Det här verket har digitaliserats vid Göteborgs universitetsbibliotek.
Alla tryckta texter är OCR-tolkade till maskinläsbar text. Det betyder att du kan söka och kopiera texten från dokumentet. Vissa äldre dokument med dåligt tryck kan vara svåra att OCR-tolka korrekt vilket medför att den OCR-tolkade texten kan innehålla fel och därför bör man visuellt jämföra med verkets bilder för att avgöra vad som är riktigt.
Th is work has been digitised at Gothenburg University Library.
All printed texts have been OCR-processed and converted to machine readable text.
Th is means that you can search and copy text from the document. Some early printed books are hard to OCR-process correctly and the text may contain errors, so one should always visually compare it with the images to determine what is correct.
01234567891011121314151617181920212223242526272829 CM
STQQNHOLMIÆ,
Typis OLAVI ENÆI, Anno Chsisti M. DCG
JOHANNIS MESSENII
S C O N D I A
ILLUSTRATA,
Sw
CHRONOLOGIA DE
REBUSSUECIÆ
Potiffimùm ;
Deindè
Regnorum
etiamadjacentium,
in quantùm illius conducit cognitioni;
tàm Ecclefiafticis quàm Politicis , ab annoChrifti MCL. ad MCCCXX.
gcftis.
TOMUS II.
&
Vf
&
ml. . 1
‘7
■k
55
AS
< ifiouingoo J;. ubno ; , r'î'jÙilol
XW
j?.
- ;> ‘ -i •' i - . ■ Î * ’
suilli ?..
rnßup ??■.; IF- h - Ujj. :.
.zifl- j IÏ
1C
! "fl *<
SERENISSIMO ET POTENTISSIMO
MONARCHÆ,
D. GUSTAVO ADOLPHO,
Sueciæ,
Gothiæ& V andaliæ Regi,
MagnoFinlandiæ Principi, Efthoniæ , Careliæquc Duci,
& Ingermanniæ Domino 5
Salutem & Felicitatem!
;î ? HUI-: cd KlbliG . .. ' . • r/nk’ .MooiJp
Mantis ßt obnoxia diferimini-
fffffibus conditio regalis •> gtoriofiffime REX 3 veterum qui' dam Prindpùm non imprudenter animadvertit ; S&Nam cum ipfi thronum afeenfuro paifodamentum tra
deretur, in hujusmodi cum gemitu verba prorupit9. O nobilem magis quàm felicem pannum, quem fi; quis penitius cognofcat, quàm multis periculis, follicitudinibus ac miferiis fit refertus, ne humi quidem ja
centem, tollere dignetur / Qjuod ipfum ,fi non diia confirmaret hiftoria>
prof efflo fequens fujficienter illud , & luculenter demonflraret ; Quo
niam in ea per annos transcurrente CL XX. Reges dejeribuntur XXXlX.
Sutcia quidem X. & totidem Daniœ , fed Norvegia XIX. Quorum plerique feeptrum laboriofè ac periculofè obtinuerunt; laboriofius, pericu- lofiusque defenderunt ; a fi periculofijfimè illud amiferunt 5 nimirum ab Amulis palam, vel clam trucidati.
Quod cum non ignoret MAJESTAS VESTRA ,regia periculum dignitatis , prudenter hafflenus fuis invigilavit rebus , idemque ut im- pofierum commodius faci at, aliorum infortunio reddita cautior 3 prœ- fentem Chronologie Pomum Scondice, qui fecundus efi in ordine reliquo
rum, MAJESTATI VESTRÆ, qua par efi, fubjefflione ac devotio- ne nunc offero; impenfè obfecrans, ut confuetd ipfum clementia fujci- piat , neceffaria pervolvat diligentia, indeque confulat fue incolumi
tati , quam diutijfimam , fortunatifilmamque vigere defidero , 0s pro ea Ueum impiger follicito, cujus etiam tutela MAJEST ATEM VE
STRAM commendatam volo. Cajanoburgi, XX funii die, Anno
S
x
. R'.Majestatis VestræAd omnia fidelia paratiflimus obfequia Servitor,
JOHANNES MESSENIUS.
à»:?;
C
hroi-t
c
'e
4r
lil
■ sp;^» ■■' è ^ijj ?
w •
fa A i'.\' ■
i Wa I■
PROGRAMMA.
F
Ruftraris tuâ opinione, Lcflor, Si me codice teris infequenti Comœdi potius fubire munus, Aut certè Hiftorici facetioris, Quàm fpedacula tetrici tragoedi Hoc inducere media per theatrum:Tanto fanguine Troja non madebat, Quanto Scondia feculum per unum
Bis feptem quoque luftra -, prô fcelus, quot
Reges intereà cecidit enfis
Norvegi ; panoplia quotque Dani,
Et Sueci ! fcelus haud tulere inultum :
A Regum cohibeto, Scondiota, Enfes interitu î vel ipfus enfe Occumbes*, gladio peribit, utens Perverfè gladio, nec ange Chriftos.
81'
3
I'iit? ! '
; i 2.% P
C
hronologiæS
condianæTOMUS SECUNDUS,
Ab anno Chrißi A4CL. adAiCCCXX.
procedens»
SglNnoMCL. Sucones Regi Suer-
H|chero, éjusque filio renunciantes, fui axio
ma regni, fpe&atæ prôbitatis,& antiqüæ nobilitatis prin
cipi, Ericojedvardio, quod mortuo Jaroflavo, Ulade- mirienfiurn in Ruffia duce, hujtls viduam Chriftinam>
Ingonis regis filiam, duxiflet conjugem, Canutumque ex illa filium fuftu*
liflet, concorditer aflîgnarunt. Suerchérus vero non tantum de terreftris armflione regni follicitus, quantum de comparatione coeleftis,fe totum Dei hiancipat obfequio, Scrnifibs â S. Bernhardo in Gothiam monachos, arétio- ra vitæ ftatuta fecum adferentes, Alvaftram deftinat.
Hinc pauco poli tempore, prima illorum colonia ad Interoe, novum hujus ordinis diverforium, tradu&a; & indè, propter loci anguftiam , ad Longenæs poitea ; tandemque, ob caufam eandem, Varnhemium, â no
bili quadam heroina donatum, commigravit. SedEfchillus, Daniæ pri- hias, tales fibi pergratos hofpires , in Herevadenfe Scanorum > &
Efrumenfe Sielandorum, folenniter introducit monafteria.
Anno MCL1. S. Kilianus, Viborgenfium in Dania Epifcoplis , die XXVII Septembris, mundanæ valedixit malitiæ , nunc cdelefti adfcriptus Uiilitiæ. Verum Canutus, throni competitor Danici, militiam adhuc dili
gens mundanam , regi bellum Suenoni movit, & ab illo tertium profliga
tus , â vitrico poftulatum fubfidia, in Sueciam divertit, indeque ad regem Poloniæ avunculum; Henricum, Saxoniæ ducem; ac demum adPræfulem Êremenfium, iter convertit. Quorum Canutus ope, ac præfertim Epi- fcopi Bremenfis, ad Patriarcharum Scondiæ adhuc afpirahtiS) àdjutüs> in Daniam regreditur, & Suenoni congreditur pari fiiccefiu.
Atqui Sueones & Norvegi, non Bremenfium modo, fed etiam Lun- denfium machinatione patrum , hactenus proprios nonadepti Archipræ-
fules »unanimi nunc I_o / ’ ‘
Pontificem denuô, obfecrantque,ne tam illuftria Scondia* regna, diutius fraudaret fummorum antiftitum dignitate. Aft priusquam ab urbe re- tponfum adveniret, Suercherus, Rex Gothorum, â proprio fatellite> pe-
A eu-
patrum , hactenus proprios non aucpti ArChipj deliberatione, per legatos apud ROmanum initant
iiiiuiiiiunniii
©I
■ 1-,
I
■
'1
« B!t" >
2 CHRONOLOGIÆ SCONDIANÆ
cunia Magni Scateleri, regno inhiantis, fedudo,ipla natalis Dominici node, fuit madatus, & in ecclefia tumulatus Alvaftrenfi, regias filio habenas Carolo transmiferat.
