfu-
erit Roma?, dubitari poteft. Au- diamus b.
m.Archiep. Upfal. Dn.
Erici
w) vid* Äffend, de
nöm,Pauli*
Primitiwe Ecclesi^.
2i Erici Benzelii vprba: fhiß de epi- Jcopatu Petri per amios viginti quin-
qite Ronu gefto, deque ejus primatti
& continua ferie fuccejforum jaditant
Romanen fes, partim habent ex folido;
nehilum caußam eorum adjuvant x\
Quas denique ecclefias plantarint,
miniftros ordinarint, concilia con- vocarint, aliqua dicendi infequen-
tibus dabitur occafio, & ex A&is
Apoftolorum abunde patet. Lon-
gum de cetero eflet, peregrinatio-
nes
illorum, resque a fingulis ge-
ftas, vita? denique exitum heic
narrare: confulas quado hiftoricos,
Omnes autern fere truculenca
mor-te
evita difceflifle, non fine hor-
rore legends produnt fcriptores.
Tantum veroabfuit, ut pro Chri-
fti do&rina pati recufarint, ut quis-
que eorum
Iret
ovansanimU & ffie fua da*
mna
levaret.
Et hi quidem (unt Apoftoli, quos
Paulus locis facne fcriptur« ini-
B 9 tio
x) Hißer, Ecclefi p, 113,
22
De Rierarchia Eccl, tio differtationis noftra? ciratis pri-
mo
ponit loco; de qüibus fatis di¬
ctum efto.
$. XL
Hos fequuntur UgotprjTCii Pro¬
phet#, qui ex revelatione divina
futura prasdicebant, & homines ad
verum
Dei cultum, docendi gene*
re
fingulari, adhortabantur. Mit*
to enim vates illos, prophetas, fa- cerdotes, magos denique gentili-
um, fuperftitionehorrenda captos;
qui ut do&rin# fax au&orern i<
plum diabolum agnofcunt, itaDeo angrati, nobisque meriro abomi*
uandi funt. Necg nobis nunc men- tio eft de Ulis Prophetis, quos ha-
buit vetus ecclefia, fed quos Deus pofuit in ecclefia Novi Teftarnenti- Jam, quod promiferat Deus per->
Joélem^), fa£um eft, ut efFufoSpi-
ritu Santto, & filii
,fiiiceque
Ä&
fervi & ancillaa prophetarint* Ta¬
lis fuit Agabus
>qui famem ma- gnam imminere denuntiavit, &
vin-
7) Caf>* IL 28.
Primitivje Ecclesije. 25 vincula Paulo praedixit z). Huc
forfan referendi funt duodecim illi
viri, qui Pauli impofltis manibus,
loquebantur Unguis, 8c fffosfajTev-
ov
a). Et ut in Veteri Teftamen-
to mulieres leguntur fuifie Pro- phetifTae, Ut Debora, Hanna; ita in
Novo Teftamento quatuor virgi-
nes, filias Evangelift« Philipp! >
prophetafle conftat b).
§. XII.
Sed munus eorum? praeter hoc »
in
eopotiflimum fitum fuit, ut_»
antea ab Apoftolis, aut Evangeli-
ftis revelaca clarius pleniusque in-
terpretarentur, &do&rinam fidei
ex
Mole & prophetis eruerent $ S7tK7niY)gi'Ccvleg, per modum confir-
mationis, eam ftabilientes c). Tales
Prophet« fuere Judas & Silas , qui
Antiochi« hä Ao'yy koXå9 notgsmXe-
crocv
TxgdtdeXtyxg hs&jfåotv d). Ideocg
omnes fuere $üvd\olivltäg y^odpctig,
B 4 optime¬
ts) Att. XI. 27.28. XXI, i r. d) XIX. 6. 7
b)XXI. 8,9. cJHawmendr inLCor, XII
Aft.xr. 12.
