Dissertatio philosophica de admiratione qvam ... Sub præsidio ... Johannis Bilberg ... Publicæ bonorum censuræ submittit Torstanus Eurelius D. Verml. ad diem XV Martii anno MDCLXXXII. in auditorio Gustaviano majore

Q» Ρ. F. S.

; f..i?

blSSEXTATlO PHIIOSOPtiICA

DE

admiratione

QvAM

Sutfragänte

Atopliflutia

Facültate

Phi!oiöphica,iri

regio

Upiaieoß

Atheoso Sub Pfc^sioi©

CSLEBÉRRIMI VIRt

ÖSi

_JOHANNIS

_9&3δΦ<8Κ@

Mäthem, Prof. Ord. "Publices bonorum _{cenfurcs [ubrnittit}

TORSTANUS EURELIUS

D-Veröl«

MdittnXVMartii Anno Μ DCLXXXtj0

m Auditorio Gußaviano _majori.

0 P i AL Λ

*

'"HlIII '«'ιII ι ... 1 ~rtM.ll 1-|V

tfflfo

ti&H&icvi CuRiö S.ä.

U»

&

Ac«k

Reverendißimo

in Chrifto patri

ac ^

ci

DOMINO

dN.m.

_erlando

« %

O

SJ? a w

Vcrmlandix,

_Daliae,

_&

_Vikix

-Borealis _{Superintendenti}

_graviflimo,

_ei

Jicclefixque Carlftadienils _paftori !~

acConfiftorii ibidem Prxiidi

Vigilantiilimo,

Patrono meo & mecxnati _magno.

V 1 _{\ 0}

PL Reverendo Φ

_Ampüßitnö

Du. μ.

_{ματτηιλ}

3

β

δ

»

Paftori Ecclefiae

_Holmenfis

prima

rix,

_{Confiftoriique}

_ejufdem

_prxfuli

graviilimo

_{mericiiTimoque,}

_hutoth

promotori & benefaäori fu0 rcvc-renter _iufpicieodo

f ΧΛΓT vy ~FZ NS^A

fTT^emeritatis

forian

crimini

ob«

^

_I

_noxius

_ium?quod

_Veftris

_No«

minibus hoc nieum

quale*

cunque

ingeniiipecimen

eaqua

par

eil animi

iubmiihone

8c

reverentia

inicribodedicoque,·

Verum

3

uti fpe·

ro, hoc

excufabunt,

tum

favörifte

quo

iiterarum

cultores

ampleéli

ίο-letis, tum

huimanitasquam

excelfior

indoles vobis inferuit. Pr»terea

nunquam

ita

animum

meum

fubit

recordatio beneficiorum,

quibus

rne vobis devinxiftis,ut

nonftimu-tamaddant _magnum

aliquod

_in

de«·

bit»

_gratitudinis

_ac

_obiervantiae

mo-"umentum

(neingrati

_nomen

iub-irem

₎

_praeftare,

_ac

_proferre.

_Igitur

cumconftantifincer»

religionisdu-caminiZelOjfedulamq;

curam

ha-beatiSjUt

artes

floreant

liberale$,mu·

nus hoc chartaceum

vukui

veftro

©fferobenigmgnifliaio^

^mcnne^

quc

ftudia

veftro

favori

fubmifle

ha·

bco

_comrrendata;

_{DeumTei Opt.·}

Maximum

humillime

venerans,ve¬

lie vobis

_prolixam

_{largiri vitam,in}

Hominis

lui

_{gloriam, patriaeqne}

e-molumentum.

Vajete

& favete

tm tus

ρ

Curi int 'tio. Toaixano _fro

Vtftwum

JLe&ori Benavolo Sc Candida Salinem & _{profpera qua:vis}

xhibiturus hane

_{differtatiunculam}

exiflimo

t retion

ej]e de

ipfa

matt-Ε

h &

_confcriptiom

_metbodo

_multa

fra~

fori,

cum

_fauch

_tan

_tum

paoellh conti"

www ca

qua

tnfervuc pntißimum

vi-jflunt

_mihi)

_de

_licet

_{nOn omnta qua} tm

_jubtile

_{mtretur argumentum}

affecu-lM

_[um

_{t atiamen}

_fr^eipua

_quantumin·

ψώ _{tenuitas pr}

_{oftare potuit,}

_deligere

I(ura

_fuit

_,

_rtlinquens

_qua

_omißa

fue-Μ _{aduberiorem materia}

_{bujtu ilfußra*}

tionem

_ingentis

_{maturioribus,}

_Φ

_quibus

"Mus

_eße

_poterit

_acumen.

_Non

_omnu

tßumus

omnes,

imo

nec

(ittgula,

_ito,

0<

_froci

dolor, d/i«

_c/?

we/w

humana

tywrata teyebm, utmtamvaßo

enff£ Oceano

_ßne

erudit'me

_rara,

_®

ml-tarum rcrum

experientia

_pr

öftrere

nemo

pofiit:

pratered

Celßßimis

mgeniis

,

$

ftupendts doclrina

wis,

ac

in

htem

fet

Ρ

omne

aVumverßti/ftfnis^quoque

juus

in·

C

ejje

potent

error.

Ne

m.rere

igitvrj |

Leftor C andide>

fi

quid

a

mehic

fa

|

erit

_commijjum,

_qui

_nuila

_inftruck

6

dotlnna ,

errori

tanto magis

fum

ol)·

v

* fjoxius. Tmm

ergo

erit

ignofcere,

W·

jtia

conjulere,

1>ero,

y?

/;0C

^

qu

bumanitate tua

impetraverim,

grått

Al

mentete

profequi.

fale.

ne eis Ac Pli du ad ftu na Τ««'·

itf'

B. V. Thcs: f.

Ariecatem fui _ipfius

fe-cum ferre

commendatio-nem» ciarius _peripici

riequit qyam ex ipla

quam traäandam

iulci-pimus Admiracione,

id-que non tam _jucunditatis

oble&amen-tique foiius, quam utilitatis ac

fcien-tise _{cujuscueque promovenda? caufla;}

quodneminem inOciasiturum arbitramur. rffftäturentm_{intellefåus.intelligentia veri nort}

parva voiuptate, ut aic Cardanus,

glorio-famque

habetur magois & prxclans ne^ godis _pciTe vacare·

II.

In re _{plana icpofitis ambagibus,}

cum

neminem morari _{pcßlt non ambigua}

vo-cis _hujus

interprecatio; derivatur enim Adouranoa _{rniror, quod Martinioin lexs}

ihiloiog:

ab Rebr r~"1K1D vtfw de«

dueicur; _{quia qui rniraneur rem intente}

adfpiciunt, _{fereque nonOne voiuptate 8c}

ftopore; definiri_{poteric: Amma} repenti-Ua_{occuöatiocirca}

rerum novarum_infohtarum*

fw_{(onfidcrationsm, öriginein quippe}

ck cxcauflarum

ignoratione:ficcnim

Phi·

lotophuslib. i.Metaph* cap. z*

i^cntpav

%ajf fayμαζών oniKf uyyow.·

Vetcreiquc

miran_pronefcire faepenumero

ufurpaiTe

ex

IMauto & Yerentio diicimus. Hincca

miraculacomrounicer nuncupantur, qua: Tindemanaverint aot _{qua racione}

confti-terintdignoicerearduum

eft.

