iNUUM IMPOS1TIONE

d. d.

DISSERTATIÖ GRADUALIS

De_j

IMPOS1TIONE

M iNUUM

Quam

Divwa adfiägenté gratiä, permtjju Ämplijf. Facult. Philoj\

Sün PR&SIDIO

Rever. Amphß, Domhti

Mag. OLAVI CELSII

Ling. Orient. Prof. Reg. & Ordin*

necnon Paft. in $36t'JC / & di-

ftri&. adjac. PraepoL

Publko examini modefie [ub mitt it Alumnus Banerianus

ERICUS TOLSTADIUS

Roslaö,

In Au dit, Guß. Maj. die 14 Mengt Junis

Anni MD C CXVIII.

horis ante meridiem folitis.

Ujsalije, Typis Weänejuajsus.

S:^E R.y® M:TIS

MAXIMJE _FIDEI VIRO,'

Rrvérendisfimo in.CHRISTO

PATIU ac DOMIMO,

I)n MATTI I LE

STEUCHIO,

S. S. Thcol. DOGTORI Excellentiflimoj

Regni Sveciae ARCHIEPISCOPO

Eminentiflimo, Academi^ Upfalenfis

,

PRÖ-C AN CELLARIÖ

Magnificentiffimo,

Confiftorii Ecclefiaftici pr^sidi

graviffimo,

•

AlvECENATI MAXIMÖ»

Reverendiifime Pater

Ccipe Placidi/ßmo, quofo-

le _f, pultu juveniles boße

de Impofitwne Manuum aujus Reverendiffimo

N o m i n i T u o dicatos, _quos ad limma

Tu a deponere non anderem, nifi ad-

mirandus favor, de quo omnes Muja-

rum cultores fibi gratulantur, animo

adjecißet fiduciam. Cum enim ^munus

Reverendiffimo Tuo Nomine di- gnum tenui tasjnea depromere non vale •

i aty

dt, fmplicem fubmiffa mentis inätcem,

tanquam cer t um pii mimt pigntis. fum*

ma vener atione exbibet. Supplex de-

mum rogo ^, //J client ^es Tuos ^, qui fpesfortunasque juas Tibi, Reve*

r e ad i fil ine Pater.poß Deiim unice com*

wendant, me vel wfimo loco ejje finas.

De c ei ero , accipe, Reverendiflime P^rer, _{quer pro tua} Jalute, vota mm- cupat devotu's animus ^\ Qui tot facri

crdinis. Candulatis venerabiles impojtt*

ißt manus , ut in am fialvus ac fofpes,

i utiandis adbuc plurimis fuperßs, in

Divini nominis glor ^{i am,} ecclepfi emo- hnnemum , reipublic<& hieran# decus fange maximum!

Reverendiffimi Nominis Tut

€ultor devot igimm

Ericus Tolstadiv&

S:x R:ae M:tis

MAGN^E FIDEI VIRO

Perilluflri ac Generoßfftmo DO MINO

Dn.JOHAN ZACH.

WATTRANG,

Supremi Juftitiae tribunalis per

Sueoniam vice Pr^s/dx, Mascenati Propen-

fiflimo,

b. Gratiam. Et. Benevolentiam, Sin-

Juvenilis Jngenii.Foetum.AcLaborem,

Eicet» Rudem. Nec. Satis. Expoliturru

Ut.

Submifli. Gratifiimique. Anirai. Inter¬

pretern. Venerabundum.

Cum.

Spe. Amplioris. Favoris. Et,

pr°.

Salute. Perenni. Piis. Additis,

Votis.

D. D. D,

gularem,

Hunc.

HumiUtmm Client

Ericus Tolstaöius*

Summe Rev ^er endo atq;Amplilfimo Dn. laurentio

m olin

*S:a? R:a?M:tisaConcionibus fupre-

mo, S. Theol. Doctqri& _Profes¬

sor! Primario celebérrimo, Ven, Confiftorii Upf Adsessori, Archi-

Prjeposito & Ecclelia? utrius($

Upf. Pastori graviffimo.

