• No results found

Biographica Svecana. P. V. Quam cons. ampl. fac. philos. Upsal. præside doct. Erico M. Fant ... pro gradu philosophico p. p. Gustavus Becker, Sudermanno-Nericius. In audit. Gustav. d. XV Martii MDCCCXV. H. a. m. s.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Biographica Svecana. P. V. Quam cons. ampl. fac. philos. Upsal. præside doct. Erico M. Fant ... pro gradu philosophico p. p. Gustavus Becker, Sudermanno-Nericius. In audit. Gustav. d. XV Martii MDCCCXV. H. a. m. s."

Copied!
8
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

BI Q G R A P H I C A SV E C A N A.

p . v .

D o c t

QU A M

C O N S . A M P L . F A C . P H I LO . S . U P S A L /

P R Æ S I D E

ERICO M. FANT,

R E G . O R D . D E S T E L L A P O L A R I M E M B R O H I S T O R . P ROF. R E G . E T O R D . A C A D . R E G. L I T T E R . H U M .

H I S T O R . E T A N T I Q U I T . S T O C K H O L M . SOC. REG. S C I E N T . U P S A L . E T S C A N D 1 N A V . H A F N I E N S . S OCI O,

PRO GRADU PHILOSOPHICO

P. P.

G U S T A V U S B E C K E R ,

S U D E R M A N N O • N E R 1 C I U S .

I N AUDIT. GUSTAV. D. XV MARTII MDCCCXV.

H . A . M. S .

Ü P S A L I A E

EXCUDEBANT St eNHAMMAR ET PALMBLAD,

(2)

T h e f e ©„

I.

Fatemur nos non intelligere diftindlionenj inter UniVerfi-

«tes & Academias recentius lïabihtam, qua illas juventutis foli inftitiitioni, has incrementis Scientiarum dicaras volunt;- quali Linnœi, Kling tnßjernii , Ih rii, Blrgmanni cet. Utri que huic fiai fimul promovendo non fuflecerint.-

H..

Errang qui in influenda juventute religionis Scientiam ad maturiores annos refcrvatam volunt. Illa quippe, velut amof in parentes, fenfu magis, quam demonßrafione t eneri s a n i m i »

inflillari debet. Veteris G e r m a n i dudumr tefte Tacito, fatiu»

iueebant de Diis credere, quam f c i r e .

III:

Napoleonem Buonaparte verum fuisfe flagellum Dei, cum magnis luis facinoribus nullam flbi utilitatem paraverit, fateri cogimur*

IV.

Medii Ævi & Supcrftitionis papiflicae laude« inter para*

doxa numeramus.

(3)

ö l O C R A P H I C Ä S V E C A N

V. V.

JtLricus Spurre n a tu s an.' 15^0. d. 13 Julii i n praedia S u n d b y p aroec iæ Ôja in S u d e r m a n n ia ; p a tre Laurenti•

Siggonif Sparre, R e g n i S e n a t o r e & M a r s c h e , m a tr e i/r»- Turonis Troile. Q u ad rien n is P a t r e m amifit & XXIV, a n n o s n a tu s V eftm a n n iæ D alec arliæ q u e L e g r fe r c o n n u - bium Iniit cum Ebba Brah»\ R e g n i D r o tf e ti , C om itis P e­

tr i Brake a tq u e Beatce Gußavi Stenbock filia. A d ejus in S u n d b y a d v e n tu m c eleb ran d u m inv itav it Annam Hogen- Jkild, Nicolai Petri Bielke de  k e r ô v i d u a m , litte ris d. 10 J a n . 1579 S to c k h o lm iæ d atis, q u æ e x i l a n t in colIeCtioni- feus Nordinianis. E o d e m anno in litem incidit cu m Ho- genfidddo Bjelke, de h e re d ita te a Gorwell Gijlltnftjerna in D a r nia reliCta <juam d irem it S e n a t u s re g n i; v e r u m S cholia in e ju s fententiam conferip iît, q u æ f e r v a n t u r in ColleCta- neis Celjtanis. M e m o ra b ile s fu n t Jefuitae Antonii Posfevi«