Anno MCLII. Proceres Suecorum & Gothorum, quam neceffaria regni utriusque effet conjundio, non ignorantes, ita Carolum & Ericum inter, poft Suercheri transegerunt exequias, quod hic primum unitis domi
naturus regnis, quoad viveret, & ille deinceps, ac demum ex utriusque progenie alternatim.
Sed hæc principum in republica vicifftudo , centum annis con
tinuata, non minus ipfis, quam fubditis fuit luduofa.
Hujus anni primordio, Canutus matrem confolaturus, Sueciam ingreditur , & hinc abiens, Fridericum invifit Cæfarem , quo Mersburgi fequeftro, Suenoni illuc vocato, reconciliatur. Interea Johannes Suerche
ri filius, Canuti vindicare delpedum conatur, Scaniam invadens, & ferro, flamma que pervadens, àc indè vidor remeans, Caroli, Suenonis partibus adhærentis, ac ibi dominantis, uxorem, fororemque, fecum addudas, ad ftuprum illas per vices evocavit infolenter.
Eugenius III. juftis Sueönum & Noricorum annuit tandem peti
tionibus, &Nicolavum Angliæ Cardinalem,per mare inNorvegiam able
gat ; Qui regno diligenter perluftrato, Niuroliæ cathedram fufcitat Ar- chiepifcopalem, & Johannem Norvegiæ potiflimum jubet Antifiitem,aLun- denfi prorfus abfolutum obedientia , ipfi fubjiciens X Epifcopos, Aslogen- fem videlicet, Bergenfem , Stavangrenfem, Hammarenfem , Scalholten- fem, Holenfem , Gardenfem, Ferogenfem, & Orchadenfem. His autem inNorvegia confummatis, in Gothiam feftinavit , & Lincopiæ conci
lium celebravit, utSuecos, Gothosque de loco, perfonaque, tanto idoneis honori, difcordes, concordaret. Hi fi quidem Lincopiæ vel Scaræ , illi tantam Upfaliæ dignitatem potiori jure, deferendam contenderunt, nec convenerunt. Quamobrem legatus Nicolaus Albanenfis, nullam concor- diæ fpem, pro tempore videns affulgere, illud fepofuit negotium , &
aliud propofuit, fevera promulgando edida in presbyteros, uxoribus vel concubinis indulgentes, & his, aliisque Schismaticorum dogmatibus, ad- hærentes, ac demum Henrico, quem ex Anglia fecum adduxiffet,Ec- clefiâ Upfalenfi commendata, fub brumæ initium fævientis, apprimè ho
noratus & donatus, hinc Daniam verfus properavit. Quihofpitio illic liberaliflimo, per Efchillum Lundiæ Præfulem fufceptus , ac magnopere rogatus, ut pallium Suetico Archipræfuli deftinatum, eâ deponeret ibi conditione, ut reverfus in urbem , Lundenfibus impetraret Ar- chimyftis privilegium, hujusmodi impofterum infignia, ex Latio identi
dem impetrata , inaugurationemque novis Sueoniæ Archiepifcopis, con
ferendi , fuffragatur petitioni.
Gardenfis, in Gronlandia Epifcopatus, primum nadus initium;
Protopræfulem Ericum, & Archipræfulem Norvegiæ Johannem.
Anno MCLIII. Sueno Danorum Rex, indubiam de Gothis vidoriam fibi promittens, ob nonnullam adhuc de rege & Archipræfule glifcentem inter ipfos difcordiam, bello flatuit fcelus principis Johannis muldare,
& provincias Gothiæ, feuda, virginesque, fuos inter commilitones di
vidit, nequicquam Cardinale Nicolao illam difluadente profedionem, &
Carolo rege fraternum excufante per litteras facinus. Ipfemet vero Johannes, nullo hoftis metu perculfus, adventanti decrevit occurrere.
Ideoque innumeram populi cogit fub figna multitudinem, quæinipfum, velut belli autorem, inprimis arma convertens, illum occidit, Lincopiæ protinus humatum ; deinde Suenoni animofè occurrit, iliumque qnan-
tocyus Daniam repetere compellit. Hoc-
■'<V
, *
TOMUS SECUNDUS.
Hoc etiam tempore princeps Haquinus,Norvegia extorris, eorun
dem auxilio Gothorum, Vichiam Norvegiæ impugnat, & obvium cædit Gregorium Dagfonium, regis Ingonis polemarcham , Januario menfe;
iliaque ufurus viétoriâ, properat Aslogiam, ubi pariter Ingonem dedit iplum internecioni , qui anno regni XX. cum pluribus illic tumulo fuit conditus. Sed optimatum Noricorum primarius, & gener Sivardi regis, Erlingus, filii procurata Magni apud nonnullos incolarum ele- ftione, protinus contra vi&oreminfurgens Haquinum, illum auxilio Da- norum primum fugavit, ac vitâ deinde, regnoque privavit. Nec tamen adverfarii viflras porrexerunt dexteras, Sivardum Haquini fratrem , fibi regem defignantes.
Interea temporis, Nicolaus Cardinalis Romam perveniens, mortuum offendit Eugenium, & Anaftafio, illius fuccefibri, legationis exponit fiicceffiim. Qui proinde XXVIII Novembris die, miflis ad Norvegos dc Suecos literis, quæ legatus apud illos condidiffiet ftatuta, roboravit.
Niclotus autem Vandaliæ princeps, Amiliam , Sueciæ Reginam hoc anno conjugem fcribitur habuiffie; Sed cujusnam illa prius regis fuerit Sueti- ci confors, hiftoriæ non fuggerunt, opinor tamen Ragvaldi fuiffie.
Anno MCLIV. Vu Id emar us, S. Canuti ducis filius pofthumus, de- ferta regis Suenonis amicitia , novam cum Canuto, paterni cæforis nato, contrahit ; & illius prætereà fororem, fibi conjugem accipit, So
phiam, Ulodemiro Rutheno & Suentofiava progenitam parentibus Qua de caufa Sueno fuis metuit rebus , velut etiam quod Sconi rebelles efi- fent , & Vandali Sielandiam vaftaffient , ad Henri aim Saxoniæ ducem ideô paulifper feceflit , & Canutus Valdemarusque regios fibi honores a<ffutum vendicarunt. In Norvegia Erlingus captum regem Sivardum fecuri percuffit, & Hai«V’\n illius fratrem laqueo fuftulit , ad necem fbllicitè indagans omnem regum progeniem, ut illa penitus fublatâ, fua Norvegiæ fecurius deinceps dominetur. Quocirca quartus horum prin- cipum frater Suerro, his â matre fubduftus infidiis , in Ferogiâ pro fabri filio educatur. Sed in Sueonia S. Ericus quietum regni na&us dominium, Finnones Chrillo & fuo infeftos imperio, decrevit utrique fubjugare. Itaque cum navali ad eos delatus exercitu, gentem Deo &
fibi vidas tradere manus coegit ; mdeque remeans, Finnonum neophy
torum informationem, Henrico Upfalenfium epifcopo ibi relido, com
mendavit.
Anno MCLV. S. Antilles Henricus ex officio dum provinciam
°berrat, in quendam clementer animadvertit homicidam, Lalle nomi
natum, genere nobilem ; qui neophytus difciplinæ impatiens ecclefiafti- cæ, epifcopum furiofus invadit, &. ipfum, aufu nefario , XIX Januarii die trucidavit, Noufy tumulatum, miraculisque illuftratum. Illi autem m cathedra fucceflit Upfalenfi, Copmannus ; fed Finlandia proprium de- mceps confequitur præfulem, interim Upfalenfium obtemperans antifti- tn In Norvegia porro adverfarii Erlingi, haud ignorantes, Carolum Go- thiæ principem, regia Noricorum profapiâ oriundum, ipfifceptrumpa- triæ obtulerunt ; Quorum votis aliquandiu pollicetur fe refponfurum, do
nec feditione impeditus domeltica, demum tantos recufaret honores.
