D. D.
DISSERTATIO
JURIDICA,
De
CONCLÜSIONE
IN
CA U SS-A,
Quam
,SUFFRAGANTE CONSVLT. FACH JüR
IN REGIA ACADEMIA
Ul'SALlENSI, Süb PRtESIDIO,
VIRI CELEBERRIMI atqueCONSULTISSIMI
DN. JOHANNIS
ERICI FICK,
Philosophie &Jürium DOCTORIS,
atquejürisprud. püact. PROF, reg.
pubiico bonorum examinimodeste submittit
FRIDERICUS KULLBERG,
VERMELANDUS.
INAUD. CAROL. MAJOR.ID. XXIV, OCTOB.
ANNI MDCCLI1I.
HOlUS,ANTE MEIUDlEM, SOLUTS.
U PSALIiE,
Excwöit LAUR. M.
HÖJER,
Reg, Acai*. Typ.Uörrtwfaren t
tärcfcortic ocf) ^onftforfarne fUMftarcti
Witt
^Sgtdwbe Ädwfi«
IP^bfanfc fem/ fem ifrån fe ftdfajle åren/ cd)
w$å in ttn ttdrroaranfe ftnnfr dga fen ftora
för^
måtten / atfdgna (ig
afenfculf o#&4rjabcr$
trogna ommåtfnaf
f
bar jag fen(t)cfan
atrdfnuä:
mån tcfe <?&<?*/ min
^drafir^ber/
cmfotg/ocb
o- förtunna foftnaf t<(l ininn ftudiersbeforf
fan/b5*
ra éd) funna 'rfiMfdtta
att
minbog ocbåtanfa' at
tbifa någon
dtfdufla? (dferligem ?lc ti ferfore
unfran&mdrbt, at jagf rotf fetta
iilfdfle/
beten-ba jag fan åftaffommu / @fer
upeffrat
/nemHgen
flittt Academijla arbetet förlitanfeé mig ferpd' at
bet uuf manlig gaferrtg
tmneft anfeft büfroer. 9(f
•magfen férunne min
jtdra $fåtzl fatnr
min£4*
ra tno&ef/ båfe fdO ocb langwavig
lifértb) på
fet lag alt framgent må fågldfia
migaf få bulfa tå)
Kdra $otdlbrat$ ®ej!#fl önffer af innnflai
fjerta
firtJfafft 0öttr
FRID, KULLBERGf
Uemadmodum finis,. quem
ffbi
prsefixum habet (ocietas civi¬lis, tam ffngulorum civium eft, quam univerfae gentis,re-
licitas detendenda & amplifi-
canda; ita de iis in Republica,
bene inftituta, Princeps omni
nifu follicitus eft remediis* ff-
ne quibus
(ärta teäaque
civitas manerenequit, Ge-
rendum igitnr bellum, ut, jufto armoram adparatu
devi&is hoftibus, Vax tandem, & fecuritas ab ho¬
ffili impetu , reftituatur. Adminiftranda ctjam 2u-
Ilitia, Ted ita tarnen, ut lites lemel ortae quam pri*
-mum vel amice componantur, vel legitime deci«
dancur. Maximum enim eft in judiciis vitium, fummumqne itidem civitatis
malum; fiamultisqui-
dem mature fatis quaeritur
juftitia,
a paucis vero,idque
lero,invenitur
acqueimpetratur. Judex igi-
ta A 2 cur
tur cordatus hoc fibi inprimis datum putat officii,ut
de redituenda interna civium tranquillitate, didicfiis aliquarndiu turbata, quantum in illo ed, laboret, foaque iententia,
juribus
patriae & aequrtace nixa,dis-fociatos & laceraros civium animos con}ungat atque roolliat. Muka autem, antequam ferri fententra pot- ed» partim neceßario, partim ex
confvetudine
cu-jusque gentis,
fiint oblervanda, de quibus
copioieagunt
jfurisprudentitc Practica
fcriptores. Sed unustarnen debet deßgnari a£tus, quo exidente, fdat Ju¬
dex,
nihilfupereie,
nid ut faftis jam exammatispro-batisque legem cum
effeÖu
adplicet.' Ed vero iHeattus, qni Conclußo in cauffa a JurisConfiiltis folet
adpellari,cujus
ideam didin£tiorem, brevi hoc fpe«cimine Academica, tradere condicuimus, Conatum innoxium, licet imbeciikm, favore tuo B. L. fuble.