Adm. Rev. atque Pr^clarißimo mag. nicolao

sternell

Pastori Ecclefia?, qua?Holmi^ eft ad S. Jacobum vigiianriflimo,

contiftoriique Adsessori

<rjLznofcatis ^, Maxime Reverendi Celeberri- J pio fubmijßonis cultu _{nunquam non}

Nomina Veßra Amplijßma, hu'tc fpccimini

ce chartaceum munufculum pia ac vencra-

pofierum fortem meam vobü commendatam

Celeber. Amplifl, & Prceclariffi-

DOM/NO

DOMINO

dexterimo.

/n tiefe pfiff

Erichs

Max. Reverenclo atque Amplifjimo

DOMINO

Mag. SVENQNI

CAMEEN

Inclytce Urbis HolmenGsPri¬

marii ecclefi^ Pastori di-

gniffirno, Confiftorii Prje*

Sidi graviffimo.

Ääm. llev. atque Prteclarijßmo

DOMINO

Mag. johanni

P Ö S SI E T El 1 Site Rite M:ti a concionibus facris

longe meririffimo, Cofifiorii

Auiici Adsessori dexterrimo.

h)i Pr<tcldrijfimiciue Patref & MeecenateS

reverenter fufpiciendi > audäci<e rnc<e, quo A J>r<efigere aufus ßm ^, &patiamini fimulhoc~

hunda mentis tefferam ejje > denique ^ut in

babeatis humillime contendo.

morum Nominum Veitrorum.

Cultor

Tolstadius.

Claris/im ^o Dn. CAND1DAT0

ERICO TOLSTADIO, RosL

De

iMPOSltlONE MANUUM

Tro Gradu Magiflerii,

Erudite diflferenti,

Amicé gratulatufi

DVm nobis mammtn _vetuftos defcribis, Amicfy

Ritus, ingenii das documenta catu

Jgnoro Jane ^qua te/ler gaudia mentey Gaudia quod foveam cor de, animo-

que Jcio.

In Logiets mtper vires tentare par aßt,

Gent is ldum&& ^nunc Tibi dextra

placet.

Made pils cocptis volucri clarefieré famd,

Et Tibi do fl orum conciliare decus,

Qui pulcris tandem rejerent ^nova proc*

miafaflis ^y

Atque åabunt capiti laurea dona

Tuo>

HICOLAÜS CELSIUS.

Upremum aliquod

Numen efle, quod

hane rerum uni- verfitatem pulcer-

rimo ordine difpo-

fueric, ut revelatum

Lumen taceam, vel ipfa di£itante

natura, mortales omnium tempo¬

rum intellexerunt. Aciem enim mentis ad ftupenda naturae opera

circumferentes, omnia concinnum ordinem ac tenorem fuum fervare

deprehenderunt; adeoque illa non

cceco quodam impetu ferri, quin potius infinite cujusdam föpi.ehti«

vi

t

vi duci, facile adfequi pötuerunt.

Verum, utut ha?cce natura? lumen

ipfis fuppeditaverit, tenebris tarnen

involuto intelle&u fuo modum refte colendi fan£tiftimum hunc Re&orem ipfi inveftigare non va-

lebant, _eumque licet quidam racio- cinando indagare conati fint, fru-

ftra tarnen idtentatum efie, necnifi

imperfe&a 5c obfcura illis omnia manfiile , fatis fuperque conftat.

Itaque,ne genus humanum circa cuitum Divinum incerta infiftens

via, in varios prolaberetur ^errores,

bene omnia ac fapienter conftituit

DEus _Ter. Opt. Max. primis ftatim

in veteri fcedere hominibus certas

cultus praTcribendoleges, certaque ordinando facra, quibus fummum illud, fan&iffimumque Numen fibi redderent propitium. Idque non tantum, verum etiam, ne perabu«

fum horum temerarium, & fponte

effe&a opera, manifefte contra

mandatumDei facerent, fed omnia

P°-

potiusjwmz Tdfyv & ev(TffliJiJOW$ fie-

rent, circa eadem facra certos quoque ritus Arbiter ille rerum hu¬

manarum inftituere haud dedigna-

tus eft. Hos inter, ritus Impositio-

kis Manuum non poftremum obti-

net locum. De _quo cum agere nos in animum induxerimus , ut qua?

a nobis dici queant, in meliorem interpreteris partem, Benevole Le-

6tor, eft quod etiam atque etiam Te

rogamus. Ut feliciter res fucce-

dat, faxit omnis boni ordinis tum

Auåor , tum Adprobator Deus fa- pientiflimus, quo ducente mox in-

ilitutum aggrediemur.