Dp Hiera Rchi a Ecci,.
optimeque verfati in fcriptis Pro*
phetarum. Hiiie muneri itaque,
quum eflent jam divinitus imvol yz>
ycfjLsm, fingulari interpra?tationis dono, defun<£H funt. Et hoc di- ftin&os fuifte volunt
ado&oribus, quod hi och o nysv^ujog (bssyyo{asvoir
ut ajunt Scoliaftae <?)., do&ores oiw
locuti funt, Ifti vero, licet fpiritualibus cumulatifli-
me
pr^diti fuerint, tarnen w et- yov rrjv cfcwrotyv, ad Apoftolicam dignitatem, ut inquit Theophyla-
öus, non adfcenderant; quos Bud*
deus ob revelationem immediatam Äpoftolis comparandos, fed iis ta¬
rnen
aliquo modo poftponendos
e(Te fentit /). Sed ut Prophetarum
in Veteri Teftamento infignis fuit ufus, ita nec minor horum. Sic enim placuit Spiritui San&o, per
hos, de imminentibus malis pios erudire, 6; priores prophetias con-
tinuare quafi &; adaugere* Huc
. - -
non
QådJtGm XII. iii f) de Or ig, £j>.
Primitive Ecclesije.
non
pertinet prophetia illa, qua_j
utomnes polleant, optat do&orj?")
ille gentium
,cuique omnes operam
dare debemus, ut verum verbi dt-
vini fenfum percipere, aliis ex*
plicare, eumque conftanti animo
defendere porfimus; quod donum femper manet, & a munere hoc-
ce
Prophetarum longe alienum,#
eft, urpote quod du$um ineccle-
fia ceßavit,
$. XIII.
Praeter hos dedit ChriftusEu- ayysXig-ccg. Hoc nomine
,cum«»
Evangelium ^que fignificet bo-
nurn
nuntium (criptum, ac ore_»
nuntiacum
;Evangeliftam pofTe &
fcriptorern
,& nuntium Evangelii dici, facile exiftimaverim» Et pri:
ori quidem fignificatione Evangé-
liftae vulgo falutantur, qui hifto-
riam vitae, paflionis Jefu, mira.^
inter fe convenientia, fcripferunt;
quorum duo fuere Apoftoli Mat¬
thäus & Johannes, qui fupra ce-
B 5 teros
g) /♦ Cor, XIV,j.
16 De Hierarchia Eccl.
teros
omnesvitam produxiffe cre- ditur. De hoc ita Hieronymus b).
Petrus Apoftolus efl, Johannes Apo- ftolusr maritus
,virgo, Sed Pe¬
trus
Apoftolus tant um: Johannes Apo¬
ftolus
,<gr Evangelifla, £r Propheta.
Hic fuit, quem Chriftus dilexit_j, quique fub Domitiano, Vefpafia-
ni filio, in Pathmum infulam
re-Jegatus eft, ubi libro apocalypfe&s
facrum
canonemobfignavit. Ide-
oque & hi fuere &so7tvsu<roi, quo-
rum
fcripta pro canonicis agnofci
debent.
§. XIV.
Sed tribuit quoque fcriptura
facra
nomenEvangelifta? Philippo
cuidam, qui unus fuit sa räv Ji-
tot
i). Fuere autem Evangelifta?
Apoftolorum crwsgyoi, &
ffew; quorum non paucos ex fe- ptuaginta diicipulorum clafTe as- fumtos efle teftantur antiqui. E-
ieétos igitur volunt ab Apoftolis,
ut,
h) Adv.Jovint i) Att. XXI* <?.
,Primitive Ecclesi.®. 27 ut,quo ipfi ire non poterant, Ev-
angeiii praedicandi ergo, mitteren-
tur; inftru&i ab iliis poteftate con- verfos baptizandi, miracula eden-
di, Epifcopos denique conftituen-
di: quales multi luere, quorurru.
nomina pailim in epiftolis Pauli
occurrunt; & haud inepte Apoftoli Apoftolorum, cum illorum quafi.
vicarii fuerint, die i pofTunt. Quic- quid fit, Do&oribus ecclefiae ex-
traordinariis & ad tempus tantum futuris adnumerandi funt.
Caput Secundum.