Val:

Max:

rar

libri.c. 8. ini

III. pre

Objeåumejusnon

efl

bonum

aut ma·

bui

Ium,ileuc vircuturn ac vitiorum

morali- ftu

umque adionum

eile fölet;

fed

cognitio

lite

tantum rei _quam miramur.

Unde

quoti·

di{<

diana & nota negligimus, ipfaque

licet

led

ådmiracione _{quaiidoque digna}

_fuerint,

_vat

tranfeunt tarnen concemnunturque pro- qu«

pter

conivetudineni;

llcuc

Terentianum por

illum: tcedet_{quotiåtanarum formarum,}

Iroo

^r

vero eamobcaulamdifficilima quaeq;!*'

(ii<

penumero pro

notis

haben

tur;

nimirum ren

quando judicamus aut

iupponimus

nos

>ηε?,

cauflas eorundem vellcirc, velminimum non

taleseiTc, utin casinquirere_non

mulcum

φ,

βt _operae.

ηΦ

I V. ni>1

Re&e _{itaque Plutarcho qtisft:}

_natur:

f>ro

ί» raris_{admirationetn,}ut_{quacratur quopaéto}

ϊν fiac, _{quodtarofit. Etprofeäo ita conir}

ic pofiti iumus_omnes* Nam_e.

g. in corpo*

χ rumcarleftium curiu ,nonminus naturale ;a eftunuminlaticudineiii defle&ere_»quam

12 aiccri _{eregioneopponi}

jiiludauté prqrfus

;i- _{negligimus;hoctarnenquando acciditmi*}

x; _{ramur,quia rarius, ac quibufdam etiam}

inlolicum_{jadeo fåne ,utnonnullispridem} pro_{portento fithabitum} , ficut ex

moti-a- bus animornmdtverfis, circa _hujus aipe-li· dum _{colbgerelicet, itaturbati erant}

mi-:io litesAlex'andri _{iaper defe&u lunarin ipfo} ti* diicrimiiiis _{tempore, ut non nifi xgre}

:eC dedari _{poifent, e re nata mendacio a}

t» vatibus

iubje$o4

_{Qvinhocipiumhodicf}

o- kné _{vylgo nedum eruditis}

aptum eftmi¬

ni _{ponere,famelica nugivendulorum Calen·} ao _{priographorum natione}

ex regulis artis^

X' (iidiis_{piacet)praecinente.Egregiehanciß}

m rem _{Seneca: Hicc&tm aßrorum,quihus}

im-OS _{toenßcorporis}

pulc'britudo dtßingyitur,poptiium m Wiconvocat.Atcumal·quid_{eK moremutatum}

m Φ»omnium _{vultus in ccelo}

eß, fol (fieftatorem

ηΦcumde_{feitnonhabet,nemoohfervat lunam}

ηιίι_{laboranter». Tunc urbes conclamant»ttinc}

irr fro_{fequifquefuperßitionevanatrepidat. Adeo}

Te _vatvrale

eßmagis

nova quammagna mirari,

l;. ' A _i Idem

tdem in Cometis fit

Sic/ vid.

lib.7· nat.

gii

quirl», c. 1.

Lucfetius

huncmorem

ele-

atl

gannfljme quoque

depmgit lib«.

a.

2Vi/ ftr

adtomavnam&c, mi

, V. na

Vis _igituf

_admirationis

_potiflimum

_a

_im

novitate detivatur5 repentina enim

ifta

cn occupatio mentis circa

miolita

mutat

ed

mocum _{fpintuumin organis}leniuum,_{au· pa}

gerque adeo

hunc

curlum, ut

iotcrdum

Q

cogitatiouumpriorum

prorlus incipiamus du

dcmctuiniflej quodlispJerumque

accidit,

nii

qui non multum coniveti rimare

cauflas

Ii;

rerum aliisintenti huc_abripiuotur,

haud

_no aliter ac tremefaéli iubitoqué terrore

St

percull]fnon

amplius attcndere

foleot,

nu

ad ejuldem impreifionis originem.

Qv*

an ratio cfiicerc iolet, ut interdum in ex- rig

tremorum alterutrum incidamos, _{prout po}

in _lequcntibus

_apparebit,

_tu:

V u CO

Sed & non _parum hanc paflioncm _{nUi Rü}

tritvehen entia motus iftius, ac

quafiin fal

fumtno _{vigore eonftituta ipirituum opc-}

fei

ratio. Totlus enim animi eovertitur oc' ivi cupatfo, fortioriqueferrifpinrus

contin-gttifnpetu,atque

futurum

fuiUcC Ii

du^us

Jcqueretur

confmo*.

Qvod

exeftiplo

m**

ob

lt. e-tif a fta tat |U· im us Sit, las ud ?re vac :x-)Ut lU' in )C' )C- in-tus **· S«

gisfamiliariilluftrarenonpoffiitnusquam attendendo ad habitudinem_corporis no-ftri,_{quodcontinua duratum,acquafi} do-mitum aflvecudine, _{ahquibusin partibus}

nonfentit motumtibi ordinarium,_ac

pro-indcminus diöicilem. Nudati enitn

feci-cm_& manus vitn _{frigoris patientius fcrrc} edo&i lumus _{quam fi latus aut alia}

partium violenuae ejus exponcrentur.

Quin & adverlus hyemem in plantis pe-dum_{aliquibus eam efle tolerantiam cer«} nimus, _{utpernives incedere} queantillac-fi; _{quodipium tarnen inasfvetis non fine}

noxa tentaretur. _{Qyo facit refponfum}

Schytac

apud Kilian: üb. 7. c. 6. _quicum

nudus _{incederet, ä Rege fuo interrogatus}

anne _{frigeret? quarllvic rurfus ab}

Rege,

"gerec ne ipiifrons, _eoque

negantejre-pofuit,ienec _{rigere, qui} quantus

quan-tus _{clTec, frons efTet j}

quafi dicere vellec,

confveeudineefFedum ut_{corpus nonma¬}

gis quam facieshyememfentiret. Etqui

fabrilia tradant_{opera,ldngeintenfiorem}

ferre_{pofle calorcni, quamminus igni} as*

Ivefados,

quis internos nuncdubitat ? VII.

Ceterumintcf novailla &_{ignota, qux}

°bjedura

Admirationis natur* feeimus,

6

i

nonomnia uno nosmodo feriunt,cogita- co

tioneique noftras occupanc.

Communi-

Di

terenimadmtrari iolemusmagna & prs- go

celientia, _quxvelnobis

_{vel aliis}

_contin- am guntinopinato.

jidmirationeiuf\xi\tQ\c*\>

ch

2. off:c. lo. afficiunturnqut anteire cateros ^

virtute_{putantur,&cumomni carere}

_{aedcccn, fac,}

tumvero ιάvitiü,quibusaln

nonfaale

po

flutit

vol

obfißere; In bonisiremqua:

nobis

non

opi-

(tut nancibus_{concinguntnimii}

_{interdum mira·}

bis

toresfumus* Regi Sidoniorum

Abdolo Hi

nymo,fomnio

fimilis

res

videbatur,qvum

fuL

purpura ipfi

veftis

eflec

inje&a

juila

Alcxandn _{Magni, ita ut iatis ne}

_iatii

effent, qui tam protcrve ßbi

iiludercnt»

adt

emiffospercontarecur, (icut deeo

refetc

no

Curt: 1.4. c. i. Ådeo lsepiuicule ha?cpas-

hil

<iovires eciamfumit, 11tinterduminalias, de

aut_{denique in}habitumdegenerare qneat:

pie

quod

mfra oßeniuri erimus.

