0
D. F. G.
DISPERT ATI O
DE
OPEI1 ATiONIBUS A NI M M
HUMANVE IN SOMNIIS,
QUAM,
•
VENIA AMF. ORDIN. PHIL. UPSAL.
PRAESIDE
Docr. PETRO N1C0LA0
CHRIST IERNIN,
LOG. et metaph. PROF. reg. et ord.
PUBLICE EXHIBET
SETH WALLQUIST,
Nericius.
in audit. gust. maj. die v maji. anno. mdcclxxxi.
h. p. m. s.
Imaginationnem atiima fomnians habet pro Senfatione.
Bilfinger.
—UPS^i" " ^
Apud JOH. EDMAN, Dieect. et Reg. Acad. Typogr.
KONGL.. MAJ'.TS
TROTJÄNARE OCH 6FVER
-JÄGMÄSTARE
I KOPPARBERGS IÅN
,HÖGVALBOKNE BARON
Herr JOHAN AXEL
CEDERCREUTZ
KONGL MAJ:TS
TROTJÄNARE och CAPITAIN
VID DESS ARTILLERI-REGEMENTE
HÖGVÅLBORNEBARON
Herr CARL FREDRIC
CEDERCREUTZ
Uppoffras detta Academilka arbete
af
ödmjukafte
SETH
bruks patronen
HÖGÅDLE
Herr OLOF
HEDENGREN
OCH
VÄLBORNA FRU
BRITA MARIA
HEDENGREN
född von HOFSTEN
med tillönfkan af allfkons fållhet Deras
/■
Tjånare
WALLQUIST.
KYRKOHERDEN
VID MOS.JÖ OCH TÄBY FÖRSAMLINGAR i NKRTKET
FÅLAR Et" ORD IGE HÖG LÅR Rß.
herr OLOF WALLQUIST
OCH
FÅLÅDLA FRU
EVA BEATA QUIST
MINE HULDE FÖRÄLDRAR,
J.\tt i flera ar efter langt ädt tillfälle lemnas mig nu. Det
^ är ett förfok att, fa god t jag kan, offenteligen förklara
for Eder mitt hjertas barn[liga vördnad, Mina ålfkade Bro¬
ders och mitt val bar varit det vigtigafle föremal för Eder of?/for g. Eder alfvarliga nit att hos mig inplanta en rätt- [kaffeiis kunfkap om medlen till en ver helig lycka flalles mig
nu nödvendigt for ögonen. Edra exempel hafva altid gif-
vit efertryck åt Edra lärdomar att leda mig på dygdens väg.
Och, då Eder tåfan att dela Ed art lilla emellan mig och Sy (koncKådragit fog alla kännares gerne r?jamma uppmärkfam-
het och aktning, har den uppfylt våra hjertan med åmafle
drift att tacka och lyda. Före fällningen af Jä utmärkta vål- gerningar fördubblar min förbindelfe att uppoffra Eder detta
Aaidemifka ari?ete, fåfom ett litet ve der male af min barnfli-
ga tackfamhet. Emottagen det då, mtne Hulde Foråldrar^
efter min affigt, och med fullkomlig öfver,ty ge lfe 9 det jag
(kall aldrig förgäta att anropa Gud föt Eder befåndiga väl¬
gång och fällhet, fornt med oupphörlig vördnad och kärlek vija, huru mycket jag värderar att få kallas
MINA HULDA FÖRÅLDRARS
Lydige Sott
SETH WALLQUIST.
J. N. J.
Dormientium fomnia, ut mihi videtur, e vigilan-
tium ideis conficiuntur, etiamfi ifttf ut pluri'
mum inter fe ordme prcepofiero di [pofit a funt„
Lockius.
§. I.