§• IL

Circa etymologiam vocabulo-

rum _, quas prsefert titulus, longo

verborum fyrrnate non egentes,

cum per fe facile intelligantur, ad

confiderandam hujus ritus origi-

nem ftatim nos accingimus. Eft

autem ritus antiquisfimus, tum in.

veteris _, tum in No vi Teftamenti

A 2 eeco-

ceconomia obfervatus , ut non in- commode in Legalem &Evahgelicum difpeici poffit. Prima _omnium, Manuum Impofitio cujus meminit

Spiritus San&us in verbo fuo, acci- diü infamilia Jacobi Patriarch^, qui

moriturus nepotibus fuis manus

impofuifte dicitur d). Hane con- I

fuetudinem _ethnici quoqué tenuere å primis Roma? incunabulis teile Livio b).Cum augur Nuraam con-

fecraret, lituo in lsevam manum

translato, dextrain capite'Numa?

impofita, _{precafus eft ita} : Jupiter

Pater fl jas eft, hunc Numam Pompi- liam, cujus _ego caput teneo, regem Ro-

ma efte, uti tu ftgti a mbis cert a adcla- rdjjis inter eos fines _quos feci. Sed

ethnicorum exemplis omiflis, ad Hebneorum monumenta iterum

tevertimur, cum in iis pra?cipue

celebrata _fit illuftris illa manuum

imponendarum ca?rimonia. Hic

iitus licet prititum, ut jam di&um

*) Gmtfn4, _b) Zivi, Lib% /, cap, 18• eft,

eft, de Jacobo memoretur, attamen.

juda:i morem illum imponendi ma¬

nus in illos, qui ad munus aliquod, fivéPoliticum, fiveEcclefiafticum,

five Academicum evehereritur, in- de non deducunt» fed Mofi ifnpo-

nenti Jofu^ manus origifiem ejus

tribuunt c) Ratio eft, quod Mofes,

fi credimus fapientibusHebra?orum,

i. Deo ipforitum illum acceperit-,, antequam illum Jofu^ conferre po-

terat. Quod éxiplius DeiadMofen

fermone collrjgi poffe judicant, cum eidixerit: & obtegam te manu mea,

donectran/tvero d). Longa ac per- petua ferie manus tradunt impofitas

efte å Deo Mofi, å Mofe Jofua*, &

fenioribus _, fuccÄToribus ad ulti¬

ma usque ReipubHcae fata, Un-

de vetuftis temporibus, quilibet_j

prseceptor promotds, perimpfitio-

nem manuum fuos poterac adhono-

res promovere difcipulos Qu^ß poteftas, propter abufum ejus, poft-

A 3 ea

c)Num. 17; iS.Deue.jj.y. 1fyÉxöd.fiiiiyZ},

6

es ablata, ad principem tantum Se-

natus fupremi, feufynedrii magni, qui & fimul Academia? Redor fuit,

rransferebatur: fme cujus audorita ^-

te nemo ritu impofitionis ^manuum promoveri poffet. Sed de nis, cücsv

; ne ulterius in _campum hunc

Rabbinorum latiflfinium exfpatian- do, nimium afcopo aberrare videa-

mur, cum de alia manuum impoft-

tione dicendum nobis fit. Vela_j

itaquecontrahimus,adhs£Tendotan-

tum iis quas in ftatu ecclefiaftico utriusque foederis circa huncritum

confideranda tradit volumen iacrüj quo impofitionem illam manuunu,

ex apertiffimo Dei mandato origi-

nem trahere, clariffime conftat.