VIII. mi

Subita _{porroquaecunque}

_Admirari

ίο-

_rur lemus. Unde videmus _aliquot

_induftria

_fpe

acagilitate manuum cantum

eßicere,ut

vej

admirationemiui _{apud quoicunque}

_pari'

_ter

ant _ingentem.

Ex

_quogenere

lunc

prz-

e«

fiigiatoresilIi,vulgo

diäi, quorum

artificium

foJa hxc

agditaS

com-a- _{commendae, adeo ui}

pro inftrumentis ii* _Diaboli

paifim haberi foleant, acque vul*

ε-gooculos faicinare crcdanturj _quibus

n- _annumcrari

poflunt iudicris artibus

ma-I· _{chinatores alii,}

qui ucaic Seneca Ep: S 8,

os _jiefmata

perfe furgentia excogitant, tabulata

o) _{facileinfublime crefcentia&alias}

exinopinato

nt _voluptates,

aut de krfcentibutquacoheerebant,

>i- nuthü

quaäiflabant fuajpontccoeuntibus,_aut

a· im

qua eminebant paulatimin fe refidentijfur·

0' _His

imperitorom feriuntur oculi omnia

m

iubito(quia

caulasnon novcre)mirantiü.

to " _IX.

ni _Peregrina

autcm mirari cuiquc genti

t» ideo_{faiDiharecft, uc quibusdam}

tantum

tft nonin ruinam iui_{ipfius·acperniciem}

ad-is· hibeatur, _quando

omnia imicari,ac proin-demulta tibi _{nequicquam profutura}

am-it: _{pleåi non ddinunc. Cuinaorbo}

jam diu

fcmedium nontam_{iperamus quam}

opta-mus _{adhibitumiri. In caufa eft}

nimi-o· _tum

voiuptaslila quampercipiiuusc2

a-13 _fpeitu

ignoto, ac ea_{proptcranimuen}

mo-ut _{vente inamoremiui.Confirmat}

hancfcn-i- _tentiam

Pbiioiophus iib* 9 Rhetor: c. 2,

ε*

τωνϊνήντων_etcnv,tjjv

3 73 favuacpVe

# _X.

Qvin & ea _{qux cum periculo}

_infigni

y

s

funt _{eonjunåa non minus}

_mirari

_iole-

_tu

mus,indcquc

aeftimarceosadmodumqai

Η

illxü cvadcrc, vcl\xü fortitcr eadcml'u- id

fhnercvaluerunt· _{Qvotns enim}

_quilque

ert, _{quifortia faäa illuftrium virorum}

_in

_qu ccrlumnonextollit? aut_{quis animo per-}

tu

volvcns pugnas accrrimas, non miratur

I

o

intcr _{ignes actcla hofti obviam irc}

_etiam

hr

ignavos auios;

prariertim il

iplc

talium

ejf.

ipeéhtor nunquam fuerit,

autiifucrit,

Ib

ocioius. _{Qvare Plutarchusdeviribusora-}

_rit

tionisvcrba_{faciens, lib. de liberiseducan-}

hk

dis, damnacillam qua:nimis

graciliseft,

un

quippequar nihil habet ad

percellenduni

rai

roboris, ac idcirco adhiberi fvadec ea Em

quaecumpericulo iunt conjun&a,

ratio-

nu

nemaddens τομίν άτ^)Λλίς ί7πην*ίτουι

μόνον,

το3

clfowJvvov

^^υμοίζίται.

Χ I. c°

Ex genere quoque forcuitorum, qu*·

re

dam _magnopere

_admirabiia

_videntur;

_nc

pradercim quando talia funt, ut non te-

ce;

mere ledexinduftria fafta eile videaotur.*

igi

in _{q^em cenfum referc Ariftoteles}

_{ÅrtJ pr}

poet:Cap,9, Calum

ftatua:

Mityi»qui

P'(

incidit_{in Caput c|usqui}

_(Ylicyjm

_ohmoc*

fic

ciderat; unde vila ert _ipla,

_quail

vindi-

ΊΕ

^ tum_{fpcåator nihil tale metuens adcHer»}

ii Huc _{percinenc omina divérfa,lomnia ÖC}

i- id

genus

fortuita

alla

(qua: intcrdum

ta-ic menexaliis caufis nobis_{ignotisaccidunt^}

in _{quac non ientientes percéllere folént. Mi*}

r- rum admodum ed_{quod de Barnaba}

Bris-ic lonio refcrunt.· uium fuiiTedum viveret

m hoc _{fymbolo: Nntiquam laqueos fortunå}

m _{effugimüs. Qvid faäum eft>Vir}

depatria

t, Iba, _acinfuper

dercliterariaoptimemc-a- _{ritus, iniiere}tandem _carccri

mancipatus n- hqueum _{nor» effogit. Qvis credat illum}

ϊ, _{unquamtalia fibipcrivaöiie f Atnos mi¬}

ni ramuraccidiftehoc_{quaii exinduftriafor¬}

sa tuη_{ar, ut ne} faifus_{fibi vätes talia}

prseci-o- nuiilet,

IF, XII.

Inventa _{quslibecatque artificiofe ex«} cogitata, lo admiracionem lui nos duce-t* _{reiolcnt, quam,diu}

arcana artis, ratio«

r5 _{Dcique ftrueurac nos latent. Quanti fe¬}

ie' cere viteres _{pi&orcs luos ae ffatuarios} if·* ignorare _nequit

nemo,nifi inantiquitate

rti _{prorfus Holpes. Et}

necvulgo autinfima

\t plebe _{peti hos exiftimemus, ctiam arti«}

c* Hees _{fé inviccm admiratos docet} nos

Ii' _{^iianus lib.4,}

var Hift.c.47· Ubi

Ni-0' _coftrati

depingic

affe&um. Zeuxis

ΙΟ

racleota: Helenani intucntis* Qvantum

Archimedes

_byracuiius

_glorise

_reportarit

ob ftruäuram machinarum fuarum Mar¬

celias hoftis _iptius

_vel

_invitus

_facebiturj

quiuc capiti

illius

parceretur

edixit,

in-terfeäiquemortem aegerrime

tulic;

quin Sc morcuo monimentum exerui curavic,

utrefertVal; Max:1,8. c, 7. vidiilelehoc

ipfum teftaturCicero

lib4

j.

Tufc:

quarft.