ni lrtte ræ ad HInm d a t æ S te g e b u rg i d. 25 J u n . 15S0, D o l e t , q u o d , c u m ipfi p ro p e d ie m tra n S e u n d u m fit in G e r m a n i a m , S p a r rii «confuetudine diutius frui no n fibi liceret S o c e r u m q u e eius C o m ite m Petrum falutare. R e ­ m ittit v e r o ei Confesfionis A u g u f ta n æ p u g n a n tia loca &

e r r o r u m d etectionem & N o v u m T e f t a m e u tu m haud de­

p r a v a t u m , fed fum m a cu ra excufum . S p e r a t & p e r la n g u in e m Chrifti iilurn obteftatur., v e lit, q u o s in h o c r e ­

gno Catholicos esfe audierit, praecipue v e r o illas V a d - ile n e n fe s virgines fuo patrocinio t u e r i , fæ v ie n tis q u e Sa-

E ta i

(4)

3 2 ^ ^ ~

ta n æ ac nolentis Evangelicae virginitatis nllum veftigiuim r e f t a r e , im p e tu s malleo crucis Chrifti retundere. C e t e ­ r u m & C atech isn io s aliquot S vedicos pro filiis Comitiis P e t r i & p ro u x o r e Sparrii a iiitit, etiam epiftolam , q u a m a a n o fuperiori fcripferat ad P oloniæ R egem adverfus Cad- vinianum q u e n d a m ; immo parrem iplius lui fe Sparriio posfe re lin q u e re v o lu it, id enim Jibentisfime vel p ro p rii (anguinis profufione efficeret. S u o autem hos C atechis- m o s no n caruisfe elïeétu exinde p r o b a tu r, quod d u o C om itis Brnhe filii Sparriique affines E r i eus & Gnfiavms ad C atholicorum tranfierint facra atq u e p ropterea a r e ­ gno fatti fint exfules. P rocan ce llarium & Confiliarium S ereni^fim i R e g is Sveciæ Sparriim his in Jitteris falutat.

C o n tro v e rfia , q uæ inter R e g e m Jo h a n n e m & f r a ­

t r e m ejus Ca r o l u m oriebatur de ju rib u s Ducalibus a m .

1581, occafionem dedit Sparrio confqribendi famofisfimutm libellum pro Lege, Rege Grege, q u o , cum caufam R e ­ giam a g e r e t, odium fibi c o n tra x it P rin cip is, unde rei«quia

e j u s infortunia potisfimum derivanda. T itulum in te g ru m a d fert v. Stjernman in praefatione ad Hifioriam IVtrw ingit.

A R e g e Scotiae Ja c o b o V I , poftea A ngliæ fub n o . mine Ja c o b i I:mi notisfim o, ipîo e tu d ito litte ra ru m q u e p a t r o n o , Liberi B a ro n is ju ra & infignia d 1 IVI art. 158:3 m eruit. Jpfum Diploma exibit in /iftis Litterariis Sveciæ V. I p. 2^9, q u a m q u e cb hos fibi delatos honores R e g i fcripfit, g ra tia ru m a d io n e m pubiicæ luci dedit Lagerbririg, Haudl. i Sv. Hilf. P. 3, p. 284- H oc au tem D i p l o m a , a n n u e n te R e g e Jo h a n n e a c c e p tu m , cu m pofim odum of- fenfam ejus in c u rr e re t, ipfi tra d e re coa& us eft, qui illud n u m q u a m ei reddidit.