Anno MCLVI. Nicolaus Anglicus , fecundum Anallafii obi- tom, Romana donatus infula , & Hadrianus IV appellatus, ab Efchillo- 9Ue Danorum Archipræfule, promiffi admonitus, ilatuit ut futuri apud leones Archiepifcopi, ab Upfalenfi defignarentur presbyterio, Sc pri- niam Lundia? confirmationem , fed alteram Romæ, cum pallio, impetra- Vent, quod , inauguratione Lundiæ peradlâ, candidato Lundenfîs præful
A 2 effiet
r
■
•s
1 f
•M
■
Bti P : <
O
»!
fe?i>
iiwC •:! -■
4 CHRONOLGGIÆ SCONDIANÆ
effet impoliturus, &abillo fidelitatis juramentum, erga federn utramque fiifcepturus. Quamobrem licet infuper Alexander, Lucius, Clemens , Ce- Ieftinus,& Innocentius, Adriani fucceffores proximi, hanc Lundenfibus I prærogativam roboraverint, atque Sueombus, fub interminatione damna
tionis æternæ, ut ipfis obedirent, mandaverint; Tamen, haud citra mul
tiplices obtemperarunt aliquandiu corrixationes, crebrasque Lundenfibus identidem adiones, hujus nomine jurisdidionis intentarunt, velut operis progreffus atteftabitur.
Verum amabo, quid hujusmodi Lundenfes ambitione aliud, quam manum inanis plenam fplendoris ? ficut prudenter Crantius nofter alleve
rat, & titulum fine vitulo, ut alius quidam, non minus protulit appofitè, ob
tinuerunt? Nihilominus tamen ifto Lundenfes Primatis vocabulo, tanto
pere poftmodum fe titillarunt, ut fermone vernaculo non erubuerint fe et
iam Sueciæ principes haede caufa nuncupare ; Quamvis multum fit dif* | ferentiæ inter Primatem & Principem. Nec vero diflimilis quorundam o- pinio, afierentium, Lundenfes Archimyltas,Patriarchatus in Scondia pari
ter affedaffe dignitatem. Aft tantæ expers ambitionis primus Norvegiæ Archipræful, Johannes, contentusque, quod patriæ effet Primas, & fedis Legatus Apoftohcæ, modo fatis abripitur, ac illi fubfhtutus Oftenus, Syno
dum Bergæ provincialem celebravit,in quâ jus patriæ canonicum magno
pere adauxerat, idque prout Laici contendebant, cum legum injuria poli
ticarum ; De qua proinde fuit Erlingus proteftatus, & tamen Archiepi- fcopo reconciliatus, accepta promiilione, de promovendo ad thronum luo filio, ac protinus coronando.
Hinc itaque Erlingus plurimum exhilaratus, folennia inaugurationis apparat, & diadema Norvegiæ â Romano impetrat Pontifice, illoque Ber
gæ, Magnus ipfius filius, regum primus Noricorum, per Stephanum , Papæ legatum, ingenti redimitur feftivitate.
Quando extorris Danorum rex, Sueno, Henrici Saxonum principis auxilio, in Damam redudus, nonnullam cum Valdemaro & Canuto regnj portionem nancifcitur, utrique nihilominus molitur interitum,
Anno MCLVIL PræfatosSueno æmulos perempturus, ferali illosRo- fchildiæ convivio excipit, m quo Canutum per fubornatos trucidavit fica
rios, & Valdemarumundè in Jutiam fuga dilapfum,infeH:isfignis infecutus, ab illo ad lui defenfionem converfo XXil. Septembris, vitâ fimul ac regno fpoliatur. Ita præpotens Damæ fadus monarcha Valdemarus, MagnoNor- vegiæ regi fuo confanguineo, non minorem fortunae fucceffumgratula
tur, illumque hortatur ad tradendam fibi Vichiam, Danis oblata nuper fubfidia promiffam, atque repulfam palliis, bellum Norvegis molitur. In quo, aliisque non paucis contra Vandalos geflis, prudentilfimâ ufus fiiit o- perâ, illultris viri Abfolonis, quem Rofchildia Præfulem modo confie- quitur.
Anno MCLVIII. Valdemarus, gratum Deo animum, pro fuade fune- fto Rofchildiæ fympofio, liberatione præbiturus , nobile Viteficholenfium fabricat cœnobium. Deinde grandibus fiuccindus copiis, Norvegiam im
pugnat, ilhque aditum porro incolæ obliniunt, &ex latebris acriter impe
tunt, atque his Danus anguftiis conftitutus, inaudit fimul Erlingum,cum immenfis advolare cohortibus, &proptereain patriam remeat; quem Er- bngus infiecutus, Jutiam ferro flammaque populatur.
Anno MCL1X. Ut Erlingus internis & externis impetitus fimul ar
mis, fuccumberet, illos Valdemarus Norvegiæ proceres, qui Carolo Go
thorum principi hadenus fruftra adhæferant, in ipfum denuo commovet, ad Danicam callide pertrados militiam. Ideoque magis fibi ab hoftibus
metu-
TOMUS SECUNDUS.
I
_____ _________________________________ _ _____________________5 metuendum confiderans Erlingus, oponuna pacis adminicula circumlpexit.
Interea Lubecum incendio vallatum, ab Henrico Saxonum Duce, reftau- ratur, & præclaris donatur privilegiis. Quo tempore flagitantibus fimul Visbycenfibus, Gothlandiæ mercatoribus, quasdam conceffit immunitates, in Vandaliæ negotiandi emporiis ; Sed prius multo Sueciæ, Gothiæque rex, jura Visbygio municipalia digeflit.
Anno MCLX. ERICUS Sueonum rex, fub diuturna regni fui pace , commodis patriæ fedulus invigilati non paucas fundat ecclefias; ipfas pro
ventibus ornat; Rempublicam quoque infigniter ordinat ; æquiffimas con
dit leges jimpias abrogat; perverfas Sueonum conluetudines radicitus evel
lit; inqueflamtiofbs, fine refpeétu perfonarum, animadvertit.
Quamobrem nonnulli magnates regni, vitiis magis, quam virtutibus, addi&i, graviter Erico indignantes, Magnum, Henrici Scateleri apud Da
nos filium, & nepotem ex filia Ragualdi, quondam Suetici regis, ad fcep- trum Sueciæ capeflendum , occulté invitarunt. Nec Henricus diu mo
ratus, exercitum fibi comparat, & veris initio Sueciam verfus cum filio na
vigat, illamque ingreffus , fa&ioforum copias, fuis adjungit.
Quando primum Ericus de holbum fadus adventu certior, animum non delnondet; fed cum exiguis in momento propemodum turmis mili
tum colleélis, potentiflimos aggrefîüs eft adverfarios, in prato Upfalenfi- um, &poftquam diu folus, contra X illorum primarios belligeralfet,tan
dem fuperatur, & captus XVIII, Maji,fefto nimirum redeuntis in cœlum
Chrifti, decollatur. j
Integerrimi vero regis innocentiam, & fan<ftimoniam,non obfcurisDeus prodidit argumentis, tempore , locoque fupphcii, & fepulturæ, quam Ericus primum in veteri, deinde nova confequitur Upfalia. Interim por
ro viélores, regiâ direpta fuppelle&ile, Magno infignia regni conferunt, quibus non multo diutius fuerat ufus, quam protoplaftus Adam, paradifo.
Etenim Sueones, infando chariflimi regis interitu cognito, quantocy- Us arma corripiunt, & fimiliter Gothi, â Carolo perfvafi, accurrunt infe- fti, ac Carolus gentis utriusquè duétor defignatus, hoftem animofus in
vadit, tantamque illius ftragem edidit, ut vix cladis nuncius in Daniam re
diret. Deo autem potiflimo, tante viâoriæ authori, aliquam relaturi Sue
ones gratiam, ampliffimas ab hoftibus captas manubias , ecclefiæ aflignant ædificationi, loco pugnæ deinceps fundatæ prope Upfaliam, &abhofti- um illic fiiforum patria, nuncupate, Danemarchia. Verum Carolu , ex paélo cum Erico quondam inito, viduum utriusque regni fceptrum ca- peflit, quod Sueones Canuto, S Erici filio, libentius contuhffent.
Erlingus ifto Sueonum damno admonitus, & quorundam Noricorum cum Danis confpirationes, ratus non minus luo filio , quam nuper Erico Sueciæ regi gloriofiffimo , fore perniciofas , in pacis negotio, Chriftinam uxorem expedit in Daniam; Quæ Valdemaro cognato haud difficulterper- fiiafit, ut Vichiaro Erlingo marito, jure concederet beneficiario, nihilomi
nus fubje&am Norvegiæ, ac firmiflimæ utrinque paci fubfcriberet.