§'. l
Equuntur jam
waM
,Paftores & Do&ores, quibus Paulum defignare or- dinarios ecclefi« Pra?fe<Sos, qui
alias presbyteri dicuntur & Epiico-
pi, dubium non videtur. Ec funt
omnino duo nomina ejusdem mu¬
neris:
HlERARCHiA ECCL»
neris: non enim eos, quemadmo- dum priores, diftinguit Apoftolus
per np$TQV, dsvTSgov
,6c e-nenot k);
led per (^/) tantum ifyyyjTixov\
conjungit. Juvat itaque, quid Ti¬
bi hascce vocabula velint, ulterius paucis inquirere. Non adeo foli- citus Tum de Synagogarum pra?-
fe&is, an olim di&i fuerint DWÖ Pciftores m); id vero neminem fu- git, vocem hane Ttoipsvög a pafto- ribusoviurn,ad reétores hominum tradu&am efTe; ut omittam,quod
Deo ipii re&e tribuacur#). Sic de
Chrifto rege facra paglna loquitur,
C$TIQ KOlfAOiVSl TOV A
OLOV6) & 0$ fJLS\m
A
SiTtQip-QLlVSlV TCCCVTCt
TUS&VY} SV fäßty
ffiayjga, p). Et Homerus de Aga*
itiémnone, quem appellat UcifJLSVCt Åctäv.
Notat itac^, prakter hane primam
fuam fignificationem, ducemqem-
libet,
&)I. Cor. XII. l$.l)Eph,lV.u. m)vid. Camp*
Vitr. de
Synogog. L. III. P. I.
c.u.ri)
Pf. XXIII*
i.o) Mat t bJIJ. p)Apoc,XIl5♦
Primitivje Ecclesije. 29
Übet, & praefedum. Nefcio vero,
an
Dodwelli fententia, quivocem
mpwstv apud Petrum, & •mpåvos apud Paulum, de eleemolynarum
cura
interpretatur, firmo ftet talo»
Verum quidem eft,. eleemofyna^
rum curam non
alienam fuifle ab
Epifcopis primae ecclefia?; fed an
haec pnecipua fit caufTa, cur Epi- fcopi didi fint Paftores, do&i ju-
dicent. In N. T.
voxha?c primo
de Chrifto ufurpatur, deinde Petro tribuitur, & tandem Presbyteris Afiaticis, qui jubentur itoiftottveiv
9ideft, gubernare,^twXYjo-favq).
§. II.
Propria fignificatio nominis
$i$ct(T)LdXw optime haberi poteft ex-
difFerentia, quas intercedit intern
ivayysM'QcrSai, feu itrjgvcrveiY, & &- Mcrmv, quae difFerunt inter Fe, fé- cundum Hammondum r) ut Åoyog
& $$ourmX(<x, I. Tim. V.
17.Notat fcilicec prjusplantationemEvangeliiy
T. 2/. r) i» IXor. XIU
50 de hierachia/eccl.
Sc pr<edicationem fidei Chrifti, qui-
bus nondum innotuir; hoc vero
7rcTicuQyirrigationem, vzSscriav, 7taj
£c&Y.Xr\<jiV) inftruftionem
,Sc exhor-
tationem
,quod eft proprie Md-
CX.51Vf munus docendi, Sc confir- mandi
eosin fide, qui ad Chriftum jam converfi erant. Tales iraque intelligas Sitfoo-xdteg, qui fmgulis
ecclefiis prsefefti eflenü. Quod e- nim ad Doftorum, aut Profeflö-
rum
in Scholis gradus attinet, lon-
ge ii recentiores .funt, opinor,
quam uc in fcriptis Pauli locum
habere poffint.
$. in.