Noftrojevonon minori iunt

admirationi

autornata varia, machinieque omnisgc- q(

neris fubtiliter inventac elaboratarque» J0

qua:fonos

diverios,voces,

gefticulatio-

tu

nes, volatum,

inceffam,alioique

motus ev

repracientant, atq;

adeo

certe

exquificeut

fe

hinc _{fimplicioribus llludcre}

valde

_prom-

_fc

tum fit, Scftuporem ineutere,

Quaeolim

[)

hoc _{ingenere veteres etiam}

praeftitere,

_cc

quacratqui

volet

apud

Ariftotelem,

Plini-

fu

um, Plutharchum, Scaiios» nobis

enim

ra

indicafle

fuihcit.

XIII.

Ad abflruia Sc intelle&ui

impervfe

hacc _equideni

_referri

poiTent:

Verum

fieri _{nequit, quin}

_aliquando

fagacio-res in ea arcana diligentiüs

inquiren-tes, tandem altius penetrent:

fieque

locus admirationi non eil ampliu* rc" liÄu·

II

liåus, Sunt tarnen in natura _plurima, qu* omnium maxime admiramur, &

quanquam certi cauias

aliquas

lubcs-ic, _{atque ctiam}

_aliquando

_non

in-convenientes harum raciones reddere

poflimus5fic tarnenmiran iatis nequimus

quotnodoea omnia tamapte cohxreant,

quibuive motibus fingula

ferantur,

auf iiatis vicibus _{quieicant. In ftuporem ac}

deniqué rabiem res haec mukös

dedit,

quemadmodumpercipimus ex

faftoPhi-lofophi,

qui

inccndium

^thnx

icruta-tus, cum nihilo cercior ratiocinio iuo

evaderet,_{ingenio fuo iratus, in medios} lernet_{jgnes pficipicavit;}

_{haufturus illic}

icientiani fruftra haåenus defideratam. De abditis _{nrcaniique natura; cogitantes}

copia obruic. Qvocirca fatius eft iildern

iuperledere,ne fingularimantibus,

admi-tatioviamad reliqua obftruat.

XIV.

Jamficutcurioiac mentis eaeft

impru-dentia,ut_qua;palam

expofita

iuntmino¬

res _{faciat, abftrufa vehementer}

admire-tur5 _{quaodo aifiduitas}

_experiendi

_tandem

incitamentum admirationisin hiicc fub-traKit, ad alia devolvitur, _miraturque

ieviilirxuaccoatemnenda,fimilis

Jl

bus«quibus omne

ludicrum eil

in

pretio.

Tales_{depipgit anitnos}

_Senecaepift.

_ny. «olqjcumpuerorum

conferc, appellatque

eos _{puens carius inepcos, quod}

crepun-diis_{pretiononuiumajora miraripergant.}

Etprofeélo omniaeaquar multicudo ma¬ gni facit, non

poiTumus

non

aeftimare,

& _{quod vulgo}

_fint

_{admirationi, etiam}

taliahabere. _{Qvacio cnim quod pretium}

gemmisatqueauro,

niii

admiratio

homi-nutn_{proptercaricarem}

illud auxiilet

_run¬

deinter _{Κ«μ>ίλ/Λρπης1ρϋπι ac magnacum}

ipcäare licet interdum vana multaac

ni-hili_{quibus velcurioiitas velavaritia} con-ciliavitamorem_{iabique hocföretproiius}

ncgligenda.

Ex_{quibus maximeobjeftis oriatur}

_hare

paflio dtåumeft, undeejus naturamelius

intelligi

poteft

* quodque eatam in

defe-dlum, quam cxcefturr» apud

quoidam

abirepoflit.

Exceffus

ejuseft

flnpor,

qui

adeoefticax e&m_quibufdam, ut

atconiti

a.cquafi extra ie rapti, propter occupa*

tionem animi _{repentinam,de}

_reobjeåa

ni]_{ampliuscogitare poflunt.}

_Νamftupor

efi

ex fixatiorie*ntimi in.

objefåo

_{cogitato, ut}

ait

FfÄDciicus ßacoQUs,

_quofitutnoß

o· _{tur, & tranfcurrat fugitiva attcntione} utfolct. _{lmpellitctenimobjeäi nova}

fa-ie cies _{ipiritus incerebro mota admodum}

i- _{violenco in unum locum, ubi}

quamdiu t. _{detinentur, impoffibile cft animum ad}

a-

_aliapoiie

_{attendcre· llinc ientimus}

cos

'

ι iarpcnumcro ctiam ipiritus quiin muicu-fii los _{ducuntur captc violcntia impediri,} m _{quo minus ad motum eorundcm}

fcran-ii- tur5 ex _quo accidic _{totum corpus eo in}

> ftatuiervari _{immobile, niii}

impreilioncs m iilas _{vis aliquapotentior}

removeat Certe

i- _{niilitibus id}

ipfum accidifTe legirnus

ali-i- _quando

, atque ctiam noftra faäum ici-JS mus memoria , utab hofti

fubitooccupa-ti, terrore admirationem _{juvantc, adeo}

ftupore perculli fuerint, uC ne manus

•C _{quidem ad defenfionem,}

nec pedes _ad

fu-is _gam

capelTendam movere potuerint, &

quod _{magismirere, nevitamquidem}

prc-m cari _{iuftinuerintautoblatamrecipcre,}

Si-ii mile _{quid contigic Gallis Senonibus iub} ti

duceBrenno,cumcaptåurbc,

venerabi-u

_^mafpeäum

Senatorum Romanorumin curulibusfcllisintuerentur diu enim

mi-f

^culocommotoscontafiioattre^andi

tc-it _nuic

eofdcm4 Plut. in Camillo metum

(quidem_prorlbuj

_adfuiite

_non

_difficcmur,

> _B

fic tarnen intcr metutti & admirationcra

ifol

ca eftdiffcrentia, quodhxc fpiricus,

diffu-

&

gere non patitur,

ficutille;

ucloquitur

dci

VerulauiiusHiftt naturalis Cent-8.$.720>

ledfolummodo fiftit,minuiqueaptos mo-tui reddit. Unde qvum admiratiooe in ne

ftuporem vergit, immoto

corporis

ftatu

Hl

hxrentes, oculos attollimus manus pro-

nu

tendimus. _{Qvimotus, ipecies}

_eft

_provo-

_ga

cationisad Doum,_qui

_miracula

_ex

provi*

du

dcntiae iux thefauro depromit·

t,r

_no

XVI.

tif=

DefeÄum _{peculiari nomine}

_exprimerc

pr

h aud fetoanitaliquidopoifimus,

eft

tame

lai

ille Audacia live curiofitastiiinia,

vel

fl

ma-

de

visvecordia, _quidvis

_attre&andi

_{non con-}

de

ilderando _{quäle (it negotium cui}

_manus

tri

admovetur, aut an detrimenti

quid

ei qu

objedo afferri queat.