Fundamenta verße illius cognitionis certitudinis humanse inqvirere rationemque dum conati di-
funt Philofophi, ad primam illius originem adfcen-
dere necefium habuerunt. In eo occupati, ut hane
idearum originem explorarent, in duas abierunt
opiniones, quarum altera, eas a fenfibus externis &
internis fuos repetere natales, oftenfum voluit, alte¬
ra autem ex anima fine ope fenfuum erutas effe
contendit. Quseftiones hinc ortas inter fe ventilan"
tium alii e mente Lockii fenfibus omnia tribuenint»
alii in caftris Car-tefii militantes vehementer adfeve"
rarunt, animae inefle vim eas e proprio fundo eli-
% Operation es Animce
eiendi, vel intervenierte operatione quadam Divinae poteftatis, vel alio quoeumque modo. An vero pa¬
ri fucceflu & aeque certis indubitatisque rationibus
hatc utraque pars fuas defenderit iententias, haud facile dhcerim. Erit (ine dubio multo major fides habenda fenfibus fanis & refte difpofitis, cum men- tis comparatione & reflexione conjun&is, quem- admodum Lockius urget, a) quam ratiociniis Car- tefianis & hypothefibus. Hinc Cartefius, ingenio alioquin vir praecellentiffimus, in quantos errorcs, eosque funeftiftimos veritatem inventurus, non potu- erit non praeceps labi, videbit, credo, unusquisque,
cum, omni faäorum negle&a obfervatione, notio-
nes rerum univerfaies 8z abftraffos primas efie ide-
as, contendifte, perpendens, Nec eft refragandum,
nodum illum,qui, utrum illa, an hxc fencenria fit
vera, inqnirendum ponic, fruftra efTe foiutum, ni- fi etiam firnul ex eo fönte omnia phaenomena, adeo-
que in fomniantibus obvia, emanare pofle, rationi¬
bus evidentibus demonftratur. Eft profe&o ufus
praefentis mattriae varius & multiplex. Indicando enim, modificationes animre cum corpore in cogi-
tando coninnfhe, multo e(Te evidentiores, 8z inter fe juxta ordinem rerum fenfualium magis cohseren-
tes, qvam a corpore feorfim, &, quafi feparatas,
unionem inter animam 8z corpus ar&itfimam ea-
dem illuftrabir. Explicatio prseterea cauffarum ho.
rum phaenomenorum animo, in cognitione fui ipfi-
us
ä). de intelleftu bumano Lib. //. Cap. /,
Hwman* in Somniis, 3
us excellere pulchrum gratumque putanti, perjucun«
da eft & utilis ad fuperftitiofas eas repellendas opi-
niones, qux meticulofis animis, (omnia divinam prse fe ferre au&oritatem & praefagia futuri, perfvadent, iisque terrorem injciunt. Quare operationes ani-
mx in fomniis inquirere & pro modulo vi'rium explicare mecum conflitui, fpecimen Academicum
jam exhibicurus. Mihi vero, qui ad dißerendum ce- lerrimos molior greflus, anguftia temporis quam maxime cireumfcriptus, nil prius videtur, quam a Te, F. L» omni, qua decet, obiervantia, petere,
praefenti opufculo lingva non modo, verum etiam
mence favere digneris»
§. II-
Uc indoles fomniorum eo melius pateat, phar-
nomena in fomniis nonnulla in medium proferre
fas eft. Somnia Pharaonis, utriusque Jofephi, &
fapientum Magorum, ceterorum, praefagia eventu-
um fucurorum fuifle, indicant Sacrse Pande&ae b).
Plura hujus generis nobis quoque narrat Hiftoria profana c). Quid de iis fit judicandum, explicatis
fomniis naturalibus, videbimus. Somnia haec na-
tnralia effe varia, lequens recenfio abunde teftatur.
Quibus placet Homerus, divus ille Poeta, per- volutandus, ii, pro genio fseculi 8c fide, quam fomniis habebant gentes, in idea formanda allego-
A 2 ri-
b) Genef. Cap. XXXFI1, XII Mattb. C //. a & alibi'
c) Falcr. Max. Lib% L c. FIL
4 Operationen Anim<e
riarum animo fomnianti ipfam veritatem abfconden-
tium, eum mirum fuifte deprehendunt d). Huc ac- cedit, quod in libro, qui infcribitur Ilias, Achilles
triftiffimus effigiem Patroclis, nuper dernortui, Tibi
in fomnio repraefentafte vividiffime depingatur e)>
In mentem quoque redeunt fomnia, qux lepidere-
fert Cicero. /). Exempla fomniorum plura ex an- nalibus & Poematibus depromta enumerare fuper-
fedentes ad recenfionem fomniorum, quae Illuftris-
fimus Haller eft expertus, cito pede properamus.