Vox autem %$eußmi$i dignu
tatis pariter ac acraüis nomen eft,
ut patet ex Dionyfio Halicarnas-
ienfi s), qui dicit; 7tgscßvTEgxs %
*%£ agfcag, ysgovTotQ ifasctcriv
01
ttctxuiol åsysiv: unde Cicero/j:
Covßlwm & ratio & fententia uiß ejfent in jen 'tbns, non Jummum conjt-
lium
*) £. II*' c. XII. t) in Catgm^
Primitivje Ecclesije. 31 Ihm majores noflrt femtum appellas-
jénti Huic refpondet vox OOPI, fenes, autfeniores, (Hebrasis enim ile&iones, quibus comparationum gradus diftinguantnr, deefTe nemo ignorac, ) qua?, omifta aetatis (i- gnificatione, prasfe&um etianu
notat. Sic domus Pharaonis //), totiusque iEgypti o"0pT, aut fenio¬
res, funt regi# domus totiusque ffigypti pr#fe<fti. %7t(cxo7tog vero ab hiexenTScrSai, Latinis Infpe£or
eft, quales erant illi, qui ab Athe-
nienfibus inurbes mittebantur, ut
infpieerent, qua; a fingulis fierent,
alioquin Qvtoxeg,cuflodes,, diéti, ut
teftatur Hefychius, quos Laced#-
monii ecfpog-dg appellabant. Tale
ergo genus infpe&ionis innuitur, C[uod cum regimine quodam con-
jun&um eft, unde & Apoftolatus
Matthias em^xoTtyj Tr<efeäura dici-
tur. Sed & 01 CTTpfc» quod fepe
occurrit in V. Teftamento, rdlg 70 funt ZTtWY.oitQi, Trtffedi, Curatores.
§. IV,
u) Gen. L. 7%
$2 De HlERAltCHIA Eccté
§ IV.
Notiflimam controverliarn de
Epifcoporum ac presbyterorum dif-
crimine nunc
nonrepeto
,hoc
tantum in pr^fens contentus, u&
oftendam, num
xvoApoftolorum plures fimul presbyteri ecclefias
adminiftrarint, an vero tlngulis pra?federint fingulares Epifcopi.
Camp. Vitringa*) ftatuiü regimen primae ecclefia- ab Apoftolis for*
matum eile fecundum exemplars Synagogarum Judaicarum, quo plures unum aliquod Confiftorium facrum conftituerunt, communi confilio
resSynagoga? gerentesj
quod TFgerßulegioy dicebatur, eadem racione,qua Paulusy) monetTimo-*
theum, ne negligeret donum, quod
datum efTet (j.sr ém&étrsug
%&püv 18 irgsffßvlsate. HabuifTe tai
men
presbyteria Chriftianoru Prae- fides (uos, haud aliter, ac Confeflt«*
bus Judceorum fuus fuit, nirt^
Caput Confejfus dj&us; Ted qui ejus-»
dem
X) de Sy nag, £. //.
CtXU, y) c. IV- /*«
pRmiTlVJÉ EcCtESI^. $5 dem
cumceteris ordinis & ofiicü Fueric, & nihil fine iiiis in majoris
momenti negotiis agere potuerkz)^
'
Buddeus icaque hanc putat effe^»
Originem Epifcoporum
,quod
,quum primum quidem unusaliqüls
setatis vel virtutis merito pra:fide-
ret; mox orta ambitione intens
presbyteros, malo huic non alicer
obviam iri pocuit, quam poreftate quadam dvayxafcikfj uni alicui con- cefTa a). Hammondus verö cum Dodwello contendit Chriftianorum
Epifcopos, & presbyteros Pontifi-
ci, & facerdotlbus HebraeorurrLj refpondere#). Cui fententia? fave-
re
videtur Hieronymus: Et ut fei-
dmus traditiones Apoßolicas fumtas de
Vet
eri Teftamento, quod Aaron, <&
fil'ti ejus, & Levitee in templo fuere;
i
hocßhi Épijcopi, presbyteri, & Diet'
Coni vindicant in eccleßa c). Atque
ita prorfus RomanenFes. Nos lci-
G
musZ) Vid, Lib. III P. I.
e.XVI. aj De Or. 6p. p.
$o. b) vid. DiJJ. II, et V. c)Epifi. ad tvagr.
34 De Hierarchi a Eccl.
mus
pontifice Veteris Teftamenti
Chriftum adumbratum fuifte, &
facerdotibus Leviticis
omnesfuc- ceflifte Chriftianos. Atque adeo
iftam comparationem vixhuc qua- drare.
