Ζ). Σ).
zy.'fovMONUMIiNT/V
POST GOTHICAS
ROMANORUM
VICTOR IA S
lLXI.RCmO
ACADEM1C0
LEFl iER AB UMBRATA,
Confenfu AmpliiT. Facult. Phi*
lofopli. in Regia Acad. Upfal.
Sub PRiESIDIO
VIR I
Admodum
Reverendi, & Ampliffimi, MAG. OLAVI CELSII
Lingg. Orient. Prof. Reg. & Ordin.
Ptibhco examini modeflefubjicit
PETRUS FAGGOT
Stockholmieniis,
In
Auditorioiluft
av.Maj. die
50Junk
An. MDCCXVI.
horis antemeridiemfolitis.
£*#*·
υ Ρ S A L IS
Jypis WERNER!ANIS*
Gencrofo dtque Nobihsfimo
Dommo
d:n carolo de
g ε er
in
£offtad / $fcrbt)/ 2bmn;
κ.2vdecenatibus patro- HA RIW1S. MINERVA.
MONU-
NON. porui VOBIS. MALCENA TE S.
IN. OBSERVAN- MONU-
OFFERRS.
åT
SERENA. FRONTE. COMITATE^VE, ORO. gVAiSO-
VESTRORUM.
OBSERVANTISSL·
Fet*Εφ
Generofo ac Perillußri
Domino
BaroniD:n ERICO OXEN¬
STIERNA
NISQVE MAGNIS
EC.
QVA CONgyiSlVIT.
MSNTA.
NEC. DEBUL NON.
AC. PPTRONC MAXIML TIAL.PERPETUA.
MSNTUM.
iT.DICARE.
OD
VESTRA. SOLITA. EXCIPIATIS.
$V£. ENIXe.
NOMINUM.
MUS. CllLTOR.
got.
^lnbmi οφ SMbefrobbe
Jgerr£3efdfo
niiigS$?«tt
32l£OS %m&OZi
«^Sgtcfra&e raregaber
a
giFroeéfjdrtm fram
enfrucgt
litat t>et trd DU
ftaf
planterat/€D2in
Jaber/fom
fuflelf fdrmeraf
€0?eb bult b t fin;
?Ö?en
ft Deg ίιιφί/φοη
från ftg
ger / nufroara bobi/
€mot bet gobf
jag af
tig ntufif/©om fråntittbrdfl bar
(fdbfe flutit/
£>φ
jag
ifrån
min barnbomfporbr.
0$en fomen telning ej
fan
ge0å
ffabgab frucj)ti ben
ρlabocf flattaö
3
mdrDet (ttt/
φenbajtfattad COfebtibenfå
be$mognabfe*
0åboppaé
jagätgåfman min
/ 0cm bdruppoffras/ blir
uptagen/$il begat
upgå far
benbagen0
cmgtfmer
mognafrukter tm 3 tfléblerfib min onflfan dr/
5(t@ub€r ftabfe mil bemara/
gordlDrar far./ οφ itfmet fp
ar aQlmånga år/ få f?al min f d'r.
€n annan
gångfig bättre
te/^åbdrrre fattertiof utfpriba/
Sißenajt
i mebbgon bltba φα
Dennagåfma
nu miljr.
^bgtavabr fart gaixi'S
tytiigfteSöljti
£et,faggot«,
ww«wpp
Procemium.
§. i.
Um omnibusmorta*
libus a natura infita fit
glorias & immor-
talitatis
cupido^quod
Ciceronis iilud con-
firmat: Trahimur o*
nrnes laudis
Studio, & optimus quisque
maxime
gloria ducitur ulla
certeinre, magislaboratum eiTe depre- hendimus,quamutres prseclarege-
ftas
illuftriumque virorum de
repu»blica
merita, ab oblivione quovis pa&o vindicarentur
, uthaberent quod & imitarentur & admiraren-
tur
pofteri. Ideoque optime fecum
A
fapi-
s)
ProArch,
/; lhfapientes perpendebant, funeftam
illam
oblmonem,
qua?humo quafi quaevis celebria
ac perpetuocele-
branda fa&abrevi
obruit,quce etiam
novis
fuccedentibus, priorum ple-
rumque
memoriam prorfus abolet, aliqua ratione eiTe frenandarru.
Quamvis enim
permajorum
traditiones ,
pra?teritorum notitia aliqualis hauriri poffit,
tarnen,addendo, detrahendo,
ac mu- tandofepe accidit, utinnoxia in*
de veritas
periclitetur, & tandem..,
cum
aliquamdiu
perfamam
acfa- bulam,utcüq;.ceiebrata fint,in nihilü
recidant. Huic
icaque malo ob-
viam ituri omnes
circumipexerunt modos, variaque iniverunt confilia,
rerum a fe
geftarum notitiam-.
memoriamque feris nepotibus far-
tam
te&amque cuftodiendi. Mar-
tis
pr^cipue filii,
cumdepne-
ftantia virtutis
lux, partim propria
confcientia, partim aliorum judiciis
.(ponfirmati ei!ent,omni iludio id
e-gerunt.
gerunt, ut
Hominis perennitatem confequerentur ,quofatis defun&i, gloria? bona quamvis
nonfentirent,
illis tamen noncarerent. Id eniru meritis
indignum prorfus judica-
runt, nomen ,
quod
tottanrisque
belli
incommodis,
totpericulis da¬
rum
reddidere,eodem,
quocorpus,tumulo condi. Huic confilio como-
de inferviit marmorum, columna-
rum,
obelifcorurn, idquegenus alio«·
rum monumétoru.
ufiis, quibus
peromne xvam
duraturis,
fuafacino- ra,bella, vi&orias
actriumphos commendarunt, inque illis ad
me- moriam rerum fuarum tuendam fatisprasiidii fe habere
putarunt.Hac
itaque ratione frenos injece-
runt oblivioni,atque
fupra huma-
nam
quafiiörtem fe
evexerunt.§. II.
Romani orbis olim
domini,
ut bellica?glorias iemper appetentiili-
mi fuere , ita
partibus fuis hic
necdefuere, quod teftantur innumera
A 2 illo-
illorum, variaque vi<ftoriarum
mo-numenta,quae incommentarios
re-digere viri do&i
nonpauci allabo-
rarunt.