Ita vcro ille: A juventute mea faepe me fomniantem
fum meditatus, & fallaciam phantasmatum depre- hendi, quae vellent mihi perfvadere, fe e(Te extra
me. Alias tarnen qvum amicos mortuos viderem ,
non potui me erroris convincere, neque tarnen non oftendebar vifu. Saepe longe cohaerenc, pergit Illu-
ftriffimus ille, ut ideae, qua2 a memoria redduntur.
Libros, etiam Poemata imprefia, legont fomniantes,
itinerum Hiftorias, & alia ejusmodi, etiam plantas
vident regionum remotiffimarum iis regionibus pro-
prias. Problemata fe in fomnio folvere fcribunt &
nonnulli verfus faciunt, (quod & fibi contigifle nar¬
rat Haller) & le&iones didicerunt, qua certe o- mnia ordinem ponunt fervatum. Freqvens praeterea eft audire per fomnia trifte fufpirantes flentesque»
Sed etiam ioquentes minime rari funt, qui arcana fua
d) OdyJJ. Hb. XIX Zf XX.
e) XXUl
f) Lib. de Divinatione.
Humana in Somniis. r
fua qusque per fomnia detegunt g). Unum quo-
qae exemplum, quod oblervetur, dignifHmum me¬
moria prodidit Bonnet b ). Quibus noftrae fubjun-
ganttir obfervationes. Experirnür enim phantasma-
ta, fen b b as externis occlufis, menti occurrere plu-
rima. Namque fenfationes rerum abfentium praete-
ritas jungi ant feparari, crefcere aut minui, longo
Iocorum temporamque intervallo disjun&as, cea proximas, animo meditanti obvenire, palam facit
fortaffis experientia cujusque fomniantis. Qnin et-
jnm adfirmare jubet experientia, utrum phantasmata
re vera extra nos fint, an tantummodo adparentia
iis competat, nos fomniantes interdum disquirere.
$. III.
DifFerunt hsc fomnia naturalis relatione, quam habent ad confcientiani fui, feti claritatis gradu.
Cujus obfervationis memores fomnia ad tria genera
commode poffe referri urgemus. Unum genus eil,
ut eorum memoriam vix aut ne vix quidem fer-
vare poffimus* Horum fpecies claritace intima. Quae
etiam nobis cum brutis animantibus communis ede
videtur. .Senfationes in brutis animantibus referva-
ri, & iis fomniantibus motum quemdam ab idcis
macerialibus excitari eo certius novimus, quo ex¬
perientia, aima cognitionis humans mäter, nos do«
A 3 ceq
%) Elementa Pbyfiol, corp. bum. Tom. E, Sefl. Ill.
Lib. XE1I. §. XIK
L
b) C jr. Ejpii Analytique Jur /es facultés åe 1Ame §. 676.
6 Operation es Anima
cet, quod canes dormientes mutiant hirriantqne.
Idemque de capris & aliis cal'idioris fangvinis ani-
mantibus liquet /). Alia majori claritatis gradu,fed
nallo inter ie nexu, faltem nulla adfociatione, quam
expergefa&i animadvertimus, gaudent, Quo per- tineric ea finguia, ubi, nos aliorum perfonam in«
duifte, iilamque agere, nobis fingimus, hoc eft,
tibi appercepcio levis, vel, non fufficiens eft ad o- perationes mentis dirigendas, Sic otiofi & lafl? ho-
mines imaginationi liberum curfum vigilantes faepe
permittunt, & phantasmata varia (ine ordine Sc men«
tis dire£tione vagari & fuccedere (inunt. Cogita«
tiones turn funt langvidarum inftar umbrarum, quse nullam in animo fpeciem fignant k). Ejusmodi
vagam pereeptionum fucceftlonem in febricitantibus
& aliis delirantibus animadvertimus, Fortaflis plu-
ra etiam ingeniola invenra & ingenii lepidi allufio«
nes a fola imaginationis lege primam originem re-
petunt. Muiicas exaudiendag femper fere adfveti in fomniis etiam fibi imaginantur, aedes, quas habitant,
concenfu perfonare fvaviflimo. Fateamur ergo, res
extra & intra nosmet ipfos frequenter perceptas ,
haud ita raro nobis fomniantibus reproduci, quam«
quam apperceptio gradibus dt diverfiffima. Terti-
um genus eorum eft, quando apperceptienis major
vis oblervatur, ubi obvias menti ideas qualicumque
no«
i) Avi fl. Hiß. Anim. Lib. X.
k) CJr. Lock, de IntelleElu bumauo Lib. 11. Cap. XIF,
§. 13. 14. 15 it. Cap. XIX. §. 3.
