Leges Ciceronianas ex lib. 2. de Orat. c. 15. de veritate historica per aphorismos explicatas suffragante ampliss. philosophorum collegio Upsal. sub præsidio ... Johannis Bilberg ... pro honore in philosophia obtinendo publico examini submittit Jonas Kie

M C 1 Qs. B. F. F- CL $/ LEGES _CICEUpniANAS Ex Lib. t. de Ont, c. _15,

VERITÄTE

HISTORICA

Per

_aphorifmos

_explicatas

Sujfragante sfmphjf.

fhilofopbomm

ColJegio

UpfaL

SuB PRiESIDIO

VIRI CELE B ERRIMl

DN"

_JOHANNIS

Math, Profeff* Ordinarii

& _{hoc tempore Dtcani.}

Pro honore in _{Philofophia obtinendo}

publice exammi (ubmittit

JONAS

KlERN

ANDER

O - GOThus

Sch. _{Triyal. qu® Norcopi» eft ReÄor}

in Aud. Vet» Adinori be folitis

ådd„ ii» Decemb, Anno M. DC. LXXXII*

le

UP S A L I £

ixcudi» Stmim Curie S.R.M- St Acad.VpM» Bibliop

i izi,lt r

ii,låååJ^åååålåå,Må,

%

fött*&*f§) £€äfäfe(. So tft£$«£»} É$äɧ>tf£*&

Candida

Le&ori

Salvitem_,!

Ovandoquidem

_{gw?ipfa contentaadfi hittadamnat^qua^}

veritfuis

femper

corufcat radiis,

_{rcpter late*}

/<?-randam_{ejus m ijeßatempto} edens _jdentio

>paucatnrfumy

apud TeC. L% pro apborifmishifce meis dicam. Cum pritrihtnmateriambanc elahorandammihi ut digerem oc~

surretdt.iniUamfro fua dignitate _Vixquidquam _me com-fre■■■taxi joimßevidi ₇partimingenu _temit_ute,partim ido« worum hbrotum defeSiu prapeditus. _Utrdrmjue

nihi-lominus

_{difficultatem,}

_{ÖJ argument!elegantia, få}

_(ftes

me-liortsomiriiiVtcit. _{Qu# itaque ad illius plenterem}

intdle-Bum facere mihividebantur, _mordinem redegi_{y prx}

lo

eadem _{commßurus, Sed ubi ad rem pra(entern venit,}

excudmdts _{typothetajuflo angußtus reheiumfuit}

tem-pus yitaque quos

Tibi exhibeo apbonjmos,

ex

commenta-rto meo _excerpere tenebar. _{Quare, få}

ö&jj

aapri-tné_{nrcejjaria mtermittere feflmatio Cogebat$ få}

_Ulis

_qua.

nuncinlucem prodeunt, poßulant

limam,

_«ec

rtheuit. T _{eitaque majoremin modnw fåobnixérogo,}

communis

_firtis

_{memor , få}

_feßinationt

_{ignofeas, & ad}

fommijfos n&vos■connivert negraveris. tf/e /

gL-r •' " Ds

Veritate

Historica

APHORISMUS I.

^felftoria

audore Cicerone rede

®dicitar vitae

_magiftra;

_{ad diam}

jj§

enirn,

tanqram

lydium

lapide

philofophia pradica

adniti-;tur; hinc Thucydidi

dici-ftur hiftoria _{(pihon$!x &&}

ficlrav.

vid. _{Polyb 1 i.e.i Lipf ia pra?f.ad Pol.p.m. 8. Boecf.} Comm. adCör.N._{p. m, 2 j. Diod. Sic. 1.1.prooem» Liv.i„} vtzt. hi(t.

IL

Hojos primarium requifitumeft veritas;

fiqui-dem id eft hiftorix _veritas,

_quod

_animantibus oculns.

Polyb.I 11,c.f.&lib.c. 14. Nicopb. Greg: 1.1.p.3. Plin* tpift. 43.lib.7.

III.

Reqairitür autem in primis ab Hiftoriro, ut véritatcm _{,quam Philofophi Logicam appellant,}

indaget; qua?

ubi

pleue haberi nequit,

faltcm

Ethicam proferre tertetur.

Sea 4.de Beaef. c* f j«Pluterch-deferaN«m._p*

Inveniendae veritatis aifficulcatem _pariunt pv&vseJtaj veterum, rerum geftarum _antiquitas,&

hiftoricorum cum _{paucitas,tum pluriumdifTenfiis*}

Miel. Neand.inobfer. _{adTryphid. deCaptaTroiapag.}

no-Atl.Rudb.p. 3.^ 6S8.

v.

Licet Porro _difficulter & _{magno cum}

_labore,

veriras haec fit _{inveftiganda; eam tarnen uc} plurimumobtmeri _poffe,8c Hiftoriar finis, &

ex-periemia probat»

D;on. Halic.l.i.c.tf.Tac. _{2.ann. c.65. Plin.1.5 EpU8. Flav»}

Vopif.in Flor.c.2»

VI.