L e g a tio n ib u s in D a n ia m , Poloniam atque B r ita n ­ niam elarusi e*„ Italia re d u x anno 1584 æden» lapideawn a

(5)

a P a t r e inceptam in S u n d b y confuinm avit. Jam tu m li tte r a r u m co m m ercio cum e x te ris in c ly tu s Gallicum Le*

g a t u m in D ania Carolum Danzccum de p roditione îMornæa*

na an. 1580 epiftola adiit, impresfa in Gorwells Sv. M ercu­

rius  rg . 3, p. 231. C eleb errim u s ille Belga jacobus Tij- potius librum fuum de M onarchia e x Aboënfi c a rc ere ei mifit Cal. Maji 1584* T a n d e m cum affine Com ite Erico Brcihe a R e g e mis fus in Poloniam an. i$S7> ut eledtio n e m S igism undi p ro m o v e re t. In ftru ftio hisce L e g a n s data S v e tic e legi poteft in appendice ad Hiftoriam Cei.

IVer wing p. I. L a tin e in Mesfenii E x e g e fi Hiftorica p. 53.

H a b u it v e r o tum in Comitiis V arfovienfibus, nom ine R e ­ gis & P r i n c i p i s , O ratio n e m poftea editam fine loco in 4:0.

Haec p lurium eru d ito ru m adm irationem excitavit. Matthias Dresferus non ta n tu m in fua oratione de Cancellario L ip- fienfis A c a d e m iæ honorificam a u fto ris m entionem fecit ; fed & M illenarium S e x tu m Isagoges H i f t o r k æ , comple- iftentem r e s in ecclefia & politia m em o rab iles u s q u e ad an. 1591 , ei dicavit ampla de inftituto operis p ræ f a ti o n e , data L ip fiæ Cal. Jun. an. i$94* R efpondit ei Sparrius S to c k h o l m iæ d. 9 A u g . 1595 & e r r o r e s nonnullos in o p e r e Dresferi corrigit. E d i t æ funt h æ litte ræ in Celfii M o n u m e n tis Palmlkoldianis p. 49.

A l t e r e ru d ito r u m , cu m q u o freq u en s litte ra ru m c o m m e rc iu m e x e r c u it C ancellarius n o f te r , fuit D avid Chytrœns, cujus dom um e x L e g a tio n e P o lo n ic a r e d u x vi- fitavit. C hronicon ejus S a x o m æ ad a n n u m 1593 *n ^o r "

m a m a x im a editum elf. H u j u s librum V , Hiftoriam Ste~

nonis Sture c o m p le c te n te m , Nicolao Gyllenßjerna & Erico S parte, IX Erico Matthccï KSrning S e c re ta rio R e g i o , qui hiftoriam G u s t a v i I c o m m u n ic a v e r a t, dicavit. Sparrius m u n e re R eg io eu m d o u a v it &

R.

G u s t a v i vitam &

re s

(6)

r e s gefta s c o m m u n ic a v it, q u as libello fuo p a rite r & Stui vorum genealogiam inferuit. G e n e a lo g ia m etiam familiæ Sparrianœ & c u m R eg ia p ro p in q u am cognationem inferen­

dam p ro m ittit. In E piftolis Davidis Chytrçi H a n o v iæ 1614 in 8-'o ebitis* fed q u æ in Bibliotheca Upfaüenfi defide- r a n t u r p lu r e s in v e n iu n tu r ejus i i tte r æ de Erico S p a m a g e n t e s vel ad ilium fcriptæ. Nonnullas h a ru m etiam a p u d n o s ed itæ funt in Celfii M o n u m e n tis Palmfkôldianis p. 4 6 , 47 > 48*