Humana in Som ni is, 7 noflro fubjicimus examini, &, quamvis in diverfa
loca & tempora nos e(Tev tranflatos imaginemur, ta-
men cohserentiam & nexum quemdam verifimilem
inter ideas & imagines nobis adparentes obferva-
mus. Namque ea naturae noftrae efl indoles, ut nos
aliquam convenientiam inter hane & inter iliam perceptionem omnino diverfam, qua aliquot fuas
partes, nobis notiorem, perfpicienres, imaginatione confidamus, hane perceptionem efle eam ipfam ,
quam olim fenfirnus, licet huic noflrae perfvafloni
nihil refpondeat reale. Hinc fomniantes interdum
perfvafiffimum putamus in loco, quem ante fo-
mnum nobis vividiffime repraefentavimus, nos verfa-
ri. Unde patere arbitramur, minus claram ideam efTe in caufla, cur certiffimi exiftimemus, nos ibi ef- fe, ubinam fortaffis numquam fuimus verfari/).
§. IV.
Crederes, fenfus, utut nobis dormientibus occfu- fos, nullam occafionem fomniis praebere, at falfo«.
Etfi enim feniationern, quae fomniis örtum largitur,
t phantasmatis haud facile fit diftingvere; tarnen, dummodo initium fomniorum nobis in memoriam
redeat, & flatus corporis noftri rite examinetur, res
evadet, credo, manifefla. Obfervamus, imprefliones,
qux in organa funt fa&x, quamvis fint debiliores,
&
/) Hiß. de F Ac a dem. Royal. des Sciences &T Belies Let¬
tre s
janrye MDCCLX1 f [nr F apperception & Jon influence
fur nos jugemens par Mr. Sulzer.
8 Operationer Anita*
& ab anima vix percipiantur, rat-iones efle, cur idese
niateriales moveantur. Evenic, ut anima omni nexu
cum obje£tis externis deftituta, ab animalibus fpiri«
tibus, in cerebro oberrantibus, qui veftigia per-
ceptionum fub vigiliis vividiffimarum denno ape-
riunt, attentionis fuse obje&a confequatur m). Ita
vero prsecipue moventur fpiritus animales, quando
fonum quemdana extrinfecus audimus, aut aliam
quampiam perceptionem confufe obtinemus. Quo-
circa obiter eft monendum, easdem fenfationes in
diverfis fubje&is minime eadem producere fomnia;
nam pro varietate fuccedentium phantasmatum fem-
per variare fomnia, omnium temporum experientia
probe teftatur 11). Ex quibus facile colligitur,
fenfus ad fomnia inchoanda neceflario conducere.
Sunt quoque aliae mutationes intra corpus noftrum
fenfationum nomine infigniendae, quam quae in fu-
perficiem corporis, imp-reftione rerum externarum,
exfiftunt. Ex his fenfationibus iidem proficifcuntur
effe&us, qui e ceteris fenfationibus. Sic ex. c. cu«
bitum eo fame & fici laborans. Somnus hifce fen¬
fationibus primum eft multo vehementior, Deinde
vero, refeétis aÜquantum corporis viribus, pugnam
inter fomnum & fenfationes famis & fitis fentimus,
&, nifi hae fenfationes, ut expergefiamus, fatis va-
fcant, fomnia fine dubio movent, quibus quaeftio ri- 0.
m) Cfr. Theorie des ßnges par MonJ. Richard, Foffms
de origine c?3 indole Idolol Lih. 1 Éfjay fur les fonges
par Mr, Formey.
n) Wolf. Pfycbologia Emp. §, 129.
Humana in Somniis. 9 ritar de alimentis folidis vicaeque noftrae nutriendse
idoneis. Somnia ope fenfuum effici,teftes funtper-
mulci, at, brevitatis caufla, contenti erimus nno.
Infignis Formey dignus eft, qui recenfeatur. Une
fimplc particule d'air, qui fe promenera dans
notre corps, & qui y occupera fucceffivement di-
verfes places, produira diverfes fortes d'ebranlement, qui ferviront de principes & de modificattons å nos
fonges oj. Qui ampliorem ejusmodi fenfationum praefentium fomnia excitantium, recenfionem nofie
avent, eos ad fupra nominatos ceterosque Phyfio- logos, volumus, brevitati ftudentes, abiegacos.