Dequibus&nos
quapar-temagere
in praefenti conftituimus,
de
monumentisnempe, quibusGo-
thicas fuasvi&oriasRomani confe-
crarunt. Noturaenimeft
Gothos,
poftquä
exfeptentrione inltaliä
va-riasque Romani imperii provincias iirupiiTent, & Romanos varie adfli- xiflent,
eo resfuas faftigii perduxif- fe,utipfam Romarn Italiamque jure
belli tenuerint. Multa cruenta_j cum Romanis bella
geiTerunt, in_j
quibus interdum vincebant, inter-
dum vincebantur. Fatalem tan¬
dem terminum
attingebant, dum
a feliciflimoImperatore Juiliniano
vi&i
Italiaque expulfi funt. Ha?c
autem circa Monumenta
poft Go- thicosTriumphos pofita, ita peni-
cillus
qualisqualis verfabitur
no-fter,ut
monumenticujusque, quod
occurrit,
uiumpoft varias deviftas
gen-
1
gentes,
antiquum
acfrequentem
fuiife, quibusdam exemplisin
ante- ceifumprobemus. Faveat interim
&
adfpiret cceptis ille, iine cujus
nu·mine irriti funt cunfti mortalium conatus!
Seftio Prima»
5- I.
Primum
quod fe nobis fiftit
mo-numéti;
genus,efttitulusvelcogno»
m£,
quod
exde vifta
genteiibi aafci-
fcere mosfuit
Auguftis Rom. aliisq;
belli ducibushaud
infrequens;
quoceualio magna?
molis exftrufto
mo- numento, memoriamcujusvis ob-
tent<e viftoria? facere perennem,
iuorumque facinorum notitiam
po- fteritati fe affererepoiTe
non ferne¬re
praefagierunt. Hic etenim
mota tempore, quo
antiquitus primum invaluit,
usquefelicibus Romano¬
rumfatis dum obex eft
pofitus fem¬
per
viguit, adeo
ut,quivis
prope- A 3" modum
modum
Imperator,quottropasa ila"
tuitpoft
gentemaliquamdevi$am,
totidem fibi
arripuerit titulos;
präs¬ter
iIlos,quos vel ob populi deviåi
contemtum,
vel peculiari alia de caufa, hunc fusque deque habuiiTe
honorem memoria?
proditur. Sic Judaici cogtiomenTito Vefpaiiano
non
fuitpermiilum; caufam ponit
Ezechiel
Spanh; b)
contemtum-»gentis,
acreligionis odium judai-
ca?,
Hautpauci ceteroquin Impe-
ratores
ejusmodi titulos Äudiofa di¬
ligentia ambiverunc, cupidique
adeocaptarunt, ut
viéloria?
propra?·mio
uberrimo, gloriasque teflera
certiifima habuerinf,
Quam
eo-ru m ambitionem
exemplo Juliani
cum
emphafi defcribit Ammianus;
Ornamentis,
inquit, tUuftrium gloria-
rum
in(er
erePartbici
cogmmen arde¬
but. c) His
de
titulisquaii lenociniis majeftatisimperiique fui,dum vita?
curfum tenerent,
ita gloriati funt,
ut
I) c)
ut etiam,
poft
quamfato vitam red-
diderant , ne, tamquam
virtutis
prsecones
fempiterni fuperftites
non
effent, iilos analibus,fepulchris,
marmoribus
aliiscg
quaeper xvum
durarent,rnonimentis infcribi
pro-\iJi
curarifnt. Quibusvis itaque
obvii,
vi&orias,
quas acde quibus
quisque Imperator reportaflet, non
potuerenon
fuggerere. Quod fåne
monumentum,quam
akarnente in- duftriaque inilgnes fuerintRomani, nonobfeureprodit, quippe quod fi-
ne artiiicum ope,
fme omni impen- fa, memoria? cuftodiam pr^flitit
maxitne fidelem, ut
hoc inter
re-liqua vix ultimum Tibi vindicet lo-
cum,
fed multa longo poft fe merito
relinquat intervallo.
,
§> II.
Ad
exempla jam properamus
, quaeinter antiquum quoddam apud
Florum
Caji Mardi occurrit, qui
adolefcens adhuc in
Volfco bello infigne ftrenuitatis documentum-·
A 4
tShi-
exhibuit. Romanus enim exerci-
tus Volfcorum
oppidum Coriolos
( obfeilum tenens, inoppidanosin- terclufos,
fine metu externiperi-
culi cum
intentuseiTet,VoIfcae1egi-
ones ab Antio
profefta?, illum fubi-
to
invadunt, eodemque
momentoex
oppido Volfci
erumpunt.Ca-
jusMarcius coniilio
manuqueprom*ptus oppidanorum impetum
non_j modoretudit,
fed & per patentem portam cumdelefta
militum ma¬nu
irrupit, & in oppido ftrage
ac incendio cunftaturbavit, fulisque
Volfcis urbe
potitus eft. Quo fa- fto,
nomen Coriolani invenit.Quod
Florus cum animadverfione cen-
foria
innuit, Coriolos {froh pudor)
vitfos
adeogloria fuijje
> utcaptum op¬pidum Cajus Marcius Coriolanus quafi
Numantiam
autz^Africam nomini indu-
erit,
(d Indicat auftor,
tam minu·'tas tunc
temporis
resfuiiTe Roma¬
norum, ut
exiguum oppidum in
nomen
d) flor.Lib./, c.n;f.
nom en
ceiierit,
cumpofterioribus
'
temporibusnon nifi magnorumbeb
lorum victoribus
cognomina
access ferint. Hasc Coriolanigloriola_, magnitudine pofterorum adeo ob-
ruta fuit, ut
ipfe LiviusScipionem
primum nomine viä*e ab Je gentis
nobilitatum
eße
adie rat. (e
§♦ III.