Id
nonmulta eget probatione, §.V.
vocem
'Ettictvottü & irgscrßvTsgz iru fcriptis Novi Teftamenti promi-
fcue ufurpari, ut non tantum 01 s'
7ricrK07rci
irpsaßvTEpoL, led Sc vice ver- fa, oi TTpsaßvizpoi E7u'cnto7roi appel-
lentur; ideoque unum eundemque j defignare ordinem. Si itaque fta-
tuatur per irgeeßvTspxg fingulares
eeclefiarum Prasfe&os intelligi,di-
ces:
in
unacivitate
nonpotuifle
plures efte Epifcopos. Quod igitur
ad Philipp. Gap. I. i. attinet, ma- nifeftum eft, metropolin fuifte Phi¬
lippos, tefteLucad), immo colo-
niam Romanorum
,ut patet ex
verfu vigefimo primo 5 quales ur-
bies
d)48.xritiz.
PRIMLTIVI ECCLESIJE. |5 bes ufplurimum digebantur a Ro¬
manis PraTidibus juris dicendi caus- fa. Hitic Philippis plures poterant
efTe Epifcopi. Et in una civitate , ut itiquit Hammöndus é) , potue?
re
äliquando duo eile coétuä, di-
verds dialeais* 6c ritibus diftindti,
,
quibus duos jtidem Épifcopos pra?-
fidere, riecefle Füerit. ''EnicrMKYj U gitur in ep. ad Tim./) fingularis éjuscemodi Praefedtüra,ab omni ta¬
rnen
ambitione vana remociflima fignificari videtur. Nolö in hac
r re
longus eife. Quis Timötheuin >
& Tjtum non Épifcopos fuiflfe di-
cere
audebit? Quis etiam dubitet
per ahgelos EcdéHarum Åfi^e g),
totidem defignari Épifcopos iin- gulares. De EpifcopiS fane ab ipfis
^poftolis ordinatis, eorumcj poft
j Åpoftolös fucceflione Continus j f loquuntur antiquiffima moriumen-
ta Scriptorum: qua? heic recitare
fiipervacaneum düco.
i C 2 §. VL
, v
/r. c. X f)I. Tim,I 11»
1
3t> De Hierarchia Ecci.
§ VI.
Inter virtutes, quas Apofto-
lus h) in epift. I. ad Tim. in Epi*
fcopis eligendis requirit, dua? funtj
una, quod oporteat Epifcopurtu
effe Mcmtmov, altera, quod eum_i oporteat efte puctg yumizog uvtyct, Quod ad prius; certum eft, mix-
XTixcg per docilis vel docibilk, ut ha- bent quidam
,male verti:nam qui
Latine dicitur docibilis, is noru»
eft aptus addocendum, fedutdo-
ceatur. Id
veroeft stitou 'Mdtxrutovi
ut poffit <&* exhortari doärina [ana,
& contradicentes redarguerc t). Quid
autem Apoftolus per piäg yvvatxog
ävtya intelligat, multi difputant-».
Reöiflime ftatui exiftimo, ilio non
polygamiam fucceffivam, fed fi- inultaneam, qua? illo tempore ufa
recepta erat, prohiberi.
§. VII.
Ut officium etiam Epifcopo-
rum leviter attingam, notum eft
eo&"
b) T» Tim* III* 9% i) Tit»/• $*
Primitiv
jeEcclesl®. 37 cos, pr^ter munus docendi, pau- perum, viduarum, & a?grotorum
curam
habuifle; quibus eleemofy-
nas diftribuebant: quod uriico tefti- moniojuftini Martyris£) probafTe
fuflficiat. O\ hmopovvlsg
,inquit,
$ ßdXofxsvoi, Kccrä 7rpodipsc;iv sm^og
rYjV eavl'd
,0 ßdXsjoti, ktor ^ lo ovX-
Xsyé[JLsm napz lep npossÜTi ct7ro\&sloii4
$ dv]bg eittiidfii optpcwaTg ts ^ ;#?/>#/£,
$ To'ig &ä voaov rj k äXXyjv dtyav Xsi
-xopLsvoig, & C, Sed & lites & coa-
troverfias, ut ut poteftas ha?c ci~
vilis ad perfonas tales minime per- tineat, aliquando examinafTe, &
diremiffe, negari vix poterit, cum
imperantes, ad quos caufTas defer-
rent, Chriftiani non eflent. Ut_,;
autem operarius, fecundum effa-
tum Chrifti dignusefl alimento fuo9 ita
magnas primis Chriftianis ducitur laudi, quod quaevis vitse lubfidia«#
Do&oribus fuis liberalster praeftite-
rint. Per SmXrjy ill am lipuqy in e-
pift. Pauli l) volunt alii fignificari
C 3 duplf
K)dpol*IL p. 99* V) Is Tim. V* 17»
f
De Hifrarchia Eccl.