$. v.
Inter fomnia quamquam multum deprehendfcur difcriminis, omnia tarnen & fingula in fer/fationibus,
ancea perceptis, faltem partialiter, continentur. Quan-
do enim fomniamus, nihil fit, nifi phantasmatum in¬
trä nosmet ipfos adparitio, ea nimirum lege, ut ex iis, quae per fenfus externos intrarunt, & deinceps
ad cerebrum, ubi, ut opinamur, fedet anima, trans-
ve&ae, mutadonibus, varia conjun&ione formentur ob- je£fca a fenfualibus longe diverfiflima. Hinc perce-
ptiones esedemque diverfiflimx mentem occupant, &
attentionem animae in fe viciflim rapiunt. Qua mi-
randa & prorfus infolita adfociatione fomniantibus peregrinae occurrunt habitae (enfationes, & obje&a
inde orta nova omnino adparent. Tarnen dubitare
nos non finit experientia, quin phantasmata haecce ex.
B per.
o) Lib, tit:
IO Operationes Anim<&
pergefa&i paullo propius confiderantes, facile
anirnadvertamus, fingulas idearum partialrum, ide¬
ana totalem conftituentium, a nobis ancea fuifie per»
ceptas p). Forte circa hane propofkionem ita nobis
occurritur; res univerfales & abftra&as, quae nnllam
ideam fenfualem induere pofiunc, aliquando effor-
mamus nobis fomniantibus. Exempli loco nominaffe fufficiat materiam, confcientiam fui, & Deum. Ve¬
rum enimvero nobiscum reputemus, oportet, nos (omniantes, non pofie non fub forma analogica,
Summum Numen nobis repraefentare. Quod ad reliqua attinet exempla, ea vix abftra&e pofiunt pro- poni«, Variant (ii imaginationis fems in fomniis pro cibo vel medicamentis nuper adfumtis, pro tempera- mento, pro adfe&ibus, & pro cogitationibus diurnis q.
Ex quibus Omnibus coiligi & confici poteft, nihil
jam efie in nofira imaginatione & intelle&u, quod
non antea, ad minimum qua partes in fenfibus fufc-
En novum idemque firmifiimum, credo, argumen¬
tum pro adfiruendo idearum noftrarum orm e fen¬
fibus & dependentia mentis a corpore in imaginatione»
9
^
In majori & minori lomniorum claritate efficien- da, quam, §. III indicavimus, rationi mentisque com-
parationi fuus certe non efi denegandus locus r\
Nexum enim quemdam rerum in fomniis nos per-
O3 i"
p.) EJfat Ana lytt jiie §. 675. q).Qu# ju/ius explicant Fojfius lib. III. de ongine & indol. Jdolol. Monfr. Richard lib, c it, & Lockius de Inte II, hum, Lib. IL C. X. §. 5.
r) Hall. Phyfic/. Tom. F. Se&. JU Lib. XFIL §. XIV.
Humana in Somniis. il fpicere haud ita raro cognofcimus. Sic phsenomena,
quae fupra nominaca expertus eft Haller, rationis u-
fum in femniis probant. Etenim Problematum folu-
tio, carminum compoficio, cetera, ordinem ponunt
fervatum, nexum & convenienriam rerum inter fe
perfpiciendi a£tum, luculenter fignificant, adeoque vt
& operatione rationis indigere videntur. Sic etiam,
mole phantasmatum nos fomniantes adftctente, ad
disquifitionem frequenrer devolvimur, utrum haec
phsenomena re vera extra nos fint, an folum ad-
pareanr» Quas etiam operationes mentis in caufiapro*
cul dubio lunt, cur e fomnio excitati, anxii dubiique
ha?reamus, anne, quae nos fomniafte reminifcimur, iis
ulla rea litas praefens vel futura fit adfignanda. Quo*
niam vero harmonia rerum in fomniis minus frequen¬
ter fic manifefta, & phantasmata ferie interrupta tum plerumque exfiftant, ufum rationis admodum efie
imperfe&um & rariorem, mirtime eft diffLtendum.
§. VII.