§. III.

InVeteriTeftarnento huncritum

impofitionis manuum, tum in Levi-

tarum ordinatione e)> tum vidima- rumoblationejv obiervaturn fuifie,

diier- e) Num.8:io. f) tie. Lev. 1.4:

titi4:4, 24>*f?j3> PAraLiynfr

7 difertis verbis docent facras litera?;

fed ne utrique horum fufe inhasrea-

mus, prius illud ficco pede erans- euntes, farificia potiflimum conti- derabimus, cum multa de iis obfer-

vatu digna occurrant. Manus im-

ponebantur holocauflis fingulo-

rum hominum Lev. 1.4Eu*

chariflicis Lev. 3:2.8. riWBDn Sacrifi-

'cm propeccatis tum pri ^va t i hominis

Lev. _{4: 4. tum} totius coecus Lev. _4.

15. Hirco quoque in deiertum e- mittendoå Pontifice maximoimpo-

nenda? erant manus, decima die Ti- lchri, _qua fieri folebat folennis & an- niverfaria populi expiatio. Sed an-

tequamplura de his afferamus, pri-

mum incumbitnobis circumftantia-

rum ejusmodi ritus mentionem fa-

cere; & ^cum multaefint hujus rei traditiones Juda?orum ^, duéfcum_.

Lightfooti fcriptoris, harum rerum

peritiffimi, fequi, confultum nöbis

videtur i. A&usimpofitionisma-"

nuum in atrio debebat fieri,adeo ut,'

fi

8 i

„ fi ^v i a m a d d u ce n s e i rn a n u s i m -

„pofuiffet antequam effec in atrio,

„impofitionem iterarioporteret. Si

„vero offerens effet extra atrium, ,,fed intro manus protenderet ^, <5c ,,vidlima2 inträ atrium manus im?

, ,poneret, id fufficeret, quod etiam ,,circa leprofum obfervabatur in_a 5,porta Nicanoris. 2. Dominus vi- ,,<ffima? manus ipfe imponeredebe- ,,bat, nec iicitum fuit id _per alium ,,facere; quod intelligendum eftde

„fmgulorum vi&jmis; naminqui-

„busdam facrificiis _{pro tota congre-} ,,gatione erant deputati, feu vica-

„rii, qui iis manus imponebantL^.

„3, Si piures una facrificium idem

„offe&nt, oportebat _unumqqemqj ,,%illatim manus vidHmas impone-

,,re. 4. Lis interDodiores Hebräe¬

rs orta eft, nurn imponerent am-

„bas manus, an vero alterutram ?

„nec defunt, qui in utramque abi-

,,erint partem, fedomnes conveni-

„unt ut dicant, feu _una, feu utra-

que

que imponéretur, efferentem eas*

totis viribus Scfummo _conatuim-*

ponere debuille, 5. Locus, in quo*

Habat ofterens ordinarie, erat quo*

viélimasimmolabantur, adlocum*

annulorum; adeoque hac occafio-*

ne Ifraelitapoterat, & debebatin-*

gredi atrium facerdotum. 6. Ipfe*

modus impofitionis manuum ejus-*

modi erat: viåima i ta collocaba-*

tur, utofFerens, facie oculisque*

occidentem verfus dire&is, manus*

fuas inter animaiis cornua impo-*

nere pofTe t. Interim confitebatur*

peccata fua qu^ vel contra affirma-c

tiva, vel negativa pr^cepta patra-*

verat, precesque folennes edebat."