Incidunc

potifli·

ta'

tnum in hoc Vitiumindotfti, produntquc

ca

communiter ftulcitix lusfigna , & q110' "

visverbo _{pcrcelluntur;} quo

fit

ut

in

ha-

^

bitum tandemabire poflithic

defe<ftus»

i

rruiltisque vitiis homines

obnoxios

redde-

Or

re. Sicquoque

audaces

nimium

qui

inS"

quedequchabitis

periculisquibufcunque»

ea

IS

ra ιfolent,omniaiibi taoquam familiaria fpc+ u- Éhnt, ncc _{unquam admiracione}

eorun-ur dem ducife _patiuntur.

o, XVII.

o- Porroin admirationem ncc doßiores

in nec _{ftupidiores facile nacuraliterferuntur.}

tu Ull enim afliduitate _{experiendi vi&o}

ad-o. mirationis incitamento.icientia mulciju-o- gapraediti, nebulas objedas facile

difcu-fi- tiunt, _{locoque admirandi}resnovas,

fta-tim _{incipiunc alciuseas perfcrutariaciibi}

notiorcs rcddere, _Qvodfi tarnen iapicn-tiorum_{aliqui conivetudine dudijincam}

:rc proclivius ferantur, accidic hocob puiil-né lanimivires _{ingenii,quandonimis abjefte}

ia· dedonisfois naturahbus fcntiunt. Icavi-n· dcmus quosdam_non »liiixgre ad_honores us trahi, _{qvumxftimentieindignos}

ineptos-ei _{quequimajoribus rite defungantur , qu®}

Γι- tamen alii _{per ferrum Si igncs iibi vendi·}

ue carent. Alio vero fenfu _{Β-οωμάζ&ν apud}

io- Grxcosanimi _{abjeåi verbum ac fervile}

ia-

^fle,

obiervac

_{Cafaubonus Kacus ad} s,

Theophr;

_:quem vide.

ftupidi-\c orej autemob caufas circa cxccUum vel

is- defe&um _{iupra notatas minus}

quoquead

e, eamattendunt. Undevel _{cuicunque ne«»}

re _{gotio idoneos habiieique ie}

_arbicrantur;

16

ratione _{neutiquam fabdudå onerum}

fub

_cci iildem ferendorum* Notatur _ftupiditas fo, Munmui _{apud Vellejum 1· t. c. 1$.}

_qui

_Μ

tam rudis fuic,ut cum maximorum ars

tificum _{perfedas manibus}

_tabulas

_ac

fta-tuasCorinchoin ltaliåportandas

iocarefi fec

juberet

praedici

conducentibus

fi

easper- trs

didiflentnovascoscondituros. Qvo

quid

mi

incptius.cum

fortaffis

artificum

induftri-

en

amqui imitaretur

nullus

amplius

inveniri

ac

poiiet,η

ed

umi ut

opcribus

milicaribus

du·

an

rata:manus, ifåocperfkerent. an

XVIII. φ

Cacterum ficut _{producicur hare}

_pailio

_ali

abimpreffione

fada

in

ccrcbro,

quar

diipo-

ne

nitipiritus ut ante

didum

eft

ab

eapar-

fu.

tcubi_{primus fädus eftirnpetus}

_,huicque

_dii

fini muiculos retinendis_organis

_fenfuum

_jUi

infervientes.m (itufibiconvcnicntidirigic» pG

jn Corde& _{iangvinenuilam mutationctn pj·}

cfticit; contra quam faciuntaffedus

alü,

eil

quosomncsaliquisin

corde

motuscomi-

ve

tatur. Caufa hujus rei vix alia _quam

ab

rn;

objedo peti

poteft;

quod ficut

nequé

m(

bonum _{ncque malum habetur}J

fed

tan-tum_ignotaprei

_{confiderationcm}

prarftat,

nuliam

_eéwn

_{relacioncm habet}

_cum

_cof*

_rtv

de & _{iangvine ipta}

_paffio*

_led

_cantum

_cum

_n? ccrc"

b _{cerebro, in}

quo organa

diximus

cfle

fen-lS _{luum, huic rei infervicntia, Confer}

•i _{Moni,des Carces Ρail:del'AmeArt.}

17.

* _XIX:

i* _Exiilimamus

proinde Admirationem,

U fecus ac aiiχ _{palliones ,ηοη habere}

con

-trarium; antequam enim

confideraveri-^

mus, an res _objeäa nobilcum

conveni-i' _{entsam habeatnecne admiramar illams}

rl

acdcinceps fiforte cauiam ejus

inveni-J· _{atnus, fuccedic}

mox afFe&us alias _puta

amoris velodii&c4 il ea deleåerrmr

ali-quanturn,autedamabhorre^mus ab ea,vel

i° _alio

denique modo in ejus

conlideracio-0" _{nem feratnur. Qvodilaucem}

nihil pror* r" _{lus habeat mloliti}

# contuemur illam in-?e _diffsrenter

, abfque ienfu affedus

alicu-m

J«s4 Hinc quoque videmurjure ftatuere

'c» _poife

,iilam mordine paihonumcmnititn 111 _{pnmam eile.}

Ignots enim, utajurit, nulla "» eft _{cupido; Ac proinde talia ncc amoro}

vd odiohabtri _{pollunc5 admirari autetn}

^

maximspoiTuoaus rem antequam notalita

κ _modo

leniibus objicücur*

* _XX.

'»

Defcripta

quahtercunque natura

r"

mirationis,ulccrius inquirere übet,uium* 111 _ne

aliquem

h-^cat

in negoüis

.human»·

l8

an a&ionibus noftrie fit obfutura? Ob· jedacerte

plurima videmus

confirmare

in

animacogitationes iemel

impreflas,

qua:

alioquin facile potuiflenc deleri.

lta

quae nobis infantibus horrorem incutere

po-tueruntetiamnumadharrenc,nccnifi

ium-ma vi expelli _queunt. Experimur

hoc

ΐρίυηι in

animalibus

quoque

brutis,qua:

amoris odiive affedus, non nifi

tardU-fimedeponunt, qvum fimul

ipeciestales

impreflac fuerint* Undc illud

Phsedri:

"Nemofacile repetitlocum qui laßt. Ac

proin-de_{quae memoria utcunqué retinere}

pro-deft_{,perfortem aliquam imaginationem}

imprefia juvant, ac

firmiter

retinentur:

ficut contra maximo funtnocumeptoaf

fedus mali, odii invidix,&c. qua: hoc modo_{plus quam expedit roburducunt;} imovero_{plerumquefineultione}fumta

de

iuimico nunquam fedantur, autcerte

in

gravius

malum

erumpunt.

XXI«

Admiratio itaque inprimis ea

gaudet

prserogativa

quod

ejus

benficio difcarntis»

firmiterque in memoria retineamus,qu*

antea ignoravimus« Nihilenim miramur

nifirarumfuerit,acfenfibus noilris antea

infils-19

untprimis in annis, piåuris,

emblema-tibuSi & idgenus aliis jocularibus ani«

moscorumdemulcereiolcnt,_{quo ea}

ad-mirantes, facilius demictant in animum Tcm _{ipfam iisdem}

expreffam

_{j ilcut}

con-ftat mukösminorennes hiftoriam iacram

ordine acrite edoftos tantum ex figuris

biblicis_{parietibus atftxis,totamque}

Geo-graphiam, acqueiniupcrartescomplures

icientiaiqué

aliquos

eodem modo

perdi-diciile, utjamnihil conivetius ufitatius-vc _{fitapud Magnates qui}

_iumtibus

tuffi-ciunc, _{quam per automata cscli ac} ftella-rumiitum, mundiquecompagem ac

mo-turn, _{per machinas acinventiones}

_alias,

bellicas artes _{atqueprofutura calia} liberis

reprenlentatum ire.Libellusqui in

omni-um _{mambus eft puerorum,} Orbis

fenfiua-humptäus

negotium

hocoptimedeclarat,

coniilio noninfalubri _compoiltus, utad-niirantes tenelli artificum induftriam, omniumqué quse inibi confpiciuntur

re-rum varictatem, nomina infimul rebus sonvenientia addifcanc.