A fomniantium ftatu diftant aliqno gradu fomnam-
buli, frequens morbi genus. Ii pro portione fomnt-
orum anima? nunc obverfantium eos exfequuntur ma¬
lus voluntarios, quos imprefiTones rerum mentem oc-
cupantes requirunt. Hiftoriarum nullus eft finis» at
in eo, ait Haller, inter omnes convenit, ut furgant
de le&o oculis claufis & profunde dormientes per fua
cubicula, fuasque '«edes oberrent, neque facile in via
fallantur, aut adlidantur, etiam per te&a equitantes.
Alia multo difficiliora eos gerere porra commemorat
Haller nofter. Veftes nimirum induunt, de domo
exeunt,
12 Operations Anima-
\
exeunt, inccndunt ignem, verberant, equum frenant*
iter fufcipiunt, fcribunt, verfus faciunt, & variis o-
mnino vits humans offictis rite defunguntur» Largam hujus generis phsnomenorum, qus alibi nobis offe-
runtur confpicienda, meflem enumerare prstermit-
tences, ad qualemcumque horum explicationem ut
feftinemus, prscipit ordo & domi curta Tuppellex. E
grandi imaginationis vivacitate , five, quod idem eft,
ex agilitate fpirituum animalium vehemenciffima,a-
deoque ex abundanti lenflbilicate externa complura
hsc phsnomena proficifcuntur. Quidquid prsterea eft,
Anonymi Auctoris, Tituli fomnambule in Libro, qui
infcribicur Di&ionaire Eneyclopedique, opinionem, fen-
fus in fomnambulonibus nihil operari, non poteft
non quisque dubiam ducere, qui ad originem omnis
noftrs cognitionis primam probe attenderit. Nam ob-
fervantes in exemplis, qus ei plaucit adferre, unum fenfum omnino fuiffe necefTarium, ceterosque femper
fuifte occlufos, fateri cogimur, pro noftra opinione
fenlibus in fomnambulismis quemdam femper efle
vindicandum ufum. Quocirca tarnen eft notandum,
fenfus plures uno in fomnambulonibus vix poffe fuas
exhibere operationes, priusquam expergefianr. Sspe
accidit, ut dormientes, antequam vigilent, impreftio
per unicum fenfum, e. c. fonum fentire incipiant &
tarnen exftafi quali confopiti jaceant, donec plures
fenfus aperiantur.
§. VlIT.
Ex colleftione harum rerurn peculiarium Sc. di- verfarum, aliqua racione intcr fe convenientium, i-
de-
Humana in Sornniis, n
dearn fomniorum generalem 8z communem, t„ e.
definitionen! tradere adgrediemur. Somnia varie
a variis folent definiri. Eadem aptid Pfychologos
nunc obje&ive, nunc fubje£tive deprehenduntur
examinata. Praefcntis opellae ordinem fervantes, figni-
ficationem pofteriorem hujus loci efle putamus. So¬
mnia vero tum funt modificationes animas neque dor- mientis, neque vigilantis, folutae & incohserentes. Pre-
vi praecidam: Poftremo quasßio folvatur, an fomnia
lon t praefagia futuri? Somnia, qnae in facro codice
narrantur, criteria verkatis, quae cum iliis conjungere
voluit Deus, habuifle probabilc eft. Quae e memo¬
ria exciderunt, in foro rationis non func dijudican-
da. Ceterum, quae a lcriptoribus profanis perhiben-
tur, ea ex fuperfticione & ignoranda caufiarum illo-
rum pro praefagiis futurorum fuiffe habita, proba-
bili conje&ura adferere licet. Quod ad recentiora at-
tinef, quibus eiusmodi indoles attribuitur, fidesra*
ro eil habenda narradonibus, quae, e cupiditate hu¬
manas natura quafi connats, phaenomenis fuis mira- cula quaedam adfingendi, pleruroque (unc falfov Semper enim fere accidit, ut propiorem de illis Co¬
gnitionen! comparare volendbus au&ores eorum ea
ipfi negent, &, ubi etiam interdum eventus quidam
illis re vera refpondent, fignificationem eorum ma¬
gis inde colligere non poiTumus, quam ex eo, quod
naturali eventu expergefa£ti eventus nobis fingamus,
quos cafus aliquo temporis intervallo praeterito re
vera exfiftcre deprehendimus. Divinam tarnen pro- videntiam per pericula vitas & judicia Dei jufta in
C fo<
&i