(juplicem illam portionem Primq-s genitorum m). Alii vero ex hoc Joco probant, duo fuifle genera-?
presbycerorum ab Apoftolis infti-
truta: quorum alii rebus ecclefne curandis, & difciplina? ecclefiaftica?
praseffent j alii vero docerent, & ad-
min i dra
ren tfacramenta, & xonm*
Xsg iv Åpyco effent: quorum utrosqj
Apoftolus dicit dupip, hoceft, mul- tiplici honore dignos elfe, fed ma- xime hos pofteriores, ut qui prin^
eipalius munus pSirent, <Sc circa docendi laborem pccupati, aliam
artem
noncallerent, autfaltem ex-
ercere
eandem
nonp offen c. Ve¬
rum
hifce diufius immorari noru,
licet, 9um ordinis jam ratio poftu- let, ut aiiquid etiam de p/aconis
$catur.
$. VIII.
Prius vero, quam traftationi
bujus rei nos immifceamus, mo-
aendum eft, velie nonnullos, fe-
ptem-
m)yiJ,Deui, XXI* ij*
Primitive Ecclesi®. 39 ptemviros filos, quorum men-
tionem facitLucas;/), a Diaconis,
de quibus Apoftoluso) loquitur in
epiftolis, efte diverfos. Illi enim
nusquam, quantum conftac, hxxom
appellantur; utpote quiadüempus
tantum inftituti fuerint, ut fuften-
tationi viduarum providerent. Si
enim interHelleniftas, & Hebra?os
nulla orta fuiftet contentio, vix, opinantur, conftituti fuiffent. E-
leåi autem funt ex Helleniftis, id
eft profelytis , originis Grascas,
Hierofolymis habitantibus; inten*
quos Nicolaus ille clare dicitun»
Profelytus AntiochenuspJ.
§.IX.
Aiaxom
cc7rotS åaxovsTv vel ota*
ws'iaScti dici, cujus primitivum eft
Kovig pulvis, unde xovsu, feftino, mi-
niflro, & curr endo pulver em excito 5
neminem, qui vel a limine Mufas
falutavit, figere poteft. Notat itaqj
C 4 quem-
o) vid. Philipp, I.i, p)Sdlm*$l
fun. de Q flieg. Heünifiie.
4© De Hier ar chi a Eccl.
quemlibet miniftrum, ut patetexN, Teftamento
:ubi0&2 foaxovogRexq)y
& Qs8 iidzovok Apoftoli appellantur,
Sic cfiäwvov Evangeiii^kdzoyov
ZLXQ, & hctzdvag, pro jervisrfamulis>
jßmpliciter invenimus.^ Cum hac
voce
fignificatione non tantum_j convenit visY}gsTY}g, Ted & promi«
fhue faepe commutatur, quamvté
ita communiter appeilafur minifter
pubücus collegii alicujus; quales fqnt apparitores, Mores. He braus dieuntur dPJtri miniftri
Synagoge,
quos Epiphanius r), leviter mura-
ta voce, AQavirag vocat, eosque in
ecclefia Diaconis refpondere affir-
irsat. Ha bes ejuscemodi vnyjfhyjy
apud Lucam j), cui Chriftus li- brum compiicatum reddens, ezdr Shcrs fedh: miniftri enim Synago¬
ge G inrer cetera rnnnus erat,, inqiiif
rot
ins f), legis lår um cufiodir?, at»
qiie etiam, ß opus effety ex eo legere
,quoci
4)Ron XI11
4.r)H<er. XXX. s)c^
t) Annat, in Ev. Luc. IF.
2.0.Primitiv.® Ecclesl®. 41
quod in ecclefia Chrifliana faciebant
dvoi*yw<?ai; qu<e erat fyecies tiaxcvuv.