XXII.

Siquidetn

äutem nihil

rärum

aut

no-vumnobisvidetur, nifi_{quiaanceaidigno«} tavimus, auc minimum diverfum eil ab

an-to

antea _cognitis,

valde

indoéfos arbitra-

_qi

mur eos _eiTe,quinulla inclinatione_{natura- m}

liin hanepailionemferuntur: _ex

adverfo

_m

verolciendi _{copidiilimos ea maxime}

_dc-

_ap leåari. Nam falla etsan» deleåant, quia te admirabilia, atquehsec quia nova.

Ergo

PI

qui dubitat& admiratur, putans

feigno-fare, _{plura difcit: quare etiam}

Philoio-phum amatorem faen;

Ifabularum

Arifto- rii

teles, _{qood fabula ex nurandis}

_eonftet.

_cu Pluribus dchoc diiierentern vid: _Julium

_Pl

Sraligerum exercit: 50 contra

Carda- Αι

liutn* Etamplius Philoicphus _1.Rhetor.

cii

I.e. Ii. hacc luculenter confirmat. Un· ci de non immerito a veteribus Admiratio al

principium

appellata

eft

Philofophia^Pl«·

ra

toenim

Philoiophis

_το7rc$®-j

_{(Λασίας}

ad'

_tr

mtrationtspaffionem _mirecommendat,_{ne- tr»}

qucaliam fuifle Philoiopbiar

a^^ofteo-

re

dit-Prjeceptorem iecutus eft

Ariftoteles:

qi

roinquir. 01a^pumi vvv%ri re πρώτον η£avTt> tλοσιφαν, propter

aarntratiot

di

nem nunc £? ohm _inceperuntpkilofouhari,

Ec

di

inferius; incepifteomncs oftendicab

ad- iv

miratione, dubitando an res ica feie ha- in

beat ut offertur oculis j fumitquc pr0 μ

excmplo ea qua: ipfa per fe moventur, te

quactnaximeadmirariconfvevifötis«säte" te quam

ZI

quam earundera caufas fpeculatl

fueri-mus, iolfticiorum item cardines,& dia»

mctri incommenfurabilieatem; _{qua: lane} aptaomnianaca funt admirationcm

incu-terc ctiatn dodiilimis, ficuCeodem loco

Philoiophus exprimic. XXI II.

Qvio Sc hxceademfPhiiofophoru

plu-rimi inculcanc, uc aliquando_{πφιλοσνφ&ν}

cum το κ Äp«» conjunxerint«.

Plutarchrdc Eiin _{Delph: ab initiofere,} Amnoniumde Diis diÜerentem

introdu-cit, _{quaü non absre pleraque de Diis}

oc-cultata eilent _{aenigmatis, rationemque}

aliquam ac expiicationeoi caaia: defide-rarent, nimirum nifi talibus involucris

tradica fuiilent, admifationem forcaflis minorem ac _{proinde etiani amorem}

pa-femfibi conciliatura. Idem

_iympofiac:f.

quxft: 7. quarinferibitür

dshüquifafcina-rt _dicuntur

, hofpitem Metrium Florutn

diiieruiile refertinconviviode rebu«

ab-^icis

ineredibilibuique5 aequo

aiTertum

ivifle_{ignoracionemcauilar, fiderohiftoria:}

injuria

_{derogare, quod malca}

_{(int reapfe}

exiftentia, quorum caufacnospenicus ie-tenc, eumque porroidquod

mirabile

eilc febus tollere ? qui

probabilicatem

in

ila?

gulis requiric,

unde

infere:

oirn

$ £

&irw co; cfoherrnlλογ<&, etceifcv a^sra/ro"Χπίραν txt J-Jj

irtro _{<piÅofo$Mvt Vbiratioaufa}

_aeficit

_ibidu-

_^

bitäreboceftphttofdpkari tncipimus. Nonrau? ac/f

le _{itaque illuftriffimoVerulamio,}

_Admi-

_cra

ratio lernenicientia: _{appellatur, non uoo qU(} inloco vid. _{Augment: lcient. 1.1. ftai}

XXIV.

# hr

Qvamobrera Plato,

indialogo

de

ici-

a<j|

entia,ex Socrate Irin Thaumantis facit co,

filiam _{ejuique genealogiam non}

_incom·

_foj. modeinde dcduétam oftendit.

Mytholo-givero ad colores &

radios

vifivos

eadem

ajj( referunt arCumque cadeftem: in

quibus

qu

fi _{quis unquam admirationi eft}

_locus,am·

_cjr

pliflimus certe invenitur,

ubi

doftorum

(je|

ingenia tam diu leie cruciarunt.

Atqui

fay

profeftönifi admirari

ea

cacpiiTent,

nun·

vjJ

quam ulterioti mentis

iubjeciilent

icru»

d0

tinio. Acproinde _inprimohoc

cognitio-

_jpf

nis_{gradu, fieri nonpotcft quin}

lapientii

_rer candidati _{amplius inquiiiverint: cum tni}

contraalii tanquam ftupidi,fere

nihil

de

_tes iiidemcerticoncludere vaiuiiient. tar

XXV. _Pra

Qvod (iitaque Admiratio primus

gra-dus,acvia_{quafi adlcientiam}

_fuerit,o°jJ

_mi\

itnmerito abolitio eiuidem.finis & nt

Cöffl-ff complementu ratiocinatlonis crit noftrz.

{t _Hinc

Pythagoraside Philqpiophia lucri

'u" _tuliilele

feiert; τομηΤίν Jsuipctfytv,_utnihil

admiraretur,_{quod jpiura videiicet (lgnum} n" _eratanimit

ηi cicneiis merelubaåi. Nara-30

que ex Plutarcho lib. r£ ακέπν

con-ftat: rationem _{philoiophicam quz ab} harficatione & _{igooratione provenit,}

:I* _admirarionem

atquc _ftuporem eximere,

:It

cognicione enarrationeque cauilarum

SubjeéVa.

Qvz lanf _{explicatio ipii}

Py-°"

thagorz

gerixiana eft, cujssdiåum male

m

alienumque

in lenium quoidam

detor-us

quere ibidem Plutarchus monet;

quo-circa_{fapientemetiam Scoicumtalem elTe}

m

debcre ωςίχ^ιν _fajpaCotv των JtaifVτωνGpgp«

I111 oor_{ων, qui nihil}

eorum admiraretur quz videri_{poilent prarteropinionem adcidiife}

u* _docet

Diog. laerc. üb. 7. _Qyanquamhzc

°'

ipfa aliter a quibufdam _{accipi non}

igno-135

remus,ficut& _Epiftolatn lioratii

adNu-J1

_de

toicum,quz

eft

7

hb.

primi; ubi interpre-tesqmnia ad vitam _{cranquillam 8c quie»}

tam _{referenda docent. Hactamen}

eft illa

praßans fådivina_{(apientia, ρerceptaspemtus} ä" _®

pertrattatas reshumanas habere: nihil ad"

'JJ

niran

cum acciderit; nihilantequam evene

1

W» non evenire _{poffe arhitran. Cic. Hb:}

3»

*

XXVI.