A n n u s a u tem 1590 Sparrio fuit fatalis. Confpiratio- n is in R e g e m fuspedtus in carc erem cum pluribus fuis C olleg is co n jed tu s, fruftra innocentiam fuam p ro b are c o n a tu s eft: litteris tam ad R e g e m quam ad S ecretario s R e g io s Ericum Matthœi & Nicolaum Braß.. N o n line ad*

m ir a tio n e ingenii & ftili Sparriani le g u n tu r apud KnSs, A n a le d tis E p i f to la r u m , p. 4 5 , 49 & $0. C onfcripfit e tia m in fui & C o lleg aru m defenfionem Fullkomliga Skdl och Bevis emot allt det vi hafva varit beßylde f o r t , q u a ru m p a r t e m II fe rv a n t Colledtiones Nordiniancc. C a r c e r e ta n ­ dem m o r i e n te R e g e liberatus a D uce Ca r o l q cu m Clau.

dio Bjelke in P o loniam a b le g a b a tu r, S i g i s m u n d u m ad ca- p e s fe n d u m rm perium in v ita tu ru s atq u e in co ro n atio n e ejus 1594 n o m in e Nobilium O rdinis O ratio n em de ejus ju r i b u s & privilegiis c o n fc rip fit, editam Stockholm ise pagg. 43 in 4;°< E x annalibus Patriae notisfim um n e q u e iieic r e p e t e r e n e c e s fa riu m , quae fata in inteftino in te r R e g e m & Ca r o l u m bello fubierit. M o n u isfe fufRciat p ro te fta tio n e m de fua in n o cen tia, Nycopiae d. 4 J u i 1599 d a t a m , a filio Gnflavo Sparre dein in Polonia editam fuis- fe, cfr. v. Stjernman B ilag o r till Werwing p. i o j , atq u e in A fîis Procesfits feorfim editis i 6 j o , p. 50. ejus legi r e ­ fu ta tio n e m Sententiae O rd in u m R eg n i Lincopiæ d. 20 M a r t. an. 1600. E p ita p h iu m v e r o , quod ejus condito­

r i u m o r n a t in T em p lo Ôjenfi, confcriptum efi: a Joh.

Freias»

(7)

'Frmshmto atqire legi pote ft in v. Stjernmans Hôfdinga*

minne p. 178*

Coronidis loco adferam us appendicem ad litte ra s Sparrii Chytrœo datas a tq u e in te r ejus epiftolas e d ita s , d e R y d b o h o lm 8 N o v . an. 1591, q u æ ibidenvnon in v e n itu r r

Quod litterœ hce tardius proferuntur, licet denuo tutis per flfa- cobum Cart elan accepimus, in causja eß, quod exfpeffiabam M at- thiam v. Lohe rediturum ex Livonia uti dixerat. Ipfl enim p o ­ tius has ckdisfem; fed cum adhuc nihil certi de ipßus adventu conflat, altero hinc dflcedente per Lubecam mittere necesje f u i t , ne diutius protraherentur^ Unum adhuc adefi, de quo peto, ut me facias certiorem. Nomen meum & Conjugis, quod antehao in pagella chronici, quem mihi ante biennium miß ft i y inter quas­

dam Genealogias collocatum animadverti foL 3. 16. ut litt er x heic etiam teßantur, jam nusquam in hac prima parte chronici reptrio, infertas fortasßs alio loco, quem nefcio indagare, cum non fuerint compaUct pagellae nec liber integer vel abfolutns, neque jam in pronitu habeam. Nummos hos duos f gnatos efflgie ejus, quem inflar patris fyncere ( tejlor D eum j colui Uf amavi, licet jam y ut video, fr u flr a, tibi inclufos transmitto y ut loeo munusculi pro ratione temporis ccquo animo Juscipias, rogo. Spon­

dens meliora, ß temporis injuria aliquantulum fu erit remisßor.