Apud Lucianum u) haxovstvi 8c &d-
mog ufurpatur de famulis, qui ad
menfas miniftrabant, 8c dimenfura fingulis jufte diftribuebant: quales
in hiftoria nuptiarum Canxv) etiam
invenies. Et Chriftus apud Lu-
cam
x): Quis veflrum habet Jervum,
nonne
dicet ei; para, quod ccenem, ér
fr<scinedus miniflra mihi. Hos itaqj
forfan refpiciens Do&or gentium,
miniftros ecclefia hcuowg appella-
vit, quod in Ccena D. panern &
vinum diftribuebant: de qua re^»
Juftinus M. y): 01 7rap q- ph öidy.om ; ctdoacrw éad^cp toov 7ra?'
ckm
[Aslateßeiv dir o tS iv%cc$i<nj-
ShTcg dgTy, $ oiv%.
§. X.
Quales ordinandi efTeat Dia- coni, monere non attinet, cum virtutes in illis requifitas recenfeafc Apofto- u) Cronofol, *) Job. 11.9. x)XVIU /.
Jl) Aj)oU ILp.gS,
42 De Hierachia. Eccl,
Apoftolus I. Tim. III. 8. Officium
autem in
eofitum fuic, ut omnia, quas decus & ordo facrorum po-
i|ulabant, rite difponerent, ut.#
munera
apiis collata inter miferos dividerent; ut Epifcopo denique, quibus opus, eilet, infervirent. In
quam rem ita habentur verba Pa¬
trum
Nicaenorumz); åfjLfisvéTutrav
et öiäzQvct h %Tg tfi'oig fjLSTgoLs, sMts^
CTL
rJ [/.sv STTLO-yJz'd VIT^stcu ii&(,
Quot vero Diaconi in ecclefiis pri-
rnaevis &ApoftoIicis. (de illis enim
nunc tantnm loquor) inftituti lu-
erint, nemo facile determinaverit.
Plures nno fuilfe, inde pateo,
quod in epiftolis Paulis Epifcopi
cum
Diaconis, non Diacono, me- morantur, neque etiam unus tan-
tum Diaconus-facrarnentis admini- firandis, totque miferis curandis fpfficere potuit. Ecclefias aliquas, irique illis Romanam, poft deces-
fum Apoftolorum, imitatione /<?-
piem-
z) C an
iXVIII, apud Btvereg.
7
s
pRIMlTIVJE ECCLESIJE. 4V
ptemvtroruM illorum religiofa, nu-
'
pumerum feptem Diaconorum fän¬
de obfervafTe, probat Canon Con.'
NeocaTarienfis : Aicczom sztu o-
(fe'iftisQM sivcci actTå tö v mvoyoi, X$V
Trctw
fjisydXY) fj 7roÅig. 7rsiaSSI'PY) f?
QCKQ
T3 ßl'ßXü Tto V 7rgri%MV $)• Mu-
nere autem
probe defun&i, xaXov
ictvlfa, inquit Apoftolus&) ßctSfip
nsgitiowTcti, bonum fibi» id eft > ex-
celfiorem, vel Epifcopalem in Ec-
clefia gra dum, comparare pote-
ra
rit.
X(,
Hifce adnumerari poffunt 7rgscr*
ß'Jri^ 'da qnihus Paulus L Tim.
V.
v.9,5c ad Tit. II. v, Quum e-
nim oftendifTet, quales Epifcopi
ordinandi ejffenr, mox addit de_»
Biaconis, 5c tandem ad 7r^cr/3*Jn-
*
devenit; qua? in eqclefia mi-
nifterium aliquod, nobis quidem
non
fatis notum, obierunt; qualis
fuit Phoebe, quse dicitur Mnovog ,
x
TM
d) Cen, Keocy Can> XP< tbidm b)l. Tim, IIl, jj,
r44 De Hier. Eccl. Prim. Eccl;
tY]s éxxtyriotf Ttjg ev Key^ecäg c). Di- aconifla? olim appellatae funt; un-
de de mulieribus commentarii Hie- rotiymo d) adfcripri ha?c habent:
Similiter eas, tit Diacoms eligi jubet; un-
de inteUigitiir, quod de bis dicat, quas adbuc hodie Diaconiffds in Oriente ap- fellant. Publice docere illis licitum nonfuit fecundum Pauli illud: A 't yzjvxTxsg ev t dig exxXyjcrtatg en
ydrwctve). Cetera, ne fupra modum differtatio
ineacrefcat, in aliud,
Deo volente, tempus differre
cogor, hifce fubfiftens.