Hic P. Cornelius
Scipio,
exhel¬
lo contra
Charthaginienfes in Afri- cagefto,
praeterfpolia opulenta,
nomen etiam retulit
Africani, qnod
1
ej fat
adecreverant inquit Florus f)
Cum
Charthaginienfibus,
eoruquefortiflimo duce,
Annibale
ea vir-• tute manum
conferuit,
ut non ma¬jorfub imperioRomanofuerit dies, quam
iüe,
quamduo omnium & ante a &po-
ftea Ducum maximi, ille Italia hic Hi- JpanU viäor coUatis cominus fignis di-
rexere aciem. g)
adjicit Florus lu¬
mbalem de
Sciptonis Scipionemque de
A 2 ,
Anm-
e)L.p,c.ff.
f) g) flor, La.c.j,
^Annibalis exercitu id
prxdicajje,
nec meliusinftrui aciem
necacrius
pugna-ri
poße. Sed tandem Annibal cejjit
priemtumque
viäoriae Jfricafuit. Ad-
dimus etiam exAfrica cognomeu_.
acceptum,
quod
autem anmilitaris priusfavor
anpopulär is
auracelebra·
verit,
compertumJe
nonhabere Li vi¬
ns fatetur.
h)
§. IV.
Senatus etiam confultohuncme- rentibus honorera decernifuiile fo- litum ,
exemplum declarat Claudii
Druii Germanici. Hic ab Odlavio
Augufto in Germaniam
cum exer¬citu miiTus
eft,
ubi contra Cheru-fcos,Svevos, Sicambros, aliosque ingenti
cumfuccefTu
remperegit.
Quam vis hoftes bellum facramento fumfiflent, viginti Centurionibus incrematis,'adeoque
certafpe eilet
vi&oria?, ut
prsedamin anteceilum paétione dividerent, omnia tamen
retrorfum·
Vidtor
namqueDrufus
equos,
b)
L.jO.c.equos, pecora,
torques ipfosqudj
praeda divifit & vendidit. i)ln ea-
dein tandem
provincia, ex fra&u-
racruris, eqno
fuper idern col-
lapfo, poft aliquot dies animamef-
flavit,
k) vel, quodStrabo conten-
dit,inrer
Salam & Rhenuin praeli-
ans lethalibus
confe&us eft vulne-
ribus. Hinc
Florus. Eadeniquein
Germamapax
erat, ut mutati homi-
ves,
alia
terra,ccelum ipfum mit ins moüiusque Jolito videretur, Denique
vonper
aaulationem, fed ex meritis
,ι
defnndo ihi jortijjimo juveni, ip^quod
vanquam
alias
,Jenatus, cognomen ex provincia dedit.
v·
. .
Id etiam
confvetudinis conftat,*
fuiffe, quod hifce cognomentis vi¬
lorum derrium
iilii pofterique fu- perbierint, immo totis eadem fa-
miliis fa<SFa flnr
communia. Quod perfpicuis innuit Livius
,ad Scipi-
onis,
qui primus fuba&a? gentis no*
men ' *) FloruiL.i*c.u:24»
k) Liv Εfa,
% 14$*men
acceperif, exemplum,
neqiwqiim viäoria paresinjignes imaginum
titu·
los
claraque cognominafamilne fecijje.#
SvetoniusTranq. Germanici
nomen Drufopoflerisque ejus fenatum de- creviileteftatur» /) quod
agnomen filium etiam adfumfifTe indi-cat3eumquedeinceps fuofilioidem impertiviiTe. m) Qua in
re Roma¬nos
hautlaudädosexiftimäus.Quod
enim pro
pra?mio bellica?
virtutispulcherrimo haberetur, eujusque intuitu,adpericula qu^vis aiperri-
ma fubeunda animi
generofi adfur- gerentjid indignis fepe, qui &pa-
teftra? vix liminafalutarunt, exhi- bebatur; quod deniqne notitiam-»
pofteris adfereret, quis cujusqua?
gentis debellatorfuiflet?,
idillif da-
tur,
qui
gentemillam
nunquamvi*
dit, necLum
vicit. Id tandem indeeffedhint,
utdubitare
merito pos-iimus,
cumaliquos titulis hifce
or- natoslegimus, propria
ne anallena
ob
*Liv. L.jo,c ff. I) CUud,c. /. m) C
Und,
j ob merita hoc ma&ati fint ho-
nore.
§. VI.
His
jam praemifiis ad Gothiciti-
tulum convertimur, quem
Augu-
ftos Rom. interpra^cipuoshabuiile
exemplorum feries oftendet. Quo-
circaAntoninum
Caracallam
remo- vemus,cuiquidem omnium primo,
quantum
iobiervare licuit,
cogno-men Gothici additum
eile depre- henditur;
non autemin honore
ac
fignum vi&oriae de Gothis, fed ignominiam
acparricidii notam
; fratrem enim Geta? nomine occi- derat. Refert iEliusSpartianus n) quodjCuriam Romanam cumhic
ingreflus eilet fraterna? necis ratio-
nem
redditurus, &
aFauflino Pra¬
tore Germanicus Maximus,
Parthicus
Max.appellaret
ur,Helvuis pertinax
Pertinacis
filius diélus fit joco dixijfie
: addefi placety Geticus Maximus, quod
Getam
\ h) Anton. Catac,c, 19.f. jif.
&
Anton.Get,t,é·
occiderat
fratremy & Gothi
Getde dicerentur.
δ. vii.
Primo, quod, fciam, Gothic!
iitulusM. Aurel.
Claudio,
exinii*gni
quamGqthis
intulitclade, fe-
rio tributus fuit, Memoratur a*
trox adeo id
praftium fuiiTe,
uttre-centa
viginti
millia millitumdefi-
cterarentGothi, naviumque duoM.
Ipfe Claudius
inEpiftola ad Brochü
Oelevimus
inquit
trecentaviginti mil·
Iia Gothorum, ducenta millia ηavium
merfimus. Eumenius
inPanegy-
rico Conftantino
Augufto di&o, gloriam inde. Conftantino
nonml·
nimam
tribuit, quod
exClaudio
hoc
originem ducac, qui immdnes
Gothorum
copias
terramarique dele*
verit. HincGothicus nuncupatus
eil
teile prxter
alios,
Du Frefne o Υ Flavias Claudius Gothos terramarique Ju
peravit,
cum eortmcopiee ad trecen¬
ta
#) In Tamil. Byzant.ρ,41.