Ita Danus Norvego reconciliatus, multo impugnavit tempore Saxo- nes, Vandalos & Rugianos, de quibus plerumque infignes, confilio u- tens Epifcopi Abfolonis, viri bellaciffimi, triumphos reportavit. Tum et
iam temporis, ut fecurior domi ab hoftium incurfionibus, foris belligera
ret, vallum Danos Saxonesque inter limitaneum, firmiffimisinfupermœ- nibus obfirmavit. Nec omnino Valdemarus liber fuit â domeftico tumul
tu» qui ipfum &Efchillum, regni Archipræfiilem inter his de caufis glifce- uat; Quippe cum fchisma modo in ecclefia effet Romand, propter binos in ea pontifices, Alexandrum & O&avianum, Valdemarus hujus, & Efchil-
A; lus
6 ^hronologiæ scondianæ_________
lus iÙius, favebant partibus, præfulque Alexandri fubveritus infortuni
um, fuos ad cœnobium Galliæ Clarevallenfium transmifit thefauros, lo
cum velut tutiorem. Sed Alexandri mox animatus fucceflu, depofitum curat referendum, quod incuria thefaurarii, luxuriâque,â latronibus in itinere diripitur univerfum.
Infortunium vero fuum Antilles coram rege lamentatur, & quod i- pfiim Valdemarus ideo fubfannaret, vehementer regi Efchillus indigna
tur, fraudeque illius thefaurum fuiffe direptum arbitratus, vindictam machinatur. Ex opibus autem refiduis nunc fundavit Becchefcogenfe , Tumerupenfe, atque Aflenfe, ordinis Ciftertienfis, monafteria. Denique cum regias fub vereretur infidias, profugit in Sueciam, & intelligens Valdemarum, fuam occupaffe violenter arcem Efchilfoegenfem, in Da- niam rediit, & gratiam cum adverfario. Intentus præterea Efchillus , B. Claudii Arhulienfis apotheofi, procuravit, ut expedito Romam li
bello miraculorum, ille ab Alexandro III. Divis adfcriberetur, quando Pontifex, Tychoni Danorum legato, fruftum de cruce largitur Do
minica.
Anno MCLXI. Nobiliffimus Danicorum procerum Afcerus, Schial- monis Albi filius, in fuo apud Sielandos hæredio, Sorby, monachis fun
davit Ciftertienfibus illuftre cœnobium,& prædiis illud non paucis dota
vit , ficut etiam fratres Ebbo & Tycho. His autem vita fundis, Ab- folon, filius Afceri, & Rofchildenfium antilles , Esberni fratris ope plurimum adjutus, idem magnificè confummavit ædificium, hucque XXXVIII fundos legavit, mandans ex voluntate paterna, ut quod re
liquum effet tempus coenobitis ab officio Divino, illud patriæ impende
rent hiitôriæ colligendæ ac confcribendæ.
Simili dudus zelo, clariffimus Sueonum rex Carolus, Saba Up- landiæ, & Värnhem Veftrogothiæ, ejusdem Ordinis fabricavit afcete- ria; Alvaftrenfe verb, Gudhemenfe, atque Vretenfe, in utraque Gothia elegantioribus, & amplioribus confummavit ædificiis, cœnobia.
Anno MCLXII. Sueci, Gothique,nunc tandem concordes redditi de loco, & perfona, nimirum Upfalia, Stephanoque,Alvaftrenfis contu
bernii alumno, honore dignis archiepifcopali, expeditis Romam lega
tis, Alexandri III flagitant confirmationem, ecclefiæ translationem Up- falenfis, ceu convenienti minus loco fundatæ, ac B. Helenæ canoniza- tionem. Sed .Daniæ Archipræful, Efchillus , habita interim fynodo, menfe Julio, jus Scaniae canonicum , XXV compræhenfum articulis, compilavit.
Anno MCLXIII. Valdemarus , Danorum rex , â Friderico Cæ- fare, ad conventum imperii Vefontinum honorifice invitatus, Abfalone comite, illuc proficifcitur ; Ubi Hartvicus, Bremenfium Epifcopus, in con- feflu pfeudopontificis Victoris, Cæfaris & ordinum Imperialium, Danum acriter compellavit, de Scondica iterum ecclefia cathedræ Bremenfi fub- jicienda. Itaque Valdemarus, huic fe a&ioni fubdu&urus, fimulat vena
tionem, ac tali remeat domum occaflone. Suecus illius cognofcens pedi
tum , comite Gutormo in Daniam ablegato, conjugem poftulat So
phiam, Magno Cæco, Noricorum rege, atque Chriftina Valdemari geni
tam forore , impetratque protinus fibi adduâam. Hæc deinceps Carola fuit enixa Suercherum III Sueciæ regem, & Sophiam, Henrico Burevino nuptam principi, & alteram Vretenfi traditam contubernio, filiam. At
qui Valdemaro genuit nunc uxor Canutum , cujus adfuit luftrationi Gu- tormus, Caroli legatus.
Nec interea Carolus fui oblitus propofiti, de cultu Dei propagando, mife-
TOMUS SECUNDUS,
miferat nuper fuos in Sueviam oratores / qui modo inde reverft, virgines fecum S. Bernardi fequentes inftituta, Vretam perduxerant, illæque no
vam vivendi normam, ibi docuerant. Quam poftea Gudhemenfes , Rife- bergenfes, Afchebygenfes, Schogenfes & Varfrubergenfes , funt amplexæ moniales. Verum confummatojam ccenobio Sorenfi, ab Efrumenfibus primi deftinantur inhabitatores. Quando etiam translata fuit Lubecum Epifcopa Oldenburgenfis, & Efchillus Daniæ Archiepifcopus, Jerofolymam pere
grinatur ; â quo tamen prius Suecis Stephanus confecratur. Etenim Ale
xander, precibus Sueonum inclinatus, Upfaliam illis metropolim, & Ste
phanum natione Anglum, vel Gallum, virum prudentiâ, fcientiâque in- fignem, ac fibi perfamiliarem, affignavit Archipræfiilem. Is ftatuto juflus aufcultare Hadriani IV,ab Efchillo Lundenfi fufcipit inaugurationem,&pal- lei impofitionem.
Anno MCLXIV. Novus Sueciæ Archimyfta, confenfum quoque na- dus Pontificis maximi, fuper B. Helenæ apotheofi, & ideo in Veftrogo- thiam profeftus,illamSchedvigi fepulchro jacentem,miraculisque fulgentem, de tumulo fuftulit,&Divorum numero intulit, XXXI Julii diem, ipfius de
dicatum memoriæ, promulgans. Compellatus etiam Alexander fuper ec- clefiæ Upfalenfis translatione, confenfit, datis hac de re litteris,ad Petrum Vefmanniæ præfulem, quibus mandat, ut depræhenla neceflitate,ac loci oportunitate, veniam transferendi concederet.
Is proinde veteris St novæ ftatu, fituque Upfaliæ fideliter obluftratis, approbat translationem Archiepifcopæ ad veterem Upfaliam, ubi pluri
mis floruiflet feculis cultus idolorum, loco admodum augufto, fublimi- que, amœnilfimam & ampliflimam virentium pratorum habente per cir
cuitum planitiem. Illa porro exhilaratus facultate Carolus, in ea,qua ftete- ratolim, illuftre idolorum fanum area, nobiliffimam exorditur bafilicam, jadis ex marmore fundamentis, quæ ducentefimum poft annum, adfafti-
gium fuerat deinceps perduda.
Interim præfiilesufî fortaflis ecclefiâ, in propinquo ædifîcatâ fpacio, quo vanorum quondam viguit numinum lucus, fandiflimæ Triadis ho
nori dedicata ; vel potius certè priftino in nova Upfalia templo, quod â S*
Erico fabricatum, vel oppido reor ornatum fuiffe , non ipfam bafili
cam, quæ illo mortuo, prima cepiflet exordia.
Idcirco autem epifcopo Arofienfium, Pontifex translationis commifit IX Septembris, poteftatem, quod effet ille ordinarius fedis Romanae in Sueonia commiffarius , cum fuccefibribus univerfis, Nuncius, jurium , fruduum , redituum, proventuumque Cameræ Apoftolicæ hic competen
dum , colledor pridem conftitutus. Quamobrem fequenti feculorumpro- curfu , archiflamen Romanus, femper Arofienfi nominavit ecclefiæ anti- fiâtes, non ullus indigenarum.