Sic Pontifex, illucente die expia-*

tionis, poft feptem dierum obla-*

tionem thymiamatis ^, & aiperfio-*

nem fanguinis ^, aliosque ritus*

praecedentes, primum ibat ad pro-*

prium (uum juvencum, qui.erat*

inter templum & altare, impofi-*

tisque capiti ejus manibus, propri-*

B am

tö

5,am peccatorum confeffionem ede*

5,bat. Deinde ibat conje&um för¬

etes in duos hircos, ad euroaqui-

„lonarem partem atrii infra altare*

„quibus jam (orte eleftis, alterum,

„emiflarium _puta, in loco quo e-

5,mittendus erat, collocabat; alte- <

„rum eomittebat, ubi ma&ari ^eum

„oportebat; hocpera&o, adfuum

„juvencum rediens, impofitis ite-

9,rum ejus capitimanibus, alteram

„confeffionem recitabat, iisdera_j

„verbis conceptam ac prior, ex-

„ceptis paucis, quae addita fue-

„runt. Poftea ma&abat juven-

„cum, & dein hircurn ^, adhibitis

„ritibus debitis. Quibus omni-

„bus ita rite compolitis, ibat_»

5,ad emittendum hircum emiflari-

„um, impofitisque ei manibus, de-

li&orurn totius populi confeffio-

„nem edebat* Pontifici vero pre-

„oanti, & peccata confitenti refpon*

„debant populus & facerdotes Ina

TOS OT benedidum

II

fit ^nomen gloriofum regni ejus in fecu

/«,& tunc emittebatur hircus. Jux c

ta vi&imas autem falutares, affir-

mante Majmonide, non peccata fua confitebantur, verum Dei laudes decantabant: verbo, precesadjun-

funt _y quar cuique maxime con- veniebant. Ex hifce jam haud dif-

ficile eftjudicatu, quidritu hoc im- pofitionis manuum declararetur >

nempe, partim quod ipfius rei (1-

gnum eilet ad Dei cultum deftinata»,

partim quod repraefentaret impoü-

tionem peccatorum in Mediatoren!

Chriftum ^< tanquam vi&imam fi-

guratam , quae in ara crucis omniä peccata bajularet, uteifidentespeir

fanguinem Mediatoris cum Deo re-

conciliarent;unde quoque holocau-

fta in cineresreda&a , pietatis fue-

runt velutindicia,qua mortaleSjCor-

pore peflTundato, animumcumho-

ftiae fumoin ccelum fuftollentes, to¬

tos fe Deo confecrabant. Denique

& judices damnatorum capitibus

B 2 manus

12

manus imponebant, additis verbisS Sanguis tuus Juper caput tmm. Quae

ca^rimonia cum ofterentium _%sigo-

Sscrfy, åqua forte ortaeß, conferri

pofle videtur.

$. IV.

Hadenus ritum Impofitionis ma- nuum Legalem pauciffimis delinea- vimus; fequitur jam Evangelica illa

å Chrißo, Apoßolis, & Ecclefiae Chrißiana? Epifcopis ufu recepta

XtigoSswCot. Haec _{quatenus ex} Ve¬

teris Teßamenti oecÖfnia in No-

vam tranfnt, iuam inde originem ducit. _{Nam lex} c^erimonialis licet

fitabrogata, fole Jußitiae omnes dif»

pellente umbras, ^ut neque hodie_#

vi&imarum fiat immolatio, _neque

manus fuper capita hoßiarum im- ponatur:;attamenin ^novo quocßTe-

ßam. hic ritus non line utilitate & a?-

dificatione, fub Übertäte tamen

Chrifliana fervatui%utjam quoq; ho-

minibus

\q ■ imponantur manus, quate- nus

nus myfterium illud fignificet, il-

los tanquam hoßias rationales Deo

efTe confecrandas; & licet in Novo Teftamento hare ca?rimonia pra?' cepta non fit, retinetur tarnen ob Chrifti fervatoris 8c veteris eccle- ilx praxin, quodque ad myfteria_j illuftria, & plurima nobis repras- fentandafit per-utilis. Huncritum

é fonte Judaico in familiam Ghrifti manade, primum ac pulcerrimum

nobis porrigit exemplum ipfe No-

vi Teftamenti Inftaurator Jefus Chriftus, qui casrimonia hac ufus legitur in benedi&ionibus, 8c fau- fns precationibus, cum a populis,

ex invecerata hand dubie confue- tudine , eifueruli oblat i effent, ^{ut ma¬}

nus eis imponeret, ér Grar et g) quem ritumex Jacobi exemplo nepotibus Ephraimo &• manafli manibus im- pofitis, benedicentis repetere haud

forte ^a veritate alienum fuerit, ipfo

Meffia benediåo jam benedicente,

B ₃ cujus

f) ^Mar c i 10 iß.