ves, id, quod omni, qua pardt, veneratianeac re«
yereatia rogo & ebtedor.
% IL
|
Ut vero tnnto facil ins conffet, quaenam dt Cotv
dußonis in Caußa indolesr nee non ufus, legibus patriae eonformis duo in primis nobis lefe oßerunt
jnomenta penitius contemplanda , quorum alterum c(ty ur veram Sc genuinam ejus, de qua dißerimus,
rei ßdamus notionem y alterum, ut verumejus u»
fum variasque didin&iones, quanta deri poteft bre*
vitate, determrnemus.
CONCLUSIO in CAUSSA, Svetiee. «dftftt
fluta aaionen, five ett Idgtygt <£tfatin(mc>c/ c«jo- tel
i i
De CAUSSiE C0NCLUSJONE, 5 (et mera dr ti( alt pämfmta (fafett/ en
äffdjeffei
atttvitoatt -wai'üa/ cd) fafené unüevfiaUanDe tili
^Oind/ éfi aåfus, quo litigantes
probatfambus c$ allega-
tionibus ulterionbus renuniiant, CS litem judici deci- dendam committunt. Scilicer, Omnibus propofitis/' probatis
& fatis d Reuttis, tandem,
nelites fitibus"
inculcentur, concfuditur trtrinque in cautta,
idque"'
vel exprettis
St
ptirisverbis
,vel erusmocfi,
ut'ex"
circumflantiis aapareat, rtil nlfi fententram judicis"
redare, vel conditionalibus, in
cafunl,
fi adverfarius"tiovi aliquid rterum nioliaenr,
conceptis. C fr PE-U
TRI MuLLERI addit, in
STRÜVIISynntgm. Jurist
frud.
Exerc. lX,Libr. V, Tic. I, Lit.
pc. p. irr, 599.Hanc cau(las conelufioneni irnmediatae fubfequicur partium
falterri tacita confefüo, quod, finita fic
a-Öionis dffputatione, velint
judicis de fite exfpe&a-
're fententrarni, fine mora
ferendarti:
unde & Conclu•fio in Caujfa,
Caußz Condußo dS Submiffto controverfiß
<idaecißoneffty ICtff fynonymice converti
folent.
Pe-nes Öermanos caufla hifce pleriimque concluditcir
verbis: rotf bfeuüt junn liefet
feefcbfoßen babett/
aut. tut! biemtt tit tec&e jur
recbtfKtjen Sutic{)ctDtttt0 gefleöet bähen- MÜLLER, loco citat©.
§,
tit
Expofita
ficbreviter CaufTas Concfuiionis in«
dole, non
difficile
erit,abfolutam ejus
, in quocun- quepröceffus
beriefe,neceflitatem oRendtfre. Si
e-nim , contra XXlV ©öitt.
9ie$(.
antejudex
tulerie fentenuam, quamlegitima cauffe tognitio ad finem
rtee
6 De GAUSS# CONCLUSIONE.
r
rite
perdu&a fuerit, manifefta
utique committitur nuJfitas, perquerelam retradanda.