PorroSueones, Alexandro pro tantis viciflim beneficiis gratificaturi, flagitanti, ut morientibus fine liberis in Sueonia liceret impofterum facere Çhriftum ex alfe haeredem , bonis illorum omnibus ad ecclefiam devolu- ds; Sin vero liberos haberent fuperftites , fua tamen Chriftus portione haud defraudaretur, in cultus divini augmentum convertenda, unanimes confentiunt, viguitque ifta confiietudo ad tempora GregoniX, quando fuit abrogata. Idem fimiliter Latius Antilles rogatus, monachis, Viborgi Au- pfllinianis, primum in defignando illic epifcopo fufFragium concefferat, htnulque iisdem, curam fandimonialium Asmildenfium, ex ftatutis impo- fierum S. Auguftini, regendarum , commiferat. Aft Valdemarus, rebus
^agis nunc deditus mundanis, Henrico, principe Saxonum, commilitone, Eugianos impugnavit, & non paucis illorum fubjugatis, in oftio fluminis
Viftu-
CHR.ONOLOGIÆ SCONDÏANÆ
‘i:i
'fit
W'
«
iani reverenter fuerat depofitum.
S
r’<
!»
“i
& $
g
■' V -
k", à«
p
8____ ______________________________________________________
Viftulæ, propugnaculum fundavit, illud Dantzige, hoc eft vi&oriam Dano- rum, ac forte fimul Gothorum nuncupans. Nam Gedanum,a Getis & Da
nis, Ceu fundatoribus, quidam antiquitatis non ignari fcriptores, fentiunt appellatum fuiflè. Etpræterea eft credibile, quod Carolus Sueciæ monar- cna , cohortes aliquot Gothorum, Valdemaro affini Rugianos aggreffuro, auxiliares fubmiferit. Sed poft abitum indè Danorum, Soboslaus, Rugite princeps, illud Scondianorum occupavit praflidium, & Danus, numeratis M. denariorum marcis, â furentibus ob hanc incurfionem Vandalis , pa
cem, fequeftre Henrico Saxone, demum impetravit.
Anno MCLXV. Oftenus, Haraldi quondam Norvegiæ regis ne
pos, Erlingum loco filii gubernantem, ex Sueonia cum exercitu (quo pri
oribus annis, ob infidias adverfarii profugifiet ) in patriam reverfus , vehementer illam oppugnavit. In Suecia vero Canutus S. Erici filius, fi- bi Carolum infidiari comperiens, ad caftra in Norvegiam Ofteni mo
do feceflerat. Efchillus quoque Arhufienfium epifcopus , Wongenfe , ordinis Ciftertienfis,in fua fabricavit diœcefi, monafterium, iliique pri
mos deftinarunt colonos, cœnobitæ Herevadenfes.
Anno MCLXVI. Valdemarus , cupiens iterum Rugianos, non tam fuo, quam Chrifti fubjugare imperio, ipfos felicius expugnavit, fub- iidio etiam vicinorum principum adjutus. Itaque horum antefignanus Saxo, poftulatos ideo dimidios Rugias cenfus annuos non impetrans, ar
mis Valdemaro illatis, ipfos violenter 'obtinet.
Anno MCLXVIII. Rex Valdemarus & Abfolon epifcopus , inter- ceffione potiffimum Suetici Archipræfulis, IV. Novembris ab Alexandro pontifice impetrarunt, ut Rugiam diœcefi fubderet Rofchildenfi, quo
ad jurisdiftionem ecclefiafticam , mandaretque Abfoloni ac fucceflbribus fednlam Rugias converfionem. Idem modo antiftes , crebras piratarum in Sielandiam prohibiturus incurfiones , in communi negotiatorum por
tu, caftrum condidit Axelhufium, feu Stegeholmium, quod fundata illic deinceps civitate, Hafnia fuit appellatum, ac ecclefiæ perftitit diu Rofchil
denfi incorporatum. Aft principio anni,Canutus auxiliaribus ftipatusNo
ricorum cohortibus , in patriam revertitur, ibique â paternis magis con
fortatus fautoribus, regem Carolum inVifingianaaggreditur infula, qui XII Aprilis, ab eo cæfus, in ecclefia humatur Alvaftrenfi , vitâ princeps longiori digniffimus.
Conjux autem Sophia, inde cum liberis minorennibus adavuncu
lum in Daniam evadens, in Suecos flagitat rebelles fubfidium, quod nacftus Gothias populus, indignam dileftiffimi regis mortem, ftatuit vindicandam.
Quarè Colonem, Caroli fratrem fequens ducem, adverfarios adoritur , &
amiflb ducftore, certatim ditabitur.
Anno MCLXIX. Bugislaus,feu Boleflaus, alter Caroli frater, ex nu
pero incolumis elapfus praslio, & rex â Gothis falutatus quoque rebellibus, Canutum denuo impugnat ; Nec aliquandiu infeliciter, quod auxilia iden
tidem illi Valdemarus fubmitteret, donec tandem in prasdio commorans in
cautius Bielbogenfi, ab hofte trucidaretur. Permiflu autem vi&oris Sophia, deinceps in Sueciam regrefia , monafticen cum filia, gloreque in ccenobio profitetur Vretenfi. Ifto demum anno, Nicolaus, Viborgenfis epifcopus , eximiam condidit ecclefiam S. Augnftini monachis, fuæ urbis inhabitato
ribus, in qua corpus poftea S. Cheliani reverenter fuerat depofitum.
Hoc etiam circiter tempus, Rodolphus, præful Ripenfis, non flagitato Pontifi cis Romani, vel Archiepifcopi, confenfu,oflaS.Leofdagi, eleganti loculo inclufa, decenter aræ impofuit ; Quando inter Epifcopum, & Canonicos ordi
nis S. Auguftini, gravis admodum lis exarfit, quod mandanti, ut habitu Re
gula?
i
_______ TOMUS SECUNDUS. 9
gulæ conformi uterentur , obedire noluiffent, & Canonicum facellano fuo beneficium, illis inconfultis, conferenti, tantopere fe oppofuerint, utâver- bis ad verbera fit ventum in Confiftorio, ac pallium Antiftiti dilaceratum.
Illam porrö intelligens Archimyfta difcordiam, annuum Ripæ filentium fa- cris impofuit, & deinceps litem ita compofuit, quod Canonicorum defi- gnatio pertineret impofterum ad capituli arbitrium. Hinc magis præful exafperatus, Canonicos, velut fuæ Regulæ transgreflores , coram Alexan
dro incufavit, & auxilio Stephani , Archipræfulis Suetici, VIII. Novem- oris, Beneventi, fententiam execrationis in prævaricatores Regulæ obtinuit.
Ibi etiam Valdemarus confenfum paternæ apotheofeos impetravit, quam Propter fuos hoc anno legatos, in Latium deftinafiet.
Anno MCLXX. Danici oratores ex Italia reverfi, gratiffimum Val- demaro adferunt refponfum; Qui propterea convocatis Ringftadium ordi
nibus regni, XXV Junii , paternas de tumulo reliquias, opera Éfchilli &
Stephani, Archipræfulum, follenniter elevatas, ac preciofo impofitas lo
culo, in altari collocavit.
Quo fimul die.Canutum filium, defignatum in throno fuccefibrem, diademate infigniendum procuravit. Hoc etiam tempore, Gothi perCanu- tum armis compuli!, ipfius ea lege confentiunt eledioni, ut illi mortuo, Suercherus, Caroli filius, veteris jure padi, utroque fimul regno potire
tur; Nec Ganutus recufans conditionem , diadema Sueciæ, Gothiæque follenniter modo capeffit. Deinde uxorem duxit Norvegam, matrem Eri- ci& Margaretæ, hæcqueSuerroni Norvegiæ regi, poftmodum nupferat.