In omnibus _locorum,

_perfonarum,

_8c

_id

_ge¬

nus circumftantiis aliis

* etfi rebus

ipfis hiftoria

cxa&enonrefpondeat, haud tarnen temere men-dacii eft _{arguenda 8c reiieienda.}

Heresb._{inprxf.»dHerodot.Cl. Arh. invita Anfgar.}

VII.

Inter _{adminieula inquirendae veritatis primam}

locum "Vera _1)e't

_cognitio

_obtinet.

_Eft

_Hiftorici

non folum _{quae ad EcclefiaeDei ortum}

,fucceffum atque vieiftitudines varias exponerej

fed

etiam

narrarequae admirandam Dei _providentiam in

Imperiorum cordervatione&mutationibus variis oftendunt.

Cafpub.inobfj. ad _{Sulp. Sev.l.}2. c. 4.1. Penc.in Fpif ded, ad 1._{/.Carion.p. na.642, Herod. Hal.l.}

2-p. m.66.

17/" f 1 I/- t

V HL

Hoc medium _{Philofophi* pra&icx pereeptlo*} excipit* Oihndendae namque funt Rerumpub.

onus Sc Interims caufe: de vitiis ac virtutibus fa¬ cienda funt _{judicia; qvae rerum gerendarum con»}

fultatiojnes

_{illarumquéeventus}

_quinarryeft

ofteo-dendum.

Flac.inrcfut. _{Bruriii, p,m. i j. 24;Geil." Jib jve. å^prafat. jä} Dion.\

IX.

A_{bfque Chronologie, Geograph!* Sc}

getjea-Ibgiarum mediocri riotitia, vix-qüifquam fidus audjet hiftoricus. _{quare nec irnrrerito tria ifta} hifroria? dicuntur lurnina.

Ätl. Rud,c.40. i.déc. j. c. 16. §\ 1- VofT. jnd. de Flöro.

x:

XLogica Sc

M'etaphyfica.

in.

hoc

negorio

ali-qnid adjunncnriqnoquc

hiiiorico

contemnt. Em« qventia vero quanco fue it biftoricQ familiar

ibior, tanto hiftorü erit _gratiorr Diod.fic.1, io.'C, t.Flav. _{Uopif.a Probte. 1.}

xi. J\

Hufc

_ptrfe&ioni

_{non imrneritbfelicitatem}

na-fcurae _{pre(lruimus$ cujusquama fit vis, Cic» pto}

Are. c. _7, oftendit. Eft _eoim fidelis _memoria diicN

glinarum

Sc

ornnium

rerum

quafi{ellapenaria:j&

Mr

acreingeniam in judicando oprirmss veritatis

in-terpres.

Cic. i.deÖrat.c.5.Geil-1 3.c.t, Plut. de Educ.p. m. tj0 Boeccl. in Coo ment. ad Cor. N _{p. m.17.}

XII.

Hifce fortcnae acccdunt _{bona; fiquiderr fine}

magnisfiiroptibusjnemo

autterra* pcragrabitex-oticas, atque

fen:

entias magnorum virorum per

colloquia vel literas de rebus dubiis, ve! antea

ignotis perctpiet aut

bibliothecam

corrparabit

inftruélam. XIII.

Rebus ihterfuifle _{geftis hißoricem, adrrodum} eß nectflarium. Fadecauia _{Reges quondam}

fe-quebamur in

be

linro vi ri res geiias accurate qui

norarenk

Ifid.1. i. C- 20.Freinsh. in _{fnpp-I. i* C?rt. c. 1. Herodof.}

Vi.-p. m. 5S. ZiphiJ. in Con.iriod. c.i. obfer. Boetl. ad Vcllj.

Pater. 1. tf.j.

XIV*.

Faucis hoc _{quia contingir, & nihilominus} Fre-vitas rerum

geftarum

_{pofteiis efi radenda,per}

peregrinationes

ille defeétus

non

inleliciter

com-rvenfatur. _{Exemplo fit Homer. Herod.&}

_Pofybius»

Herod,1.1,c. j.

XV.

Sed _{quoniamnec illud omnibus datorn,reftat:}

åecurata hiftoricorum ledbonein veram hiftorise feribendae _{Cognitionen) peiveniat;}

_fit

_perirde

opti*-au&oribus _inftru<5his, Plutarch-inDera-c. i.

XVI.

H*c de veritatis

_logicae

_{inveftigandae}

_mediis>.

quam

Cicerol.

2.deOi at.c. ij. inhiftorico

prae-fupponit^ut

autem Vericasobtineatur

Fthica,pri-mam

legem

_{ponic, nequid}

_falfi

_{dicereaudcat.}

Qvae

virtus _{per probam educationem omniuro}

primo

acquiritur; eft enim confuetudo _{imperium gra-,}

viflimum*

Vell. Pat.I.i.c. _{1/. I.} Sall.b._Jug.

c.S/.p.1x1.5*9.