Efthoc fubftaivtiaie quoddam proceftus; uc partes fufficienter au-
diantur: hinc fentencia, qu«, omnibus, quse ad
rem
pertinent, nondum
riteexploratis,
fertur, il¬legitima
cenfetur. Quemadmodum Citatio,
illegi¬tima & nulla, idem praeftat, ita& cognitio cauflas,
non
plena & nulla, ejusdem erit valorisj leges
e- tenim tantum non ubique plenam controverföe co-gnitionem
Judici injungunt». Partes quoquefemper,
vel
quoad
fieri poteft,plene funt audiendi
incauftatam acceßoria, quam
principaljs idque
vero non ali¬bi, quam coram
judicio, judice
nimirum pro tribu-nali ledente & prselentibus regulariter adverfariis: e*
tenim non effe cf nonapparere in
jure
tantundem va- lere novimus. Nullitatis autem querela, qux inhoc genere olimfuit perpetua,
jam
annua eft, ita ut, intra anni fpatium, JudiciumRegi
um fupremumadire debeat is, qui fententiam, quam illegirimam adeoque nullam putat, mutandam cupit, velrecra- ftandam, Conf. XXV, 22. SRdtteg. Ralfen«
§.k.
Promifli memores ($, 2.) ad varias cauftse con- clufionis partitiones properamus.
Quadrupliciter
autem dividi folet Conclufto in Caufta, & primo quidem in Veram
& Fiäam. FIGTA Caufta;
coa clufto dicitur,quando
ob contumaciam Iie-i,Iis
ut proconteßata, ita etjam pro conclufa habetur.
Conf. Cap.
XII § §. 3. & 4.
SRdftcg, $5ßlf*n. VERA
autemIfta
audit,
De GAUSS# CONCLUSIONß. f
audif, qu/c^
acht realiter exißentes alfoltitur, &
haec fecundo vel
Fxpreja
eft,vel lacita. EXPR ES-
SAM in caufia eoncluhönem admittunt
litjgances*
quando a
judice interrogati;
mplura, ad Caußarx
fr&fintem verg per
tittentia, prof
errevelint
autpo/fint
momentai rotufidis plane &
expreftis verbis refpon-
dent, le fis, qua:
a£ta fönt iaril fubfiftere, &
am*plius
nihil nifi litis dedftonem exfpeßtare. Heic ta¬
rnen illa Judici cautela eft
obfervandaj
ütquaftiü-
nem hanc fuam, una cum
diftin&a refponflone Par¬
tium, in aflfcis
fidel
iterädnotarijubeat; fic enim
pfa*cipitantiae in
judicando
nequidquam accufabitur,
TAC1TA Vero eft conclufto, quando rX
circumflan-
tiis tandern adpctret,
nihif tufi judici
$fententiam fu- fereße:
quain caufia concludendi ratio apud nos
uficadffima eft« Circunfiantia autem
huc fpe&an-
tes func fere, qua fequunruf.
f:o Si 8z Libellus A*
Boris,
-jjnbsdaii/ 8z Exceptio Kei, gftrtlqtfogetr/ una
£um allegatis
fcriptisque inftrumentis- huc .referen-
dis, judicio
legitime adeo fuenrtt inftrtüatäj
üthi*
ftoria Facti & Proceftus fufficienter lüde
probari,
iftatus quoque
confroverftae formari, pöftulatorurrt
& in litem impenforum ratioßes,
deter minan
qne*ant facillime: tum, confentiente praxi $ in
cauffis*
maxime Ievioribüsy ftafim & fine
ultefiofis litis
pro#felatiorte judicatuf<
prafertim iß foro Exfecutivo, inque Prima, utidicitur
,-Inftanfia fori Procefiualis*
2:do Ubi Reiatiö qüideffli
Sveth« SetdftClfettr fit
controverfantibus legitime