Datum ut in litteris. Ite m addam us Epiftolam Abrahami Au- drece Angertnanni, Upfalienfis Archiepifcopi, ad Sparrium d atam Upfaliæ d. 7 Dec. 1596, e x Originali in collectio­

nibus R ev ere n d isf. N ordin: Min ödmjuk half an, medh all lycklig v cdm a go s tillSnJkcn i Chriflo jfiefli, altidh tilforene. Edle vhlborne Herre Her Cantzeler, gunflige van och fordrere, E n merkelig meen,, jo r fangeIje och Jkada tagher var Academia ther afy at tryckiet icke varder hit ty ans) er er et. Och cclthenftund thei nllenafl ft hr til E . Herligheetz goda befordring, fnfom i fo r d a f Furftlrga Nade fam t the gode Herrers Hikes Rddh behffvcrt b ltfy thet E. // , ville tryckiarenom befala. Therjure vij alle-

Jam-

(8)

fammanr i Capitlet och Academice Con ßß or io, font och alle Stu- dtrfi, Sdmjukeligen och fliteligen be die, at ther medh icke lengre matte droij'is. ty hvar Jamma befvdring y t er mera infaller til then flora arrnodh fom the fattige man Profesfores ivffladeh i t henna ticihen hdr lijdhe, (ther the dugliga med fujkare bedja om annor provifion) gar val theras fpodzfha trotz fnart få r flgh, fom be­

gynna ropa, at Academice omjttige grdfshoppor fortära thet andre nu rattere borde hoffva, Hvadh tryckiarens qvijdha belan- g e r, kan hau icke thes minder genom E. H :tz gode t il fl Und be­

komma och ninta the partzeler fom • han ärligen a f Stocholms Slott, efter thet mefta ringa dr fom honom hdr dr tildelt, plä­

gar bekomma. Och fdrfee vij oj} odmjukeligcn fom och bedie thet E. H. ojs fo r fin egen Chrifleligt radfiags tiljkyndan i Aca­

demice uprettelfe, ville våra bon rum gfflva, och lata thetta vart bekymmer komma til reda,

Tterligere Välborne H erre, hvadh oroligheet tvifl oagg haat och undfdgelfe, befynnerliga emot Preßerfkapet, finn Kong- lige Mandate forkunnan hajfva kommet til vdgha, i thet the om Ceremonierne uthan tilborliga förklaring eller e en/kyl lan hajfva upldfit, och en part fortroß at om up höj elfens igengifvelfe, kan iagh icke nogfamt qvijdha, utan mdfle ofs i alla åkommo Gudi betro, hvilkom iagh och E. H:t Sdmiukeligen och troligen befaler til alla vdlfdrd och faligheet. Dat. Upfalia 7 Decembr. an. 96.

E . H :tz

ödmiuk Valvillige Abrah. A . Upfalienf.

A tergo\ Thenn ddle och wdlborne Herre Her Erich Spor­

re, Sweriges Rikes Cantzeler, Herre till Sundby, finom gunfttghe wdnn och forfordrare tilhanda ganjka wänligen och walwillighcn.

Anhommo die S. Thomce anno 96. Jfr ån Archie Bi/kope»

befwdring emot några, fom hafva upldfit Konungens brejf.

r

References

Related documents

rali offendunt au d ito res, minus fini Sacri Miuifterii infervientem esifii- m

tim depiftas partim fculptas in Gothicis oris ades fe perhibeo, ut ad eas intuendas multi devotisfimi homines non gra vantur 40 dietas vel amplius hilariter a

e) Botin S.. Hic fuit Carolus, frater Eikilli arque Bir geri , Epi fcopus LincopitC et Cancellarius c ~) Regis Johannis.. Canutus atque Philippus cum plurib us

Cererum religio tota quanta fuit ad bellicas virtutes atque mortis contem tum comparata.. Nulla

[r]

Naturae phaenomena fuperftitiofa veneratione a dorant. Si perpetuo cautibus folitudi- nibus qve fuis inhadisfenr, paterna terra numquam reli&amp;a, in aeternum etiam

dt fundalioi\e Münaßery vitœ Schola: in Citubria

Qjii- cunque autem eum acceperunt, iis potefiatem dedit, ut D ei filii jierent, fidem habentibus ejus nomin i.. V os mei efiis amici, fi