Intcr commoda etiamAdmiationis

po-nit Fraocifcus Baconus Prolongationcm

vita Hift:vita:& mortis §. 91. Dicitque in Admirationc, & levi _{concemplatiooc}

detincri _ipiritusin

_rebus

_{qua:placent,nec}

eosturbace auc _inquiete & _{moroie agere}

ροίΐβ. Ac capropter

contcijiplatores

rc-rum naturalium ut Democritum,

Plato-nem, Parmenidcm, Apollonium,

qui

tanta habebant_qua:admirarentur,

longa:··

vos fuifie. Maxime vero Rhetores

qui

res deguftabant _tantum, & porius

ora-tionis _{lumen,quam rerum}

_obfcuritatem

fe&abanturficut_{Georgiam, Protagoraffl»}

Ifocratem& Senecam. llhncenim Spi¬

ritus non _magnopere

laiTari

_aut

ftringi:

hinc vexari &_{carpijindequemortem}

an-tediem _procurari,

XXVII.

Atqae hic fuit

uius

admirationis

in

negotii* humanis.

Qvoniam

autem

haud

raroevenic, utmiremur nimis viliaqu*a

dam, _{perccllamurque}

_rebus

_tanta

conil-deratione_{indignis,danda eft opera ticra*} tionis uium _{pailio ca auferrc}

_{poflic aut}

pervertere.

Exorbitatio

cnim

ifta

gineahfeélQfUfX)

oblata, cpnccnti« in

na*

-turamcjuidem _non amplms inquirim^·;

η _{quofitut in ^his} icidem

inquirendis

_non e <adeo magna_{feramur cura: nimiruin}

con-c ivetudo hsc if.a_grataevadic,_ut

paulhcim

c animus _{qualitorpcns gaudeat in co}

_Λ

_aCa

e _{pcrmanere, de cogricione rerum}

nova

-rum _{partim iolicitus}

alio

fine

_{quam ur ca}

ι- _ipndct

taatum

,öcul

ique

iatiare

ie poflinc

ii _{jucundaaliquaobledationc.}

Undehita-C" les inrebusaihili, & vaniflimis uc

pluii-ii mum _occupantur, nihilque

aliud

_quam

i- rerum novaruro fiunt miriones, alia de¬

in _{niqueeoldcm paulacim lubeunt vitiaj}

_fic

η uthinc alii quoque ficri

molcfti

incipianc.

i- _{Quo referripoiie|cx.iftjmamuscoro}

_aliqua

: _quac:habetTbeophraftus Charaå

Eth:7.

i- arg* _atquectiaro_{cap. ij.}

dvcu-fyciccgi

utrumque

enirn

tig

ηum

eil

animi

inifcre _{langvcntis, atque prava}

_hac

con-ß fvetudine iubaäi ac donvaci, Aveu&tpiMt

d _{eremplum fiqgulare eft in eo qui}

_A

_(in

_o

> _Yeåus cum plures duceret _unum tibi fur· > Co _{periifle (erio querebatur,}

_illurn

ncm-k _{pecui milde bat, utex}Galen_o rcfcrt

Ca-ε _{iaubonad Thopbt, in eodem Charaå;}

XXVIII.

Nimi*huicadißiracioDiremftdiuinpra:^

'

ieo-s6

fcntiusadhibert nonvidcmns poflc

aliud,

j, acquc acquifitionem

cognkionemque

re- ^

rum plurjmarum; in _quarum

excrcitio

jj

continuoanimus ita _proroptus

cvadic,

ut ^

poftca

nihil

adtrodura

fibividcri

debeat

q

infuetum aut inufitatum. Atque hoc

eft

g,

quodiuperiusdiximus

facere

ad

Philolo-phise confummacionem

åt

complcnicn·

h(

tum. Namficucjuvatinclinatione

aliqua

^

adhane _pafhonem

_gaudere,

_iiocquaut

_ti< conftat, fruftra _{inindagatione}

vcritatil

fa

laborarous: itacontinuis ftudns ac labo· tn

ribus excrciti, opcram dabimus utquan

tumin nobisoft excueiaturjexquo lequ'* turfinemnosobetnerepropoiitum ,iinon ©mninocertemaxima ex parte,quantum

quidem

in

hac

mortalit.ue

fieri

poffkjufj

mukis _{exemplis &} raciotiibus

probari

poiht,

»ifi experientia

quotidiana,

tal»

invitiis _quam

_virtutibus

_hocipfum

med'

diana luce clarius deeiargret.

Appoiitc

Boetius lib.4,deConlol*

-— ■■ pe&ora turbant

Cunüa _{qua rara provebit at as,}

Stupetque fubitü

mobile vulguj»

Cedat mfatt_{te nu}bilis _error. Cefjant profefto mira videri.

Decetera circa hane matériam

mulr?

huc t

λ , /

ö> _{huc attcntione}

_{digna proferrl}

_poiTeot»

c"

qua? otio ingcnioque abundantioribus

re-linquimtj« ;content! pauca iftarc ficutfub

ut _manu

crcvefe, fine ope Lucinae

exquifi-;aE _{tioris in lucem eniti,}

Jcjunae autem & ^

exangvi opeIi* paratiorem abterudito ac

'°* _{candido Leftorc}

fpcramusvcniam» quod

:n" _{hoc in}

argumento prseeuntcs paucos

ad-[ua modum habuimutquorutnimitationecul-üf _tiorfien

po.ilet

atquelaboratior.

Admira-1111 _hlia

funtotnma Optra tua0Domine$ ducnot

30' _intertutem

tuam, _{quiaipje esverittn!}

all·

ρ F I Ν I S.

ion

}ad buC-·; ,

Ad

DU. TOR&T AN UM EUR.BUOM V £ KΜ £ Iit>4DUM.

fngenio, virtute,doönnaqtte

prsöÄahÉHfittiiitn

liivenem.

jQuando äifputaiione peregregiJt

DB

AD Μ / _{^ Λ Ψ I 0> Ν}

_Μ

Stftrnijjubfocti indt»ttriam er«

apprbbarurufc

Fieri

rum

aflolet

,pertim

perfapb-,

firmafwt &

ut

form

atrcs.,

a

atque

&ad

imaginettu

rtioveftdum idonea ipartimmbeallesat infirmλ%quavtx memo'

riamexcittnt: _{equib'usquai xitmus,}&qudsfeqw

tnur ·. tfßtiaturä Mägift*!ddbi.emur, Namfiqu&rts

fwtparvAtnvita, fi ufttatA acquotidiana, e& me«

fnoriamnoflram effugiutitrqu&d mlla tiifi novd>atit

admtrabilt recommoveatur ac exctteiur anitnus: ft

qutd otcurrat tutegregieturpe, auihoueßum,in«

ufitatum,magnum, ineredibilt, ejus fei(pectetndiu fervetmemoria· Itaquequas rts anteordneernimu/,

autaudimus, obiwfumur pltfumqu*:' _qua accide*

runt in pueritia, Uftmiminus optime fspe. Idqut

nonaliade _{taujfa ita},nif\ qubd'iifitata

wfatileé

memoria eldbuntur, tnfigtiis_{&nova movent,ma~}

nentquedtutiüs. Solu exortus,curjustociafus netnf

admtratur, quoA quottdie fiant: Soltsvero

etMpfu

admiramur, quod rariusacctdant· &foltteultp)ftf»

quamlunamagis mtramart quod ha fint irebrtow.