*4

cujus benedi&ionem Veteris illa—*

foederis %eigoSscriü portenderec. In

fanandis quoque a?gris hanc caeri-

moniam fummus ifte mencisaccor¬

poris medicus adhibuit: ratio forte h#c fuit, utfervaret morem ac con-

fvetudinem prophetarum 6t fan- öorum; quibus in ufu fuiüe coiii- gi poteft ^ex quere Iis Naamanis, h) qui credebat Elifaeum manum fu-

am impofiturum leprae, utabea liberaretur. Impofitione hac ^ma-

nuurn fanavit optimus Salvator

non tantum furdos ac ccecos, mu-

lieremque habentem fpiritum in- firmitatis _per o&odecim annos i)

verum etiam mortuis vitam reddi- dit. Exemplo fit filia archiiyna- gogi Jairi. Qiice utique impofitio

manuum rei fignificandae fatis ido-

nea, divina? potenti« atque vir-

tutis fymbolum fuit.

§. V.

Circa Ecclefiae Novi Teftamen- ti

b) 2]Rfg.f. //, 7) Luc.ipj.

*5 fei primordia Manuum Impofitio

non tantum in fanandis homini-

bus, fed'etiam in diftribuendis Spi¬

ritus fan&i donis adhibebatur. U-

tramque hane Salvator difcipulis

fuis largicus eft , illam , refpe&u

veritatis Evangelien, qun non fo- lum prndicanda Ted & miraeülis confirmandaeftet; hancautem, ut ordinationibus peragendis, per fa-

crum illum ritum ad minifterium admitterentur verbi Divini prnco-

nes in ndificationemEcclefm. Hu-

jus rei egregium exemplum fiftit fe nobis Paulus, qui cncitateaDeo, percufTus, cum profundius fefe fub- mitteret, fola manuum impofitio-

ne per Ananiamfanatus, & Spiritus

fan&i donis impletus eft. Quibus

inftrwftus non vulgares poftea edi- dit virtutes, reftituendo ^{non tan¬}

tum ngrotis quibusdam fanitatem,

verum etiam fpiritum tot virtutum communicando cum aliis, tum iis quos Deus dignos habebat fün¬

ft 4 <ftio-

i 6

&ione mlnifterli facriY Ideffiu quoque Céeteros Apofiolos antea feciffe, Lucas in actis de Sama- ritanis teftatur. k) Fuit itaque A- poftolicaillamanuum impoiitio mi- raculofa, & extraordinaria, eum- que in finem tota cornparata , ut

eccleiiam nafcentem oppleret cx- leliibus donis, qux omnibuselTent admirationi. Nafcentem dico Ec¬

cleiiam. Hare enim prima & Apo-

ftolica ecclefia promiflionem habu-

it de effuiione vifibilium fpiritus fan-

öi donorum fuper credentes. Quia

ergo ad certum tempus adftri&a_»

illa fuit promiffio, poftquam do-

&rina Evangelica fatis confirmata

erat, miraculofa illa dona defiere*

Licet autem Ecclefia poftremorum

horum temporum nuda quafi Xsi- go&ecrtas Ccerimonia manfifTe videa¬

tur, non tarnen vana illa Sc inuti- lis haberi _{debet ob rationes} fuperi*

ri addu&as conf.Beat Epifcop.Ge-

zel

k)

2-eU ada$. 6.S.PuIcrebeatus Augu-

ftinus : Quts nunc hoc expeået, uthis

quibus manus ad accipiendum (pihtum fancl um imponuntnr, repente incipiant Unguis loqui. & mox: Quidefl impoji-

iio manuum aliud nifi oratio fitper ho-

minem? & Am brofius: Homo imponit

manus, Dens largitur gratiam; facer-

dos imponit fupphcem dcxtram, Dtfkf

henédicitpotenti dextra. Eft itaque_»

hodie fignnm atque fymbolum in»