& D. G,
i)Rom. XVI. /• d)xnhTim.III. e)l.Cor•
XIV* 34.
Penximio Tr^ftanüßim» apque
JU VENI,
Dn. NICOLAO COLLIN,
egregix diilercationis auclori.
T}Xnnatis
aEt
titplantis Atlantiks Hermest
Aonidum ingrediens limina clara Ducisi
fixerat
,Afcraum jam niti fcandere enl*
men,
111
um,cui Pallas
namen & ipfa de dit.
Hunc
cumvidi (fet clivofa in c olle gementem\
Sitqué Å colie tili
jDiva
,vocamen
>aitr
Vix Cyllenius hac expromfit verb a Potenti j
Perfonuerunt
cumgau di a te El a Dei*
Glarius
jinquit, ego buic virtutem rite pre*
bab»
;Pro magnis außs pramia digna dabo J tit flu at ei, faciawefr, pto conamine ev*
ptum-f tot
texamfacilt moUia ferta man**
Lufif
J.S.
•
til
■RESPONDENTEN.
•85®'® wjfd ©reFeré lanb bor män meb rdtfa Fajd'
fonffer* öfnings plats; ja b&r ba Idf af
alla.
°s to bet uti alt pclt fPtcfftgf »drtt 0åt/
£)cb dDla fl&gbtf $ Drift »af ffiStt i forna Dar.
<Der bar Minerva jieif ft'n tiD f&mbff trtång flunber Jjj Pindi, Helicons od) i Parnafti ItinDcr; i
©amt
meD De Muferall'pd bergené fnOar fabtf
©om tftdf blomfler jfiön i Idriga tiber grabt.
Adr i »drt SOfannabem fer ®refer$ IanD jin IjFe:
Adr dr De Mufer ju af iifa gdfroor rtfe-.
3n bdnoiDSalx flr^nD b« Dt fin boning fatt/
£)cb af beré' <git folcf upwaFtaä Dag od; natt*
5 fommarä fecf man fe/ bur bdr »tD Sala giorbe*
9tf Phoebi folcf
enfdft / fom mpcfet toiba fporöeé / Det De babe tient fd i Apollos bdf/
-
|ft De for IdpDom fia füg ffaffat barligt lofer Apollo fielftoer Dem Den üiSbatt fd bcib'nfe/
3lt De af Daphnes trab nu'D fransar blefwö Fronte/
©om nio ©nflrat' faxt bopfldtat meb.fm*baiit/
m Pallas fdjle fi'eif pö Dem meD beoerS banD.
©d att p& Denna parcF,' pd bcfe Pindi bogber SSot tü Apollo ft'elf/ ocb lefmer belt fornögber
cSKeb-jina Nympher all
/Dem batt all
robefifiar/
#d dt De tiiuta alt/ |om ndnfin onffligt dr<
Aft«
1 r
#an (ev fig gunffig bem/ fem färbe toi!ja ßlifma.
ipan biuber Pallas ocf t'ti Ijie'pfam Oanb at gifroa/
Ott tele mobart må afilråtfia någon man /
*på boof« mett all fm (ib meb flit a( månba an.
3ag fågnaS/ Ftåre 2?ror/ af 5 / meb anbra/ råFnaS/
3blanb ben macfra l;op/ foni af Apollo tåcfnaé/
2Jt
maramånmr l;ané; fom man fwrftåbfe febt
®å trågtt ofmaf ftg på bogb ocl) matfert mett,
£9 mill Minerva od €r moba gunjfigt Itfa;
3a / mer ån pennan min fjar nogfamf Fan beprifa/
Sit ftmom några år 3 binnen til ben lon/
(gom Phoebus gifma mill; bet år en Säger grbn.
JONAS COLLINé
v
.1