Disputatio philosophica de fabro fortunæ & argumento diversorum. Qvam ... præside ... Martino Brunnero ... publicæ ventilationi submittit Johannes Ungius Suderm. Ad diem 25 maij in auditorio Gustaviano majori, hor. antemerid. anno 1667

Q^B.

V.

D.

c

DISPUTATIO

PHILOSOPHICÄ*

D Ε F J

B

_Q

₀

_{F 0}

_%T

_U

_K

_JB

& _argumento

_Divcrforum.

Q V A Μ

Cum confenfli _{AmpUffim* Facultatis}

_{Philofopfaic«}

*

in celeberrima Academia _Upfalicnfe PRiESIDE

CL.

_{£ V.}

M.MARTIN

O

_BRUNNERO,

Graec.

_{Ling. Profeff ord.}

Publica Ventilationt _[itbmitm

JOHANNES N. _{UNGIÜS Suderm*}

Ad diem 2 c. Mai) _in Auditorio _Guftavian®

majori» hor. ancemerid. Anno i6$jo

m-m

U A L I TS m

Escudit HiMRicus Cυ κi o, S K. M.& Academlfi

I.

_^uofenfii

_(jtiifque

_dici

_poßit

_{fu<z For}

_tum

_faher.

Arios_{gentiliumde fortuna errores,}

utSc variavocis_{fignificata,authores}

naul i habent. et Nobis voxForrunae

fignificat. (i) å.partec&ufx» vim ea

producenten* qux minus in prxno-tione yel _{poreitatc iunt hominum«} Qua;visnon alio re&us reducitur,

quamad divinam providemiam,qua

vel _jubente, vel pcrmittente>

(em-per prxfcieme& dirigente,omniafi¬

lmt._{β(ι)a parteeffc&b homrnisftatumSc conditionem.}

quo

applicarinonmale

poteft definitio

_{Ladtantii: fortunaeft ac*}

cidentiumrerum f. bitus _{atque inopinatus eventus. y Hifee}

ita_{prjtmifn> ad quxftionem accedimus.}

I. Sinominefbrtunx veniar conditio humana in _gensre,, dicimus _{quemquefnaefortunxeflfe fabrum. Docet enim nos} Chriitiana _{Philofophia, fioequa omnis buec traifatio valde}

manca _{routilaqueerit>radieem& caufam calamitatum,} qui-busmultislaboramus,omnium effe_{peccatum, culpa primo¬}

rum_{parentuminmundnmintrodu&um. Quodnatural·}

gene-rationein_{polterospropagatum,eosejusdemeonditionis} con-fortcs_{fecit.Quia igituroranespeccayimusi, hanenobis}

fortu-nam debemus.

I Ϊ. Side calamitatibus _{qu* homini,in particulari,ut}

lo-quimur,accidunt,fermo(it, oriuntur illxex caufisvel

_fufra

nos,velextra notvel in nobisßtis.

III. Ex caufis_{fupra not fxpe fnnt qua a Deo hominibus}

praefertimpiij fecundum occulras providentix ejus ratione* immittuntnr« Harum _{calamitatum, excepto quod peccatis}

commeruit,fabernonefthomo,cum earumdireiäeinfluentes caufas in _{ejusnon fint poteftate. De impiis aliter ftaruendum;} qui juftaraDei iranr& vindiéfcam peculiarem fceleribus fuis

provocarunt..

λ _{vid. A lex. ab}

Alex.lib.i.c.ij.riccol.gr.8.phil.mor.p.7o8.fe<j.Bard;

Arg:üb. rv. @ Exod.2i.ij« ι Sam:6.9.1/roy. 16. Üb.j.defals.

IV· Caufarfxtrd_{mspmt (») Phyficarquarda»,v. g.fi quis}

corporemorbido,au"f rdus,mutus vel carcns, aliaveratione infelicirernatus_{fit, Nec in his commode hujns fortuna:fabrum}

imumqaemqueditimus,cumnihilminus in noitro fit arbitrio»

quam qualesnafcamur.(3)Morales, ut mala educatio, quar animum_{corrumpitSc calamitatibus viam fternit, licet homo}

hoc_{refprducarum nonfit author. Hucreferripeflfunt} omnes

eaufar_{invito^ cogentcs ahfolutej & fi quar ahx fimili mod®} extraarbirrium &factiltatem noftram_{pofitae. Itemillieventus,} quilicet quadam_{quafi prsecipua} rationenomena fortuna tra»