Vocationis Divini _{nominis ,} ejusqj

äuxilii, ut fua potentimanu confer*

vet> ac tueatur* fuftentetque fer*

vos fuos, ut officio fuo ad emolu-

mentum ecclefias digne fungantur.

torro ^cum ab Apoftolis (qui nihii

Ut neceffariüm Ghriftiaüis impone*

bänt, de quo non expreffum habe*

rent fummi fui Magiftri manda*

tum ) fub über täte Chriftiana, ut_*

indifferens Ecclefice reliéba fit hxC casrimonia: quam vehementer ab^

errent Papifta?, qui facramentis es-

fentialemconftituunt, veluova in-»

G de

18

de extundunt (acramenta^ cuivis intelligere promtum eft. Sedhsec

aliis tra&anda relinquimus.

§, VI.

Salvator nofter optimus fan&e«»

promifit fe vineam fuam ^nunquam

deferere velie, aut miniftris ac o-

perariis fpoliare, tribuendo ei pri¬

vilegium perpetUce durationis; I-

dem aperte teftatus eft fibi curren- tes, v& non miffos operarios difpli-

cere;ratio procul dubio éft,quod

hoc perverfo ordine falfie Cujusdam

do<ftrinae pefte elanculum ^res publi¬

ca Chrifti facile inficiatur, _veraqj ecclefia ingensdetrimentum capiat.

Itaque ne ejusrnodi zizaniis Chrifti

ager cooperfretur ^* poteftatem rite

inftituendi ordinem intef docentes

& audientes Ecclefia? reliquit. Quö yeroecclefiae particularicerti9 con- ftet de legitima miniftri fui vocä- tione> externus ritus impofitionis

manuum introdu<ftus eft _, tam- quam publica teftificatio ^qua ordi-

iiandus

nandus Ecclefi# publice defignetur,

6c renuntietur, ut legitime ele&us

6c vocatus; prorfus uti Mofes h oc ritu populo aefignavit 6c renuntia-

vit vocationemJofucE fuccefloris fui.

Fit quoque, ut vocatus de legitima

6c divina fua vocatione confirme-

tur, limulque admoneatur (e de-

ftinari , addici, 6c quafi devoveri

ad minifterium 6c cultum Dei; fri¬

at _, ut animal, cui in facrifici© ma¬

nus imponebantur, ante aram ca- debat, 6c ma&abatur, ita fe ele<ftum

ante aram ftare, id eft Chrifto fer- yire, 6c fi res defideret, etiam ^ca- dere, }d eft vitam,Salvatoris fui cauf- fa, lubenter amittere debere: fciat minifter , fibi per hane impofitio-

nem manuum magnum onus impo- fitumefle, cuiferendopar eflenon

poflitnifiDivinitusadjuvetur; Un-

de ritus ille prcecipue fervatur, tum

ut ecclefia communibusacardenti- bus precibus Deo minifterium vo- caticommendet, tumipfe minifter

C 2 iedulo

20

fedulo petat, ut Deus ipfe ^manum

•fibi imponat, fe adjuvet ac defen-

dat. Tales preces quia nituntur mandato, & promiftione Di vina,

non efle inanes teftatur Mofes Deut,

*4. 9. Paulus i Tim.4. 14, 2 Tim,

1. 6.

§, VII.

Anablolute neceftaria fit illa ma-*

nuum impofitio difpiciendum no^

bis eft? Pontificii, _prave fibi ^per-»

fvadent chara&erem quendam in- dtlfbilern, _per hane impofitionem

manuum miniftrisimprimi, velex

opere operato dona debita conferri,

nulla habita ratione vocationis, e-

xiftimantes luftleere fifit ordinatug dummodo habeat poteftatem do-*

cendi, abfolvendi, porrigendi fa-*

era menta; adeoque abfolute effe ^ne*

ceftariam. Contra autem inter A-

rabaptiftasfunt, _quihanc caerimo-*

niam non tantum abiecerunt, fed e- tiam fätis acerbe de his, qui eam re-

linuere, difputarunt. Nos autem

jnedib

21

mediana calcantes viam ftatuimus

non effe abfolute neceffariam, quod

ex ordinatione videreeft, _quseneq;