1 ta
v/ginti miUia,
nävesvero duo mtllia jwfle dicuntur;
a quaquidem parta
viäoria Gothicus
deinceps ér vifior
Gothorum
adpellari meruit. ApudGolt-
zium in Claudiii iitulis
inicriptione
hane
reperimus:
imp.c^esarim. au-
relio. claudio. ριο felicissimo.
invic10. ac. fortissimo et. fri-
umphatorl augusto. germanico
ΜΑΧΙΜΟ. GOTHICO. ΜΑΧΙΜΟ. PON- TIF. MAX. FR. Ρ. II. COS.PP.
$. VIII.
L. Domit. Aurelianus,
qui, tefte Jornande p) expeditione fatfa ultra
Danubium Gothos
magnis
prdus
pro-fligavit, Gothici etiam
cognomenaecepit. Indicioeft apudGoltzium
haec
infcriptio.
imp. c^esar. l. domitio. aurelia- NO.P10. FELICI. 1NVICT0.augusto.
PONTIF. max. GOTHICO. max. GER¬
MANICO. MAX. TRIB. POT. V.COS. tfc.
§.IX.
p) Regn.
fuccejf.
c.4I.
ξ. IX
Aurelium Probum cum Gothis
irianum conferuiiTe titulus
ejus Go-
thicus
arguit,
quoRomani Patres ipii
euminfignire dignati funt. Cum
enim ad ienatum fcribens conten-
dit,
ut facerentquod dignum
me- ritisejus cenferetur,
inrefponfo-
riis ordinis
ampliifimi alios inten»
honoris
titulos, quibus cumulatur,
Gothicum etiam nomen fuit. Tu
Francicus, inquiunt,
tuGoihicus,
tuSarmaticus,
tuParthicus,
tu ömma»Atquein adclamatione
ManliiSta-
tiani. Jam vero
quid Sarmatas lo*
quar,
quid Gotbos, quid Parthos,
acPerjas
, atque omnemΡonticum
tra- flum.Ubique vigent Probt vir
tutis injignia. q)
§. X.
Gothicofe tituloValenteemextu»
Jiile indicio eil haec in Roma An¬
tiqua r) infcriptio:
DO' q)
Tlavius
Vop. vita prvb,C, II. &n</»43l· 20/.
bommis noster Imperator cae- sar valens piusfelix. victor ac triumph. semper. aug. pontift
max.
germanica
max. alaman.Max. gothic max. trib. pot.vil IMP. VI. CONS.II. Ρ.A
Verum
hic Imperator non felicéS
fcque ac
crebras contra Gothos ex*
peditiones fuicepit, quod ex belli hu*
jus
hiftoriola patebit, quam exjor*
iiande &Animiano
MarcélL adhibe-
mus. Gotbos
Thraciam incoleii*
tes
magnis copiis invadie, quod illi Procopio civiles tüftiultUS möventi
auxilia
mifiiTent. Emifit Arintheuttt
Magiftrum peditum expedita cum
manu,
qui per eorumregionem ul-
tro
citroque difcurrebat
>nullo au-
tem
adparenté, quiä in receflibus
montium
inacceffis
feabfconderanrj innoxius tandem, cumnuili nocue-
*at,
ad
fuosrediit. Similiter fe-;
quenti anno
alacres ejus conätüs e-
ventusiterum
eluftt, tranfitum Da- i ÄubiOjgurgitibus ejus nimis tume-
!
B fcefttl*
fcentibus,prohibente, inde ltaque, ingravefcente frigore
,quia nihil peragi potuit,ad hiberna difceiik.
!Nec
majori fucceiTu tertio demum
annoufus
eil, nifi quod leviffima
ac tumultuaria pugnaAthanaricu Go-
thorurn
Regem in fugam
vetteret,ac comrnerciis vetitis
penuria
neceiTariorum Gothos
premeret*
Tandem neceilitate utraqu,e
pars coada, pacis inivit conditiones»
Poil
temporis
autemaliquarn inter- capedinem bellum redintegratum
eft. Gothi enim ab
irrumpentibus
Hunnis fedibus
expulii,
novas aVa-
lente
poilulant, quasinThraciaob*
tinent. Heic
itaque occafionertf naélij ignominiam ab Hunnis Ro*
manisq;,
quorumtunc imperio pa-
rere
cogebantur, illatam fummis vi¬
ribus exuere anniii funt. Nec in*
feliciter.
Thraciamquippe totam
hoftiliter percurrunt,
casdibusque
ac incendiis
promifcue illatis, mub toscapcivosabdueunt, Mox autem
Roma-
*9
Romänus exercitus fe
oppofuit,
aG acerrimum commiiTam eftpra?J?~
um,
quod vefpera
?dum
aequoMär¬
te dimicatum fuerar,
fuo
intervencu folvebat. Secuta tandem Valentis ultima pugna, quaRomanus miles
ingentes pailus eft ftrages,
acipfé
Valens
tragicum exitium. Tergis
euim
fugientium Gothi inhärentes,
imperatorem faucium in prcedio
juxta Hadrianopolim, ubi fe ab-
fconderat,
concremant»s) Belli ita-
que
hujus varios cafus
sequalancé expendenti, vixulla juftaadparebit
caufa,qua Valens honorificoGorHi-
ci titulo
adpellari meruerit. Nus- piam
certeab illo cladeni paili funt Gothi,
niiiparem,ftepe & majorem
ipfe
aGothis. Ideoque titulus ifte,
quem
arrogantius
quamjuftius ar- ripuitValens, Romani potius faftus,
quam
glcria? bellica? argumentum
fuit. Necraroevenit,dequocon*
B 2 que*
j) Tom. Heb,Ρet,Cii6, <imm,
Marceä*
1* V· &
queritur Livius: t) Nec facilt i eflautrem rei,
«auäorem
an-<3?0ri
prtffcrre. Vitiatam memoriam funebribus laudibus reor^falßsque ima- ginum titulis, familia ad Je
qua*quefamam rerumgefiarum, hörnrum-
que
fallente mendacio trahunt. Ve¬
rum Themiftius z/)
aliam caufam
adfciti titulihujus innuit,
exGothis
nimirum
confervatis,
eamque ma*gis jufiam eile contendit,
quamΓι
Gothos
profligaffeü. jQmd β, in- quit,
expopults iis,
quosillt profliga·
runt,
merit
oh<£C mmina fint conjecuti,
quanto
juflius
esab iis,
quosfervaris, adpellandus. Ac paucis interjeåis.