Is hadenus in Farogia litteris probe imbutus, cum prius effet Dia
conus ordinatus, & modo presbyterii ordinem foret fufcepturus, â ma
tre cognofcit, fe legitimum fceptri elfe Norvegici hæredem, illudque fa- cerdotio commutare nolens, fpe avitos recuperandi honores, adutum in Norvegiam feftinavit. Atque illuc perveniens, cognofcit armis Ofteni pa
truelis &. Erlingi, patriam elfe fubadam, inque hujus delituit aliquandiu ca
pris, donec proditus, adBirgerum, Gothiæ principem, fuæ maritum a- tuitæ, quantocyus indè profugeret. Sed nullam ibi fpem fubfidii affulgere comperiens , ad alteram feceffit amitam , in Vermelandia habitantem, ubi diutius moratur, & cataftrophen civilis in Norvegia tumultus , præfto- latur.
Hoc non impeditus Bergenfium antiftes, Paulus, B. Sunivæ corpus, e* Selio nunc Bergam, non modica tranftulit feftivitate, quod, XII. Se
ptembris, in ecclefia urbis primaria, religiofè collocavit. Meinardus veroLi- v°niæ modo conftituitur Epifcopus , qui pridem, cum quibusdam ex Bre- ma negotiatoribus, illam ingreffus, Evangelii gentibus annuntiandi gra- tfo , plurimos hadenus incolarum, Chrifto fuerat lucratus. Interim Danus, Julini intentus expugnationi, pervetus occupat emporium , & folo illud adæquat; Sed Roftochium, alia Vandaliæ civitas, primum modo exordi' Urn confequitur.
Anno MCLXXI. Valdemarus politicas Sielandiæ leges, & Abfolon ccclefiafticas, condiderunt, hujusque frater Esbernus Snare, Gotormi, Sueonum ducis gener, hac fundavit tempeftate Kalenburgum. Confors Porro Helena vocabatur, quam nonnulli antiquitatis imperiti fcriptores , Perperam cum Diva confundunt Schicedvicenli. Orbæ autem cathedræ
‘'■ipenfi presbyterium , regi CCC. marcis numeratis, facultatem obtinet epifeopum nominandi, ex tribus Abbatibus unum, nempe vel Vitefcho- fonfem, aut Thuifenfem , vel Herevadenfem, & hunc defignat, nomine Stephanum, quod vir effet religiofiffimus.
Annum circiter MCLXXII. Finlandia proprium nancifcitur Epifco-
B pum ;
ï!
ft
■
U'l";
11 i
ü
IÖ CHR.ONOLOGIÆ SCONDÏANÆ______________
pum; fiquidem cum hoc usque tempus, Upfalenfi paruiflet Antiftiti, Ca- nutus, pofitâ in Rendamechi, prope Abogiam cathedra, illi præfulem deputat Rodolphum. Sed Gothiæ auftralis ecclefia, quæ diu Scarenfi , nunc Lincopenfi obtemperaffiet Epifcopo. Fabricis etiam ecclefiafticis, Cantitus inSueonia dat operam prompvendis, ftrufturam bafilicæ Upfa- lenfis, & cœnobii Gudhemenfis fedulo maturans. Eximia porro Lundia?
Scanicæ incendio vaftantur ædificiâ, fimulque fortaflis elegantiflima eccle- fiæ fabrica conflagravit. Commodius vero & fplendidius, Vongenfes Ju- tiæ monachi diverforium adepti, ad monafterium, Chara infula, voca
tum, alacres migrarunt.
Cæterum Oftenus, rebellium in Norvegia rex quorundam, plcrosque incolarum fibi comperiens adverfari , & periculofos ubique laqueos fibi ab Erlingo , vice fihi regnante, objetftos, cum fe&atoribus fylvarum petit deferta ; Qui diu illic oberrantes, confumptis veftimentis, fe corticibus arborum cooperiunt, indeque Byrchebinderi fuerunt appellati.
Anno MCLXXV. Margareta quædam, infignis fanétimoniæ fœ- mina , Rofchildiæ pafla efie martyrium memoratur.
Anno MCLXXVI. Calendis Oéiobris, fortuito conflagravit incen
dio , monafterium Ripæ Canonicorum Regularium , unaque urbis Bafili- ca, & S. Leofdagi reliquiae. Atqui Norvegia flammis adhuc uritur civi
libus; Siquidem Erlingus, Oftenum in deferto inveftigatum,cum pluri
mis commilitonum trucidaverit, & fuperftites difficili fugâ elapfl, Sueciam
& Tilemarchiam trepidi accedunt, Suerronem indagaturi, qui, cognita nu
per Ofteni clade , in exoticas meditabatur regiones profeâionem.
Anno MCLXXVII. Suerro â Byrchebinderis in Vermelandia inve- ftigatus , illorum compellitur fufcipere invitus regimen, & veris initio, cum ipfis per Jemptiam ingreditur Norvegiam, hofteque paflim occur
rente, profligato, Nidrofiâ potitur, ubi ab incolis & accolis, rex falutatur.
Per fequens deinceps anni curriculum, vario cum hoftibus marte belligera
vit , ftratagematibus vi&or plerumque evadens. Quo Valdemarus tem
pore, pacis quam belli amantior, Canutum filium, Scaniæ & Hallandiæ ducem creavit. Sed utriusque præful regionis, Efchillus, de Danica opti
me meritus Ecclefia, quod propriis impenfis, V in illa fundaflet am- pliffima ordinis Ciftertienfis paflim coenobia , emeritus & fenio , morbis
que gravatus, amoreque Dei magis, & S. Bernhardi inflammatus, officio fe aodicavit, atque illud cognato Abfoloni aflignavit ; Quo cum etiam Ro- fchildenfi fruitur fimul Ecclefiâ, non paucis annis,idque Romani Antiftitis permiflu ; Interea tamen magis galeâ utens, quam infula , & infignem navans parriæ operam in Vandalos.
Anno MCLXXVIII. Valdemarus, Danorum monarch a, præfule Ab- folone architalaflo, cum Vandalis feliciter admodum bellavit. Simili etiam favore martis, Suerro fuis Nidrofiæ congreflus adverfariis, infignem de ipfisyi&oriam reportavit ; Erlingo illic occumbente & quiefcente, Magno & Ofteno Archiepifcopo, Bergam profugientibus. Efchillus vero Danorum Archimyfta, fblo patriæ relifto, Galliam adivit, ubi reliquum vitæ in Clarevallenfium contubernio transegit , fub cucullo monaftico.
Quando matrimonia Islandiæ clero feverè prohibentur.
Anno MCLXXIX. Magnus exercitu per hyememBergæ comparato, ineuntevere, Archiepifcopi fuafu Nidrofiam revertitur, fthoneftis â Suerrone propofitis concordiæ legibus , contemptis , hofti congreditur * ab illoque iterum fuperatus, properat in Daniam, Valdemari regis con- fangumei fubfidium imploraturus. Verum Oftenus, regni fummus anti- ftes, Suerroni non minus infeftus, quod ordine diaconatus negledo, thro
num
~____________TOMUS SECUNDUS._____ __________ it hum & torum affeftaret conjugalem, in Angliam feceffèrat; Aft Suerro in
terea Bergam profeélus, illius incolas & accolas fubjugavit , nec hoftium magnoperè in transmarinis regionibus molitiones formidavit.
Anno MCLXXX. Sconiæ populus ob regiorum tyrannidem præfe-
«ftorum , decimarumque folutiônem rebellis, cum ingenti fuorum clade, ad confuetam â Valdemaro revocatur obedientiam. Nonnullas vero Ma
gnus copias hacftenus in Dania na&us, Bergam Norvegiæ feftinat, ubi præ- lio conflixit navali cum Suerrone, in quo vulneratus, XVIII navigiis fpoliatus, fuperatusque, f'gam cum reliquo exercitu arripuit. Aft in- fignem Suerro adeptus viCtoriam, fpoliaque ampliflima, Nidrofiam inhy- berna perrexit, & Magnus Bergam reverfus, illic hyemavit. Ifto demum anno illuftris Alvàftrenfium Ecclefia, plurimo confiimmata fumptu, follen- hiter confecratur.