Voceι _{ergofe natura vidgart, φ ufitata re non} ef

fufittart, novitäte vero & infigm quodam

negotii

lommoveri, HluofattuntillaM.Tullti: Nequeta¬ rnenilla nonernant, habiti honores, daret»

virtuti _{pracmia, res geft» Judiciis}

homimjm

^

, comprobat»: ln-qurhus etiamfelicitatem iplaaa

Deorumimtnortaliuni_{Jndjciotribui laidationii}

cihSumendae autemres cruntaut magnitudipe * prsftabiles,aurnovitate prims,autgeiere pfa fingulares: nequéenimparv®, nequé ufitars* neqné vulgares admiratione, automnino

laude.

dign*videri iolent. haclenus täe. Et Jane,quam

primum nobvoccurrentaliquid novi, &tnfohtt,aut

< _ab

eoquodanieanoverimus,valdedifferens, vtlquod' χ extflimamus altterfefehabere, id confequttur _tit il- _»

n luåadmiremur&eopercellamur.Eßautem adnuram

«

, Celeber rimo DesCartes omntnm pafßonumprma%

4i _{proptnea., quod het tontingerepoßit}

,antequamullo η modo noverimus, res objeftanobu conventattmcne·

'* nec habet contrarium. Qatn &eorum, quacafu&

tit _{fmuitb eveniunt, quam maxtmeadmirationepertet*}

f limur: cumquodammodoftudiofe,& dataquafiopera

m videanturevenire: quodattquodam lo(o Artfloteles

tu iddetlarans_{exemplo.ßatUA.Mtyoj} , qua Argu Jpe,

ι, (fantemin theatro Mnyot. interfeftorem

opprept*

h _{quod pattloahterrefprt Plutarclm: &altqutd fimu}

Μ _let de_{Calhppo :& Theocrttas, de, nefuoquo } dr}

t Μ Tulltusde_{quodamIcaåto praione},cujusvtdere fe

t* fattim_{nullum att}

ι ftibtl'autem ei pradtftnm·, non

Μ

j igiturmirum, exSpvlünca faxtim intrura ejus in*

rn _{lidiffe- putat autemetiimfiJcuåttt* in ffelunta non}

U _futjfet, faxum tmeniÜud

cafurumfxijje

&c. Atqui

i* _{tonfians Stoicorumdb&tH* eß\. Sapientem nihil}

* _{mirari. quofenfuPythagorcuapudPlutanhum,hane}

i" _{fefiuftum ex Phtlofopbta}

perceptßeait, quod nihil

i" _{tniretur4 Idemqueplacuit Eptcuros &affirmat M,} 1 _tuliut

effe praßantem & dtyiaam illam[apitntum,

fam_{fercepléU pemtus&pertrailatas res}

_habet,

_nihil

ådffltraturium acciderit: nihil antequam evenerit, tlénevenire_{paffe arbitratur, QuodfutsreItflum}valut

ffUls auttoribUti firmiterquetenemusperquatnmul·

tain vtta occurreres qua mircmur moriafes: In»

hinc adfapienti.im gradat_{r nec} aliud Philofophie

primtpititn QuodpeftPldtonemdoiuit

*siri(iotelei',

fecundum quemmax'meproprium

eß

Phtlofopht

mi-pari·, necpratethocaltumbähet Phtlofophtaortum?

eiam admtrando ignorationemdepellit, inve(hga<u

taußu &rerumtnventaotigine. In qua

accursim

bactetnoeßatebaudinquifterim: lumid tu Domtne

tXJRELl ßs exfecutus. Quam ego feliciUtem, Praclarasingenii dotgs , inque

liberal

tum

doärtna-tumßudiii egregtas progrefitoreiimpenfe, quod

de*

beo, tibtgtata'or,Deutnque

immortalem%hunttttime

Pro, ac ohteßor% tibi, reätsßmeque tibi

propofitit

porrofaveati ita,utaltquandocum votit

plurimum

tLeverendi, Clarisfimique Vitt,übtpatrisChansßmi, tnihtfatitorii & amici ßngularist adeoque

ornnium

tibi beni cupientium olim traufigereposßs. Valp»

StrtbebamVpfalu d. 4 Martti Anno 168%.

Tuui candore Sc affrÄu benivoto

JOHANNES ©armia»

Divirias

Quicquid A arrificum

Araburn

peregrinaqj

qaller

piura

avara

ftirpewu·#

maaui: C»raramen_{vu'gns tener ifta, nihilfapientcm}

Sollicitat.pr*ter fa&a ftupenda Ofii.

Nubila_{eorrnpt*menris difpellei videri}

Omnia ceifabnot mira repeure tibi»

l. wque faciebat

JOHANNES

Amieiflimc EUR ELL

Dym

Jjhiofque facit

fcrtbts

[vanas

cacos tui

ut

vuhus

baiocofa dolos

fufpicit

ar

tes

9

:

Ρtnimis _{infohta raptatur imaßiiie rerurn,}

Cunfåajué non precio , fednovitatt%putat\

Pt_{quoquemiritur(ubttosimProvida caftis}

t

IPtqutmopmatomensfiupetlila metu:

üumquenihiltandemprätermiranda rerenfes,

ΎαΙια_{quameritbqutfqulvocarepoteß;} lamtun dexteritas adeonan mira videtur, _~

Illa _{quoa atenerüfit benc nota mihi.}

OLAVS _^xrmefin.

Ν

«ne

Etfubito

repet

a

veri

Zephyris

_transfuga

herum genirabilis

_{cedit hyemsj}

aer

4

Metformo* nndasinvertensvomere _terras,

ComiBitrit fulcis _{graQa minuta novis.} T»

T» _{pariferfpargif}»gpemrq quod fovk

Apdfl^,

'Pierjditrhfernen,dulcebonumquetibi·fdet.

Cftatnlor& Dominuprecorut mac*pta fecun»

Qvo tibiprovntijprofperacunöUc

ad

ant«

■' - ''' (9

Vena licet tenui

étttmo tarnen amia fcr'Pf

JOHANNES

VELIIM.

Cidern·

Exeutü

Mtrari

tngenii

_nefcü

maculat

_qua

_tibi

non

_nota

vilt

diu.

a

traftatu'.

Improvtfare

fers;

referat

tibipramia

PaÜMi

Pramia qua toüat

nuüa

fentüa

tibi!

Ifa vovet, felicefque porro

inftudiis _{progreffus precatur} S. Carlhii^

Qvod

refftat paucis

honore

ego

ι

tjuae

tum

Iaudif

Aggrederis»tangant

litora

grata,

precor·

ita_fubitoJtdamice

■adplauderevoluit. CHRISTOPHORUS