Quemnam Gothicum adpellari convenit,
/w* gwm
Ge/#/ fiahi adhuc & incolm
mes
Junt,
ä/ze(feni, qttidem fi ka libitum fuijjet. Indulgentiam procul dubio Valentis innuit,
qua Gothi ab Hunnis fedibus exturbati ufifunt, dum inThraciam recipe-
rentur. Ceterum Themiftio ad
gratiam Imperatoris aucupandam
ani- f)Lii. $.<·.<*0. *) X
21
-animusfuit
magis adulandi, quam
veradicendi,
lnftituti
namquehu- jas
earatio (ola fuit, ut viri virtute
bellica clari,
hxc cognomina,
ceuinfignia vi&oriarum
,geftarenf;
Inconvenienter
itaque
scintempe-
ftive ,
fub fpecie prasftiti favoris,
Gothici cognomen
Valens adfum-
fit.
5. II.
Hoc
denique titulo Juftiniaftus
Ang. inclaruit, qui perNarfetem ac
Belifarium Duces
bello fpe&atiifi-
mos variis cladibus
ad internecio-
nem usque
Gothos adflixit. Re¬
gem eorum
Vitigem fortiflimum
prudentiffim
umque__»cepit. Nec
non Totilam
infigni folertia ac vir-
tute
confpicuum oppreilit. Po-
ftremo
Tejam Göthicorum inltalia
Regum ultimum debellavit, qui ta#
men tot tantaque
in pradio contra
Narfetem fortitudinis
exhibuit do-
ctimenta, ut
ejus vir tut em nutti He¬
rauw, quos
vetas Ms celebrat, cef-
B 3
fur am
furan? effe
,adferere
nondubitet,
Procopius.
x) Hic Jethali vulnere
in
prxlioadfeöus, aRomanis,rem jam confe&am putantibus, dum
un-dtque cingitur, alacer adeo rcftitit,
ut bina fcuta telis onufta mutaret,
pedemque ad
mortem usque non referrer.Regis exemplo Gothis
quoque
ardor pra?liandi redinte-
gratus
ed, qui ad vefperam primi
diéj, fecpentisque a fumrno rriane
acerrime certaverunt; donec,
vi¬
ribus
adtritis,
animo tarnenhaud
dtficiente, Romanis tandem cedere cogerentur.
Hac itaque clade
ac- ceptafatalem iuam periodum Gothi abfolvebant, qui mtflts ad Augu-
Rum
legatis pacatumiibi pa&iiunt
äbirum. HineGorhici cognomen-
tum tum
juftinianus
,cujus
au-fpkus,tum Belifarius, cujus folertia
ac fortitudine res confe&a
fuit,ob-
tinuere* De quo ,
jornandes. y)
Huc
x) Hiß. Cotb.L·4» y) De Rebt Get*
A.d fi*
nem.
Hucusque,
in
qni t, Getarum origo, ac
1 Amatörum
nobilitas, &
virorumfor-
tium
fatta
, aclaudanda progenies
landabiliori
Trincipi ceffit, & fortiori
ι Duci manus
dedit
: cujusfarna nullis I (ecuHs, nullis jilebitur £tatibus. Sic
vittorac
triumphator Jtflinianus Im-
! perator,
Conful Belifarius, Wandali«
ri, Apricani, Geticique dicuntur.
ξ ΧίΓ.
Gothicum
tituIum_Jmperatores Conihntinopolicani fequentes, ju¬
re
quaii hcereditario etiamretinue-
runt,vel, quod potius dicatur, per
manus
fuperbe iibi rradidere. Quod
Manuelis
quoddam edi&urn iatis
declarat.
Inde titulum Impera-
torisj
prout ex Gra?co in La¬
tinum converfum
Conrad 0ci)Ul4^
fleifct). ^)exhibuit, &heic adducere
convenit:
MANUEL IN CHRISTO
FIDELIS
REX, PORPHYRO GΕΝNETUS,
ROMA-
NO RUM IMPERATOR,PIETATE PRA*
STANTISSIMttS, SEMPER VENERAN-
B 4
DUS,
z) DiJJertat.de Re
b.
SveoGoth,
p. 27.84
dus, AUcusTus, tsjutmcm,
MENISCUS, DALMATICUS, ÜNGAR1CUS, BO*
SER TICUS, CRABKTICfUS,LAZICUS,IBERICHSj,
BÜLGARICUS, SERVlCUS, ZRCCH1CUSt CHA->
ZARICUS, GQTHICUS, QVI GUBERNA-
TOR AB DEO , H&RES CORONA MAGNI CONSTANTINI3 ET ANIMO COLENS OMNIA
JURA 1PSIUS,
Seitio Secunda*
t
Progredimur jam ad Monumen-
torum genus
fecundum; ad quodo-
mnes referimus
infcriptiones,
qua?ftatuis, colurnnis, fepulchris, aliis-
queid
genusiolidioribus operibus addit#, de
vi&is , ingloriam
me-moriamque vi&oris pleno
orelo-
quuntur,
Infcriptionurau» hujus-
modi
admiranda prorfus apud Ro*
manos
frequentia fuit, adeo
ut nu- imerusearü νίχ
hocquoque
tepore iniripoili
t,librosque fa tis fpi flpSj
qui iedulam Ulis conquirendis
na- varunEvarunt operam,
earum plenos
or·bi literato exhibuerint.
Quales fuerint, fequentes dua? in medium
afferendac
manifeftumfacient.
Tri-Umphum,
quemTitus Vefpafianus, Jud«is deviélis, celebrem egit, hac inicriptione pofteritati transmitte»
re volueruntRomani:
ΙΜΡ.ΉΤΟ. CJiSARL
VESPASTANI.
F. FESPASIANO.AUG.
ΜΑΧΙΜΟ.
TRIB.
BOT. VIP. Tml71
COS. 7m.
PRINCIP1 SUO.
S.P.
Q- R.
QTOD. PRyECEPTIS. CON-
SllllSQVE. ET AUSPICHS.
TEM.
fUD/tORUM
D0MU1T ET
UREM. HIEROSOLFM A Μ QMNTBUS.