tradita, fed ab iisdem,
fine öbßrvatioüe &
refervatione«
pnrefubßripta &
m*
8 De CAUSSjE CONCLUSIONE. j
mutna eorum adfenfione
infuper
firmata. Si enimin lila litigantes, ubi, admandatumjudicis, fubfcri- benda eft, nihil defiderant, ((in minus, pro fiilo
euriae noftri temporis, raro auc nunquam fieri hoc foletaliter, quam ut Referenti qnidem pro labore
agant gratias,
feA
Examen, uti dicitur,vivum, adhuc jurepofttilent) caufla
quoque exirtimatur conclufa.Kela'tio aiuem, qua; nobis dicitur Enumeratio A£to«
rum fecundum feriem temporis & concinna eorum
Narratio,
qfee
in caufia , jam ventilata, obfervatu digna ftierunt, tam a Transmiffione aBorwn probeeil difcemenda, qua judex Supremum Dicafterium Aulicum, hoc vero quam
fepiSime
Regem, conlu- lit de lege in prsefenti cafu re&ius obfervanda;quama fic diäa hubmißtone caufft, qmefit, ubi cognofce-
re quidem , vel ecjam judicare, vi jurisdi&ionis
fuae bitetifiv#, valet judex, fententiam veroautfer- re, aut latamexfequi, ullojurenequ.it, antequam a fu-
premo, cui fubeft,judicio caufia fuerit vel adprobata
vel decifa. Et 3:0^ denique, quando infuper Exa¬
men vivum
mttflbtfKgt
fötl)ör/legitime fuerit celebra¬tum &adfinemriteperdti&um. Hoc contröverfanti- bus
fempcr
integrum efl petere, antequam fertur fentenda, at non femper illud judicant necefiarium.Ceterum, quando, quomodo, & tibi, ejusmodiexa¬
men Partium orale vel petendum fit, vel inftituen- dum , uberrime docet nos Codex Fridericianus in Cap. XIV, 9Wfftq. Conf. NEHRM. Pro*
teg, Ovih
Cap,
XVI.$. V.
De CAUSS/E CONCLUSIOJNE. $
rr, .
V'
Tertia caufTse conclufionis divido eft, qua iii
Puram 8z Conåittonatam, feuEventualem, difpefcitur.
PUKA efl:, qu£fme exprejja conditiotie perogitur, feu quando a&is nihilfeaddituroslitigantesexprellevelta- ckefignihcant, Qu& vcro ccnditionem /eueventum ponit,
e.g.nifiallegatum ad Verlarins valeat exhibere inftru- mentum, idque litfide dignum, quod cauffe jufli-
tiam vel qnovis modo alterare queac, CONDITIO-
•NATA äudic, utpote quse fub cerra conditione &
claufula falutari cenfeturtempeftive fafta. Ceterüm,
Eventuaiem hanc caufe coneludonem plus habere difficultatis, quamquae pura eft, qüisque videt; un*
de etjam minus in foro eil in ufu.
Quarta
dividendi
ratio in obje&i feu cauto de¬cidendi indole 8z quantirate fundatur, unde conclu- liocauftae, itidem Vera, exlurgit vel GENERALIS
-vel SPECIALIS, lila, totam caufföm, & principa¬
lem & accelToriam, judicis deeifioni lubmittit; bcec
vero certam tantum ejus partem judici decidendam tradit. Sic non nunquam, de fundo vel ire alieno reftituendo, lententiajudicis expofeitur, damnis ve¬
ro, uluris atque in litem impenfis, novo 8z pecu- liari prorlus a&ioni, ubi plenius hic omnia demon- ftrari probarique poffint, relervatis. Conf. Confult.
Rti. Prtßdis Coli tit. de Cauflae conclufione.
§. VI.