XVII.

Impix calumniantium _{liogvae funt coercendae,} aequis exteros aut (uos _{maligne traducat.}

Vid. Tacitus Ann.!,i.&72 &4.C zi. & obfer, Grur.Sc

Fre-insh.p.m. Horat.fat.1.1. _{Sat.yr. 1.v.8a&Epl.i.lib.a,}

v. _i/o.Stleg.

XVIII.

Secunda lex eft> ne quid

veré hißoricus

fcribe•

re non audeat. _{Ut audax}

fingendoeaquae

nonfunr,

veritatem _{deferitj ica timidus, &}

_{vitiacaelando,}

&virtuies cxtollendo _{hiftoriae finem} non _attingit*

Eft _{itaqué 7TCLppqcnet f vxo7r(S^*}

Luc-indcconfc.h:ft. _{Tar. Ann. i.e. 1. & 4 H- Hift.x.c. 1*}

Sall.b. Car. c. _4*

XIX.

Adolationi magnx

fojtunx

cotmti, cui velme«

j \*ti i« ivi^tui<i(j] _{apenunt lOCüm ROß}

relinquet hifloricus,

_{fiqvideroilla,}

n< ritantum vi-tiorum incendia _alat, ea virtutis _nominibus

cc-kbrandoj fed etiair illum_{cjui auresafTentatoribus}

prabet apertas, & adulatorem _{ipfum qvafarrjam}

& _{qva vitam (aepe perdidit.}

Curt._{8. j.é. Comment.FreinOie t).!. Svidasin Callja}

Syracus:

XX.

Gratå & odio Hiftoricum tertia 8c _qvarta lex _{reqvirit vacuumr Necfitirt}

fcribPdofußiciogtati*.

JuvovySriivmct dhftaw _{jnquit Sijnef, l} j Amore _{patriae & aliorum de Patriå bene}

merito-rumfaepefit,

ut in defcribendis eorum _Iacdibus,

facilc _plus

_jofto

_{illis tribuat.}

Qvod Philoni & Fabioaccidiffe

_vultPolybius

₁

i c. 14 vid„

Vof-fius infuode 7

_{acitojudicio.}

_Sed

ejofmodi _lapfos

utnonex rnalitiaeft _{comnaiflus, itanec}

afpeie&

rigidé

illis imputandus.

År

XXL

Odii 8c fimulatis eadem vis _{ed:;quare lex}

4ta

prohiber ht injcrtltndo_ftt

_{fufricio fmultatit#}

_Inter

populos qvosdan» daturcdium _{qvoddam quafi na¬}

turale; utqvamvis brevTtati litare

hiftoricusfta-duetitjfit tanien vi _{illiusafftftus,utåvero}

abtip'a-tur _{; Ita privatim}

qvcque cdiurr,vitia_exaggerat,

reflé veiofcéta vel

_{fimpriniit, vcldepravat»}

Boni

V71

XX IL

Boniitaq,

htftorici

eft nihilamori &odio dare.

Itafaepe dehoftibus

bené

ioqvetur, & fumrnis eos

örnabit _laudibus, cum id fa£fca _{ipforum poftulent.} Contra_{.nonnunquarn reprehendet velmaxime} nö-ceffavios ,cumita fieri _{oporteat: adeoutamici fint}

juftolocoaccufandi,& inimici laudandi.Fieri emm

neqvit,ut qui in rebusgerendisverfatur,recFe

fem-per

collinti^nec

rurhs tundem continuo er ra ne fit vero fimile. Polyb l.i _{c. 14. & 12,c. 6. Plin.pa*}

neg.c.4.0.y. Re&eproinde Procopius l.i.debello

Perfico _{amiciflimoram peccatafe non caclafie Fate¬} tur, CuiadiiciaturSleid.inapolog LivJ_{.21.c. yu}

Tac. _{3 Ann. 24}

XX III.

Hinc

_liqvet

_{qvid de Ciceronis fit dicendum}

Epift.qua

rogatLuccejom ut inferibendarerum å fe

geftarum

hifloriaplusftbi largiarur, qva n veritas

concedar.

_{Hiftoricusqvi}

_{lem in magnis exemplis}

debet _{aliqvid targiri $ fedfidei Sc veritati} inpri-rnis _{litabit«. Hiftoriaenim} non debet_egredi veri-tatem; _qvippe bonefic

fa&is

_{veritas[u/ficit. Plin.l.}

7» _{Epiftol. ult. Inrebas dubiis jadicium fuum}

fu-"pendere _{jävar; aut vcro finailioii ie tradere}

:ntentiae»

Duc me Cj Deus in veritate _{tua, 1}

(ermo tuus veritas eft!

Ai