ANTE.SE. DUCIBUS.
REGIBUS
GENTIBUSOFE.
AUT.ΨΕΤ1ΤΑΜ.
FRUSTSRA.
AUT OMNINO
INTENTATAMDELENIT. Con-
Conftantini
Magni
aMaxentio
reportata
viétoria, hunc in modurn
arcui
triumphali infcripta elncet:
1MP.CsES. FL. CONSTANTINO.
ΜΑΧΙΜΟ. Ρ F. AUGUST.
s.p
ρ κ.
OVOD. INSTINCTU. DIU]ΝIT
AUS.
MENÜS. MAGNITUDINE.
CUM.
EXERClTU.SUO. ΤΑΜ DE
TY-
RANNO.
QPAM DE OMNI EpS
FACTIONE UNO. TEMPORE,
ft-
ST1S REMPUBLICAM.
ULTUEST
zMRMlS. ARCUM.
IN-
EIGNEM. ÜICATIT. VOTIS.X. TO-
TIS XX
LIBER
ATORI URBiS.'FUND ATORI
QUlETiS.
§♦ IL·
Tranfeo
jam ad Gothicas viflo-
rias
inferiptionum monumencis confecratas,quaram
unaantiquita-
te iane illuftris inter Gruterianas
Triumph. & Ovat. Ducnm Rom.
h) confpicitur in hunc modum
:M.LI'
b) Volum, Infcrij)t%
col.j.
*7
Μ, LICINIIIS Μ. F. Μ. Ν.CRJSSUS,
PRO. Α. DCCXXVII. COS. EX.\
THRyECU. ET. GSTEIS. IF.NON. JUL.
Qiiod de Gothis majoribus accipi-
endum,
qui primi Scandinavia e~
greift in Thracia confederunt
;ininores enim Uli
dicuntur, qui longo poft temporis tra&u eodera
migrarunt, quemadmodum prae¬
ter alios
Scaliger
eosdiftingvit. c)
Hos
majores trecentis, ante naturm Chriftum, annis Thraciam ingres-
fos Grotius arbitratur.
d) Sed di-
verfi in diverfas heic
abeunt fente-
tias, utfilentibus antiquiiftmisfcri- ptoribus, vix annus vel tempusim·
migrationis ejusdefiniri poiftt. Jam
olim tarnen manfionem
Gothosibi
habuiiTe ex Aurel.
Vi&. colligitur, qui Thraciam & Daciamgenitales ter-
ras Gothorum
adpellat. e)
$. III.
Gordianus Tertius
in fepulcro,
,quod
e) L.g.Canon. iCag.p.gtf.
d) InProhgorn.
ad Procopium p. 4/.
*) In Grätiario
p.76t.
quod ad Circejum caftrum milites
ei
fecerunt, VICTOR'GOTHO-
RUM nuncupatur.
Ipfum titulum qui licteris Gratis, Latinis, Perfi-
cis,
Judaicis, & ÄLgyptiacis ,utab
omnibus
legeretur, fcriptus fuir,
talem inducic
Julius Capitol. /)
DIVOGORDIANOVICTORIP6RSASUM, VICTORI G OTHORUM, VICTORI SAR- ΜATARUM,DEPULSORIROMANARUM SEDITlONUM, VICTORI GERMANO¬
RUM, SED NON VICTORI PHILIPPO- RUM.
r
§. IV.
Ρ. Merula binas
in'icriptio- nesj?)
qua?in
pontequodamRo¬
mani
agri obvias iunc, exfcriptas habet,
qua?memoriam iimul
pon- tis conftru&i ac vi&oriai Gothica?per
Narfetem Juftiniani Imp- du-
cem
commendant.Quarum prior i-
ta habet:
IM-
f)
In vitd Gord- g) ItalU defcript.ρ·ρ4·29
IMΡERANTE. D.N.PIISSIMO. AC.TRI- UMPHALI. SEMPER. JUSTINIANO. P.
P. AUG. ANN. XXXIX. NARSES. VIR, GLORIOSISSIMUS. EX FRAPOSITO.
SACRI. PALATIL EXCONSATQUE.
PATRICIUS. POST. VICTORIAM GO¬
THICAM. 1PS1S. eORUM. RSG1BUS ce- LERITA1E. MIRABILI. CONFLICTU,
PUB LICO. SUPERATIS. ATQVS. PRO¬
STRATIS. LIBERTATE URBIS ROMA.
AC TOTIUS.ITALLE.RESTITUTA. PON- im. VIAE. SALARIA. US^VE. AD A- QVAM A NEFANDISSIMO. TOTILA.
TTRANNO. DSSTRUCTÜ M. PURGATO.
FLU MINIS. ALVEO. IN. ΜEL10REM.
STATUM.QUAM.QVONDAM. FUERAT,
RENQVAVII, altera.
Qvam bene curvati
D IRE CTΑEST SEMITA PONTIS
ATQVEINTERRUPTUM
continuatur iter galcamus rapid as
SUBjeCTIGURGITISUNDAS
El LIBET IRATA
cernere murmur aqva
1te igitur faches
PER GAUDIA ViSTRA QVIRITES
ET
ET NARSIM RESONANS
PL AUSUS UBIgVE CANAT
$VI POTUIT RIG IDAS
GOTHORllM SUBDEREMENTES
mc docuit doriu/
FLUMINA FERRE JUGUM.