tam eft neceffaria, quin illa?fa ^con-

fcientia in cafu neceflitatis relinqui poflit, modo vocatio fit legitima;

jta tarnen ut capacitas vocati antea fit declarata, ut folenniter a negotiis feculi fegregetur, Deo ab ecclefia eoramendetur, & pr^cipue, utno -

vitatis fcandalum _evitetur, hifce ob- fervatis minifteriü ejus ^non eftina-

jie. Ritu*impofitionismanuumeft

res indifferens, quam etiarn indiffe-

renti ufu Åpoftoli ecclefiistradide-*

runt Eft tarnen utilis& Ecclefia, &

miniftro. Ut de vocatione conftet,

&c. de quibus antea. Eadem eft ra¬

tio ejusdemritusin pcedobaptifmo

obfervati, Non vana prorfus eft ca?rimonia, cum fit fymbolum be- jiedi&ionis i Salvatore adhibitum,

& libertati Chriftianae reli&um^.

Hoc figno veluti ^muta prece favör

c ₃ Nu,

22*

Numinis elicitur, ut gratia fua di- gnetur effepraffens, _{atque illa,} qua;

defiderantur, abunde largiri. Un-

de Auguftinus dicit impofitionem_#

manuum circa a<ffum baptifmi ni-

hil aliud efle _quam orationem fuper infantem, qua occafione ritus ille antiqus repetitur.

il VIII.

Ultimo nobis confideranda venit b

pfa poteftas communicandi illum ri-

tum, & quibus digne hapc impofitiq

manuum communicetur. Sciendum i- taque eft, in primordjo Apoftolis di-

vinitqs conceffam effe, qui pofteaajiis

in minifterio eandem communicarunt

poteftatem: id autem in ecclefia veteri confuetudine ad noftra _usque tempora obfervatum eft.Linde in eccleliis noftns

poteftas imponendi manus Epifcopo

ceu capiti competit, non exclufopres- byterio. Sed quinam digni habentur

hoc munere facerdotali, quod per-

manuum impofitionem ^eis offertur ?

In Judaica & Anti-Chriftiana ecclefia

grave jugum, ac indignum ovibus Chri- ftiimponitur, quatenus nimialevitate,

promo-

promoventur miniftri, qui poftea cac-

cum populum decipientes capiftro fuo

ducunt quocunqueillisplacet, cum ta¬

rnen nan nifi caro pretio, magno pu¬

ta do&rina* labore redimenda fit illa_,

manuum impofitio. Id in ecclefiis Lu¬

therans religionis obfervatur, quum ad

monitum Apoftoli, nemo cito, Jevi-

ter, ac fine praegnante caufla ad ritum

hunc admitti debeat, fed viri eruditi

ad ecclefiae zedificationem apti, unde in

noftris ecclefiis quoque exanten ordi-

nandisfubeundttm eft, _quo amplam ha-

beant occafionem > fuam iriTheoIogi-

cis probandi eruditionenu Praeterea*

quemadmodum in lége anirnal qüod fa-

crificabatür, cuiqtie manus imponeba-

tur* murtdum efletjuxta legem $ itaille

ctti manus imponentur ^, purum caftum

äc mundum facrificiumefle debet, in cujus dodtrMa & vita nullus fit defeéhis>

Hon quod fan&itate vitse fuae > atiquam

efficaciam do&rinae coelefii fuperaddere poflit 3. fed ne degendo vitiofam vi-

tam, do&rinam impediat i ^{& ru-}

dioribus reddat fufpedam.

Soli Deq Gloriä»

ClariJJimo Domino Candidas

Amico IntegerrimOi

Qttod tibi ^uentUbm propoßtumfuerit ^annif, ju-

Pulchrs de clar dt pulchnor

htcce iabon

Sis ergofeltx, ßitdiis fint pmmid dtgndy

Exornetque imm pulchrd coro*

na caput!

Sic

uv\oxß$iaz\ applaudie

Nicolaus Wetteblsten B,S»