AnnoMCLXXXl. Fridericus imperator, Henrico Saxonum duci bellum intulit, & Danum â ferendis hofti fupperiis, averfurus, illi ad caftra fub ur
be Lubecenfi polita, honorifice vocato , ibique cum filio Canuto, & mul
ta procerum frequentia magnifice comparent! , confirmat ditiones per ipfum nuper in Vandalia occupatas , ac filiam Valdemari Chriftinam, filio Henrico fponfam poftulat, obtinetque, & cum ipfa dotem, IV millia li
brarum argenti. Sed altera Valdemari filia, nomine Valburgis , prius hupferat Bugislao, duci Pomeraniæ, qui modo in caftris fub Lubeco, â Cæfare princeps imperii defignatur. Tertia, Philippo Gallorum; & quarta, Erico Succorum, delponfæ fuerant regibus ; Porro quintam duxerat Vilhel- hius, Saxonici Ducis filius, hujusque viciffim fororem Gertrudem , ha
buit uxorem Canutus , qui proinde Henrico genero , fubfidia in Frideri-
cum lubens ttiliflèt. - A;
Ifto temporis curriculo, Ericus princeps quidam eximius,qui fub vexillo Emanuelis, Græciæ imperatoris, diu fummO cum encomio, ftipendia ftieruiflet, in Norvegiam regreflus , fe fratrem Suerronis efle affirmat, &
geftato , juxta veterem confuetudinem, ferro candente, citra manuum hudarum læfionem comprobat, regnique portionem obtinet. Magnus exercitu interea reparato , Suerronem Nidrofiæ convenit, & æquas ab hofte iterum conditiones pacis oblatas refpuit ; Nec tamen illum præfu- mens aggredi, hinc recedit, moxque rediens, cognito Suerronis abitu , Præfidia illius profligat, atque totam fubjugàt ditionem Nidrofianam.
Anno MCLXXXII. Magnus & Suerro mutuis fe cladibus, incolas-
<}ue Norvegiæ miferrimos, cumularunt frequenter, illo plerumque vin
cente , quod maris dominium obtineret, & Suerrone fuccumbente, in ca- fttoque Suerreholmenli, de fuo nuper nomine fabricato, refugium identi
dem captante. Efchillus autem Daniæ quondam Archipræfiil, mundana Perfunctus feliciter militia, in conventu Gallorum Clarevallenfî,VÎSeptem- dris, ex corporis ergaftulo migravit, & prope tumulum S. Bernardi ma
ternum, requiem membrorum obtinuit. Verum XII. Maji, fortunatus vi&oriofus Danorum rex Valdemarus, contribulis Efchilli, vitæ clau
dat periodum, Ringftadii fepultus. Paternis vero exequiis abfolutis,
^anutus regni gubernaculo dexteram admovet, illique Jutiæ populus, fub aldemaro inclementius tra&atus, & Sconicæ cladis anno priori accepta?, ecordatus, rebellavit. Sed illum non difficulter fedavit,placaVitque hunc
?ecpaquarn,utpote, qui Haraldam, Canuti ölim Rofchildiæ occifi filium, eo ad Daniæ fceptrum promovere machinaretur.
Anno MCLXXXIII. Haraldus apud confanguineös multisin Sue- annis moratus , & nunc â Scorns, ad capeffendum Daniæ imperium status, auxiliariis â Canuto Sueonum rege, atque Birgero, Gotho-
B 2 rum
I"E i in
' -i
12 CHRONOLOGIÆ SCONDIANÆ
rum duce, acceptis cohortibus, in Sconiam properat, Sconisque ad fe confluentibus certatim, roboratus, Liindiam impugnat. Porro illic rebus fuis minus prudenter invigilans, â fuperveniente noftium exercitu pro
fligatur, & Sconiæ plebecula facundo Abfolonis alloquio perfvàfa, domum inae dilabitur; Quæpoftea multo ære foluto, vehementer luit rebellio
nem, Haraldusque illius antefignanus, in Dalbvgenfi ex fuga colle&us cce- nobio, ibi moritur, & fepelitur. Ita domeftico liberatus bello Canutus , mediocres deftinat in Livoniam copias, incolis Chrifto fidelibus, adver- fum infideles, opem laturas. Quando â Cæfare fub regni amiflione Ca
nutus, ad colloquendum, & fœdus cum parente fancitum denuo firman
dum, accitus, non illum accedere dignatur, femper obtendens , fibi per domefticam non licere fubditörum rebellionem, convenire Impe
ratorem.
Ha&enus Suerro minoribus fibi navigiis comparatis, Magnum, Ber- gæ nihil periculi metuentem, noctu invadit , illumque, poft tentaram in
feliciter defenfionem, ad Danos iterum profugientem, integro belli appa
ratu, clafle, regia fuppelleétile, regalibus ornamentis, & toto exuit Norve
giæ imperio, idque mox peragrans, plexis rebellibus, ad fiiam perducit obedientiam. Itaque Oftenus, antiïles Norvegiæ fupremus, Magni diffi
dens fortunæ, in patriam ex Anglia migrat, & Suerroni faftus fupplex, veniam impetrat, viftorque per anni reliquum na&us â bello quietem, fa- mofum & admirandæ magnitudinis navigium , Mariefuden appellatum, fabricavit, æmulum illius, quod prifcis inNorvegia feculis non citra maxi
mum vifebatur ftuporem, Ormen hin longe, vulgo nuncupatum. Illo pa
riter anno, Simon Viborgenfium Epifcopus, clauftrum Viborgi Mari
anum fuis impenfis ædificavit, quod feculi procurfu, ad Dallum fuerat translatum.
Anno MCLXXXIV. Canutus Sueciæ, Gothiæque monarcha, fabri
cato in Sudermannia cœnobio Juletenfi , eo jubet Monachos ex Saba Uplandiæ, velut locum migrare commodiorem. Quo in Daniam ve
niens tempore Sigfridus , Thuringiæ Lantgravius, Sophiam Valdemari viduam, duxit conjugem, deinde repudiatam, & Chriftinam eduxit pri
vignam , ab imperatore focero futuro educandam. Quando hortatus eft etiam atque etiam Canutum , Daniæ regem, privignum, ut Cæfa- rem accedens toties vocatus, illius fe vafallum , imperiique agnofce- ret. Sed Canutus fpretâ vitrici admonitione, exulantis Norvagici re
gis petitioni farisfacit, tertium auxiliares ipfi copias fubminiftrans. Qui
bus Magnus fretus in Norvegiam remeat , & præfidio Suerronis Bergæ trucidato , ipfum aggreditur Suerronem, in portu hærentem Sognienfi. Nec imparatum, vel minus animatum folito hoftem offendens, viétoriam, vitam & regnum penitus amifit, XV. Junii, in ipfo fubmer- fus confliâu navali, cum XI regni optimatibus, & MDCCC de grega
rio milite. Poftridie autem corpore Magni inveftigato, & magnifice in ecclefia Bergenfium humato, vi&or Suerro totum fibi regnum denuô fubjicit, ac poft diuturnas bellorum moleftias, variaque fortis ludi
bria, quietum Norvegiæ confequitur tandem dominium,
Anno MCLXXXV. Proinde Suerro de retinendo patriæ throno jamfecurior, filiam regis Suetici Margaretam, petit uxorem, obtinet- que. Prius vero pellicibus ufus variis, ab illis fufcepit liberos naturales, Haquinum, Sivardum, Ingeburgem & Ceciliam, hæcque nupta uni ma
gnatum, Bardero, genuit regem Ingonem. Sed regi Magno, fuperftites erant filii, Sivardus, Ingo & Haquinus, qui Suerroni non parum negotii poftea faceflerant. Aft modo Cælar Dani offenfus vehementer arrogantia, inobe-
, quo au- ________TOMUS SECUNDUS. 15
inobedientiâque, invadendi Daniam, & imperio reftituendi, fedulus ca- ptat occafionem.
Cæterum Stephanus primus Sueciæ Archipræful, XVIII Julii, fato
rum violentia fublatus, in fuo apud Alvaftrenfes monaiterio tumulatur ; Illi autem calculis presbyterii Upfalenfis, Johannes fubrogatus, miffis in Italiam legatis, â Lucio III. poftulat confirmationem ele&ionis. Nec il
lam Pontifex folum lubens impertit candidato, fed infuper, V Novem
bris, Veronæ omnia Ecclefiæ Upfalenfi roborat privilegia, & ipfam cum bonis quibuslibet fub fuam admittit protedionem fpecialem, fimul ve
tans, ne quis Sueonum defignationi Archiepifcoporum fe ingereret, vel ex- communicatos ab illis, officio reftitueret, & confuetæ hominum converfa- tioni, fecusque facientem, fubjiciens horrendæ maledi&ioni.