Seftio Tertia
§. L
Romani nomina
facifioraque fuä
äd
poßeros propagandi immetifa Cupiditate flagrantes,
nontiruiis*
marmorum ac columnaruminfcri-
ptionibus foüs confifi, nummiset-
i larn resprydare
afe geßas qiiaii
confecrari
voluerunt,
ut illis tan^quam
certiflimo aderniratis pi-
gnore,
fe fuaque ab oblivione vin-
dicarent. Nec fidelior memoria^
cuilodia exiflere
potuit. In numis
namque
fpirans quafi
acrediviva
fe offert rerum
antiquiflimarunij imagö. In illis vultus
nominaque vidorum ,eorumquequi vi&i funt, pofleris fe
cumdeledlatione confpi-
eienda
1*
ctenda
prasbent. Satte fi compa-
rario
hujus monumenti
cumaliis
inftituatur, non
exigua ejus pate-
fcet
pratands. Sratuarum etenim
obelifcorum ac marmorum,
qui-
bus litterae inciia:, ut promorcali
conditione
immortalitas obtinere^
tur, partern
longe maximam e»
dax tempus
abiumfit. Numrni ve-
ro, inter
ν.ειμήλΜ adfervati, magis integri
atqueincorrupti iunt,
magisque propitio fato, cum
materia:
beneficio,
tum artis com-pendio, fecuiorum vim &oblivi-
onem temporum
elufere. Quam*
vis id
largiendum
,quod etiam ingens
nummorummultitudo
variis cabbus confumta fit, fe-
pultaque jaceät. Nihdenim eft aut
opera aut mami
faiium quod aliqiian-
domn
conficiat- & confnmat vetufias.h)
Et tabida
conjumit jer
rumlapidemqw vetujfas. k) At ta men fi co- pia
b) Cicero $ro
MarcleUo*
pia nummorü refidua
cumaliis
mö<numentis
fuperftitibus conferatur*
eorum eximiam
multitudiné, anti- quitatem
ac varietatemultro qui-
vis fateri ac
admiraricogetur.
$. ii·
Hifce nummis,
quemadmodurfl didlum, vidloriarum
quoquefua*
rum memoriam confervari volu*
erunt Romani.
Figurs in illis
con-fpiciuntur varia?. Alii vidtor^m
incurru
triumphali fublimem
repra?*fentanc. Vidtoriam alii
ipecie vii-
ginis alata? palmam geftantem lau*
rurnque
vidtori porrigentem. iu
multis
captivi Vidtori^
manuad*
dudti ad
pedes vidtoris
feprojici-
entes
conipiciuntur. Troppa item>
arcus
triumphales &
qua?alia vi-
dtorice
figna erigi in üfu fuic. No-
mina
etiam, vel peculiares tefTera?, quibus
gensde vidta vel fadtapro*
vincia
dignofceretur, additae funt.
Nummorum heic multa
cumulare
exempla, qui varias Romanorum
celebrent
vi&orias,
nonäliud fö¬
ret, quam
in
remanifeftiilima fuo
äliorumque otio abuti;quum pro-
lixe faris höcargumentum piujri-
mi excuiTerint
eruditorum.
Inter quosAnton. Äuguftmus & Eze¬
chiel
Spankemius laudem admira*-
tionemque promeruere ob fum-
inam eruditionem
dihgentiamque
nummis id genus
conquirendis &
illuftrandis adhibitam.
Quos qui
confulere
velit,ufumnumoruiri ad«
mirandum
agnofeet, videbicque
nihil
propemodum, alicujus qui-
dem momenti,
geftum fuine, quod
non bac ratione
pofteris fit
com- mendatum»i III.
"
Numm os
itaque Gothkas Rom*
kiäorias adferentes
adgredimun,,
quos
inter, Cönftantmi Mag. emi-
net, quem
in familiis Byzant.
Du Frefne
depi&um dedit. i)
In eo flolatusgaleatusque
acfpoli-
C ,
^ v
is
i)ΡArtis Im* p, ij*
infidens
Imperator confpicitur,
(fmiftra item hailile tenens, >
deAtram vi&oria? in forma alata?
virginis porrigens, fertum offerenti captivumque adducenti; haQ litte-
raria
Inperindu&a teilera: '"]
VICTORIA GOTHICA» . ü
Hic fcilicetImp.
pofl civile bellum Go-
qthos varie
profllgavit. fé) Quo in bei-
diö,Gothorum,
quos prakterferrum>
tefames ac
frigus;adtrivit, ingentem
^iuiiTe rhültitüdinem
Anonymus Va-
\ lefiirefert, l) adverflim
,inquiens
qGotbos bellum
fuflepit & implorantwus
$ Sarmatis auxilium tulit. ItaperCon-
vftantimm Caejarem
centumpropemffi#
alfame & frigöre exßmcla Junt. $
& IV,
teClaudio Im pera
tori infignis de
Gothis Viäori#
gloriam vindicat ejus?
dem nummus,
pasfim obvius;
Is
tropaso infignitiis eil, cui
mab utroque
latere captivi re-
V{ligatis pofl tergum manibus adfi-
·,'■--·< ' dent. ·
k) Sutrop. LyX.f.j. 1) De vita Confi.M*
p. 66i,
35
|> dent. Infcribitur his folummodo
verbis;
VICTORIA GOTH/CA
§. V.
Imperatoris etiam AurelianiGO-
THICA VICTORIA nuinmo con*'
fecrata eft. Is
Viiftoriam
exhibet qusepalmam ere&am finiftra
tenetdexträ laureum fertum
porrigit,
an-te
pedesTedentem habet captivum,
manibus
poft
tergumconftri<ftis.
Vi&oria alis inftrucfta
depingitur, quod velox tit;
quoenim citius vi- Aoria
eft parta , eoilluftrior eft;
vel
quod mobilisfit,
nunchis
nunc aiiis fecunda. Palmam & laurum vi- (ftorice eilefymbola,
nemo nonin- telligit.
Sedtio Quarta.
§. L
Quartum, quod reftat, tnonu-
menfumdudiiunttriumphales,
quos vel celebrato vel omiiTotriumpho honorem Vieloris
e^xhibebant.G
Quod
Quodtum aliunde obvium,tum
expr^claro, qui apud ThemiftiurrL·,
occurrit,
loco patefcit, Itaque fe*
cundum unam quamque
viäoriam &
unumquodque
tropaumcurribus circus refertus eft
>&ob felicwm mmtiomn midiituämemyintcr ludos
acfefla
per*fetuo
verfamur. Paul. ZEmilium-»
Conf,
poft debellacum Regem Ma-
cedonum Perfeum tales ludosiniti- tuiile au&or eft Plutarchusin
ejus
vita
m) Βΐάς få παντofå-πων άγωνω»
}ζ Βνσιας
επιτελων τοΐς$εοϊς. h.
e.Jpéåacula (feinde
vartorumludorum &
viciimas Diis exhibuit. Oftavius
Auguftus devxåo in Hifpania-»
Pomp. M. ejusque filiis VifiorU b-
dos mfiituit.