hente»,fortuitidicantur:hominem tamen cui _{accidunt, fa¬}

brumminus_{agnofcunr:imo necin folidum eum a}

quo accii» dunt. Inde_{leges iJIac divinar decafibus foTÉuitis. a.}

V. Caufae calamitatum ihtra nos, _{duplicis funt generis.}

Nam(^)quafdam quidem fugere velavcrterehotnines_poiTunt,

fed idnon_{faciunt,quiamentemfatisnonadvertut.Nimisenira}

farpenonadhibent eam diligentiamin a&ionibus fuis> quam

adhibere Sc debuerunt& potuerunt. Eatenusergofuae fortu¬

na:faber_{quifqite cenfendus eft. Hucpertinent}

quoque,

qua-tenus iniisfibi blandiunturmortales, a£h'ones ex nimia

affe-éhrnm_{vehementiaprofedae, Sc calamirates indeprovemenres,} SicutScinfolentiaex fecunda fortuna_{, qua: homines fic} ple-rumqueinflat,ut nec Deumnec feipfosfatis norint. undefit

ut _{jufto Dei judicio in graves detrudantur naiferias. β.}

(β)

Quafdara animadvertunt quidem ; fed _{perfocordiam aut}

aliasillccebrasmalorum adrrittunt infinum. _{Exempliloeo efie}

is_{poteft,quiquanquafciatintemperantiammorbos& mortem}

aflerre»commefTariramenSc helluari_{pergit.Inhis, fiunquam,} homo fabrifortunse fuar nomen meretur.

Idemfit _{quando rcÖis ftudiisnonrarobonarfortan«,fem¬} per

bonar

confcieotiar litat:fobriifq·, confiliiseaevitat_naufragia

quibus ali) abforbenrur. Et ad hanemelioris fortunae_fabricam,,

nontftntumadverfa feite_{cavendi, fedSc quando ficufu venk,}

dextre ferendi icientianon_parumconfert. _{Sic homo,finonia}

folidum,booatamenex_partefortunae fuaefaber dici potefh «Nuni: 3.8,_{21.Deut. i$.<},6,βvid. Tholoz: de repub. lib.x?.c«p.vr,}

-11

_{Quomodo in}

_Logiets

_neeeßantnn

_{nonßt illud}

ärgumen-torum

_genm

₇

quod

quidam

fiib

diverforum nomine

tradiderunt.

Qucmadmodumfuperiore

feculo

per

plaufibiies

multis pri¬

ma_{fpecic novitates, melior}

Philoibphia

_partim

interpolata,

partim

mutilata

fit,notum

eil

non tantnm

eruditis,

Ted

etiam

eorum plurimis, qui meliores literas

folo

_tanturn nomine

noriint. Vindicavitfefenfimveritas,ut_{pleraqueeorum, qu»} tumnon_{paucis inpretioerant, jam}

feré obfolcverint.

Inter

paucailla qu* adhuc quorundam frequentari

fermonibus

Sc laudari _{approbatione aeeepimus>eftnovum illud}

argumen-toruaa_genusquodfub Diverforum nomine Ramus inculcavit.

Ipioa.definiente

idiverftfunt

qu&

fola

rattone

diffentiunt.mttt»

pretabatur ipfc,itadiffentiuntuttllts non rtfugnetttnfentire. h.e.

quanquam in hoc vel illo fubjedtofimulnonreperiantur,repe<#

riritarnenin alio _{poiiimr. Vt forma fimulcum facundia i«}

Vljflfe non erat, effetarnenpoteit in alio. Hic praeterquatn

quodinnovandiftudiovocibusyé/rfr^r/oweabufusfit,

non erat neeeflfeex bis talibus _exempl/s novum argumentorum genus nudere. Vixn.hicoccurrct_{quidquam ,quodnonad acciden»}

prasdicabile

referri polfit. Id

enimcumcontingenter,3t prae¬

tereflentiam_{communiteratque ex »quo pluribus infir,fieri}

facile_{poteft, uthuicvelilli iubjeÄo,ea fimulnon mefle}

de-prehendantur,

qu« in

aliis

una

exiftunr.

Vt rem magnanx

nonpraeilent, qui operofe

difputant

,quomodoex hoc _argu*

mentorum_genere

_fyllogifmi

_{confici poflint yel fecus:Sc quiitx}

variorumtextuumanalyiiiadidtanqtiam peculiaris vel

artifi-.cii argumentum»velcerteargumenti claflem recurrunt.

COROLLARIUM.

Quatenus Sc re&aratiovidet Deum αυτήξχη effe, _eatenus

Sc_{ipfaminusre&iinnpurarilludAlftcdiiin Encyclop.libIII.} Pneimat. cap v. Reg vi ι ad fin. Nouvidtntur omnts An»

gel·β\ dDeomitti utnrtttm neanttncaIoj qutahoc fUgnat sum mtura

_{regi&Qtitßu,}

_{ejfeßneutigelisioms·}