Anno MCLXXXVI. Johannes, Sueciæ Archiprælul, reverfis ex La tio nunciis, per Abfolonem Lundiæ initiatur. Verum Ripenfium, Ste- phanus antiftes, fanélimoniâ confpicuus , felicem exhalavit fpiritum , &
fiaétus fepulturam è regione fummi chori, juxta meridionalem in ba- filica parietem, miraculis corufcavit. Huic fucceffit Homerus,quoau- thore, XII Ripæ Canonici evadunt regulares, & totidem feculares, illoque fedente, bibliotheca & fuppellex Ecclefiæ, plurimum illuftrantur. Nec mi
tius pietate ac liberalitate B. Thorlaci, floruit Ecclefia Schalholtenfis, Quem XXIII Decembris, ætatis fuæ LX, & officii epifcopalis, optimè adminiftrati XV anno , mors abripuit, forsque melior ccelo intulit.
Canutus porro Danorum rex, in Eltones fuis infeftos littoribus, arma movit, & interea Bugislaus, Pomeraniæ dux, de Cæfaris voluntate, Ganuto fubjeâionem abnuenti, fuccenfentis, Rugiam invadit Daniæ paten
tem , quem Abfolon inde profligavit. Suerroni etiam novæ in Norvegia turbæ moventur ; Siquidem monachus quidam, cœnobio deferto, fe filium regis Ingonis mentitur, & commilitones natflus Magni, nuper defun&i feétatores , Suerronem biennio domefticis moleftavit tumultibus.
Anno MCLXXXVII. Abfolon paulifper galeâ fepofîtâ, curam infulæ hifcepit, in fynodo Daniæ provinciali, cantum ecclefiafticum, & horas cleri canonicas, emendans, uniformesquetoti regno commendans. Tunc Norvegiæ Archipræful, Ollenus, fuo valedicens officio, vitæque commet- do, Ericum Sravangriæ Epifcopum, adipifcitur fucceflbrem , Romæ confirmatum & confecratum.
Anno MCLXXXVIII. Suecos mare accolentes, Curlandi prædan- hir, & Melerum Uplandiæ lacum ingreffi, Calendis Juliis Johannem re
gni primatem, in prædio cædunt Almerftechenfi, & ipfum Upfalenfes com lu&u tradunt monumento, mox eligentes Petrum, qui âClemen
te approbatur, & ab Abfolone inauguratur. Inde vero piratæ digreffi ,
^ntiquiflimum, opulentiffimumque Sueciæ emporium, Sigtoniam, divi
ns fpoliatam, incendunt , quæ ad priftinum amplius non rediit fplen- norem & honorem. Authoritate fimiliter, poteftateque Clementis III. â uaniæ Præfulibus follicitati, ac probe informati, B. Chelianus nunc Di- v°rum albo inferibitur. Quando Henricus Leo, Saxonum princeps, ex
pugnata & defolatâ Bardevicenfium urbe, reliquias ibi repertas divi cu- JUsdam, dudum illic prædicantis, ac morientis, interimque plurimo ift- nic honore florentis , Canuto Daniæ regi, fuo genero donavit , quas il-
e’ velut thefaurum eximium, in patriam multa traduxit reverentia.
Nunc etiam tertio, Canutus ab Imperatore ad colloquium accitus,
&Itu fuperfcdit, fubverendo, nè cogeretur, prout antea S. Canutus, Sueno
? pater Valdemarus, ad fpondendam imperio fubjeftionem. Ideoque Fri- cricus , Sc quod dimidium dotis filio promiflæ non obtineret, venemen-
B 3 tiffimè
UMiï
?
liilj
ft 1
n
M
,quam mit
haâynus annis elaboratam, tantaqué ele-
M-______________________________ __ ____
tiflime iratüs , fororem Canuti remifit inviolatam ; Atque Thuringi#
princeps Cæfari gratificaturus, fuam quoque repudiat conjugem Ghrilti- næ matrem, vel fororem, & utraque vitam Ro (child iæ monadicam am- ple&itur ; Canutus porrô, XXVI Julii, Valdemarum fratrem balteo mi
litari , & ducatu Slesvicenfi, qua par fuerat folennitate , donavit.
Anno MCLXXXIX. In comitiis Moguntiæ celebratis , bellum ab Europæ decernitur principibus Paleftinam recuperaturis, quam Saraceni ante biennium armis fubjugaflent. Itaque Cæfar hujus caput militiæ futu
rus, ne Danus hoftis, in fua infeflaret abfentia imperium, ipii prius recon
ciliatur. Poftea ille, cæterique Scondiæ reges, ab Imperatore, ad ferenda fi- mul terræ fanétæ fubfidia, provocati, navales conjungunt copias cumFlan- dris & Frifonibus, littoraque infeftant L navium clafle Africana, & muni- tilfimam expugnant urbem illic Silumarn. Inde veroScondii Syriam in- greffi, nifi opem Italis tuliflent, Ptolomaidem oblidentibus, hos Saraceni penitus deleviffent. Demum univerfo Chriftianorum adventante illuc ex
ercitu, eo ferventioribus animis Ptolomais expugnatur, quod crucem ibi Dominicam, Hierofolymis ablatam, vana divulgafiet fama recon
ditam eife.
In hac porro expugnatione, virtus enituit præcipuè Scondianorum, Anglorum & Gallorum, teftimonio Abbatis Ursbergenfis, eorumque fortitudine, Saracenis Paleflina eripiebatur. Atque propter hujus defenfi- onem, & præfertim Hierofolymæ hoftibus extortæ, Teutonicorum ordo militum illic fumpfit exordia, indeque pofimodum inLivoniam acPrufli-
am propagatus fuit.
Suerro, Norvegiæ monarcha , potiorem exercitus partem domi re
tinens , illo monachum Bergæ, feftatoresque infperatus invadit, ipfisque internecioni datis , tranquillum habuit aliquandiu regimen. Quod tamen Ericus, regni primas, ab urbe reverfus, nonnihil perturbavit; Quando
quidem in primis confiitutionum executionem ecclefiafticarum, plus æquo urferit, cupiens inter alia,ut mulâæ duplo fibi majores, quam regi, pen
derentur. Quamobrem Suerro , convocatis ordinibus, illorum hac de re pofcit fententiam, ipfâque Ericus libi contraria non contentus , ad Ro
manum provocat tribunal. Et cum non obfcura rebellionis ac feditionis olientaret indicia, his fenatus regni occurfurus, ex legum præfcripto mandat Archipræfuli, nè impofterum pluribus incederet fiipatus fatelliti- bus, quam XXX. ac reliquos in lapicidinis , pro fabrica bafilicæ con- fummanda, non in militia, exerceret. In Dania, Regulares, Viborgenfium canonici, â Gemente III. flagitant privilegiorum confirmationem,illam- que impetrarunt.
Anno MGXC. Saxo PræpofitusRofchildenfis, fuam de regibus Daniæ hiftoriam perduxit ad calcem,quam inftin&u Abfolonis Epifcopi fufcepiflet confcribendam, non paucis haétenus annis elaboratam, tantaque ele
gantia concinnatam, ut Erasmus facundiam viri,ætate ifta fcribentis,fum- mopere admiretur. Itaque folum in eo reprehendunt illum fcriptores, 3uà Dani, quà Germani &Scondiani, quod plurima commemoret para- oxa; fabularum fcorias, pro hiftoriis paflim leétori obtrudat; nec alle- goricas veterum relationes,ab hiftoricis diftinguat; plus æquo fuæ faveat nationi; triumphos illi adferibat incredibiles, alias non minus encomio dignas, foedis oneret fæpius gentes convitiis ; & folis contentus rerum mo
numentis, temporum negligat ubique momenta, quæ non poftrema funt hiftoriæ ornamenta, fine quibus illa chaos cenfetur confufum.
Anno MCXCI. Canutus promiffionis immemor, de non infeftanda , Cæfare abfente, Vandalia, hanc impugnavit, poitquam ipfi morsFriderici inno-
CHRÛNOLOGIÆ SCONDÏANÆ