ή) Quod idem Sueto-
nius habet: Ludos viäori# mn au*
denttbus
facere quibiis id
munusobti*
gerat, ipfe edidit.
$.11.
Hi autem ludi ; utmemoriam
vi-
ftoriarumperpetuam cuftodirent,
m) P. 270. η)
Βίο
ηt L.4$*, non,
femel pera&i negligebantur,
fedita conftituti erant, ut certa
fta-
taquetemporis vice celebrandi
re-curreret;atque
utomnibus innote-
fceret tempos, quo
dies illorum fe-
iti inciderent, certis
fuis diebus il- los,
infaftis
accalendariis, ad
tro- tarunc.Exemplumadducamuslu-
dorum
quinquennaliurn, qui in
o-mnibus fere Calend. Rom. appa-
rent;
quales etiam O&avius Aug.
devi&o ad Aåium
Antonio, cele¬
bravit. De quo
Suetonius. o)Qiio-
que
Afiiac<z vithrl<z memoria celebra
-tior in
pofterum ejjet,
urb
emNicopo-
lim
apud Atfium condidit; ludosque illic quinquemiales conftituit. Quales etiam
ludos in
ejusdem honorem,provin-
cias
plerasque oppidatim
pasnein-
HituiiTe idem teftatur.p)
f. III«
Verum, quia ludorum ha? cele-
britates eo
potiffimum fpe&abant,
ut
Principisgloriam memoriamque peren/
<?) Vit. Aug% c,ii.
p)
CyJ-ß.38
perennem
facerent, qui vi&oria:
au&or
exftiterat, credimus
hy-mnos ac carmina
compofica fuiife,
qu^
vi&oris facinorum
memoriafuggererent,incerque a'ia folemnia
a
pneconibus
caneren ur.Cujus
rei
veftigium. apud Florum cerni-
tur. q
Q^ii dum bellum du&uau-
fpiciisque Levini ConC
feliciten,geftum profequuüuseft, Levinique
varios iucceiTus ac
ingentia
recen·fuit
facinora,
qrnei
ηqui
t,gaudict,
qnie
vociferationes fiterant
, qnumh#c forte Neme£ in theatro qninquennahbus
iuais α pr<econe canerentur.
5 iv
Gens autem ut innotefceret, de qua
obtenta
illa fueratvi&oria,
qua:
originem ludo quondam
pra:-buerat,
ludosipfos
nominevi&ee gentis adpellarunt
acfaftis
inicri- pierunü.Alexan'ci.
Severus fufo Ar*taxerxe
potenti-flimo
Perfarum Re¬ge,
Romarn iediens,
cum triurn-i
phum
/} Liz, ci7,
phum egiiTét,ha?c in capitolio
pro-39 tulic verba:Quivites vicimus Perjas.
Mitites divites reduximus. Vobis con-
\ jes ferjtcos dabimus. ßilius Lam-
pridius teftis eft, qui & ftatim ha?c
fubjungit
:IL·
c nos & in annali¬bits ,
apud multos reperimus. r)
Ita Ludi Francici in. Calendario Rom. veteri a Petro Lambecio in lucem
protra&o, ad
menfemJulium adparent. De quibus
Lambecius ita<&\ttmt.Ludorum Francicorum
quorum hiefit
imentio: Videntar
Mitutifuff Je
in honorem
Conftantini M. quippe qui
,at
Eutrop. L, X. refert, cJfis Francis
atqueMlemannis, Reges
eorumcepit,
& beftiis
, cummagnificum muneris fpedaculum
paräffet, obficit.
, Gothicas etiam vi&orias his lu*
dis,
celebratasefle, exernplo,quod apud FJavium Vopifcum
occur-V.
r) Vita Alex.fev\
c.ffit
rit,rit,
s) fatis
villucefcit. Narrat
va- rias Aurelianivi&orias,
acfpecio-
fiifimum
ejus triumphum deicribit,
in
cujus proceflione captivos ρtx- cedentes,&inter
alios ,Gothos
re- cenfet.Du&asquoquerefertdecem mulieres,
quasvirili babitu infer I
Gothos pugnantes
céperat.
-Ac deinceps perafto triumphö, jequen-
iibus,inquit, diekis dat& funt pptfh
voliiptates ludorum fcenicoruin, ludo¬
rum
circenfium,
venationum ,ghdict*
torum, naumachiß. Γη citati Lam¬
berti Calendario LUDI GOTHiCI ad meniem Febr. ita
expreffi funt';
FRID- LUDI GOTHIC!
NON - -
lM
·Vill.
IDÉ
US- Ludi 'VIL-V--L»
VIt --- Ludi
V. --- Ludi Gothici.
Qpos ludos, band
fecus acPerfici Francici, Viäori natales debe-
Do
muabq
* raui re-, VitaAureliAnlc.fåjtf
34,4i re,
haud ulli arnbiguum eile poteil.
Sententi^'noilra?
luffragaturEzech.
Spanh. Quomodofattemni alioquin
mo~re
apud Romanos
receptumcor/Bat,
utin memormm
mjignis alt cujus viélorue
ab
Imperatore de b oflibus
reportateejudi Jolle
mnes ,devi darum
gentium ηomi¬
nibus
adpellati, Hin
cRudi GQJHl-
Cl,Francici, Alamannici,
Sarmattet9Perjici, in
veteriiirbis apud i\
Lambedum Galendarto.
Juveni.
Morum.
Elcgantia.
Et.
Literarum. Cultura.-
Infigni.
PETRO. FAGGOT.
Amicorum. Suorum.
Praecipuo.
Cum.
A4 Reddendam. Debitam.
Quod.
Mufis.
Impendit.
Otii- Rationem.
Antiqua.
Longoque. JEvo. Sepulta.
ROMANORUM. MONUMENTA.
Ipfbrum.
DE-GQTHIS. Viftorias.
Tatnquam.
Primaria. Fortitudinis.
Exempla.
Serae. Pofteritati.
Praedicatura.
In.Lucem. Protraheret.
Ut. ET.
Eradita. Hac. DiiTertaticne.
Oculis,
Confpicienda. Sifteret.
Hoc.
Amicitiae. Et. Prolixi.
Affe&us
MONUMENTUM.
Erexit,
CAROLUS. LUND.
Stockholmienfis,