Pkiraquidem de nobiii hac materia dici poflent,
in primis Ii exterosICtos conlulere vacaret: led ten>
B poris
De CAUSS^ CONCLUSIONE.
poris anguftia non
minas,
quamvirium defe&us
Stcurta lupellex, pedem
heic
figerejubent,
Coronidistarnen loco pauca de
EFFECTU Conclufionis
in Caus- Ja in medium adferam.Scilicet, claudit
illa ospartibus, id elt,
excludit allegationes &
argumen¬ta^
ulteriora; led, qnod probe notandum, Judici
non item: huic etenim femper, ante latam fenten- Ciam, liberum erit in cauflam inquirere, atque adeo
Conclubonem Cauflae a controverfantibus faftam relcindere. Iniquum quoque non nanquam
eilet
pra-xiqüe contrarium,
partibus,
antedecidonem
caus-lae accellum petentibus novaque argumenta, quae,
polt laftam
conclulionem,
velforte
conquirere,velhl meutern tibi revocare, potuerint, docere volenti- bus, omnemdenegare
audientiarm
Anvero, poltpu¬blice
{am
dehgnatumfententias ferenda
tempus,©cfcari anfllag (TjeDt
tiü
ComitCap, XXIV,
$.5, SHdtteg. 55. ukeriorhsec peti &impetrari polHtau-
dientia, nec ne; quaeftio alrioris eft indaginis & quh?
dem (Jiüicillima. Exiltimamus, autem nos;
ju-
dicis oinnino hoc eile reli&um arbitrio atque
Prudenti#.
SOLI DEO GLORIA.
Politiffimo Diflertationis Hujus
AUCTORl
Populuri integerrimo*
T ubéiiter quidem & méritoiii Jäudes TuaS Polititfimé
^ Dme excurreremhac praeclara oecafiöne, nifi priuS
nota mihi Tua &e/Tet modeitia 8c meä imbecilütas: Ipfa
tarnen afquitäs poftulat, éum, proTeprofequör>arnorem publice ut fignificerr»; fcilicet * tot omniUO fynt.Tua* Po- litifliitiep.-nes inme amicitise documenta^ ut ad ea rite praedicanda nuWajmihifuppetat>nec fufficiat verborum co*
pia. Gratulor itaque Tibi egregiös iri literis profe<fius„
Voveö denique velit DÉus O.M. Tuis in arte ThemidiS
Conatibus lta fua benedi&ione ade/lfe* ut laböris Tuiitu*
diique indefefli fru&us carpas uherrimos.
KiCCLAUS MSSÉLGREN*
Medi& Bot«StudioC*
Domino
AUCTORlDo&i/fimö,
Åmido finguian*
Tuam
fensin
elegantidinliteris: tfte
acollocatam
Tua teftatur Differtatlojefle fuvenfutem*
quampra*«
ad fuas,Tu adeofeliciter 8tegregie expofuifti circurnftantiasj,utnonnih magna laude hoc ipfo Te dignüm reddideris«
Non pofTum itaque non hunc Tibi fucceUfum 8c ingénil
felicitatem ex animo gratuläri* cum bncera ädprsecatio«
I ne & votoi üt cüntfa Tibi profpera ex animi fententia fiuant.
J, E. TEL1N,
MONSIEUR.
Le travail cl ont vous mus i tes cbargé, fnontre au public,
cjue mus penfiz a
favenir de le cuhiver,
eucove dia-vantage, pour
hittlilé
dela Republique
; ce qui ttfencou-rage quoiqit axec fimplicité, de loÜervotre Zeleardent
four la dcfenfe de la jufltce. Ce travail mexciterad'au~
tant plus, moi meine que
famitie dont
nous avons tou- jours eteliés, thefaitßuvinir demon devoiryaude la derfornes
äuqucl
je nefaurois paffer, fans mefaire un tresgrand ton.
Venia
pour quoi je vous affure$ quun.deffein fl louable, me menera au feint, cPouje pourrat
vous montrer encorlepus, mon defir intcvieur, queje
ne le fais aujourd' bui par ma plume, aufft bien que Pamour, avec lequel faurai Ihonneur de vous felici-
ter dlun plus grand avancement, ou vos talens vous fe*
ront parvenir; Soi pour le profit de la patrie, qui pour etre
tappui & la defenfe de
v&treprocbain»
Voifa ceque foubaite
celui
>qui efi
MONSIEURVotre tres tiömljlé ferviteur MAGNUS SILVIUS.